TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 57
Chapter: 27
Page: 220
Line: 11
ԳԼՈՒԽ Ի՜Է.
Line: 12
Որ
ինչ
՛ի
թագաւորէն
հարաւոյ
մեծարանք
արեւելից
Line: 13
իշխանին
եղեւ
՝
աստանօր
գտցես
։
Line: 14
Լերինք
մշտնջենաւորք
եւ
ծովք
անդնդայինք
Line: 15
ալեկոծեալք
հնազանդեալ
կան
բանին
Աստուծոյ
։
Line: 16
Քանզի
վերնառաք
հրամանն
,
յորժամ
հայի
յերկիր
՝
Line: 17
դողացուցանէ
զնա
,
եւ
՛ի
մերձիլն
՛ի
լերինս
՝
Line: 18
ծխին
։
Որպէս
եւ
այժմ
ահա
յերեսաց
Տեառն
բարձրացեալ
Line: 19
բլուրքն
հարթեալ
հաւասարեցան
եւ
ալէփարթամ
Line: 20
խորոցն
ջրայեղց
բռնութիւնք
անդէն
Line: 21
յինքեանս
սուզան
։
Զի
ահագին
փառք
Պարսից
Line: 22
տէրութեանն
խոնարհեցաւ
,
զանբաւ
խրոխտ
բարձրութիւնս
Line: 23
նորա
խորք
ծածկեցին
.
լռեցին
թէւաւոր
Line: 24
արձանք
խորոց
՛ի
խողմուռոյց
եռանդմանէ
.
Page: 221
Line: 1
եւ
փուշք
ագարակի
օդասլաց
թռչմամբ
եկեալ
Line: 2
տաղաւարեցան
՛ի
վերայ
մկանանց
լայնատարած
Line: 3
ծովուն
։
Զի
որպէս
ջուրք
բազումք
կոհակաշարժ
Line: 4
բռնութեամբ
ծովասոյզ
առնեն
զերկիր
,
նոյնպէս
Line: 5
յերբեմն
ժամանակի
թագաւորք
Հոռոմոց
ամբոխեալ
Line: 6
զօրօք
հիածածուկ
զընդհանրական
աշխարհիս
Line: 7
առնէին
բազմութիւնս
։
Իսկ
այժմ
այնր
աթոռոյ
Line: 8
ամբարձեալ
զօրութիւնքն
այնքան
՛ի
վեր
ցնդեալ
Line: 9
շիջան
,
մինչ
զի
որք
միանգամ
ընդ
ձեռամբ
նորա
Line: 10
էին
մարդկային
անտառք
՝
գնացեալ
յարեցան
Line: 11
ընդ
հովանեաւ
այնր
,
որ
Գեդէոնեան
դժնկին
էր
Line: 12
պատաղիչ
.
զոր
՛ի
նոսա
բարձեալ
բռնաւորաց
Line: 13
շառաւիղքն
խլրտել
անգամ
ոչ
կարէին
։
Զի
իբրեւ
Line: 14
ետես
քօշն
արեւմտեան
,
թէ
դարձոյց
Տէր
զօգնականութիւն
Line: 15
՛ի
սրոյ
նորա
եւ
կինճն
վայրենի
Line: 16
գազանանայ
փշրել
զեղջիւր
նորա
,
առեալ
զլրումն
Line: 17
ժամանակին
ըստ
կանխասաց
մարգարէութեանն
Line: 18
եւ
խոստմանն
Աբրահամու
.
"Եթէ
ձեռք
Իսմայելի
Line: 19
յամենեսին
եւ
ձեռք
ամենեցուն
՛ի
նա
".
եւ
եթէ
՝
Line: 20
"Առաջք
նորա
հուր
ծախիչ
եւ
վերջ
նորա
բոց
Line: 21
բորբոքեալ
". --
յայնժամ
առեալ
կայսերն
Հոռոմոց
Line: 22
զսինլիքորսն
զօրացն
՝
աճապարէր
ընդ
ծով
Line: 23
եւ
ընդ
ցամաք
անցանել
՛ի
սահմանս
հեռաւորս
Line: 24
կղզեացն
արեւմտից
։
Այն
վեցերորդ
ամ
էր
հարաւայնոցն
Line: 25
փոխելոյ
զթագաւորութիւն
իւրեանց
Line: 26
յաշխարհն
Ասորեստանի
.
զի
թողեալ
զերկիր
աղախնոյն
՝
Line: 27
արկանէին
զաթոռ
տէրութեանն
՛ի
Page: 222
Line: 1
Դամասկոս
.
որոյ
նստեալ
անդ
՝
սկսանէր
շուրջ
Line: 2
զիւրեւ
յաջ
եւ
յահեակ
ծծել
զուղեղ
երկրի
։
Քանզի
Line: 3
տուաւ
նմա
լայն
եւ
ընդդիմակաց
զօրութիւն
,
Line: 4
աշխարհավար
իմաստ
,
երկրավար
քաղցրութիւն
Line: 5
եւ
հեզութիւն
մարդկային
.
ուստի
չորիւքս
այսոքիւք
Line: 6
չորից
անկեանց
աշխարհիս
հասարակապէս
Line: 7
եկաց
իշխան
։
Line: 8
Արդ
տեսանելով
զանհնարին
տկարանալն
Line: 9
կայսերն
Հոռոմոց
՛ի
թագաւորէն
հարաւայնոյ
,
Line: 10
որ
իբրեւ
բոց
ճարակեաց
զբազմամարդ
հրապարակս
Line: 11
եւ
զքաղաքս
նորա
հրով
,
բազմահոգ
վասն
Line: 12
իւրոյ
իշխանութեանն
լինէր
մեծ
իշխանն
արեւելից
Line: 13
Ջուանշիր
.
նախազգաստ
լինէր
,
թէ
գուցէ
Line: 14
ամբոխն
հարաւոյ
ընդ
ոտս
առեալ
զերկիր
նորա
Line: 15
կոխեսցէ
։
Եւ
թէպէտ
կարող
էր
զԹուրքաստանեայցն
Line: 16
հանել
զանթիւ
զօրսն
յիւր
յօգնականութիւն
,
Line: 17
յանձն
առնոյր
նուաճիլ
ընդ
լծով
ծառայութեան
Line: 18
թագաւորին
հարաւոյ
։
Արդ
իբրեւ
լսէր
Line: 19
բռնակալն
հարաւոյ
սակս
մերոյ
իշխանին
ծայրափառ
Line: 20
բարելաւութեանն
,
զոր
առ
կայսրն
ունէր
Line: 21
Հոռոմոց
,
եւ
կամ
եթէ
նա
էր
երասանակալ
Թուրքաստանեայցն
Line: 22
ազգաց
հանել
եւ
արգելուլ
զնոսա
Line: 23
յաղագս
մարմնական
խնամութեանն
,
անդանօր
Line: 24
անըմբերելի
նախանձ
՛ի
միտս
տիեզերակալ
պարծողին
Line: 25
բորբոքէր
։
Ուստի
՛ի
ձեռն
հաւատարիմ
Line: 26
պատգամաւորաց
առաքէր
երդմունս
մեծամեծս
Line: 27
եւ
զխոստմունս
անչափ
պարգեւաց
,
զի
առ
նա
Page: 223
Line: 1
երթիցէ
։
Իսկ
նա
մեծայոյս
բարութեանցն
,
որ
Line: 2
՛ի
խաչն
Քրիստոսի
վստահ
եղեալ
՝
կազմէ
ընծայս
Line: 3
բազմապատիկս
եւ
հանդերձի
նոքօք
յողջոյն
Line: 4
տիեզերակալի
.
եւ
նախ
ժամանէ
՛ի
տուն
Տեառն
,
Line: 5
զոր
յապաւինութիւն
իւր
շինեալ
էր
՛ի
բերդն
Line: 6
Գարդման
.
եւ
անդ
սրտառուչ
հառաչմամբ
զծածկագիտին
Line: 7
խնդրէր
այցելութիւն
,
զոր
մեծն
Դաւիթ
Line: 8
ասէ
.
"Արարիչ
իրաւանց
եւ
արդարութեան
՝
Line: 9
մի́
մատներ
զիս
՛ի
ձեռն
նեղչաց
իմոց
"։
Եւ
Line: 10
այսու
մտօք
հրաժարեալ
մեծայաղթ
յուսով
զինեցաւ
՝
Line: 11
չուեալ
՛ի
տար
աշխարհ
։
Իսկ
զօրավարին
Line: 12
Հայոց
ամենայն
նախարարօք
ընդառաջ
նորա
Line: 13
ելեալ
զուարճալից
խնդութեամբ
ընդունող
լինէր
,
Line: 14
եւ
մեծապատիւ
շքով
յուղարկիչ
։
Իբրեւ
իջանէր
Line: 15
յերկիրն
Ասորեստանեայց
՝
տեսանէր
,
զի
Line: 16
ահա
պետք
թագաւորին
գաւառացն
այնոցիկ
հրամանաւ
Line: 17
նորա
եւ
ճոխք
քաղաքացն
ըստ
իւրաքանչիւր
Line: 18
սահմանս
պատուիչ
լինէին
,
երիվարք
պատրաստք
Line: 19
եւ
օթեվանք
կազմք
,
մինչեւ
եհաս
՛ի
դուռն
Line: 20
թագաւորին
մեծաւ
շքով
։
Յայնժամ
հրամայեալ
Line: 21
մերձակայ
մեծամեծացն
ընդ
առաջ
ելանել
նմա
,
Line: 22
ածելով
զերիվարս
,
յորս
ինքն
թագաւորն
հեծանէր
,
Line: 23
եւ
այնպէս
շքեղաշուք
փառօք
եւ
պատուով
Line: 24
մուծանէին
՛ի
բանակն
յոգնահոյլ
գուպարից
։
Line: 25
Վասն
որոյ
՛ի
հոյակապ
նորա
անունն
խառնիճաղանճն
Line: 26
ամենայն
՛ի
տես
ճապէին
համախմբեալ
Line: 27
՛ի
ճանապարհին
։
Իսկ
թագաւորն
հարաւոյ
՛ի
Page: 224
Line: 1
ծագել
արեւուն
նախ
քան
զսովորական
ժամն
յարուցեալ
Line: 2
՛ի
քնոյ
հրճուալից
մտօք
եւ
բարի
ողջունիւ
Line: 3
զիշխանն
արեւելից
տեսանէր
,
եւ
յարազուարճ
Line: 4
վասն
գալստեան
նորա
լինէր
։
Ուստի
ամենակատար
Line: 5
ընդունելութեամբ
եւ
ոչ
առ
մի
ոք
՛ի
կողմնակալաց
Line: 6
երկրի
այնպիսի
եղեն
փաթշահաբար
Line: 7
մեծարգութիւնք
.
մանաւանդ
յորժամ
զփորձ
առնոյր
Line: 8
զխոհական
հանճարամտութեան
նորա
,
վասընզի
Line: 9
թէպէտ
եւ
բազում
տեարք
եւ
յոլով
ազգաց
Line: 10
հիւղինակք
ընդ
ձեռամբ
նորա
կային
հնազանդեալք
,
Line: 11
այլ
ոչ
ումեք
՛ի
նոցանէ
աներկեւան
խորհուրդ
Line: 12
որպէս
Ջիւանշիրի
տայր
,
յորոյ
վերայ
Line: 13
պարգեւս
մեծամեծս
շնորհէր
նմա
եւ
որոց
ընդ
Line: 14
նմայն
էին
։
Յետ
այսորիկ
խնդրէր
իշխանն
արեւելից
Line: 15
խաղաղական
ողջոյն
եւ
հրաժեշտ
։
Իսկ
արքայն
Line: 16
հարաւոյ
վասն
սեռն
եւ
սերտ
սիրոյն
հաստատութեան
Line: 17
երդմունս
կնքեալ
՝
տայր
նմա
եւ
Line: 18
զաջ
իւր
,
որ
չէր
երբէք
լեալ
սովորութիւն
տիեզերապետ
Line: 19
գոռոզին
օտարազգւոյ
ումեք
առնել
Line: 20
զայս
։
Այսոցիկ
այսպէս
եղելոց
՝
մեծավայելուչ
Line: 21
փառօք
յուղարկիւր
՛ի
համաշխարհական
մարզարանէն
,
Line: 22
եւ
գայր
հասանէր
յԱյրարատական
գաւառ
.
Line: 23
ուր
ընդ
առաջ
լինի
նմա
՛ի
Մամիկոնեան
Line: 24
տոհմէ
քաջն
Գրիգոր
համօրէն
ազատօքն
եւ
ածէ
Line: 25
զնա
՛ի
գիւղաքաղաքն
իւր
Արուճ
։
Գայր
հասանէր
Line: 26
անդ
աղաւնին
սուրբ
եւ
սիւնն
եկեղեցւոյ
՝
Line: 27
մեծ
հայրապետն
Հայոց
Անաստաս
.
զոր
տեսեալ
Page: 225
Line: 1
մեծահաւատ
իշխանին
հոգեզուարճ
բերկրանօք
Line: 2
լցեալ
,
խոնարհեցուցեալ
զինքն
՝
օրհնեցաւ
՛ի
Line: 3
նմանէ
որպէս
՛ի
հրեշտակէ
սրբոյ
.
եւ
նովին
բարեզարդութեամբ
Line: 4
գայր
իջանէր
՛ի
գաւառն
Գարդման
,
Line: 5
ուր
իսկ
եւ
իսկ
մտանէր
՛ի
յարկ
ապաւինին
Line: 6
իւրոյ
եւ
սկսանէր
զոր
ինչ
ազնուական
Line: 7
նիւթեղինացն
առ
՛ի
զարդ
հրաշագեղութեան
անճառելի
Line: 8
լուսոյն
ծախել
.
որ
եւ
գեղագերիչս
՛ի
գործ
Line: 9
արկեալ
նկարեաց
՛ի
գմբեթէն
մինչեւ
՛ի
բարաւորս
Line: 10
դրանն
պատաղահիւթ
կերպասագործեալ
.
եւ
Line: 11
զդուռն
սենեկին
՝
զլոյսն
տիեզերաց
ունողին
,
Line: 12
արծաթապատ
հրաման
տայր
քանդակել
։
Եւ
յայսու
Line: 13
ամենայնի
վերայ
իբրեւ
զերեամ
մի
ողջոյն
Line: 14
հաւատարիմ
խորհրդովք
տիրասէր
առ
թագաւորն
Line: 15
հարաւոյ
զինքն
ցուցանէր
մեծավայելուչ
իշխանն
Line: 16
Ջիւանշիր
։
This text is part of the
TITUS
edition of
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.