TITUS
Mahabharata
Part No. 1526
Chapter: 198
Adhyāya
198
Verse: 1
{Manur
uvāca}
Halfverse: a
jñānaṃ
jñeyābʰinirvr̥ttaṃ
viddʰi
jñānaguṇaṃ
manaḥ
jñānaṃ
jñeya
_abʰinirvr̥ttaṃ
viddʰi
jñāna-guṇaṃ
manaḥ
/
Halfverse: c
prajñā
karaṇa
saṃyuktaṃ
tato
buddʰiḥ
pravartate
prajñā
karaṇa
saṃyuktaṃ
tato
buddʰiḥ
pravartate
/1/
Verse: 2
Halfverse: a
yadā
karma
guṇopetā
buddʰir
manasi
vartate
yadā
karma
guṇa
_upetā
buddʰir
manasi
vartate
/
Halfverse: c
tadā
prajñāyate
brahma
dʰyānayogasamādʰinā
tadā
prajñāyate
brahma
dʰyāna-yoga-samādʰinā
/2/
Verse: 3
Halfverse: a
seyaṃ
guṇavatī
buddʰir
guṇeṣv
evābʰivartate
sā
_iyaṃ
guṇavatī
buddʰir
guṇeṣv
eva
_abʰivartate
/
Halfverse: c
avatārābʰiniḥsrotaṃ
gireḥ
śr̥ṅgād
ivodakam
avatāra
_abʰiniḥsrotaṃ
gireḥ
śr̥ṅgād
iva
_udakam
/3/
Verse: 4
Halfverse: a
yadā
nirguṇam
āpnoti
dʰyānaṃ
manasi
pūrvajam
yadā
nirguṇam
āpnoti
dʰyānaṃ
manasi
pūrvajam
/
Halfverse: c
tadā
prajñāyate
brahma
nikasyaṃ
nikase
yatʰā
tadā
prajñāyate
brahma
nikasyaṃ
nikase
yatʰā
/4/
Verse: 5
Halfverse: a
manas
tv
apahr̥taṃ
buddʰim
indriyārtʰa
nidarśanam
manas
tv
apahr̥taṃ
buddʰim
indriya
_artʰa
nidarśanam
/
Halfverse: c
na
samakṣaṃ
guṇāvekṣi
nirguṇasya
nidarśanam
na
samakṣaṃ
guṇa
_avekṣi
nirguṇasya
nidarśanam
/5/
Verse: 6
Halfverse: a
sarvāṇy
etāni
saṃvārya
dvārāṇi
manasi
stʰitaḥ
sarvāṇy
etāni
saṃvārya
dvārāṇi
manasi
stʰitaḥ
/
Halfverse: c
manasy
ekāgratāṃ
kr̥tvā
tatparaṃ
pradipadyate
manasy
ekāgratāṃ
kr̥tvā
tat-paraṃ
pradipadyate
/6/
Verse: 7
Halfverse: a
yatʰā
mahānti
bʰūtāni
nivartante
guṇakṣaye
yatʰā
mahānti
bʰūtāni
nivartante
guṇa-kṣaye
/
Halfverse: c
tatʰendriyāṇy
upādāya
buddʰir
manasi
vartate
tatʰā
_indriyāṇy
upādāya
buddʰir
manasi
vartate
/7/
Verse: 8
Halfverse: a
yadā
manasi
sā
buddʰir
vartate
'ntaracāriṇī
yadā
manasi
sā
buddʰir
vartate
_antara-cāriṇī
/
Halfverse: c
vyavasāya
guṇopetā
tadā
saṃpadyate
manaḥ
vyavasāya
guṇa
_upetā
tadā
saṃpadyate
manaḥ
/8/
Verse: 9
Halfverse: a
guṇavadbʰir
guṇopetaṃ
yadā
dʰyānaguṇaṃ
manaḥ
guṇavadbʰir
guṇa
_upetaṃ
yadā
dʰyāna-guṇaṃ
manaḥ
/
Halfverse: c
tadā
sarvaguṇān
hitvā
nirguṇaṃ
pratipadyate
tadā
sarva-guṇān
hitvā
nirguṇaṃ
pratipadyate
/9/
Verse: 10
Halfverse: a
avyaktasyeha
vijñāne
nāsti
tulyaṃ
nidarśanam
avyaktasya
_iha
vijñāne
na
_asti
tulyaṃ
nidarśanam
/
Halfverse: c
yatʰa
nāsti
padanyāsaḥ
kas
taṃ
viṣayam
āpnuyāt
yatʰa
na
_asti
pada-nyāsaḥ
kas
taṃ
viṣayam
āpnuyāt
/10/
Verse: 11
Halfverse: a
tapasā
cānumānena
guṇair
jātyā
śrutena
ca
tapasā
ca
_anumānena
guṇair
jātyā
śrutena
ca
/
Halfverse: c
ninīset
tatparaṃ
brahma
viśūdʰenāntarātmanā
ninīset
tat-paraṃ
brahma
viśūdʰena
_antarātmanā
/11/
Verse: 12
Halfverse: a
guṇahīno
hi
taṃ
mārgaṃ
bahir
samanuvartate
guṇa-hīno
hi
taṃ
mārgaṃ
bahir
samanuvartate
/
Halfverse: c
guṇābʰāvāt
prakr̥tyā
ca
nistarkyaṃ
jñeya
saṃmitam
guṇa
_abʰāvāt
prakr̥tyā
ca
nistarkyaṃ
jñeya
saṃmitam
/12/
Verse: 13
Halfverse: a
nairguṇyād
brahma
cāpnoti
saguṇatvān
nivartate
nairguṇyād
brahma
ca
_āpnoti
saguṇatvāt
nivartate
/
Halfverse: c
guṇaprasāriṇī
buddʰir
hutāśana
ivendʰane
guṇa-prasāriṇī
buddʰir
huta
_aśana\
iva
_indʰane
/13/
Verse: 14
Halfverse: a
yatʰā
pañca
vimuktāni
indriyāṇi
svakarmabʰiḥ
yatʰā
pañca
vimuktāni
indriyāṇi
sva-karmabʰiḥ
/
Halfverse: c
tatʰā
tatparamaṃ
brahma
vimuktaṃ
prakr̥teḥ
param
tatʰā
tat-paramaṃ
brahma
vimuktaṃ
prakr̥teḥ
param
/14/
Verse: 15
Halfverse: a
evaṃ
prakr̥titaḥ
sarve
prabʰavanti
śarīriṇaḥ
evaṃ
prakr̥titaḥ
sarve
prabʰavanti
śarīriṇaḥ
/
Halfverse: c
nivartante
nivr̥ttau
ca
sarvaṃ
naivopayānti
ca
nivartante
nivr̥ttau
ca
sarvaṃ
na
_eva
_upayānti
ca
/15/
Verse: 16
Halfverse: a
puruṣaḥ
prakr̥tir
buddʰir
viśeṣāś
cendriyāṇi
ca
puruṣaḥ
prakr̥tir
buddʰir
viśeṣāś
ca
_indriyāṇi
ca
/
Halfverse: c
ahaṃkāro
'bʰimānaś
ca
saṃbʰūto
bʰūtasaṃjñakaḥ
ahaṃkāro
_abʰimānaś
ca
saṃbʰūto
bʰūta-saṃjñakaḥ
/16/
Verse: 17
Halfverse: a
ekasyādyā
pravr̥ttis
tu
pradʰānāt
saṃpravartate
ekasya
_ādyā
pravr̥ttis
tu
pradʰānāt
saṃpravartate
/
Halfverse: c
dvitīyā
mitʰuna
vyaktim
aviśeṣān
niyaccʰati
dvitīyā
mitʰuna
vyaktim
aviśeṣān
niyaccʰati
/17/
Verse: 18
Halfverse: a
dʰarmād
utkr̥ṣyate
śreyas
tatʰāśreyo
'py
adʰarmataḥ
dʰarmād
utkr̥ṣyate
śreyas
tatʰā
_aśreyo
_apy
adʰarmataḥ
/
Halfverse: c
rāgavān
prakr̥tiṃ
hy
eti
virakto
jñānavān
bʰavet
rāgavān
prakr̥tiṃ
hy
eti
virakto
jñānavān
bʰavet
/18/
(E)18
This text is part of the
TITUS
edition of
Mahabharata
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.