TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 58
Previous part

Chapter: 28  
Page: 225  
Line: 17 
ԳԼՈՒԽ ԻԸ.

Line: 18  Կրկնակի երթն Ջուանշիրի առ բռնակալն հարաւոյ, եւ
Line: 19  օգնելն նորա Յունաց իմաստաբար օժանդակութեամբ,
Line: 20  եւ կիսակտուր զհարկս առնել։


Line: 21       Դարձեալ թագաւորն հարաւոյ կոչէ պարգեւախոստ
Line: 22    հրաւիրանաւ զհռչակելին Ջուանշիր արեւելից
Line: 23    իշխան, զի ՛ի նախկին պատիւսն եւս առաւել
Line: 24    արասցէ յաւելուած փառաց։ Զի ճոխք
Line: 25    քաղաքին Բիւզանդիոյ եկեալ էին յանձն առնուլ
Page: 226   Line: 1    զլուծ հարկատուութեան որդւոցն Հագարու։ Վասն
Line: 2    այն զի յերեսներորդ ամի թագաւորութեանն
Line: 3    Կոստանդնի ինքնաձեռն եղեն ներքինիքն սպանանել
Line: 4    զնա, որոց ՛ի թագաւորէն լինէր հրաման
Line: 5    մնալ մինչեւ եկեսցէ անդ իշխանն արեւելից։ Իսկ
Line: 6    բազմագով տէրն ըստ առաջին նուագին կազմութեամբ
Line: 7    անդր հասանէր, որում ՛ի վեր քան
Line: 8    զառաջինն անհամեմատ մեծարանք եւ պատիւս
Line: 9    հանդիպէր, զի զհարազատ եղբօր իւրոյ զապարանս
Line: 10    ՛ի հանգիստ նմա յօրինել հրամայէր եւ
Line: 11    յընթրիսն միշտ ընդ իւր ՛ի սեղանն նստել. ուստի
Line: 12    եւ եկելոցն ՛ի կայսերական քաղաքէն պատուական
Line: 13    արանց՝ նմա հրամայէր առ նորա բանս
Line: 14    խաղաղականս դնել։ Ընդ որ յոյժ զարմացեալ
Line: 15    լինէր թագաւորն յաղագս տրամախոհ խորագիտութեան
Line: 16    նորա, որում եւ ոչ սակաւ լինէր շնորհակալութիւն
Line: 17    որ ՛ի թագաւորութենէն Հռովմայեցւոց
Line: 18    անդ պատգամաւորաց։ Քանզի բազում
Line: 19    իրօք եւ յօգուտ նոցա զթագաւորին հնարէր հաւանեցուցանել
Line: 20    զմիտս։ Յետ այսորիկ գերահըռչակ
Line: 21    եւս պատուով ըստ թագառիկ արքայից զարեւելից
Line: 22    իշխանն ծայրափառել հրամայեաց թագաւորն
Line: 23    հարաւոյ, ընծայելով նմա զայն, որ ՛ի
Line: 24    Հնդկաց աշխարհէն քաջահրահանգ եւ առատաուս
Line: 25    փիղն խրոխտաձեւ, որով դրունք թագաւորաց ահեղագոյն
Line: 26    եւ բազմաշուք զարդարին. զորմէ ՛ի
Line: 27    յաւիտենից ոք մինչեւ ցայսօր ոչ լուաւ թէ առ
Page: 227   Line: 1    մեծարգոյութիւն ինչ կրտսերագունից հրամայեցաւ.
Line: 2    զկնի այսորիկ եւ զպապկեայն, որ պատուական
Line: 3    է քան զամենայն թռչունս, զոր ՛ի նախավաղ
Line: 4    ժամանակի ոչ գոյր յայլում ուրեք տեսանել
Line: 5    վայրի՝ բայց միայն ՛ի Հռովմայեցւոցն թագաւորութեան.
Line: 6    ըստ նմին եւ այլ եւս մեծութիւնս՝
Line: 7    զսուսեր պողովատիկ ոսկեպատեան մարգարտահոծ
Line: 8    գեղաշարեալ, զպատմուճանս ոսկեհուռս ըստաւրակս
Line: 9    եւ զդիպակս ողիբերոնս, զզուարճատեսիլ
Line: 10    ծիրանիս եւ որ ինչ մեծազան գոյնք ըստ
Line: 11    թուոյ միահամուռ, որ յառաջն եւ որ այժմ. եւ
Line: 12    զյիսուն եւ երկու ձիս երագաքայլս, յորս ինքն
Line: 13    թագաւորն նստէր։ Նաեւ տիկնացն իւրոց դշխոյին
Line: 14    հրամայէր, զի նա եւս արեւելից տիկնոջն տացէ
Line: 15    զթագուհեաց հրաշապաճոյճ գեղազարդութիւնս,
Line: 16    զմետաքսառէչ եւ զոսկեհիւսակ զգեստս.
Line: 17    եւ որոց զկնի եկելոցն հրամայէր իւրաքանչիւր
Line: 18    ումեմն տալ իբրեւ յիսուն արանց դիպակս եւ ճեղենակս.
Line: 19    եւ ընդ ձեռամբ նորա փակէր զՍիւնեստանեայցն
Line: 20    իշխանութիւն։ Այլ եւ ստիպէր զնա
Line: 21    թագաւորն, զի առցէ յանձն եւ յայնկոյս գետոյն
Line: 22    Ատրպատականացն իշխել։ Իսկ նա ոչ հաւանէր
Line: 23    տիեզերական կողմանցն միահեծան իշխանութեամբ
Line: 24    ճոխակալ. այլ թողու զայն յաւելուած
Line: 25    փառաց եւ ըստ բնական աշխարհէն բարուց
Line: 26    բնութեանն՝ լաւ համարէր զընտանին խորհել օգուտ։
Line: 27    Եւ սկսեալ այնուհետեւ զթողութիւն ծանրաբեռն
Page: 228   Line: 1    իւրոյ վիճակին խնդրել հարկաց, զոր
Line: 2    ախորժելով յանձն էառ թագաւորն հարաւոյ, եւ
Line: 3    հրամայեաց երկակիսեալ զհարկացն լուծ թեթեւացուցանել
Line: 4    յառաջին երրեակ չափուց զմասն
Line: 5    մի։ Արդ յետ այսչափ մեծապարգեւ երախտեաց,
Line: 6    որով արար մեծարանս քան զամենայն իշխանաց,
Line: 7    դարձեալ տայր նմա զաջ իւր եւ յաւետասքանչ
Line: 8    պատուով արձակէր զնա։ Գայր հասանէր
Line: 9    յաշխարհն իւր, փութայր ժամանել ՛ի տուն Տեառըն,
Line: 10    անկանէր ՛ի վերայ երեսաց իւրոց, գոհանայր
Line: 11    զանպատում պարգեւացն Աստուծոյ եւ ասէր.
Line: 12    "յԱստուծոյ է զօրութիւն եւ փառք իմ"։ Անտի
Line: 13    իջանէր յոստանն անդր, որ ցրտային ձմեռայնոյն
Line: 14    էր հանգիստ եւ յայնժամ լինէր անդ համաշխարհական
Line: 15    ժողով, ուր տեսանէաք զնա ոչ
Line: 16    միայն սովորական չափով, այլ առաւել եւս բազմապատիկ
Line: 17    արքայական շքով պճնեալ պերեւետեալ.
Line: 18    տեսանէաք եւս զարքայականն հաւ, որոյ
Line: 19    տեսակն ցանկալի էր, զի ընդ դեղնագոյն փետուրսն
Line: 20    փոքր ինչ կանաչութիւն համավար խառնեալ
Line: 21    արտաքս ճոճէր, եւ լանջացն կարմրանիշ
Line: 22    գոյն այսր անդր տրոհէր շուրջ զպարանոցաւն
Line: 23    առ միմեանս պատուածեալ՝ նման գարնանային
Line: 24    առաւօտեան ցօղոյ կալոյ յանդաստանս ոսկէծայր
Line: 25    քրտից մարգարտաձեւ ՛ի վայր կոխեալ բոլորովիմբ։
Line: 26    Դարձեալ եւ բերանովն կռանայր, յորում
Line: 27    բոլորատէգ լեզուն իբրու դանդանք ցուցեալ՝ զբարակավանգ
Page: 229   Line: 1    ճռուողումն ձայնի ըստ մարդկային
Line: 2    բնութեան խօսից ստէպ ստէպ հոլովէր. եւ սա՝
Line: 3    զորօրինակ յառաջինսն անդ, Ներոնի ումեմն կայսեր
Line: 4    ՛ի սենեակսն լինէր գովող, այսպէս եւ ՛ի
Line: 5    վերջնումս աստ յոգնաբաստիկ իշխանիս մերոյ
Line: 6    տեսաք զնա օրհնիչ. ընդ որ թէպէտ առաւելասքանչ
Line: 7    էին զարմանք, սակայն ոչ այնչափ քան
Line: 8    զոր հանդերձեալս եմ ասել։ Զի ՛ի զբօսանս խաղուց
Line: 9    տեսանէաք յելս անդ արքայաչու կազմութեանն
Line: 10    արտաքոյ պարսպին ՛ի նախադրան ճանապարհին,
Line: 11    որպէս առ թագաւոր յարկրպագութիւն
Line: 12    գայր անարի անբարի կենդանի վիմահասակն
Line: 13    փիւղ. որոյ գերանաձեւ սրունքն որպէս
Line: 14    զլեառն ինչ ՛ի վեր բարձեալ ունէին զնա, եւ
Line: 15    զխելապատակէ անտի ըստ չարութեան սողնոցն
Line: 16    նմանութեան ՛ի վայր կոյս կախեալ ձեւանայր
Line: 17    պատիճն, զոր առ գետովն շրջշրջելով այսր անդր
Line: 18    ստէպ դարձուցանելով ուղղորդաձեւ ՛ի վեր կանգնելով,
Line: 19    մերթ յինքն քնթռնեցուցանելով եւ ուժգնակի
Line: 20    մռնչմամբ զտուրեւառութիւն շնչոյն ընդ
Line: 21    խռչափողն արտաքս հեղլով, արդարեւ ասեմ, ՛ի
Line: 22    բեհմութ շարժելոյ գլխոյն ահաբեկ զարհուրանօք
Line: 23    դողումն ունէր զբնութիւն մարդոյ։ Տեսանէաք
Line: 24    եւ զերիվարս ածեալս՝ սիգաւորք պերճազարդք
Line: 25    ճեմողք ճեպողք եւ ճախրասլացք, որք հողմավար
Line: 26    թեթեւութեամբ զարշաւանսն առնէին ոսկէսանձ
Line: 27    թամբօք եւ գեղգեղեալ զինուք։

Page: 230  
Line: 1       Եւ արդ աստանօր զի՞նչ ասացից եւ զի՞նչ
Line: 2    խօսեցայց. զի աստուածային նախախնամութեամբ
Line: 3    ՛ի ծնէ իսկ սա ՛ի փառս եւ ՛ի մեծութիւն
Line: 4    ստեղծաւ. եւ մինչեւ ցայսօր ժամանակի ընդարձակեաց
Line: 5    սմա Տէր լինել առ ամենեսին ամենափառ.
Line: 6    վասն որոյ ոչինչ պակաս քան զթագաւորս
Line: 7    զսա տեսաք ամենայն ընչիւք. ոսկի եւ արծաթ
Line: 8    բազում յոյժ, ծիրանիք պատուականք եւ հանդերձք
Line: 9    գեղեցիկք. ակունք պատուականք եւ լուսափայլ
Line: 10    մարգարիտք ոչ սակաւք. նաեւ ամենայն ինչ
Line: 11    լի եւ պատարուն։ Արդ այս երրեակ տասներեակք
Line: 12    եւ տարիք երեք են, զոր սկսաւ Տէր բազմամեծար
Line: 13    զբարեյաղթ իշխանն Աղուանից առնել, ՛ի
Line: 14    չորից ազգաց թագաւորաց աշխարհակալաց պատուեալ
Line: 15    եւ մեծարեալ յոյժ, ոչինչ նուազ գոլով
Line: 16    քան զբռնակալսն զայնոսիկ. այլ յամենայնի վեհ եւ
Line: 17    մեծ գոլով։ Ապա մի ոք տղայական բարուք եւ անիմաստ
Line: 18    խորհրդով փոքր վարկանելով զսորա տիրողութիւնս՝
Line: 19    յաղագս ոչ ունելոյն թագ եւ եթ ՛ի
Line: 20    գլուխն՝ ծայրայապաւիչ լինիցի թագաւորական
Line: 21    պատուոյ եւ յոգնակայելուչ մեծութեան սորա։
Line: 22    Վասն որոյ ամենանուաստ ծառայիցս ընդարձակ
Line: 23    եղիցի՝ ոչ ընդ Օգոստի ումեմն, կամ ընդ Տիբերայ
Line: 24    կայսեր, այլ ընդ աստուածաշնորհ բարերարութեամբ
Line: 25    ահեղագոյն գերազանցելումն՝ ընդ երանելւոյն
Line: 26    Կոստանդիանոսի, որ յԱստուծուստ
Line: 27    պսակօքն պատուեալ փառաւորեցաւ, այո́ արդարեւ
Page: 231   Line: 1    զքեզ ինքն՝ զբազմամեծար իշխանդ արեւելից,
Line: 2    լծորդել։ Քանզի զինչ խնդրէ ՛ի քէն Տէր
Line: 3    մեր Յիսուս Քրիստոս, որ զքեզ ստեղծ՝ տէր իմ
Line: 4    թէոդորոս՝ եթէ ոչ հրաժարել ՛ի մեղաց եւ սիրել
Line: 5    զԱստուած, երկնչիլ ՛ի նմանէ եւ գնալ ՛ի ճանապարհս
Line: 6    նորա, զի քեզ բարի լինիցի եւ որդւոց քոց
Line: 7    յազգէ յազգ մինչեւ ցյաւիտեան։



Next part


This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.