TITUS
Mahabharata
Part No. 1520
Previous part

Chapter: 192 
Adhyāya 192


Verse: 1  {Yudʰiṣṭʰira uvāca}
Halfverse: a    kālamr̥tyuyamānāṃ ca   brāhmaṇasya ca sattama
   kāla-mr̥tyu-yamānāṃ ca   brāhmaṇasya ca sattama /
Halfverse: c    vivādo vyāhr̥taḥ pūrvaṃ   tad bʰavān vaktum arhati
   vivādo vyāhr̥taḥ pūrvaṃ   tad bʰavān vaktum arhati /1/

Verse: 2  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    atrāpy udāharantīmam   itihāsaṃ purātanam
   atra_apy udāharanti_imam   itihāsaṃ purātanam /
Halfverse: c    ikṣvākoḥ sūryaputrasya   yadvr̥ttaṃ brāhmaṇasya ca
   ikṣvākoḥ sūrya-putrasya   yad-vr̥ttaṃ brāhmaṇasya ca /2/

Verse: 3 
Halfverse: a    kālasya mr̥tyoś ca tatʰā   yadvr̥ttaṃ tan nibodʰa me
   kālasya mr̥tyoś ca tatʰā   yad-vr̥ttaṃ tat nibodʰa me /
Halfverse: c    yatʰā sa teṣāṃ saṃvādo   yasmin stʰāne 'pi cābʰavat
   yatʰā sa teṣāṃ saṃvādo   yasmin stʰāne_api ca_abʰavat /3/

Verse: 4 
Halfverse: a    brāhmaṇo jāpakaḥ kaś cid   dʰarmavr̥tto mahāyaśāḥ
   brāhmaṇo jāpakaḥ kaścid   dʰarma-vr̥tto mahā-yaśāḥ /
Halfverse: c    ṣaḍaṅgavin mahāprājñaḥ   paippalādiḥ sa kauśikaḥ
   ṣaḍ-aṅgavit mahā-prājñaḥ   paippalādiḥ sa kauśikaḥ /4/

Verse: 5 
Halfverse: a    tasyāparokṣaṃ vijñānaṃ   ṣaḍaṅgeṣu tatʰaiva ca
   tasya_aparokṣaṃ vijñānaṃ   ṣaḍ-aṅgeṣu tatʰā_eva ca /
Halfverse: c    vedeṣu caiva niṣṇāto   himavatpādasaṃśrayaḥ {!}
   vedeṣu caiva niṣṇāto   himavat-pāda-saṃśrayaḥ /5/ {!}

Verse: 6 
Halfverse: a    so 'ntyaṃ brāhmaṃ tapas tepe   saṃhitāṃ saṃyato japan
   so_antyaṃ brāhmaṃ tapas tepe   saṃhitāṃ saṃyato japan /
Halfverse: c    tasya varṣasahasraṃ tu   niyamena tatʰāgatam
   tasya varṣa-sahasraṃ tu   niyamena tatʰā-gatam /6/

Verse: 7 
Halfverse: a    sa devyā darśitaḥ sākṣāt   prītāsmīti tadā kila
   sa devyā darśitaḥ sākṣāt   prītā_asmi_iti tadā kila /
Halfverse: c    japyam āvartayaṃs tūsnīṃ   na ca tāṃ kiṃ cid abravīt
   japyam āvartayaṃs tūsnīṃ   na ca tāṃ kiṃcid abravīt /7/

Verse: 8 
Halfverse: a    tasyānukampayā devī   prītā samabʰavat tadā
   tasya_anukampayā devī   prītā samabʰavat tadā /
Halfverse: c    veda mātā tatas tasya   taj japyaṃ samapūjayat
   veda mātā tatas tasya   tat japyaṃ samapūjayat /8/

Verse: 9 
Halfverse: a    samāptajapyas tūttʰāya   śirasā pādayos tatʰā
   samāpta-japyas tu_uttʰāya   śirasā pādayos tatʰā /
Halfverse: c    papāta devyā dʰarmātmā   vacanaṃ cedam abravīt
   papāta devyā dʰarma_ātmā   vacanaṃ ca_idam abravīt /9/

Verse: 10 
Halfverse: a    diṣṭyā devi prasannā tvaṃ   darśanaṃ cāgatā mama
   diṣṭyā devi prasannā tvaṃ   darśanaṃ ca_āgatā mama /
Halfverse: c    yadi vāpi prasannāsi   japye me ramatāṃ manaḥ
   yadi vā_api prasannā_asi   japye me ramatāṃ manaḥ /10/

Verse: 11  {Sāvitry uvāca}
Halfverse: a    kiṃ prārtʰayasi viprarṣe   kiṃ ceṣṭaṃ karavāṇi te {!}
   kiṃ prārtʰayasi viprarṣe   kiṃ ca_iṣṭaṃ karavāṇi te / {!}
Halfverse: c    prabrūhi japatāṃ śreṣṭʰa   sarvaṃ tat te bʰaviṣyati
   prabrūhi japatāṃ śreṣṭʰa   sarvaṃ tat te bʰaviṣyati /11/

Verse: 12  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    ity uktaḥ sa tadā devyā   vipraḥ provāca dʰarmavit
   ity uktaḥ sa tadā devyā   vipraḥ provāca dʰarmavit /
Halfverse: c    japyaṃ prati mameccʰeyaṃ   vardʰatv iti punaḥ punaḥ
   japyaṃ prati mama_iccʰā_iyaṃ   vardʰatv iti punaḥ punaḥ /12/

Verse: 13 
Halfverse: a    manasaś casamādʰir me   vardʰetāhar ahaḥ śubʰe
   manasaś casamādʰir me   vardʰeta_ahar ahaḥ śubʰe /
Halfverse: c    tat tatʰeti tato devī   madʰuraṃ pratyabʰāsata
   tat tatʰā_iti tato devī   madʰuraṃ pratyabʰāsata /13/

Verse: 14 
Halfverse: a    idaṃ caivāparaṃ prāha   devī tatpriyakāmyayā
   idaṃ ca_eva_aparaṃ prāha   devī tat-priya-kāmyayā /
Halfverse: c    nirayaṃ naiva yātāsi   yatra yātā dvijarṣabʰāḥ
   nirayaṃ na_eva yātā_asi   yatra yātā dvija-r̥ṣabʰāḥ /14/

Verse: 15 
Halfverse: a    yāsyasi brahmaṇaḥ stʰānam   animittam aninditam
   yāsyasi brahmaṇaḥ stʰānam   animittam aninditam /
Halfverse: c    sādʰaye bʰavitā caitad   yat tvayāham ihārtʰitā
   sādʰaye bʰavitā ca_etad   yat tvayā_aham iha_artʰitā /15/

Verse: 16 
Halfverse: a    niyato japa caikāgro   dʰarmas tvāṃ samupaiṣyati {!}
   niyato japa ca_ekāgro   dʰarmas tvāṃ samupaiṣyati / {!}
Halfverse: c    kālo mr̥tyur yamaś caiva   samāyāsyanti te 'ntikam
   kālo mr̥tyur yamaś caiva   samāyāsyanti te_antikam /
Halfverse: e    bʰavitā ca vivādo 'tra   tava teṣāṃ ca dʰarmataḥ
   bʰavitā ca vivādo_atra   tava teṣāṃ ca dʰarmataḥ /16/

Verse: 17 
Halfverse: a    evam uktvā gʰavagatī   jagāma bʰavanaṃ svakam
   evam uktvā gʰavagatī   jagāma bʰavanaṃ svakam /
Halfverse: c    brāhmaṇo 'pi japann āste   divyaṃ varṣaśataṃ tadā
   brāhmaṇo_api japann āste   divyaṃ varṣa-śataṃ tadā /17/

Verse: 18 
Halfverse: a    samāpte niyame tasminn   atʰa viprasya dʰīmataḥ
   samāpte niyame tasminn   atʰa viprasya dʰīmataḥ /
Halfverse: c    sākṣāt prītas tadā dʰarmo   darśayām āsa taṃ dvijam
   sākṣāt prītas tadā dʰarmo   darśayām āsa taṃ dvijam /18/

Verse: 19  {Dʰarma uvāca}
Halfverse: a    dvijāte paśya māṃ dʰarmam   ahaṃ tvāṃ draṣṭum āgataḥ
   dvijāte paśya māṃ dʰarmam   ahaṃ tvāṃ draṣṭum āgataḥ /
Halfverse: c    japyasya ca pʰalaṃ yat te   saṃprāptaṃ tac ca me śr̥ṇu
   japyasya ca pʰalaṃ yat te   saṃprāptaṃ tat ca me śr̥ṇu /19/

Verse: 20 
Halfverse: a    jitā lokās tvayā sarve   ye divyā ye ca mānuṣāḥ
   jitā lokās tvayā sarve   ye divyā ye ca mānuṣāḥ /
Halfverse: c    devānāṃ nirayān sādʰo   sarvān utkramya yāsyasi
   devānāṃ nirayān sādʰo   sarvān utkramya yāsyasi /20/

Verse: 21 
Halfverse: a    prāṇa tyāgaṃ kuru mune   gaccʰa lokān yatʰepsitān {!}
   prāṇa tyāgaṃ kuru mune   gaccʰa lokān yatʰā_īpsitān / {!}
Halfverse: c    tyaktvātmanaḥ śarīraṃ ca   tato lokān avāpsyasi
   tyaktvā_ātmanaḥ śarīraṃ ca   tato lokān avāpsyasi /21/

Verse: 22  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    kr̥taṃ lokair hi me dʰarmagaccʰa   ca tvaṃ yatʰāsukʰam
   kr̥taṃ lokair hi me dʰarma-gaccʰa   ca tvaṃ yatʰā-sukʰam /
Halfverse: c    bahuduḥkʰasukʰaṃ dehaṃ   notsr̥jeyam ahaṃ vibʰo
   bahu-duḥkʰa-sukʰaṃ dehaṃ   na_utsr̥jeyam ahaṃ vibʰo /22/

Verse: 23  {Dʰarma uvāca}
Halfverse: a    avaśyaṃ bʰoḥ śarīraṃ te   tyaktavyaṃ munipuṃgava
   avaśyaṃ bʰoḥ śarīraṃ te   tyaktavyaṃ muni-puṃgava /
Halfverse: c    svarga ārohyatāṃ vipra   kiṃ vā te rocate 'nagʰa
   svarga\ ārohyatāṃ vipra   kiṃ vā te rocate_anagʰa /23/

Verse: 24  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    na rocaye svargavasaṃ   vinā dehād ahaṃ vibʰo
   na rocaye svarga-vasaṃ   vinā dehād ahaṃ vibʰo /
Halfverse: c    gaccʰa dʰarmana me śraddʰā   svargaṃ gantuṃ vinātmanā
   gaccʰa dʰarma-na me śraddʰā   svargaṃ gantuṃ vinā_ātmanā /24/

Verse: 25  {Dʰarma uvāca}
Halfverse: a    alaṃ dehe manaḥ kr̥tvā   tyaktvā dehaṃ sukʰī bʰava
   alaṃ dehe manaḥ kr̥tvā   tyaktvā dehaṃ sukʰī bʰava /
Halfverse: c    gaccʰa lokān arajaso   yatra gatvā na śocati
   gaccʰa lokān arajaso   yatra gatvā na śocati /25/

Verse: 26  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    rame japan mahābʰāga   kr̥taṃ lokaiḥ sanātanaiḥ
   rame japan mahā-bʰāga   kr̥taṃ lokaiḥ sanātanaiḥ /
Halfverse: c    saśarīreṇa gantavyo   mayā svargo na vā vibʰo
   saśarīreṇa gantavyo   mayā svargo na vā vibʰo /26/

Verse: 27  {Dʰarma uvāca}
Halfverse: a    yadi tvaṃ neccʰasi tyaktuṃ   śarīraṃ paśya va dvija
   yadi tvaṃ na_iccʰasi tyaktuṃ   śarīraṃ paśya va dvija /
Halfverse: c    eṣa kālas tatʰā mr̥tyur   yamaś ca tvām upāgatāḥ
   eṣa kālas tatʰā mr̥tyur   yamaś ca tvām upāgatāḥ /27/

Verse: 28  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    atʰa vaivasvataḥ kālo   mr̥tyuś ca tritayaṃ vibʰo
   atʰa vaivasvataḥ kālo   mr̥tyuś ca tritayaṃ vibʰo /
Halfverse: c    brāhmaṇaṃ taṃ mahābʰāgam   upāgamyedam abruvan
   brāhmaṇaṃ taṃ mahā-bʰāgam   upāgamya_idam abruvan /28/

Verse: 29 
Halfverse: a    tapaso 'sya sutaptasya   tatʰā sucaritasya ca
   tapaso_asya sutaptasya   tatʰā sucaritasya ca /
Halfverse: c    pʰalaprāptis tava śreṣṭʰā   yamo 'haṃ tvām upabruve
   pʰala-prāptis tava śreṣṭʰā   yamo_ahaṃ tvām upabruve /29/

Verse: 30 
Halfverse: a    yatʰāvad asya japyasya   pʰalaṃ prāptas tvam uttamam
   yatʰāvad asya japyasya   pʰalaṃ prāptas tvam uttamam /
Halfverse: c    kālas te svargam ārodʰuṃ   kālo 'haṃ tvām upāgataḥ
   kālas te svargam ārodʰuṃ   kālo_ahaṃ tvām upāgataḥ /30/

Verse: 31 
Halfverse: a    mr̥tyuṃ mā vidʰidʰarmajña   rūpiṇaṃ svayam āgatam
   mr̥tyuṃ mā vidʰi-dʰarmajña   rūpiṇaṃ svayam āgatam /
Halfverse: c    kālena coditaṃ vipra   tvām ito netum adya vai
   kālena coditaṃ vipra   tvām ito netum adya vai /31/

Verse: 32  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    svāgataṃ sūryaputrāya   kālāya ca mahātmane
   svāgataṃ sūrya-putrāya   kālāya ca mahā_ātmane /
Halfverse: c    mr̥tyave cātʰa dʰarmāya   kiṃ kāryaṃ karavāṇi vaḥ
   mr̥tyave ca_atʰa dʰarmāya   kiṃ kāryaṃ karavāṇi vaḥ /32/

Verse: 33  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    argʰyaṃ pādyaṃ ca dattvā sa   tebʰyas tatra samāgame
   argʰyaṃ pādyaṃ ca dattvā sa   tebʰyas tatra samāgame /
Halfverse: c    abravīt paramaprītaḥ   svaśaktyā kiṃ karomi vaḥ
   abravīt parama-prītaḥ   sva-śaktyā kiṃ karomi vaḥ /33/

Verse: 34 
Halfverse: a    tasminn evātʰa kāle tu   tīrtʰayātrām upāgataḥ
   tasminn eva_atʰa kāle tu   tīrtʰa-yātrām upāgataḥ /
Halfverse: c    ikṣvākur agamat tatra   sametā yatra te vibʰo
   ikṣvākur agamat tatra   sametā yatra te vibʰo /34/

Verse: 35 
Halfverse: a    sarvān eva tu rājarṣiḥ   saṃpūjyābʰipranamya ca
   sarvān eva tu rāja-r̥ṣiḥ   saṃpūjya_abʰipranamya ca /
Halfverse: c    kuśalapraśnam akarot   sarveṣāṃ rājasattamaḥ
   kuśala-praśnam akarot   sarveṣāṃ rāja-sattamaḥ /35/

Verse: 36 
Halfverse: a    tasmai so 'tʰāsanaṃ dattvā   pādyam argʰyaṃ tatʰaiva ca
   tasmai so_atʰa_āsanaṃ dattvā   pādyam argʰyaṃ tatʰā_eva ca /
Halfverse: c    abravīd brāhmaṇo vākyaṃ   kr̥tvā kuśalasaṃvidam
   abravīd brāhmaṇo vākyaṃ   kr̥tvā kuśala-saṃvidam /36/

Verse: 37 
Halfverse: a    svāgataṃ te mahārāja   brūhi yad yad iheccʰasi
   svāgataṃ te mahā-rāja   brūhi yad yad iha_iccʰasi /
Halfverse: c    svaśaktyā kiṃ karomīha   tad bʰavān prabravītu me
   sva-śaktyā kiṃ karomi_iha   tad bʰavān prabravītu me /37/

Verse: 38  {Rājovāca}
Halfverse: a    rājāhaṃ brāhmaṇaś ca tvaṃ   yadi saḥ karma saṃstʰitaḥ
   rājā_ahaṃ brāhmaṇaś ca tvaṃ   yadi saḥ karma saṃstʰitaḥ /
Halfverse: c    dadāmi vasu kiṃ cit te   prārtʰitaṃ tad vadasva me
   dadāmi vasu kiṃcit te   prārtʰitaṃ tad vadasva me /38/

Verse: 39  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    dvividʰā brāhmaṇā rājan   dʰarmaś ca dvividʰaḥ smr̥taḥ
   dvividʰā brāhmaṇā rājan   dʰarmaś ca dvividʰaḥ smr̥taḥ /
Halfverse: c    pravr̥ttaś ca nivr̥ttaś ca   nivr̥tto 'smi pratigrahāt
   pravr̥ttaś ca nivr̥ttaś ca   nivr̥tto_asmi pratigrahāt /39/

Verse: 40 
Halfverse: a    tebʰyaḥ prayaccʰa dānāni   ye pravr̥ttā narādʰipa
   tebʰyaḥ prayaccʰa dānāni   ye pravr̥ttā nara_adʰipa /
Halfverse: c    ahaṃ na pratigr̥hṇāmi   kim iṣṭaṃ kiṃ dadāni te
   ahaṃ na pratigr̥hṇāmi   kim iṣṭaṃ kiṃ dadāni te /
Halfverse: e    brūhi tvaṃ nr̥patiśreṣṭʰa   tapasā sādʰayāmi kim
   brūhi tvaṃ nr̥pati-śreṣṭʰa   tapasā sādʰayāmi kim /40/

Verse: 41  {Rājovāca}
Halfverse: a    kṣatriyo 'haṃ na jānāmi   dehīti vacanaṃ kva cit
   kṣatriyo_ahaṃ na jānāmi   dehī_iti vacanaṃ kvacit /
Halfverse: c    prayaccʰa yuddʰam ity evaṃ   vādinaḥ smo dvijottama
   prayaccʰa yuddʰam ity evaṃ   vādinaḥ smo dvija_uttama /41/

Verse: 42  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    tuṣyasi tvaṃ svadʰarmeṇa   tatʰā tuṣṭā vayaṃ nr̥pa {!}
   tuṣyasi tvaṃ sva-dʰarmeṇa   tatʰā tuṣṭā vayaṃ nr̥pa / {!}
Halfverse: c    anyonyasyottaraṃ nāsti   yad iṣṭaṃ tat samācara
   anyonyasya_uttaraṃ na_asti   yad iṣṭaṃ tat samācara /42/

Verse: 43  {Rājovāca}
Halfverse: a    svaśaktyāhaṃ dadānīti   tvayā pūrvaṃ prabʰāsitam
   sva-śaktyā_ahaṃ dadāni_iti   tvayā pūrvaṃ prabʰāsitam /
Halfverse: c    yāce tvāṃ diyatāṃ mahyaṃ   japyasyāsya pʰalaṃ dvija
   yāce tvāṃ diyatāṃ mahyaṃ   japyasya_asya pʰalaṃ dvija /43/

Verse: 44  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    yuddʰaṃ mama sadā vāṇī   yācatīti vikattʰase {!}
   yuddʰaṃ mama sadā vāṇī   yācati_iti vikattʰase / {!}
Halfverse: c    na ca yuddʰaṃ mayā sārdʰaṃ   kimartʰaṃ yācase punaḥ
   na ca yuddʰaṃ mayā sārdʰaṃ   kim-artʰaṃ yācase punaḥ /44/

Verse: 45  {Rājovāca}
Halfverse: a    vāgvajrā brāhmaṇā proktāḥ   kṣatriyā bāhujīvinaḥ
   vāg-vajrā brāhmaṇā proktāḥ   kṣatriyā bāhu-jīvinaḥ /
Halfverse: c    vāg yuddʰaṃ tad idaṃ tīvraṃ   mama vipra tvayā saha
   vāg yuddʰaṃ tad idaṃ tīvraṃ   mama vipra tvayā saha /45/

Verse: 46  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    saivādyāpi pratijñā me   svaśaktyā kiṃ pradīyatām
   sā_eva_adya_api pratijñā me   sva-śaktyā kiṃ pradīyatām /
Halfverse: c    brūhi dāsyāmi rājendra   vibʰave sati māciram
   brūhi dāsyāmi rāja_indra   vibʰave sati māciram /46/

Verse: 47  {Rājovāca}
Halfverse: a    yat tad varṣaśataṃ pūrṇaṃ   japyaṃ vai japatā tvayā
   yat tad varṣa-śataṃ pūrṇaṃ   japyaṃ vai japatā tvayā /
Halfverse: c    pʰalaṃ prāptaṃ tat prayaccʰa   mama ditsur bʰavān yadi
   pʰalaṃ prāptaṃ tat prayaccʰa   mama ditsur bʰavān yadi /47/

Verse: 48  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    paramaṃ gr̥hyatāṃ tasya   pʰalaṃ yaj japitaṃ mayā
   paramaṃ gr̥hyatāṃ tasya   pʰalaṃ yat japitaṃ mayā /
Halfverse: c    ardʰaṃ tvam avicāreṇa   pʰalaṃ tasya samāpnuhi
   ardʰaṃ tvam avicāreṇa   pʰalaṃ tasya samāpnuhi /48/

Verse: 49 
Halfverse: a    atʰa vā sarvam eveha   japyakaṃ māmakaṃ pʰalam
   atʰa vā sarvam eva_iha   japyakaṃ māmakaṃ pʰalam /
Halfverse: c    rājan prāpnuhi kāmaṃ tvaṃ   yadi sarvam iheccʰasi
   rājan prāpnuhi kāmaṃ tvaṃ   yadi sarvam iha_iccʰasi /49/

Verse: 50  {Rājovāca}
Halfverse: a    kr̥taṃ sarveṇa bʰadraṃ te   japyaṃ yad yācitaṃ mayā
   kr̥taṃ sarveṇa bʰadraṃ te   japyaṃ yad yācitaṃ mayā /
Halfverse: c    svasti te 'stu gamiṣyāmi   kiṃ catasya pʰalaṃ vada
   svasti te_astu gamiṣyāmi   kiṃ catasya pʰalaṃ vada /50/

Verse: 51  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    pʰalaprāptiṃ na jānāmi   dattaṃ yaj japitaṃ mayā
   pʰala-prāptiṃ na jānāmi   dattaṃ yat japitaṃ mayā /
Halfverse: c    ayaṃ dʰarmaś ca kālaś ca   yamo mr̥tyuś ca sākṣiṇaḥ
   ayaṃ dʰarmaś ca kālaś ca   yamo mr̥tyuś ca sākṣiṇaḥ /51/

Verse: 52  {Rājovāca}
Halfverse: a    ajñātam asya dʰarmasya   pʰalaṃ me kiṃ kariṣyati
   ajñātam asya dʰarmasya   pʰalaṃ me kiṃ kariṣyati /
Halfverse: c    prāpnotu tat pʰalaṃ vipro   nāham iccʰe sasaṃśayam
   prāpnotu tat pʰalaṃ vipro   na_aham iccʰe sasaṃśayam /52/

Verse: 53  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    nādade 'paravaktavyaṃ   dattaṃ vācā pʰalaṃ mayā
   na_ādade_apara-vaktavyaṃ   dattaṃ vācā pʰalaṃ mayā /
Halfverse: c    vākyaṃ pramānaṃ rājarṣe   mamāpi tava caiva hi
   vākyaṃ pramānaṃ rāja-r̥ṣe   mama_api tava caiva hi /53/

Verse: 54 
Halfverse: a    nābʰisaṃdʰir mayā japye   kr̥tapūrvaḥ katʰaṃ cana
   na_abʰisaṃdʰir mayā japye   kr̥ta-pūrvaḥ katʰaṃcana /
Halfverse: c    japyasya rājaśārdūla   katʰaṃ jñāsyāmy ahaṃ pʰalam
   japyasya rāja-śārdūla   katʰaṃ jñāsyāmy ahaṃ pʰalam /54/

Verse: 55 
Halfverse: a    dadasveti tvayā coktaṃ   dadāmīti tatʰā mayā
   dadasva_iti tvayā ca_uktaṃ   dadāmi_iti tatʰā mayā /
Halfverse: c    na vācaṃ dūsayiṣyāmi   satyaṃ rakṣa stʰiro bʰava
   na vācaṃ dūsayiṣyāmi   satyaṃ rakṣa stʰiro bʰava /55/

Verse: 56 
Halfverse: a    atʰaivaṃ vadato me 'dya   vacanaṃ na kariṣyasi
   atʰa_evaṃ vadato me_adya   vacanaṃ na kariṣyasi /
Halfverse: c    mahān adʰarmo bʰavitā   tava rājan mr̥ṣā kr̥taḥ
   mahān adʰarmo bʰavitā   tava rājan mr̥ṣā kr̥taḥ /56/

Verse: 57 
Halfverse: a    na yuktaṃ tu mr̥ṣā vāṇī   tvayā vaktum arindama {!}
   na yuktaṃ tu mr̥ṣā vāṇī   tvayā vaktum arindama / {!}
Halfverse: c    tatʰā mayāpy abʰyadʰikaṃ   mr̥ṣā vaktuṃ na śakyate
   tatʰā mayā_apy abʰyadʰikaṃ   mr̥ṣā vaktuṃ na śakyate /57/

Verse: 58 
Halfverse: a    saṃśrutaṃ ca mayā pūrvaṃ   dadānīty avicāritam
   saṃśrutaṃ ca mayā pūrvaṃ   dadāni_ity avicāritam /
Halfverse: c    tadgr̥hṇīsvāvicāreṇa   yadi satye stʰito bʰavān
   tad-gr̥hṇīsva_avicāreṇa   yadi satye stʰito bʰavān /58/

Verse: 59 
Halfverse: a    ihāgamya hi māṃ rājañ   jāpyaṃ pʰalam ayācitʰāḥ
   iha_āgamya hi māṃ rājan   jāpyaṃ pʰalam ayācitʰāḥ /
Halfverse: c    tan man nisr̥ṣṭaṃ gr̥hṇīsva   bʰava satye stʰiro 'pi ca
   tan mat nisr̥ṣṭaṃ gr̥hṇīsva   bʰava satye stʰiro_api ca /59/

Verse: 60 
Halfverse: a    nāyaṃ loko 'sti na paro   na ca pūrvān sa tārayet
   na_ayaṃ loko_asti na paro   na ca pūrvān sa tārayet /
Halfverse: c    kuta evāvarān rājan   mr̥ṣāvādaparāyanaḥ
   kuta\ eva_avarān rājan   mr̥ṣā-vāda-parāyanaḥ /60/

Verse: 61 
Halfverse: a    na yajñādʰyayane dānaṃ   niyamās tārayanti hi
   na yajña_adʰyayane dānaṃ   niyamās tārayanti hi /
Halfverse: c    tatʰā satyaṃ pare loke   yatʰā vai puruṣarṣabʰa
   tatʰā satyaṃ pare loke   yatʰā vai puruṣa-r̥ṣabʰa /61/

Verse: 62 
Halfverse: a    tapāṃsi yāni cīrṇāni   cariṣyasi ca yat tapaḥ
   tapāṃsi yāni cīrṇāni   cariṣyasi ca yat tapaḥ /
Halfverse: c    samāḥ śataiḥ sahasraiś ca   tat satyān na viśiṣyate
   samāḥ śataiḥ sahasraiś ca   tat satyāt na viśiṣyate /62/

Verse: 63 
Halfverse: a    satyam ekākṣaraṃ brahmasatyam   ekākṣaraṃ tapaḥ
   satyam eka_akṣaraṃ brahma-satyam   eka_akṣaraṃ tapaḥ /
Halfverse: c    satyam ekākṣaro yajñaḥ   satyam ekākṣaraṃ śrutam
   satyam eka_akṣaro yajñaḥ   satyam eka_akṣaraṃ śrutam /63/

Verse: 64 
Halfverse: a    satyaṃ vedeṣu jāgarti   pʰalaṃ satye paraṃ smr̥tam
   satyaṃ vedeṣu jāgarti   pʰalaṃ satye paraṃ smr̥tam /
Halfverse: c    satyād dʰarmo damaś caiva   sarvaṃ satye pratiṣṭʰitam
   satyād dʰarmo damaś caiva   sarvaṃ satye pratiṣṭʰitam /64/

Verse: 65 
Halfverse: a    satyaṃ vedās tatʰāṅgāni   satyaṃ yajñas tatʰā vidʰiḥ
   satyaṃ vedās tatʰā_aṅgāni   satyaṃ yajñas tatʰā vidʰiḥ /
Halfverse: c    vratacaryās tatʰā satyam   oṃkāraḥ satyam eva ca
   vrata-caryās tatʰā satyam   oṃ-kāraḥ satyam eva ca /65/

Verse: 66 
Halfverse: a    prānināṃ jananaṃ satyaṃ   satyaṃ saṃtatir eva ca
   prānināṃ jananaṃ satyaṃ   satyaṃ saṃtatir eva ca /
Halfverse: c    satyena vāyur abʰyeti   satyena tapate raviḥ
   satyena vāyur abʰyeti   satyena tapate raviḥ /66/

Verse: 67 
Halfverse: a    satyena cāgnir dahati   svargaḥ satye pratiṣṭʰitaḥ
   satyena ca_agnir dahati   svargaḥ satye pratiṣṭʰitaḥ /
Halfverse: c    satyaṃ yajñas tapo vedāḥ   stobʰā mantrāḥ sarasvatī
   satyaṃ yajñas tapo vedāḥ   stobʰā mantrāḥ sarasvatī /67/

Verse: 68 
Halfverse: a    tulām āropito dʰarmaḥ   satyaṃ caiveti naḥ śrutam
   tulām āropito dʰarmaḥ   satyaṃ ca_eva_iti naḥ śrutam /
Halfverse: c    samāṃ kakṣāṃ dʰārayato   yataḥ satyaṃ tato 'dʰikam
   samāṃ kakṣāṃ dʰārayato   yataḥ satyaṃ tato_adʰikam /68/

Verse: 69 
Halfverse: a    yato dʰarmas tataḥ satyaṃ   sarvaṃ satyena vardʰate
   yato dʰarmas tataḥ satyaṃ   sarvaṃ satyena vardʰate /
Halfverse: c    kimartʰam anr̥taṃ karma   kartuṃ rājaṃs tvam iccʰasi
   kim-artʰam anr̥taṃ karma   kartuṃ rājaṃs tvam iccʰasi /69/

Verse: 70 
Halfverse: a    satye kuru stʰiraṃ bʰāvaṃ   mā rājann anr̥taṃ kr̥tʰāḥ
   satye kuru stʰiraṃ bʰāvaṃ   mā rājann anr̥taṃ kr̥tʰāḥ /
Halfverse: c    kasmāt tvam anr̥taṃ vākyaṃ   dehīti kuruṣe 'śubʰam {!}
   kasmāt tvam anr̥taṃ vākyaṃ   dehi_iti kuruṣe_aśubʰam /70/ {!}

Verse: 71 
Halfverse: a    yadi japyapʰalaṃ dattaṃ   mayā nesiṣyase nr̥pa
   yadi japya-pʰalaṃ dattaṃ   mayā na_īsiṣyase nr̥pa /
Halfverse: c    svadʰarmebʰyaḥ paribʰraṣṭo   lokān anucariṣyasi {!}
   sva-dʰarmebʰyaḥ paribʰraṣṭo   lokān anucariṣyasi /71/ {!}

Verse: 72 
Halfverse: a    saṃśrutya yo na ditseta   yācitvā yaś ca neccʰati
   saṃśrutya yo na ditseta   yācitvā yaś ca na_iccʰati /
Halfverse: c    ubʰāv ānr̥tikāv etau   na mr̥ṣā kartum arhasi
   ubʰāv ānr̥tikāv etau   na mr̥ṣā kartum arhasi /72/

Verse: 73  {Rājovāca}
Halfverse: a    yoddʰavyaṃ rakṣitavyaṃ ca   kṣatradʰarmaḥ kila dvija
   yoddʰavyaṃ rakṣitavyaṃ ca   kṣatra-dʰarmaḥ kila dvija /
Halfverse: c    dātāraḥ kṣatriyāḥ proktā   gr̥hṇīyāṃ bʰavataḥ katʰam
   dātāraḥ kṣatriyāḥ proktā   gr̥hṇīyāṃ bʰavataḥ katʰam /73/

Verse: 74  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    na cʰandayāmi te rājan   nāpi te gr̥ham āvrajam
   na cʰandayāmi te rājan   na_api te gr̥ham āvrajam /
Halfverse: c    ihāgamya tu yācitvā   na gr̥hṇīse punaḥ katʰam
   iha_āgamya tu yācitvā   na gr̥hṇīse punaḥ katʰam /74/

Verse: 75  {Dʰarma uvāca}
Halfverse: a    avivādo 'stu yuvayor   vittaṃ māṃ dʰarmam āgatam
   avivādo_astu yuvayor   vittaṃ māṃ dʰarmam āgatam /
Halfverse: c    dvijo dānapʰalair yukto   rājā satyapʰalena ca
   dvijo dāna-pʰalair yukto   rājā satya-pʰalena ca /75/

Verse: 76  {Svarga uvāca}
Halfverse: a    svargaṃ māṃ viddʰi rājendra   rūpiṇaṃ svayam āgatam
   svargaṃ māṃ viddʰi rāja_indra   rūpiṇaṃ svayam āgatam /
Halfverse: c    avivādo 'stu yuvayor   ubʰau tulyapʰalau yuvām
   avivādo_astu yuvayor   ubʰau tulya-pʰalau yuvām /76/

Verse: 77  {Rājovāca}
Halfverse: a    kr̥taṃ svargeṇa me kāryaṃ   gaccʰa svargayatʰāsukʰam
   kr̥taṃ svargeṇa me kāryaṃ   gaccʰa svarga-yatʰā-sukʰam /
Halfverse: c    vipro yadīccʰate dātuṃ   pratīccʰatu ca me dʰanam
   vipro yadi_iccʰate dātuṃ   pratīccʰatu ca me dʰanam /77/

Verse: 78  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    bālye yadi syād ajñānān   mayā hastaḥ prasāritaḥ
   bālye yadi syād ajñānāt   mayā hastaḥ prasāritaḥ /
Halfverse: c    nivr̥tti lakṣaṇaṃ dʰarmam   upāse saṃhitāṃ japan
   nivr̥tti lakṣaṇaṃ dʰarmam   upāse saṃhitāṃ japan /78/

Verse: 79 
Halfverse: a    nivr̥ttaṃ māṃ ciraṃ rājan   vipraṃ lobʰayase katʰam
   nivr̥ttaṃ māṃ ciraṃ rājan   vipraṃ lobʰayase katʰam /
Halfverse: c    svena kāryaṃ kariṣyāmi   tvatto neccʰe pʰalaṃ nr̥pa
   svena kāryaṃ kariṣyāmi   tvatto na_iccʰe pʰalaṃ nr̥pa /
Halfverse: e    tapaḥsvādʰyaya śīlo 'haṃ   nivr̥ttaś ca pratigrahāt
   tapaḥ-svādʰyaya śīlo_ahaṃ   nivr̥ttaś ca pratigrahāt /79/

Verse: 80  {Rājovāca}
Halfverse: a    yadi vipra nisr̥ṣṭaṃ te   japyasya pʰalam uttamam
   yadi vipra nisr̥ṣṭaṃ te   japyasya pʰalam uttamam /
Halfverse: c    āvayor yat pʰalaṃ kiṃ cit   sahitaṃ nau tad astv iha
   āvayor yat pʰalaṃ kiṃcit   sahitaṃ nau tad astv iha /80/

Verse: 81 
Halfverse: a    dvijāḥ pratigrahe yuktā   dātāro rājavaṃśajāḥ
   dvijāḥ pratigrahe yuktā   dātāro rāja-vaṃśajāḥ /
Halfverse: c    yadi dʰarmaḥ śruto vipra   sahaiva pʰalam astu nau
   yadi dʰarmaḥ śruto vipra   saha_eva pʰalam astu nau /81/

Verse: 82 
Halfverse: a    mā vā bʰūt saha bʰojyaṃ nau   madīyaṃ pʰalam āpnuhi
   mā vā bʰūt saha bʰojyaṃ nau   madīyaṃ pʰalam āpnuhi /
Halfverse: c    pratīccʰa matkr̥taṃ dʰarmaṃ   yadi te mayy anugrahaḥ
   pratīccʰa mat-kr̥taṃ dʰarmaṃ   yadi te mayy anugrahaḥ /82/

Verse: 83  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    tato vikr̥taceṣṭau dvau   puruṣau samupastʰitau
   tato vikr̥ta-ceṣṭau dvau   puruṣau samupastʰitau /
Halfverse: c    gr̥hītvānyonyam āveṣṭya   kucelāv ūcatur vacaḥ {!}
   gr̥hītvā_anyonyam āveṣṭya   kucelāv ūcatur vacaḥ /83/ {!}

Verse: 84 
Halfverse: a    na me dʰārayasīty eko   dʰārayāmīti cāparaḥ
   na me dʰārayasi_ity eko   dʰārayāmi_iti ca_aparaḥ /
Halfverse: c    ihāsti nau vivādo 'yam   ayaṃ rājānuśāsakaḥ
   iha_asti nau vivādo_ayam   ayaṃ rājā_anuśāsakaḥ /84/

Verse: 85 
Halfverse: a    satyaṃ bravīmy aham idaṃ   na me dʰārayate bʰavān
   satyaṃ bravīmy aham idaṃ   na me dʰārayate bʰavān /
Halfverse: c    anr̥taṃ vadasīha tvam   r̥ṇaṃ te dʰārayāmy aham
   anr̥taṃ vadasi_iha tvam   r̥ṇaṃ te dʰārayāmy aham /85/

Verse: 86 
Halfverse: a    tāv ubʰau bʰr̥śasaṃtaptau   rājānam idam ūcatuḥ
   tāv ubʰau bʰr̥śa-saṃtaptau   rājānam idam ūcatuḥ /
Halfverse: c    parīkṣyatāṃ yatʰā syāva   nāvām iha vigarhitau
   parīkṣyatāṃ yatʰā syāva   na_āvām iha vigarhitau /86/

Verse: 87  {Virūpa uvāca}
Halfverse: a    dʰārayāmi naravyāgʰra   vikr̥tasyeha goḥ pʰalam
   dʰārayāmi nara-vyāgʰra   vikr̥tasya_iha goḥ pʰalam /
Halfverse: c    dadataś ca na gr̥hṇāti   vikr̥to me mahīpate
   dadataś ca na gr̥hṇāti   vikr̥to me mahī-pate /87/

Verse: 88  {Vikr̥ta uvāca}
Halfverse: a    na me dʰārayate kiṃ cid   virūpo 'yaṃ narādʰipa
   na me dʰārayate kiṃcid   virūpo_ayaṃ nara_adʰipa /
Halfverse: c    mitʰyā bravīty ayaṃ hi tvā   mityā bʰāsaṃ narādʰipa
   mitʰyā bravīty ayaṃ hi tvā   mityā bʰāsaṃ nara_adʰipa /88/

Verse: 89  {Rājovāca}
Halfverse: a    virūpakiṃ dʰārayate   bʰavān asya vadasva me
   virūpa-kiṃ dʰārayate   bʰavān asya vadasva me /
Halfverse: c    śrutvā tatʰā kariṣyāmīty   evaṃ me dʰīyate matiḥ
   śrutvā tatʰā kariṣyāmi_ity   evaṃ me dʰīyate matiḥ /89/

Verse: 90  {Virūpa uvāca}
Halfverse: a    śr̥ṇuṣvāvahito rājan   yatʰaitad dʰārayāmy aham {!}
   śr̥ṇuṣva_avahito rājan   yatʰā_etad dʰārayāmy aham / {!}
Halfverse: c    vikr̥tasyāsya rājarṣe   nikʰilena nararṣabʰa
   vikr̥tasya_asya rāja-r̥ṣe   nikʰilena nara-r̥ṣabʰa /90/

Verse: 91 
Halfverse: a    anena dʰarmaprāpty artʰaṃ   śubʰā dattā purānagʰa
   anena dʰarmaprāpty artʰaṃ   śubʰā dattā purā_anagʰa /
Halfverse: c    dʰenur viprāya rājarṣe   tapaḥsvādʰyāyaśīline
   dʰenur viprāya rāja-r̥ṣe   tapaḥ-svādʰyāya-śīline /91/

Verse: 92 
Halfverse: a    tasyāś cāyaṃ mayā rājan   pʰalam abʰyetya yācitaḥ
   tasyāś ca_ayaṃ mayā rājan   pʰalam abʰyetya yācitaḥ /
Halfverse: c    vikr̥tena ca me dattaṃ   viśūdʰenāntarātmanā
   vikr̥tena ca me dattaṃ   viśūdʰena_antarātmanā /92/

Verse: 93 
Halfverse: a    tato me sukr̥taṃ karmakr̥tam   ātmaviśuddʰaye
   tato me sukr̥taṃ karma-kr̥tam   ātma-viśuddʰaye /
Halfverse: c    gāvau hi kapile krītvā   vatsale bahu dohane
   gāvau hi kapile krītvā   vatsale bahu dohane /93/

Verse: 94 
Halfverse: a    te coñcʰa vr̥ttaye rājan   mayā samapavarjite
   te ca_uñcʰa vr̥ttaye rājan   mayā samapavarjite /
Halfverse: c    yatʰāvidʰi yatʰāśraddʰaṃ   tad asyāhaṃ punaḥ prabʰo
   yatʰā-vidʰi yatʰā-śraddʰaṃ   tad asya_ahaṃ punaḥ prabʰo /94/

Verse: 95 
Halfverse: a    ihādya vai gr̥hītvā tat   prayaccʰe dviguṇaṃ pʰalam
   iha_adya vai gr̥hītvā tat   prayaccʰe dviguṇaṃ pʰalam /
Halfverse: c    ekasyāḥ puruṣavyāgʰra   kaḥ śuddʰaḥ ko 'tra doṣavān
   ekasyāḥ puruṣa-vyāgʰra   kaḥ śuddʰaḥ ko_atra doṣavān /95/

Verse: 96 
Halfverse: a    evaṃ vivadamānau svas   tvām ihābʰyāgatau nr̥pa
   evaṃ vivadamānau svas   tvām iha_abʰyāgatau nr̥pa /
Halfverse: c    kuru dʰarmam adʰarmaṃ vā   vinaye nau samādʰaya
   kuru dʰarmam adʰarmaṃ vā   vinaye nau samādʰaya /96/

Verse: 97 
Halfverse: a    yadi neccʰati me dānaṃ   yatʰādattam anena vai
   yadi na_iccʰati me dānaṃ   yatʰā-dattam anena vai /
Halfverse: c    bʰavān atra stʰiro bʰūtvā   mārge stʰāpayatu prabʰuḥ
   bʰavān atra stʰiro bʰūtvā   mārge stʰāpayatu prabʰuḥ /97/

Verse: 98  {Rājovāca}
Halfverse: a    dīyamānaṃ na gr̥hṇāsi   r̥ṇaṃ kasmāt tvam adya vai
   dīyamānaṃ na gr̥hṇāsi r̥ṇaṃ kasmāt tvam adya vai /
Halfverse: c    yatʰaiva te 'bʰyanujñātaṃ   tatʰā gr̥hṇīsva māciram
   yatʰā_eva te_abʰyanujñātaṃ   tatʰā gr̥hṇīsva māciram /98/

Verse: 99  {Vikr̥ta uvāca}
Halfverse: a    dīyatām ity anenoktaṃ   dadānīti tatʰā mayā
   dīyatām ity anena_uktaṃ   dadāni_iti tatʰā mayā /
Halfverse: c    nāyaṃ me dʰārayaty atra   gamyatāṃ yatra vāñcʰati
   na_ayaṃ me dʰārayaty atra   gamyatāṃ yatra vāñcʰati /99/

Verse: 100  {Rājovāca}
Halfverse: a    dadato 'sya na gr̥hṇāsi   viṣamaṃ pratibʰāti me {!}
   dadato_asya na gr̥hṇāsi   viṣamaṃ pratibʰāti me / {!}
Halfverse: c    dandyo hi tvaṃ mama mato   nāsty atra kʰalu saṃśayaḥ
   dandyo hi tvaṃ mama mato   na_asty atra kʰalu saṃśayaḥ /100/

Verse: 101  {Vikr̥ta uvāca}
Halfverse: a    mayāsya dattaṃ rājarṣe   gr̥hṇīyāṃ tat katʰaṃ punaḥ
   mayā_asya dattaṃ rāja-r̥ṣe   gr̥hṇīyāṃ tat katʰaṃ punaḥ /
Halfverse: c    kāmam atrāparādʰo me   dandyam ājñāpaya prabʰo
   kāmam atra_aparādʰo me   dandyam ājñāpaya prabʰo /101/

Verse: 102  {Virūpa uvāca}
Halfverse: a    dīyamānaṃ yadi mayā   nesiṣyasi katʰaṃ cana
   dīyamānaṃ yadi mayā   na_īsiṣyasi katʰaṃcana /
Halfverse: c    niyaṃsyati tvā nr̥patir   ayaṃ dʰarmānuśāsakaḥ
   niyaṃsyati tvā nr̥patir   ayaṃ dʰarma_anuśāsakaḥ /102/

Verse: 103  {Vikr̥ta uvāca}
Halfverse: a    svaṃ mayā yāciteneha   dattaṃ katʰam ihādya tat
   svaṃ mayā yācitena_iha   dattaṃ katʰam iha_adya tat /
Halfverse: c    gr̥hṇīyāṃ gaccʰatu bʰavān   abʰyanujñāṃ dadāni te
   gr̥hṇīyāṃ gaccʰatu bʰavān   abʰyanujñāṃ dadāni te /103/

Verse: 104  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    śrutam etat tvayā rājann   anayoḥ katʰitaṃ dvayoḥ
   śrutam etat tvayā rājann   anayoḥ katʰitaṃ dvayoḥ /
Halfverse: c    pratijñātaṃ mayā yat te   tadgr̥hāṇāvicāritam
   pratijñātaṃ mayā yat te   tad-gr̥hāṇa_avicāritam /104/

Verse: 105  {Rājovāca}
Halfverse: a    prastutaṃ sumahat kāryam   āvayor gahvaraṃ yatʰā
   prastutaṃ sumahat kāryam   āvayor gahvaraṃ yatʰā /
Halfverse: c    jāpakasya dr̥dʰī kāraḥ   katʰam etad bʰaviṣyati
   jāpakasya dr̥dʰī kāraḥ   katʰam etad bʰaviṣyati /105/

Verse: 106 
Halfverse: a    yadi tāvan na gr̥hṇāmi   brāhmaṇenāpavarjitam
   yadi tāvat na gr̥hṇāmi   brāhmaṇena_apavarjitam /
Halfverse: c    katʰaṃ na lipyeyam ahaṃ   doṣeṇa mahatādya vai
   katʰaṃ na lipyeyam ahaṃ   doṣeṇa mahatā_adya vai /106/

Verse: 107  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    tau covāca sa rājarṣiḥ   kr̥takāryau gamiṣyatʰaḥ
   tau ca_uvāca sa rāja-r̥ṣiḥ   kr̥ta-kāryau gamiṣyatʰaḥ /
Halfverse: c    nedānīṃ mām ihāsādya   rājadʰarmo bʰaven mr̥ṣā
   na_idānīṃ mām iha_āsādya   rāja-dʰarmo bʰavet mr̥ṣā /107/

Verse: 108 
Halfverse: a    svadʰarmaḥ paripālyaś ca   rājñām eṣa viniścayaḥ
   sva-dʰarmaḥ paripālyaś ca   rājñām eṣa viniścayaḥ /
Halfverse: c    vipra dʰarmaś ca sugurur   mām anātmānam āviśat
   vipra dʰarmaś ca sugurur   mām anātmānam āviśat /108/

Verse: 109  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    gr̥hāṇa dʰāraye 'haṃ te   yācitaṃ te śrutaṃ mayā
   gr̥hāṇa dʰāraye_ahaṃ te   yācitaṃ te śrutaṃ mayā /
Halfverse: c    na ced grahīsyase rājañ   śapiṣye tvāṃ na saṃśayaḥ
   na ced grahīsyase rājan   śapiṣye tvāṃ na saṃśayaḥ /109/

Verse: 110  {Rājovāca}
Halfverse: a    dʰig rājadʰarmaṃ yasyāyaṃ   kāryasyeha viniścayaḥ
   dʰig rāja-dʰarmaṃ yasya_ayaṃ   kāryasya_iha viniścayaḥ /
Halfverse: c    ity artʰaṃ me grahītavyaṃ   katʰaṃ tulyaṃ bʰaved iti
   ity artʰaṃ me grahītavyaṃ   katʰaṃ tulyaṃ bʰavet iti /110/

Verse: 111 
Halfverse: a    eṣa pāṇir apūrvaṃ bʰo   nikṣepārtʰaṃ prasāritaḥ
   eṣa pāṇir apūrvaṃ bʰo   nikṣepa_artʰaṃ prasāritaḥ /
Halfverse: c    yan me dʰārayase vipra   tad idānīṃ pradīyatām
   yat me dʰārayase vipra   tad idānīṃ pradīyatām /111/

Verse: 112  {Brāhmaṇa uvāca}
Halfverse: a    saṃhitā japatā yāvān   mayā kaś cid guṇaḥ kr̥taḥ
   saṃhitā japatā yāvān   mayā kaścid guṇaḥ kr̥taḥ /
Halfverse: c    tat sarvaṃ pratigr̥hṇīsva   yadi kiṃ cid ihāsti me
   tat sarvaṃ pratigr̥hṇīsva   yadi kiṃcid iha_asti me /112/

Verse: 113  {Rājovāca}
Halfverse: a    jalam etan nipatitaṃ   mama pānau dvijottama
   jalam etat nipatitaṃ   mama pānau dvija_uttama /
Halfverse: c    samam astu sahaivāstu   pratigr̥hṇātu vai bʰavān
   samam astu saha_eva_astu   pratigr̥hṇātu vai bʰavān /113/

Verse: 114  {Virūpa uvāca}
Halfverse: a    kāmakrodʰau viddʰi nau tvam   āvābʰyāṃ kārito bʰavān
   kāma-krodʰau viddʰi nau tvam   āvābʰyāṃ kārito bʰavān /
Halfverse: c    sameti ca yad uktaṃ te   samā lokās tavāsya ca
   sameti ca yad uktaṃ te   samā lokās tava_asya ca /114/

Verse: 115 
Halfverse: a    nāyaṃ dʰārayate kiṃ cij   jijñāsā tvatkr̥te kr̥tā
   na_ayaṃ dʰārayate kiṃcit   jijñāsā tvat-kr̥te kr̥tā /
Halfverse: c    kālo dʰarmas tatʰā mr̥tyuḥ   kāmakrodʰau tatʰā yuvām
   kālo dʰarmas tatʰā mr̥tyuḥ   kāmakrodʰau tatʰā yuvām /115/

Verse: 116 
Halfverse: a    sarvam anyonyanikase   nigʰr̥ṣṭaṃ paśyatas tava
   sarvam anyonya-nikase   nigʰr̥ṣṭaṃ paśyatas tava /
Halfverse: c    gaccʰa lokāñ jitān svena   karmaṇā yatra vāñcʰati
   gaccʰa lokān jitān svena   karmaṇā yatra vāñcʰati /116/

Verse: 117  {Bʰīṣma uvāca}
Halfverse: a    jāpakānāṃ pʰalāvāptir   mayā te saṃprakīrtitā
   jāpakānāṃ pʰala_avāptir   mayā te saṃprakīrtitā /
Halfverse: c    gatiḥ stʰānaṃ ca lokāś ca   jāpakena yatʰā jitāḥ
   gatiḥ stʰānaṃ ca lokāś ca   jāpakena yatʰā jitāḥ /117/

Verse: 118 
Halfverse: a    prayāti saṃhitādʰyāyī   brāhmaṇaṃ parameṣṭʰinam {!}
   prayāti saṃhitā_adʰyāyī   brāhmaṇaṃ parameṣṭʰinam / {!}
Halfverse: c    atʰa vāgniṃ samāyāti   sūryam āviśate 'pi vā
   atʰa vā_agniṃ samāyāti   sūryam āviśate_api vā /118/

Verse: 119 
Halfverse: a    sa taijasena bʰāvena   yadi tatrāśnute ratim
   sa taijasena bʰāvena   yadi tatra_aśnute ratim /
Halfverse: c    guṇāṃs teṣāṃ samādatte   rāgeṇa pratimohitaḥ
   guṇāṃs teṣāṃ samādatte   rāgeṇa pratimohitaḥ /119/

Verse: 120 
Halfverse: a    evaṃ some tatʰā vāyau   bʰūmyākāśa śarīragaḥ
   evaṃ some tatʰā vāyau   bʰūmyākāśa śarīragaḥ /
Halfverse: c    sarāgas tatra vasati   guṇāṃs teṣāṃ samācaran
   sarāgas tatra vasati   guṇāṃs teṣāṃ samācaran /120/

Verse: 121 
Halfverse: a    atʰa tatra virāgī sa   gaccʰati tv atʰa saṃśayam
   atʰa tatra virāgī sa   gaccʰati tv atʰa saṃśayam /
Halfverse: c    param avyayam iccʰan sa   tam evāviśate punaḥ
   param avyayam iccʰan sa   tam eva_āviśate punaḥ /121/

Verse: 122 
Halfverse: a    amr̥tāc cāmr̥taṃ prāptaḥ   śītī bʰūto nirātmavān
   amr̥tāt ca_amr̥taṃ prāptaḥ   śītī bʰūto nirātmavān /
Halfverse: c    brahmabʰūtaḥ sa nirdvandvaḥ   sukʰī śānto nirāmayaḥ
   brahma-bʰūtaḥ sa nirdvandvaḥ   sukʰī śānto nirāmayaḥ /122/

Verse: 123 
Halfverse: a    brahma stʰānam anāvartam   ekam akṣarasaṃjñakam
   brahma stʰānam anāvartam   ekam akṣara-saṃjñakam /
Halfverse: c    aduḥkʰam ajaraṃ śāntaṃ   stʰānaṃ tat pratipadyate
   aduḥkʰam ajaraṃ śāntaṃ   stʰānaṃ tat pratipadyate /123/

Verse: 124 
Halfverse: a    caturbʰir lakṣaṇair hīnaṃ   tatʰā so bʰiḥ sasodaśaiḥ
   caturbʰir lakṣaṇair hīnaṃ   tatʰā so bʰiḥ sasodaśaiḥ /
Halfverse: c    puruṣaṃ samatikramya   ākāśaṃ pratipadyate
   puruṣaṃ samatikramya ākāśaṃ pratipadyate /124/

Verse: 125 
Halfverse: a    atʰa veccʰati rāgātmā   sarvaṃ tad adʰitiṣṭʰati
   atʰa vā_iccʰati rāga_ātmā   sarvaṃ tad adʰitiṣṭʰati /
Halfverse: c    yac ca prārtʰayate tac ca   manasā pratipadyate
   yac ca prārtʰayate tac ca   manasā pratipadyate /125/

Verse: 126 
Halfverse: a    atʰa vā vīkṣate lokān   sarvān nirayasaṃstʰitān
   atʰa vā vīkṣate lokān   sarvān niraya-saṃstʰitān /
Halfverse: c    niḥspr̥haḥ sarvato muktas   tatraiva ramate sukʰī
   niḥspr̥haḥ sarvato muktas   tatra_eva ramate sukʰī /126/

Verse: 127 
Halfverse: a    evam eṣā mahārāja   jāpakasya gatir yatʰā
   evam eṣā mahā-rāja   jāpakasya gatir yatʰā /
Halfverse: c    etat te sarvam ākʰyātaṃ   kiṃ bʰūyaḥ śrotum iccʰasi
   etat te sarvam ākʰyātaṃ   kiṃ bʰūyaḥ śrotum iccʰasi /127/ (E)127


Next part


This text is part of the TITUS edition of Mahabharata.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 8.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.