TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 59
Previous part

Chapter: 29  
Page: 231  
Line: 8 
ԳԼՈՒԽ Ի՜Թ.

Line: 9  Տեսիլ միանձնացելոյ առն Աստուծոյ Իսրայելի ՛ի վերայ
Line: 10  Մաշտոցի սրբոյ եւ նահատակութեան աշակերտացն,
Line: 11  եւ գիւտ սրբոյ խաչին, որ ՛ի Գիսն էր։


Line: 12       Զճշմարտախօս դրուագս բանից սակաւ ինչ
Line: 13    նուազ գտի եւ միայնանալոյն Իսրայելի սկիզբն
Line: 14    անյայտ իմն էր։ Այլ զայս եւ եթ՝ որ ինչ խորհըրդոյս
Line: 15    էին իրք, բովանդակեցաք, թէ կատարեալ
Line: 16    ամ մի ՛ի լերինն ննջէր նա ՛ի յերկրի ՛ի
Line: 17    վերայ ծնգաց իւրոց՝ եւ ՛ի չորրորդում պահու
Line: 18    գիշերոյն յեղակարծում երեւեալ նմա տեսիլ հրաշալի
Line: 19    զարմանազան լոյս փայլատակեալ եւ ընդ նմին
Line: 20    ծաւալեալ հոտ անուշից, որ առլցեալ պարարէր
Line: 21    զնորա հոտոտելիսն, եւ իմաստութիւն յաւելեալ ՛ի
Line: 22    նա՝ խելամուտ նմա առնել զամենայն եւ ՛ի միտ
Line: 23    առնուլ զասացեալսն, զմեծ խորհուրդ ցուցակութեանն
Line: 24    անցեալ ժամանակաց, զպարգեւաւէտ
Line: 25    քարոզութիւնսն -- թէ ի՞բր արդեօք կամ զիա՞րդ
Page: 232   Line: 1    ընկալան, ո՞րպիսի արամբք, ո՞ ուստեք էին որք
Line: 2    արեամբ պատերազմեալ՝ վկայ անուն ժառանգեցին,
Line: 3    կամ ո՞ւր ուրեք զաստուածայինն ծածկեցին
Line: 4    զգանձ, եւ թէ քեզ զի՞նչ պարտ իցէ առնել։ Այս
Line: 5    ամենայն ասացեալ առ նա միանգամ եւ երկիցս,
Line: 6    զարթուցեալ այրն՝ յահի լինէր իբրեւ ժամ մի հարուստ.
Line: 7    ապա յարուցեալ զնտի զուարթանայր,
Line: 8    եւ բազկատարած եղեալ առաջի Աստուծոյ՝ գոհութեամբ
Line: 9    զառաւօտին կատարէր զաղօթս։ Եւ ՛ի
Line: 10    վաղիւն իբրեւ զմտաւ ածէր զաստուածային բանն,
Line: 11    թէ "Վա՞յ որ գործէ զգործ Տեառն հեղգութեամբ"՝
Line: 12    փութացեալ իջանէր ՛ի լեռնէ անտի՝ առնելով ընդ
Line: 13    ինքեան զիւրն արբանեակ. ճեպով անցանէր յեկեղեցաւան
Line: 14    եպիսկոպոսանոցին, եւ մտեալ մեծաւ
Line: 15    զգուշութեամբ ասէր մանրամասնաբար զերեւումն
Line: 16    ցուցակութեան խորհրդոյն եպիսկոպոսին
Line: 17    ճշգրտիւ զբովանդակն։ Եւ ասէ. "Տէրդ իմ՝ մի
Line: 18    հեղգասցուք զհրամանս Աստուծոյ կատարել, գուցէ
Line: 19    իբրեւ զլացող դատապարտիցիմք. այլ զկնի
Line: 20    լինելով գործոյս՝ փութապէս կատարեա, զի յայտնեսցի
Line: 21    Աստուծոյ գանձն"։ Զայս ամենայն լսելով
Line: 22    եպիսկոպոսին Դաւթայ, որ Մեծկողմանց էր
Line: 23    տեսուչ, մտախոհ եղեւ իբրեւ ժամ մի, խորհեցաւ
Line: 24    ընդ միտս իւր առնուլ ընդ իւր արս ոմանս ՛ի
Line: 25    քորեպիսկոպոսաց անտի պարկեշտից, եւ նոքօք
Line: 26    հանդերձ պատմեաց հայրապետին Աղուանից Ուխտանիսի։
Line: 27    Նորա լուեալ զայն՝ ուրախութեամբ
Page: 233   Line: 1    գոհանայր զՏեառնէ՝ յոյժ զարմացեալ ընդ զրուցատրութիւն
Line: 2    եպիսկոպոսին, որ պատմէր զտեսիլ
Line: 3    հօրն՝ եթէ զիարդ եղեւ արժանի այնմ խորհըրդոյ.
Line: 4    եւ յաղագս նորին իրաց հրամայէր կաթուղիկոսն
Line: 5    ժողով մեծ լինել եւ կոչել նաեւ զմիւս
Line: 6    եպիսկոպոսն Արցախական կողմանն, զոր Մեծիրանք
Line: 7    կոչեն, զարի այրն Յովէլ. որոյ եկեալ
Line: 8    անդէն սաստիկ բարբառով յանդիմանէր զկաթուղիկոսն
Line: 9    եւ զեպիսկոպոսն Դաւիթ, "Թէ ընդէ՞ր
Line: 10    բնաւ թողիք յականջս ձեր զայնպիսի դատարկաբանութիւն
Line: 11    եւ անսայք ցնորական տեսլեան, զոր
Line: 12    Գիրք մեզ չհաւանել ուսուցին։ Զի յետ առաքելոց
Line: 13    եւ աւետարանչացն քարոզելոյ ոչ երեւին այդպիսի
Line: 14    իրք, եւ ոչ այժմ լինել պարտի"։ Եւ ինքն
Line: 15    լի էր հզօր գիտութեամբ եւ տեղեակ Աստուածաշունչ
Line: 16    գրոց։ Յայնժամ պատասխանեալ առ նա
Line: 17    սրբոյ հայրապետին՝ ասէ. "Ըստ Գրոց իմանալի
Line: 18    է այս. բայց զի նոր իմն եւ չքնաղ է պատմութիւն
Line: 19    տեսլեանս՝ գուցէ յԱստուծոյ իցէ. եւ մեք
Line: 20    այնմ ընդդիմամարտեալ՝ իբրեւ զլացողս դատապարտիմք.
Line: 21    եւ չէ պարտ հակառակիլ, գուցէ աստուածամարտ
Line: 22    գտանիցեմք. զի ոչ է պարտ ՛ի
Line: 23    մտաց ասել զերեւմունս, որ յետ առաքելոց՝ ամենայն
Line: 24    սրբութեանց, սուրբ խաչիւն հանդերձ եւ
Line: 25    գանձք երկնայինք ծածկեալք ՛ի վերջին ժամանակս
Line: 26    տեսլեամբ ՛ի ձեռն մարդկան ՛ի տեղիս
Line: 27    տեղիս երեւեալ են, յԵրուսաղէմ սուրբ քաղաքի
Page: 234   Line: 1    եւ ՛ի բազում յայլ քաղաքս, որովք այժմ լցեալ
Line: 2    են տիեզերք եւ պայծառացեալ եկեղեցիք։ Զի
Line: 3    աստէն իսկ յԱղուանից աշխարհիս ՛ի բազում տեղիս
Line: 4    երեւեալ են նշխարք սրբոց, եւ չէ ինչ այս
Line: 5    նոր զարմանք, որ այժմս երեւի. զի ոչինչ է ՛ի
Line: 6    գանձուց Աստուծոյ, որ ծածկեսցի յերկրի։ Եւ
Line: 7    չէ իսկ պարտ զճշմարտութիւն ընդ ստութեան
Line: 8    եւ խաբէութեան ՛ի բաց ընկենուլ, կամ զգործ
Line: 9    Աստուծոյ ընդ սատանայի լլկանս համարել,այլ
Line: 10    ստուգիւ քննել եւ ճշմարտիւ ՛ի վերայ հասանել,
Line: 11    որպէս սուրբ Առաքեալն ասէ. "Թէ զամենայն
Line: 12    ինչ փորձեցէք, եւ զբարին ընկալարուք"։ Եւ դարձեալ
Line: 13    ՛ի կաթուղիկէն ասէ. "Թէ մի́ ամենայն
Line: 14    հոգւոյ հաւատայք, այլ ընտրեցէք զոր յԱստուծոյ
Line: 15    հոգին։ Արդ երթայք դուք յաջորդեալ եպիսկոպոսքդ
Line: 16    կողմանցն այնոցիկ եւ երկաքանչիւրքդ
Line: 17    ոստիկանաբար ՛ի վերայ հասէք քննութեանն. առաւել
Line: 18    խնդրեսջիք յԱստուծոյ՝ թէ աստուածային
Line: 19    իցէ, թէ այլազգ ՛ի բաջաղանաց, զի սատանայի
Line: 20    փորձանք եւ մարդկան խաբէութիւնք յայտնի են,
Line: 21    եւ Աստուծոյ շնորհքն առաւել եւս յայտնի։ Արդ
Line: 22    որպէս Տէր Աստուած երեւեցուցանէ եւ յայտնէ
Line: 23    զխորհուրդդ ձեզ ՛ի տեղւոջն՝ օր ըստ օրէ եւ մեզ
Line: 24    ուսուսջիք"։ -- Յայնժամ կամաւորութեամբ յանձըն
Line: 25    առեալ զհրամանս հայրապետին եպիսկոպոսացն
Line: 26    երկոցունց՝ Դաւթի եւ Յովելեայ, եւ տուեալ
Line: 27    ողջոյն՝ գային Հոգւոյն Սրբոյ առաջնորդելովն
Page: 235   Line: 1    յԸռոստակ գաւառն Մեծկողմանց ՛ի Չղախեան
Line: 2    հովիտն յԱպարիսական դաշտակն առ ափն Տըրտուական
Line: 3    գետոյն, որ է ՛ի վիճակին Մեծիրանաց։
Line: 4    Եւ ելեալ բնակէին ՛ի նշանաւոր պրակին
Line: 5    ՛ի Խունաբերձ տեղւոջ ՛ի սարեւանդակ վայրի. եւ
Line: 6    անդ կայր մատուռն մի քայտեղէն, խեցեղէն
Line: 7    կերպաւորեալ եւ խաչանիշ զարդու յարմարել՝
Line: 8    պալարափայլ որմոցն յօրինեալ գեղեցկութեամբ։
Line: 9    Արդ ՛ի լինել համբաւուն այնորիկ՝ վաղվաղակի
Line: 10    ճեպով ժամանեալ գումարէին արք պատուականք,
Line: 11    քորեպիսկոպոսունք, երիցունք, սարկաւագունք,
Line: 12    հարիւրաւորաց գաւառապետք, գլխաւորք
Line: 13    եւ մեծամեծ գործակալք եւ բազմութիւն ժողովրդոց
Line: 14    արանց եւ կանանց, զի մասնաւորեսցին
Line: 15    ամենեքեան տեսակի սքանչելեացն Աստուծոյ։
Line: 16    Ապա հրամայեալ եպիսկոպոսացն քարոզ հնչեցուցին
Line: 17    ՛ի հանդիսաւոր ժողովարանին, զի եռօրեայ
Line: 18    պահք եւ աղօթք պնդութեամբ կատարեսցին.
Line: 19    զի կայր ոչ սակաւ ՛ի նոսա երկպառակութիւն՝
Line: 20    ոմանք հաւանէին եւ կէսք չհաւանէին։ Եւ
Line: 21    նոյն ինքն գլխաւոր եպիսկոպոսն Յովէլ՝ պատրանս
Line: 22    համարէր։ Եւ ՛ի լնուլ կիտի եռօրեայ պահոցն՝
Line: 23    Աբասուն Իսրայելի առեալ բահ ՛ի ձեռն եւ
Line: 24    եդեալ ծունր համօրէն ամենեցուն՝ դիտէր ուղորդաբար
Line: 25    ՛ի նկատեալ տեղին եւ հրամայէր անվեհեր
Line: 26    բրել. ուր ՛ի նմին գործ դասահոյլ մարդկան
Line: 27    բազմութիւնն զհողն զգեստիւք իւրեանց ՛ի
Page: 236   Line: 1    բաց պեղէին։ Եւ մեծ ջանիւ վաստակաբեկ եղեալ՝
Line: 2    ոչ կարէին զտենչալի գանձն գտանել։ Ապա
Line: 3    այնուհետեւ յարեւելից կողմանէ զփայտաշար յարկն
Line: 4    քակէին, ուր կանգնեալ էր սեղանն մեղսաքաւիչ
Line: 5    պատարագի Տեառն. անդ անկեալ ՛ի խոյզ եւ
Line: 6    ՛ի խնդիր՝ իբր կանգունս երիս փորեցին ՛ի ներքոյ
Line: 7    սեղանոյն. եւ ահա յանկարծակի բուրեալ ՛ի
Line: 8    տեղւոջէ անտի հոտ անուշից սաստիկ համեղութեան,
Line: 9    առլցեալ համազարդ պարարտութեամբ
Line: 10    յաւէտաբար զյոլովիցն քաղցրացուցանէր զճաշակս.
Line: 11    որպէս թէ ճշգրտեալ նմանէր ազնուական
Line: 12    հոտն բիւրոց խնկոց եւ ծաղկանց զանազանից՝
Line: 13    մինչեւ զարմանալ ամենեցուն առհասարակ։ Եւ
Line: 14    իբրեւ փորեցին թիզս տասն՝ գտին կողոփս երկուս
Line: 15    արծաթեղէնս՝ կապարի կնիք ՛ի վերայ եդեալ.
Line: 16    յոր տախտակ մի ոսկէձոյլ հաստահեղոյս բեւեռեալ,
Line: 17    եւ ՛ի նմա գրեալ ասորերէն եւ հայերէն
Line: 18    գրով։ Եւ քանզի ՛ի մէջ բազմամբոխ հրապարակին
Line: 19    այնպիսի հրաշագործութեան Աստուծոյ լինէր
Line: 20    երեւումն, այր առ այր եւ մարդ առ մարդ
Line: 21    զարմացումն յոյժ յաճախէր. եւ զմիմեամբք կուտակեալ
Line: 22    զեղուին փութային զսրբութեանցն առնուլ
Line: 23    զտապանակս. զի հաւատով էին վառեալ ՛ի
Line: 24    սէր սրբոցն։ Անդ այնուհետեւ լինէր սրտալիր
Line: 25    ուրախութիւն եւ ակնավայելուչ տեսիլ հայեցելոցն.
Line: 26    նոյնպէս եւ սրբոց արանց եւ քրիստոսասէր
Line: 27    եպիսկոպոսաց յոլովիւք սխրացեալ յոյժ վասն
Page: 237   Line: 1    սքանչելեացն Աստուծոյ՝ օրհնութեամբ մեծաւ
Line: 2    գոհանային զանպատում պարգեւաց նորա։

Line: 3       Եւ այրն այն Իսրայել մեծարու եղեալ յոյժ
Line: 4    առաջի եպիսկոպոսացն եւ յաչս ժողովրդոց՝ պատուէին
Line: 5    զնա ըստ արժանի իւրում սրբութեանն։
Line: 6    Ապա առաձնացեալ եպիսկոպոսացն Իսրայելիւ
Line: 7    հանդերձ եւ պատուաւոր քահանայիւք, եւ բացեալ
Line: 8    զկնիք մատանւոյն ՛ի սրբութեան տապանակացն՝
Line: 9    գտանէին զփրկագործ խաչին մասն. ընթերցեալ
Line: 10    զգիր ոսկէձոյլ տախտակին, նորին իսկ արքիդիակոն
Line: 11    քորեպիսկոպոսին, եւ էր գիրն այս, եթէ
Line: 12    "Երուսաղեմեան մասնաւորեալ նշխարք սրբոց
Line: 13    են"։ Իսկ զայն աստուածային նշանն իբրեւ տեսանէր
Line: 14    Մեծիրանց հովուապետն Յովէլ՝ բազմաբեղուն
Line: 15    ծաղկէր իւրով սաղարթածաւալ գիտութեամբն,
Line: 16    եւ ՛ի բոլոր սրտէ գոհացող լինէր զԱստուծոյ։
Line: 17    Եւ հաստատեալ ճշմարտութեամբ զտեսիլ
Line: 18    Աբասուն՝ հռչակեցուցանէր յականջս ամենեցուն
Line: 19    շինող այնմ լինելով, զոր երբեմն խախտէր.
Line: 20    նմին իրի եւ վասն առաջին դիմամարտն
Line: 21    լինելոյն յանցաւոր եւ դատապարտ զինքն վարկանէր
Line: 22    գոլ։ Եւ վասն զի յիւր նահանգին էր նախավիճակեալ
Line: 23    վայրն, ուր կենսատու լոյսն էր
Line: 24    ծածկեալ, վասն այն ոչ որպէս առուղեկան ոք
Line: 25    կամ անցաւոր շնորհել ումեք անսայր, այլ ինքն
Line: 26    լինէր ՛ի վերայ իւրոց գանձուց հրամանատրութեան
Line: 27    մատակարար։ Եւ զմի ՛ի տապանակացն
Page: 238   Line: 1    առեալ ՛ի պատիւ յինքեանն տանէր եպիսկոպոսանոց։
Line: 2    Եւ ընդ այն թէպէտ կարի յոյժ դժկամակ
Line: 3    այրն Աստուծոյ լինէր, զի որ ինչ նմայն
Line: 4    հաւատացաւ յԱստուծոյ եւ որում ինքն եղեալ
Line: 5    էր գտակ ՛ի դէպ էր եւ ընդ նորին ձեռն մատակարարել
Line: 6    սրբութեանն Աստուծոյ, սակայն նորա
Line: 7    թոյլ տուեալ ըստ իւրում հեզութեանն՝ չլինէր
Line: 8    զումեքէ ամբաստան. այլ առնոյր զմնացեալ տապանակն
Line: 9    կամակցութեամբ եպիսկոպոսին Դաւթի,
Line: 10    եւ հանդերձ քորեպիսկոպոսաջոկ եւ երիցախումբ
Line: 11    պաշտօնէիւք Տեառն եւ ամենայն ժողովըրդովք
Line: 12    տանէր ՛ի տեղի բնակութեան իւրոյ՝
Line: 13    սաղմոսիւք եւ օրհնութեամբ յուղարկեալ հանգուցանէր
Line: 14    զսրբութիւնն Տեառն՝ լապտերօք լուցելովք
Line: 15    եւ մոմեղինօք վառելովք ՛ի Գլխոյ Վանաց
Line: 16    սուրբ եկեղեցւոջն։ Եւ ՛ի միմեանց հոգեւոր ողջունիւ
Line: 17    համբուրեալ՝ դառնային յիւրաքանչիւր
Line: 18    տեղիս։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.