TITUS
Mahabharata
Part No. 846
Previous part

Chapter: 183 
Adhyāya 183


Verse: 1  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    tataḥ prabʰāte rājendra   sūrye vimala udgate
   tataḥ prabʰāte rāja_indra   sūrye vimala\ udgate / ՙ
Halfverse: c    bʰārgavasya mayā sārdʰaṃ   punar yuddʰam avartata
   bʰārgavasya mayā sārdʰaṃ   punar yuddʰam avartata /1/

Verse: 2 
Halfverse: a    tato bʰrānte ratʰe tiṣṭʰan   rāmaḥ praharatāṃ varaḥ
   tato bʰrānte ratʰe tiṣṭʰan   rāmaḥ praharatāṃ varaḥ /
Halfverse: c    vavarṣa śaravarṣāṇi   mayi śakra ivācale
   vavarṣa śara-varṣāṇi   mayi śakra\ iva_acale /2/ ՙ

Verse: 3 
Halfverse: a    tena sūto mama suhr̥c   cʰaravarṣeṇa tāḍitaḥ
   tena sūto mama suhr̥t   śara-varṣeṇa tāḍitaḥ /
Halfverse: c    nipapāta ratʰopastʰe   mano mama viṣādayan
   nipapāta ratʰa_upastʰe   mano mama viṣādayan /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    tataḥ sūtaḥ sa me 'tyartʰaṃ   kaśmalaṃ prāviśan mahat
   tataḥ sūtaḥ sa me_atyartʰaṃ   kaśmalaṃ prāviśan mahat /
Halfverse: c    pr̥tʰivyāṃ ca śarāgʰātān   nipapāta mumoha ca
   pr̥tʰivyāṃ ca śara_āgʰātān   nipapāta mumoha ca /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    tataḥ sūto 'jahāt prāṇān   rāmabāṇaprapīḍitaḥ
   tataḥ sūto_ajahāt prāṇān   rāma-bāṇa-prapīḍitaḥ /
Halfverse: c    muhūrtād iva rājendra   māṃ ca bʰīr āviśat tadā
   muhūrtād iva rāja_indra   māṃ ca bʰīr āviśat tadā /5/

Verse: 6 
Halfverse: a    tataḥ sūte hate rājan   kṣipatas tasya me śarān
   tataḥ sūte hate rājan   kṣipatas tasya me śarān /
Halfverse: c    pramattamanaso rāmaḥ   prāhiṇon mr̥tyusaṃmitān
   pramatta-manaso rāmaḥ   prāhiṇon mr̥tyu-saṃmitān /6/ ՙ

Verse: 7 
Halfverse: a    tataḥ sūtavyasaninaṃ   viplutaṃ māṃ sa bʰārgavaḥ
   tataḥ sūta-vyasaninaṃ   viplutaṃ māṃ sa bʰārgavaḥ /
Halfverse: c    śareṇābʰyahanad gāḍʰaṃ   vikr̥ṣya balavad dʰanuḥ
   śareṇa_abʰyahanad gāḍʰaṃ   vikr̥ṣya balavad dʰanuḥ /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    sa me jatrvantare rājan   nipatya rudʰirāśanaḥ
   sa me jatrv-antare rājan   nipatya rudʰira_aśanaḥ /
Halfverse: c    mayaiva saha rājendra   jagāma vasudʰātalam
   mayā_eva saha rāja_indra   jagāma vasudʰā-talam /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    matvā tu nihataṃ rāmas   tato māṃ bʰaratarṣabʰa
   matvā tu nihataṃ rāmas   tato māṃ bʰarata-r̥ṣabʰa /
Halfverse: c    megʰavad vyanadac coccair   jahr̥ṣe ca punaḥ punaḥ
   megʰavad vyanadac ca_uccair   jahr̥ṣe ca punaḥ punaḥ /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    tatʰā tu patite rājan   mayi rāmo mudā yutaḥ
   tatʰā tu patite rājan   mayi rāmo mudā yutaḥ /
Halfverse: c    udakrośan mahānādaṃ   saha tair anuyāyibʰiḥ
   udakrośan mahā-nādaṃ   saha tair anuyāyibʰiḥ /10/ 10

Verse: 11 
Halfverse: a    mama tatrābʰavan ye tu   kauravāḥ pārśvataḥ stʰitāḥ
   mama tatra_abʰavan ye tu   kauravāḥ pārśvataḥ stʰitāḥ /
Halfverse: c    āgatā ye ca yuddʰaṃ taj   janās tatra didr̥kṣavaḥ
   āgatā ye ca yuddʰaṃ taj   janās tatra didr̥kṣavaḥ /
Halfverse: e    ārtiṃ paramikāṃ jagmus   te tadā mayi pātite
   ārtiṃ paramikāṃ jagmus   te tadā mayi pātite /11/


Verse: 12 
Halfverse: a    tato 'paśyaṃ pātito rājasiṃha; dvijān aṣṭau sūryahutāśanābʰān
   tato_apaśyaṃ pātito rāja-siṃha   dvijān aṣṭau sūrya-huta_aśana_ābʰān /
Halfverse: c    te māṃ samantāt parivārya tastʰuḥ; svabāhubʰiḥ parigr̥hyājimadʰye
   te māṃ samantāt parivārya tastʰuḥ   sva-bāhubʰiḥ parigr̥hya_āji-madʰye /12/


Verse: 13 
Halfverse: a    rakṣyamāṇaś ca tair viprair   nāhaṃ bʰūmim upāspr̥śam
   rakṣyamāṇaś ca tair viprair   na_ahaṃ bʰūmim upāspr̥śam /
Halfverse: c    antarikṣe stʰito hy asmi   tair viprair bāndʰavair iva
   antarikṣe stʰito hy asmi   tair viprair bāndʰavair iva /
Halfverse: e    svapann ivāntarikṣe ca   jalabindubʰir ukṣitaḥ
   svapann iva_antarikṣe ca   jala-bindubʰir ukṣitaḥ /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    tatas te brāhmaṇā rājann   abruvan parigr̥hya mām
   tatas te brāhmaṇā rājann   abruvan parigr̥hya mām /
Halfverse: c    mā bʰair iti samaṃ sarve   svasti te 'stv iti cāsakr̥t
   mā bʰair iti samaṃ sarve   svasti te_astv iti ca_asakr̥t /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    tatas teṣām ahaṃ vāgbʰis   tarpitaḥ sahasottʰitaḥ
   tatas teṣām ahaṃ vāgbʰis   tarpitaḥ sahasā_uttʰitaḥ /
Halfverse: c    mātaraṃ saritāṃ śreṣṭʰām   apaśyaṃ ratʰam āstʰitām
   mātaraṃ saritāṃ śreṣṭʰām   apaśyaṃ ratʰam āstʰitām /15/ ՙ


Verse: 16 
Halfverse: a    hayāś ca me saṃgr̥hītās tayā vai; mahānadyā saṃyati kauravendra
   hayāś ca me saṃgr̥hītās tayā vai   mahā-nadyā saṃyati kaurava_indra /
Halfverse: c    pādau jananyāḥ pratipūjya cāhaṃ; tatʰārṣṭiṣeṇaṃ ratʰam abʰyaroham
   pādau jananyāḥ pratipūjya ca_ahaṃ   tatʰā_ārṣṭiṣeṇaṃ ratʰam abʰyaroham /16/


Verse: 17 
Halfverse: a    rarakṣa sā mama ratʰaṃ   hayāṃś copaskarāṇi ca
   rarakṣa sā mama ratʰaṃ   hayāṃś ca_upaskarāṇi ca /
Halfverse: c    tām ahaṃ prāñjalir bʰūtvā   punar eva vyasarjayam
   tām ahaṃ prāñjalir bʰūtvā   punar eva vyasarjayam /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    tato 'haṃ svayam udyamya   hayāṃs tān vātaraṃhasaḥ
   tato_ahaṃ svayam udyamya   hayāṃs tān vāta-raṃhasaḥ /
Halfverse: c    ayudʰyaṃ jāmadagnyena   nivr̥tte 'hani bʰārata
   ayudʰyaṃ jāmadagnyena   nivr̥tte_ahani bʰārata /18/

Verse: 19 
Halfverse: a    tato 'haṃ bʰarataśreṣṭʰa   vegavantaṃ mahābalam
   tato_ahaṃ bʰarata-śreṣṭʰa   vegavantaṃ mahā-balam /
Halfverse: c    amuñcaṃ samare bāṇaṃ   rāmāya hr̥dayaccʰidam
   amuñcaṃ samare bāṇaṃ   rāmāya hr̥dayac-cʰidam /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    tato jagāma vasudʰāṃ   bāṇavegaprapīḍitaḥ
   tato jagāma vasudʰāṃ   bāṇa-vega-prapīḍitaḥ /
Halfverse: c    jānubʰyāṃ dʰanur utsr̥jya   rāmo mohavaśaṃ gataḥ
   jānubʰyāṃ dʰanur utsr̥jya   rāmo moha-vaśaṃ gataḥ /20/ 20

Verse: 21 
Halfverse: a    tatas tasmin nipatite   rāme bʰūrisahasrade
   tatas tasmin nipatite   rāme bʰūri-sahasrade /
Halfverse: c    āvavrur jaladā vyoma   kṣaranto rudʰiraṃ bahu
   āvavrur jaladā vyoma   kṣaranto rudʰiraṃ bahu /21/

Verse: 22 
Halfverse: a    ulkāś ca śataśaḥ petuḥ   sanirgʰātāḥ sakampanāḥ
   ulkāś ca śataśaḥ petuḥ   sanirgʰātāḥ sakampanāḥ /
Halfverse: c    arkaṃ ca sahasā dīptaṃ   svarbʰānur abʰisaṃvr̥ṇot
   arkaṃ ca sahasā dīptaṃ   svar-bʰānur abʰisaṃvr̥ṇot /22/

Verse: 23 
Halfverse: a    vavuś ca vātāḥ paruṣāś   calitā ca vasuṃdʰarā
   vavuś ca vātāḥ paruṣāś   calitā ca vasuṃdʰarā /
Halfverse: c    gr̥dʰrā baḍāś ca kaṅkāś ca   paripetur mudā yutāḥ
   gr̥dʰrā baḍāś ca kaṅkāś ca   paripetur mudā yutāḥ /23/

Verse: 24 
Halfverse: a    dīptāyāṃ diśi gomāyur   dāruṇaṃ muhur unnadat
   dīptāyāṃ diśi gomāyur   dāruṇaṃ muhur unnadat /
Halfverse: c    anāhatā dundubʰayo   vinedur bʰr̥śanisvanāḥ
   anāhatā dundubʰayo   vinedur bʰr̥śa-nisvanāḥ /24/

Verse: 25 
Halfverse: a    etad autpātikaṃ gʰoram   āsīd bʰaratasattama
   etad autpātikaṃ gʰoram   āsīd bʰarata-sattama /
Halfverse: c    visaṃjñakalpe dʰaraṇīṃ   gate rāme mahātmani
   visaṃjña-kalpe dʰaraṇīṃ   gate rāme mahātmani /25/


Verse: 26 
Halfverse: a    tato ravir mandamarīcimaṇḍalo; jagāmāstaṃ pāṃsupuñjāvagāḍʰaḥ
   tato ravir manda-marīci-maṇḍalo   jagāma_astaṃ pāṃsu-puñja_avagāḍʰaḥ / q
Halfverse: c    niśā vyagāhat sukʰaśītamārutā; tato yuddʰaṃ pratyavahārayāvaḥ
   niśā vyagāhat sukʰa-śīta-mārutā   tato yuddʰaṃ pratyavahārayāvaḥ /26/ q

Verse: 27 
Halfverse: a    evaṃ rājan avahāro babʰūva; tataḥ punar vimale 'bʰūt sugʰoram
   evaṃ rājan avahāro babʰūva   tataḥ punar vimale_abʰūt sugʰoram / ՙ
Halfverse: c    kālyaṃ kālyaṃ viṃśatiṃ vai dināni; tatʰaiva cānyāni dināni trīṇi
   kālyaṃ kālyaṃ viṃśatiṃ vai dināni   tatʰaiva ca_anyāni dināni trīṇi /27/ (E)27q



Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.