TITUS
Mahabharata
Part No. 913
Previous part

Chapter: 53 
Adhyāya 53


Verse: 1  {Saṃjaya uvāca}
Halfverse: a    tato vyūḍʰeṣv anīkeṣu   tāvakeṣv itareṣu ca
   tato vyūḍʰeṣv anīkeṣu   tāvakeṣv itareṣu ca /
Halfverse: c    dʰanaṃjayo ratʰānīkam   avadʰīt tava bʰārata
   dʰanaṃjayo ratʰa_anīkam   avadʰīt tava bʰārata /
Halfverse: e    śarair atiratʰo yuddʰe   pātayan ratʰayūtʰapān
   śarair atiratʰo yuddʰe   pātayan ratʰa-yūtʰapān /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    te vadʰyamānāḥ pārtʰena   kāleneva yugakṣaye
   te vadʰyamānāḥ pārtʰena   kālena_iva yuga-kṣaye /
Halfverse: c    dʰārtarāṣṭrā raṇe yattāḥ   pāṇḍavān pratyayodʰayan
   dʰārtarāṣṭrā raṇe yattāḥ   pāṇḍavān pratyayodʰayan /
Halfverse: e    prārtʰayānā yaśo dīptaṃ   mr̥tyuṃ kr̥tvā nivartanam
   prārtʰayānā yaśo dīptaṃ   mr̥tyuṃ kr̥tvā nivartanam /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    ekāgramanaso bʰūtvā   pāṇḍavānāṃ varūtʰinīm
   eka_agra-manaso bʰūtvā   pāṇḍavānāṃ varūtʰinīm /
Halfverse: c    babʰañjur bahuśo rājaṃs   te cābʰajyanta saṃyuge
   babʰañjur bahuśo rājaṃs   te ca_abʰajyanta saṃyuge /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    dravadbʰir atʰa bʰagnaiś ca   parivartadbʰir eva ca
   dravadbʰir atʰa bʰagnaiś ca   parivartadbʰir eva ca /
Halfverse: c    pāṇḍavaiḥ kauravaiś caiva   na prajñāyata kiṃ cana
   pāṇḍavaiḥ kauravaiś caiva   na prajñāyata kiṃcana /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    udatiṣṭʰad rajo bʰaumaṃ   cʰādayānaṃ divākaram
   udatiṣṭʰad rajo bʰaumaṃ   cʰādayānaṃ divā-karam /
Halfverse: c    diśaḥ pratidiśo vāpi   tatra jajñuḥ katʰaṃ cana
   diśaḥ pratidiśo vā_api   tatra jajñuḥ katʰaṃcana /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    anumānena saṃjñābʰir   nāma gotraiś ca saṃyuge
   anumānena saṃjñābʰir   nāma gotraiś ca saṃyuge /
Halfverse: c    vartate sma tadā yuddʰaṃ   tatra tatra viśāṃ pate
   vartate sma tadā yuddʰaṃ   tatra tatra viśāṃ pate /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    na vyūho bʰidyate tatra   kauravāṇāṃ katʰaṃ cana
   na vyūho bʰidyate tatra   kauravāṇāṃ katʰaṃcana /
Halfverse: c    rakṣitaḥ satyasaṃdʰena   bʰāradvājena dʰīmatā
   rakṣitaḥ satya-saṃdʰena   bʰāradvājena dʰīmatā /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tatʰaiva pāṇḍaveyānāṃ   rakṣitaḥ savyasācinā
   tatʰaiva pāṇḍaveyānāṃ   rakṣitaḥ savya-sācinā /
Halfverse: c    nābʰidʰyata mahāvyūho   bʰīmena ca surakṣitaḥ
   na_abʰidʰyata mahā-vyūho   bʰīmena ca surakṣitaḥ /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    senāgrād abʰiniṣpatya   prāyudʰyaṃs tatra mānavāḥ
   senā_agrād abʰiniṣpatya   prāyudʰyaṃs tatra mānavāḥ /
Halfverse: c    ubʰayoḥ senayo rājan   vyatiṣakta ratʰadvipāḥ
   ubʰayoḥ senayo rājan   vyatiṣakta ratʰa-dvipāḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    hayārohair hayārohāḥ   pātyante sma mahāhave
   haya_ārohair haya_ārohāḥ   pātyante sma mahā_āhave /
Halfverse: c    r̥ṣṭibʰir vimalāgrābʰiḥ   prāsair api ca saṃyuge
   r̥ṣṭibʰir vimala_agrābʰiḥ   prāsair api ca saṃyuge /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    ratʰī ratninam āsādya   śaraiḥ kanakabʰūṣaṇaiḥ
   ratʰī ratninam āsādya   śaraiḥ kanaka-bʰūṣaṇaiḥ /
Halfverse: c    pātayām āsa samare   tasminn atibʰayaṃ kare
   pātayām āsa samare   tasminn atibʰayaṃ kare /11/

Verse: 12 
Halfverse: a    gajārohā gajārohān   nārācaśaratomaraiḥ
   gaja_ārohā gaja_ārohān   nārāca-śara-tomaraiḥ /
Halfverse: c    saṃsaktāḥ pātayām āsus   tava teṣāṃ ca saṃgʰaśaḥ
   saṃsaktāḥ pātayām āsus   tava teṣāṃ ca saṃgʰaśaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    pattisaṃgʰā raṇe pattīn   bʰiṇḍipāla paraśvadʰaiḥ
   patti-saṃgʰā raṇe pattīn   bʰiṇḍi-pāla paraśvadʰaiḥ /
Halfverse: c    nyapātayanta saṃhr̥ṣṭāḥ   parasparakr̥tāgasaḥ
   nyapātayanta saṃhr̥ṣṭāḥ   paraspara-kr̥ta_āgasaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    padātī ratʰinaṃ saṃkʰye   ratʰī cāpi padātinam
   padātī ratʰinaṃ saṃkʰye   ratʰī ca_api padātinam /
Halfverse: c    nyapātayac cʰitaiḥ śastraiḥ   senayor ubʰayor api
   nyapātayat śitaiḥ śastraiḥ   senayor ubʰayor api /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    gajārohā hayārohān   pātayāṃ cakrire tadā
   gaja_ārohā haya_ārohān   pātayāṃ cakrire tadā /
Halfverse: c    hayārohā gajastʰāṃś ca   tad adbʰutam ivābʰavat
   haya_ārohā gajastʰāṃś ca   tad adbʰutam iva_abʰavat /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    gajāroha varaiś cāpi   tatra tatra padātayaḥ
   gaja_āroha varaiś ca_api   tatra tatra padātayaḥ /
Halfverse: c    pātitāḥ samadr̥śyanta   taiś cāpi gajayodʰinaḥ
   pātitāḥ samadr̥śyanta   taiś ca_api gaja-yodʰinaḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    pattisaṃgʰā hayārohaiḥ   sādisaṃgʰāś ca pattibʰiḥ
   patti-saṃgʰā haya_ārohaiḥ   sādi-saṃgʰāś ca pattibʰiḥ /
Halfverse: c    pātyamānā vyadr̥śyanta   śataśo 'tʰa sahasraśaḥ
   pātyamānā vyadr̥śyanta   śataśo_atʰa sahasraśaḥ /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    dʰvajais tatrāpaviddʰaiś ca   kārmukais tomarais tatʰā
   dʰvajais tatra_apaviddʰaiś ca   kārmukais tomarais tatʰā /
Halfverse: c    prāsais tatʰā gadābʰiś ca   parigʰaiḥ kampanais tatʰā
   prāsais tatʰā gadābʰiś ca   parigʰaiḥ kampanais tatʰā /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    śaktibʰiḥ kavacaiś citraiḥ   kaṇapair aṅkuśair api
   śaktibʰiḥ kavacaiś citraiḥ   kaṇapair aṅkuśair api /
Halfverse: c    nistriṃśair vimalaiś cāpi   svarṇapuṅkʰaiḥ śarais tatʰā
   nistriṃśair vimalaiś ca_api   svarṇa-puṅkʰaiḥ śarais tatʰā /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    paristomaiḥ kutʰābʰiś ca   kambalaiś ca mahādʰanaiḥ
   paristomaiḥ kutʰābʰiś ca   kambalaiś ca mahā-dʰanaiḥ /
Halfverse: c    bʰūr bʰāti bʰarataśreṣṭʰa   sragdāmair iva citritā
   bʰūr bʰāti bʰarata-śreṣṭʰa   srag-dāmair iva citritā /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    narāśvakāyaiḥ patitair   dantibʰiś ca mahāhave
   nara_aśva-kāyaiḥ patitair   dantibʰiś ca mahā_āhave /
Halfverse: c    agamya rūpā pr̥tʰivī   māṃsaśoṇitakardamā
   agamya rūpā pr̥tʰivī   māṃsa-śoṇita-kardamā /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    praśaśāma rajo bʰaumaṃ   vyukṣitaṃ raṇaśoṇitaiḥ
   praśaśāma rajo bʰaumaṃ   vyukṣitaṃ raṇa-śoṇitaiḥ /
Halfverse: c    diśaś ca vimalāḥ sarvāḥ   saṃbabʰūvur janeśvara
   diśaś ca vimalāḥ sarvāḥ   saṃbabʰūvur jana_īśvara /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    uttʰitāny agaṇeyāni   kabandʰāni samantataḥ
   uttʰitāny agaṇeyāni   kabandʰāni samantataḥ /
Halfverse: c    cihnabʰūtāni jagato   vināśārtʰāya bʰārata
   cihna-bʰūtāni jagato   vināśa_artʰāya bʰārata /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    tasmin yuddʰe mahāraudre   vartamāne sudāruṇe
   tasmin yuddʰe mahā-raudre   vartamāne sudāruṇe /
Halfverse: c    pratyadr̥śyanta ratʰino   dʰāvamānāḥ samantataḥ
   pratyadr̥śyanta ratʰino   dʰāvamānāḥ samantataḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    tato droṇaś ca bʰīṣmaś ca   saindʰavaś ca jayadratʰaḥ
   tato droṇaś ca bʰīṣmaś ca   saindʰavaś ca jayadratʰaḥ /
Halfverse: c    puru mitro vikarṇaś ca   śakuniś cāpi saubalaḥ
   puru mitro vikarṇaś ca   śakuniś ca_api saubalaḥ /25/

Verse: 26 
Halfverse: a    ete samaradurdʰarṣāḥ   siṃhatulyaparākramāḥ
   ete samara-durdʰarṣāḥ   siṃha-tulya-parākramāḥ /
Halfverse: c    pāṇḍavānām anīkāni   babʰañjuḥ sma punaḥ punaḥ
   pāṇḍavānām anīkāni   babʰañjuḥ sma punaḥ punaḥ /26/

Verse: 27 
Halfverse: a    tatʰaiva bʰīmaseno 'pi   rākṣasaś ca gʰaṭotkacaḥ
   tatʰaiva bʰīmaseno_api   rākṣasaś ca gʰaṭa_utkacaḥ /
Halfverse: c    sātyakiś cekitānaś ca   draupadeyāś ca bʰārata
   sātyakiś cekitānaś ca   draupadeyāś ca bʰārata /27/

Verse: 28 
Halfverse: a    tāvakāṃs tava putrāṃś ca   sahitān sarvarājabʰiḥ
   tāvakāṃs tava putrāṃś ca   sahitān sarva-rājabʰiḥ /
Halfverse: c    drāvayām āsur ājau te   tridaśā dānavān iva
   drāvayām āsur ājau te   tridaśā dānavān iva /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    tatʰā te samare 'nyonyaṃ   nigʰnantaḥ kṣatriyarṣabʰāḥ
   tatʰā te samare_anyonyaṃ   nigʰnantaḥ kṣatriya-r̥ṣabʰāḥ /
Halfverse: c    raktokṣitā gʰorarūpā   virejur dānavā iva
   rakta_ukṣitā gʰora-rūpā   virejur dānavā\ iva /29/ ՙ

Verse: 30 
Halfverse: a    vinirjitya ripūn vīrāḥ   senayor ubʰayor api
   vinirjitya ripūn vīrāḥ   senayor ubʰayor api /
Halfverse: c    vyadr̥śyanta mahāmātrā   grahā iva nabʰastale
   vyadr̥śyanta mahā-mātrā   grahā\ iva nabʰas-tale /30/ 30ՙ

Verse: 31 
Halfverse: a    tato ratʰasahasreṇa   putro duryodʰanas tava
   tato ratʰa-sahasreṇa   putro duryodʰanas tava /
Halfverse: c    abʰyayāt pāṇḍavān yuddʰe   rākṣasaṃ ca gʰaṭotkacam
   abʰyayāt pāṇḍavān yuddʰe   rākṣasaṃ ca gʰaṭa_utkacam /31/

Verse: 32 
Halfverse: a    tatʰaiva pāṇḍavāḥ sarve   mahatyā senayā saha
   tatʰaiva pāṇḍavāḥ sarve   mahatyā senayā saha /
Halfverse: c    droṇa bʰīṣmau raṇe śūrau   pratyudyayur ariṃdamau
   droṇa bʰīṣmau raṇe śūrau   pratyudyayur ariṃdamau /32/

Verse: 33 
Halfverse: a    kirīṭī tu yayau kruddʰaḥ   samartʰān pārtʰivottamān
   kirīṭī tu yayau kruddʰaḥ   samartʰān pārtʰiva_uttamān /
Halfverse: c    ārjuniḥ sātyakiś caiva   yayatuḥ saubalaṃ balam
   ārjuniḥ sātyakiś caiva   yayatuḥ saubalaṃ balam /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    tataḥ pravavr̥te bʰūyaḥ   saṃgrāmo lomaharṣaṇaḥ
   tataḥ pravavr̥te bʰūyaḥ   saṃgrāmo loma-harṣaṇaḥ /
Halfverse: c    tāvakānāṃ pareṣāṃ ca   samare vijigīṣatām
   tāvakānāṃ pareṣāṃ ca   samare vijigīṣatām /34/ (E)34



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.