TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 43
Previous part

Chapter: 13  
Page: 165  
Line: 21 
ԳԼՈՒԽ ժ՜Գ.

Line: 22 
Սպանումն Խոսրովու։


Line: 23       Բայց անսացէք ինձ սակաւիկ մի, եւ պատմեցից
Line: 24    
կարճառօտիւք զխորագիտութիւն առն, եթէ
Page: 166   Line: 1    
զիարդ կամ որով օրինակաւ կամաց արգելուլ ՛ի
Line: 2    
գառագեղն մահու զահեղ որսորդն՝ զառիւծն արեւելից,
Line: 3    
յորոյ ՛ի գոչելն միայն ազգք հեռաւորք
Line: 4    
դողային եւ մօտաւորք յերեսաց նորա իբրեւ զմոմ
Line: 5    
հալեալ պակասէին։ Նա ա́յնպէս ՛ի վայրկեան ժամանակի
Line: 6    
գողացաւ զամենեցուն սիրտս, եւ յարեաւ
Line: 7    
՛ի վերայ նորա իբրեւ յորբոյ միոյ եւ առնելով
Line: 8    
զայս ամենայն, ոչ զայլ թագաւոր եւ իշխան
Line: 9    
՛ի թիկունս կոչէր, ոչ զազգս եւ զլեզուս հեռաւորս
Line: 10    
զօրավիգն օգնականութեան սանուն իւրոյ
Line: 11    
ընդդէմ հօրն պատրաստէր, այլ առաքէր միայն
Line: 12    
ծածկաբար առ կայսրն Հերակլիոս զետեղանալ նմա
Line: 13    
անդէն, ուր էրն զօրօքն իւրովք հանդերձ՝ աւուրս
Line: 14    
ինչ։ Եւ հրամայէր գրել հրովարտակս յերեսաց
Line: 15    
Կաւատայ առ մեծամեծս եւ առաջնորդս գնդից
Line: 16    
գնդից մեծի դրան թագաւորութեանն Պարսից.
Line: 17    
"եթէ բարձաւ ՛ի հօրէ իմմէ եւ ինձ տուաւ իշխանութիւն
Line: 18    
թագաւորութեանս. պատրաստական
Line: 19    
լերուք սակաւ ինչ հեծելովքԵւ կացուցանէր
Line: 20    
զնոսա առ խելս կամրջին Տիգրիս գետոյ՝ ըստ
Line: 21    
վեհ Արտաշիր քաղաքի յանդիման դրանն Տիզբոնի,
Line: 22    
ուր էր հայրն նորա Խոսրով պահպանեալ մերձակաց
Line: 23    
զօրօքն իւրովք։ Եւ քարոզն մեծաբարբառ
Line: 24    
աղաղակէր յաջմէ եւ յահեկէ Կաւատայ եւ ասէր.
Line: 25    
"Ո՞վ է մարդ, որ սիրէ զկեանս եւ կամի տեսանել
Line: 26    
զաւուրս իւր ՛ի բարութեան, վաղվաղեսցէ
Line: 27    
ընդ առաջ նորոյ թագաւորութեանս Կաւատայ,
Page: 167   Line: 1    
զի սա է արքայից արքայԵւ բացին զդրունս
Line: 2    
Անյուշն բերդի. եւ յախուռն կոչէր արտաքս զամենայն
Line: 3    
կալանաւորս արքային՝ ՛ի բազում ժամանակաց
Line: 4    
արգելեալս ՛ի ստուերս մահու, անթիւ
Line: 5    
բազմութեամբ յոյժ յոյժ եւ ասէին ցնոսա. "Եկայք
Line: 6    
ելէք թշուառականքդ սրտառուչք ՛ի Խոսրովայ,
Line: 7    
զի ձեզ բացան դրունք կենաց ՛ի նորընծայ թագաւորէս՝
Line: 8    
յորդւոյ նորա ԿաւատայԵւ բեկեալ
Line: 9    
իւրաքանչիւր ուրուք զշղթայս իւր՝ դիմեցին առ
Line: 10    
հասարակ արտաքս։ Եւ ելանէր ձայն գոչելոյ օրհնութեան
Line: 11    
նոցա յերկինս, որք օրհնէին զԿաւատ
Line: 12    
եւ ասէին. "Արքայ՝ յաւիտեան կեաց". եւ մխեալ
Line: 13    
յընտիր ընտիր երիվարս՝ ասպատակէին ՛ի վերայ
Line: 14    
Խոսրովու. շղթայք իւրեանց ՛ի ձեռս իւրեանց
Line: 15    
հեծեալք արշաւէին յայսկոյս յայնկոյս, արհամարհելով
Line: 16    
զԽոսրով։ Ապա եւ բազումք ՛ի գնդից գնդից՝
Line: 17    
՛ի դռնապահաց եւ ՛ի թիկնապահաց, եւ յանուակրաց
Line: 18    
դրանն Խոսրովու՝ առեալ զնշանս դրօշից
Line: 19    
իւրեանց, դիմեցին առ Կաւատ որդի նորա։ Եւ
Line: 20    
որք մնացինն անդրէն ՛ի դրանն՝ ճեպէին զնոսա
Line: 21    
պատգամաւորքն Կաւատայ զգուշութեամբ ունել
Line: 22    
պահել զԽոսրով՝ ապա եթէ ոչ, մահու մեռանիցին։
Line: 23    
Արդ իբրեւ լսէր Խոսրով զբարբառ աղաղակին
Line: 24    
այնորիկ՝ ասէ ցայնոսիկ որ մօտն կային.
Line: 25    
"զի՞նչ են ձայնք կողմանցն այնոցիկ". եւ նոքա
Line: 26    
լռեցին, քանզի պատկառէին պատմել նմա։ Եւ
Line: 27    
խառնաձայնք փողոցն եւս քան զեւս ստիպէին։ Դարձեալ
Page: 168   Line: 1    
ասէ ցնոսա որք մերձն էին. "զի՞նչ են անկարգ
Line: 2    
հնչմունք բարբառոցն". եւ նոքա ասեն.
Line: 3    
՛Քանզի կամի թագաւորել փոխանակ քո որդի
Line: 4    
քո Կաւատ եւ ամենեքին ընթանան առ նա. եւ
Line: 5    
ահա ճակատեալ յանդիման քաղաքիս առ եզերբ
Line: 6    
գետոյն, եւ արձակեաց զամենայն կալանաւորս
Line: 7    
մեծի բանտին զարգելեալսն ՛ի հրամանէ քումմէ.
Line: 8    
եւ ցնծալով ամենեքեան օրհնեն զնա՝ արքայ կարդալով՛։
Line: 9    
Իբրեւ լուաւ զայս ամենայն աղէտս գուժին,
Line: 10    
մանաւանդ զարձակումն կալանաւորացն՝
Line: 11    
հաչէր, հառաչէր, վայէր, վարանէր յանձն իւր.
Line: 12    
ոչ ՛ի նստելն իմանայր եւ ոչ ՛ի յառնելն զգայր
Line: 13    
ամենեւին. քանզի ետես զզօրն ահագին հասեալ
Line: 14    
՛ի վերայ իւր։ Եւ լեալ հետիոտս ընդ դուռն բուրաստանին
Line: 15    
իւրոյ, գնաց եւ թագեաւ ընդ ծառովք
Line: 16    
եւ կայր ղօղեալ թափեալ ոգի նորա ՛ի յանկարծ
Line: 17    
երկիւղէն. եւ դիտէին աչք իւր վերանալոյ ՛ի վերայ
Line: 18    
նորա անողորմ սրոյն։ Ապա եկին հասին ՛ի
Line: 19    
վերայ նորա գունդք ամենայն շուրջ զապարանօքն.
Line: 20    
եւ զհետ մտեալ խնդրակքն՝ գտին զնա ՛ի
Line: 21    
տեղւոջն, ուր նստէր վարանեալ. եւ ածեալ զնա
Line: 22    
արտաքս քան զպարիսպն՝ մուծին ՛ի սրահ մի,
Line: 23    
զոր Քատակի հնդուկն կոչեն՝ յապարանս Մարասպանդ
Line: 24    
կոչեցելոյ։ Եւ իբրեւ եմուտ ստուգեաց
Line: 25    
զտեղւոջէն եւ զտանուտեառնէն, բախեալ զկուրծս՝
Line: 26    
հեծելով ասէր. "Վայ ինձ, եղուկ եմ ես, ո՞րպէս
Line: 27    
հրապուրեցայ ՛ի կախարդացն, որք ըղձային ինձ
Page: 169   Line: 1    
՛ի Հնդիկս՝ Մարասպան տեղւոջս ըմբռնեալ։ Եւ
Line: 2    
արդ ահա եհաս ինձ ըստ բանի նոցա ցնորք, այլ
Line: 3    
ոչ ճշմարտութեամբԵւ պահեալ զնա առ այն
Line: 4    
օր՝ ՛ի վաղիւն բառնային սրով զգլուխն, բարձեալ
Line: 5    
զչարն ՛ի միջոյ։ Նոյնպէս եւ զեղբարս իւր
Line: 6    
Կաւատ արքայ յոտից եւ ՛ի ձեռաց անպիտանս
Line: 7    
արարեալ՝ կամէր խեղութեամբ շնորհել նոցա
Line: 8    
կեանս. ապա յամբաստանութենէ բազմաց բարձան
Line: 9    
եւ նոքա սրով։ Եւ ինքն կալաւ զտեղի Խոսրովու
Line: 10    
հօր իւրոյ թագաւորութեանն։ Եւ էր բարեխորհ
Line: 11    
ողորմած առ ամենայն աշխարհս եւ առ
Line: 12    
ծառայս իւր. արձակեալ յիւրաքանչիւր տեղիս
Line: 13    
զամենայն կալանաւորս, որք էին ՛ի դիպահոջ
Line: 14    
դրան հօր իւրոյ՝ գրեալ հրովարտակս ընդ ամենայն
Line: 15    
սահմանս թագաւորութեան իւրոյ՝ ցնծութեամբ
Line: 16    
եւ ուրախութեամբ կեալ ամենեցուն։ Եւ
Line: 17    
զամենայն հարկս եւ զմաքս արքունի երեքամեայ
Line: 18    
ժամանակաւ ընդ ամենայն տեղիս իւրոյ տէրութեան
Line: 19    
շնորհեալ ամենեցուն. նա եւ ջանայր
Line: 20    
առնել, զի մի ոք կապեսցէ զսուր իւր յազդեր
Line: 21    
իւրում զամենայն ժամանակս թագաւորութեան
Line: 22    
իւրոյ։ Այլ քանզի վիրաւորելոց էին զմեզ մեղք
Line: 23    
մեր՝ անտերունչ անկարգ ժամանակօք, ընդունայն
Line: 24    
կորեան խորհուրդք նորա, կարճեցաւ կէտ
Line: 25    
կենաց նորա եւ տեւեալ ամիսս եօթն՝ յաւելաւ առ
Line: 26    
հարս իւր հայրասպանն այն. քանզի բառնալոց
Page: 170   Line: 1    
էր թագաւորութիւնն ՛ի տանէ Սասանականացն,
Line: 2    
եւ տալ ՛ի ձեռս որդւոցն Իսմայելի։



Next part



This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.