TITUS
Qaramaniani
Part No. 69
Previous part

Chapter: (69) 
Page of ed.: 402 
Line of ed.: 20  აქა სარვიხურამანისა და ყაჰარის ომი, ოდეს
Line of ed.: 21 
ყარამან სანადიროდ წარვიდა


Line of ed.: 22       რა ორმან დღემან განვლო და ომი აღარ მოხდა, მაშინ რაიაზამ
Line of ed.: 23    
ყაჰარს უბრძანა, ხვალის ომისას რას ბრძანებო? მანამ ყაჰარ პასუხს
Line of ed.: 24    
მოახსენებდა, რაიაზამის აიარნი შემოვიდნენ და ხელმწიფეს თავი
Line of ed.: 25    
დაუკრეს და მოახსენეს: ხელმწიფეო, ჩვენ უშანგის ურდოში ვიყავით
Line of ed.: 26    
და ასე გავიგონეთ, ყარამან სანადიროდ წავიდა და უჩინო შეიქნაო.
Line of ed.: 27    
უშანგ ხელმწიფე დიდად შეწუხებული ბრძანდებოდა და ამას ამბობ\და:
Line of ed.: 28    
ყარამან რომ ხვალაც არ მოვიდეს, ყაჰარს ვინ უნდა გაუძლოსო?
Line of ed.: 29    
და ამ მწუხარებაში არიანო.

Line of ed.: 30       
რა ყაჰარმა ესე მოისმინა, რაიაზმს მოახსენა: ხელმწიფეო, ყარა\მან
Line of ed.: 31    
სანადიროდ კი არ წასულა, ტყუიანო. მე არ მოგახსენეთ, ერთის
Line of ed.: 32    
დაკვრით ორად გავსწყვეტ-მეთქი. იმჟამად აქ იმისი აიარნი იქნებო\დნენ,
Line of ed.: 33    
ამბავს მიუტანდნენ და შიშით გაპარულაო. მაგრამ მე დიდად
Page of ed.: 403  Line of ed.: 1    
დავაშავე, რომ აშკარად ვსთქვი, უნდა გონებაში მქონოდა და იმის
Line of ed.: 2    
შებმამდისინ არ გამომეცხადებინა, რომ ეგების არ გაპარულიყოო.
Line of ed.: 3    
რა ესე დაასრულა, ხელი შეიტყუბა და კისკისით გაიცინა და სთქვა:
Line of ed.: 4    
ნეტარ, ყარამან, რომლის ტანჯვით უნდა მოვჰკლაო?! მერე კიდევ
Line of ed.: 5    
რაიაზამ ხელმწიფეს მოახსენა: ხელმწიფეო, ნუ შესწუხდებით, ყარა\მანს
Line of ed.: 6    
ხვალ უპოვნელს რა გაუშვებ და ხელებშეკრულს აქ მოგართმე\ვო.
Line of ed.: 7    
და ამას გარდა ხვალ რაც ფალავანი იმისი მოედანზედ გამოვა,
Line of ed.: 8    
ჯერ არავის მოვჰკლავ, ყველას ცოცხალს მოვიყვანო.

Line of ed.: 9       
ამჟამად იმდენი იქადა, რომ ხელმწიფე მეტის სიამოვნებით უც\ნობოსავით
Line of ed.: 10    
შეიქმნა. ამავე წამს ხელმწიფემაც შვიდი ხალათი ერთმა\ნეთზედ
Line of ed.: 11    
უბოძა და რამდენიმე ქისა ოქროც უბოძა და სხვანიც სარ\დალნი
Line of ed.: 12    
და ფალავანნი წყალობით აავსო და უბრძანა ყველას, საომ\რად
Line of ed.: 13    
მოემზადენითო. წარვიდნენ და ხელმწიფის ბრძანება აღასრუ\ლეს.
Line of ed.: 14    
რა დილა გათენდა, ორისავე მხრიდამ საომარს ნაღარას ჰკრეს
Line of ed.: 15    
და ორივე მხრის ლაშქარი ამხედრდა. დასტები დააწყვეს და თავთა
Line of ed.: 16    
ვის ალაგს დასდგნენ. იმჟამად ყაჰარმა ხელმწიფეს თავი დაუკრა და
Line of ed.: 17    
მოედანზედ გამოვიდა. და რაც სინდელნი ფალავანნი იყვნენ, უთავა\ზეს
Line of ed.: 18    
და მოედნის საშუალსა ალაგამდისინ მოჰყვნენ. მაშინ ყაჰარმა
Line of ed.: 19    
თავი დაუკრა და ესენოც წამოვიდნენ და თავ-თავის ალაგს
Line of ed.: 20    
დას/დგნენ.

Line of ed.: 21       
ამჟამად ვაჭარმა დიდის ხმით შესძახა: შენ, რომელსაც ქვეყანა\ზედ
Line of ed.: 22    
ფალავნად აღარავის უდრიდი, ყარამანსა, არ შეგრცხვა, რომ
Line of ed.: 23    
ჩემის შიშით ნადირობა მოუგონე და გარდახვეწილაო და ის რომ გა\ბარულა,
Line of ed.: 24    
შენ ვიღასის ძალით იბრძვი და ან ვისით იმედიანობ? დღეს
Line of ed.: 25    
ის დღეა, რომ შენ ტახტიდამ უნდა ჩამოგაგდო, შენი ჯარი სრულიად
Line of ed.: 26    
სპილოსა და მარტორქას ფერხს ქვეშ მოვსრა და ახლა თუ შენ ჭკუა
Line of ed.: 27    
გაქვს, შენ ტახტიდამ ჩამოდი და დიდებულნი აქ მოასხი, რაიაზამს
Line of ed.: 28    
თაყვანი ეც და დაემონე, შენს შეცოდებას მე გიპატიებო. მერე შუა\მავლად
Line of ed.: 29    
მე შემოვალ, ერთს მცირეს ქვეყანას მოვაცემინებ, რომ სარ\ჩოდ
Line of ed.: 30    
გეყოსო. და თუ პმ ჩემს სიტყვას არ მოისმენ, მაშ, ჩემს სარ\რად
Line of ed.: 31    
მოედანზედ ფალავანი გამოგზავნე და შენ თამაშა უყურე, რაც
Line of ed.: 32    
დავმართოო.

Line of ed.: 33       
რა უშანგ ხელმწიფემ ამისგან ეს მოისმინა, შეწუხდა და თვალები
Line of ed.: 34    
ცრემლით აევსო. რა ბარამ ჯიბილმა ხელმწიფე შეწუხებული იხი\ლა,
Line of ed.: 35    
თავი დაუკრა და ყაჰარის საომრად გაემართა. შეხედა, რომ სარ\ვიხურამან
Line of ed.: 36    
ამ სიტყვების გამგონემ, ვეღარ მოითმინა. ერთი დიდი
Page of ed.: 404  Line of ed.: 1    
შესძახა, ღვთის სახელი ახსენა, მარტორქას ქუსლი ჰკრა და მოედანს
Line of ed.: 2    
გავიდა. განრისხებულმა შესძახა: ჰეი, შე ბილწო ძაღლო! შენ ვინ
Line of ed.: 3    
ძაღლი ხარ, რომ ყარამან მაგ სიტყვით ახსენეო. და ან რა სახელოვნე\ბა
Line of ed.: 4    
გიქნია, რომ ყარამან შეშინდეს და გაიპაროსო. ყარამან ასეთებს
Line of ed.: 5    
მორევია, რომ ისინი ყულუხჩათაც არ გიკადრებენო.

Line of ed.: 6       
რა ესე სთქვა, ლახტი მოუქნივა. ყაჰარმა გურზი იფარა და მით
Line of ed.: 7    
გადურჩა. მაგრამ ასეთი ძალი დაადგა, რომ დედის ხსენი პირით
Line of ed.: 8    
ამოსთხია. გონება დაეფანტა და წელში მშვილდივით მოიკაკვა და
Line of ed.: 9    
მის საჯდომ სპილოსაც რუსაებრ პირით სისხლი წასკდა და ფურცე\ლივით
Line of ed.: 10    
თრთოლა დაიწყო. მეორეცა დასცა და მასცა გარდურჩა, მე\სამეცა
Line of ed.: 11    
სცა და დააცდინა. რაღა განვაგრძელო, იმ დღეს იმ ორთ სა\ღამომდის
Line of ed.: 12    
იბრძოლეს ხან შუბით, ხან ხრმლით, ხან ლახტით, ერთმა\ნეთზე
Line of ed.: 13    
ას ორმოცი იარაღი იხმარეს, მაგრა ერთმანეთს ვერა ავნეს
Line of ed.: 14    
რა. რა დაღამდა, გასაყარს ნაღარას შებერეს.

Line of ed.: 15       
რა უშანგ-შამ სარვიხურამანის ესრეთი ომი იხილა, დიდის მხია\რულობით
Line of ed.: 16    
დალოცა და ქება შეასხა. ვინც სარდალნი და ფალავანნი
Line of ed.: 17    
იყვნენ მადლობა და ქება მოახსენეს. ყველამ საომარი აბჯარი გაიხა\და
Line of ed.: 18    
და სალხინო შეიმოსეს. მეჯლისი გაიმართა და ყოველნი თავ-თა\ვის
Line of ed.: 19    
ალაგს დასხდნენ. ხელმწიფემ სარვიხურამანს უბრძანა: ჩემო გუ\ლის
Line of ed.: 20    
სიხარულო, დღეს შენ ასეთი საქმე ჰქენ, რომ ქვეყანაზედ არა\ვის
Line of ed.: 21    
უქნია. ეს სიტყვა უბრძანა და მძიმე ხალათები უბოძა. სარვიხუ\რამანმა
Line of ed.: 22    
ხელმწიფეს მუხლს აკოცა, რაჰინდს და სარჯანს ხელს აკოცა
Line of ed.: 23    
და ნადიმს შეექცნენ. რა რომ ფალავანნი ღვინისაგან ზარხოშნი შე\იქნენ,
Line of ed.: 24    
იმ ჟამს ბარამ ჯიბილმა, ზოაქ ნოვჯავანმა, ბამან ასფარმა, ყა\ზანფარ
Line of ed.: 25    
ხათაიმ, დაუთშამ, სარჯანმა და გურგანბულანდ ქამან ორ\მოცდახუთი
Line of ed.: 26    
ფალავნით ხვალისათვის ყაჰარის ომი გამოითხოვეს.
Line of ed.: 27    
უშანგ ხელმწიფემ ხალათები უბოძა და დასტურიც მისცა ხვალის
Line of ed.: 28    
ომისა. წარვიდნენ და საომრად მოემზადნენ.

Line of ed.: 29       
იქით მხარეს რაიაზამ თავის ტახტზე დაბრძანდა და ყოველნი ფა\ლავანნი
Line of ed.: 30    
თავ-თავის ალაგს დასხდნენ. ყაჰარიაზამ დაღონებული და
Line of ed.: 31    
შეწუხებული გუშინდელი თავისი კვეხნისა და მეტისმეტის ლაპარა\კისა,
Line of ed.: 32    
დღეს სარვიხურამანის ომის გაუსწორებლობისათვის სირცხვი\ლეულად
Line of ed.: 33    
თავჩამოგდებული იჯდა. შიმალ-შამ უბრძანა: შენ, ყოვლი\სა
Line of ed.: 34    
ფალავნისა ურჩეულესო, დღეს შენი და სარვიხურამანის ომი რო\გორც
Line of ed.: 35    
გარდასწყდა ან როგორ მოგეწონა იმისი ომიო? ყაჰარიაზამ
Line of ed.: 36    
მოახსენა: ხელმწიფევ, სარვიხურამან რა არის და ან იმისი ომი რა
Page of ed.: 405  Line of ed.: 1    
უნდა იყოს? დღეს თქვენი დამერიდა, თორემ სარვიხურამანს მოჰვკ\ლავდიო!
Line of ed.: 2    
იმისთვის რომ ამეტეხა რაიმე, ხვალ და ზეგ თქვენის საყვე\დურის
Line of ed.: 3    
ბრძანებისაგან მე ვეღარ მოვისვენებდიო. ამას მიბრძანებდით,
Line of ed.: 4    
ჩემი ძმისწული შენ არ მოგეკლაო, ისევ ჩვენი კერძი შეიქნებოდაო
Line of ed.: 5    
და ჩვენი მომხრეო. თუ ამ მიზეზით თქვენ არ დაგრიდებოდით, იმ
Line of ed.: 6    
სარდალს ერთის იარაღის ხმარებით მოჰვკლავდიო.

Line of ed.: 7       
რაიაზამს ეს მოხსენება ყოველივე მართალი ეგონა. მერმე უბრ\ძანა.
Line of ed.: 8    
მე შენთვის მიბრძანებია, იწუ-შენ შეგიძლია, ჩემი ძმა რომ ხელთ
Line of ed.: 9    
იგდო, ისიც მოჰკალ, თორემ სარვიხურამანის თავაზა როგორ იქნება
Line of ed.: 10    
ომშიო?! ყაჰარმა მოახსენა: ხელმწიფევ, რადგან ეგ დასტური თქვენ\გან
Line of ed.: 11    
მებოძა, ხვალ ჩემი ჭაბუკობა გასინჯე. ვინც მეიდანზედ ჩემი
Line of ed.: 12    
მეომარი გამოვა, ვითარი სატანჯველით ჩემის ხელით აღსრულდე\ბაო.
Line of ed.: 13    
ამას გარდა მრავალი თავისი ფალავნობა დაიქადა ხელმწიფის
Line of ed.: 14    
წინაშე.

Line of ed.: 15       
რა დილა გათენდა და ქვეყნისა დამამშვენებელმან მზემან ნათელი
Line of ed.: 16    
მოჰფინა, ორისავე მხრიდამ ლაშქარი ამხედრდა და ორსავე მხარეს
Line of ed.: 17    
საომარ ნაღარას ჰკრეს. იმავ ჟამს ყაჰარიაზამ თავის შავის რაშით
Line of ed.: 18    
მოედანს გამოვიდა და ნავარდი შექმნა. ფალავანი გამოითხოვა. ბარამ
Line of ed.: 19    
ჯიბილმან ხელმწიფეს თავი დაუკრა და თავისი მწვანე მარტორქა
Line of ed.: 20    
მოედანზედ გამოიგდო და ყაჰარიაზამს დაუსწორდა და ხელით სალა\მი
Line of ed.: 21    
მოსცა. იმასაცა ბარამ მოეწონა დიდად და სალამიც ჩამოართვა,
Line of ed.: 22    
დაუძახა: უშანგის ჯარში შენ ვინ ხარ, და ან სახელი რა გქვიანო? ბა\რამ
Line of ed.: 23    
ჯიბილმან მიუგო: ფალავანო, მე ბარამ ჯიბილს მეძახიან და
Line of ed.: 24    
უშანგის მონა ვარო. ყაჰარიაზამ მიუგო: ჩინეთის ქვეყანაში გაქვავე\ბული
Line of ed.: 25    
რომ იყავ თილისმით, ის შენ იყავი? პასუხი მიუგო: მე ვარო.
Line of ed.: 26    
ყაჰარიაზამ უთხრა: მოდი, ჰე, ფალავანო, დამიჯერე, მე შენ არ გა\მოგიმეტებ,
Line of ed.: 27    
თუ შენ ჩემი კერძი შეიქნები და გაჭირვებაში ჩემი მომ\ხრეო.
Line of ed.: 28    
და თუ უშანგისაგან და ყარამანისაგან ხელს აიღებ მედა შენ
Line of ed.: 29    
ძმანი ვიქნებითო.

Line of ed.: 30       
ბარამ ჯიბილმან მიუგო: ჰოი, ფალავანო, ათას ნაჭრად რომ გამ\ხდიდე,
Line of ed.: 31    
იმ ჩემს თითო ნაჭერსაც არ შეუძლია უშანგისა და ყარამანისა
Line of ed.: 32    
სამუხთლედ ხელის აღებაო. და თუ შენ ჭკუა გქონდეს, მოხვიდოდი,
Line of ed.: 33    
უშანგისა და ყარამანის მონა შეიქნებოდი და სიკვდილამდინ იმათ სამ\სახურზედ
Line of ed.: 34    
ხელს არ აიღებდიო, თორემ რაიაზამ ვინ არის, რომ შე\ნისთანა
Line of ed.: 35    
გამოჩენილი ფალავანი იმას ემსახურებოდესო? მოდი უშანგ\შაჰსთან,
Line of ed.: 36    
რომ შენი პატივი, რომელიცა მართებულია, იმან მოგცესო.
Page of ed.: 406  Line of ed.: 1    
უშანგ-შას ასეთი ხელმწიფენი ახლავან, რომ რაიაზამს მოსამსახურე\დაც
Line of ed.: 2    
არ იკადრებენო.

Line of ed.: 3       
რა ყაჰარიაზამმან ბარამისაგან ესრეთი სიტყვები მოისმინა, დი\დად
Line of ed.: 4    
განრისხდა და შემოუტია, მძიმე ლახტი შეუმაღლა და უთხრა:
Line of ed.: 5    
შე უმსგავსო, შენ ვინა ხარ, რომ რაიაზამისთანა დიდი მაღალი ხელ\მწიფე
Line of ed.: 6    
არ მოგწონს და მისთვის უმსგავსო სიტყვასაც ლაპარაკობო?!
Line of ed.: 7    
ავჟანდაზედ შედგა, თავისი მძიმე ლახტი დაჰკრა და მცირედ ხან ბა\რამი
Line of ed.: 8    
წელში მშვილდებრ მოხარა, რომელსაც მარტორქაზე იჯდა,
Line of ed.: 9    
ისიც ისე ჩაზნიქა. ამ ლახტის ძალმა მცირედ დარჩა, რომ წელი არ
Line of ed.: 10    
მოსწყვიტა; ბარამმან სიმხნესა ძალი მისცა და უზანგი ჰკრა და მარ\ტორქა
Line of ed.: 11    
გარდაიხლტუნა და დადგა. მოუხდა ყაჰარიაზამ და ერთი მძი\მე
Line of ed.: 12    
ლახტი კიდევ დაჰკრა. ბარამ სიმხნით გარდაურჩა.

Line of ed.: 13       
რა რომ სამს ლახტს გარდაურჩა, აწ რიგი ლახტის დაკვრისა ბა\რამს
Line of ed.: 14    
ერგო. სამი მძიმე ლახტი ბარამმანცა მას დაჰკრა, მაგრამ სიმ\ხნით
Line of ed.: 15    
და სიფიცხითა მანცა აიცდინა. ერთმანეთზე თორმეტი რიგი
Line of ed.: 16    
იარაღები დალეწეს. იმჟამად განრისხდა ყაჰარიაზამ, შედგა ავჟანდასა
Line of ed.: 17    
და ერთი მძიმე ლახტი თავს მოუქნია. იმან თავისი ლახტი ლახტს შე\უფარა
Line of ed.: 18    
და ასე ძლიერად მოხვდა, ლახტმან ვეღარ გაუძლო და თავი
Line of ed.: 19    
ორად გაუპო, რომ ოთხი თითით გაუხეთქა. ბარამ უცნობო შეიქნა
Line of ed.: 20    
და თავის მარტორქას კისერზე შემოეხვია. მარტორქა გაბრუნდა და
Line of ed.: 21    
თავის ლაშქარში შეიყვანა. რა ხელმწიფემ ბარამ ისე დაინახა,
Line of ed.: 22    
აიარებს უბრძანა და მსწრაფლად მიეშველნენ და ბარამ ხელმწიფეს\თან
Line of ed.: 23    
მოიყვანეს, დაჭრილი შეუხვიეს. ბარამ მივიდა და დროშასთან
Line of ed.: 24    
დადგა.

Line of ed.: 25       
ამჟამად ზოაქ ნოვჯავანმა უშანგ ხელმწიფეს თავი დაუკრა და
Line of ed.: 26    
მოედანზედ გამოვიდა და სამი მძიმე ლახტი დაჰკრა. ყაჰარიაზამს ამ
Line of ed.: 27    
ლახტების დაკვრა დიდად მოეწონა და ამანაც სამი ძლიერად დაჰკრა
Line of ed.: 28    
და მრავლის ცდით გარდაურჩა. ერთმანეთში შვიდ-შვიდი საომარი
Line of ed.: 29    
იარაღი იხმარეს. განრისხდა ყაჰარიაზამ და დაუძახა; ფალავანო, მო\ემზადე,
Line of ed.: 30    
გამიფრთხილდიო, და ერთი მძიმე ლახტი მოუქნია. ამანაც
Line of ed.: 31    
თვისი ლახტი თავსა იფარა და ლახტი ლახტსა მოხვდა. ზოაქს მკლავ\მან
Line of ed.: 32    
ვეღარ შეუძლო და მარტორქას თავს მოხვდა და მარტორქა და
Line of ed.: 33    
ზოაქ ნოვჯავან ორნივე პირქვე დაეცნენ. სასწრაფად ზოაქ ფეხზე
Line of ed.: 34    
წამოხლტა, ხმალსა ხელი მოივლო და ყაჰარიაზამის მარტორქას ფე\ხები
Line of ed.: 35    
დააყრევინა და ყაჰარიაზამ და მარტორქა ერთად დაეცნენ.

Line of ed.: 36       
ყაჰარიაზამ მსწრაფლად ზეაღსდა. ზოჰაქ ნოვჯავან ხმალი მოუქ\ნივა.
Page of ed.: 407  Line of ed.: 1    
ყაჰარიაზამ თავისი ხმალი იფარა. ასეთი მოხვდა ხმალი ხმალ\სა,
Line of ed.: 2    
რომ ორისავე ხმალი დაიმტვრა ზოჰაქ ნოვჯავანმა ხმალი გააგ\დო,
Line of ed.: 3    
მისწვდა სარტყელსა და სამჯერ ძლიერად აზიდა, მაგრამ ვერცა\ღა
Line of ed.: 4    
თუ ალაგიდამ დაძრა. მიჰყო ხელი ყაჰარიაზამ, ასწივა ხელითა და
Line of ed.: 5    
აზიდა და მიწასა დასცა. ორივე ხელი მაგრა შეუკრა და აიარებს
Line of ed.: 6    
მია/ბარა.

Line of ed.: 7       
ყაჰარიაზამს ერთი შეკაზმული სპილო მოგვარეს და შეჯდა და
Line of ed.: 8    
მაშინვე მსწრაფლად ბაჰმან გულოვანი ორმოცდარვას მწყრთის მქო\ნებელი
Line of ed.: 9    
ფოლადით შეიჭურვა და მრისხანედ და მსწრაფლად ცხენს
Line of ed.: 10    
შესჯდა. შუბი იღლიას განიწოდა, მედგრად მოუხდა. ყაჰარიაზამ რა
Line of ed.: 11    
ესრეთი მრისხანედ მომავალი ნახა, შვიდკეცი ფოლადის ფარი
Line of ed.: 12    
მკერდსა იფარა და მამაცად დადგა. ბაჰმანმა ასეთი ჰკრა შუბი ფარ\სა,
Line of ed.: 13    
როგორც მკერვლის ნემსმან ატლასის საკერავში გაიაროს, ისე
Line of ed.: 14    
იმაში გავლო. ყაჰარიაზამ რა ესრეთ მკვეთელობა ნახა, ფარი ხელი\დამ
Line of ed.: 15    
გააგდო და თვითონ ცხენქვეშ მოექცა. რა შიმალ-შამ ესრეთ
Line of ed.: 16    
მოიხილა, მაშინვე ერთი კარგი ფარი გამოუგზავნა.

Line of ed.: 17       
რა ყაჰარიაზამ ფარი ხელიდამ წარმართული ნახა, ესრეთ განრის\ხდა,
Line of ed.: 18    
რომ თვალები თასითა სავსე სისხლს დაემსგავსა. ბაჰმან მობ\რუნდა
Line of ed.: 19    
და მძიმე ლახტი თავსა მოუქნია. ამან თავისის ლახტით აიც\დინა.
Line of ed.: 20    
ახლა რიგი ერგო ყაჰარიაზამს. იარაღი აღარ იხმარა, მისწვდა
Line of ed.: 21    
და სარტყელს ხელი ჩაავლო, ასწივა და ცხენიდამ აგლიჯა, ვეღარ
Line of ed.: 22    
შეიმაგრა და ფეხზე დადგა.მოსწვდა ისიც, სპილოდამ გარდმოიღო.
Line of ed.: 23    
ორთავე ვეშაპის მსგავსნი ფალავანნი ერთმანეთს ერკინენ. ორნივე
Line of ed.: 24    
ესრეთ დიდად დაიღალნენ, რომ არც ერთს ღონე აღარ შერჩათ. მაგ\რამ
Line of ed.: 25    
ყაჰარიაზამ სიმხნეს ძალი მისცა, ასწია, აიყვანა და მიწასა დასცა.
Line of ed.: 26    
მსწრაფლად აიარნი მოსცვივდნენ, ხელები შეუკრეს და
Line of ed.: 27    
წაი/ყვანეს.

Line of ed.: 28       
მაშინვე ყაზანფარ ხათაიმ ხელმწიფეს თავი დაუკრა და თავისი
Line of ed.: 29    
რაში მოედანზედ გამოიგდო და მსწრაფლად მრისხანედ მიუხდა. სამი
Line of ed.: 30    
ასეთი მედგრად დაჰკრა, რომ ყაჰარმა იარაღი ვეღარა მოიხმარა და
Line of ed.: 31    
შეიშალა. ყაჰარიაზამს მეტად მოეწონა ამისი ფალავნობა და ასე
Line of ed.: 32    
სთქვა: უშანგ-შას სად უშოვნია ამისთანა უცხო ფალავნებიო? მო\უბრუნდა
Line of ed.: 33    
ესეცა, ამანაც სამი მძიმე ლახტი დაჰკრა. ერთმანეთზე ოც\დაშვიდი
Line of ed.: 34    
იარაღი იხმარეს და ვერც ერთმა ვერ ავნეს რა. განრისხდა
Line of ed.: 35    
ყაჰარიაზამ და ერთი მძიმე ლახტი შეუმაღლა და ყაზანფარმა ლახტი
Line of ed.: 36    
ლახტსა შეუფარა. ლახტსა მკლავმან ვეღარ გაუძლო და მკერდს ეწ\ვია
Page of ed.: 408  Line of ed.: 1    
და ცხვირიდამ და პირიდამ სისხლი გადმოსჩქეფდა. ძირს დაეცა,
Line of ed.: 2    
მსწრაფლად აიარები მიჰსცვივდნენ, ხელები შეუკრეს და წაიყვანეს.

Line of ed.: 3       
რა ქეივან-შას შვილმან დაუთ-შამ ესრეთ მოიხილა, ხელმწიფეს
Line of ed.: 4    
თავი დაუკრა და მრისხანედ შემოუტივა სპილოთი, ჯერ შუბითა,
Line of ed.: 5    
მერე ხმლითა და მერმე გურზითა. სამი იარაღი ერთმანეთზედ იხმარა
Line of ed.: 6    
და ვერცა ერთითა ვერა ავნო რა. ახლა ყაჰარიაზამმან ერთი მძიმე
Line of ed.: 7    
ლახტი დაჰკრა. იმისმა საჯდომმა სპილომ ვეღარ გაუძლო და წელი
Line of ed.: 8    
მოსწყდა. დაუთშა და სპილო ორნივე ერთად დაეცნენ. მსწრაფლ ყა\ჰარიაზამ
Line of ed.: 9    
მიუხდა, ხელები შეუკრა და აიარებს მისცა.

Line of ed.: 10       
რა ეს სარაბ აჯდარ სავარმა დაინახა, თავისის თორმეტფერხოვა\ნის
Line of ed.: 11    
მიეცით მოედანსა გამოვიდა და ყაჰარიაზამს მოუხდა და სამი
Line of ed.: 12    
მძიმე ლახტი თავს დაჰკრა, მაგრამ ვერა ავნო რა. ყაჰარიაზამ
Line of ed.: 13    
სარტყელსა ხელი მიჰყო და მხეციდამ აგლიჯა და მიწას დასცა. ამა\საც
Line of ed.: 14    
ხელები შეუკრეს და წაიყვანეს.

Line of ed.: 15       
სარჯანი ანდამ რა ეს დაინახა, ხელმწიფეს თავი დაუკრა, სპილო\თი
Line of ed.: 16    
მოედანს გამოვიდა, მოუხდა ყაჰარიაზამს, ერთი ლახტი დაჰკრა.
Line of ed.: 17    
იმ ერთმა ლახტმა ვერა ავნო რა. მეორე დაჰკრა, არცა რა იმით ევნო,
Line of ed.: 18    
მესამედ განრისხებულმაც დაჰკრა. ამან ფარი იფარა. ფარმან ვეღარ
Line of ed.: 19    
გაუძლო, სპილოს თავს მოხვდა და მიწას გაასწორა. მსწრაფლად
Line of ed.: 20    
აიარებმა სხვა სპილო მოართვეს. განრისხებული შესჯდა ყაჰარიაზამ,
Line of ed.: 21    
სარჯანს სამი მძიმე ლახტი დაჰკრა მაგრამ ვერა ავნო რა. ერთმანეთ\ზედა
Line of ed.: 22    
ორმოცი ხელი იარაღი იხმარეს და ვერ რომელმან სძლია. გან\რისხებულმან
Line of ed.: 23    
ყაჰარიაზამ ერთი ასეთი მძიმე ლახტი ჰკრა, რომ უც\ნობო
Line of ed.: 24    
შეიქნა. ამასაც აიარებმა ხელი შეუკრეს და წაიყვანეს. შამილ\შამ
Line of ed.: 25    
ბრძანა, საფალავნოს სამხიარულოს ნაღარას ჰკარითო.

Line of ed.: 26       
რაღა გრძლად მოგახსენოთ, ამ დღეს ორმოცდაათი ძლიერი ფა\ლავანი
Line of ed.: 27    
დაიჭირა ყაჰარიაზამმა უშანგ-შასი. რა საღამო ჟამი შეიქნა,
Line of ed.: 28    
ორსავე მხარეს გასაყრელსა ნაღარასა ჰკრეს და ორისავე მხრის ხელ\მწიფენი
Line of ed.: 29    
დაბრუნდნენ, თავ-თავის ლაშქარში თავ-თავის ალაგს ჩამოხ\დნენ.
Line of ed.: 30    
უშანგ ხელმწიფე დიდად შეწუხებული ტახტზედ დაბრძანდა
Line of ed.: 31    
და თავისი პირველი ვეზირი შარიფ თან ახლდა. რითაც გაეწყობოდა
Line of ed.: 32    
ხელმწიფეს იმგვარს უკუსაყრელ სიტყვას მოახსენებდა, მაგრამ ხელ\მწიფე
Line of ed.: 33    
დიდად შეიჭირვებდა ფალავანთათვის. მერმე მეჯლისში და\ბრძანდა
Line of ed.: 34    
და გაიმართა მეჯლისი და შეექცეოდნენ.

Line of ed.: 35       
შიმალ-შა დიდად მხიარულად გაამაყებული გაბრუნდა და თავის
Line of ed.: 36    
ტახტზედ დაბრძანდა და ყოველნი ფალავანნი და თავადნი თავ-თავის
Page of ed.: 409  Line of ed.: 1    
ღირსსა ალაგს დასხდნენ. რა ყაჰარიაზამ შევიდა, ხელმწიფემ სამი
Line of ed.: 2    
ხელი მძიმე ხალათი და ძვირფასი თაჯი და ქამარი უბოძა და ესრეთ
Line of ed.: 3    
უბრძანა: ჰეი, ფალავანო, შენი პირიმც ნათელი იქნებაო, როგორც მე
Line of ed.: 4    
დღეს ერანის ჯარში სახელოვნად გამომაჩინეო. ხელმწიფემ დალოცა
Line of ed.: 5    
და თავის განწესებულს ალაგს დასვა და ხელმწიფემ უბრძანა ყაჰა\რიაზამს:
Line of ed.: 6    
ყოველთა ფალავანთა უწარჩინებულესო, დღეს ვინცა ვინ
Line of ed.: 7    
ფალავანნი დაიჭირე, ისინი დავხოცოთ, თუ რომ ერთ-ორს დღეს შე\ვინახოთო?
Line of ed.: 8    
ყაჰარმა გაიცინა და მოახსენა: ხელმწიფეო, თუ მაგათი
Line of ed.: 9    
დახოცა მდომოდა, მუნვე დავხოცდი. ჯერ უშანგ-შაჰ, ყარამანი, სარ\ვიხურამანი,
Line of ed.: 10    
გულჩინი, ხოსროვშირი და თქვენი ძმანიც დავატყვევო
Line of ed.: 11    
და შემდგომ თუ ამათ ჩვენ ღმერთებს და ცეცხლს თაყვანი სცეს, ხომ
Line of ed.: 12    
არ დავხოცოთ, თუ არადა ყოველნი დავხოცოთ და მაგათი კალო
Line of ed.: 13    
ვლეწოთ. ამჟამად ის ფალავანნი იმალ-შას ჩავაბაროთ, რომ კარგა
Line of ed.: 14    
შეინახოს. რა ესე სიტყვა შეასრულა ხელმწიფემ, გათენებამდის სულ
Line of ed.: 15    
ლხინში და გაცემაში ბრძანდებოდა.

Line of ed.: 16       
რა დილა გათენდა, ორისავე მხრის ლაშქარი გამოვიდა და მოე\დანზედ
Line of ed.: 17    
დასტები დაეწყო. პირველად ყაჰარიაზამ გამოვიდა, მოედან\სა
Line of ed.: 18    
და ერთი ძლიერად შეჰყვირა ამ სიტყვით და დაუძახა: უშანგ-შავ,
Line of ed.: 19    
შენ ხომ ჩემი სიტყვა არ დაიჯერე და შამილ-შას არ დაემონე. ნახე
Line of ed.: 20    
ახლა, მე შენ რას გიზამ! მებრძოლი ფალავანი გამოგზავნე და შენ
Line of ed.: 21    
თამაშა მიყურეო! ნახე! მოედანზე მოსულის ფალავნის თავს რას
Line of ed.: 22    
მოვგვრიო! მოედანზე ცხენს თამაშობა დააწყებინა.

Line of ed.: 23       
ამჟამად ჰეითალი ჯანგი ჯუმ ხელმწიფეს თავი დაუკრა და მაშინ\ვე
Line of ed.: 24    
ხმალს ხელი მიჰყო და მრისხანედ შემოუტია, ხმალი მოუქნია.
Line of ed.: 25    
ყაჰარიაზამ ფარი აღარ იფარა, შესწვდა და ხმლიანი მაჯა დაუჭირა.
Line of ed.: 26    
ვეღარ შეიმაგრა ჰეითალ ჯანგი ჯუი, ავჟანდაზედ შესდგა, ესრედ
Line of ed.: 27    
მრისხანეთ ხმალი სცა, სპილოს ფეხები დააყრევინა. სპილო და ყაჰა\რიაზამ
Line of ed.: 28    
ორნივე ერთად დაეცნენ. უირემდისინ წამოდგებოდა, თეძო\ში
Line of ed.: 29    
დაჰკოდა მძიმედ. განრისხდა ყაჰარიაზამ, მისწვდა სარტყელსა და
Line of ed.: 30    
აზიდნა, აგლიჯა ცხენისაგან, თავს შემოივლო და მიწას ასეთი დასცა
Line of ed.: 31    
რომ იმისი სახე მიწას გამოესახა. შეჰკრა და აიარებს მისცა.

Line of ed.: 32       
ამჟამად შამალ-შამ თავისი საჯდომი სპილო გაუგზავნა. სანამ ყა\ჰარიაზამ
Line of ed.: 33    
სპილოს შეჯდებოდა, მაშინვე მალაჰილ უშანგს თავი დაუკ\რა,
Line of ed.: 34    
ცხენი გაქუსლა, ყაჰარიაზამს მოუხდა და სამი მძიმე ლახტი დაუკ\რა.
Line of ed.: 35    
ყაჰარიაზამ თავის ლახტი იფარა და მით აიცდინა. რა რომ იგი
Line of ed.: 36    
ყაჰარს ერგო, ერთი მძიმე გურზი დაჰკრა მალაჰილს, მანაც ლახტი
Page of ed.: 410  Line of ed.: 1    
იფარა და ვერ შეიმაგრა. გულს მოხვდა და პირიდამ სისხლი ამოსჩ\ქეფდა,
Line of ed.: 2    
უცნობო შეიქმნა. ძირს დაეცა. მსწრაფლ აიარებმა ხელები
Line of ed.: 3    
შეუკრეს და წაიყვანეს. ამ ყოფაქცევით სამოცდასამი ფალავანი შე\იპყრა
Line of ed.: 4    
და ჯინჯილებით დააბა.

Line of ed.: 5       
რა საღამო ჟამი შეიქნა, ორივე ლაშქარი თავ-თავის ალაგს დაე\წყო
Line of ed.: 6    
და რა დილა გათენდა, ყაჰარიაზამ მოედანს გამოვიდა და საღა\მომდინ
Line of ed.: 7    
ოცდაშვიდი ფალავანი კიდევ შეიპყრა. უშანგ-შამ ნახა, რომ
Line of ed.: 8    
თავისის ფალავნებისაგან ას ოცდაათი ფალავანი ეპყრა. იმჟამად
Line of ed.: 9    
ჯავრით ხელმწიფეს სიცოცხლე უმწარდებოდა. აქეთ და იქით ბრძა\ნება
Line of ed.: 10    
მისცა და ჯარმან ერთიანად შემოუტია. ორივე მხრის ჯარი
Line of ed.: 11    
ერთმანეთს დაერია და ასეთი ყოფა შეიქნა, რომ კაცის თვალს არ
Line of ed.: 12    
ენახა. ასეთი სისხლი დადგა, რომ ცხენოსანნი შიგ სცურავდნენ და
Line of ed.: 13    
ის დღე მეორედ მოსვლის დღეს ჰგვანდა.

Line of ed.: 14       
ყაჰარიაზამის შემწეობითა ინდთა უშანგის ლაშქარი უკუაქციეს.
Line of ed.: 15    
ეს რა უშანგმა ასრე ნახა, თავის ლაშქარი, თავისი ტახტი თავის ძმას
Line of ed.: 16    
შარიფ-შას მიაბარა. თვითონ ჩამოხტა და თავით ფერხამდის ფოლა\დით
Line of ed.: 17    
შეიჭურვა, შეჯდა ცხენსა და რამდენიმე რჩეულნი ფალავანნი
Line of ed.: 18    
თან იახლნენ და ხელმწიფემ ამ გამომფრთხალს ჯარზედ ღმერთი
Line of ed.: 19    
ახსენა, შეუტია. რა უშანგ ხელმწიფე ჯარში ნახეს მედგრად მბრძო\ლი,
Line of ed.: 20    
მისნი ფალავანნი და ჯარიც უკუიქცა და საღამომდი ესრეთ მა\მაცად
Line of ed.: 21    
იბრძოლეს. რა რომ საღამო შეიქნა, ორსავე მხარეს ასაყრე\ლის
Line of ed.: 22    
ნაღარასა ჰკრეს. ორისავე მხრის ლაშქარმა სადავეს ასწივეს და
Line of ed.: 23    
თავ-თავის ბინაზედ წავიდნენ.

Line of ed.: 24       
უშანგ-შამ უბრძანა შარიფ-შას, დღეს შვიდი დღე შესრულდა,
Line of ed.: 25    
რომ შიმალ-შასთან ას ოცდათორმეტი ჩემი ფალავანი არის დაჭერი\ლი.
Line of ed.: 26    
სტროლაბი აიღე, ჩახედე, ნახე, როგორ იქნება ჩემი საქმე, ან რა
Line of ed.: 27    
გვეშველება, ან სააბყარანი რა დროს მოვაო? აიღო სტროლაბი და
Line of ed.: 28    
ჩახედა შარიფ-შამ, მცირეს ხანს უყურა, მერმე მოახსენა: ხელმწი\ფევ,
Line of ed.: 29    
მიხარებია თქვენთვის, რომ სააბყარანი ამაღამ მოვა და ხვალ
Line of ed.: 30    
პყრობილთ ფალავანთ სულ განათავისუფლებსო. ღვთის მოწყალებით
Line of ed.: 31    
ახლა ძლევის ვარსკვლავი იმათკენ დაბრუნდა, თქვენ ნუღარ
Line of ed.: 32    
სწუ/ხართო!

Line of ed.: 33       
ხელმწიფემ ბრძანა: ის ჟამი ნეტარ იქნება, რომ სააბყარანის ბედ\ნიერი
Line of ed.: 34    
პირი გვენახოს და იმასთან შვებით გველხინოსო! იქით მხა\რეს
Line of ed.: 35    
ყაჰარიაზამ მოახსენა: ხელმწიფევ, ხვალ ლაშქარმან შეისვენოს
Line of ed.: 36    
და ზეგ თუ უშანგ-შას საქმე არ გარდავსწყვიტე, მე ყაჰარიაზამ აღარ
Page of ed.: 411  Line of ed.: 1    
მერქმისო! იმჟამად უშანგ-შას აიარები იქ იყვნენ. მოვიდნენ და ეს
Line of ed.: 2    
ამბავი ასე მოახსენეს. ხელმწიფემ ბრძანა: ჰეი, ყაჰარ, რომელსაც
Line of ed.: 3    
ღმერთს ჩვენ გაუჩენივართ, ისივ ღმერთი დაგვიფარავსო! აგრე რა\ტომ
Line of ed.: 4    
იქადიო? მეჯლიში აღარ მოშალა, სმასა და ლხინს მოუმატა. ესე
Line of ed.: 5    
ამბავი აქ დაუტეოთ და სხვა მცირე ამბავი მოგახსენოთ.

Line of ed.: 6       
აქა ყარამანის მოსვლის ამბავი მოიხსენეთ:
Line of ed.: 7    
იმ დღეს და იმჟამად ნადირობაში უჩინო შეიქნა, ის ამბავი მოგხსენ\დებათ.
Line of ed.: 8    
ყარამან რუჰავაზან და ჯადუიზადასთან შეექცეოდა, მაშინ
Line of ed.: 9    
ბრძანა ფერიათ სულთანო, ამას იქით ჩვენს ჩვენს ქვეყანას უნდა
Line of ed.: 10    
გაგვისტუმროთ. ნამეტნავათ რომ ყაჰარიაზამისთანას ფალავანს გარ\დავეკიდენით,
Line of ed.: 11    
რამდენიმე დღე იმას ვებრძოლეთ. მეშინია, არამც თუ
Line of ed.: 12    
იმან ჩვენს ჯარს რამე ავნოსო და ჩემი ძმადნაფიცნი ფალავანნი
Line of ed.: 13    
არამც თუ იმან დამიხოცოს და მეორედ მოსვლამდისინ საუკუნოდ
Line of ed.: 14    
იმათთან მოვალე დავრჩეო. რუჰავაზან მოახსენა: დიახ კარგი იქნე\ბაო!
Line of ed.: 15    
მაშინვე ლაშქრის მოწვევა ბრძანა. ფალავანმა ყაბული არა ქნა
Line of ed.: 16    
ლაშქრისა. ჩვენ ოთხნი გაგვისტუმრეო. ჩვენ რომ ჯარით მოვიდეთ,
Line of ed.: 17    
ასრე იტყვიან, ყარამანს შეეშინდა, წავიდა და დევისა და ფერიათ
Line of ed.: 18    
ლაშქარი მოიყვანაო და თუ ეს ლაშქარი არ მოეყვანა, უთუოდ ჩვენ
Line of ed.: 19    
ვაჯობებდითო. ამაზე დიდად დამძრახავენ და თუ რომ შეგიძლიათ,
Line of ed.: 20    
ჩუმად გამგზავნეთ, რომ არავინ შემიტყოსო.

Line of ed.: 21       
მაშინვე შაფალი სულთანმა ბრძანა და მოასხა ფერიანი რამდე\ნიმე
Line of ed.: 22    
ფერიამ აიყვანეს ყარამან და ჯარში მოიყვანეს. რა სარდალთა
Line of ed.: 23    
და ფალავანთა დაინახეს, დიდს სიხარულს მიეცნენ და ხელმწიფემ
Line of ed.: 24    
დიდი და მცირე ყოველივე წინ მიაგება და ფალავანი დიდის დიდე\ბით
Line of ed.: 25    
და პატივით მოიყვანეს ხელმწიფის წინაშე. რა ხელმწიფემ დაი\ნახა,
Line of ed.: 26    
ზე ადგა და მიეგება და მშვენიერად პირს აკოცა და მკერდსა
Line of ed.: 27    
მიიყრდნო და იმისის ნახვისათვის ღმერთს მადლობა მისცა და დიდად
Line of ed.: 28    
დალოცა და ბრძანა: ვმადლობ ღმერთსა, რომ თქვენი თავი დღეს
Line of ed.: 29    
მომცა, რომელთა სიმხნითაც ჩვეული ვარ,მრავალგზის მტერზე ძლე\ვასა
Line of ed.: 30    
და ახლაც ვიდიდებთ ჩემსა მტერსა ზედაო.

Line of ed.: 31       
ყარამან დაემხო და მიწას ეამბორა. ხელმწიფე დაბრძანდა და ყა\რამანც
Line of ed.: 32    
თავის განწესებულს უპირველეს ალაგს დაიწვია. მოვიდნენ
Line of ed.: 33    
ფალავანნი, ხელმწიფის მოსვლა მიულოცეს და თავ-თავის ალაგს
Line of ed.: 34    
დასხდნენ. მერმე ხელმწიფემ ყაჰარიაზამის ომი და მისგან ფალავნე\ბის
Line of ed.: 35    
დაჭერის ამბავი უამბო. რა გარდანქეშანმან ეს ამბავი გაიგონა
Line of ed.: 36    
ხელმწიფისაგან, მსწრაფლ გამობრუნდა და შირფანჯაც თან გამო\იყოლა.
Page of ed.: 412  Line of ed.: 1    
მაშინვე რაიაზამის ურდოში მივიდნენ. ის ფალავანნი იმალ\შას
Line of ed.: 2    
ებარნენ. ტუსაღთ აიარები მოვიდნენ, იმალ-შას კარავს შემო\უარეს
Line of ed.: 3    
და კარავთან რომელნიც ქეშიკნი იდგნენ, იმათ ბეუშარი მის\ცეს
Line of ed.: 4    
და უცნობო შეიქმნენ.

Line of ed.: 5       
მაშინვე გარდანქეშანი და შირფანჯა შევიდნენ და ტუსაღნი ფა\ლავანნი
Line of ed.: 6    
ერთობით განათავისუფლეს, იმალ-შას და პყრობილთ მცვე\ლებს
Line of ed.: 7    
ყოველთავე თავები დაჰკვეთეს, მოვიდნენ, ხელმწიფეს იახ\ლენ.
Line of ed.: 8    
ამავ ჟამს რაიაზამს იმალ-შას სიკვდილი და ფალავნების განთა\ვისუფლების
Line of ed.: 9    
ამბავი მოახსენეს და დიდს მწუხარებას და დიდს ურ\ვას
Line of ed.: 10    
მიეცნენ. რაიაზამ ბრძანა გლოვითა, ყარამანს ახლა ომი ვიღამ,
Line of ed.: 11    
უნდა გაუსწოროსო? ფალავანთ მოახსენეს: ხელმწიფევ, მაგაზე ნუ
Line of ed.: 12    
შესწუხდებით. აქათ ორნი ფალავანნი არიან, რომელთაც სახელად
Line of ed.: 13    
ერთსა ჰქვიან სალსალ საზადვარ და მეორესა არყასხუნზარი. რა ისი\ნი
Line of ed.: 14    
დაბადებულან, ჯერ იმათთვის ომი არავის გაუსწორებია. იმათ
Line of ed.: 15    
მძიმე ფეშქაშები გაუგზავნოთ და ყარამანისაგან შევჩივლოთ. მივიწ\ვიოთ
Line of ed.: 16    
და მოვიყვანოთ და ყარამანს იმათით ვსძლიოთ. თუ რომ ორნი
Line of ed.: 17    
არ მოვიდნენ, ერთ-ერთი ძმა მაინც მოვა. იმათ ერთი აიარი ჰყავთ
Line of ed.: 18    
სახელად ფარანდევნი ჯანსუზ ეწოდება. თუ ის მოვიდა და მოჰყვა
Line of ed.: 19    
თანა, მთელი ქვეყანა რომ გარდანქეშანად გარდაიქცეს, იმას უსიკვ\დილოდ
Line of ed.: 20    
ვერავინ გარდაურჩებაო.

Line of ed.: 21       
იმდენი ქება მოახსენეს, რომ იმალ-შას სიკვდილი დაავიწყეს. მა\შინვე
Line of ed.: 22    
ბრძანა და ერთი წიგნი მისწერა და თავისი შეჭირვება ყოვე\ლივე
Line of ed.: 23    
გამოუცხადეს და ამასთანავე იმალ-შას სიკვდილიცა. ესეც ბრძა\ნა,
Line of ed.: 24    
თუ ვინ იცის, დაიგვიანონ უშანგ-შას ერთ თვეს მულათი
Line of ed.: 25    
უნდა ვსთხოვოთო. ერთს ვეზირს მისცეს წიგნი და ოცი ფალავანი
Line of ed.: 26    
გაატანეს და საჩქაროდ ფეშქაშებით გაისტუმრეს. და ხელმწიფემ
Line of ed.: 27    
უბრძანა, ჩქარა უნდა მიხვიდეო. ეს რომს გაისტუმრა; ხელმწიფე
Line of ed.: 28    
იმალ-შას დამარხვის თადარიკში შევიდა. იმჟამად ყაჰარიაზამ ზე
Line of ed.: 29    
აიხედა და ხელმწიფეს მოახსენა: ხელმწიფეო, ყარამანის მოსვლაზე
Line of ed.: 30    
თქვენ ნუ შესწუხდებით! ვიღაც უმსგავსო ყარამან არის, ხვალ იმას
Line of ed.: 31    
ჩემის ხმლით ორად გავკვეთო.

Line of ed.: 32       
რაიაზამ რა ეს მოისმინა, მართალი ეგონა და დიდ მხიარულებას
Line of ed.: 33    
მიეცა. ამჟამად ასიმ აიარი რაიაზამის ჯარში ყოფილიყო. მივიდა
Line of ed.: 34    
უშანგ ხელმწიფესთან და იმ ღამის იქაური ამბავი ყოველივე უამბო:
Line of ed.: 35    
ხელმწიფემ მწუხარებით ყაჰარს ხვალის ომის ამბავი ჰკითხაო. ყაჰარ\მა
Line of ed.: 36    
ხვალის ომის ბრძანება მისცაო, ხვალ თუ ყარამან ოთხად გაჭრილი
Page of ed.: 413  Line of ed.: 1    
არ გაჩვენეთო, ჩემს სახელს ყაჰარს ნუღარ დამიძახებთო. რა რომ
Line of ed.: 2    
ყაჰა-რიაზამ ესრეთ მოახსენა, ხელმწიფემ დიდად მოილხინა და ბრძა\ნა,
Line of ed.: 3    
შვიდსა და რვას დღეს ომი დავეყენო და მერმე შევებათო.

Line of ed.: 4       
რა უშანგ-შას ესენი ყოველივე თვითეულად მოხსენდა, სარდალ\თა
Line of ed.: 5    
და ფალავანთა ასე უბრძანა: ამ რვასა და ცხრას დღემდისინაცაო.
Line of ed.: 6    
ყაჰარისა და ყაჰრამანის ომი არისო. თქვენც მზად იყვენითო, რომ ამ
Line of ed.: 7    
დღეებში რაიაზამის საქმე გარდავსწყვიტოთ და მერმე ჩვენც ერანში
Line of ed.: 8    
და თურანში წავიდეთო. ყარამანმა მოახსენა ხელმწიფეს, ღვთის ძა\ლით
Line of ed.: 9    
შიმალ-შას საქმეს მალე დავასრულებ და დროშებს პირქვე
Line of ed.: 10    
დაუმხობო. რა ეს სთქვა, ლხინსა და შექცევას მოუმატეს.

Line of ed.: 11       
ამჟამად გარდანქეშანი ზე ადგა, ხელმწიფეს თავი დაუკრა, დალო\ცა
Line of ed.: 12    
და ქება შეასხა. და მოახსენა: ხელმწიფეო, თქვენ შექცევაში და
Line of ed.: 13    
ლხინში ბრძანდებოდეთ, მე გული მაწვევს, რომ ამაღამ წავიდე რაია\ზამთან
Line of ed.: 14    
და მცირეს ხანს ვიტირო და იმის დიდებიდამ ცოტა რამ სა\ქონლის
Line of ed.: 15    
წილი დავიდვაო. გარდანქეშანმან რა ეს დაასრულა, ყარამან
Line of ed.: 16    
უხუმრა: გარდანქეშანო! რაიაზამს შენგან მორიგება აქვს და
Line of ed.: 17    
გაფრთხილდი, რომ ხელში არ ჩაგიგდოს და არ მოგკლასო. გარ\დანქეშანმან
Line of ed.: 18    
გაიცინა და ყარამანს მოახსენა: ვაიმე, ვაიმე, შენ ჩემს
Line of ed.: 19    
წასვლაზედ არას დროს კარგს არას იტყვი. ასეთს რიგად დამადგამ
Line of ed.: 20    
ყბას ხოლმე, რომ ამხდომია და რისის ძნელის მეცადინეობით გამოვ\სულვარო
Line of ed.: 21    
და ახლაც გულში შიში ჩამიგდეო.

Line of ed.: 22       
რა ეს მოისმინეს გარდანქეშანისაგან, ბევრი იცინეს ერთობით.
Line of ed.: 23    
მერე ხელმწიფემ უბრძანა: გარდანქეშანო, რა არის, რომ მცირეს სა\ქონლისათვის
Line of ed.: 24    
თავს დასდებ ხოლმე. რა არის ამისთანა სიხარბე, რომ
Line of ed.: 25    
შენს თავს სიკვდილს მისცემ ხოლმეო?! გარდანქეშანმან კვალად მო\ახსენა:
Line of ed.: 26    
ხელმწიფეო: როგორც ჩემგან მოხსენებულია, შენ ამაღამ
Line of ed.: 27    
იმალ-შას საქონელს სულს აღარას გაუშვებო. ამისათვის, რომ იმალ\შას
Line of ed.: 28    
დანარჩომი საქონელი ბეითალმანი არის და იმას აქ აღარავინ
Line of ed.: 29    
დარჩომია და იმისი ბეითალმანი ჩემი არის. უარესი მე ვარ და თქვე\ნის
Line of ed.: 30    
ბედნიერის პირით ყველამ დამლოცეთ და ვნახოთ, ჩემი საქმე
Line of ed.: 31    
როგორ წარიმართებაო.

Line of ed.: 32       
ეს მოახსენა ხელმწიფეს და მერმე თავის სადგომს მივიდა და თა\ვისი
Line of ed.: 33    
თავი ერთს უცხოს ყმაწვილსავით შავის ტანისამოსით მოირთო.
Line of ed.: 34    
როგორც თითონ მოირთო, ეგრეთვე შირფანჯა და ცამეტი სხვანი
Line of ed.: 35    
მორთო შავად. და შესცვალა სახითაც, ასე რომ ვისაც ენახა, დიდის
Line of ed.: 36    
ხაზინის შემნახავებს დამსგავსებოდნენ, ამათ თავისებრივ ბრძანება
Page of ed.: 414  Line of ed.: 1    
მისცა, საითაც მე წავიდე, თქვენც მე მომყევითო. თუ ვინმე გზას
Line of ed.: 2    
შემოგხვდესთ და გკითხოსთ რამე, თქვენ იმას ხმა არ გასცეთო.
Line of ed.: 3    
გა/უძღვა.

Line of ed.: 4       
ერთს უცხოს ფარულს გზაზედ იარეს და რაიაზამის ურდოში შე\ვიდნენ.
Line of ed.: 5    
მიიარ-მოიარეს, ნახეს, ყოველნივე მწუხარენი იყვნენ. მობ\რუნდნენ
Line of ed.: 6    
და იმალ-შას კარავთა მივიდნენ. მსწრაფლად ქეშიკნი მოე\გებნენ
Line of ed.: 7    
და ჰკითხეს: ვინა ხართო? გარდანქეშანმა მიუგო: ჩვენ ხელ\მწიფის
Line of ed.: 8    
ხაზინის შემნახავის ყმაწვილები ვართ და ხელმწიფესთან
Line of ed.: 9    
სიტყვა გვაქვს მოსახსენებელიო. რა ხელმწიფეს მოახსენეს, ბრძანა,
Line of ed.: 10    
მოვიდნენ და მნახონო. რა რომ შევიდნენ, მაშინვე გლოვა და ტირილი
Line of ed.: 11    
მორთეს და მკერდსა და თავს იცემდნენ ასეთის მწუხარებით აჩვენეს
Line of ed.: 12    
თავისი თავი, რომ ხელმწიფესაც დიდად შეეწყალა და ამანაც ტირი\ლი
Line of ed.: 13    
დაიწყო.

Line of ed.: 14       
მცირეს ხანს უკან ხელმწიფემ ჰკითხა ამათ ვინაობა და რასათვის
Line of ed.: 15    
მისვლა. გარდანქეშანი ატირდა და მოახსენა, იმალ-შა მოკვდა და
Line of ed.: 16    
ღმერთმან თქვენ ცოცხლებით და სუფევით გამყოფოსთო. მე იმალ\შას
Line of ed.: 17    
სწორე და მისანდო ყმა ვარო. თვითონ ამათაც იციან, რომ არც
Line of ed.: 18    
ესენი და არც სხვანი ჩვენზე უდიდესნი ვინმე იმას ჩემსავით არავინ
Line of ed.: 19    
უყვარდაო. ჩემი მოხსენება ეს არის, რომ იმალ-შას სალარო იმისის
Line of ed.: 20    
მოლარეთ-ხუცისაგან იავარი შეიქნება. მრავალი რამ დახარჯა და რა
Line of ed.: 21    
იმალ-შა მოკვდა, იმის სალაროს ხელი მიჰყო, აფუჭებსო. რომელნი\ცა
Line of ed.: 22    
იმის სიცოცხლეში მოლარეთ-ხუცის შემდეგნი და მასიამოვნენი
Line of ed.: 23    
იყვნენ, ისინიც მიუმხრია და ხაზინას აფორიაქებსო. და რომელნიც
Line of ed.: 24    
საბრალონი იმალ-შას ერთგულნი მონანი იყვნენ, ესენი გამოჰყარა
Line of ed.: 25    
და მტერობს და ხაზინა იმას უპყრიაო. მეც ასე მითხრა, ხვალ ყარა\მან
Line of ed.: 26    
რაიაზამს მოჰკლავსო და ამ ხაზინიდამ ჩვენ ცარიელნი ნუ დავრ\ჩებითო.
Line of ed.: 27    
მე იმის სიტყვა არ დავიჯერე, თქვენის ერთგულობისათვის
Line of ed.: 28    
აქ ამისთვის გიახელ, რომ თუ ამაღამ ხაზინას არ მიეპატრონენით,
Line of ed.: 29    
სულ აიკლებსო. ეს ასე საჩქაროდ მომიხსენებია და ნება თქვენის
Line of ed.: 30    
ხელმწიფობისა აღსრულდესო.

Line of ed.: 31       
რა გარდანქეშანმან ეს ასე მოახსენა, ისინიც ასე დაემოწმნენ, რა
Line of ed.: 32    
ეს მოისმინა, ხელმწიფე მაშინვე ცეცხლივით აენთო და ამათ უბრძა\ნა:
Line of ed.: 33    
თქვენ ახლავე საჩქაროდ გაბრუნდით და ხაზინა ამაღამ თქვენ გე\ბაროსთ.
Line of ed.: 34    
ნურც იმ მოლარეთუხუცესს მიუშვებთ და ნურცავის სხვა\სა
Line of ed.: 35    
და ხვალ მე გიჩვენებთ მოლარეთ-ხუცის ტანჯვით სიკვდილსაო.
Line of ed.: 36    
მაშინვე გარდანქეშანს ხელჯოხიანნი გააყოლა და ნიშანიც უბოძა
Page of ed.: 415  Line of ed.: 1    
ბეჭედი და შესთვალა, ამავე საათს ხაზინა და ერთობით კლიტეები ამ
Line of ed.: 2    
თექვსმეტთავე უნდა მოჰბარდესთო და ხვალ ჩვენც ადრე მოვალთ
Line of ed.: 3    
და როგორც სჯობს, ისე მოხდებაო.

Line of ed.: 4       
რასაც წამს იასაულნი მივიდნენ და ხელმწიფის ბრძანება გამო\უცხადეს,
Line of ed.: 5    
მაშინვე სალაროები, ხაზინა ერთობით თავისის გასაღებე\ბით
Line of ed.: 6    
ამ ქვეყნის დამქცევს კაცს ჩააბარეს. მერე ეს საბრალო მოლა\რეთ-ხუცესი
Line of ed.: 7    
მივიდა, ჰკითხა ამათ: ხელმწიფე რაზე გამიწყრა, ხაზინა
Line of ed.: 8    
რად გამომაბარაო? გარდანქეშანმა მიუგო, ჩვენ სხვა არა ვიცით რა.
Line of ed.: 9    
რაიაზამის მოლარენი ვართო და ამაღამ ამისი მიბარება გვიბრძანაო.
Line of ed.: 10    
მოლარეთ-უხუცესმა ამათ თავი დაუკრა, თავისი მოლარენი ყოველნი\ვე
Line of ed.: 11    
თან გამოიყოლა და თავ-თავის კარავს განისვენეს.

Line of ed.: 12       
გარდანქეშანმა რა ესენი გაიცილა, მაშინვე ხაზინის კარი გააღო.
Line of ed.: 13    
ერთი დიდი სკივრი ნახა: შირფანჯას უხმო: აიარო, მოდი და ეს გა\სინჯე
Line of ed.: 14    
და კარგად ნახეო. ნახეს და დიდად მოეწონათ. გარდანქეშან\მან
Line of ed.: 15    
უთხრა: ფალავნობის სიმხნის დროს ეს არისო ეს საუნჯე, რაც
Line of ed.: 16    
არის, ახლავე უნდა ვეცადნეთ რომ ამაღამვე ესენი ჩვენს ხელმწიფეს
Line of ed.: 17    
მიერთვასო. ეს უთხრა და შირფანჯა გამოისტუმრა და ეს სკივრი გა\მოატანა.
Line of ed.: 18    
უთხრა: წადიო და სამოცი რჩეული აიარი საჩქაროდ მოას\ხი,
Line of ed.: 19    
რომ სრულებით ამ ხაზინის სიკეთე თან წავიღოთო.

Line of ed.: 20       
მასვე წამს წამოვიდა და ეს სამოცი რჩეული აიარნიც თან წაიყვა\ნა.
Line of ed.: 21    
შევიდნენ სალაროსა შიგან და რაც რომ საუკეთესო რჩეული რამ
Line of ed.: 22    
იყო სალაროებში, სულ ასწივეს და წაიღეს და მშიდობით მივიდნენ.
Line of ed.: 23    
გარდანქეშანმან თავისა სადგომს ყოველივე სრულებით ასწერა ეს
Line of ed.: 24    
ხაზინა. გარდანქეშანმა თქვა: ხელმწიფესა კარგი რამ უძღვნათ, რო\მელიც
Line of ed.: 25    
ხელმწიფის საკადრისი იყოს, ხელმწიფეს მიერთოს და ეგრე\თვე
Line of ed.: 26    
ნახევარი სააბყარანსა და ნახევარი ჩვენ გავიყოთო.

Line of ed.: 27       
ეს პირობა დადეს და გარდანქეშანი და ეგრეთვე სხვანი აიარნი
Line of ed.: 28    
ხელმწიფის კარს გავიდენ მასვე ღამესა. და რა ხელმწიფემან გარდან\ქეშანი
Line of ed.: 29    
დაინახა და ისინი შესულნი ნახა, გარდანქეშანს ჰკითხა: რა
Line of ed.: 30    
საქმე აღგისრულებია და ან რა იციო? გარდანქეშანმა ყოველივე ამ\ბავი
Line of ed.: 31    
თვითეულად მოახსენა და ყოველივე გაუკვირდათ, ხელმწი\ფემ
Line of ed.: 32    
ჰკითხა: ჰე, გარდანქეშან, ხელთ იგდე რამეო? გარდანქეშანმან
Line of ed.: 33    
მას წამსვე იმ ხაზინის ნუსხა ამოიღო, თავი დაუკრა და მოართვა. რა
Line of ed.: 34    
ხელმწიფემ წერილი წაიკითხა, მერე შარუხ-შას მისცა და უბრძანა,
Line of ed.: 35    
ხმამაღლა წაიკითხეო. ფარუხ ადგა და თავი დაუკრა და ხმამაღლა
Line of ed.: 36    
წაიკითხა ნუსხა.

Page of ed.: 416 
Line of ed.: 1       
რა ესოდენი საუნჯის და ხაზინის მოტანა მოისმინეს, ყოველთა
Line of ed.: 2    
ფალავანთა და სარდალთა დიდად გაუკირდათ. მერმე ხელმწიფემ
Line of ed.: 3    
უბრძანა: აიარო, მაგ ხაზინიდამ ჩემთვის რა მოსართმევი გაქვსო?
Line of ed.: 4    
გარდანქეშანმა მოახსენა: ხელმწიფევ, ნუსხა ამისთვის დავწერე და
Line of ed.: 5    
მოგართვით, რომ ეს დანარჩენი საქონელი ჩემისა ხელმწიფისა იყოს.
Line of ed.: 6    
და რომელიც ამ ხაზინაში თქვენი ხელმწიფობის შესაფერია, მეტობი\თაც
Line of ed.: 7    
მიირთვითო და ეგრეთვე სააბყირანს უნდა მიერთვას და აგრეთვე
Line of ed.: 8    
სხვათა ფალავანთა და სარდალთა და ყოველთავე წილი უნდა დაედ\ვასო
Line of ed.: 9    
და სხვა, რაც დარჩეს, ჩემთა ამხანაგთა აიართა და მე სწორედ
Line of ed.: 10    
უნდა გავიყოთო. გარდანქეშანმან ეს მოხსენება ყოველივე ასრე აღ\ასრულა
Line of ed.: 11    
და თვისი წილი, რაც ერგო ისიც ისევ თავის ამხანაგებს აჩუ\ქა
Line of ed.: 12    
და თვითონ ესე თქვა: ერთი სახელიც ეს ჩემი ასრე დარჩეს, მე
Line of ed.: 13    
სხვა არა მინდა რაო. რა ეს ნახეს ყოველნი აქებდნენ და უკვირდათ.

Line of ed.: 14       
იმჟამად რაიაზამს ერთი აიარი ჰყვანდა და თავჩამოგდებით დიდის
Line of ed.: 15    
მწუხარებით თქვა: თუ რომ ქვეყანაზედ კაცს აიარი ჰყვანდეს, გარ\დანქეშანისთანა
Line of ed.: 16    
უნდა ჰყვანდესო. ზე ადგა და რაიაზამის წინაშე
Line of ed.: 17    
წარსდგა და იმ ღამეს გარდანქეშანისაგან იმალ-შას ხაზინის წაღების
Line of ed.: 18    
ამბავი ყოველივე მოახსენა. ხელმწიფე დიდად განრისხდა და იმისგან
Line of ed.: 19    
მოხსენებული არ შეიწყნარა, აგრე როგორ იქნებოდაო. მას ჟამსვე
Line of ed.: 20    
უბრძანა ვეზირთა; იმალ-შას ხაზინა გასინჯეთ, მართლა ასე მომხდა\რა
Line of ed.: 21    
თუ არაო. წავიდნენ ვეზირნი, მოლარეთ-ხუცესი ჰპოვეს. შევიდ\ნენ
Line of ed.: 22    
ხაზინაში და ვერაფერი ვეღარა ჰპოვეს რა და შექნეს გლოვა და
Line of ed.: 23    
ტყება და წამოვიდნენ ხელმწიფის წინაშე და მოახსენეს დიდის
Line of ed.: 24    
მჭმუნვარებითა.

Line of ed.: 25       
რა ხელმწიფემან მოისმინა, დიდის მრისხანებით ხმითა თავისთა
Line of ed.: 26    
დიდებულთა მოუწოდა. მას ჟამსა ხელმწიფესთან ამდენი სპასალარ\ნი
Line of ed.: 27    
და სარდალნი ფალავანნი და სპანი შემოკრბენ, რომ ქვეყანას
Line of ed.: 28    
ემძიმებოდა. რა ესე ერთობით სიმრავლე იხილა ხელმწიფემ, დიდის
Line of ed.: 29    
ვაებით ხმა ჰყო და ცრემლოოდა. მათცა რა ესრეთ შეწუხებული ნა\ხეს,
Line of ed.: 30    
თვითცა იგლოვდნენ ერთობით. ყაჰარიაზამ ზე ადგა და მოახსენა:
Line of ed.: 31    
ჰე ხელმწიფეო! ამა საქმისათვის დიდად ნუ სწუხარ. რა დილა გა\თენდება,
Line of ed.: 32    
ყარამანს და უშანგს ორთავეს მოვსრავ და თქვენთა ხაზი\ნათა
Line of ed.: 33    
თქვენვე მოგართმევთ. და ახლავე უბრძანეთ ყოველთავე, რომ
Line of ed.: 34    
ომის მზადება იწყონ და ხვალე იხილავთ ამის მუქაფას, რას განსაც\დელს
Line of ed.: 35    
შემამთხვევ იმათაო! რა ეს მოისმინეს, ყოველნი დიდად გამ\ხიარულდნენ
Line of ed.: 36    
და საომარი იარაღი შეიმოსეს და განიზრახავდნენ:
Page of ed.: 417  Line of ed.: 1    
სწორედ ყარამანს მოჰკლავსო და იმის ხაზინას იავარ ჰყოფსო. რა
Line of ed.: 2    
ეს საქმე ასრე დაამტკიცეს, უშანგ-შას აიარები იმჟამად იქ დაესწრ\ნენ.
Line of ed.: 3    
მოვიდნენ საჩქაროდ და ყოველივე ესე ამბავი ხელმწიფეს
Line of ed.: 4    
მოა/ხსენეს.

Line of ed.: 5       
რა უშანგ-შამ ეს ამბავი მოისმინა, მასვე წამს ბარამ ჯიბილს მო\უწოდა
Line of ed.: 6    
და ეს ამბავი ყოველივე აუწყა: ხვალე იმათ ჩვენზე ასე და\უმტკიცებიათ
Line of ed.: 7    
და თქვენცა უბრძანეთ სპათა ჩვენთა, რომ ომის თადა\რიკი
Line of ed.: 8    
იწყონო. ხვალე ღმერთის მოწყალებით ასეთი ომი უნდა მოხ\დეს,
Line of ed.: 9    
რომ რაიაზამის დროშები უნდა დასრულდეს და იმისი ხაზინა
Line of ed.: 10    
სრულებით იავარ ვჰყოთო.

Line of ed.: 11       
იმ ღამეს ყოველნი მზად იყვნენ და რა დილა გათენდა, საომარს
Line of ed.: 12    
ნაღარასა ჰკრეს და ყოველნივე მოედანსა გამოვიდნენ და თავ-თავის
Line of ed.: 13    
განწესებულს ალაგს დადგნენ. უშანგ-შამ შეხედა ყარამანს, თიღი
Line of ed.: 14    
ყამყამის მეტი არა ერტყა რა, ჯუბა და ჯავშანი ორივ გაეწყო და
Line of ed.: 15    
სხვა იარაღი არა ჰქონდა რა. რა ხელმწიფემ ნახა, სწორედ, რომ ია\რაღი
Line of ed.: 16    
არა აქვს რა, ტკბილის ხმით უბრძანა: რატომ არა ბრძანებო და
Line of ed.: 17    
იარაღს არ მოატანინებ და მოედანს არ დასდგებიო?! ყარამან მოახ\სენა:
Line of ed.: 18    
მე ყაჰარიაზამის საომრად არ გავალ, მწადს, რომ სარტყელსა
Line of ed.: 19    
ხელი მოვავლო და მიწასა განვართხა და ამ თიღი ყამყამით თავი წარ\ვკვეთო
Line of ed.: 20    
და საომარი იარაღი დღეს ჩემთვის საჭირო არ არისო.

Line of ed.: 21       
იმავ ჟამად იქით მხარეს ყაჰარიაზამ მოახსენა რაიაზამს: დღეს ის
Line of ed.: 22    
დღეა, რომელიც აღმითქვამს, ყარამან თავისის ცხენით ოთხად უნდა
Line of ed.: 23    
გავწყვიტო ერთის ხმლის შემოკვრით და თქვენ თამაშა მიყურეთო!
Line of ed.: 24    
მსწრაფლ მოედანს გამოვიდა და დიდის ხმით შემოსძახა: ჰე, ყარამან,
Line of ed.: 25    
დღეს ის დღეა, რომ ან შენ ჩემის ხელით უნდა აღსრულდე და ან მე
Line of ed.: 26    
შენის ხელითაო. ახლა შიშის დროს აღარ არის, მოედანს გამოდი და
Line of ed.: 27    
ჩემს ძლიერებას გაცნობებო! აქათ ყარამანმა თავის ხელმწიფეს თავი
Line of ed.: 28    
დაუკრა და ხელსა აკოცა და მოახსენა: შვიდთა იყლიმთა მპყრობელო
Line of ed.: 29    
ხელმწიფევ! თქვენის ბედნიერის პირით დამლოცეთ! ამანაც მხურვა\ლის
Line of ed.: 30    
გულით დალოცა და უთხრა: წადი, ღვთისათვის
Line of ed.: 31    
მიმიბარები/ხარო.

Line of ed.: 32       
გარდანქეშანი წინ გაუძღვა ყარამანს და მოედანს გავიდნენ. ყა\რამანს
Line of ed.: 33    
საომარი იარაღი არა ერტყა რა და წინ დაუდგა. რა ყაჰარია\ზამმა
Line of ed.: 34    
ესრეთ უიარაღო დაინახა, დიდის ხმით გაიცინა და უთხრა: შენ
Line of ed.: 35    
რამდენსამე დღეს ჩემის შიშით გაიქეც და შენმა წერამ და ბედმა
Line of ed.: 36    
აქავე ჩემთან მოგიყვანა, რათა შენი სიცოცხლე ჩემის ხელით უნდა
Page of ed.: 418  Line of ed.: 1    
აღსრულდეს. მოდი, თუ დამიჯერებ, გაბრუნდი და საომარის იარა\ღით
Line of ed.: 2    
შეიჭურვე. ასე არა თქვან, რომ ყარამან ყაჰარიაზამმა უიარა\ღოდ
Line of ed.: 3    
მოკლაო. ყარამანმა უთხრა: ჰეი, ფალავანო უგვაროვ და უმს\გავსოვ,
Line of ed.: 4    
მაგისთანა კვეხნა სირცხვილია, როგორც შენ დაგიკვეხნია,
Line of ed.: 5    
ხვალე ყარამანს ოთხად გავკვეთო. აგრეთვე მეც ვთქვი, შენი სარტყე\ლის
Line of ed.: 6    
ხელის ჩაგდება და მიწას დაცემა. ადრევეც ამისთვის არ გამო\გიმეტე,
Line of ed.: 7    
რომ მესმოდა შენი სიჭაბუკე და შვენიერება და ამად
Line of ed.: 8    
გადროებდი, რომ იქნება მიცნასო.

Line of ed.: 9       
რა ეს ყაჰარიაზამ ყარამანისაგან მოისმინა, განრისხდა და თქვა:
Line of ed.: 10    
წყეულიმცა არს ბედი ჩემი, რომ ამისთანა უმსგავსო კაცმა მე საომ\რად
Line of ed.: 11    
დამიწუნოსო! რა ეს თქვა, მსწრაფლვე ბასრსა ხმალსა ხელი
Line of ed.: 12    
მიჰყო და რა შემოსაკრავად მიუხდა, ყარამანმა თიღი ყამყამი შეუფა\რა
Line of ed.: 13    
და მოხვდა, ყაჰარის ბასრი ხმალი სამად გარდაიმტვრა. რა ყარა\მანმან
Line of ed.: 14    
ეს მოიხილა, თიღი ყამყამი ქარქაშსავე თვისსა ჩააგო და
Line of ed.: 15    
სარტყელსა ხელი მოჰკიდა და ცხენიდამ გარდმოიღო, ღვთის სახელი
Line of ed.: 16    
ახსენა, თავსა შემოივლო, ესე შავის მთისოდენი ფალავნი მოიქნია
Line of ed.: 17    
და ესრეთ ძლიერად დასცა მიწასა, რომ ყოველ მხარეს მოესმათ.
Line of ed.: 18    
მსწრაფლად ბასრსა ხანჯალსა ხელი მოივლო და შავარდნის მსგავ\სად
Line of ed.: 19    
გულსა წიხლი დაჰკრა და ლამობდა თავის მოკვეთასა.

Line of ed.: 20       
რა ყაჰარიაზამ ესრეთ იხილა. შემოსძახა დიახ საცოდავის ხმით:
Line of ed.: 21    
ჰეი, ფალავანთა თავო, შენს ღმერთს გაფიცებ, ნუ მომკლავ, დიდი ხა\ნია
Line of ed.: 22    
თქვენი ხლება მინდოდა და ახლაც არის მაღირსე შენი სამსახუ\რიო.
Line of ed.: 23    
რა ყარამანმა ესრეთი ვედრება მოისმინა, დიდად შეეწყალა და
Line of ed.: 24    
თავი აღარ მოჰკვეთა და ხელით აზიდნა და ფეხზე ააყენა. და ყაჰარია\ზამ
Line of ed.: 25    
დაემხო და ფერხთა აკოცა. ყარამანმა უთხრა: დღეის იქით მე და
Line of ed.: 26    
შენ ძმანი უნდა ვიყვნეთ. გნებავს, შენსავე ხელმწიფესთან წადი და
Line of ed.: 27    
თუ არა, ჩემთან იყავ და ჩემის ხელმწიფის მეორე კაცი შენ იქნები და
Line of ed.: 28    
გთხოვ, რომ შენ ჩვენის ხელმწიფის წინაშე გამოცხადდე და იქიდამ
Line of ed.: 29    
მიყურო, რაიაზამის ჯარს რა ღვთის რისხვა დავმართოო!

Line of ed.: 30       
რა ეს მოისმინა, ყაჰარიაზამ მძიმედ თავი დაუკრა და შეეხვეწა:
Line of ed.: 31    
დღევანდელი ომი მე დამაცალეო და კიდეც მენდენით, რომ არც
Line of ed.: 32    
არას მე დავაკლებო. ყარამანმა დასტური დასცა და თავი დაუკრა და
Line of ed.: 33    
თავისი მხრისაკენ წამოვიდა. რა ხელმწიფემ დაინახა, მაშინვე ბრძა\ნა,
Line of ed.: 34    
სამხიარულო ნაღარას ჰკარითო. ყაჰარიაზამ თავის რაშზე შეჯ\და
Line of ed.: 35    
და მობრუნდა და რაიაზამს დაუძახა დიდის ხმითა: საბაოთ ღმერ\თი
Line of ed.: 36    
ვიწამე, რომელიც ცისა და ქვეყნის შემოქმედი და დამაარსებელი
Page of ed.: 419  Line of ed.: 1    
არის და უშანგ-შას მონა შევიქენ და ყარამანის ამხანაგი და ძმად
Line of ed.: 2    
ფიცი და ახლავე ჩემი მებრძოლი ფალავანი გამომიგზავნეო!

Line of ed.: 3       
რა რომ რაიაზამ ესეთი სიტყვა მოისმინა, ასე განრისხდა, რომ
Line of ed.: 4    
კბილით ხორცს იგლეჯდა და თითო ნაკადი სისხლი გარდმოეცემო\და.
Line of ed.: 5    
რა ყარაიაფ ესე გვარი სიტყვა მოისმინა, დიდის მწუხარებით
Line of ed.: 6    
აღვსილმა რაიაზამს თავი დაუკრა და საომრად გამოეთხოვა. რაიაზა\მანცა
Line of ed.: 7    
დიდად დალოცა და თავის პირველს კერპს, რომელსაც ამანათ
Line of ed.: 8    
ერქვა, იმას შეავედრა. ყარაიაფ თავის ხმარტორქაზედ ამხედრდა და
Line of ed.: 9    
შუბის მხარზედ ტრიალით ყარაიაზამს მიუხდა და შემოუძახა: შე
Line of ed.: 10    
უნამუსო და პურ-მარილის მგმობელო და უმსგავსო, რაიაზამისაგან
Line of ed.: 11    
რა ნაკლებობა ნახე, რომ ამისთანა მაღალი და სახელგანთქმული ხელ\მწიფე
Line of ed.: 12    
დაუტევე და ერთის უსჯულოს მონების ქვეშ მიხმელო. ახლა

Line of ed.: 13       
შენს სიცოცხლეს ჩემის ხელით სადღა გარდაურჩებიო?! შუბით შე\მოუტია
Line of ed.: 14    
და ყაჰარიაზამ ფარი იფარა მკერდსა ზედა და აიცდინა. მეო\რედ
Line of ed.: 15    
მობრუნდა და მძიმე ლახტი თავს დაჰკრა და ვერცა რა ამით ავ\ნო.
Line of ed.: 16    
მესამედაც გურზი შემოსტყორცნა და ესეც აიცდინა.

Line of ed.: 17       
რა რომ რიგი ყაჰარიაზამს ერგო, მოუხდა და ღვთისა სახელი ახ\სენა.
Line of ed.: 18    
ერთი მძიმე ლახტი თავსა ჰკრა და თუმცა დიდის სიმხნით არ ჩა\მოვარდა,
Line of ed.: 19    
თვალთ კი დაუბნელდა ეგრეთვე მეორედ და მესამედცა
Line of ed.: 20    
მიუხდა, მაგრამ ისიც ძლიერად იდგა. ორთავე ერთმანეთზედ სამოც\სამოცი
Line of ed.: 21    
ხელი იარაღები იხმარეს, მაგრამ ვერა რომელმან სძლია ყა\ჰარიაზამ
Line of ed.: 22    
მობრუნდა და თავის თავს დიდად განურისხდა. შენ ჩემო
Line of ed.: 23    
თავო, შენ ვინ იყავ, რომ სააბყარანს დღეს ომი არ დააცალეო და
Line of ed.: 24    
ყარაიაფს ომი ვერ გაუსწორეო! განურისხდა თავის თავსა და ერთი
Line of ed.: 25    
მძიმე ლახტი აიღო, თავსა შემოივლო, მიუხდა და დაჰკრა. ესრეთ
Line of ed.: 26    
ძლიერად მოხვდა, რომ ყარაიაფს თვალთაგან სისხლი წასკდა და ვე\ღარას
Line of ed.: 27    
ხედვიდა. მარტორქას ყელზე მოეხვია და თავისი ჯარისაკენ
Line of ed.: 28    
წაიყვანა. ყაჰარიაზამს უნდოდა, რომ უკან მისწეოდა და მეორეც და\ეკრა.
Line of ed.: 29    
და რა ესე საქმე რაიაზამ ესრეთ მოიხილა, მაშინვე თავის ლაშ\ქართა
Line of ed.: 30    
ერთობით შეტევება უბრძანა და ერთობით შემოუტივეს.

Line of ed.: 31       
რა უშანგ ხელმწიფემ იმათი ერთობით მოსვლა მოიხილა ამ ერთს
Line of ed.: 32    
ფალავანზედ, ამანაც ერთობით მისვლის დასტური ბრძანა და სწრა\ფად
Line of ed.: 33    
მიეშვა და ზღვისოდენი ჯარი აქედამაც მიეშველა და შეექმნათ
Line of ed.: 34    
ძლიერი ომი და სრვა ორსავე მხარეს. ასეთი ძლიერი ბრძოლა შეექ\ნათ,
Line of ed.: 35    
რომ მამაშვილი ერთი მეორეს ვეღარა სცნობდნენ და ძმა ძმასა
Line of ed.: 36    
ამისთანას ძლიერს ბრძოლაში იყვნენ, თუცა მზის დასვლასა და სა\ღამოს
Page of ed.: 420  Line of ed.: 1    
არ მოესწრა, იმ დღეს რაიაზამის საქმეს უთუოდ
Line of ed.: 2    
დაასრულებ/დნენ.

Line of ed.: 3       
რა გასაყარს ნაღარას ჰკრეს, მაშინვე ჯილაკი ასწივეს და ყარამან
Line of ed.: 4    
და ყაჰარიაზამ და აგრეთვე სხვანი ცალ მხარეზე გარმოსდგნენ და ყა\რამანმა
Line of ed.: 5    
ხმა მაღლა შესძახა რაიაზამს: დღეს მინდოდა შენთა დროშა\თა
Line of ed.: 6    
და ალმებთა დამხობა და შენცა სიცოცხლეს განგაშორებდით, მაგ\რამ
Line of ed.: 7    
რა ვქნა, რომ ეს გასაყრელი ხმა უშანგისაგან წესად დაიდგაო და
Line of ed.: 8    
იმის წყენას მოვერიდე და ამაღამ შენ ცოცხალი იმის წყალობით ხა\რო.
Line of ed.: 9    
და ხვალე კარგად მოემზადე, რომ შენცა და შენს ხაზინას ორსა\ვე
Line of ed.: 10    
უპატრონოს გავხდიო.

Line of ed.: 11       
რა ეს დაასრულა, ფალავანნი ერთობით ყაჰარიაზამს მიესალმნენ
Line of ed.: 12    
და ერთმანეთი მოიკითხეს. საომარნი გაიხადეს და სამეჯლისო ტანი\სამოსი
Line of ed.: 13    
შეიმოსეს. მერმე ყარამან და ყაჰარიაზამ და ერთობით ფალა\ვანნი
Line of ed.: 14    
ხელმწიფესთან წავიდნენ და თაყვანი სცეს ხელმწიფემ მად\ლობა
Line of ed.: 15    
უბრძანა და ყარამანს ხელი მოჰკიდა და მიიყვანა და მკერდსა
Line of ed.: 16    
მიიკრა და უალერსა და შუბლსა აკოცა და მძიმე ხალათი უბოძა.
Line of ed.: 17    
ეგრევე ყაჰარიაზამს უბოძა შესაფერი ხალათი და ყარამანმა მოჰკიდა
Line of ed.: 18    
ხელი ყაჰარიაზამს და გვერდით დაისვა და ამათს პირდაპირ ხოსროვ\შირ
Line of ed.: 19    
და ბარამ ჯიბილი ისხდნენ და ეგრეთვე სხვანი ფალავანნი გან\წესებულს
Line of ed.: 20    
ალაგსა.

Line of ed.: 21       
იმჟამად ისხდნენ ერთად შვიდი ათასშვიდასი ფალავანი, რომ
Line of ed.: 22    
ერთმანეთზე უკეთესნი იყვნენ და შეიქნა მეჯლისი და დიდი სმა და
Line of ed.: 23    
მხიარულება. ხელმწიფემან ყარამანს უბრძანა: ნუმც მომეშლება სი\ცოცხლე
Line of ed.: 24    
შენი, რომ დღეს ზრუნვა აღარასი მაქვს და ამისთანა სახე\ლოვანი
Line of ed.: 25    
ფალავანი მოიყვანე და დაიმორჩილე და ძმად ფიცადაც უნ\და
Line of ed.: 26    
გვყავდეს და სამართალია, რომ მეორედ მოსვლამდისინ შენი სა\ხელი
Line of ed.: 27    
იხსენებოდესო! ხელმწიფემან თავისი მძიმედ მორთული თაჯი
Line of ed.: 28    
აიღო და თავისი ხელით ყარამანს თავს დახურა და ეგრეთვე თავის
Line of ed.: 29    
ბრწყინვალე ხაფთანი გაიხადა და ამასვე ჩააცვა და ასი ათასი დიდი
Line of ed.: 30    
ფლური კვლაცა მიუმატა პირველსა მისსა განწესებულსა ჯამაგირს
Line of ed.: 31    
გარდა. ამას გარდა ყაჰარიაზამსაც მრავალი წყალობა უბოძა და გუ\ლი
Line of ed.: 32    
მოუგო და იმ გზით შეექცეოდნენ.

Line of ed.: 33       
იქით მხარეს რაიაზამ დიდად შეწუხებული და მგლოვიარე მივი\და
Line of ed.: 34    
შინა და იმ ღამეს აღარც მეჯლისი და აღარც პურის ჭამა აღარ
Line of ed.: 35    
ჰქონდათ. რა დილა გათენდა, თავის ვეზირთ მოუწოდა და დიდად შე\წუხებულმან
Line of ed.: 36    
რჩევა ჰკითხა: რა ვქნათ, ხომ ნახეთ, ყაჰარიაზამმა ყა\რამანს
Page of ed.: 421  Line of ed.: 1    
ვეღარ გაუძლო და ამის მიზეზით დაემორჩილა. მე უწინვე
Line of ed.: 2    
ვიცოდი, რომ იმის სიქადული სულ ტყუილი რამ იყო! ის იმას ვერ
Line of ed.: 3    
აჯობებდა. ახლა ჩვენ ეს გვმართებს. რომ ექვსის დღის პაემანი
Line of ed.: 4    
ვსთხოვოთ უშანგ-შასა და იმ ფალავანთან საჩქაროდ კაცნი
Line of ed.: 5    
გაეგზავ/ნოთო.

Line of ed.: 6       
ამ არჩევანში რომ იყვნენ. ეშიკაღაბაში შემოვიდა, ხელმწიფეს
Line of ed.: 7    
მოახსენა: ორნი უცხო კაცნი გეახლენ და თქვენს ნახვას ისწრაფია\ნო.
Line of ed.: 8    
სწრაფად ინახვინა. ხელმწიფეს მძიმედ თავი დაუკრეს და ქება შე\ასხეს
Line of ed.: 9    
და მოიღეს სკამები და დასხეს. და აგრეთვე შარბათი მოიღეს
Line of ed.: 10    
და შეექცნენ და შემდგომ ხელმწიფემან უბრძანა: ძმანო, ვინა ხართ,
Line of ed.: 11    
სით მოხვალთ ან რა ამბავი იცითო? ესენიც მსწრაფლად ზეადგნენ,
Line of ed.: 12    
მძიმედ თავი დაუკრეს და მოახსენეს: ადიდოს ღმერთმან მეფობა შე\ნი
Line of ed.: 13    
ხელმწიფევ, მოგვილოცავს და გვიხარებია თქვენთვის, დიდი სულ\თანი
Line of ed.: 14    
ჯალაირისა ადლან ხუთი ათასის კაცით თქვენს შესაწევნელად
Line of ed.: 15    
მოვიდა და ყარან შირსევარ და ჩალაქ ჯანფეიმა აიარნი თან ახლავ\სო.
Line of ed.: 16    
ერთსა მანძილსა ჩამოხდა და ჩვენ აქეთ გამოგვისტუმრა და ახლა
Line of ed.: 17    
ნება თქვენიაო.

Line of ed.: 18       
რა რო ესე ამბავი რაიაზამ მოისმინა, დიდსა მხიარულებასა მიეცა
Line of ed.: 19    
და ბრძანა, სამხიარულოსა ნაღარასა ჰკარითო, და ჯარშიაც დიდი
Line of ed.: 20    
მხიარულება შეიქნა. და იმათ მრავალი წყალობა უბოძა და გაისტუმ\რა,
Line of ed.: 21    
თქვენ წადით და მეც წინ მივეგებებიო. ხელმწიფემ ბრძანება
Line of ed.: 22    
გასცა ყოველთა სარდალთა და ფალავანთა ზედა: დღეს ადლან აჰან\დილი
Line of ed.: 23    
მობრძანდება და დღეის იქით ნუღარ იშიშვით, ახლა ჩვენ
Line of ed.: 24    
ვსძლევთ იმისის შეწევნითაო. და ახლავე მოემზადენით, რომ ხვალე
Line of ed.: 25    
დიდის დიდებით შემოიყვანეთო. მეჯლისი ბრძანა, დიდად გამხია\რულდა
Line of ed.: 26    
და სამხიარულო ნაღარას ცემა ისმოდა.

Line of ed.: 27       
იქით უშანგ ხელმწიფე ისევ ლხინსა და შექცევაში ბრძანდებო\და.
Line of ed.: 28    
რა რომ აქედამ რაიაზამის სამხიარულო ნაღარას ხმა მიესმათ,
Line of ed.: 29    
მსწრაფლ ასიმ აიარიც შევიდა ხელმწიფესთან და თავი დაუკრა და
Line of ed.: 30    
მოახსენა: ხელმწიფევ, დღეს რაიაზამ ხომ ისე შეწუხებული გაბრუნ\და.
Line of ed.: 31    
რა შინ მივიდა, ვეზირნი იხმო და კარნი დახშეს. მცირეს ხანს
Line of ed.: 32    
უკან ორი სპილოზე მსხდომი უცხო კაცნი იახლნენ და მსწრაფლ ში\მალ-შასთან
Line of ed.: 33    
შევიდნენ და მცირეს ხანს უკან სამხიარულოს ნაღარას
Line of ed.: 34    
ჰკრეს. ვიკითხე ამბავი და ასე მითხრეს: ხუთი ათასის ლაშქრით ჯა\ლაირის
Line of ed.: 35    
სულტანი ადლანი ერთს მანძილზე ჩამომხდარა და თავისი
Line of ed.: 36    
ფალავანი ყარანი შირსევარ და ჩალაქ აიარ ჯანფეიმაც თან ახლავსო.
Page of ed.: 422  Line of ed.: 1    
რაიაზამის ჯარში ერთი დიდი ლხინი და შექცევა არის. ხელმწიფემ
Line of ed.: 2    
ბრძანება გამოსცა, რომ ხვალ ერთობით წინ უნდა მივეგებოთ და დი\დის
Line of ed.: 3    
პატივით უნდა შემოვიყვანოთო.

Line of ed.: 4       
უშანგ ხელმწიფემ ბრძანა: მე იმის მოსვლით არაფერი არა მევნე\ბა
Line of ed.: 5    
რა. ღვთისა მოწყალებით მასცა ვაჩვენებთ ჩვენსა ძლიერებასაო.
Line of ed.: 6    
რა ესე ბრძანება ხელმწიფემ გაათავა, ყაჰარიაზამმა მოახსენა: ხელ\მწიფეო,
Line of ed.: 7    
ვიშვიში ესრეთსა კადნიერად მოხსენებასაო. აჰანდილისთანა
Line of ed.: 8    
ფალავანი არა უწყი, თუ რომ ყოფილიყოს ოდესმე,და ან ახლა იყოს
Line of ed.: 9    
ვინმე. რა ის ცხენსა ამხედრებულა, ჯერ იმისთვის ომი არავის გაუ\სწორებია.
Line of ed.: 10    
ავგული და დიდად ამაყი კაცი არის. თუ წამალი გაგვე\წყობა
Line of ed.: 11    
რამე. ისევ სააბყარანისაგან, თორემ სხვის იმედი არა მაქვს,
Line of ed.: 12    
რომ იმას უპირდაპიროს ვინმეო. ოთხმოცდაშვიდის მწყრთის სიმაღ\ლის
Line of ed.: 13    
მქონებელია და მკერდის სივრცე ოცი მწყრთა აქვს. ესრეთ ძლი\ერად
Line of ed.: 14    
მებრძოლი არის, რომ თვალი უკეთესსა ვეღარას იხილავს.
Line of ed.: 15    
მრავალნი გულოვანნი და ჩინებულნი ფალავანნი მოვიდნენ, მაგრამ
Line of ed.: 16    
იმას ომი ვერავინ გაუსწორა. და ვერცა ვინ თითოს იმისგან ნაკრავს
Line of ed.: 17    
გადაურჩაო.

Line of ed.: 18       
ამდენის იმისის ქებისათვის ფალავნნი არა მცირედ შესწუხდნენ
Line of ed.: 19    
და დიდს შიშს და მწუხარებას მიეცნენ. რა ყარამანმა ყაჰარიაზამი\საგან
Line of ed.: 20    
ესოდენი ქება მოისმინა. ესრეთ მიუგო: ფალავანო, ესოდენი
Line of ed.: 21    
უჯერო ქება რა არის იმისთანას უსჯულოს კაცისა, რომ ლამის აშიკი
Line of ed.: 22    
გამხადო? თუ ის დაიჯერებდეს, ახლავე ჩვენ დაგვემორჩილოს და
Line of ed.: 23    
ჩვენი შემწე შეიქნასო. უცხოა, მაგრამ იმისთანა ავგული კაცი როდის
Line of ed.: 24    
დამორჩილდება კაცსა, რომ მშვიდობით ამყოფოს თავისი თავიო. რა
Line of ed.: 25    
ეს დაასრულა, გარდანქეშანს შეხედა და ხუმრობით უბრძანა: ესენი
Line of ed.: 26    
ხომ გესმის და ახლა შენი საქმე როგორ იქნება? სელამის ხელით
Line of ed.: 27    
ასის მათრახით ძლივს დაგიხსენით. მაგრამ ვგონებ ჩალაქის ხელით
Line of ed.: 28    
მრავალი სასჯელი მიიღო და ვიშიშვი, რომ თავიც არ წაგკვეთოს
Line of ed.: 29    
ტანისაგანაო. გარდანქეშანმან პასუხი მიუგო: ფალავანო, შენ სეირი
Line of ed.: 30    
მიყურე, იმას რას ვუზამო: რამდენი ათასი იმისთანა აიარი მინახავს,
Line of ed.: 31    
მაგრამ მე არავისგა შევშინებულვარო.

Line of ed.: 32       
მერე ხელმწიფემ ბრძანა: ახლა ხუმრობის ჟამი აღარ არის, მოემ\ზადე
Line of ed.: 33    
და ახლავე წადი და იმათი შეყრის ამბავი ყველა გვაუწყეო. მას
Line of ed.: 34    
წამს თავი დაუკრა ინდის სახედ შეიცვალა და წავიდა. რაიაზამს წინ
Line of ed.: 35    
გაუძღვა. მივიდნენ. ადლანც ლაშქართა წინ მოეგება. რა ადლან რა\იაზამს
Line of ed.: 36    
დაუახლოვდა, ცხენთაგან გადმოხდა და წინა მიეგება. რა რომ
Page of ed.: 423  Line of ed.: 1    
რაიაზამ მისი ქვეითად მომავლობა ნახა, სწადდა, რომ თითონაც
Line of ed.: 2    
ტახტიდამ გარდმოსულიყო, მაგრამ ადლან არ ინება. სწრაფლ გამოე\ქანა
Line of ed.: 3    
და ხელსა აკოცა. მანცა მკერდსა მიიყრდნო და საყვარლად მიე\სალმა.
Line of ed.: 4    
ესრეთის სიყვარულითა სადგომს მივიდნენ. რა გარდანქეშან\მა
Line of ed.: 5    
კარგად გასინჯა ადლან, ასე შეშინდა, რომ შემოდგომის ფურცე\ლივით
Line of ed.: 6    
თრთოლა დაიწყო და თავის გულში თქვა: მრავალი გულოვანი
Line of ed.: 7    
ფალავანი მინახავს, მაგრამ ამისი მსგავსი მე არა მინახავს რაო. ღმერ\თო,
Line of ed.: 8    
შენ დაიფარე სააბყარანი ამისის ხელისაგან და ჩვენც
Line of ed.: 9    
გვიხ/სენო.

Line of ed.: 10       
რა თვალი მოავლო, ჩალაქ ჯანფეიმა აიარი იხილა. ცხრამეტის
Line of ed.: 11    
მწყრთის სიმაღლისა მქონებელი, ასეთი სწრაფი მიმოხვრა ჰქონდა,
Line of ed.: 12    
თუმცა მოენდომებინა, მესამეს ცაში ვარსკვლავთ სხივთ მოსტაცებ\და.
Line of ed.: 13    
სანახავად შესაზარი იყო. თავის გულში თქვა: მეც ამისგან დიდი
Line of ed.: 14    
შიში და გაფრთხილება მმართებსო, მცირეს ხანს იფიქრა, ჩალაქი
Line of ed.: 15    
რომლის ხელოვნებით და ცდით ჩავიგდო ხელში და შევიპყრაო.

Line of ed.: 16       
ესე თქვა და შევიდა ხელმწიფესთან. ნახა, ხელმწიფის მარჯვნივ
Line of ed.: 17    
მხარეს ერთი უცხო მძიმედ ნაკერი კარავი დაუდგამსთ. იქ შევიდა
Line of ed.: 18    
აჰანდილ და მცირეს ხანს მოისვენა. ესოდენი შაქარლამა ყურსი და
Line of ed.: 19    
შარბათი მოიღეს, რომ თვალთაგან არ ნახულიყო. მერმე ზე ადგა
Line of ed.: 20    
აჰანდილ და ხელმწიფესთან მივიდა. რა ხელმწიფემ შესული ნახა,
Line of ed.: 21    
უთავაზა და ფეხზე აუდგა და მიიყვანა და უპირველეს ალაგს დაი\წვია
Line of ed.: 22    
და ეგრეთვე ფალავანნი და სარდალნი თავ-თავის განწესებულს
Line of ed.: 23    
ალაგს დასხდნენ და მეჯლიში გაიმართა.

Line of ed.: 24       
რა რომ სასმელი დალიეს, ხელმწიფემ მრავლის წყალობის სიტყ\ვით
Line of ed.: 25    
აჰანდილს გული მიუგო, ადლანმაც ხელმწიფე დალოცა და მოა\ხსენა:
Line of ed.: 26    
უშანგისა და ყარამანის საქმე როგორ არისო? რაიაზამ პირვე\ლიდგან
Line of ed.: 27    
უკანასკნელამდისინ რაც რამ მომხდარიყო, ყოველივე თვი\თეულად
Line of ed.: 28    
უამბო. რა სიტყვა დაასრულა, თვალთაგან ცრემლი
Line of ed.: 29    
გარდმოუშვა და ხმითა ტირილი შექმნა და ესრე შესჩივლა ადლანსა.
Line of ed.: 30    
რა ადლან ხელმწიფე ესრეთ შეწუხებული იხილა, მოახსენა: ხელმწი\ფეო,
Line of ed.: 31    
მაგაზე ნუღარ შესწუხდებით, ათის დღის ზავი სთხოვეთ და
Line of ed.: 32    
ათს დღეს უკან თუ რომ ყარამანცა და უშანგ ხელმწიფეცა და ეგრე\თვე
Line of ed.: 33    
რომელნიც თქვენი ძმანი იქ არიან და ეგრეთვე ყოველი იმისი
Line of ed.: 34    
დიდებულნი თუ რომ სრულიად ჩემის ხელით არ დავხოცო და არ
Line of ed.: 35    
ავაოხრო, მაშ ჩემი სახელი აღლა6 აჰანდილ აღარ იქნება! მე თუმცა
Page of ed.: 424  Line of ed.: 1    
თქვენად მოსაშველებლად მოვსულვარ აქა, მაგრამ მე ჩემმა ბუთმა
Line of ed.: 2    
და სალოცავმა ასე მიბრძანა: ახლავე წადიო და უშანგ-შა და ყარამან
Line of ed.: 3    
ორნივე შენის ხელით უნდა ასწყვიტო და ჩალაქ აიარიც თან უნდა
Line of ed.: 4    
წაიყვანო და რაიაზამის წინააღმდგომი ყოველნივე უნდა ამოსწყვი\ტოთო.
Line of ed.: 5    
და ეს ბრძანებაცა მაქვს ჩვენის დიდის ოქროს ღმერთისაგან,
Line of ed.: 6    
რომ რა უშანგის საქმე დაასრულოთო, მერე ყოველი ხმელეთის სა\ხელმწიფო
Line of ed.: 7    
საქმე რაიაზამს უნდა ჩააბაროთ და ისი ბრძანდებოდესო!

Line of ed.: 8       
რა რომ ყოველი სიტყვა ასე დაასრულა, დიდი და პატარა დიდს
Line of ed.: 9    
შვებას და სიხარულს მიეცნენ და იმჟამად გარდანქეშანი იქ იდგა და
Line of ed.: 10    
ყურსა უგდებდა და ამისსა ეგრეთსა კერპთმსახურობაზე დიდად
Line of ed.: 11    
ეკიცხოდა და თავის გულში ამას იტყოდა: ვაიმე, საცოდაო, რა დი\დად
Line of ed.: 12    
გაცდუნებს ეშმაკი, თორე შენ ვერც უშანგ ხელმწიფეს და ვერც
Line of ed.: 13    
ყარამანს ვერც ერთს ვერას ავნებ და ვერც ჩალაქ აიარი მე ხელში
Line of ed.: 14    
ჩამიგდებსო, და გულსა შინა იტყოდა: ვაი, თუ ყარამან გამიწყრეს,
Line of ed.: 15    
თორემ ამას ახლავე თავს წარვკვეთ. და ისევ მოიფიქრა და თქვა:
Line of ed.: 16    
ჯერ მოდი ამ ჩალაქის საქმე მოვრჩე და მერე მაგისი მე ვიციო.

Line of ed.: 17       
რა რომ გამობრუნება დააპირა, მსწრაფლად ჩალაქმა თვალი შე\ჰკრა
Line of ed.: 18    
და გარდანქეშანი დაინახა, რომ მრისხანეს სახით იდგა. ამას
Line of ed.: 19    
ჯერ ამათი მოლაშქრე ეგონა. მეორედ რომ შეათვალიერა, თავის
Line of ed.: 20    
გულში თქვა: სწორედ გარდანქეშან ეს უნდა იყოს, და თუ რომ
Line of ed.: 21    
გარდანქეშანი ეს არ არის, უშანგის ჯარისკაცი მაინც არისო. კიდევ
Line of ed.: 22    
შეხედა, რომ კარგად გასინჯოს. ნახა, რომ ბაგეებს ათრთოლებდა და
Line of ed.: 23    
ცალი თვალით ადლანს უყურებდა და მეორეთი ჩალაქ აიარსა. ჩა\ლაქ
Line of ed.: 24    
ზე ადგა და მიზეზად ეს მოიგონა, გზით შორით სიარულმა არა
Line of ed.: 25    
მცირედ დამღალა და წყალობას ვითხოვ, რომ ამაღამ განსვენებისა
Line of ed.: 26    
დასტური მიბოძოთ, რომ მე ჩემს სადგომს განვისვენო. თავი დაუკრა
Line of ed.: 27    
და გამობრუნდა.

Line of ed.: 28       
რა სადგომს მივიდა, ჩალაქმა ინდური ტანისამოსი ჩაიცვა, სახი\თაც
Line of ed.: 29    
შეიცვალა, ჰინდსა დაემგზავსა. ნუღლში ბეუშდარი გაურია, მარ\ცხენასა
Line of ed.: 30    
ხელსა მოიცა და მარჯვენასა ხელითა უწამლო ნუღლსა
Line of ed.: 31    
სჭამდა. საჩქაროდ მივიდა და რა გარდანქეშანი წასვლას ლამობდა,
Line of ed.: 32    
ამანაც მიუსწრა. ნუღლის ჭამით შემოეყარა და ეს წამლიანი ნუღლი
Line of ed.: 33    
ამას უთავაზა. გარდანქეშანმა თავი დაუკრა და ჯიბიდამ თეთრი ამო\იღო
Line of ed.: 34    
და უთხრა, მომყიდეო. ამანც ერთიანად მისცა, გამოართვა და
Line of ed.: 35    
ამოდ ჭამით მთის ძირისაკენ წავიდა. ჩალაქმან ნუღლის ჭურჭელი იქ
Line of ed.: 36    
დააგდო და გარდანქეშანს უკან გამოეკიდა.

Page of ed.: 425 
Line of ed.: 1       
რა გარდანქეშანს წამლის ძალი მოუვიდა; მთვრალივით წაიქცა
Line of ed.: 2    
და შებნდა. ჩალაქ აიარი მივიდა, ხელები შეუკრა, ზურგს აიკიდა და
Line of ed.: 3    
შინ მოიტანა. მოკვლას უპირებდა. მერე თქვა: ეს რომ მოვკლა, ამის\ნი
Line of ed.: 4    
შეგირდნი უთუოდ გამრჯიან. ეს უმჯობესია, რომ ამისნი შეგირ\დნიც
Line of ed.: 5    
ერთიანად აქ შევკრიბო და ყველა ისე დავხოცო. ეს ერთ კიდო\ბანში
Line of ed.: 6    
შეკრული და შებნედილი ჩასდო, დაკეტა და თითონ კარზედ
Line of ed.: 7    
გამოვიდა. მას ღამესა რაიაზამ ბრძანა: ჰე, ფალავანნო, აწ ომის
Line of ed.: 8    
მზადების დრო არის, რომ ამ ათს დღეს უკან დიდი ომი უნდა იქნას
Line of ed.: 9    
და თადარიკით იყვენითო. ადგნენ და ყოველნივე თავ-თავის სადგომს
Line of ed.: 10    
წავიდნენ.

Line of ed.: 11       
რა დილა გათენდა, ჩალაქ ერანელთა ტანისამოსითა შეიმოსა, წა\ვიდა
Line of ed.: 12    
და უშანგ ხელმწიფისა კარავსა შევიდა. უშანგ ხელმწიფე ისევ
Line of ed.: 13    
მეჯლისში ბრძანდებოდა და გარდანქეშანის მოსვლასაც მოელოდა.
Line of ed.: 14    
რა ინათლა, უშანგ ხელმწიფემ შირფანჯა აიარს უბრძანა: არ გი\კვირს,
Line of ed.: 15    
რომ გარდანქეშანმა ასე დაიგვიანა? ნუთუ ჩალაქისა ხელთა
Line of ed.: 16    
გაებაო? უბრძანა: წადი და ამისი ამბავი საჩქაროდ შემიტყეო! შირ\ფანჯამ
Line of ed.: 17    
თავი დაუკრა და გამობრუნდა და რაიაზამის ურდოსაკენ წა\მოვიდა.
Line of ed.: 18    
ჩალაქმა რა ესე მოისმინა, იგიცა უკან გამოჰყვა და ორნივე
Line of ed.: 19    
რაიაზამისა სადგომს მოვიდნენ. შირფანჯამ მიდამო სიარული შექ\ნა.
Line of ed.: 20    
ჩალაქ მასვე წამსა წავიდა, ერთი ვირი იშოვა და ერთი ხურჯინი
Line of ed.: 21    
გადაჰკიდა. ერთ კერძო ორი ნაზუქი ჩასდო და მეორეს მხარეს ერთი
Line of ed.: 22    
ქოთანი მაწონი ჩასდგა ბეუშდარით შემზადებული. წაიყვანა ვირი და
Line of ed.: 23    
სადაც შირფანჯას გამოსაბრუნებელი გზა იყო, ვირი იქ დააყენა და
Line of ed.: 24    
თითონ შორიახლო მიეფარა.

Line of ed.: 25       
რა რომ შირფანჯამ გარდანქეშანისა ვერა გაიგო რა, დაღონებუ\ლი
Line of ed.: 26    
გამობრუნდა. ამა ფიქრში იყო, რომ საჩქაროდ მივალ და ხელ\მწიფეს
Line of ed.: 27    
გარდანქეშანის ჭირში ჩავარდნას ადრე ვაცნობებ, რომ უშვე\ლონ
Line of ed.: 28    
რამეო, საჩქაროდ მოდიოდა. ამ სიარულში ეს ვირი შეხვდა,
Line of ed.: 29    
მიმოიხედა, არავინ იყო, მივიდა, ნახა ხურჯინსა შიგან ამოდ ნამზა\დისი.
Line of ed.: 30    
ამოიღო იგი ნაზუქი და მაწონი, დაჯდა, კარგად შეექცა. თურ\მე
Line of ed.: 31    
საწამლავი შეემზადებინა. რა გაათავა პურის ჭამა, მაშინვე მოეკი\და
Line of ed.: 32    
და დაეცა. მას წამსვე ჩალაქ მიუხდა, ხელები შეუკრა, ვირს
Line of ed.: 33    
გარდაჰკიდა და ესეც გარდანქეშანთან დააძინა. გარდანქეშან მცირეს
Line of ed.: 34    
გონებაზე მოეგო და ნახა, რომ ესეც ამასთან მოეყვანათ და გაეცინა
Line of ed.: 35    
და უთხრა ჩალაქმა: გარდანქეშანო, აიარობაში რომ არავის იდრიდი,
Line of ed.: 36    
ახლა რას იტყვიო? ამოიყვანა, შეჰკიდა და ორასის მათრახით კარგად
Page of ed.: 426  Line of ed.: 1    
შეარბილა. და ეგრეთვე კიდობანსა ჩასვა ორივე. და ეგრე უთხრა:
Line of ed.: 2    
კარგად მიიძინეთ, სანამდინ თქვენთა ამხანაგთა ყველას აქ გიჩვენებ\დეთ
Line of ed.: 3    
თქვენ რომ იმალ-შას სიკვდილი გიხაროდათო, ვეჭვობ, თქვენ\ცა
Line of ed.: 4    
ნახოთ გემო სიკვდილისაო. მოვიდა და რაიაზამის წინა სამსახურ\ში
Line of ed.: 5    
დადგა.

Line of ed.: 6       
რა შეღამდა, უშანგ ხელმწიფემა ბრძანა: ვაჟო, ეს რა დაგვემარ\თა?
Line of ed.: 7    
ვინც გავგზავნეთ, ვეღარ მოვიდნენო. მეჯლისი გათავდა. ხელ\მწიფე
Line of ed.: 8    
სადგომს წავიდა და მოისვენა. რა დილა გათენდა, ჩალაქ უშან\გის
Line of ed.: 9    
ჯარში შემოვიდა. ორთავე ხელმწიფესთან ორკერძივე მეჯლისი
Line of ed.: 10    
შეიქნა. უშანგმა ასიმ აიარს და სურაბს უბრძანა: აიარნო, თქვენ ორ\თავემ
Line of ed.: 11    
იქნება საჩქაროდ ამბავი მაცნობოთ, რომ აიარებს რა დაემარ\თათო?
Line of ed.: 12    
რა ეს ბრძანება მოისმინეს, მაშინვე სადგომს მივიდნენ. ინ\დოურის
Line of ed.: 13    
სახით შეიცვალნენ და წავიდნენ. სანამ ესენი იქ მივიდოდ\ნენ.
Line of ed.: 14    
ჩალაქ აიარმა მოუსწრა. საჩქაროდ ინდოურის სახით შეიმოსა,
Line of ed.: 15    
წინ მოეგება. უსალამა, მოიკითხეს. ამან"უთხრა: მე ამათი არ ვიცი
Line of ed.: 16    
რაო, რას ამბავს მკითხავთო? ამოიღო, ერთს ნუღლი მისცა და მეო\რეს
Line of ed.: 17    
ხურმა. ამათაც ფული აჩუქეს, წავიდნენ. რაიაზამის კარავთან
Line of ed.: 18    
რომ მიაწივეს, ორთავე ბაუშდარი მოეკიდათ და წაიქცნენ. საჩქაროდ
Line of ed.: 19    
ჩალაქი მიეჭრათ და შეჰკრა ორივე და გარდანქეშანთან მიიყვანა. ამათ
Line of ed.: 20    
უკუსაყრელი წამალი მოსცა და გამოიღვიძეს. ნახეს ერთმანეთი, დი\დად
Line of ed.: 21    
შესწუხდნენ. ეგრეთვე განწესებული ორას-ორასი მათრახი და\ჰკრეს
Line of ed.: 22    
და კიდობანსავე შესხეს. ჩალაქი ისევ საჩქაროდ გაბრუნდა.

Line of ed.: 23       
რა უშანგ გამობრძანდა, მიიხედ-მოიხედა და ბრძანა: ღმერთსა
Line of ed.: 24    
ვფიცავ, რომ ის აიარნი დაჭერილნი არიან, თორემ ერთიც არის, ამ\ბავს
Line of ed.: 25    
მომიტანდაო. შეხედა ხელმწიფემ, სულჯანს და სელიმს უბრძა\ნა:
Line of ed.: 26    
საღამომდინ მომიცადეთ და საღამოს ჟამს წადით, ეგების თქვენ
Line of ed.: 27    
ამბავი შეიტყოთ რამეო. მივიდნენ თავ-თავის სადგომს კარგად მოე\მზადნენ.
Line of ed.: 28    
ხელმწიფეც სასამართლოდამ შინ წაბრძანდა. ფალავანნი
Line of ed.: 29    
და სარდალნიც დიდად სწუხდნენ აიარების დაკარგვასა; ამავ ჟამს
Line of ed.: 30    
ჩალაქ სწრაფად შინ მიიჭრა და თხუთმეტი აიარი წამოიყვანა. მთის
Line of ed.: 31    
გზა შეჰკრა. ესენი დაარიგა, ვინც მე გიჩვენოთ, ისინი შეიპყარითო.

Line of ed.: 32       
მცირეს ხანს უკან მოადგნენ ამათ ეს ორნი აიარნიცა. ჩალაქ მიე\გება,
Line of ed.: 33    
სალამი მისცა და უთხრა: კაის კაცთ გევხართ, ამბავი მიბრძა\ნეთ
Line of ed.: 34    
რამეო. ამათ ლაპარაკი მოაყოლა, ხელით ნიშანი მისცა სხვათა
Line of ed.: 35    
აიართა და საჩქაროდ მოსცვივდნენ, ხელები შეუკრეს და ესენიც იქ
Line of ed.: 36    
მიიყვანეს. ახლა ერთობით შეჰკიდეს და მრავალი მათრახი ჰკრეს.
Page of ed.: 427  Line of ed.: 1    
ცემამ ტანი სულ დაუხეთქა ყველას. მერე გარდანქეშანმა უთხრა:
Line of ed.: 2    
აიართა თავო, ასე რომ გვტანჯავ, ჩვენი დანაშაული არა არის რა.
Line of ed.: 3    
მერე ჩალაქმა გაიცინა და უთხრა: მე თქვენ რას გტანჯავთ, ეს ჯერ
Line of ed.: 4    
შექცევა გეგონოსთ თქვენის თავისა. როცა შაბრანგს ხელთ ვიგდგებ,
Line of ed.: 5    
მაშინ გაუწყებთ დასჯასა, როგორც გეკადრებათო!

Line of ed.: 6       
ესე თქვა და დაჯდა და აიარნი გარს შემოისხა და ხმასა და ლხინს
Line of ed.: 7    
შეექცეოდა. გარდანქეშან კიდევ შეეხვეწა და სთხოვა თავისუფლე\ბა
Line of ed.: 8    
ერთობით. ჩალაქმა უთხრა: სწორეს გეტყვით, თქვენი თავისუფ\ლება
Line of ed.: 9    
არაოდეს არ შეიძლება. თქვენთვის განმზადებულია, უნდა ცო\ცხალი
Line of ed.: 10    
დაგატყაოთო და რაიაზამის კარავს წინ თავდაღმა უნდა დაგ\კიდოთ.
Line of ed.: 11    
უამისობა არ იქნებაო! რა ეს მოისმინეს, დიდად შესწუხდნენ.
Line of ed.: 12    
ჩალაქმა ამათ ისევ ბეუშდარი მისცა და უცნობნი გახადა და კიდო\ბანს
Line of ed.: 13    
ჩააგდო.

Line of ed.: 14       
რა დილა გათენდა. ჩალაქი ისევ უშანგის კარავს შევიდა. შეკრ\ბენ
Line of ed.: 15    
ყოველნი სარდალნი და ფალავანნი. ხელმწიფემ ყარამანს უბრძა\ნა:
Line of ed.: 16    
საკვირველად ეს მიკვირს, არც დღისით წასულნი ვინმე მობრუნ\და
Line of ed.: 17    
და არც ღამის წასული. ეს რადაგვემართაო? მერმე ყარამანმა
Line of ed.: 18    
მოახსენა: ხელმწიფეო, ისი აიარნი ყველანი დაჭერილნი არიან. მაგ\რამ
Line of ed.: 19    
მე ასე მოიმედე ვარ, რომ გარდანქეშანმა თავისი სიმხნით თა\ვისი
Line of ed.: 20    
თავი გამოიხსნას და გამოვიდესო.

Line of ed.: 21       
ხელმწიფემ ბრძანა: მე ასე ვგონებ, როგორც კი იმას ხელში იგ\დებდნენ,
Line of ed.: 22    
მაშინვე თავს მოჰკვეთდნენო. ამ თქმაზე ხელმწიფეს ცრემ\ლი
Line of ed.: 23    
მოერია და ვეღარ დაფარა, როგორც უყვარდა. მერე აღმა აიხე\და
Line of ed.: 24    
შაბრანგს შეხედა და უბრძანა: შაბრანგ! აბა რას გვიპირობ, სა\მართლად
Line of ed.: 25    
რიგი მაინც შენ გერგოო! შაბრანგ მცირეს ხანს თავი ჩაჰ\კიდა,
Line of ed.: 26    
ფიქრად მოიპოვა: სწორედ ამ ლაპარაკში ის წყეული ჩალაქი
Line of ed.: 27    
აიარი აქ ფარვით მოისმენს ხოლმე და მერე თავის მაცდურობას ის,
Line of ed.: 28    
რასაკვირველია, იქ იხელოვნებს და ყველას შეიპყრობსო, შაბრანგ ზე
Line of ed.: 29    
ადგა და ხელმწიფეს მაღალისა ხმით მოახსენა: ხელმწიფეო, მე ყო\ველნი
Line of ed.: 30    
ინდოეთის სარდალნი და ფალავანნი მიცნობენ. რამდენის
Line of ed.: 31    
გზითაც რომ შევიცვალო სახე, როგორც შევალ, მაშინვე მიცნობენ
Line of ed.: 32    
და დიდის სასჯელითაც მომკლავენ. ვითხოვ ამ წყალობასა, რომ მე
Line of ed.: 33    
იქ ნუ გამგზავნითო. ხელმწიფეც დაფიქრდა და ბრძანა: იყავ, ნუღარ
Line of ed.: 34    
წახვალ, ორიოდ დღე კიდევ მოვიყუროთ და ვნახოთ, ეგება შევი\ტყოთ
Line of ed.: 35    
რამეო.

Line of ed.: 36       
რა ჩალაქმა შაბრანგისაგან გული დააჯერა, რომ აღარ წავიდა,
Page of ed.: 428  Line of ed.: 1    
თავის გულში თქვა: როდესაც იქნება, შენც ჩემს ბადეს ვერსად
Line of ed.: 2    
წაუხვალ! დღეს შენმა ბედმა იშოვა შენი სიცოცხლე.წავიდე და ახ\ლა
Line of ed.: 3    
ცოტას ხანს გარდანქეშანთან შევექცეო. ესე თქვა და გამობ\რუნდა
Line of ed.: 4    
და შინ მოვიდა და ლხინს და სმას შეექცეოდა. აქითგან რა
Line of ed.: 5    
შაბრანგმა იდროვა, ძველი უბრალო ძონძები შეიმოსა და ინდის
Line of ed.: 6    
სახედ შეიცვალა. თავისი საკრავი ხელთ დაიჭირა და სწრაფად აჰან\დილის
Line of ed.: 7    
სადგომს მივიდა, მიმოიხედა და ჩალაქის სადგომი იპოვნა.
Line of ed.: 8    
ამოიღო რუბაბი და გამართა და ნელიად უკრავდა.

Line of ed.: 9       
ჩალაქ ლხინსა და შექცევასა შინა იყო. რა ამ საკრავის ხმა გაი\გონა,
Line of ed.: 10    
მას წამსვე აიარსა უხმო და უბრძანა: წადი სდა ის რუბაბის
Line of ed.: 11    
მკრელი შემომიყვანეო. აიარი გამოვიდა და შემოიყვანა. ჩალაქმა
Line of ed.: 12    
უთხრა: ოსტატო, აქ ჩემს წინ მოდი, რუბაბი დაუკარ, ამ ცოტას
Line of ed.: 13    
ხანს შეგვაქციე და მერე კაის საჩუქრით გაგისტუმრებო. შაბრანგ
Line of ed.: 14    
მივიდა, წინ დასჯდა და რუბაბი დიახ ტკბილს ხმაზე დაუკრა. მცი\რეს
Line of ed.: 15    
ხანს უკან რუბაბი ძირს დასდო. მერე ჩალაქმა ჰკითხა: შენ ვი\ნა
Line of ed.: 16    
ხარო და ან საიდამ მოხვალო? უცხოს კაცს ვისმეს ჰგევხარ, შენ
Line of ed.: 17    
ჩვენგანი არა ხარო! შაბრანგ მიუგო: მე რაიაზამის ჯარისკაცი ვარ.
Line of ed.: 18    
რამდენიმე სარდალნი და ფალავანნი არიან, მე იმათთან დავიარები
Line of ed.: 19    
და ამ რუბაბით შევაქცევ ხოლმე და დღეს ვსთქვი, მოდი, წავალ
Line of ed.: 20    
ჯალაიარის ჯარში მივალ ეგების ვიშოვნო რამე-მეთქი. მოველ და
Line of ed.: 21    
თქვენს კარავს შემოველ და აქ თქვენ გიახელ და თქვენის დოვლა\თით
Line of ed.: 22    
აქაც ცოტა რამ ვიშოვნე და ახლა ამ წყალობას ვითხოვ, რომ
Line of ed.: 23    
თქვენც მალე გამისტუმროთ და აღარ დამაგვიანოთ, არამც დამი\ღამდეს,
Line of ed.: 24    
მეშინიან, არავინ მომკლასო.

Line of ed.: 25       
მერე ჩალაქმა უთხრა: ჩემო ოსტატო, ამაღამ ჩემთან იყავ,
Line of ed.: 26    
კარგად შეგვაქციე და ხვალ კაის საჩუქრით გაგისტუმრებთ. რა ეს
Line of ed.: 27    
უბრძანა, თავი დაუკრა, საკრავი აიღო და უკეთეს და უკეთეს ხმაზე
Line of ed.: 28    
დაუკრა, დიახ უცხოდ შეექცნენ. რა რომ დაღამდა, ჩალაქი ზარხო\ში
Line of ed.: 29    
შეიქნა, კიდობნები გააღო და ამოიყვანა უშანგის აიარნი. რა
Line of ed.: 30    
შაბრანგ ესენი დაინახა, თავის გულში თქვა: ღვთით ჩვენი საქმე
Line of ed.: 31    
კარგად მოვაო.

Line of ed.: 32       
ესე აიარნი ცნობას მოიყვანეს და ჩალაქმა უთხრა: გარდანქეშა\ნო,
Line of ed.: 33    
დღეს უშანგმა შაბრანგს შენს საძებრად გზავნიდა. შეშინდა და
Line of ed.: 34    
წამოსვლის უარი მოახსენა, თორემ იმასაც მალე გაგაბამდი და ერ\თად
Line of ed.: 35    
ჩამოგატყავებდით რაიაზამის წინა. მაინც ასე იქნება, ხვალ მე
Page of ed.: 429  Line of ed.: 1    
ის ვერსად წამივაო. ესე თქვა და გარდანქეშანს ღვინო პირზე
Line of ed.: 2    
შეასხა.

Line of ed.: 3       
რა ეს ლაპარაკი ჩალაქისაგან შაბრანგ მოისმინა, დიდად შეს\წუხდა
Line of ed.: 4    
და თქმა: ამაღამ მე თუ ამათ საქმეს არას ვეცადე. ხვალ ჩე\მი
Line of ed.: 5    
გასვლაც სათუო იქნება, თორემ ამათსა ვიღა ინაღვლისო. ისევ
Line of ed.: 6    
რუბაბს მიჰყო ხელი და ყოველნი იქ მაყურებელნი დაატკბო.

Line of ed.: 7       
გარდანქეშანს რა კარგად უკუუყარა, შაბრანგ იცნა და კარგად
Line of ed.: 8    
გაარჩივა. აგრეთვე ანიშნა ამ პყრობილებს. რა რომ გაარჩივეს ასე
Line of ed.: 9    
ამათ, ცოტას დაუკლდათ, კინაღამ არ გამოუცხადდათ. მერე რამ
Line of ed.: 10    
შექცევაში იყვნენ. და შეიქნა შუაღამე. სუფრა აიღეს. ამათ ისევ
Line of ed.: 11    
ბეუშდარი მისცეს და უცნობო შეიქნენ და კიდობნებში ჩასხეს. და
Line of ed.: 12    
სხვანი დაითხოვა ყველანი. შვიდი შეგირდი იქ დაიყენა და შაბრანგს
Line of ed.: 13    
უთხრა. ოსტატო, შენც აქ დაიძინე და ხვალ გაგისტუმრებო. თავი
Line of ed.: 14    
დაუკრა.

Line of ed.: 15       
რა რომ ყველამ გუნებიერ დაიძინეს, შაგრანგ ჩუმად ადგა, ამო\იღო
Line of ed.: 16    
ბეუშდარი და უწინ ჩალაქს მიეჭრა და ასუნებინა და კიდევ
Line of ed.: 17    
ძალიან მოჰკიდა. ახლა ერთობით ამ სახლში მყოფთ შეგირდებს
Line of ed.: 18    
ყოველთავე თვითეულად მიუბრუნდა და შემოსავალი კარებიც მაგ\რა
Line of ed.: 19    
დაჰკეტა. რა რომ ამათ საქმისაგან მორჩა, მიეჭრა და კიდობნები
Line of ed.: 20    
დააღო, და გარდანქეშან და სხვანი ამოიყვანა. უკუსაყრელი წამა\ლი
Line of ed.: 21    
მოსცა ამათა და გამოაფხიზლა.

Line of ed.: 22       
რა სცნეს ეს საქმე შაბრანგისაგან, მივიდნენ და ფერხთა ეხვე\ოდნენ.
Line of ed.: 23    
გარდანქეშანმა უთხრა: სამართალია, რომ დღეს ყოველთა
Line of ed.: 24    
აიართა უპირატესობა ჩვენმა ხელმწიფემ შენ გიბოძოსო. მაგრამ
Line of ed.: 25    
შაბრანგს არ ენება. მიბრუნდნენ, კიდევ ბეუშდარი მისცეს, რომ
Line of ed.: 26    
უფრო მაგრამ მოჰკიდებოდათ, მერე ესენი შეკრეს მაგრა და ერთის
Line of ed.: 27    
მთის ძირისაკენ წავიდნენ. დააწყვეს ერთად. მერე უკუსაყრელი
Line of ed.: 28    
წამალი მისცეს.

Line of ed.: 29       
რა გონებას მოვიდნენ, დიდად შესწუხდნენ და ჩალაქმა თქვა:
Line of ed.: 30    
აიართა სარდალო შაბრანგ! მე სწორედ ინდი მეგონეო. აფერუმ შენს
Line of ed.: 31    
დუშაშსა, რომ გარდანქეშან დღეს შენ ყმად იშოვნეო. შაბრანგს
Line of ed.: 32    
ხვეწნა დაუწყო და ევედრებოდა განტევებას. ასეთის სიტყვით
Line of ed.: 33    
ეხვეწებოდა, რომ ქვაც კი მოლბებოდა. შაბრანგს ენება, რომ განე\თავისუფლებინა
Line of ed.: 34    
ყველანი, მაგრამ გარდანქეშან განრისხდა და შე\მოსძახა
Line of ed.: 35    
მესისხლეს ხმითა: ჰეი, მე შენდა სასაუბროდ არა მცალსო!
Line of ed.: 36    
უბრძანა აიართა: ესე ყოველნი ეხლავე საჩქაროდ დაატყავეთ და
Page of ed.: 430  Line of ed.: 1    
ბალახით დასტენეთო. მისცვივდნენ საჩქაროდ და ბრძანებული აღ\ასრულეს.
Line of ed.: 2    
გაუძღვა წინა და იმავე ალაგს მიატანინა ეს ტყავები და
Line of ed.: 3    
აჰანდილის კარს წინ დაუკიდა თავდაღმა.

Line of ed.: 4       
რა საქმეს მორჩა, ჩალაქის სახლში მიბრუნდა და რაც კარგი
Line of ed.: 5    
რამ ჰქონდა, აიღეს და წამოიღეს. რა უშანგის ჯარში მოვიდნენ,
Line of ed.: 6    
სარდალნი და ფალავანნი ერთობით ხელმწიფეს ახლდნენ და ხელ\მწიფე
Line of ed.: 7    
დიდად შეწუხებული ბრძანდებოდა, გარდანქეშანი თუ რომ
Line of ed.: 8    
ცოცხალი იყოს, აქამდისინ თავის თავს როგორ ვერ გამოიხსნიდა.
Line of ed.: 9    
მე იმედი აღარ მაქვს იმისი მოსვლისაო. ამ ლაპარაკში რომ ბრძან\დებოდა
Line of ed.: 10    
ხელმწიფე, იმ დროს სარდალი ყაჰყაი ფილურსავარ შე\ვიდა
Line of ed.: 11    
და მოახსენა: ხელმწიფეო, მომილოცავს, გარდანქეშანი და აგ\რეთვე
Line of ed.: 12    
სხვანი აიარნი გეახლენო. რა ეს მოისმინეს, ერთობით დიდი
Line of ed.: 13    
სიხარული შეექმნათ. შემოიყვანეს გარდანქეშანი, მიესალმნენ და
Line of ed.: 14    
ხელმწიფეს კალთას აკოცა და ხელმწიფემ უბრძანა: გარდანქეშანო,
Line of ed.: 15    
ღმერთი რომ შენს თავს მართმევდა, შენდა ნაცვლად რას მიბოძებ\და?
Line of ed.: 16    
მიიყვანა. მკლავსა მიიყრდნო და შუბლსა აკოცა და თავის
Line of ed.: 17    
სკამსავე დასვა და გარდანქეშან თავისი ამბავი ყოველივე თვითეუ\ლად
Line of ed.: 18    
უამბო.

Line of ed.: 19       
რა რომ ამბავი დაასრულა, შაბრანგს სარდლობა უბოძა და არ
Line of ed.: 20    
მიიღო; ვერ შევეცილებიო. სხვაგვარად მრავლის მოწყალებით კმა\ყოფილი
Line of ed.: 21    
გახადეს და ეგრეთვე სხვათა აიარებს უბოძა წყალობა. და
Line of ed.: 22    
რა ეს ასე მოხდა, გარდანქეშანმა მოახსენა; ხელმწიფეო, მე ადა\ლანთან
Line of ed.: 23    
საქმე რამ მაქვს და ამაღამ მე ნუღარ მომიკითხავთო. რა ეს
Line of ed.: 24    
მოახსენა, ყარამანმა უთხრა ხუმრობით: გარდანქეშანო, მოდი, და\მიჯერე,
Line of ed.: 25    
შენ იმის კარზედ სიარულს დაეხსენ, თორემ ის ახლა უფ\რო
Line of ed.: 26    
დიდად გაფრთხილებული არის და ერთს ხიფათში არაში გაგა\ბასო.
Line of ed.: 27    
გარდანქეშანმა მოახსენა: სააბყარანო, ეგ როგორი ხუმრობა
Line of ed.: 28    
არის, ღვთის გულისათვის, თქვენ ხუმრობით მეტყვით ხოლმე და მე
Line of ed.: 29    
კი მართლა ამიხდება ხოლმე. მე რომ იმან შემიპყრას და მომკლას,
Line of ed.: 30    
შენ რა გერგება? როგორი ხუმრობა არის? შენისთანა მწყალობე\ლი
Line of ed.: 31    
მე რომ მეგობრად მყვანდეს, იმისთანას მტერს რას შევეპოვე\ბი?!
Line of ed.: 32    
მაგრამ ეს ძნელი საქმეა, საითაც გავემზადები, თითოს ამისთა\ნას
Line of ed.: 33    
ისარსა მკრავ და სულ მომშლი ხოლმეო და შიშში შემიყვან.

Line of ed.: 34       
ამ ლაპარაკზე დიდებულთა და სარდალთა მრავალ იცნეს. გარ\დანქეშანმა
Line of ed.: 35    
თავი დაუკრა და წასასვლელად გაემართა. რა დილა გა\თენდა,
Line of ed.: 36    
იქით მხარეს რაიაზამის ლაშქართ ნახეს, რომ ადლანის კა\რავს
Page of ed.: 431  Line of ed.: 1    
წინ შვიდნი დატყავებულნი ვინმე თავდაღმა ჰკიდიან. რა სწო\რედ
Line of ed.: 2    
შეიტყვეს, რომ ჩალაქ თავისი აიარებით იყო, დიდი გლოვა და
Line of ed.: 3    
ტირილი შეექმნათ. ადლან რაიზამ ხელმწიფეს იახლა, დიდად შე\წუხებული
Line of ed.: 4    
და თვალცრემლიანი და მოახსენა: ხვალე ბრძანეთ, რომ
Line of ed.: 5    
საომრად მოემზადნენ. ანუ თავსა ჩემსა მოვიკლავ და ან ჩემსა
Line of ed.: 6    
აიარებისა სისხლსა ავიღებო. რა ეს დაასრულა, რაიაზამ უბრძანა
Line of ed.: 7    
ხვალის ომის მზადება და ყველანი წავიდნენ და დაიწყეს მზადება.

Line of ed.: 8       
გარდანქეშან გამობრუნდა, უშანგ-შას იახლა და რაიაზამისა და
Line of ed.: 9    
აჰანდილის ამბავი ყოველივე თვითეულად უამბო. ამათაც მზადება
Line of ed.: 10    
იწყეს და იმ საღამოს ორსავე მხარეს საომარს ნაღარას ჰკრეს. რა
Line of ed.: 11    
დილა გათენდა, და მზემან ნათელი თავისი მოჰფინა, ორისავე ხელ\მწიფისა
Line of ed.: 12    
მხარიდამ ლაშქარი მოედანსა გამოვიდა და დასტები და\აწყვეს
Line of ed.: 13    
და თავ-თავის განწესებულს ალაგს დადგნენ. უშანგ ხელ\მწიფეც
Line of ed.: 14    
თავის ბედნიერ ტახტზედ დაბრძანდა და ყოველნი ფალა\ვანნი
Line of ed.: 15    
და სარდალნი ყარამანს შეჰყურებდნენ და ამას იტყოდნენ:
Line of ed.: 16    
თვითონ ინებებს გასვლასა თუ ჩვენ გვიბრძანებსო. იქით მხარეს
Line of ed.: 17    
რაიაზამ ხელმწიფის ტახტი გამართეს და მობრძანდა და დასჯდა
Line of ed.: 18    
და ეგრეთვე მისნი ფალავანნი თავ-თავის განწესებულს ალაგს
Line of ed.: 19    
გა/ეწყვნენ.

Line of ed.: 20       
ამჟამად მივიდა ადლან აჰანდილი, ხელმწიფეს თავი დაუკრა და
Line of ed.: 21    
მძიმისა იარაღით შეჭურვილმან მარტორქა მოედანსა გამოიგდო.
Line of ed.: 22    
თავის მხრიდამ სარდალნი და ფალავანნი ყოველნივე სულ ქვეითად
Line of ed.: 23    
გამოუძღვნენ და მოედანსა დიდის დიდებით გამოიყვანეს. ამათ მო\უბრუნდა
Line of ed.: 24    
და მადლობა უბრძანა და უკანვე დააბრუნა. რა რომ ეს
Line of ed.: 25    
აჰანდილი ასე მოსული იხილეს, უშანგის ძალოვანნი და სარდალნი
Line of ed.: 26    
მრავალნი დიდად შეშინდნენ ამის ახოვანობაზე და ორსავე მხარეს
Line of ed.: 27    
ძლიერსა საომარსა ნაღარას სცემდნენ. ადლან წინ წადგა და მაღ\ლისა
Line of ed.: 28    
ხმითა შესძახა და თქვა: ვისცა უცვნივარ, ხომ მიცნობს და
Line of ed.: 29    
ვინც არ მიცნობს, აწ მიცნას! მე ვარ ადლან აჰანდილი. დღეს ამ
Line of ed.: 30    
მოედანზედ მე სხვა კაცი არ მინდაო იმის გარდა, რომელსაც ქვე\ყანაზედ
Line of ed.: 31    
ხმა მოუფენია. ყარამან თუ სააბყარანობისა დავასა სწევს,
Line of ed.: 32    
ნუ შეშინდება, დღეს ჩემს საომრად მოედანს უნდა გამოვიდესო!

Line of ed.: 33       
ყარამანმა რა ეს მოისმინა, სწრაფად ხელმწიფეს თავი დაუკრა
Line of ed.: 34    
და ხელმწიფემაც უბრძანა: წადი და ღვთისათვის მიმიბარებიხარო!
Line of ed.: 35    
საჩქაროდ გამოემართა მოედნისაკენ. იხილა, რომ ამასაც სარდალ\ნი
Line of ed.: 36    
და ფალავანნი ქვეითად გაყოლას უპირებდნენ. ყარამანმა უთხრა:
Page of ed.: 432  Line of ed.: 1    
არც ერთის გაყოლა არ იქნება გარდანქეშანის მეტისაო. მარტო ის
Line of ed.: 2    
გაუძღვა და ახლოს პირდაპირ შეჰყარა. ყარამანმა სალამი მისცა,
Line of ed.: 3    
და აჰანდილმა სალამი არ ჩამოართვა. ყარამან თვალში ეფუქსავატა
Line of ed.: 4    
და დიდის კასკასით გაიცინა და უთხრა: ყარამან, მაგ ტანის პატრო\ნი
Line of ed.: 5    
სააბყარანობის ტახტზედ რომ დასჯექ, როგორ არა გრცხვენიან
Line of ed.: 6    
და ან არ გეშინიან ჩემის მოსვლისაო?! ახლა ნახე ჩემი ჭაბუკობა
Line of ed.: 7    
და გამიფრთხილდიო! ეს უთხრა და შუბი იღლიასა განიწონა, საკვ\დავად
Line of ed.: 8    
შემოუტივა. რა ახლოს მივიდა, ყარამან თავის შეშფაიბარის
Line of ed.: 9    
გავას გარდაწვა. აჰანდილი გასცდა და გაიარა.

Line of ed.: 10       
რა ეს მოიხილეს, ორსავე მხრის ლაშქარნი დიდად გაჰკვირდნენ
Line of ed.: 11    
და ყარამანს ქება შეასხეს. კვალად აჰანდილი მოუბრუნდა და თა\ვისი
Line of ed.: 12    
მძიმე ლახტი ყარამანს შეუმაღლა, ავჟანდას შედგა და თავის
Line of ed.: 13    
კერპების სახელი, ილათ-მალათის სახელი ახსენა. ყარამანმა თავისი
Line of ed.: 14    
ლახტი თავსა იფარა, ასეთი ძლიერად დაჰკრა, რომ იმ ლახტების
Line of ed.: 15    
ცეცხლისაგან აღარც ერთი აღარა ჩნდა. ყარამანსაც ასეთი ძალა და\ადგა
Line of ed.: 16    
ამ ლახტის დაკვრისაგან, რომ სხვა დროებში ამისთანა ძლიე\რად
Line of ed.: 17    
არავისგან მოხვედროდა და შეშფაიბარიც კოჭებამდის მიწაში
Line of ed.: 18    
ჩაეფლა და თავიდან ფეხებამდინ ოფლი შეასკდა. ყარამანმა რა ეს
Line of ed.: 19    
სცნა, რომ შეშფაიბარი ისე შეუშინდა, მრისხანედ ესეთი ქუსლი
Line of ed.: 20    
შემოჰკრა, რომ ჰაერში შეაფრინა.

Line of ed.: 21       
რა ეს იხილეს, ყველას უკვირდათ, რა აჰანდილმა შემოხედა და
Line of ed.: 22    
სცნა, რომ უვნებლად გადაურჩა მისსა ნაკრავსა, დიდად განრისხდა
Line of ed.: 23    
და თქვა: ვაიმე, აკი ისევ ცოცხალი გარდამრჩენიაო?! მესამეც კი\დევ
Line of ed.: 24    
ჰკრა რაც ძალი ჰქონდა, მაგრამ ამასაც უვნებელად გარდაურჩა.
Line of ed.: 25    
რა რიგი ყარამანს ერგო, შუბი დაიტრიალა და მკერდსა საკრავად
Line of ed.: 26    
განუწონა, აჰანდილ მეტის სიფიცხით მარტორქისაგან ძირს გარდა\იჭრა
Line of ed.: 27    
და ყარამანის შუბი მით აიცდინა და ამასაც დიდი ქება შეას\ხეს
Line of ed.: 28    
მხილველთა. მეორედ მოუბრუნდა ყარამან და თავისი მძიმე
Line of ed.: 29    
ლახტი მოუქნია. იმანაც ლახტი შეუფარა და ეს ლახტები რა ერთ\მანეთს
Line of ed.: 30    
მოხვდა, ასეთი ხმა გამოხდა ამ ლახტებისა, რომ ვითომ მთა
Line of ed.: 31    
მთას დასცემოდა და ადლანის მარტორქას მეტის ძალისაგან პირი\დამ
Line of ed.: 32    
სისხლი ამოსჩქეფდა. მესამეც დაჰკრა და მასცა უვნებლად
Line of ed.: 33    
გარ/დაურჩა.

Line of ed.: 34       
რა ერთმანეთის ძალი გასინჯეს, ორნივე მესისხლედ იბრძოდ\ნენ,
Line of ed.: 35    
რომ ამათი ბრძოლა ქვეყანას უკვირდა. ამათ ერთმანეთზედ სა\მოცდაცამეტი
Line of ed.: 36    
იარაღები იხმარეს და შეალეწეს ერთმანეთს, მაგრამ
Page of ed.: 433  Line of ed.: 1    
ვერა რომელმან სძლია. ადლან მარტორქა გაიყენა და ყარამანს ერ\თი
Line of ed.: 2    
მძიმე ლახტით მოუხდა. თავს მოუქნია, ამანაც ლახტი იფარა,
Line of ed.: 3    
ერთმანეთს მოხვდა და ყარამანსაც მცირედ რამ გულსა მოხვდა და
Line of ed.: 4    
ცოტას ხანს დაასუსტა. ისევ სწრაფად შეშფაიბარს ქუსლი ჰკრა და
Line of ed.: 5    
განზე გაიყვანა და ამ ფალავანს დიდი ქება შეასხა.

Line of ed.: 6       
ახლა ყარამანმა ღვთისა სახელი ახსენა, თავისი მძიმე გურზი
Line of ed.: 7    
თავსა მოუქნია. ადლან მარტორქისაგან გარდაიჭრა ძირს და ამ მარ\ტორქას
Line of ed.: 8    
თავსა მოხვდა და ტვინი მიწასა გაურია. სწრაფად ბასრი\სა
Line of ed.: 9    
ხმალსა ხელი მიჰყო და ეწადა ადლანსაც, რომ ყარამანის შაშ\ფაიბარისათვის
Line of ed.: 10    
ფეხები წარეკვეთა. ყარამანმა რა ეს იხილა, თითო\ნაც
Line of ed.: 11    
სწრაფად გარდახდა და გარდანქეშან იმასთან დიახ ახლოს იყო.
Line of ed.: 12    
ყარამანს მოახსენა: არიქა, მაგ წყეულმა შეშფაიბარი არ მოგიკლას
Line of ed.: 13    
იმის სამუქფათოდაო!

Line of ed.: 14       
რა ესენი ორნივე ქვეითად შეიყარნენ, ადლანმა ყარამან თვალ\ში
Line of ed.: 15    
იფუქსავატა. ხმალი მოუქნივა. ამანაც თავისი თიღი ყამყამი შე\უფარა,
Line of ed.: 16    
ერთმანეთს მოხვდა, იმისი ხმალი სამად გატყდა. რა ეს ხმა\ლი
Line of ed.: 17    
გატეხილი იხილა, ადლან დიდად განრისხდა და რაც ნატეხი
Line of ed.: 18    
ხელში შერჩა, ყარამანს შემოსტყორცნა და მცირედ რამ პირის სა\ხეზე
Line of ed.: 19    
დაჰკოდა და ყარამანს ლოყას სისხლი ჩამოსდიოდა. ყარამან
Line of ed.: 20    
განრისხდა, მიუხდა და ხმალი ისევ ქარქაშსავე თვისსა ჩააგო და
Line of ed.: 21    
მუშტი ძლიერად გულსა შემოჰკრა, ესრეთ ძლიერად მოხვდა, რომ
Line of ed.: 22    
თვალთა დაუბნელდა და უკან-უკან წასაქცევად ბარბაცით წავიდა.
Line of ed.: 23    
ამანაც მეტის გულოვნობისაგან დააცადა, ადლანც ისევ ჩქარა მო\ეგო
Line of ed.: 24    
გონებაზედა და ორნივე ახლა დახელდახელდნენ და შექმნეს
Line of ed.: 25    
ძლიერად ჭიდაობა. აჰანდილ ყარამანსა სარტყელსა ხელი ჩაუგდო,
Line of ed.: 26    
აზიდა, მაგრამ ვეღარცა თუ ალაგიდამ მოაცილა.

Line of ed.: 27       
შექმნეს ძლიერად ბრძოლა და ერთმანეთს საომარი ჯაჭვ-ჯავშ\ნები
Line of ed.: 28    
შემოაგლიჯეს. და ყარამანს აჰანდილმაცა ერთი მძიმედ მუშტი
Line of ed.: 29    
გულსა შემოჰკრა და მანცა დიდად შეაწუხა ყარამან, ნაფაზი შეეკრა
Line of ed.: 30    
და ვერ ამოისუნთქა. მერე ყარამან მიუხდა, სარტყელსა ხელი ჩა\ავლო,
Line of ed.: 31    
აზიდა და ვერცა ამან დასძრა. მერე ადლან ბასრსა ხანჯალ\სა
Line of ed.: 32    
ხელი მიჰყო, ყარამანს დაცემას უპირებდა, მსწრაფლად ესეთი
Line of ed.: 33    
სილა შემოჰკრა, რომ ადლანს თვალთ დაუბნელდა და ხანჯალიც
Line of ed.: 34    
ხელიდამ გააგდო და შესძახა: ჰეი, შენ კერპთა თაყვანისმცემელო,
Line of ed.: 35    
მე გაჩვენებ, როგორც უნდა ხანჯლის ხმარებაო.

Line of ed.: 36       
ამა სიტყვის თქმაზედ ორსავე მხარეს გასაყრელსა ნაღარას
Page of ed.: 434  Line of ed.: 1    
ჰკრეს და ამათაც ხელი აიღეს. ადლანმა უთხრა: ჰეი, ფალავანო, მარ\თალია,
Line of ed.: 2    
ჭაბუკობა შენი მომეწონა, ამაღამ წადი, ყველას გამოესალ\მე
Line of ed.: 3    
და დილას მე გაცნობებ ჩემს თავსა, ვინცა ვარო! ყარამანმა
Line of ed.: 4    
უთხრა: ძალითა ღვთისათა ვერას მავნებო! გაბრუნდნენ, თავ-თავის
Line of ed.: 5    
სადგომს მივიდნენ, საომარი იარაღი აიხსნეს და სამეჯლისო ტანი\სამოსი
Line of ed.: 6    
შეიმოსეს და ხელმწიფეს იახლნენ.

Line of ed.: 7       
რა ყარამან ხელმწიფემ შესული ნახა, ფეხზე წამოუდგა, მო\ეხვია,
Line of ed.: 8    
მკერდსა მიიყრდნო და თავის ალაგს მიიწვია. ხელმწიფემ
Line of ed.: 9    
ჰკითხა ყარამანს: ადლან როგორ მოგეწონა ან რას ძლიერების მქო\ნე
Line of ed.: 10    
არისო? ყარამან მოახსენა: მე ჯერ მაგისთანა მოპირდაპირე ომის
Line of ed.: 11    
გამსწორებელი ფალავანი სხვა არავინ შემყრია. თუ მე არა მჯობს,
Line of ed.: 12    
ნაკლები აღარც ის არის, და თუ რომ თქვენს ხელმწიფობას და\ემორჩილებოდეს,
Line of ed.: 13    
ჩემს ალაგს ეხლავე იმას მივცემო. ხელმწიფევ,
Line of ed.: 14    
დღეს მე იმ ფალავანმა დიდად შემაფიქრაო. ამ ლაპარაკში გარდან\ქეშანი
Line of ed.: 15    
იქ დაესწრა და ყარამანს უთხრა: ჰე, ფალავანო, თქვენ რომ
Line of ed.: 16    
ყოველთვის მე დამცინით ხოლმე, ნახეთ, თქვენც ადლანმა როგორ
Line of ed.: 17    
შეგაფიქრათო. აბა, დღეის იქით ჩემს კიცხვაზე ხელი აიღეთ, თო\რემაო
Line of ed.: 18    
ადლან ისევ ცოცხალი არისო.

Line of ed.: 19       
რა ეს მოისმინეს, სარდალთა და ფალავანთა მრავალი იცინეს.
Line of ed.: 20    
ყარამანმა უფრო უარესი უთხრა: გარდანქეშანო, მე ხომ ხელშეკ\რული
Line of ed.: 21    
კიდობანში არავის ვსდებივარ და არც არვის ცალის ხელით
Line of ed.: 22    
დაუკიდებივარ და ყოველთვის ორასი მათრახი ვისმე უცია ჩემთვი\საო?!
Line of ed.: 23    
რა მცირეს ხანს ესრეთ შეექცნენ, მერე ადგნენ ყოველნი,
Line of ed.: 24    
ხელმწიფეს თავი დაუკრეს და თავ-თავის სადგომს ომის მზადების
Line of ed.: 25    
თადარიგში იყვნენ.

Line of ed.: 26       
იქით მხარესაც რაიაზამ ტახტს დაბრძანდა. აჰანდილ საომარი
Line of ed.: 27    
იარაღი შემოიხსნა და სამეჯლისო ტანისამოსი შეიმოსა და რაია\ზამს
Line of ed.: 28    
ეახლა. რა რომ შევიდა, წინ მოეგება და უპირველეს ალაგს
Line of ed.: 29    
გარდიწვია. საუბარი რამ დაიწყეს და მერე რაიაზამმა ყარამანის
Line of ed.: 30    
ამბავი ჰკითხა: როგორი ჭაბუკი არისო? ადლან მოახსენა: ხელმწი\ფეო,
Line of ed.: 31    
რა თავს მოვსწრებივარ, მე ჯერ მაგისთანა ძლიერ ფალავანს
Line of ed.: 32    
არავის შევყრივარ და სამართლად ღირსი ყოფილა ეგ სააბყარანო\ბისა.
Line of ed.: 33    
მაბრამ ხელმწიფევ, ჩემი საკადრისი საბრძოლო ფალავანი კი
Line of ed.: 34    
არ ყოფილა. მე რომ დღეს ვნახე, რამდენიც ხანი გამოვიდა, უფრო
Line of ed.: 35    
და უფრო მოუძლურდა. საომრის ნაღარისა ხელის აღების ხმამ მო\გვასწრა,
Line of ed.: 36    
თორემ იმას თავს მოვკვეთდი და თქვენ მოგართმევდითო!
Page of ed.: 435  Line of ed.: 1    
ყველას მართალი ეგონა, მეჯლიში მოიშალა თავ-თავის სადგომს
Line of ed.: 2    
წავიდნენ და ომის მზადების თადარიგში იყვნენ.

Line of ed.: 3       
რა დილა გათენდა, ორისავე მხრიდამ ხელმწიფენი მობრძანდნენ
Line of ed.: 4    
და ეგრეთვე თავ-თავის განწესებულს ალაგს დასტები დაეწყო. ად\ლან
Line of ed.: 5    
და ყარამან გამოვიდნენ და მოედანზე შეიყარნენ. იმ დღეს
Line of ed.: 6    
ერთმანეთზედ არაფერი იარაღი არ უხმარიათ, რა მძიმეს გურზებს
Line of ed.: 7    
ერთმანეთსა მედგრად სცემდნენ, აგრეთვე ლახტებით, მაგრამ ვერა
Line of ed.: 8    
რომელმან სძლია. რა რომ მზე დავიდა, ორსავე მხარეს გასაყრელ\სა
Line of ed.: 9    
ნაღარასა ჰკრეს და გაიყარნენ. რა დილა გათენდა, ორნივე მოე\დანსა
Line of ed.: 10    
გამოვიდნენ. იმ დღესაც იბრძოლეს, მაგრამ ვერა რომელმან
Line of ed.: 11    
აჯობა. იმ დღესაც ასე უვნებლად გარდარჩნენ. ამ ყოფაქცევით
Line of ed.: 12    
ცამეტი დღე იბრძოლეს.

Line of ed.: 13       
რა ყარამან ომისაგან გარე მიიქცა, დიდად განრისხებული თავის
Line of ed.: 14    
თავს ებჭობოდა: ქვეყანაზედ ჩემი სახელი ცის კიდით კიდემდე გა\ნითქვა
Line of ed.: 15    
და სააბყარანს მეძახიან და ცამეტი დღეა ერთს წყეულს
Line of ed.: 16    
კერპის თაყვანისმცემელს კაცს ვებრძვი და იმისი მორევა ვერ შევ\ძელ.
Line of ed.: 17    
გაამაყებული გარდავალ ხოლმე და უპირატეს სკამს დავსჯდე\ბი
Line of ed.: 18    
ხოლმე. ამისთვის მაინც როგორ არ უნდა მრცხვენოდესო?! რა
Line of ed.: 19    
სადგომს მივიდა, დიდად განრისხებული იყო. აღარც საომარი იარა\ღი
Line of ed.: 20    
აიყარა, აღარც მხიარულის პირით ვისმე ეჩვენა.

Line of ed.: 21       
რა ხელმწიფეს მოახსენეს ყარამანის შეწუხება, სწრაფად უხმო.
Line of ed.: 22    
მოიყვანეს. ხელმწიფეს თავი დაუკრა, ტახტის წინ მიწას დასჯდა.
Line of ed.: 23    
უშანგ ხელმწიფემ უბრძანა: სააბყარანო, რატომ თქვენს ალაგს არ
Line of ed.: 24    
დაბრძანდითო? ყარამანმა მოახსენა: ხელმწიფეო, მე როგორ
Line of ed.: 25    
სააბყარანობის ღირსი ვარ და ან იმ ალაგს ჯდომასაო. ცამეტი დღე
Line of ed.: 26    
არის, ერთს ურჯულოს კერპის კაცს ვებრძვი და ვერა ვავნე რა. დი\დებულო
Line of ed.: 27    
ხელმწიფევ, იმ ერთის მღვთის სახელს გეფიცები, თუ რომ
Line of ed.: 28    
იმ წყეულმა ხვალაც კიდევ ომი გამისწორა და ვერა ვავნე რაო, ეს
Line of ed.: 29    
სწორედ ასე იცოდეთ, მე მოედნიდამ ცოცხალი აღარ გამოვბრუნ\დები,
Line of ed.: 30    
ჩემის ხელით თავს მოვიკლავო. ამ ღამეს არცა სჭამა და არც
Line of ed.: 31    
დაიძინა.

Line of ed.: 32       
რა ხელმწიფემ ყარამან ესრეთ შეწუხებული იხილა, ასეთი ტი\რილი
Line of ed.: 33    
და ცრემლი მოუვიდა, რომ ვეღარც ამან მოისვენა მწუხარე\ბისაგან
Line of ed.: 34    
და უფრო ამისი ეშინოდა, რომ ყარამან ღვთის სახელს
Line of ed.: 35    
ტყუილად არ ახსენებსო. იმ ღამეს არც ხელმწიფე და არც მათნი
Line of ed.: 36    
დიდებულნი ყარამანს არ მოშორდნენ.

Page of ed.: 436 
Line of ed.: 1       
იქით მხარეს რაიაზამს ადლანი აჰანდელმან მოახსენა: დიდი ხა\ნია
Line of ed.: 2    
ყარამანს გთავაზობთ და ვერ გამოვიმეტე და ხვალე ყველანი
Line of ed.: 3    
მზად იყვენით, ყარამანს უთუოდ თავს მოგკვეთ და თქვენს ძმას და
Line of ed.: 4    
უშანგ-შას ხელებშეკრულს ცოცხალს მოგართმევო. იმათაც დი\დად
Line of ed.: 5    
იამათ. იმ ღამეს კარგად განისვენეს. და რა დილა გათენდა,
Line of ed.: 6    
ორისავე მხრიდამ ხელმწიფენი გამობრძანდნენ და თავ-თავის მხა\რეს
Line of ed.: 7    
დასტები დაეწყო. ადლან გამოვიდა მოედანსა და ყარამანს
Line of ed.: 8    
შესძახა: დღეს ის დღე არის, მე და შენ ერთმანეთს გავეყრებით. ან
Line of ed.: 9    
შენი დედა უნდა ატირდეს და ან ჩემიო!

Line of ed.: 10       
ამჟამად ყარამანს გარდანქეშანი წინ მოუძღოდა და მოახსენა
Line of ed.: 11    
გარდანქეშანმა: მე თუ თქვენი ამაზე ასე აჩქარება მცოდნოდა, იმ
Line of ed.: 12    
წინა ღამეს თავს წარვკვეთდიო. რა ეს ყარამანმა მოისმინა, ასე
Line of ed.: 13    
ეწყინა, რომ ცეცხლივით აენთო და მაღლის ხმით შემოსძახა: გამე\ცალე,
Line of ed.: 14    
შე წყეულო; ახლავე, თორემ ასეთს სილას შემოგკრავ, რომ
Line of ed.: 15    
მას წამსვე სული ამოგხდეს. შენგან ეგ თქმა ვის ეკადრებაო? სა\შინლად
Line of ed.: 16    
განრისხებულმან სისხლისმღვრელის თვალების ერთი ესე
Line of ed.: 17    
შემოხედა გარდანქეშანს, რომ ამ საბრალოს ხის ფურცელსავით
Line of ed.: 18    
თრთოლა დააწყებინა. ეგონა, მართლა აღმისრულებსო. უკან
Line of ed.: 19    
ჩა/მოეფარა.

Line of ed.: 20       
ამავე წამს ამავე მრისხანეს პირით და სახით ყარამან ადლანს
Line of ed.: 21    
მიუხდა და უთხრა: ფალავანო, მოდი, დამიჯერე, ამდენს უმსგავ\სოს
Line of ed.: 22    
საქმეს ნუ შვრები. ჩემთან მოდი, მეძმე, საბაოთ ღმერთს თა\ყვანი
Line of ed.: 23    
ეც, ჩემს ხელმწიფეს უშანგ-შას დაემონე. ამგვარი საქმე აღა\რა
Line of ed.: 24    
გაგიჭირდება რა, თორე უსათუოდ ასე იცოდე, თავს მოგკვეთ
Line of ed.: 25    
და შენს სისხლს დავაქცევო! რა ეს ყარამანისაგან ადლან ასე მო\ისმინა,
Line of ed.: 26    
ტაში შემოჰკრა და ერთი ხმამაღლა გაიკასკასა. მერე ამან
Line of ed.: 27    
უთხრა: მე დღეს ამ მოედანზედ დაქადებული ამისთვის გამოველ,
Line of ed.: 28    
რომ შენ თავი მოგკვეთო და ქვეყანა დავიხსნა შენის ხელისაგანო.

Line of ed.: 29       
ეს სთქვა და თავისი მძიმე ლახტი თავსა შემოივლო, მოუხდა
Line of ed.: 30    
ყარამანს და სამი ერთმანეთზედ სცა და ვერა ავნო რა. ეგრეთვე
Line of ed.: 31    
ყარამანს ერგო ლახტის ცემა სამ გზით, მაგრამ ვერცა რა ამან ავ\ნო.
Line of ed.: 32    
ამ ბრძოლაში სამოცდაათი ხელი სხვადასხვა იარაღები იხმარეს
Line of ed.: 33    
ერთმანეთზედ, მაგრამ ვერა რომელმან სძლივა და მზეც დასასვლე\ლათ
Line of ed.: 34    
მიეწურა. ყარამან მობრუნდა და ღვთის სახელი ახსენა. თავისი
Line of ed.: 35    
მძიმე ლახტი თავსა შემოივლო, ადლანს მოუხდა და დაჰკრა. ამანაც
Line of ed.: 36    
ლახტი იფარა, ამ ორისავე ლახტისაგან ესეთი ძლიერი ცეცხლი
Page of ed.: 437  Line of ed.: 1    
გამოსკდა, რუმ ორნივე დაფარა და ადლანის მარტორქამაც ვეღარ
Line of ed.: 2    
შეუძლო და ძირს დაეცა. ადლან სწრაფად ფეხზე აიჭრა და ყარა\მანს
Line of ed.: 3    
ქვეითად მიუხდა, სარტყელსა ხელი გაავლო და აზიდა და ვერ
Line of ed.: 4    
გარდმოიღო.

Line of ed.: 5       
მერე ყარამან თავისი შაშფაიბარისაგან გარდახდა და ორნივე
Line of ed.: 6    
მედგრად იბრძოდნენ ქვევითად. ადლანმა სამჯერ ძლიერად აზიდა
Line of ed.: 7    
და ყარამან ალაგიდამ ვერ შესძრა. ყარამანმა აღმა აიხედა და თავის
Line of ed.: 8    
შემოქმედს შეევედრა და ერთის საშინელის ხმით ღვთისა სახელი
Line of ed.: 9    
ახსენა. ასეთი ხმით დაიქუხა, რომ ორსავე მხარეს ლაშქარი შეიძრა
Line of ed.: 10    
და მრავალი კაცნი ცხენთაგან ძირს დაეცნენ და გაოცებულნი უყუ\რებდნენ
Line of ed.: 11    
და ესრეთ იტყოდნენ: ყარამანისაგან ეს მეშვიდე ამისთანა
Line of ed.: 12    
ხმა გაგვიგონია სხვასა და სხვას დროსა. მაგრამ ეს უფრო ყველაზე
Line of ed.: 13    
უწარჩინებულესი ხმა არისო.

Line of ed.: 14       
ამ ღვთის სახელის ხსენებაზე მედგრად ზე აზიდა, თავის სწორად
Line of ed.: 15    
მაღლა შეიცილა, ასეთი დაიქნია და დასცა ძირსა, ასე ეგონათ, მთა
Line of ed.: 16    
დაეცაო. მსწრაფლად ბასრსა ხანჯალსა ხელი მიჰყო და თავი მო\ჰკვეთა.
Line of ed.: 17    
მსწრაფლად შაშფაიბარზე შეჯდა და ხელმწიფეს მისი თა\ვი
Line of ed.: 18    
მიართვა და მიულოცა და საჩქაროდ მოედანსავე გამოვიდა და
Line of ed.: 19    
ფალავანი გამოითხოვა. ყარან შირსევარმა რა ესე საქმე იხილა,
Line of ed.: 20    
პატრონისათვის გულდამწვარმან და განრისხებულმან მსწრაფლად
Line of ed.: 21    
ხუთი ათასი კაცით ყარამანს შემოუტივა. რა ყარამანმა ეს ლაშქრის
Line of ed.: 22    
მოსვლა მოიხილა, მაღლისა ხმითა ღვთისა სახელი ახსენა და შიგან
Line of ed.: 23    
გაერია, ვითა სონღული წეროთა დასტასა რევდეს და ხევდეს, ეგრე\თვე
Line of ed.: 24    
ყარამან მათსა დასტებს თხათაებრ ხოცდა და ეძახდა: ვერცა
Line of ed.: 25    
ერთი ცოცხალნი ჩემს ხელსვე ვეღარსად მოურჩებითო.

Line of ed.: 26       
რა უშანგ ხელწიფემ ყარამანის მარტო შესვლა მათს შუა რაზმ\ში
Line of ed.: 27    
მოიხილა, საჩქაროდ ხოსროვშირს და ყაჰარიაზამს და ეგრეთვე
Line of ed.: 28    
ყათრანს უბრძანა: ეხლავე საჩქაროდ სამი ათასის დეშტი ყივჩაყის
Line of ed.: 29    
ჯარით ყარამანს მიეშველენითო. მათცა მსწრაფლ შეუტივეს და
Line of ed.: 30    
ესრეთი ძლიერი ომი შეიქნა, რომ სისხლის ღვარი ცხენიანს კაცს
Line of ed.: 31    
მოიტაცებდა, ერთმანეთსა უყიოდნენ: კარ, მოკალ, შეკარ, შეიპყარ,
Line of ed.: 32    
ნურცა ერთსა ცოცხალს ნუ გარდაარჩენო!

Line of ed.: 33       
ამჟამად ყარან შირსევარ ხოსროვშირს შემოეყარა და სამი მძი\მე
Line of ed.: 34    
ლახტი დაჰკრა ხოსროვშირსა და ვერა ავნო რა. ხოსროვშირ
Line of ed.: 35    
განრისხებულმან ასეთი ხმალი შემოჰკრა, რომ შუა გაჰკვეთა. ერთ
Line of ed.: 36    
საათში ჯალაირის ჯარს ყათლანი უყვეს, დაფანტეს. შამილ-შამ რა
Page of ed.: 438  Line of ed.: 1    
ესრეთ იხილა, დაღონებულმა თქვა: თუ ამ ჯარს სხვა ჯარი მო\ვაშველო,
Line of ed.: 2    
უშანგიც მოაშველებს და სჯობს გასაყრელის ნაღარს
Line of ed.: 3    
ჰკრანო. ბრძანა მაშინვე. გასაყარს ნაღარას ჰკრეს და ორივე ლაშქა\რი
Line of ed.: 4    
გაიყარა და თავ-თავის ალაგს წავიდნენ. საომარი აბჯრები აიყა\რეს,
Line of ed.: 5    
სალხინო შეიმოსეს და ხელმწიფეს იახლნენ და თავ-თავის განწე\სებულს
Line of ed.: 6    
ალაგს დასხდნენ. მცირეს ხანს უკან ყარამანც მოვიდა.

Line of ed.: 7       
რა კარავს იახლა, ხელმწიფე ტახტიდამ ძირს ჩამოვიდა, ყარა\მანს
Line of ed.: 8    
წინ მოეგება, ყელსა მოეხვია, დალოცა და შუბლსა აკოცა და
Line of ed.: 9    
უბრძანა: სააბყარანო, დღეს ასეთი საქმე ჰქენ, რომ მეორედ მოსვ\ლამდის
Line of ed.: 10    
შენი სახელი იხსენებაო! თავისი თაჯი მოიხადა და თავი\სის
Line of ed.: 11    
ხელით ყარამანს თავს დახურა და რაც ხელმწიფეს იმ დღეს
Line of ed.: 12    
ტანისამოსი ეცვა, ყოველივე გაიხადა და ყარამანს უბოძა. მერე
Line of ed.: 13    
ბრძანეს და მეჯლიში გაიმართა და ყოველნი ფალავანნი და სარ\დალნი
Line of ed.: 14    
ყარამანს ქებას შეასხამდნენ. ყარამანმა მოახსენა ხელმწი\ფეს:
Line of ed.: 15    
დღეს გარდანქეშანი დავტუქსე და შემარიგეთო. მსწრაფლ
Line of ed.: 16    
მოიყვანეს და შეარიგეს.

Line of ed.: 17       
იქით მხარეს რაიაზამ ომიდამ გაბრუნდა და დიდად დაღონებუ\ლი
Line of ed.: 18    
თავის კარავს გარდახდა. და რა დილა გათენდა, სართაფ-აქიმი
Line of ed.: 19    
მოიხმო და უშანგ ხელმწიფესთან გაგზავნა და ორმოცის დღის პაე\მანი
Line of ed.: 20    
სთხოვა. უშანგ ხელმწიფემ მიუგო პასუხი: ვეზირო, მინდოდა,
Line of ed.: 21    
რომ ხვალვე მე იმის საქმე დამესრულებინა, მაგრამ რადგან დაჩა\გრული
Line of ed.: 22    
კაცია, აღარ გამოვიმეტე. რაც იმისი აჯა არის, აღმისრუ\ლებია
Line of ed.: 23    
და პაემანიც მიმიცია! გამოეთხოვა ვეზირი და წავიდა. ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 24    
უბრძანა ყოველთა დიდებულთა, სარდალთა და ფალავანთა:
Line of ed.: 25    
ამ ორმოცს დღეს ომი აღარ იქნება და შეექეცით, როგორც
Line of ed.: 26    
გენე/ბოსთო.

Line of ed.: 27       
რა სართაფ-ვეზირი რაიაზამს ეახლა და უშანგისაგან ორმოცის
Line of ed.: 28    
დღის თხოვნის შერიგების ნების დართვის ამბავი მიუტანა, დიდად
Line of ed.: 29    
გამხიარულდა და თავის სარდალთ და ფალავანთ გამოუცხადა: ორ\მოცის
Line of ed.: 30    
დღის პაემანის შესრულებამდის ჩვენი დაბარებულის ფალა\ვანის
Line of ed.: 31    
მოსვლის იმედი მაქვს, რომ უწინაც მოვიდეს და თქვენც
Line of ed.: 32    
მხიარულად იყვენითო.

Line of ed.: 33       
იმჟამად რაიაზამს თავისი ვეზირი ოცის კაცით გაეგზავნა სალ\სალთან
Line of ed.: 34    
და არყასთან. შვიდს დღეზედ ჩამგუნის ციხეზედ მისული\ყვნენ.
Line of ed.: 35    
ეს ამბავი სალსალს მოხსენდა, რაიაზამის ელჩი მოვიდაო.
Line of ed.: 36    
სალსალ და არყას ბრძანეს ელჩის მიყვანა. რა ვეზირი შეიყვანეს,
Page of ed.: 439  Line of ed.: 1    
მდაბლად თაყვანი სცა და თავისის ხელმწიფისაგან ვედრება ყოვე\ლივე
Line of ed.: 2    
მოახსენა. სკამზე გარდაიწვივეს და შარბათი მოიღეს და ტკბი\ლის
Line of ed.: 3    
საუბრითა მოიკითხეს. ამოიღო ვეზირმა წიგნი და სალსალს
Line of ed.: 4    
მიართვა.

Line of ed.: 5       
რა რომ გახსნა და წაიკითხა, სალსალმა დიდის კასკასით გაიცინა
Line of ed.: 6    
და თავის ძმას არყას მისცა. მანცა წაიკითხა და მრავალი იცინა და
Line of ed.: 7    
სთქვა: ამისთანა მის რა გაუგონია, რომ კაცმა თავისის მეტის ნდო\მითა
Line of ed.: 8    
თავი ასე აიმაღლოს, რომ სააბყარანობა მოინდომოს? რადგან
Line of ed.: 9    
ის ფალავანი ასე გაამაყებულა, ჩვენც გვმართებს, რომ მივიდეთ და
Line of ed.: 10    
ჩვენი თავი მას ვაცნობოთ. თუ რომ ჩვენი მცნება არ დაიჯეროს
Line of ed.: 11    
და ომი მოინდომოს, იმას გამოვითხოვ, იმ ახალს სააბყარანს გავს\წევ
Line of ed.: 12    
და შუა გავგლეჯ და იმ ნაგლეჯითა უშანგის ლაშქართაც სულ
Line of ed.: 13    
ამოვსწყვეტ! იმათზე იარაღის ხმარებას როგორ ვიკადრებ, სუყვე\ლას
Line of ed.: 14    
ამოვსწყვეტ და იმათს ხაზინას და საქონელს რაიაზამს
Line of ed.: 15    
მოვარ/თმევო.

Line of ed.: 16       
ესე სთქვა და მაშინვე ორმოცი ათასის ლაშქრით რაიაზამის სა\შველად
Line of ed.: 17    
გამოემართა უშანგაბადისაკენ. ფარან დევი ჯანსუზ აიარი
Line of ed.: 18    
წინ გამომიძღვარეს და რამდენსამე დღეს უკან მოვიდნენ. რა ერ\თის
Line of ed.: 19    
დღის სავალს დაახლოვდნენ, ვეზირმა ისინი იქ დაუტევა და
Line of ed.: 20    
თითონ რაიაზამისაკენ სამახარობლოდ გამოეშურა და მოვიდა. რაი\აზამ
Line of ed.: 21    
დაღონებული იჯდა და ფიქრობდა: ამ ორმოცის დღის პაემნის
Line of ed.: 22    
შესრულებას ორი დღე აკლია და თუ ის ფალავნები ვერ მომისწრო\ბენ,
Line of ed.: 23    
არ ვიცი, უშანგის საქმე და ჩემი როგორ გარდასწყდებაო?

Line of ed.: 24       
რა ამ ფიქრისაგან მოიცალა, ვეზირი შევიდა და თავი დაუკრა
Line of ed.: 25    
და ყოველივე ამბავი წვრილად მოახსენა. რა ხელმწიფემ ესე საქმე
Line of ed.: 26    
ასე მოისმინა, მაშინვე ბრძანა, სამხიარულოს ნაღარასა ჰკარითო.
Line of ed.: 27    
ყოველი სული დამხიარულდა და ამას ამბობდნენ: ახლა კი უშანგ\შას
Line of ed.: 28    
და ყარამანის ჯავრს ამოვიყრითო!

Line of ed.: 29       
იმჟამად უშანგ ხელმწიფის აიარნი მოვიდნენ და თავი დაუკრეს
Line of ed.: 30    
და მოახსენეს: ხელმწიფეო, რაიაზამისაგან თქვენთან ორმოცის დღის
Line of ed.: 31    
პაემნის თხოვნის მიზეზი ეს ყოფილიყო: იმ დღეს რომ იმალ-შა მო\კლა
Line of ed.: 32    
ყარამანმა, მეორეს დღეს ერთი ვეზირი ოცის კაცით ჩუმად
Line of ed.: 33    
გაეგზავნა. ორნი ფალავანნი ყოფილან, ერთსა სახელად სალსალ
Line of ed.: 34    
რაზდავარ და მეორეს არყას ხუნხარ ჰქვიან. ისინი დაუბარებია,
Line of ed.: 35    
წამოსულან და ათასი რჩეული ფალავანნი იმათ გამოუყოლებიათ
Line of ed.: 36    
სხვას ჯარებს გარდა და დიდის დიდებით ერთი დღის სავალს ჩა\მომხდარან
Page of ed.: 440  Line of ed.: 1    
და რაიაზამ მისაგებებლად ემზადებაო. იმათ ერთი
Line of ed.: 2    
აიარი მოჰყავთ, სახელად ჯანსუზ ფარანდეი ჰქვიანო. დიდი ეშმაკი
Line of ed.: 3    
და თვალთმაქცი თურმე არის და ახლა ნება თქვენი არისო.

Line of ed.: 4       
რა უშანგ-შა ეს საქმე ასე მოისმინა, ბრძანა: ასეთი რა საქები
Line of ed.: 5    
იქნება, რომ აჰანდილის მჯობი იყოს? დაეხსენ, მოვიდნენ და
Line of ed.: 6    
ჩვენს თავსაც ვაცნობებო. ახლა კიდევ გარდანქეშანმა მოახსენა:
Line of ed.: 7    
ხელმწიფევ, რომელთაც დღეს რაიაზამ მოელის, ის ფალავანნი ყვე\ლანი
Line of ed.: 8    
დიდად სახელოვანნი არიან და ფარანდეი ჯანსუზ აიარისთა\ნა
Line of ed.: 9    
აიარი დღეს აღარავინ მეგულება და ღმერთმან გვიხსნას იმისის
Line of ed.: 10    
ხელისაგანო. ესე თქვა და ყარამანს შეხედა და მოახსენა: სააბყარა\ნო,
Line of ed.: 11    
ამ შენის ხელმწიფის მზეს გაფიცებ, იმის ხელში ჩავარდნის სი\ტყვას
Line of ed.: 12    
ხუმრობითაც ნუღარ მიბრძანებ, რომ არ ამიხდესო და იმ
Line of ed.: 13    
აიარმა არსად მომასწრასო.

Line of ed.: 14       
რა ყარამანმა ესე მოისმინა, დიდად გაიკასკასა და მრავალი
Line of ed.: 15    
იცინა. მერე უთხრა: გარდანქეშანო, ნუ გეშინიან, და თუმცა დაგი\ჭერს,
Line of ed.: 16    
ისევ მალე განთავისუფლდებიო. გარდანქეშანმა მოახსენა:
Line of ed.: 17    
სააბყარანო, მადლობა მომიხსენებია, ჩემთვის მაგისთანა მკითხაო\ბისა
Line of ed.: 18    
და მისნობისათვის. მე რომ იმის ხელში ჩავარდე, ის ხომ მა\შინვე
Line of ed.: 19    
ასო-ასო დამჭრის და მერე ვიღას უყრი ქერსა? დამეხსენ, შე\ნი
Line of ed.: 20    
მისნობა არ მინდაო! ყარამანმა უთხრა: გარდანქეშანო, შენ რომ
Line of ed.: 21    
იმ აიარმა მოგკლას, მერე მე იმისის აიარებს ერთს აღარ ვაცოცხ\ლებ,
Line of ed.: 22    
სულ თავებს დავაყრევინებო. გარდანქეშანმა მოახსენა: მე მა\გისთვის
Line of ed.: 23    
მადლობას არ მოგახსენებ! რაკი მე მომკლავს, შენ რომ
Line of ed.: 24    
სულ ქვეყანა ასწყვიტო, მე რა შემემატებაო?

Line of ed.: 25       
რა ეს თქვა, მრავალი იცინეს. და გარდანქეშანმა მოიხედა და
Line of ed.: 26    
შირფანჯას და სხვა აორებს შეხედა და უთხრა: ქვეყანაზე უწარჩი\ნებულესნო
Line of ed.: 27    
აიარნო! არამც და არამც სანამდისინ იმ წყეულის საქ\მე
Line of ed.: 28    
არ გარდასწყდეს, თქვენ რაიაზამის ჯარში არსად შეხვიდეთ,
Line of ed.: 29    
თორემ რამდენ გზითაც გინდათ, შეიცვალნეთ, ის მაინც გიცნობთ.
Line of ed.: 30    
ხუმრობა არ არის იმის ხელში ჩასცვივდეთო. რა რომ ეს აიარნი ასე
Line of ed.: 31    
დაარიგა. მერე ერთობით სარდლთა და ფალავანთა უთხრეს: გარ\დანქეშანო,
Line of ed.: 32    
შენ რომ ამ შენს აიარებს ხმელეთზედ არავის უდრი,
Line of ed.: 33    
ეს რა ამბავია, რომ ერთის საძაგელის ბიჭისაგან აგრე იშიშვი?
Line of ed.: 34    
თურმე საკუთრად შენ გეშინია და ამათ რაღას ემართლებიო?

Line of ed.: 35       
ასე თქვეს და ყარამან და ხოსროვშირი და აგრეთვე ერთობით
Line of ed.: 36    
დიდებულნი ზეადგნენ და კარსა გამოვიდნენ. მაშინვე ას ოცდარვა\ნი
Page of ed.: 441  Line of ed.: 1    
ფალავანნი გარდაარჩივეს, შებრუნდნენ და ხელმწიფეს ხვალის
Line of ed.: 2    
ომის საქმეს ეაჯებოდნენ. რა ყარამან ესე ესრეთ ამ ფალავანთ და\ქადებით
Line of ed.: 3    
გასვლა მოისმინა, დიდად ეწყინა და თავის გულში თქვა:
Line of ed.: 4    
ამისთანა სიქადული როგორ ეკადრებათ და ან როგორ გაბედეს აქ
Line of ed.: 5    
ჩემთანაო? ისევ გული დაიმშვიდა და არავის არა უთხრა და ეს გა\ნიზრახა:
Line of ed.: 6    
ხვალ მე ამათ იმათზე გამოვსცდი და მე არ გავალო. ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 7    
დასტური უბოძა. გარდანქეშანსაც უბრძანა: შენ ტყუილად
Line of ed.: 8    
თავს არიდებ, ახლავე უნდა წახვიდე და რაიაზამის ამბავი ყველა
Line of ed.: 9    
წვრილად შემატყობინოო.

Line of ed.: 10       
მაშინვე თავი დაუკრა, გამობრუნდა და ინდის სახედ შეიცვალა
Line of ed.: 11    
და წავიდა. რა რაიაზამის ჯარში მივიდა, მათი ამბავი ყოველივე
Line of ed.: 12    
წვრილად შეიტყო, ამათსავე ახალს მოსულს ფალავნებს დახედა
Line of ed.: 13    
და შიშის ზარმა ასე აიტანა, რომ შემოდგომის ხის ფურცელივით
Line of ed.: 14    
თრთოლა დაიწყო. საბრალო გარდანქეშანმა თავის გულში თქვა:
Line of ed.: 15    
ვაი, ჩემს თავსაო, ამათის ხელიდამ რომელიღა ფალავანნი და სარ\დალნი
Line of ed.: 16    
უნდა გარდარჩნენო, სანამეტნაოდ ის ფალავანნი, რომელ\თაც
Line of ed.: 17    
დღეს დასტური დასცაო. თავჩამოგდებული დადიოდა და შემ\დეგ
Line of ed.: 18    
თქვა: თავო ჩემო, ეს ამბები ხომ ყველა მოვიყურე და ესეც
Line of ed.: 19    
ჩემის თვალით ვნახე, რომ რაიაზამ ხელმწიფემ სალსალს ხელი მო\ჰკიდა
Line of ed.: 20    
და მიიყვანა და სააბყარანობის სკამსა დასვა. ესენი ხომ ყვე\ლა
Line of ed.: 21    
ვნახე და მოდი, თავო ჩემო, საჩქაროდ გავეცალო, ან ნუღლით
Line of ed.: 22    
ან სასმელის შემოძლევით არავისგან მოვსტყუვდე, თორემ თავიც
Line of ed.: 23    
რომ მოვირჩინო, მაინც ყარამანის საყვედურს ვეღარ მოურჩებიო!

Line of ed.: 24       
საჩქაროდ გამობრუნდა და უშანგ ხელმწიფეს იახლა და იქაური
Line of ed.: 25    
ამბავი ყველა თვითეულად მოახსენა, როგორც შეყრილიყვნენ და
Line of ed.: 26    
ან როგორც მეჯლისში ყარამანზედ დაექადნა და ესეც მოახსენა,
Line of ed.: 27    
ხვალ იმათგან წიგნი მოგერთმევათ და თუ რომ იმათი მორჩილი არ
Line of ed.: 28    
შეიქნება ყარამან, ცოცხალს არ დავარჩენთო. მაგრამ ამისი კი გვე\ფიქრება,
Line of ed.: 29    
ვაითუ ახლავე ჯარიდამ გაგვეპაროსო. გარდანქეშანს ამ
Line of ed.: 30    
ლაპარაკში ასე უნდოდა, რომ ყარამან იმათზე განარისხოს და ხვა\ლის
Line of ed.: 31    
ომში სხვა არავინ გაუშვას, თორემ როგორც ლომს თხა, ისე
Line of ed.: 32    
ამათი ფალავნები აღარად მიაჩნია იმათს ფალავნებთან, ასე თვალი
Line of ed.: 33    
შეშინდებოდა. რა გარდანქეშანმა ამბავი დაასრულა, ხელმწიფემ
Line of ed.: 34    
ბრძანა: ჩვენ საბაოთ ღმერთს მივენდვნეთ და ისინი თავიანთ კერ\პებს
Line of ed.: 35    
და ვნახოთ, ვინ იძლევაო!

Line of ed.: 36       
რა დილა გათენდა, იქით მხარეს სალსალ რაზდავარ ბრძანა და
Page of ed.: 442  Line of ed.: 1    
წიგნი მისწერა და ფარანდეი ჯანსუზ აიარს მისცა. უბრძანა: ახლა\ვე
Line of ed.: 2    
უშანგ-შას მიართვიო. ფარადეიმ თავისი შვილი და შვიდი შეგირ\დიც
Line of ed.: 3    
თან გაიყოლია და ერთსა აიარს უთხრა: შენ ერანელთ სახედ
Line of ed.: 4    
შეიცვალე და ჩვენ რომ წავიდეთ, ცოტას უკან შენც წამოდი და
Line of ed.: 5    
უშანგის კარზედ მოიცადე და ჩვენ იქიდამ აქეთვე წამოვალთო.
Line of ed.: 6    
ისინი ჩუმად აიარს გამოგვაყოლებენ და შენ ეს შემიტყე, ის ჩუმად
Line of ed.: 7    
წამომსვლელი გარდანქეშანი იქნება თუ სხვა აიარიო.

Line of ed.: 8       
რა ესე დაარიგა, მსწრაფლად უშანგის კარზედ მოვიდა. ყაჰყაი
Line of ed.: 9    
ფილურსავარ იგი იხილა, შევიდა და ხელმწიფეს მოახსენა. მაშინვე
Line of ed.: 10    
მიიყვანეს. რა ეს აიარი შევიდა, მასვე წამს ხელმწიფეს თავი დაუკ\რა
Line of ed.: 11    
და წიგნი მიართვა, და იგი აიარი სკამს დასვეს და შვიდი თავისი.
Line of ed.: 12    
შეგირდი თავს დაიყენა. რა ეს ფარანდეი ჯანსუზ იხილეს, დიდად
Line of ed.: 13    
მოეწონათ. ხელმწიფემ წიგნი აიღო და შარიფ-შას მისცა. შარიფ-შა
Line of ed.: 14    
ზე ადგა და წაიკითხა. ესრეთ მოეწერათ: ჩვენგან გეუწყოს სალსალ
Line of ed.: 15    
რაზდავარ და არყას ხუნხარისაგან. შენ რომ უშანგ-შა და ყარამან
Line of ed.: 16    
ხართ და თქვენ რომ დიდრონი სულთნები დაგიმცრიათ და ქვეყ\ნები
Line of ed.: 17    
წაგირთმევიათ, შენ ასე გგონია, რომ ყარამანის ამხანაგი აღა\რავინ
Line of ed.: 18    
იყოს. მაშ სალსალისა და არყასის სახელი არ გაგიგონია,
Line of ed.: 19    
რომ მოხველ და ინდოეთს აოხრებ? თუ რომ ყარამანმა ყაფის მთა\ში
Line of ed.: 20    
ერთი-ორი დევი მოკლა და დაიმორჩილა, ამისთვის გაამაყებუ\ლა?
Line of ed.: 21    
თუმცა ჩვენ გვინდოდეს? სრულებით ხმელეთს დავიპყრობ\დით.
Line of ed.: 22    
ყარამანს ჩვენ ქუი-ყაფის დევები ნუ ვგონივართ. ჩვენც ამ
Line of ed.: 23    
ქვეყნის დევები ვართ და ადამიანთ ვეშაპები და ჩამგუნის ციხის
Line of ed.: 24    
მამაცნი ვართ! თუმცა ხმელეთი დევთა და ფერიათ აღივსოს, ჩვენს
Line of ed.: 25    
თვალში მდოგვის მარცვლის ოდენითაც არად მიგვაჩნია! ახლა,
Line of ed.: 26    
უშანგ და ყარამან, თუ რომ ჭკუა გაქვთ, ჩვენი სიტყვა ისმინეთ:
Line of ed.: 27    
შვიდი იყლიმი და რაც საქონელი ან ხაზინა რომ გქონდეს, ეგ სულ
Line of ed.: 28    
ახლავე რაიაზამს მიართვი და შენ წადი და დეშტი ყივჩაღს მამა\შენთან
Line of ed.: 29    
იცხოვრე და რაიაზამ და ჩვენ გვლოცეო! ყარამანმა ყოვე\ლივე
Line of ed.: 30    
თავისი იარაღი და ცხენი მე მომართვას და კიდეც დაიფი\ცოს,
Line of ed.: 31    
რომ თავის ღღეში აღარც იარაღი შემოირტყას და აღარც
Line of ed.: 32    
ცხენს შეჯდეს და აღარც თავისი თავი ფალავნად ახსენოს და ჩვე\ნის
Line of ed.: 33    
ბრძანების მორჩილიც უნდა იყოს. თუ რომ ამას ასე არ დაგვი\მორჩილებდით,
Line of ed.: 34    
ომის ჟამს გაჩვენებთ ჩვენს თავსაო!

Line of ed.: 35       
რა ესოდენი უმსგავსო სიტყვები მოისმინა ხელმწიფემ, ლომსა\ვით
Line of ed.: 36    
ბრდღვინვა შექნა და მეტის მრისხანებით პასუხი აღარ მისცა.
Page of ed.: 443  Line of ed.: 1    
ყარამანმა შემოხედა და უთხრა: აიარო, იმ თავში გამწევებს უთხა\რით,
Line of ed.: 2    
ამდენს უმსგავსოს რატომ ლაპარაკობთ, რომელიც არ შე\ეფერებათ?
Line of ed.: 3    
ამისთანა ლაპარაკით ვის შეაშინებთ ან ვის აკვირვებთ
Line of ed.: 4    
თქვენს ფალავნობასა-თქო? თუ რომ უშანგ-შამ შვიდი იყლიმი თა\ვისის
Line of ed.: 5    
ხმლით დაიპყრა, მაშა ამაზე უძლიერესი სხვა უნდა ჩნდიყოს
Line of ed.: 6    
ვინმე, რომ იმანაც თავისის ძალით ამას წაართვას, თორემ ეს თავი\სი
Line of ed.: 7    
ნებით არავის მისცემს და ნამეტნავად რაიაზამისთანას საძაგელს
Line of ed.: 8    
წუწკს ინდს, რომ ძაღლების შემნახავადაც არ იახლებს. თუ რომ
Line of ed.: 9    
ჩემსას რასმე ამბობთ, ეს ჩემი იარაღები ყოველივე თვითეულად
Line of ed.: 10    
სხვადასხვა თილისმიდამ გამომიტანია, რომ ეს ჩემი იარაღი ხმე\ლეთის
Line of ed.: 11    
ფასად ღირს. და ვინც მოედანზე ჩემი მომრევი გამოვა, ჩე\მი
Line of ed.: 12    
იარაღი იმას დარჩება! ღმერთსა ვფიცავ, ამისთანა უმსგავსოს
Line of ed.: 13    
სიტყვის შემოთვლისათვის მე იმას აღარ შევიწყალებ და თავს მოვ\კვეთ
Line of ed.: 14    
ორთავეს და კარგად მოემზადნენ სამეიდნოთა. ჩვენსა და
Line of ed.: 15    
იმათს საქმეს ერთი ხმალი გარდასწყვეტსო!

Line of ed.: 16       
ესე თქვა და დაჩუმდა. მერე ხელმწიფემ ის წიგნი აიღო, დახია
Line of ed.: 17    
და აიარს თავს გარდააყარა და შემოუძახა: გაეთრიე ეხლავე, პასუ\ხი
Line of ed.: 18    
ასე უთხარ! აიარი გაბრუნდა და წავიდა. ის რომ წავიდა, ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 19    
გარდანქეშანს უბრძანა: ჩემს სამსახურზე ყოველთვის თავ\დადებულო,
Line of ed.: 20    
აბა შენც ახლავე იდუმალ წადი და იმათ დახედე და
Line of ed.: 21    
იქიდამ საჩქაროდ ამბავი რამ მომიტანე, რომ ომის მზადებაში
Line of ed.: 22    
არიან თუ არა, ესენი ყველა შემიტყვეო.

Line of ed.: 23       
გარდანქეშან მობრუნდა და შაბრანგს უთხრა: ჩემო სიცოცხლევ
Line of ed.: 24    
მეგობარო შაბრანგ, შენც ჩემთან უნდა წამოხვიდე, რომ მე იქნე\ბა
Line of ed.: 25    
იქ მომიგვიანდეს და შენ საჩქაროდ უნდა აქავე იახლო და ომის
Line of ed.: 26    
მზადების ამბავში თუ არიან, უნდა აქაც ჩქარა შეატყობინო. ესე
Line of ed.: 27    
თქვა და საჩქაროდ სახე შეიცვალა და მსწრაფლად რაიაზამის კა\რავს
Line of ed.: 28    
შევიდნენ. ის აიარნი, რომელიც უშანგის საზვერავად იყო გა\მოგზავნილი,
Line of ed.: 29    
გელიქ-შა, აჰყვა უკან და სანამ რაიაზამის კარავს არ
Line of ed.: 30    
შევიდნენ, თვალი არ მოაშორა. მერე საჩქაროდ გაიქცა და ფარან\დეი
Line of ed.: 31    
ჯანსუზს იმ აიარების მოსვლა აცნობა. ფარანდეი რაიაზამს
Line of ed.: 32    
იახლა და ყოველივე ამბავი ყარამანისაგან შეთვლა მოახსენა.

Line of ed.: 33       
რა სალსალმა და არყასმა ყარამანისაგან ესრეთი შეუპოვრად სი\ტყვების
Line of ed.: 34    
შეთვლის ამბავი მოისმინეს, მეტად დიდად განრისხდნენ
Line of ed.: 35    
და რაიაზმს მოახსენეს: ხელმწიფევ, რადგან ყარამანმა დაგვიწუნა
Line of ed.: 36    
და თავის თავს უსწოროს ფალავანს ეძახის, თქვენც ახლავე ბრძა\ნეთ,
Page of ed.: 444  Line of ed.: 1    
რომ ამ სამს დღესვე ომის მზადების თადარიგში შევიდნენ,
Line of ed.: 2    
რომ მეოთხეს დღეს უნდა შევიბათ. უთუოდ ყარამანს თავს მოვ\ჰკვეთ
Line of ed.: 3    
და უშანგ-შას სიცოცხლეს განუქარვებ და იმათს ხაზინას
Line of ed.: 4    
თქვენ მოგართმევთო.

Line of ed.: 5       
რა ეს საქმე ასე დაასკვნეს, მერე ფარანდეი ჯანსუზ აიარი მო\ბრუნდა
Line of ed.: 6    
და ამ თავის აიარს უთხრა: სჯობს, რომ შაბრანგს ერთი
Line of ed.: 7    
რამ მოუხერხო და შევიპყრა და თავი მოვკვეთო და მერმე გარდან\ქეშანის
Line of ed.: 8    
საქმეს შეუდგეო. გამოვიდა გარეთ და შორიდამ ყურება
Line of ed.: 9    
დაუწყო. გარდანქეშანმა რაც რომ რაიაზამის ამბავი მოისმინა, მა\შინვე
Line of ed.: 10    
შაბრანგს უთხრა: ახლავე წადი და ყველა უბანს აცნობე, რომ
Line of ed.: 11    
იმათაც ხვალის ომის მზადება იწყონო. რა ეს უთხრა, შაბრანგ საჩ\ქაროდ
Line of ed.: 12    
წავიდა მთის გზისაკენ.

Line of ed.: 13       
რა ეს ჯანსუზ აიარმა ნახა, საჩქაროდ მოეწია და შემოსძახა: შენ
Line of ed.: 14    
ჩემის ხელიდამ ცოცხალი ვეღარსად წახვალო! მანაც ხანჯალს ხელი
Line of ed.: 15    
მოივლო და ფარანდეი ჯანსუზს შემოუტია. რა შაბრანგის ესოდენი
Line of ed.: 16    
გულოვნება იხილა, დიდად მოეწონა. რა ახლოს მივიდა, შაბრანგს
Line of ed.: 17    
ცალის ხელით თვალებში კირი შეაყარა. ვეღარა დაინახა რა. საჩქა\როდ
Line of ed.: 18    
მიეჭრა. წყეულმა სწრაფად თავი მოკვეთა და ხელმწიფეს მი\ართვა.
Line of ed.: 19    
ხელმწიფემ მადლობა უბრძანა და მერე ჰკითხეს: ამას სა\ხელი
Line of ed.: 20    
რა ჰქვიანო? და მერე ჯანსუზ მოახსენა: შაბრანგ აიარი გახ\ლავსთ
Line of ed.: 21    
და გარდანქეშანისა დიდი შემწე ეს იყოო. რაიაზამს დიდად
Line of ed.: 22    
იამა და თქვა: ეს იმალ-შას აიარი იყო და ახლა უშანგს ეყმოო.

Line of ed.: 23       
რა ეს გარდანქეშანმა მოიხილა და შაბრანგის თავი მოიტანა იმ
Line of ed.: 24    
წყეულმა, ამან დიდად შეწუხების გამო თვალთაგან ცრემლი ვე\ღარ
Line of ed.: 25    
დააყენა და კიდეც ეშინოდა, არ დამინახოსო. ამავე ჟამს ფა\რანდეიც
Line of ed.: 26    
გამობრუნდა. ერთი ძველი თოფრა იშოვა. პურის ნამ\ტვრევები
Line of ed.: 27    
და ყურძენი ჩააწყო და ამას წინ გაუსწრა, და ამ გარდან\ქეშანის
Line of ed.: 28    
გამოსავლელს გზაზე დააგდო და თითონ ცოტა მოფარებით
Line of ed.: 29    
მოშორდა და თქვა: ეგება გარდანქეშანმა ეს ცოტაც არის გემოთ
Line of ed.: 30    
ნახოს და მერე მე ვიცი, რაც იმას მოუვაო!

Line of ed.: 31       
გარდანქეშანი გამობრუნდა. შინათკენ წამოვიდა და გზაზედ ეს
Line of ed.: 32    
თოფრაკი პურის ნამტვრევებით და ყურძენი დაუხვდა. რა გასინჯა,
Line of ed.: 33    
მაშინვე მიხვდა და თქვა: იმ წყეულს ჩემთვის რა მახე მოუმზადებია.
Line of ed.: 34    
მოდი, აქ დავჯდები. ცოტა ხანს ამას ცოდილობას დაუწყებ, მერე წავ\სწვები
Line of ed.: 35    
და თავს მოვიმთვრალებ. რა დამინახავს, მაშინვე ჩემს თავის
Line of ed.: 36    
მოსაჭრელად გამოექანება და თუ ხელი მოვავლე, ვეჭვობ, შაბრან\გის
Page of ed.: 445  Line of ed.: 1    
სიკვდილი შევინანოო. მივიდა, თოფრას ცოდილობა დაუწყო.
Line of ed.: 2    
ცოტას ხანს უკან წამოდგა, ბარბაცი შექნა და მივიდა და ერთს
Line of ed.: 3    
ალაგს მიეგდო.

Line of ed.: 4       
რა ფარანდეი ჯანსუზ ეს ასე იხილა, დიდად იამა, მაგრამ შიშით
Line of ed.: 5    
ახლოს ვერ დაეკარა და შორიდამ ასე შესძახა: ჰეი, გარდანქეშანო,
Line of ed.: 6    
მე აქედამ შენ კარგად გიყურე, რომ არც პური და არც ყურძენი
Line of ed.: 7    
შენ გემოთ არა ნახე, მაგრამ შენ ასე გინდა, რომ ახლოს მიმიტყუო
Line of ed.: 8    
და შაბრანგის სისხლი მაზღვევინო. მე შენის დაჭერის ჟამი კარგად
Line of ed.: 9    
ვიცი! წადი და ეგენი კარგად მოამზადეო. ეს თქვა და ფიცხლად
Line of ed.: 10    
გაექცა, რომ თვალწინ მიეკარგა. და გარდანქეშანმა რა ეს მოიხი\ლა
Line of ed.: 11    
დიდად ქება დაუწყო და მოეწონა, იმახ ჭკუა-ქცევა და აიარობა
Line of ed.: 12    
ერთმანეთზე უკეთესი აქვსო. ესე თქვა და დიდად შეწუხებული,
Line of ed.: 13    
გულხელდაკრეფილი ხელმწიფეს იახლა.

Line of ed.: 14       
რა ასრე შეწუხებული იხილეს, ხელმწიფემ უბრძანა: აიარების
Line of ed.: 15    
სპასალარო და თავო, რა არის შენის ეგრე შეწუხების მიზეზი ან
Line of ed.: 16    
შაბრანგ სადა გყავსო? იმან დიდის მწუხარებით მოახსენა: ჰეი,
Line of ed.: 17    
ქვეყანის მპყრობელო ხელმწიფეო, შაბრანგ თქვენის ჭირის სა\ნაცვლო
Line of ed.: 18    
შეიქნაო. იქაური ამბავი ყოველივე თვითეულად ხელმწი\ფეს
Line of ed.: 19    
მოახსენა. იქ მყოფნი ყოველნივე, ყარამან, ხოსროვშირი და
Line of ed.: 20    
სრულიად ფალავანნი დიდად შესწუხდნენ. გარდანქეშანმა მოახსე\ნა:
Line of ed.: 21    
ხელმწიფეო, მე თუ ის წყეული ვერ მოვკალ, უთუოდ ჩემს თავს
Line of ed.: 22    
მოვიკლავო. ეს თქვა და სამი აიარი გაგზავნეს და შაბრანგის გვამი
Line of ed.: 23    
მოიღეს და მიწას დამარხეს.

Line of ed.: 24       
მერე ხელმწიფემ სარდალთ და ფალავანთ უბრძანა, ომის თა\დარიკი
Line of ed.: 25    
იწყეთო. მეოთხეს დღეს საომრად მოედანს გამოვიდნენ.
Line of ed.: 26    
ორისავე მხრიდამ თავ-თავის განწესებულს ალაგს დასტები და\აწყვეს.
Line of ed.: 27    
ორსავე მხარეს საომარსა ნაღარასა ჰკრეს და ყოველსა კაც\სა
Line of ed.: 28    
მოედანზე თვალი ეჭირა, რომელი ფალავანი გამოვა და ვისი
Line of ed.: 29    
ცხენი უპატრონო უკუ იქცევაო. ნახეს, რომ არყასმან რაიაზამს თა\ვი
Line of ed.: 30    
დაუკრა და გამოეთხოვა და მოედანს გამოვიდა. და რამდენიმე
Line of ed.: 31    
ფალავანნი და სარდალნი წინ გამოუძღვნენ. ,მოედანის პირთან მო\ჰყვნენ,
Line of ed.: 32    
თავი დაუკრეს და უკან გაბრუნდნენ. მერე ამან დიდის ხმით
Line of ed.: 33    
შემოსძახა: მე ვარ არყას ხუნხარი, ძმა სალსალისა, რომელსაცა ჩემი
Line of ed.: 34    
ომი გინდოდესთ, მოედანსა გადმოდითო.

Line of ed.: 35       
ფალავანი გამოითხოვა და უშანგ-შას მხრიდამ ზორაბ აჯდარხუ\არ
Line of ed.: 36    
გამოვიდა, ხელმწიფეს გამოეთხოვა, მოედანს დიახ გულოვნად
Page of ed.: 446  Line of ed.: 1    
გამოვარდა. ფიცხლად შემოუტია, სამი მძიმე ლახტი თავსა ჰკრა,
Line of ed.: 2    
მაგრამ ვერცაღა თუ შეატყობინა. მერე გამწარებული არყას მოუხ\და,
Line of ed.: 3    
სარტყელსა ხელი ჩაავლო, აზიდა, თავს შეიცილა და ასეთი დას\ცა
Line of ed.: 4    
მიწასა, რომ გონება მიეხადა. აიარები მისცვივდნენ ზორაბს, ხე\ლები
Line of ed.: 5    
შეუკრეს და წაიყვანეს.

Line of ed.: 6       
რა ესე იხილა ბაჰმან აიარმა, ხელმწიფეს თავი დაუკრა და მოე\დანს
Line of ed.: 7    
გამოვიდა, შუბი მკლავსა განიწონა, მკერდსა საკრავად მიუ\ტია.
Line of ed.: 8    
მან ფარი იფარა და მას აატანინა, ამანაც ავჟანდიდან ფეხი გა\მოჰყო,
Line of ed.: 9    
ბაჰმანს გულსა ჰკრა და ცნობა მიეხადა, ცხენთაგან ძირს
Line of ed.: 10    
მიწას დაეცა. სწრაფად აიარნი მოცვივდნენ, ხელები შეუკრეს და
Line of ed.: 11    
წაიყვანეს.

Line of ed.: 12       
რა ესე ასე მოიხილეს, ყაზამფარ ხათაიმ ბასრსა ხმალსა ხელი
Line of ed.: 13    
მიჰყო და სწრაფათ შეუტია. რა დასაკრავად შეუმაღლა, არყას ხუნ\ხარი
Line of ed.: 14    
ხმლისა მაჯას მისწვდა და ესეთი ძლიერად მოუჭირა ხელი,
Line of ed.: 15    
რომ ხმალიც ძირს დაეცა და თითონაც დასუსტებული ცხენისაგან
Line of ed.: 16    
გარდმოვარდა და იგიცა წაიყვანეს.

Line of ed.: 17       
იმჟამად სარჯან ინდი გავიდა და სამი მძიმე ლახტი დაჰკრა. მაგ\რამ
Line of ed.: 18    
არყასმა ძლიერებით არად მიიჩნია. რა რიგი ამას ერგო, არყას\მა
Line of ed.: 19    
ერთი მძიმე ლახტი თავსა ჰკრა. მანცა ფარი შეაშველა, მაგრამ
Line of ed.: 20    
მისი ძლიერად დაკრული ვეღარ შეიმაგრა, მცირე რამ გულსა მოხ\ვდა
Line of ed.: 21    
და სრულებით სპილოსა. იგი და სპილო ორივე ძირს დაეცნენ
Line of ed.: 22    
და იგიცა აიართა წაიყვანეს.

Line of ed.: 23       
მერე ქეივან-შას შვილი დაუთ-შა მოუხდა და ესეცა დაიჭირა.
Line of ed.: 24    
რაღა გრძლად თავი გაწყინოთ, იმ დღეს ას ოცდაცხრა ფალავანი
Line of ed.: 25    
შეება, ყოველივე დაიჭირა და წაიყვანა. და რა შეღამდა, გასაყარ\სა
Line of ed.: 26    
ნაღარასა ჰკრეს და მებრძოლნი ყოველნივე თავ-თავისად გაიყარ\ნენ.
Line of ed.: 27    
უშანგ თავის ტახტს დიდად შეწუხებული დაჯდა. და ამ დღის
Line of ed.: 28    
ომის საქმეს და ამ ფალავნების დაჭერას ლაპარაკობდნენ.

Line of ed.: 29       
იქით მხარეს რაიზამ მხიარულის გულით ტახტსა დაბრძანდა და
Line of ed.: 30    
არყასს გამარჯვება მიულოცა და თავისი თაჯი თავსა დახურა. იმ
Line of ed.: 31    
დღეს სალსალს და არყასს სამ-სამი ხელი უცხო ძვირფასი იარაღე\ბი
Line of ed.: 32    
და ხალათები უბოძა და შეიქნა სმა და ლხინი. და მაშინ სალ\სალ
Line of ed.: 33    
ძმასა თვისსა უთხრა: ბედნიერიმცა არის დღევანდელი თქვენი
Line of ed.: 34    
ომი, მაგრამ ხვალის ომი მე უნდა დამაცალოთ და მოედანიც მე უნდა
Line of ed.: 35    
დამიცალოთო. არყასმა ნება დართო. და რა მეჯლიში მოიცალა, ცო\ტა
Line of ed.: 36    
განისვენეს.

Page of ed.: 447 
Line of ed.: 1       
რა დილა გათენდა, ორისავე მხრიდამ საომარსა ნაღარასა ჰკრეს
Line of ed.: 2    
და თავ-თავის ალაგას დასტები დაეწყო. იმჟამად სალსალმა ხელმწი\ფეს
Line of ed.: 3    
თავი დაუკრა და ფარანდეი ჯანსუზ წინ გამოუძღვა. რა მოედანს
Line of ed.: 4    
გამოვიდა, უშანგისაკენ შესძახა მაღლის ხმითა: ვინცა ვინ ძლიერნი
Line of ed.: 5    
ფალავანნი ხართ, მოედანს გამოდით და უშანგ-შას თქვენს თამაშს
Line of ed.: 6    
ვაყურებინებო! რა დაგმართოთო. ესე თქვა და მოედანს ნავარდი
Line of ed.: 7    
შექნა.

Line of ed.: 8       
აქედამ ბარამ ჯიბილი ხელმწიფეს ეახლა, თავი დაუკრა და მოე\დანს
Line of ed.: 9    
გავიდა. მასვე წამს სალსალს მიმართა და ერთი ასეთი მძიმე
Line of ed.: 10    
ლახტი ჰკრა თავსა, რომ თუ არ დიდის ძლიერებით, ვერავინ გაუძ\ლებდა.
Line of ed.: 11    
და სალსალსაც დიდად მოეწონა ამისი ასე სიმხნე და მეო\რეცა
Line of ed.: 12    
და მესამეცა ერთმანეთზე უმძიმესად ჰკრა, მაგრამ ლახტსავე
Line of ed.: 13    
აატანინა და უვნებლად მორჩა. რა რიგი მასცა ერგო, ერთი მძიმე
Line of ed.: 14    
ლახტი ბარამს ჰკრა, ასე ძლიერად მოხვდა, რომ თავიდამ ფეხამ\დისინ
Line of ed.: 15    
სულ ოფლში გაცურდა. რა მეორე და მესამეცა ამისთანა
Line of ed.: 16    
მძიმე ლახტები ერთმანეთზე მოხვდა, დასუსტდა და მარტორქისაგან
Line of ed.: 17    
ძირს ჩამოვარდა. მსწრაფლთ ხელი შეუკრეს და წაიყვანეს.

Line of ed.: 18       
რა ყათრანმა ესე მოიხილა, ხელმწიფეს თავი დაუკრა და შუბსა
Line of ed.: 19    
ხელი მიჰყო და სალსალსა მოუხდა. სალსალმა ფარი იფარა, მაგრამ
Line of ed.: 20    
ფარმა ვერ შეიმაგრა და შიგ გავარდა. სალსალ მეტის სიფიცხით
Line of ed.: 21    
მარტორქას გავაზედ გარდასწვა და შუბი და ფარი ორივე გაიცდი\ნა
Line of ed.: 22    
და უვნებლად გარდარჩა. მსწრაფლად აიარებმა სხვა ფარი მო\ართვეს.
Line of ed.: 23    
ცხენსავე თვისსა გასწორდა.

Line of ed.: 24       
რა ყათრან მეორედ მობრუნდა და ლახტის დაკვრას ემზადე\ბოდა,
Line of ed.: 25    
იმჟამად ყარამანისაგან ერთი დიდი საშინელი ხმა ესმა და
Line of ed.: 26    
სალსალმა იკითხა: ეს რა ამბავი არისო? აიარებმა უთხრეს: ყარამან
Line of ed.: 27    
ლაშქარს მოუხდა და ორმოც ათასს ფალავნებში შიგ შემოერია და
Line of ed.: 28    
სრულებით დაფანტა და პყრობილნი ფალავანნიც განათავისუფ\ლაო.
Line of ed.: 29    
იწყინა სალსალმა და რაიაზამს მოახსენა: ამისთანა უმსგავ\სო
Line of ed.: 30    
საქმე რატომ ჰქნა, რომ არას ფალავანს არ ეკადრება? მე იმას
Line of ed.: 31    
ამ საქმეს არ დაუთმობ. თუ იმასაც ახლავე არ დავიჭერ, ჩემი სა\ხელი
Line of ed.: 32    
სალსალ და არყასის სახელი ნუღარ იხსენება! და თუ სხვა
Line of ed.: 33    
ვინმე მომაშველეთ, ეს იცოდეთ, რომ.თქვენკენ მე აღარ
Line of ed.: 34    
მოვბრუნ/დებიო.

Line of ed.: 35       
ამგვარის ქადილით არყას წაიყვანა და მაღლის ხმის ძახილით
Line of ed.: 36    
უკან მისდევდნენ. ყარამან მათი ძახილი გაიგონა და მუქარა მიეს\მა,
Page of ed.: 448  Line of ed.: 1    
ორასნი ფალავანიც თან ახლდნენ და ხუმრობით მიდიოდნენ. ნა\ხა,
Line of ed.: 2    
რომ ორი ვინმე ფალავანი იმისკენ პირდაპირ მიდიან, ესენი
Line of ed.: 3    
შინათკენ დაითხოვა და უთხრა: თქვენ წადით და მე ამათ ცოტას
Line of ed.: 4    
რასმე ჩემს ძალას ვაჩვენებო. ხოსროვშირს ხელი მოჰკიდა და თა\ვისთან
Line of ed.: 5    
მოაცდევინა. ამათთან გარდანქეშანიც იქ დასდგა. და
Line of ed.: 6    
ფალავანთა, რომელნიც დაითხოვა, საჩქაროდ იარეს და უშანგ-შას
Line of ed.: 7    
იახლნენ. რა ამათი მისვლა სცნა ხელმწიფემ, უთავაზა, წამოუდგა,
Line of ed.: 8    
განთავისუფლება მიულოცა და თავ-თავის ალაგს დასხდნენ. მერე
Line of ed.: 9    
ყარამანის ამბავი იკითხა და ყოველივე წვრილად მოახსენეს.

Line of ed.: 10       
რა იგი არყას და სალსალი ყარამანს მიუახლოვდნენ, არყასმა
Line of ed.: 11    
შემოუძახა: შენ იგი ხარ, რომ ჯარში მუხთლობით შეხველ და
Line of ed.: 12    
ფალავნები მოგიპარავსო. აწ გიჩვენებ სინანულსაო! მიუხდა და
Line of ed.: 13    
ერთი ძლიერი ლახტი ჰკრა და ყარამანმა ლახტსა აატანინა, მაგრამ
Line of ed.: 14    
ყარამანს დიდად მოეწონა იმისი ძლიერება. ორიცა სცა, მაგრამ ვე\რა
Line of ed.: 15    
ავნო რა. რა რიგი ყარამანი ერგო, მანცა ესეთი ძლიერად დაჰკ\რა,
Line of ed.: 16    
რომ თავის სიცოცხლეში ამისთანა მძიმე ლახტი არავისგან მო\ხვედროდა.
Line of ed.: 17    
მანცა ლახტი იფარა, მკლავით ვეღარ შეიმაგრა, მარტო\რქას
Line of ed.: 18    
მოხვდა და თავი სრულიად გააგდებინა და დარჩა ქვეითადა.

Line of ed.: 19       
რა ეს ნახა სალსალმა, მოუხდა ყარამანს და ერთი მძიმე ლახტი
Line of ed.: 20    
ჰკრა. ასეთი ძლიერი მოხვდა, რომ შეშფაიბარი მის ლახტის ძლიე\რებისაგან
Line of ed.: 21    
კოჭებამდის მიწასა დაეფლა. ყარამანმა ქუსლი ჰკრა და
Line of ed.: 22    
გაამხნო. რა რიგი ყარამანს ერგო, ლახტი თავსა შემოივლო, მრის\ხანედ
Line of ed.: 23    
მიუხდა, თავსა ჰკრა. მანცა ლახტი იფარა. ამ ძლიერად
Line of ed.: 24    
დაკრულს ლახტს მარტორქამ ვეღარ შეუძლო და წელი მოსწყდა
Line of ed.: 25    
და მიწას დაეცა და ორნივ ძმანი ქვეითად დარჩნენ. რა ყარამანმა
Line of ed.: 26    
ესენი ასე იხილა, შეებრალა და აღარ ეომა და ორთავეს ესრედ
Line of ed.: 27    
უთხრა: ფალავანნო, აქ თუ მე თქვენ ორნივე დაგხოცოთ, ჩემი რა
Line of ed.: 28    
სახელოვნება იქნება და ან თუ თქვენ მომკლავთ, ვინ დაგინახავსთ?
Line of ed.: 29    
ერთმანეთის ძლიერება ხომ კარგად გამოვსცადეთ. თქვენ ამაღამ
Line of ed.: 30    
შინ განისვენეთ დახვალ მოედანზე ჩემის ხელმწიფის წინ გარ\დავსწყვიტოთ
Line of ed.: 31    
ერთმანეთის საქმეო.

Line of ed.: 32       
რა ეს ყარამანისაგან მოისმინეს, ესენიც დამორჩილდნენ და ნე\ბა
Line of ed.: 33    
დართეს. რა ამ პირობით შეიკვრნენ, გარდანქეშანს უთხრა. ახ\ლავ
Line of ed.: 34    
საჩქაროდ ორი მარტორქა კარგის მძიმის იარაღებით ამათ მო\ართვიო.
Line of ed.: 35    
საჩქაროდ წავიდა და მოართვა. ისინი იქით გაისტუმრა და
Line of ed.: 36    
ყარამანიც შინ მივიდა.

Page of ed.: 449 
Line of ed.: 1       
რა რაიაზამს ეს ორნი ფალავანნი მშვიდობით მოუვიდა, დი\დათ
Line of ed.: 2    
იამა. მეჯლისი გამართა და ამათ ყარამანის ამბავი ჰკითხა, რა
Line of ed.: 3    
უყავითო? მათ მოახსენეს: ხელმწიფევ, ეს ორი მარტორქა იმან
Line of ed.: 4    
ფეშქაშად მოგვართვა და ზავი გვთხოვა, რადგან ჩვენ ორნი ვიყავით
Line of ed.: 5    
და ის მარტო იყო: ჩვენც ავიღეთ და გავუშვით და აღარ შევიპყა\რით.
Line of ed.: 6    
და ხვალე პირობა იყოს, რომ იმასაც მოვკლავთ და უშანგ\შასაცა
Line of ed.: 7    
და იმის შვიდს იყლიმს შენ მოგართმევთ და თქვენ
Line of ed.: 8    
ეპატ/რონნეთო.

Line of ed.: 9       
აქეთ ყარამან მივიდა. უშანგ ხელმწიფე წინ მიეგება, მოიკი\თხა,
Line of ed.: 10    
იმ დღის ომი მიულოცა. ხელი მოჰკიდა და წინ დაისვა. მერე
Line of ed.: 11    
ფალავნების ამბავი ჰკითხა. ყარამან მოახსენა, როგორც გარდახედო\და,
Line of ed.: 12    
ხელმწიფემ ჰკითხა, როგორი რამ ძალის მქონენი არიანო?
Line of ed.: 13    
ყარამან მოახსენა: არა დია ძლიერნი გახლავან და ხვალე ძალითა
Line of ed.: 14    
ღვთისათა იმათ ორთავე ამა სოფლიდან გამოვასალმებო. ესე თქვა
Line of ed.: 15    
და ლხინი დიდი გაიმართა. იმჟამად შირფანჯა აიარი რაიზამის
Line of ed.: 16    
ურდოდამ მოვიდა. შევიდა იქაური ამბავი და იმათგან ქადილი ხელ\მწიფეს
Line of ed.: 17    
და ყარამანს მოახსენა. ხელმწიფემ ამაზე უბრძანა: ხვალ ომი
Line of ed.: 18    
იქნება და ყველას გამოუცხადეო.

Line of ed.: 19       
რა მეჯლისი გათავდა და დილა გათენდა, ორისავე მხრიდამ
Line of ed.: 20    
ნაომარსა ნაღარასა ჰკრეს და ორისავე მხრიდამ დასტები დაეწყო.
Line of ed.: 21    
არყას მივიდა და რაიაზამს თავი დაუკრა და მოედანს გამოვიდა და\უშანგისაკენ
Line of ed.: 22    
შემოსძახა: დღეს პირობა არის და ყარამანის მეტი ნუ\რავინ
Line of ed.: 23    
გამოვა, მე მისად საბრძოლად გამოვსულვარო! რა ეს მოისმი\ნა
Line of ed.: 24    
მაშინვე ყარამანმა ხელმწიფეს თავი დაუკრა და გარდანქეშანი წინ
Line of ed.: 25    
გამოუძღვა და მოედანსა გამოვიდნენ.

Line of ed.: 26       
რა ახლოს მივიდნენ, ყარამანმა თავი დაუკრა და არყასმა სალამი
Line of ed.: 27    
არ ჩამოართვა. შუბი დაიტრიალა და ცხენსა ქუსლი ჰკრა. შუბი ყა\რამანს
Line of ed.: 28    
გულსა მიუტანა. ყარამანმა მარცხენა ფეხით ავჟანდა დასცა\ლა
Line of ed.: 29    
და მარჯვნივ გარდახდა და შუბი მით გაიცდინა. არყას დიდად
Line of ed.: 30    
განრისხდა თავის იარაღის მოუხმარებლობისათვის, მეორედ მოუხდა
Line of ed.: 31    
და ერთი მძიმე ლახტი ჰკრა თავსა. ყარამანმა ლახტი იფარა და მით
Line of ed.: 32    
აიცდინა, მაგრამ ესეთი ძლიერად მოხვდა ლახტი ლახტსა, რომ ორი\ვე
Line of ed.: 33    
ფალავანი ამ ლახტების ცეცხლმან დაჰფარა და ყარამანმა თავის
Line of ed.: 34    
გულში დიდი ქება შეასხა და ეს თქვა: ნეტამც ეს ფალავანნი დაგვე\მორჩილვბოდნენ,
Line of ed.: 35    
რომ ამათი ძლიერი ჭაბუკობა ჩემის ხელით არ
Line of ed.: 36    
მოსწყდებოდესო. მესამეც ძლიერი ლახტი ჰკრა და მასაც უვნებლად

Line of ed.: 37       
გარდარჩა.

Page of ed.: 450 
Line of ed.: 1       
რა რიგი ყარამანს ერგო, შუბი დაიტრიალა და არყასს მოუხდა
Line of ed.: 2    
გულსა საკრავად. არყას მარტორქასა გავაზე გარდაწვა და შუბი გა\იცდინა.
Line of ed.: 3    
მეორეც ლახტითა სცა, მაგრამ მასაც გარდარჩა. მესამეთაც
Line of ed.: 4    
განრისხებული მოუხდა და უმძიმესი ლახტი ჰკრა. თვითონ უვნებ\ლად
Line of ed.: 5    
გარდარჩა, მაგრამ მარტორქას ამ ლახტის ცემაზე წელი მოსწყ\და
Line of ed.: 6    
და ძირს დაეცა და მასვე წამსა არყას ქვეითად მოუხდა. ყარამანც
Line of ed.: 7    
შეშფაიბრიდამ გარდახდა და ორნივე ქვევითად დიდხანს იბრძოდნენ
Line of ed.: 8    
და ვერა რომელმან სძლია.

Line of ed.: 9       
არყას განრისხდა და ხმალსა ბასრსა ხელი მიჰყო და შემოუტია,
Line of ed.: 10    
ყარამანმა თავისი თიღი ყამყამი მის ხმალს შეუფარა. მოხვდა არყა\სის
Line of ed.: 11    
ხმალი, სამად გატყდა. არყას განრისხდა ხმლის გატეხისათვის და
Line of ed.: 12    
რაც ხელში შერჩა, ყარამანს შემოსტყორცნა და არა მცირედ წარბში
Line of ed.: 13    
დაჰკოდა და ლოყას სისხლი გარდმოედინა. რა თავის თავი ესრედ
Line of ed.: 14    
იხილა, განრისხებული მიუხდა არყასს, მკერდსა ერთი ასეთი მჯიღი
Line of ed.: 15    
შემოჰკრა, რომ არყას მაშინვე უცნობო შეიქნა და ძირს დაეცა. ყა\რამანმა
Line of ed.: 16    
მსწრაფლად ხელი თიღი ყამყამს მოივლო, თავი მოჰკვეთა და
Line of ed.: 17    
ხელმწიფეს მიულოცა. ნიადაგმცა თქვენი მტერი ესე იძლიოს, ვით
Line of ed.: 18    
ეს ბილწი.

Line of ed.: 19       
რა სალსალმა თავისი ძმის სიკვდილი მოიხილა, მკერდგარდაგლე\ჯილი
Line of ed.: 20    
და ძმისათვის დიდად გულდამწვარი, განრისხებული მოედანსა
Line of ed.: 21    
გამოვიდა და ყარამანს შემოსძახა: ჰეი, წყეულო! შენ ჩემის ძმის სი\კვდილი
Line of ed.: 22    
როგორ გაბედე! აწ იხილე ჩემგან შენის თავის სიცოცხლის
Line of ed.: 23    
სადაღა გარდარჩენა! უბედურსა უშანგსა და იმისის ჯარსაც სულ
Line of ed.: 24    
ქვეყანიდამ ავაოხრებო! ესე თქვა და განრისხებულმან ბასრსა ხმალ\სა
Line of ed.: 25    
ხელი მიჰყო. ყარამან სალსალის მოქნეულს ხმალსა თავისი თიღი
Line of ed.: 26    
ყამყამი მიაგება და ხმალი სამად გაუტყდა. ყარამანმა ესე უთხრა:
Line of ed.: 27    
პირველსავე მოსვლაზე რომ მესისხლედ მომიხდი, ხლმის შემოკვრა
Line of ed.: 28    
როგორ უნდა. მე გაჩვენებ.

Line of ed.: 29       
ესე უთხრა და თიღი ყამყამსა ხელი მიჰყო. და მიუხდა და შემო\უძახა:
Line of ed.: 30    
გამიფრთხილდი და ნახე ძლიერება ჩემი, რომ როგორი ფალა\ვანი
Line of ed.: 31    
უშობივარ ჩემს დედასაო! ესე სთქვა და მოუქნია ხმალი. მანცა
Line of ed.: 32    
ფარი შეაშველა, ფარი ორად გაჰკვეთა და ხმალი თავსა დაემღერა,
Line of ed.: 33    
თვალსა სტუმრად ეწვია და ენასა ემუსიკებოდა, ყელსა გზა იპოვა
Line of ed.: 34    
და გულსა არასიხარულიანი ამბავი მიართვა, ცხენის უნაგირს
Line of ed.: 35    
სალამი მიაგება და ცხენის ქვეშ გამოკრთა. ფალავანი სალსალ ორად
Line of ed.: 36    
გაჰკვეთა და მისი მარტორქაც უვნებლად ვეღარ გარდარჩა, იგიც
Page of ed.: 451  Line of ed.: 1    
ორად გაიკვეთა და ოთხად კვეთილნი ფალავანი და მარტორქა მოე\დანსა
Line of ed.: 2    
დაეცნენ.

Line of ed.: 3       
რა ესე საქმე მოიხილეს, ორმოცმა ათასმა ფალავანმა ყარამანს ერ\თობით
Line of ed.: 4    
შემოუტივეს. რა ყარამანმა მათი თავის თავზე მომავლობა
Line of ed.: 5    
დაინახა, ერთის დიდი ხმითა ღვთისა სახელი ახსენა და შიგან შეიჭ\რა,
Line of ed.: 6    
ვითა სონღული წეროთა გუნდსა და ვითა შევარდენი მტრედის
Line of ed.: 7    
გუნდს, ისრე მიეხოცებოდა და სრულებით დაფანტა. რა რომ რაიაზამ
Line of ed.: 8    
ხელმწიფემ ესე იხილა და ყოვლის გზით თავისის თავის იმედი გარ\დაიწყვიტა
Line of ed.: 9    
და საჩქაროდ ბრძანა: რაც რომ მეომარი სპილოები იყოს,
Line of ed.: 10    
სულ ეხლავე ამათზედ მიუშვით და უშანგის ლაშქარი სრულებით
Line of ed.: 11    
ასწყვიტეთო.

Line of ed.: 12       
რა ესე ბრძანება სინდელთა მოისმინეს, მაშინვე დიდროვანის
Line of ed.: 13    
ჯაჭვებითა სპილოები ერთმანეთსა გარდააბეს, ას ოთხმოცი გასწავ\ლებული,
Line of ed.: 14    
ომის ნაჩვევი სპილოები უშანგის ჯარზე მოუშვეს და ყო\ველი
Line of ed.: 15    
ფალავანი მოედნისაგან გამოეცალნენ. და ყარამან ხმალ-ხელთ
Line of ed.: 16    
პყრობილი უშანგ-შას იახლა და მოახსენა: ხელმწიფეო, როგორ გვი\ბრძანებთ
Line of ed.: 17    
ამას ოთხმოცის მეომრის სპილოს საქმესაო? ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 18    
ბრძანა: ჩვენც ქეთან-შასი და რაჰინდისეული სპილოები შე\ვაბათო.
Line of ed.: 19    
ყარამანმა მოახსენა: ორსავე მხარეს ამდენი პირუტყვის
Line of ed.: 20    
ერთმანეთზე შეხოცა ხომ დიდი საცოდაობა არის! თქვენ ბრძანეთ
Line of ed.: 21    
და თქვენი ლოცვით ჩვენ შევებნეთო.

Line of ed.: 22       
რა ეს მოახსენა ყარამანმა, მაშინვე ხოსროვშირს ყათრანს და ბა\რამ
Line of ed.: 23    
ჯიბილს დაუძახა. საჩქაროდ იახლნენ, ამათ უთხრა: ეხლავ შვი\დი
Line of ed.: 24    
ათასი ძლიერად.მებრძოლნი ფალავანნი წამოიყვანეთო! და ესეც
Line of ed.: 25    
უბრძანა: მე მომყევით და რასაც დროს ჩემი ძლიერად ხმა გაიგო\ნოთ,
Line of ed.: 26    
თქვენც ერთობით მაშინვე შეჰყვირეთ და ღვთის ძალით გაფრ\თხებიან
Line of ed.: 27    
და ერთობით უნდა დავამხო და ტახტი მისი შევმუსროო. რა
Line of ed.: 28    
ეს თქვა, შეუტია და ბრძანებისამებრ უკან მიჰყვნენ.

Line of ed.: 29       
რა ყარამან სპილოთა ახლოს მივიდა, მარჯვენა ხელი მარცხენასა
Line of ed.: 30    
გვერდსა შემოიხვია და მარცხენა ხელი მარჯვენასა გვერდსა და
Line of ed.: 31    
ღვთისა სახელი ასეთისა ხმითა შესძახა, რომ სარანდიბის მთა და იგი
Line of ed.: 32    
არემარე ასეთი შეინძრა, რომ დიდსა ხანობამდისინ ზანზარებდა. და
Line of ed.: 33    
ყარამანის მიმდევართა ფალავანთა და სარდალთაც ერთობით შეჰყვი\რეს
Line of ed.: 34    
და ესეთი ხმა გამოხდა, რომ ქვეყანა ირყეოდა, რა ამ მეომართა
Line of ed.: 35    
სპილოთა ესეთი საშინელი გრგვინვა მიესმათ, ასე შეშინდნენ, რომ
Line of ed.: 36    
თრთოლა დაიწყეს. საჩქაროდ გაფრთხნენ. ერთი მეორეს ეცა და რაც
Page of ed.: 452  Line of ed.: 1    
საომარი იარაღი ამათ ზურგს მომართული ჰქონდათ, ესეც ჩამოჰყა\რეს
Line of ed.: 2    
და უკანვე გაიქცნენ თავისავე ჯარს შეუტივეს და მრავალნი ხე\ლისა
Line of ed.: 3    
და ფეხისაგან დამუსრეს და ამოსწყვიტეს. მრავლის ცდითა
Line of ed.: 4    
ლაშქარი ძლივ გარდაურჩა, მაგრამ სპილოთა უკან მიმყოლი ყარამან
Line of ed.: 5    
და ცალ მხარეს ქეთან-შას და ცალ მხარეს რაჰინდი, ერთის მხრიდან
Line of ed.: 6    
უშანგ-შას ლაშქარი ესრეთ მიეწივნენ, რომ რაიზამის ლაშქარს რის\ხვა
Line of ed.: 7    
ღვთისა დასცეს.

Line of ed.: 8       
რა რაიაზამმა თავისი ლაშქარი ესრეთ იხილა, ასრე დიდად შესწუხ\და,
Line of ed.: 9    
რომ ცნობა მიეგო და თვალთ დაუბნელდა და აღარ იცოდა, რა
Line of ed.: 10    
ექნა. რა გონებას მოეგო და შეხედა, ყარამან დაინახა, რომელ თავი\სი
Line of ed.: 11    
ფალავნები და დასტები სრულებით აურია და დაუფანტა და ამის
Line of ed.: 12    
სიახლოესაც მიაწია, რა ესე მოიხილა, მობრუნდა და თავის სარდალ\თა
Line of ed.: 13    
და ვეზირთა უბრძანა: ჰეი, ვეზირნო, ესე გვარი საქმე კეთილი
Line of ed.: 14    
რჩევა არ იყო ჩვენს თავზე. ეხლა ერთი რამ წამალი მოვიპოვოთ რა\მე
Line of ed.: 15    
ჩვენის სიცოცხლისაო. რა ესე თქვეს, გასაყრელსა ნაღარასა ჰკრეს.
Line of ed.: 16    
ორისავე მხრის ლაშქარი თავ-თავისად მიიქცნენ და საომარი იარაღი
Line of ed.: 17    
აიყარეს.

Line of ed.: 18       
ყარამან და სხვანი ფალავანნი უშანგ-შას იახლენ და თავ-თავის
Line of ed.: 19    
განწესებულს ალაგს დასხდნენ. ხელმწიფემ ყარამანის იმ დღის ისე\თის
Line of ed.: 20    
სიმხნისათვის და ისეთის სახელოვნებისათვის დიდი ლხინი და
Line of ed.: 21    
მეჯლიში გამართა.

Line of ed.: 22       
იქით მხარეს რაიაზამ დიდად შეწუხებული გაბრუნდა და თავის
Line of ed.: 23    
კარავს დაჯდა და მოუწოდა თვისთა ვეზირთა და დიდებულთა. უბრ\ძანა:
Line of ed.: 24    
ბრძოლით ჩვენ იმათ ვერა დავაკელით და რა ვქნათ? მე ხომ
Line of ed.: 25    
იმათ ვერ დავმორჩილდები, რაც უნდა ტანჯვა დამადგეს, მაგრამ ეს
Line of ed.: 26    
დიდად კეთილი იქნება. რომ აქედამ ჩვენსავე ქვეყანაში მშვიდობით
Line of ed.: 27    
მივაწიოთ. რა იქ მშვიდობით მივალთ, იქ სხვარიგად მოვახდენ საქმე\სა
Line of ed.: 28    
და ასეთ ფალავნებს ვიშოვნი, რომ ყარამანს თითო სილის შამოკვ\რის
Line of ed.: 29    
მეტი არ უნდოდესო და უშანგც შვიდის იყლიმიდამ გავაძეოთ
Line of ed.: 30    
და ყარამანსაც თავი მოვჰკვეთოთ და რუბი მასქუნის ქვეყანას მე
Line of ed.: 31    
გავ/ხელმწიფდებიო!

Line of ed.: 32       
ვეზირთ მოახსენეს: ამას ამის მეტი გზა არა გვაქვს. უშანგ-შას
Line of ed.: 33    
რამდენიმე დღის პაემანი ვსთხოვოთ. მერე თქვენ ყოველნი ვეზირნი
Line of ed.: 34    
შემოიკრიბეთ და ჩვენის თავისს კეთილად ცხოვრების საქმე ისე გა\მოვარჩიოთ
Line of ed.: 35    
და კიდეც წავიდეთ ჩვენს ქვეყანასაო.

Line of ed.: 36       
რა დილა გათენდა, ვეზირი სართავ და ეგრეთვე რამდენიმე სხვა\ნი
Page of ed.: 453  Line of ed.: 1    
უშანგ-შასთან მოციქულად გაგზავნა პაემნის სათხოვნელად და
Line of ed.: 2    
შეეხვეწა ამ ვეზირთ, როგორც იყოს, ეცადენით, რომ პაემნის მოცე\მაზე
Line of ed.: 3    
დაიყოლოთ, რომ აქედამ გავეცალოო. რა უშანგ-შას ეს ვეზირ\ნი
Line of ed.: 4    
იახლენ და ყაჰყაი ფილურსავარ იხილა, მასვე წამს ხელმწიფეს
Line of ed.: 5    
იახლა და მოახსენა: რაიაზამის ვეზირნი გიახლენ ელჩადაო. რა ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 6    
მოისმინა, დიდად იამა და დიდებულნი მიაგება და ხელმწი\ფეს
Line of ed.: 7    
აახლეს. ამ ვეზირთ მძიმედ თავი დაუკრეს და ტახტსა ეამბორ\ნენ.
Line of ed.: 8    
ხელმწიფემ შესაფერს ალაგს გარდაიწვია, მოიკითხა და შაქარ\ლამა
Line of ed.: 9    
მიიღეს. ხელმწიფემ უბრძანა: ვეზირნო, რას საქმეზე
Line of ed.: 10    
გარჯილ/ხართო?

Line of ed.: 11       
რა ესე მოისმინეს, ზე ადგნენ და მძიმედ თავი დაუკრეს და ქება
Line of ed.: 12    
შეასხეს: ჰეი, ქვეყნისა მპყრობელო და ერანისა და თურანის მემკვი\დრეო,
Line of ed.: 13    
დიდო და სწორუპოვარო ხელმწიფეო! ჩვენ რაიაზამ წინაშე
Line of ed.: 14    
თქვენსა წარმოგვავლინა სავედრებლად და გევედრებით, რათა ისმი\ნოთ
Line of ed.: 15    
ვედრება მისი. და ძმანიცა მისნი წინაშე თქვენსა წარმოავლინა
Line of ed.: 16    
სავედრებლად და პირობასაცა სდებს და თავის ნაქმართა ინანის და
Line of ed.: 17    
გევედრებათ, რომ თავისი დანაშაული მიუტევოთ და თქვენც პირო\ბა
Line of ed.: 18    
უბოძოთ, რომ თქვენ რომელნიც სუათნები გახლავან, ისიც იმათ\თან
Line of ed.: 19    
იმსახუროთ და იმან თავისი ქვეყანა თქვენ მოგართვათ და თქვენ
Line of ed.: 20    
ნებაზე მოაგდოს თავისი ცხოვრებაცაო.

Line of ed.: 21       
ესე ასე მოახსენეს და გულხელმოჭდობილნი ხელმწიფეს თავს
Line of ed.: 22    
ადგნენ და პასუხის ბრძანებას ელოდნენ. მერე ხელმწიფემ უბრძა\ნა:
Line of ed.: 23    
ვეზირნო, რადგან თავისნი ძმანი წარმოუგზავნია სავედრებლად,
Line of ed.: 24    
ჩვენცა შევიწყალეთ ვედრება მისი, წადით და მოიყვანეთ, რომ ცო\ტას
Line of ed.: 25    
ხანს ერთად შევექცეთ და მასუკან წავიდეს, თავის ქვეყანასაც
Line of ed.: 26    
ისევ იმასვე მივცემ და მეც ერანისაკენ წავალო. ხელმწიფემ ამათ
Line of ed.: 27    
ყველას ხალათები უბოძა და პირობის წიგნიც დაუწერა, დაბეჭდა და
Line of ed.: 28    
გარდანქეშანსა უბოძა და იმათ გააყოლა. მათცა თავი დაუკრეს და
Line of ed.: 29    
წავიდნენ და გარდანქეშანმა თავისი შვიდი შეგირდი თან გაიყოლა.

Line of ed.: 30       
რა რაიაზამს იახლენ, ამათაც მძიმედ თავი დაუკრეს. ხელმწიფემ
Line of ed.: 31    
გარდანქეშანი კაის ალაგს გარდაიწვია და ვეზირნი წინ წარსდგნენ
Line of ed.: 32    
და უშანგისაგან ბრძანებული ყოველივე თვითეულად მოახსენეს. მე\რე
Line of ed.: 33    
გარდანქეშანმა ამოიღო უშანგისაგან მიწერილი პირობის წიგნი
Line of ed.: 34    
და მიართვა, მობრუნდა და თავისსავე სკამს დასჯდა. და ამას შვიდი
Line of ed.: 35    
თავისი თანგაყოლილნი შეგირდნი აიარნი ხელთა ნაჯახის მპყრო\ბელნი
Line of ed.: 36    
თავს ადგნენ. გარდანქეშანმა ამ აორებს უთხრა და ანიშნა:
Page of ed.: 454  Line of ed.: 1    
სანამ რაიაზამ ამ წიგნს წაიკითხავდეს, თქვენ იმის ტახტს რაც ძვირ\ფასი
Line of ed.: 2    
თვალი ამკობდეს, ის მოიპარეთო. ამათ მიუგეს: სანამ შენ გვე\ტყოდი,
Line of ed.: 3    
ჩვენ სულ ადრევე დავიპარეთ, რაც მურასა თვლები იყოო.
Line of ed.: 4    
რა ეს გაიგონა, ამათი ხელოვნება დიდად მოეწონა გარდანქეშანს.

Line of ed.: 5       
რა ხელმწიფემ წიგნი გახსნა და წაიკითხა, ბრძანა: სამხიარულოსა
Line of ed.: 6    
საკრავსა ჰკარითო და გარდანქეშანს უბრძანა: აიართა სარდალო, შენ
Line of ed.: 7    
წადი და ხვალ მეც ხელმწიფეს ვიახლები და მადლობასაც ჩემის პი\რით
Line of ed.: 8    
მოვახსენებო. გარდანქეშან ზე ადგა, თავი დაუკრა და რა გამო\ეთხოვა,
Line of ed.: 9    
ათასი ფლური აჩუქა და საჩქაროდ უშანგ-შას იახლა თავი
Line of ed.: 10    
დაუკრა და მოახსენა: ხელმწიფევ, რა თქვენი ბეჭედი და წიგნი რაია\ზამმა
Line of ed.: 11    
იხილა, დიდად გამხიარულდა ამჟამად, თორემ სააბყარანისაგან
Line of ed.: 12    
დიდად შეშინებული გახლდნენ, მაგრამ ახლა გული დააჯერეს, რომ
Line of ed.: 13    
ყარამან იმათ აღარას ავნებს.

Line of ed.: 14       
მე რომ შესული მნახეს, დიდის გამოჩვენებით მომეგებნენ და
Line of ed.: 15    
რაიაზამ ხელმწიფემაც ერთი საუცხოო ძვირფასით მორთული ტახ\ტი
Line of ed.: 16    
დადგა და მაზე დაბრძანდა. ასეთი ძვირფასის მურასას თვლებით
Line of ed.: 17    
იყო მორთული, რომ კაცს თვალს მოსტაცებდა იმ ტახტის მორთვა.
Line of ed.: 18    
ხელმწიფემ უბრძანა: გარდანქეშანო, დიდად მოგწონებია იმ ტახტის
Line of ed.: 19    
მორთვა, მაგრამ ეს დიდად მიკვირს შენგან, რომ ვერა მოგიპარავს
Line of ed.: 20    
რაო. გარდანქეშანმა მოახსენა: როგორ უნდა მოგვეპარა? მეჯლისი
Line of ed.: 21    
ჰქონდა და რაიაზამ ზედ იჯდა. მაგრამ მაინც კი არა დავაკელით რა.
Line of ed.: 22    
რაც პირველი და ძვირფასი თვლები იყო, ის კი სულ ფარვით ავაჭ\რევინეო.
Line of ed.: 23    
რა ეს მოახსენა, მაშინვე ამოიღო და მოართვა.

Line of ed.: 24       
რა ხელმწიფემ ეს ნახა ამათი ხელოვნება დიდად მოეწონა. მერე
Line of ed.: 25    
ყარამანმა უბრძანა გარდანქეშანო, შენ იმათთან მშვიდობის ამბის
Line of ed.: 26    
მისათხრობლად გაგისტუმრეთ და შენ ტახტი გაუძარც;ვეო?! რაია\ზამ
Line of ed.: 27    
რაკი ამას შეიტყობს, ხომ აღარ მოვაო?! გარდანქეშანმა მოახსე\ნა:
Line of ed.: 28    
სააბყარანო, თქვენთან და ხელმწიფესთან ასე შეშინებულა, რომ
Line of ed.: 29    
მათი ხაზინაც რომ ერთიანად მომეპარა და წამომეღო, მაშინაც ის აქ
Line of ed.: 30    
მოუსვლელი არ დადგება და თუ არ მოვა, ხვალ მოედანზე ვიღას გა\მოგზავნის,
Line of ed.: 31    
რომ იმისნი ფალავნები, თუ გარდარჩენია ვინმე, თხა\თაებრ
Line of ed.: 32    
წელში მოკაკულან, ასე შეშინებულანო.

Line of ed.: 33       
რა ეს გარდანქეშანისაგან მოისმინეს, იქ მყოფთა სარდალთა და
Line of ed.: 34    
ფალავანთა ყოველთავე მრავალი იცინეს. მერე მეჯლისი გამართეს.
Line of ed.: 35    
და დიდსა მხიარულებასა მიეცნენ.

Line of ed.: 36       
იქით მხარეს რა რაიაზამ ადგა და ტახტის ასაღებლად ფარეშნი
Page of ed.: 455  Line of ed.: 1    
მივიდნენ, ნახეს, რომ ტახტი გაძარცვილია. მივიდნენ და რაიაზამს
Line of ed.: 2    
მოახსენეს. რა რომ მანცა ესე ასე იხილა, დიდად განრისხდა და
Line of ed.: 3    
ბრძანა: ეს სწორედ გარდანქეშანის საქმე არისო! გულსა მჯიღსა მა\ლი-მალ
Line of ed.: 4    
იცემდა და ბრძანა: სულ ხმელეთის აიარებს შემოვიბირებ
Line of ed.: 5    
და შენ ამ საქმეს არ შეგარჩენ, შეგიპყრობ და თავდაღმა
Line of ed.: 6    
ჩამოგატყა/ვებო.

Line of ed.: 7       
რა გათენდა, რაიაზამმა ფეშქაშები მოამზადა უშანგ-შასათვის,
Line of ed.: 8    
ყარამანისათვის და ეგრეთვე სხვათა ფალავანთ და სარდალთათვის,
Line of ed.: 9    
დიახ გამოჩენილი და ფასდაუდებელი ფეშქაშები შეამზადა და წარ\მოემართა.
Line of ed.: 10    
რაიაზამ რა უშანგ ხელმწიფეს დაუახლოვდა, აიარნი შე\ვიდნენ
Line of ed.: 11    
და მოახსენეს რაიაზამის მომავლობა, ხელმწიფემ ბრძანა:
Line of ed.: 12    
ჩაუშნი მიაგებეთო! მათცა საჩქაროდ ოქროს ჩოგანი ხელთა იპყრეს
Line of ed.: 13    
და წინა მოეგებნენ. და რა კართა მოახლოვდნენ, შემდგომად ამისა,
Line of ed.: 14    
რაიაზამის ძმები, რომელნიც უშანგ ხელმწიფეს ახლდნენ, ქეთან-შა
Line of ed.: 15    
და სარჯან ინდი და სხვანი ხელმწიფეთა შვილნი, ეგრეთვე სარდალ\ნი
Line of ed.: 16    
და ფალავანნი, ყოველივე თავ-თავისის დაწყობით მოაგება.

Line of ed.: 17       
რა კარავსა ახლოს მოიყვანეს, ყარამანიცა მოეგება და საყვარ\ლად
Line of ed.: 18    
ერთმანეთსა მიესალმნენ, და რა ხელმწიფესთან შევიდნენ,
Line of ed.: 19    
უშანგ-შა ტახტიდამ ძირს ჩამოვიდა. რაიაზამ სამჯერ მიწას დაემხო
Line of ed.: 20    
და უშანგ ხელმწიფემ ხელი მიაშველა, აზიდა და ერთმანეთს მიესალ\მნენ.
Line of ed.: 21    
ხელი მოსჭიდა და ყოველთა მეფეთა თავს გარდაიწვია და
Line of ed.: 22    
სხვანი თავ-თავის შესაბამს ალაგს დასხდნენ. რაიაზამ ფეშქაშები მო\იღო
Line of ed.: 23    
ყოველთათვის და დიდად მოეწონათ სიმრავლეს გარდა
Line of ed.: 24    
ძვირ/ფასობითაც.

Line of ed.: 25       
მერე შარბათი მოიღეს და შეექცნენ, ამის შემდგომაც გამართეს
Line of ed.: 26    
მეჯლისი და შექნეს სმა და მოვიდნენ ღვინის მწდეველნი უცხოს სა\ხისანი
Line of ed.: 27    
და მშვენივრად მორთული ურისა და ფერის მსგავსნი. ხელ\თა
Line of ed.: 28    
მინა ეპყრათ. ყოველთავე და თავ-თავისის ნებისამებ მიართმევ\დიან,
Line of ed.: 29    
ისე, რომ ფალავანნი ორის მიზეზით ითვრებოდნენ, ერთი მე\რიქიფეთ
Line of ed.: 30    
ეშხით და მეორე -- ღვინის სმით. რა რომ ფალავანთა და
Line of ed.: 31    
სარდალთა ღვინის შუღლი თავსა ეწიათ, რაიაზამ ზე ადგა და ხელ\მწიფის
Line of ed.: 32    
უშანგის წინ მოვიდა და თავისი ხაზინის გასაღებები ამოიღო
Line of ed.: 33    
და მოართვა და ხელმოჭდობილი დიდის მოწიწებით ევედრებოდა.
Line of ed.: 34    
მოახსენა: ხელმწიფეო, რაც დანაშაული მქონდეს, ყოველივე თქვენს
Line of ed.: 35    
დიდებულებას აპატიეთ და ეს მოწყალება მოიღეთ, რომ მეც თქვენი
Line of ed.: 36    
მონა შევიქნაო.

Page of ed.: 456 
Line of ed.: 1       
უშანგ-შამ უბრძანა: რაიაზამ, რაც რომ თხოვილია თქვენი, ყველა
Line of ed.: 2    
აღგისრულდება და თქვენი დანაშაულიც მიპატივებია და შენი ხაზი\ნა
Line of ed.: 3    
და შენი ქვეყნებიც ისევ შენთვისვე მიბოძებიაო. და მრავალი იმე\დიანი
Line of ed.: 4    
სიტყვაც სხვა უბრძანა. რა ამისთანა მოწყალებიანი სიტყვები
Line of ed.: 5    
მოისმინა, რაიაზამ ასეთის მხიარულის გულისა იყო, რომ ცოტას და\უკლდა.
Line of ed.: 6    
ესეც თათრების სარწმუნოებაზედ არ მოვიდა. მაგრამ რად\გან
Line of ed.: 7    
თავის გულით ამათი მუხთლობა ეწადა, იმაზედ დაბრკოლდა.
Line of ed.: 8    
შვიდი დღე და ღამე სულ მეჯლისში და შექცევაში ბრძანდებოდნენ.
Line of ed.: 9    
მერმე უშანგ-შამ ინდოეთის დიდებულთა და სულთნებს უბრძანა:
Line of ed.: 10    
თქვენ ერთობით ინდოეთის ხელმწიფის რაიაზმისათვის მიმიბარები\ხართ
Line of ed.: 11    
და ის კიდევ ღვთისათვის! ჩვენც ამდენი ხანია ერანიდან წამოვ\სულვართ
Line of ed.: 12    
და ახლა კი წავალთო. იქითაც ქიშმირის ხელმწიფე უკუ\მდგომია,
Line of ed.: 13    
უნდა მივიდე და თავისი დანაშაული შევანანო და მამიჩე\მის
Line of ed.: 14    
ნახვაც მსურსო.

Line of ed.: 15       
რა ესე ბრძანება მოისმინეს, ყოველთა ირწმუნეს, რომ წაუსვლე\ლობა
Line of ed.: 16    
აღარ იქნებოდა. მერე ბარამ ჯიბილს უბრძანა: ახლავე ჯარს
Line of ed.: 17    
გამოუცხადე, რომ ჩვიდმეტი დღე მზადება იწყონო ერანისაკენ წასვ\ლისა.
Line of ed.: 18    
მეთვრამეტე დღეს უნდა ავიყარნეთო, მაშინვე ყოველთავე გა\მოუცხადა
Line of ed.: 19    
და რა დილა გათენდა, უშანგ-შა თავისის არმიდამ გამობრ\ძანდა
Line of ed.: 20    
და სარდალნი და ფალავანნი სალამში იახლენ. და რაიაზამ
Line of ed.: 21    
ხელმწიფეს უბრძანა: მწადს, რომ სანამ მე აქ ვიყო, თქვენ თქვენსავე
Line of ed.: 22    
მშვიდობით გაგისტუმროთო, რაიაზამ წამოდგა და მადლობა მოახსე\ნა
Line of ed.: 23    
და უშანგს გამოესალმა. აგრეთვე ყარამანს და თავის ძმებსა ყო\ველთავე
Line of ed.: 24    
გამოესალმა.

Line of ed.: 25       
რა თავის კარავს მივიდა, მაშინვე აირნი დაიბარა ფარანდეი ჯან\სუზ
Line of ed.: 26    
და ეგრეთვე სხვანი და უბრძანა: თქვენ აქ უნდა მოიცადოთ, სა\ნამ
Line of ed.: 27    
უშანგ-შა აიყრებოდეს და ან საით წავა, ეს უნდა საჩქაროდ შემა\ტყობინოთ,
Line of ed.: 28    
რომ მეც იმ გზით უშანგ-შას სიკვდილის თადარიკი ვნა\ხო.
Line of ed.: 29    
თქვენის ამბის მაყურებელი ვარო, რა ეს თქვა, ჩასხდნენ გემში
Line of ed.: 30    
და თავის ქვეყნისაკენ გაემართნენ.

Line of ed.: 31       
უშანგ-შამ უბრძანა სარჯან ინდსა, გურგენ-ბელანდ-ქამანდს და
Line of ed.: 32    
სხვათა, ვინცა ვინ მათი მხრისანი იყვნენ, ყველანი დაითხოვა. იახლენ
Line of ed.: 33    
ხელმწიფესა და ყარამანს ხელთა აკოცეს. გამოეთხოვნენ და დიდად
Line of ed.: 34    
მგლოვიარენი შინ წავიდნენ, მცირეს ხანს გულჩინ თავის მამას გა\ჰყვა
Line of ed.: 35    
და ისევ მალე მობრუნდა. იმჟამად ხელმწიფე და რაჰინდი შეექ\ცეოდნენ.
Line of ed.: 36    
რაჰინდმა მოახსენა: ხელმწიფეო, თუ ინებებთ, ცოტას ხანს
Page of ed.: 457  Line of ed.: 1    
სარანდიბის მთისაკენ ნადირობას შევექცეთო, წავიდნენ და სამი დღე
Line of ed.: 2    
და ღამე შეექცნენ და ურიცხვი ნადირი მოსრეს.

Line of ed.: 3       
რა ჩვიდმეტი დღე გავიდა, რაჰინდი ევედრებოდა: სააბყარანო,
Line of ed.: 4    
წყალობას ვითხოვ, რომ სარვიხურამან აქ ჩვენთან დააგდოთ იმისის
Line of ed.: 5    
მიზეზისათვის, რომ თუ ეს აქ გეყოლებათ, აღარც ჩვენ დაგვივიწყებ\თო.
Line of ed.: 6    
ყარამანმაც ნება დართო: დიახ, აქ გახლდესო. მე მინდა წავიდე
Line of ed.: 7    
და ქიშმირის ხელმწიფეს დიახ ავად მოვეპყრა და იქიდან რომ მო\ვბრუნდები
Line of ed.: 8    
და მოვალ, მწადს, რომ ერთი ციხე ავაშენო და სახელად
Line of ed.: 9    
ყარამანია დაერქვას. ასეთი რამ მინდა გავაკეთო, რომ ჩემი სახელი
Line of ed.: 10    
დარჩეს ქვეყანაზედ. თქვენ ნურაზე შესწუხდებით, მეც მალე მოვალ
Line of ed.: 11    
ღვთის მოწყალებითაო.

Line of ed.: 12       
მცირეს ხანს უკან სარვიხურამან და ამისივე მამა ორნივე ერთად
Line of ed.: 13    
ხელმწიფეს იახლენ და სარვიხურამან ხელმწიფეს ეაჯა: წყალობას
Line of ed.: 14    
ვითხოვ, რომ ცოტას ხანს დასტური მიბოძოთ, რომ დედაჩემს ვნახავ
Line of ed.: 15    
და ჩემს შვილსა და ისევ მალე გიახლებითო. ხელმწიფემ დაითხოვა
Line of ed.: 16    
და აგრეთვე რაჰინდიც დაითხოვა და მერე ყაჰარიაზამიც დაეთხოვა
Line of ed.: 17    
და იგიცა დაითხოვა.

Line of ed.: 18       
რა იმჟამად რაჰინდი და სარვიხურამან ხელმწიფეს გამოეთხოვ\ნენ,
Line of ed.: 19    
ყარამანს შეეხვეწა სარვიხურამან: გევედრები, არ დამივიწყო მე
Line of ed.: 20    
მონა და მხევალი შენიო. რა ეს მოახსენა, თვალთაგან ცხარე ცრემლი
Line of ed.: 21    
გარდმოუტევა. რა ყარამანმა შემოხედა, იგიცა შესწუხდა და უთხრა:
Line of ed.: 22    
ჰეი, სიცოცხლისა ჩემისა სულისადგმაო, შენი ჩემგან დავიწყება ვი\თარ
Line of ed.: 23    
ეგებისო?! მცირეს ხანს ქიშმირის ხელმწიფესთან მივალ და რა
Line of ed.: 24    
იმის საქმეს მოვრჩები. მაშინვე გამოვბრუნდები და თქვენ გიახლე\ბით.
Line of ed.: 25    
მაგრამ ჩემს მოსვლამდისინ თქვენ ღვთისათვის
Line of ed.: 26    
მიმიბარები/ხართო.

Line of ed.: 27       
იმავე ჟამად უშანგ ხელმწიფე ერანელთ და თურანელთ ფალავ\ნებითა
Line of ed.: 28    
და დიდითა შექცევითა ხან ზღვითა და ხან ხმელითა ჩინეთის
Line of ed.: 29    
სამზღვარზედ მივიდა. რა ჩინეთის ხელმწიფემ შეიტყო, დიდს მხია\რულებას
Line of ed.: 30    
მიეცა და ქალაქი დიახ საუცხოვოდ მორთეს და ათის დღის
Line of ed.: 31    
სავალზე წინ მიეგება. ეს ხელმწიფე რა ახლოს მივიდა, ცხენთაგან
Line of ed.: 32    
გარდახდა და მიწას დაემხო. მაშინვე უშანგ ხელმწიფემ ზედ ააყენა
Line of ed.: 33    
და პირსა აკოცა, მოიკითხა და მერე ყარამანსა ხელსა აკოცა და ეგ\რეთვე
Line of ed.: 34    
სარდალნი და ფალავანნი მოიკითხა. მერე ხელმწიფეს წინ
Line of ed.: 35    
გაუძღვა დაფი ჩინეთისაკენ წავიდნენ.

Line of ed.: 36       
მიმავალსა გზასა უშანგ ხელმწიფის შვილს არდევან-შას გარდან\ქეშანმა
Page of ed.: 458  Line of ed.: 1    
მოახსენა: ხელმწიფის შვილო, მიხარებია თქვენთვის, რომ ამ
Line of ed.: 2    
ჩინეთის ხელმწიფეს ერთი ქალი ჰყავს, იმისთანა მშვენიერი ქვეყა\ნაზე
Line of ed.: 3    
არავინ შობილაო. ამდენი ქება მოახსენა, რომ ეს არდევან-შა
Line of ed.: 4    
უნახავად იმისი აშიკი გახადა. არდევან-შამ უთხრა: ძმაო გარდანქე\შან,
Line of ed.: 5    
არ შეგიძლიან, რომ მამაჩემთან ერთის გზით შემიტყო რამე, რომ
Line of ed.: 6    
მე ის ქალი ვითხოვო?! გარდანქეშანმა მოახსენა: დიახ, ადვილია, იმ
Line of ed.: 7    
ქალისაც შემცილებელი არავინა გვყავსო.

Line of ed.: 8       
ამ ლაპარაკით და შექცევით ჩინეთსაც მიახლოვდნენ. ქალაქს გა\რეთ
Line of ed.: 9    
ერთი მძიმე სახელმწიფო ტახტი დაედგათ და ერთი კარგი კარა\ვიც.
Line of ed.: 10    
ასეთრიგად უმასპინძლა, რომ ყოველთავე უკვირდა. ერთს თვეს
Line of ed.: 11    
იქ განისვენეს ლხინითა და შექცევითა. ერთსა ღამესა გარდანქეშანი
Line of ed.: 12    
უშანგ-შასთან შევიდა და ხალვათად მოახსენა: თქვენი შვილი არდე\ვან-შა
Line of ed.: 13    
ჩინეთის ხელმწიფის ქალს შამშას გაარშიყებია და თუ თქვენი
Line of ed.: 14    
ნება იქნება, იმისთვის ვითხოვოთო.

Line of ed.: 15       
რა ეს ხელმწიფემ მოისმინა, დიდს მხიარულებას მიეცა და სიცი\ლით
Line of ed.: 16    
უბრძანა: გარდანქეშანო, ჯერ ჩვენც აქ ვართ და ისინიცა. ვნა\ხოთ
Line of ed.: 17    
და როგორც სჯობდეს, ისე მოვახდინოთ და კიდეც უთხოვოთო!
Line of ed.: 18    
რა ეს გარდანქეშანმა მოისმინა, მაშინვე არდევან-შასთან მივიდა და
Line of ed.: 19    
მიულოცა, მამითქვენისაგან დასტური მოგართვი და ნებაც დაგრთო.
Line of ed.: 20    
ამასაც დიდად იამა და ათასის თუმნის ოქრო უბოძა და ესეც უბრძა\ნა,
Line of ed.: 21    
თუ რომ მართალს მეუბნები და არ მატყუებ, უფრო მრავალს
Line of ed.: 22    
გაჩუქებო.

Line of ed.: 23       
იმავე ჟამს უშანგ-შამ შარიბ-შა და თავისი ვეზირნი ჩინეთის ხელ\მწიფეს
Line of ed.: 24    
მიუგზავნა და თავისი შვილისათვის ქალი სთხოვა რა ჩინეთის
Line of ed.: 25    
ხელმწიფემ ეს მოისმინა, დიდად გამხიარულდა და მადლობა მოახსე\ნა,
Line of ed.: 26    
რადგან უნებებიაო თავისის შვილისათვის ჩემი ქალი, მეც ნება
Line of ed.: 27    
დამირთავს და მიმიციაო. მოვიდნენ და უშანგ ხელმწიფეს ასე მოა\ხსენეს.
Line of ed.: 28    
მერე ხელმწიფემ ბრძანა: სჯობს, რომ რაც ჩვენი სამძიმო
Line of ed.: 29    
ბარგია ან ხაზინა, ესენი აქ გაუშვათ და ჩვენ მსუბუქად წავიდეთ,
Line of ed.: 30    
ქიშმირის ქალაქი ავიღოთ, სულ ავაოხროთ, მერე აქა მოვიდეთ და
Line of ed.: 31    
ქორწილი უყოთო.

Line of ed.: 32       
რა დიდებულთა სარდალთა და ფალავანთა ესე მოისმინეს, შეიქ\ნა
Line of ed.: 33    
ორსავე მხარეს სიხარული და მილოცვა, მერე ჩინეთის ხელმწიფე
Line of ed.: 34    
შინ წაბრძანდა და თავის ცოლ-შვილში შევიდა და იმათაც გამოუცხა\და
Line of ed.: 35    
ქალის მიცემა და ამ თავის სასიძოს ასეთი ქება დაუწყო, რომ
Page of ed.: 459  Line of ed.: 1    
ხმელეთზე ფალავანი აღარავინ შეადარა. და ამ ქალმა რა ეს მოისმი\ნა,
Line of ed.: 2    
დიდად იამა. მერე უშანგ-შამ თავისი ხაზინა გახსნა და ესოდენი
Line of ed.: 3    
სიმდიდრე მისცა ჩინეთის ხელმწიფეს, რომ ყოველთავე უკვირდათ.
Line of ed.: 4    
აგრეთვე მისთავე მოხელეთა და სარდალთა მრავალი უბოძა, რომ ჩი\ნეთი
Line of ed.: 5    
გაამდიდრა.

Line of ed.: 6       
არდევან-შას გულისათვის ათი დღე კიდევ იქ განისვენეს ლხინი\თა
Line of ed.: 7    
და შექცევითა და მერე ხელმწიფემ ბრძანა: მოემზადენით, ახლავე
Line of ed.: 8    
უნდა ქიშმირის ქალაქი ავაოხროთ და იმისი მეფე თან უნდა წამო\ვიყვანოთ
Line of ed.: 9    
და აქავე უნდა მოვიდეთ და ქორწილი გარდავიხადოთ.
Line of ed.: 10    
აქედამ ერანში გავიდეთ და დეშტი ყივჩაყში მამაჩემი ვნახოთო. მე\რე
Line of ed.: 11    
ჩინეთის ხელმწიფემ მოახსენა: თუ თქვენი ნება იქნება, მეც თან
Line of ed.: 12    
გიახლები ქიშმირსაო. უშანგ-შამ მიუგო: თქვენი წამოსვლა როგორ
Line of ed.: 13    
ეგების, რაც ჩვენი სამძიმო ხაზინებია, სულ აქ უნდა დავაგდო და
Line of ed.: 14    
თქვენც რომ აქ არ იყვეთ და მტერი მოვიდეს და სულ აიკლოს, დი\დი
Line of ed.: 15    
სათაკილო იქნებაო. მერე ჩინეთის ხელმწიფემ მოახსენა: თქვენ
Line of ed.: 16    
რომ ინდოეთში ბრძანდებოდით, მაშინაც ვერავინ იკადრა აქ მოსვლა
Line of ed.: 17    
სამტეროდ და თქვენის ბედნიერებით ვერცა ვინ ახლა გაბედავსო.

Line of ed.: 18       
რა ეს მოისმინა, შირვან-შამ ნებადართო წასვლის და ამ ჩინეთის
Line of ed.: 19    
ხელმწიფემაც ერთს თავის გამოჩენილს და დიდად სახელოვანს ფა\ლავანს
Line of ed.: 20    
ჩააბარა ეს ქალაქი და თითონ წასვლის მზადება იწყო. უშანგ\შა
Line of ed.: 21    
ერთობით ხაზინები თავისი და სააბყარანისა და ეგრეთვე ბარგი
Line of ed.: 22    
სხვათა და სხვათა ყოველთავე იქ მიაბარეს. უშანგ-შამ თავისი არამი
Line of ed.: 23    
და ეგრეთვე ხოსროვშირმა თავისი ცოლი გულჩინ იქ გაუშვა და თი\თონ
Line of ed.: 24    
წავიდნენ და რომელსაც ქვეყანას და ქალაქებში შევიდნენ, ყო\ველგან
Line of ed.: 25    
ქიშმირის ხელმწიფის მოჩივარნი დაუხვდნენ და უშანგ-შა
Line of ed.: 26    
ესრეთ განრისხებული მიდიოდა, რომ ვეღარავინ იცნობდა მეტის
Line of ed.: 27    
მრისხანებისაგან ასე ჯავრობდა.

Line of ed.: 28       
ესე ამბავი დაუტევოთ დამცირე რამ რაია\ზამის
Line of ed.: 29    
აიარების ამბავი მოვიხსენოთ! იმჟამად, რომ
Line of ed.: 30    
რაიაზამ ხელმწიფემ უშანგ-შას ჯარში თავისი აიარები ჯაშუ\შად
Line of ed.: 31    
დააყენა ამბის საცნობელად. უშანგ-ხელმწიფემ თავისი ხა\ზინა
Line of ed.: 32    
და აგრეთვე ყარამანმა თავისი ხაზინა და ყოველთავე
Line of ed.: 33    
თავისი ბარგი დაუტევეს და ხელმწიფემაც თავისი არამი და ხოს\როვშირმაც
Line of ed.: 34    
თავისი ცოლი. ესენი რა ესრეთ ჩინეთის დაიგულეს, ამ
Line of ed.: 35    
აიარებმა თქვეს: ჩვენ რაიზამს ამაზე უკეთესს ამბავს რაღას მიუ\ტანთ,
Line of ed.: 36    
ახლავე წავიდეთო!

Page of ed.: 460 
Line of ed.: 1       
ესე ამბავი დაუტევოთ და მცირე ამბავი
Line of ed.: 2    
რაიაზმისა მოიხსენეთ: ამჟამად რაიაზამ უშანგ-შას რომ გა\მოეთხოვა,
Line of ed.: 3    
ხომალდით წავიდა. რა ქალაქს დაუახლოვდნენ, რაიაზამის
Line of ed.: 4    
შვილს მოახსენეს: ზღვაში ხომალდები გამოჩნდა და ვგონებთ, რომ
Line of ed.: 5    
მამათქვენი რაიაზამ მობრძანდებაო. რა ეს მოისმინა, მაშინვე წინ
Line of ed.: 6    
მიეგება და მიესალმა. ცოტას ხანს იმუსაიფეს და მერე შინათკენ წა\მოვიდნენ.
Line of ed.: 7    
ჯავანბახტ თავის მამას რაიაზამს ყურება დაუწყო და ნა\ხა,
Line of ed.: 8    
რომ დიდად შეწუხებული ბრძანდებოდა და მოახსენა: რას სწუ\ხართ,
Line of ed.: 9    
ხელმწიფეო? უშანგის საქმე როგორ მოხდა და ან ყარამან მო\აკვლევინეთ
Line of ed.: 10    
თუ ვერაო? რაიაზამმა ყოველივე თვითეულად მოახსენა,
Line of ed.: 11    
როგორც მომხდარიყო, ან იმისთანას უსწოროს ფალავნების ამო\წყვეტა,
Line of ed.: 12    
ან ამათგან ძლივს გარდარჩენა, -- ყველა გამოუცხადა.

Line of ed.: 13       
რა ჯავანბახტ ეს სცნა, მაშინვე ორის ხელით თავში შემოიკრა
Line of ed.: 14    
და ტირილი დაიწყო მაღლის ხმითა. მერე ისევ მამა შეეხვეწა და ნუ\გეში
Line of ed.: 15    
სცა: ნუ შესწუხდები, მე იქ ჩემნი აიარები ჯაშუშად დავაყენე,
Line of ed.: 16    
რომ ამ ცოტა ხანს ამბავს მომიტანენ და მერე ასეთის თადარიკით
Line of ed.: 17    
წავალ, რომ უშანგ-შა სულ დავამხო და ან ჩემს სიცოცხლეს იქ და\ვასრულებო.
Line of ed.: 18    
ვინცა ვინ იქ ჯარში ჰყოლოდა, ყველანი თავ-თავის
Line of ed.: 19    
სახლში დაითხოვა და რაიაზამ ყოველთვის უშანგის საგონებელში
Line of ed.: 20    
იყო.

Line of ed.: 21       
ერთს დღეს ეშიკაღასიბაში შევიდა და მოახსენა: თქვენნი აიარე\ბი
Line of ed.: 22    
მოვიდნენო. მაშინვე მიაყვანინა და თაყვანი სცეს და ყოველივე
Line of ed.: 23    
ამბავი, როგორც მომხდარიყო უშანგის ჯარში, თვითეულად მოახსე\ნეს.
Line of ed.: 24    
რა ეს მოისმინა, მაშინვე ბრძანა ცხრაასი ათასი ლაშქრის შეყრა
Line of ed.: 25    
და მსწრაფლად შეჰყარეს.

Line of ed.: 26       
თავის შვილს ჯავანბახტს უბრძანა: ახლავე ამ ჯარით საჩქაროდ
Line of ed.: 27    
ჩინეთს წადი, უშანგ-შას ცოლ-შვილი და ხაზინა სრულებით აიკელ
Line of ed.: 28    
და წამოდი და ყარამანია ციხესა იქ დადექო. ჯავანბახტ მოახსენა:
Line of ed.: 29    
ჩვენ რომ იმ ციხეში არ შეგვიშვან. მას უკან რა უნდა ვქნათო? ხელ\მწიფემ
Line of ed.: 30    
უბრძანა: ის ციხე ქიშმირისა არის და იმას უჭირავს და ახ\ლაც
Line of ed.: 31    
ისიც უკუსდგომია უშანგ-შას და თითონ ფარვანიაც თან არ
Line of ed.: 32    
გაჰყოლია და ახლა ვგონებ, რომ ის ფარვანია იმ ციხეში იყოსო.
Line of ed.: 33    
რა რომ მიხვალ, მაშინე შეგიშვებენ და აიარები გაგზავნე იქიდამ კი\დევ
Line of ed.: 34    
უშანგის ჯარის ამბის საცნობელადა. რა რომ იქიდან ამბავი
Page of ed.: 461  Line of ed.: 1    
მოგიტანონ, მერე უშანგ-ხელმწიფეზე მიდი და ისიც შეიპყარ და
Line of ed.: 2    
ყარამანც მოჰკალ და იმათი სახელმწიფოც შენ უნდა დაიპყრაო. რა
Line of ed.: 3    
ეს დაასრულა, მერე გზის თადარიკი იწყეს და დიახ მრავალი ხაზინა

Line of ed.: 4       
გაატანა და ყარაიაფ ვეზირი და სარდაფ ვეზირიც თან გაატანა. ჯა\ვანბახტ
Line of ed.: 5    
თავის მამას გამოესალმა და წავიდა. ამათ ცხრა აიარი ხო\მალდით
Line of ed.: 6    
წინ გაისტუმრეს და ათასი კაცი გააყოლეს და საჩქაროდ
Line of ed.: 7    
იარეს.

Line of ed.: 8       
იმჟამად ქიშმირის ხელმწიფე ქეიან უშანგ-შას რომ უკუსდგომო\და,
Line of ed.: 9    
იგი ქვეყნები სულ მას დაემორჩილებინა. ამას განიზრახავდა,
Line of ed.: 10    
უშანგ-შა აქ ვეღარ მოვა და ეს ქვეყნები სულ მე დამრჩებაო. ერთ
Line of ed.: 11    
დღეს მოახსენეს, რომ უშანგ-შა ჩინეთს მოსულა და იქიდამ თქვენზე
Line of ed.: 12    
აპირობს მოსვლასაო. რა ეს მოისმინა, დიდად შესწუხდა და მაშინვე
Line of ed.: 13    
თავის ვეზირთ უხმო და უბრძანა: ჩვენ ამაზე მეტი სხვა გზა არა
Line of ed.: 14    
გვაქვს, ახლავე ცოტას ჯარით რაიაზამს ვიახლნეთ ამისთვის, რომ ის
Line of ed.: 15    
ხომ სწორეს გულით უშანგ-შას არ შერიგებია და ჩვენ იმას მივმარ\თოთ
Line of ed.: 16    
და იმისის შემწეობით ამას ნუღარ დავანებებთო.

Line of ed.: 17       
ეს თქვა, ცოტაოდენი ლაშქარი შეყარა და თავისი ხაზინაც თან
Line of ed.: 18    
წაიღო და რაიაზამის მხრისაკენ წავიდა. რა ჯავანბახტ ზღვიდან გა\მოვიდა,
Line of ed.: 19    
ერთის მხრისაკენ მტვერი დაინახეს. მაშინვე აიარნი გაგზავ\ნეს
Line of ed.: 20    
ამბის საცნობლად. მაშინვე მივიდნენ და შეიტყვეს, ვინც იყო.
Line of ed.: 21    
მობრუნდნენ და მოახსენეს, რა ეს მოისმინა ჯავანბახტ დიდად გა\მხიარულდა
Line of ed.: 22    
და საჩქაროდ კაცნი მიაგება და მოაბრუნა. ერთმანეთს
Line of ed.: 23    
მიესალმნენ, მოიკითხეს და მერე ჯავანბახტს ქეივან-შამ ჰკითხა რა\იაზამის
Line of ed.: 24    
ამბავი და ყოველივე თვითეული უამბო, როგორც მომხდა\რიყო
Line of ed.: 25    
და ესეც გამოუცხადა: ახლა ამისთვის მოვა, რომ უშანგ-შას
Line of ed.: 26    
ცოლ-შვილი და ხაზინა ჩინეთს გაუშვია და იმისის ასაკლებად
Line of ed.: 27    
მო/ვალო.

Line of ed.: 28       
მერე ქეიან-შამ მოახსენა: მეც ეგ მინდოდა. ამ საქმით უშანგ\შას
Line of ed.: 29    
ასეთს დაღს დწვასვამთ გულზედ, რომ ამ მწუხარებას იმან ვეღარ
Line of ed.: 30    
შეუძლოსო, რა რომ მისი ხაზინა და ცოლშვილი ავიკლოთ, გამოვ\ბრუნდეთ
Line of ed.: 31    
და მოვიდეთ და ყარამანიას ციხეში დავსდგეთ და იქიდან
Line of ed.: 32    
რაიაზამს კაცნი ვაახლოთ და ეს ამბავი ასე შევატყობინოთო ჯავან\ბახტ
Line of ed.: 33    
ჰკითხა: ყარამანიას ციხე მაგარი არისო? ქიშმირის ხელმწიფემ
Line of ed.: 34    
მიუგო: ასეთი მაგარი ციხე არის, რომ არას ხელმწიფეს იმისი გატე\ხა
Line of ed.: 35    
არ შეუძლიანო. რა ესე მოისმინეს, დიდად გამხიარულდნენ. იმ
Line of ed.: 36    
დღეს იქ განისვენეს და მეორეს დღეს ჩინეთისაკენ გაემართნენ.

Page of ed.: 462 
Line of ed.: 1       
რა ჩინეთის სიახლოვეს მივიდნენ და რაიაზამის შვილის ჯავან\ბახტის
Line of ed.: 2    
მისვლა შეიტყვეს, დიდსა მწუხარებასა მიეცნენ, მაგრამ ღონე
Line of ed.: 3    
ვეღარა ჰპოვეს რა. არცა ჰყვანდათ ხელმწიფე იქ და არცა მეომარი
Line of ed.: 4    
ფალავანი. იმჟამად ჯავანბახტმა წიგნი მისწერა ბარამ-ჩინისა და
Line of ed.: 5    
აიარს მისცეს და გაისტუმრეს. საჩქაროდ ჩინეთის ციხეში შევიდა და
Line of ed.: 6    
წიგნი მიართვა. ბარამ წიგნი ჩამოართვა, მოუწოდა ყოველთა სარ\დალთა
Line of ed.: 7    
და წაუკითხა. ესრეთ მოეწერა: მე ჯავანბახტ რაიაზამის შვი\ლი,
Line of ed.: 8    
გიწერ შენ, რომელიც ბარამ ჩინი ხარ და ჩინეთის ნაიბი! უშანგ\შას
Line of ed.: 9    
ხაზინა და საქონელი და აგრეთვე სხვათა ფალავანთა ბარგი სულ
Line of ed.: 10    
ახლავე ჩვენ უნდა მოგვცე და შენ ჩინეთის ხელმწიფედ დაგსვამთ
Line of ed.: 11    
და თუ რომ ახლავე ჩვენს ბრძანებას არ შეისმენ, მოვალ და ჩინეთ\საც
Line of ed.: 12    
ავაოხრებ და შენც თავს მოგკვეთო.

Line of ed.: 13       
რა ეს დაასრულა, მაშინვე აიარს ერთი საუცხოვო ძვირფასი ხა\ლათი
Line of ed.: 14    
ჩააცვა და უთხრა: რაც უბრძანებია, ყოველივეს აღვასრულებ
Line of ed.: 15    
და შენ წადი და მეც ხუალე გიახლებიო. აიარი მოვიდა და ისე მო\ახსენა.
Line of ed.: 16    
რა ეს ჯავანბახტმა შეიტყო, დიდად გამხიარულდა, რა დილა
Line of ed.: 17    
გათენდა, ერთობ ჩინეთის საზოგადოება და დიდებულნი შეკრბენ
Line of ed.: 18    
და შეამზადეს ურიცხვი ფეშქაშები და ჯავანბახტს იახლენ. მანცა
Line of ed.: 19    
ინახვინა, ვითა ხელმწიფური წესი იყო, თავ-თავის ალაგს გარდაი\წვია,
Line of ed.: 20    
მოიკითხა და მერე ბარამ ჩინს უბრძანა: უშანგის ხაზინა სადა
Line of ed.: 21    
გაქვსთო? ზე ადგა, თავი დაუკრა: ხელმწიფეო, როდესაც ჩინეთში
Line of ed.: 22    
შემობრძანდებით, იმის ქონებას სულ მოგართმევთო.

Line of ed.: 23       
რა ეს მოისმინა, ბარამს ერთი მძიმე საუცხოვო ხალათი უბოძა:
Line of ed.: 24    
იმ ღამეს იქ მოისვენეს. მეორეს დღეს ჩინეთში შევიდნენ უშანგის
Line of ed.: 25    
ხაზინა აჩვენა და დიდად გაჰკვირდნენ ხაზინის სიმრავლისა და ძვირ\ფასის
Line of ed.: 26    
თვლების სიმრავლემ მეტად გააკვირვა. უშანგისა და ყარამა\ნის
Line of ed.: 27    
ხაზინა რაიაზამისათვის გადასდვეს და სხვათა ფალავანთა და
Line of ed.: 28    
სარდალთა ხაზინა რაც იყო, ეს სულ ქეივან-შას უბოძა ორმოცდაათი
Line of ed.: 29    
ფალავანი უშანგ-შას არამს დააყენა ყარაულათა. მერე ბრძანა და მე\ჯლისი
Line of ed.: 30    
მოიღეს. სამი თვე, დღე და ღამე სულ ლხინში ბრძანდებოდა.
Line of ed.: 31    
მერე ქეთან-შას ჰკითხა: ახლა წასვლის დრო გვაქვს, რომ ყარამანიას
Line of ed.: 32    
ციხეში მივიდეთო. ქეივან-შამ მოახსენა: სჯობს, რომ გავეშურნეთ
Line of ed.: 33    
თორემ რა ამ საქმეს უშანგ შეიტყობს, დღესა და ღამეს გაასწორებს
Line of ed.: 34    
და ისე მოვაო.

Line of ed.: 35       
აიყარნენ მეორეს დღეს და გაზიდეს ეს ხაზინები და უშანგის ცო\ლი
Line of ed.: 36    
თავისის არამ-ხანით და ხოსროვშირის ცოლი გულჩინი და აგ\რეთვე
Page of ed.: 463  Line of ed.: 1    
ახალი ნათხოვნი, ამ ჩინეთის ხელმწიფის ქალი არდევან-შას
Line of ed.: 2    
საცოლო ესეც ტყვედ ჰყვეს აიყარნენ და რა ყარამანიას ციხეში მი\ვიდნენ,
Line of ed.: 3    
სიხარულით წინ მოეგებნენ. მაშინვე ეს ხაზინანი და უშანგ\შას
Line of ed.: 4    
ცოლშვილი ციხეში გაგზავნეს და ყარაულები დააყენეს. თითონ
Line of ed.: 5    
წყალს გავიდნენ და მაგარს ალაგს დადგნენ. ზურგი ციხეს მიაყუდეს
Line of ed.: 6    
და მეორე მხარეს არა ეფიქრებოდა რა. ეს ამბავი ყოველივე რაია\ზამს
Line of ed.: 7    
აცნობეს და იმისი მაყურებელნი იყვნენ.

Line of ed.: 8       
ესე ამბავი დაუტევოთ და მცირე ამბავი
Line of ed.: 9    
უშანგისა მოიხსენეთ: რა რომ უშანგ ხელმწიფე ქიშმირის
Line of ed.: 10    
სიახლოვეს მივიდა, გზაზედ მოახსენეს, რომ რა ქეივან-შამ თქვენი
Line of ed.: 11    
მრისხანედ მომავლობა შეიტყო, მაშინვე თავისი ქონება, რაც ხაზინა
Line of ed.: 12    
ჰქონდა და ცოლ-შვილიც სულ ერთიანად აჰყარა და რაიაზამს მიმარ\თა.
Line of ed.: 13    
და ესეც შეიტყეთ, რომ რაიაზამს მოუტყუებიხართ. ჯერ ხომ შე\გირიგდათ
Line of ed.: 14    
და მერე კი აგშლიათო, ამაზედ ხელმწიფე დიდად შესწუხ\და
Line of ed.: 15    
და თავის დიდებულთა უბრძანა: მერწმუნეთ, მე მაშინვე ვატყობ\დი,
Line of ed.: 16    
რომ რაიაზამ ჩვენს შერიგებაზედ გვატყუებდა, მაგრამ მეტად
Line of ed.: 17    
შემებრალა და ამისთვის იმისი სახელი ქვეყანაზე არ ავხოცეო. მაგ\რამ
Line of ed.: 18    
მაინც რა შეუძლიათ? რასაც ამისთანა უმსგავსო საქმეს დამა\ნახვებენ,
Line of ed.: 19    
უდიდესად დაისჯებიან და ესეც არის, თუ რომ მართლა
Line of ed.: 20    
რაიაზამ ქეთან-შას მოეხმარება რასმე, აღარც ერთისა სიცოცხლე
Line of ed.: 21    
აღარ იქნებაო!

Line of ed.: 22       
იმჟამად ქიშმირის დიდებულნი და მცირებულნი სულ ერთად შე\იყარნენ
Line of ed.: 23    
და უშანგ-შას მიეგებნენ წინათ, მიწას დაეცნენ, დანაშაუ\ლის
Line of ed.: 24    
მიტევებას ევედრებოდნენ და მრავალი ძვირფასი თვალ-მარგა
Line of ed.: 25    
ლიტი მოართვეს. ხელმწიფე მიბრძანდა და ქეთან-შას ტახტზედ და\ბრძანდა
Line of ed.: 26    
და ეგრეთვე ყარამან და სხვანი დიდებულნი თავ-თავის გან\წესებულს
Line of ed.: 27    
ალაგს იახლენ და შეიქნა მეჯლისი და ლხინი. მაგრამ იმ
Line of ed.: 28    
ღამეს რაიაზამის და ქეთან-შას მოთხრობაში იყვნენ და იმათ
Line of ed.: 29    
ზრახე/ბდნენ.

Line of ed.: 30       
მერე ხელმწიფემ უბრძანა ქიშმირის დიდებულთა: ამ ქვეყნის
Line of ed.: 31    
ჰავა როგორი რამ არის, ან მთა, ან ველი, ან სანადირო, ან წყალი,
Line of ed.: 32    
როგორი რამ აქვსო? მათ მოახსენეს: ხელმწიფეო, აქ ერთი ბაღი
Line of ed.: 33    
არის, სულეიმანის ბაღს უწოდებენ. იმის უკეთესი სახილველი არა
Line of ed.: 34    
იქნება რა ქვეყანაზედ, მაგრამ იმისი ნახვა არას კაცისაგან არ შეიძ\ლება,
Line of ed.: 35    
რამდენიც უნდა ეცადოსო. სიდიდითაც ესრეთი დიდია, რომ
Line of ed.: 36    
ორმოცი აღაჯი სიმრგვლე აქვს, და ოცი ადლი სიგანე მისვე კედელს
Page of ed.: 464  Line of ed.: 1    
აქვს და ორმოცი მწერთა სიმაღლე. მაგრამ იგი კედელი სრულიად
Line of ed.: 2    
ლალის მადნის ქვით აუშენებიათ. იმ კედელს სიახლოვეს ვერავინ მი\უდგება
Line of ed.: 3    
და არცა რათი გაიკვეთება. ცალის მხრიდამ წყალი ჯეოჰნი\დიჯილა
Line of ed.: 4    
ერთად შეერთვის. მეორე მხარეს, სადაც ეს წყლები იყრება,
Line of ed.: 5    
იქ გუბდება და ის გუბე ერთსა მხარეს ზღვისოდენი არის, ცალის
Line of ed.: 6    
მხრიდამ შედის ბაღში და იგი წყლები რწყავს იმ ბაღსა| ცალს მხარეს
Line of ed.: 7    
გარდა. მაგრამ ხანდისხან ასეთი საშინელი და საზარო ხმა გამოხდე\ბა
Line of ed.: 8    
ხოლმე იმ ბაღიდამ, რომ მსმენელნი დიდად გაოცდებიან.

Line of ed.: 9       
ერთსა დღესა ქეითან-შას მამამ ზამბირმა ინება იმ ბაღის ნახვა და
Line of ed.: 10    
რამდენთამე გამოჩენილთა ფალავანთა თავს იდვეს დაქადებით: ამ
Line of ed.: 11    
ბაღის ამბავს ჩვენ შევიტყობთო! ჩაცვივდნენ წყალში, სამი დღე ამ
Line of ed.: 12    
წყალში უჩინო იქმნენ. მეოთხე დღეს იხილეს, რომ ორად გაკვეთი\ლები
Line of ed.: 13    
ეყარნენ. რა ის ფალავნები ისე იხილეს, მას დღეს აქეთ ამ
Line of ed.: 14    
ბაღის ნახვა აღარავის მოუნდომებია. ექვსასი წელიწადია, რომ ამ
Line of ed.: 15    
ბაღის ამბავი არავინ იცის და არც ამას იქით ეგება მისი ამბის ცნო\ბაო.
Line of ed.: 16    
ესე თქვეს და ყველანი ხელმწიფეს მაყურებელნი იყვნენ.

Line of ed.: 17       
რა ესე ყარამანმა მოისმინა, არა დიდად იამა ამ ბაღის ამბის მოს\მენა.
Line of ed.: 18    
განრისხებულმა შეხედა იმ ქიშმირის დიდებულთა და ფალავან\თა
Line of ed.: 19    
და უთხრა: რა დიდად აქებთ ერთსა მიწისა ალაგსა და მიწაზედ
Line of ed.: 20    
შენსა? რატომ არ შეიძლება კაცისაგან მისი ნახვა? რამდენი მაგაზე
Line of ed.: 21    
უძლიერესი ფოლადით ნაშენი ციხე და რამდენი თლილის ქვით ნა\შენი
Line of ed.: 22    
თილისმანი გურზით შემირღვევია და ამიღიაო. ესე თქვა და
Line of ed.: 23    
თავდადებით დასჯდა. ასეთი მრისხანების სახით იხილეს ყარამ ქი\შმირის
Line of ed.: 24    
დიდებულთა, რომ არა მცირედი უკლდათ, უცნობო არ შე\იქმნენ.
Line of ed.: 25    
ყარამან განრისხებული იჯდა იმ მეჯლისში და ითმენდა.

Line of ed.: 26       
რა მეჯლისი მოიშალა, ყარამან თავის სადგომისაკენ წავიდა, თა\ვისის
Line of ed.: 27    
იარაღით შეიჭურვა და შეშფაიბარზედ ამხედრდა. წავიდა და
Line of ed.: 28    
რა მივიდა, სულეიმანის ბაღს ოთხსავე მხარეს თვალი მოავლო და
Line of ed.: 29    
კარი ვერა ჰპოვა. განრისხებულმან შეშფაიბარი ზედ მიაგდო და ქე\მურ-შას
Line of ed.: 30    
ნაქონი ლახტი დაჰკრა განრისხებულმან მის ბაღისა კედელ\სა.
Line of ed.: 31    
მის კედლისაგან ესეთი ხმა გამოხდა, რომ ასე ეგონათ, ქიშმირი
Line of ed.: 32    
სულ მოგლჯდა და ანუ მთა მთას ეცაო. დიდხანობამდისინ ალაგი იძ\როდა.
Line of ed.: 33    
განრისხებულმან მეორედაც ძლიერი გურზი ჰკრა ამავე კე\დელსა
Line of ed.: 34    
და ასეთი საშინელი ხმა გამოხდა ამ ბაღიდამა, რომ მეორედ
Line of ed.: 35    
მოსვლის ხმა ეგონათ. ზღვა შედგა და შიგ საშინელება რამ გამოჩნდა
Line of ed.: 36    
და კიდეც აღელდა. ასე ეგონათ, ქვეყანა დაინთქმისო. სპილონი დაფრ\თხნენ,
Page of ed.: 465  Line of ed.: 1    
მარტორქათ დაწყვიტეს და გაცვივდნენ. ფალავანნი საომრითა
Line of ed.: 2    
იარაღითა შეიჭურვნენ და ხელმწიფეს იახლენ.

Line of ed.: 3       
რა უშანგ-შამ ესე ესრეთ მოიხილა, თვითც ამხედრდა და სულეი\მანის
Line of ed.: 4    
ბაღისაკენ წაბრძანდა. რა ახლოს მივიდნენ, იხილეს, რომ ყარა\მანს
Line of ed.: 5    
გურზი ხელთა უპყრია და მესამეთცა უპირებს დაკვრასა, მერე
Line of ed.: 6    
მიხვდნენ, რომ ის ხმები ამ გურზის ცემისაგან თურმე გამოხდებოდა.
Line of ed.: 7    
რა კედლის სიახლოვეს მივიდნენ, შეხედეს, მაღლა კედლის თავზე
Line of ed.: 8    
ურიცხვნი კაცის სახედ რკინის კაცნი გაეკეთებინათ თილისმითა და
Line of ed.: 9    
ყოველთავე ხელთა დიდროვანი რკინის ბურთი ეჭირათ და ყარამანის
Line of ed.: 10    
სროლასა ლამობდნენ.

Line of ed.: 11       
რა ხელმწიფემ ესრეთ იხილა, საჩქაროდ მიეჭრა ყარამანს და ხე\ლი
Line of ed.: 12    
მოჰკიდა და წამოიყვანა. ამ კედლიდამ რკინის კაცთა ასტეხეს
Line of ed.: 13    
სროლა თილისმათა და რამდენიმე საუცხოვო ფალავანი მოჰკლეს ამ
Line of ed.: 14    
ბურთების სროლითა. ამ ფალავნების დახოცვისათვის ხელმწიფე დი\დად
Line of ed.: 15    
შეწუხდა. და რა ყარამანმა ხელმწიფე შეწუხებული იხილა, შინ
Line of ed.: 16    
აღარ მიბრუნდა და შაშფაიბარსა ქუსლი ჰკრა და ხვარასტანის მხრი\საკენ
Line of ed.: 17    
წავიდა და არა მცირედი საქმე ჰქნა გზასა ზედა.

Line of ed.: 18       
ყარამან ხვარასტანსა შიგან მრავალნი და ურიცხვნი საქმენი ჰქმნა
Line of ed.: 19    
და მისი მოთხრობა მოგხსენდებათ.

Line of ed.: 20       
უშანგ-შა მოვიდა და თავის ტახტზე დაბრძანდა და დიდხანობამ\დისინ
Line of ed.: 21    
ფიქრსა მიეცა და მერე ბრძანა: დღეს რას დღეს შევესწარით,
Line of ed.: 22    
რომ ყარამანც გაგვშორდა და ფალავნებიც დაგვეხოცა და ვერცა რა
Line of ed.: 23    
იმ ბაღისა შევიტყვეთო?! ვინც ამ საქმეს შეიტყობს, ასე იტყვიან:
Line of ed.: 24    
უშანგ-შა ერთსა ბაღის კედელს მიადგა, ყარამანც იქ ახლდა და ფა\ლავნებით
Line of ed.: 25    
ამოუწყდა დაგვრია რა ბაღისა შეიტყო. ყველანი ასე
Line of ed.: 26    
დაგვძრახავენო. ეს თქვა და დიდად ფიქრობდა.

Line of ed.: 27       
იმ ჟამს გარდანქეშანი ზე ადგა და ხელმწიფეს თავი დაუკრა და
Line of ed.: 28    
მოახსენა: ხელმწიფეო, მე მონა თქვენი, ამა საქმესა თავს ვიდებ, რომ
Line of ed.: 29    
ამა ბაღისა საქმესა ანუ შევიტყობ, რომ რა ბაღი ანუ რა არის.
Line of ed.: 30    
და ან არა, -- თავსა ჩემსა გარდავაგებო. ხელმწიფემ უბრძანა: მე იმ
Line of ed.: 31    
ბაღის საქმეზე ხელი ამიღია, არც ვინმე შენზე უკეთესი მე მყავს და
Line of ed.: 32    
არც იმა ჭირსა შეგაბამ. ვიცი, გარდანქეშანო, ამგვარს საქმეს სწორედ
Line of ed.: 33    
გულით შეუდგები და სწორედაც შეიტყობ, მაგრამ მე კი ვერ
Line of ed.: 34    
გამო/გიმეტებო.

Line of ed.: 35       
გარდანქეშანმა ხელმწიფის დასტური რომ ვერ აიღო, დიდად
Line of ed.: 36    
შფოთევდა და მერე ერთობით ყოველთა სარდალთა და ფალავანთა
Page of ed.: 466  Line of ed.: 1    
დაუშალეს და ეხვეწებოდნენ: სახელოვანი ფალავანი და სარდალი
Line of ed.: 2    
ხარ და ამისთანას საქმეზე. თავს ნუ წააგებო. მერე გარდანქეშანმა
Line of ed.: 3    
მიუგო: დიდებულნო ფალავანნო და სარდალნო, მეცა მეშინის, განა
Line of ed.: 4    
არა?! მაგრამ რა ვქნა, ხელმწიფემ სხვას დროს ვაითუ კიდევ თავის
Line of ed.: 5    
გულში ამ ბაღის ამბის უცნობელობა იდარდოს და ავნოს რამე ამის\მა
Line of ed.: 6    
მწუხარებამა. მე ამისის სიცოცხლისათვის გარდავსდებ ჩემს
Line of ed.: 7    
თავსაო.

Line of ed.: 8       
ხელმწიფემ რა გარდანქეშანისაგან ესრეთ მოწადინება ნახა, თა\ვის
Line of ed.: 9    
გულში თქვა, ვიცი, ეს აღარ დაიშლის და არამც ჩუმად გამეპა\როს,
Line of ed.: 10    
ბარემ სახალხოდ დავითხოვ, რომ ყველამ ღმერთს შევახვეწო\თო.
Line of ed.: 11    
მერე ხმამაღლა უბრძანა: გარდანქეშანო, ხომ არ დაიშალე და
Line of ed.: 12    
წადიო! და ჩემის ღვთისათვის მიმიბარებიხარო. გარდანქეშანმა ხელ\სა
Line of ed.: 13    
აკოცა ხელმწიფესა, ყოველთავე გამოესალმა და საჩქაროდ გა\მობრუნდა,
Line of ed.: 14    
თავის სადგომს მოვიდა. შირფანჯა იხმო და თავისი ან\დერძი
Line of ed.: 15    
მას უთხრა: აჰა, ძმაო ჩემო, ყოველი სააიარო იარაღი შენთვის
Line of ed.: 16    
დამიტევებია. გეხვეწები, სანამ ცოცხალი იყო, ჩვენს ხელმწიფეს
Line of ed.: 17    
კარგად ემსახურე და გაუფრთხილდი, რომ არავისგან რამ ევნოსო.
Line of ed.: 18    
იმ ღამეს სულ იმის ერთგულებაზე არიგებდა.

Line of ed.: 19       
რა დილა გათენდა, გარდანქეშანი ხელმწიფეს იახლა, გამოესალ\მა,
Line of ed.: 20    
წასვლა ესწრაფებოდა და მოახსენა: ხელმწიფეო, ათის დღის პაე\მანი
Line of ed.: 21    
მომირთმევია მე თქვენთვისაო. თუ რომ ათ დღემდინ მოველ,
Line of ed.: 22    
ხომ ის არის, თუ ვერ მოველ, მე იქ ცოცხალი ნუღარ გეგულებით. და
Line of ed.: 23    
ამას კი გევედრებით, რომ თქვენს ძლიერს ლოცვაში მომიგონებდეთ
Line of ed.: 24    
ხოლმეო. რა ეს მოახსენა, ხელმწიფე და ყოველნი დიდებულნი ერ\თობით
Line of ed.: 25    
გარდანქეშანს გამოჰყვნენ და სულეიმანის ბაღისაკენ წავიდ\ნენ.
Line of ed.: 26    
და ერთობით იმ ქალაქის ხალხი მოსკდა და მისდევდნენ და ერ\თიმეორესა
Line of ed.: 27    
თითითა გარდანქეშანს ანიშნებდნენ და ყოველი სული
Line of ed.: 28    
სწუხდა მისთვის და ებრალებოდათ და იტყოდნენ: ამისთანა საუცხო\ვო
Line of ed.: 29    
ფალავანი როგორ გამოუმეტნიათო. ზოგნი იტყოდნენ: თუ ეს არა,
Line of ed.: 30    
არას ხმელეთზე მცხოვრებს კაცს არ შეუძლია იმ ბაღის ნახვა ამის
Line of ed.: 31    
მეტსაო.

Line of ed.: 32       
რა ბაღის სიახლოვეს მივიდნენ, სადაც რომ ის ორი წყალი ერთად
Line of ed.: 33    
იყრება და ბაღში შედის, და ეს საზარელი ხმა და საშინელი სანახა\ვები
Line of ed.: 34    
ხელმწიფემ იხილა, დიდად შესწუხდა გარდანქეშანის დასტურის
Line of ed.: 35    
დაცემას და წასვლასა. ხელმწიფემ გული ვეღარ შეიმაგრა და თვალ\თაგან
Line of ed.: 36    
ცრემლი მოუვიდა და უბრძანა: გარდანქეშანო, კარგია და ხელი
Line of ed.: 37    
აიღე ამ საქმისაგან! ვერ გამოგიმეტებ და ვერც გაგიშვებო.

Page of ed.: 467 
Line of ed.: 1       
გარდანქეშანი მუხლს მოეხვია, შეეხვეწა, ნუღარ დამაბრუნებთ
Line of ed.: 2    
და ათს დღემდინ სრულის ამბით აქავე გიახლებითო. რადგან არ დაი\შალა,
Line of ed.: 3    
ხელმწიფემ ყოველთავე უბრძანა: გთხოვთ დიდსა და პატარა\სა,
Line of ed.: 4    
რომ ყველამ მხურვალის გულით ღმერთს შეავედროთო. რა ეს
Line of ed.: 5    
მოისმინეს, შეიქნა ერთი გოდებისა და ტირილის ხმა. საჩქაროდ გაი\ხადა
Line of ed.: 6    
ტანთა გარდანქეშანმა ტანისამოსი, თავსა მოიხვია და ამ ორსა\ვე
Line of ed.: 7    
საშინელსა წყალსა ჯეოჰნსა და დიჯილაში ჩახლტა და ცურვით
Line of ed.: 8    
ბაღის კედელთან მივიდა. რა მივიდა, ნახა, რომე ის ორივ წყლები
Line of ed.: 9    
ბაღის ძირსა მიწასა ჩასდის. და რა სიახლოვესა მივიდა, მაღლისა
Line of ed.: 10    
ხმითა ხელმწიფე დალოცა და უჩინო იქნა.

Line of ed.: 11       
რა ესე იხილეს, ყოველნივე დიდად შეწუხდნენ და თავ-თავის სად\გომს
Line of ed.: 12    
წავიდნენ. ოთხი და ხუთი დღე გამოვიდა, რომ ამბავი ვერა
Line of ed.: 13    
სცნეს რა გარდანქეშანისა. ხელმწიფე დიდად შეწუხებული ბრძან\დებოდა.
Line of ed.: 14    
რა ქიშმირის დიდებულთა ხელმწიფე ესრეთ შეწუხებული
Line of ed.: 15    
იხილეს, მოახსენეს: ხელმწიფეო, ნუ სწუხართ, გარდანქეშანი ცო\ცხალი
Line of ed.: 16    
გახლავთს და ამ ცოტას ხანში სრულის ამბითაც გიახლება\თო.
Line of ed.: 17    
ხელმწიფემ უბრძანა: როგორ იცითო? მათ მოახსენეს. თუ რომ
Line of ed.: 18    
ცოცხალი არ იყოს, სამს დღეს უკან ბაღის ბოლოსა ორად გაკვეთი\ლი
Line of ed.: 19    
წყალში ეყრებოდა და ჩვენ ის ალაგი ვნახეთ, რომ არა იყო რა
Line of ed.: 20    
და ამითი ვიცით, რომ ის ცოცხალი გარდურჩაო.

Line of ed.: 21       
რა ხელმწიფემ მათგან ესე ამგვარი ამბავი მოისმინა, არა მცირე
Line of ed.: 22    
მხიარულებასა მიეცა და ბრძანა: ღმერთო, კიდევ იქნება, რომ გარ\დანქეშანი
Line of ed.: 23    
ცოცხალი ვიხილოო?! რა დიდი საამო იქნებაო. ესე თქვა
Line of ed.: 24    
და მისის ამბის მაყურებელნი იყვნენ. რა გარდანქეშანი უჩინო შე\იქმნა
Line of ed.: 25    
წყალში, წყალი იგი კედელსა განვლიდა და მის კედლისა განი
Line of ed.: 26    
იყო ოცი მწყრთა. გარდანქეშანი სანამ წყლისაგან იმ კედელსა განვ\ლიდა,
Line of ed.: 27    
ასე შესწუხდა, რომ კნინღა სიკვდილსა მიეცა. რა დიდის ცდი\თა
Line of ed.: 28    
კედელს განვიდა, ნახა, რომე წყლისა პირსა ორსავე მხარეს კედ\ლები
Line of ed.: 29    
იდგა. მის კედლებისა სივრცეს და სიმაღლესა კაცის თვალი
Line of ed.: 30    
ვერ მისწვდებოდა. წყალსა შიგან ორი ბასრი ხმალი მოემართათ მან\ქანებითა,
Line of ed.: 31    
რომ ერთი თავქვე დადიოდა და მეორე აღმა უსვამდა და
Line of ed.: 32    
რაც მათ შუა გაუვლიდა, გაუკვეთელი არ გადაურჩებოდა. ასეთი
Line of ed.: 33    
მკვეთელი ხმლები იყო, რომ მათ შუა თუნდა დიდროვანს მთას გა\ევლო,
Line of ed.: 34    
იმასაც გაჰკვეთდა.

Line of ed.: 35       
რა გარდანქეშანმა ესე იხილა, დიდად შესწუხდა და თავისის თა\ვისაგან
Line of ed.: 36    
უიმედო შეიქნა და უფალსა შევედრა. შეწუხებულმა თვა\ლი
Page of ed.: 468  Line of ed.: 1    
მიავლო, მიიხედ-მოიხედა, იხილა, ამ ორსავე ხმალს საშუალზედ
Line of ed.: 2    
წყალს ზევიდამ ერთი დიდი სანიშინი სახლი ადგა. ცადაქნილი მოა\ჯირი
Line of ed.: 3    
ოქროსი და უცხოდ მორთული სასახლე იყო. მას მოაჯირსა
Line of ed.: 4    
ერთი რგოლი ება, რა ეს რგოლი დაინახა, გარდანქეშანი თევზსავით
Line of ed.: 5    
წყლიდამ შეფრინდა და მას რგოლსა ხელი მოავლო და მათ ხმლების
Line of ed.: 6    
მანქანებასა ესრეთ გარდაურჩა. განვლო წყალსა და ავიდა მას სახლ\სა
Line of ed.: 7    
შიგან და მეტის დაღალვისაგან უცნობო შეიქნა.

Line of ed.: 8       
რა გონებას მოეგო, მიმოიხედა, ნახა, რომე იგი წყლები ორმო\ცად
Line of ed.: 9    
იყოფა და თითოს მხარეს მიმავალსა ბაღის საშუალსა ადგილსა
Line of ed.: 10    
დიდროვანი ტბების ოდენი აუზები გაუკეთებია და წყლები შიგ ჩა\დის
Line of ed.: 11    
მას აუზებში. რა ესრედ იხილა გარდანქეშანმა, მის აუზების ხე\ლოვნება
Line of ed.: 12    
სულეიმანისაგან დიდათ მოეწონა. მერე ძირსა ჩამოვიდა
Line of ed.: 13    
ბაღის სანახავად. მიმავლობაში ნახა, რომ ერთი ხიდი გაედგათ. მას
Line of ed.: 14    
საშუალს ხიდსა ექვსი ცხენოსანი კაცნი დგანან, სამნი შავს ცხენსა
Line of ed.: 15    
მსხდომარენი და შავით მოსილნი და იარაღით შეჭურვილნი, სამნი
Line of ed.: 16    
ჭრელსა ცხენსა მსხდომნი და იარაღითა შეჭურვილნი და ჭრელისა
Line of ed.: 17    
ტანისამოსითა მოსილნი.

Line of ed.: 18       
რა ესე იხილა, მაშინვე მიხვდა, რომ თილისმის ხელოვნება იყო
Line of ed.: 19    
რა ამ ხიდისა საშუალსა მივიდა გარდანქეშანი, მათაც ერთობით საში\ნელთა
Line of ed.: 20    
ხმითა შემოსძახეს და ლახტებითა შემოუტივეს და არა მცი\რედ
Line of ed.: 21    
შეშინდა. სახელი ღვთისა ახსენა, ასეთი შეჰხტა მაღლა, რომ
Line of ed.: 22    
ხიდს გარდახტა და მათი მოქნეული ლახტი აიცდინა და რა ხიდი
Line of ed.: 23    
უვნებლად განვლო, შემოხედა და ნახა, რომ ეს ცხენოსნები სულ
Line of ed.: 24    
ქვის თილისმით იყო ნაკეთები. და გარდანქეშანმა დიდი ქება შეას\ხა,
Line of ed.: 25    
რა კარგად გასინჯა.

Line of ed.: 26       
მერე უდიდესს ბაღსა შევიდა. რა მცირე წარვლო, იხილა, რომ
Line of ed.: 27    
ერთი უცხოდ ნაშენები კოშკი იდგა და მას კოშკთან ორი უცხო ტბე\ბი
Line of ed.: 28    
იდგა, ერთი ოქროსი იყო და მეორე ვერცხლისა. ამასთან უცხო
Line of ed.: 29    
ფერად-ფერადი ყვავილები იდგა ასეთი, რომ სურნელებითა კაცსა
Line of ed.: 30    
გონებას მისტაცებდა. რა ეს განვლო და მცირე რამ წარვლო, ორმო\ცი
Line of ed.: 31    
უცხო და უცხო მძიმის თვალ-მარგალიტით ნაშენი კოშკები დაი\ნახა,
Line of ed.: 32    
ერთმანეთზედ საუკეთესოდ ნაშენი იყო და ამ კოშკებისათვის
Line of ed.: 33    
ერთიანი ციხე შემოევლოთ, ესეც მშვენივრად ნაშენი იყო, დიახ დი\დის
Line of ed.: 34    
სივრცის და სიმაღლის მქონე იყო. და მას ციხესა ზედა ერთი
Line of ed.: 35    
უცხოდ მორთული მფრინველი დაესვათ. ერთი ფრთა ოქროსი ჰქონ\და
Line of ed.: 36    
და მეორე ფრთა ვერცხლისა, დიახ მშვენიერი სახილველი რამ
Line of ed.: 37    
იყო.

Page of ed.: 469 
Line of ed.: 1       
მას კოშკსა ერთი კარი ება, ერთსა მხარეს განვლოდა, ორსავე
Line of ed.: 2    
მხარეს სასხდომი გაეკეთებინათ. ერთსა მხარესა შვიდნი შავად მორ\თულნი
Line of ed.: 3    
დედაკაცები ისხდნენ და მეორესა მხარესა შვიდნი თეთრით
Line of ed.: 4    
მოსილნი, თეთრნი დედაკაცები ისხდნენ მძიმედ მურასად შეკაზმულ\ნი
Line of ed.: 5    
და ყოველთავე თაჯი თავთა ედგა და ყოველთა ოქროს ჩოგანი
Line of ed.: 6    
ხელთა ეპყრათ. რა გარდანქეშანმა ესენი ესრეთ იხილა, დიდად გამ\ხიარულდა
Line of ed.: 7    
და ასე ეგონა, რომ ცოცხალნი არიანო. რა სიახლოვეს მი\ვიდა,
Line of ed.: 8    
ყველამ ერთობით შემოუტივეს. რა გარდანქეშანმა ეს სცნა,
Line of ed.: 9    
უკუმოიქცა და ისინიც ისევ თავ-თავის ალაგს დასხდნენ. გარდანქეშა\ნი
Line of ed.: 10    
დაფიქრდა და თავის თავს გმობა დაუწყო, დედაკაცებსაც გამოვე\ქეც,
Line of ed.: 11    
ფუი, ამისთანა კაცობასაო! მაგრამ რა ვქნა, ეს თორმეტი ჩოგანი
Line of ed.: 12    
რომ ერთად მომხვდეს, არ ვიცი. როგორ გარდაურჩებიო. მაგრამ თუ
Line of ed.: 13    
ასე არ მინდოდა, ამისთანას ალაგს რად მოველ, რა მრჯიდაო?! ესე
Line of ed.: 14    
თქვა და ერთი ძლიერად მაღლა შეხლტა, თავს გარდაევლო და ჩოგ\ნებიც
Line of ed.: 15    
აიცდინა და მათ უვნებლად გარდარჩა.

Line of ed.: 16       
რა მცირე წაიარა და კარის სიახლოვეს მივიდა, ნახა, რომე და\კეტილი
Line of ed.: 17    
იყო და კარის მცველად დიახ მრავალნი დედაკაცები იყვნენ.
Line of ed.: 18    
რა ესე გარდანქეშანმა იხილა, დიდად შესწუხდა და თქვა: ვაჟო, ეს
Line of ed.: 19    
რა უყავ ჩემს თავსა და ამისთანას განსაცდელში რად შემოვარდი?
Line of ed.: 20    
ერთსა კაცსა სხვასა რომ არავის უნახავს ეს ბაღი, მე რაღა მრჯიდა?
Line of ed.: 21    
ხელმწიფე და დიდებულნი რამდენს მეხვეწნენ და არავისგან შევის\მინე.
Line of ed.: 22    
სამართალია, რომ მე აქედამ ცოცხალმა ვეღარ ვიხილო ხელ\მწიფე
Line of ed.: 23    
და მისნი დიდებულნი. ახლა ამაზე მეტი აღარა გაეწყობა რა.
Line of ed.: 24    
მე ღმერთსა აღთქმა უნდა დაუდვა, რომ აქედამ მშვიდობით გარდა\მარჩინოს
Line of ed.: 25    
და სხვას დროს ამისთანა საქმეში აღარ გავებაო

Line of ed.: 26       
დაფიქრებული (იყო), ცოტას ხანს უკან ერთმა მათგანმან ხადუმ\მან
Line of ed.: 27    
ხელი დაუქნია და წინ დადგა და კარი გაუღო. შევიდა და იხილა,
Line of ed.: 28    
რომ სულ ხეები იდგა. იგი ხეები სულ ოქროსი და ვერცხლისა იდგა.
Line of ed.: 29    
მის ხის ფურცელნი უცხოსა და მშვენიერის სახით გამოეყვანათ და
Line of ed.: 30    
მას ხეთა რტოთა დიახ მრავალნი მშვენიერის ფერით სხვადასხვარიგი
Line of ed.: 31    
მფრინველის სახედ გაეკეთებინათ და რტოებზე ისხდნენ. და იმ სახ\ლისათვის
Line of ed.: 32    
მრავალი ფანჯარა დაეტანებინათ. რა ცოტა ნიავი შემო\ვიდოდა,
Line of ed.: 33    
მათ მფრინველთაგან უცხო და მშვენიერი, საამო, ტკბილი
Line of ed.: 34    
ხმები გამოვიდოდა.

Line of ed.: 35       
რა გარდანქეშანმა ესე იხილა, დიდსა განკვირვებასა მიეცა და
Line of ed.: 36    
თქვა: ამ მფრინველთაგან ერთსა ჩამოვიყვან და ხელმწიფეს ფეშქა\შად
Page of ed.: 470  Line of ed.: 1    
მივართმევო. შეხედა და მათში ერთი მოეწონა. იგი მფრინველი
Line of ed.: 2    
ოქროსი იყო და ფრთები სხვადასხვარიგად შეეწყოთ, რომ არც კი
Line of ed.: 3    
ეტყობოდა. თვალები ლალისა ჰქონდა და ნისკარტი ზურმუხტისა.
Line of ed.: 4    
დიახ მშვენიერი რამ იყო. იგი ჩამოიყვანა. რა ამ მფრინველთა იგრძ\ნეს,
Line of ed.: 5    
ერთობით გარდანქეშანს შემოუტივეს და ზოგნი ნისკარტითა
Line of ed.: 6    
აგლეჯდნენ ხორცსა და ზოგნი ფრთითა სცემდნენ და ზოგნი ფერხი\თა
Line of ed.: 7    
და მათ მფრინველთა ფრთისა ცემითა იგი ბაღი სრულიად იძრო\და.
Line of ed.: 8    
თუ რომ გარდანქეშანს იგი ფოლადის ჯაჭვი არა სცმოდა, სულ
Line of ed.: 9    
ნისკარტით დაგლეჯდნენ. გარეთ გამოსვლა დააპირა და გზა შეუკ\რეს
Line of ed.: 10    
მფრინველთა. სხვა ღონე ვეღარა მოიპოვა რა, იგი მფრინველი
Line of ed.: 11    
ხელთაგან გაუშვა და იგიცა მოვარდა და ნისკარტითა ცემა დაუწყო.
Line of ed.: 12    
მერე დიდის ცდითა კარებს ძლივს გამოასწრა და ცოტახ ხანს დაჯდა
Line of ed.: 13    
და დაისვენა. მერე შემოხედა და ნახა, რომ იგი მფრინველნი ისრევე
Line of ed.: 14    
თავ-თავის ალაგს დამსხდარიყვნენ. ამანაც დიდად ქება დაუწყო მათ\სა
Line of ed.: 15    
გამკეთებელსა.

Line of ed.: 16       
მერე ცოტა რამ წაიარა და ნახა, ერთი დიდი ფოლადის კარი არის
Line of ed.: 17    
და გასაღები არსად უჩანს. დიდად შესწუხდა და თქვა: ღმერთო, ეს
Line of ed.: 18    
კარი საიდამ უნდა გავაღოო. ცოტას ხანს დაფიქრდა და ნახა, რომე
Line of ed.: 19    
ამა კარიდამ ერთი საშინელი ხმა გამოხდა და შემოუძახა: ჰეი, შენ,
Line of ed.: 20    
კაცო, ასი წელიწადია აქ კაცი არავინ მოსულა და შენ აქ ვინ მოგი\ყვანა?
Line of ed.: 21    
არამც თუ შენ სულეიმან იყო, ჯანიბეჟანის შვილი და შენს
Line of ed.: 22    
ბაღში სასეირნოდ დადიოდეო?! შიგნით შემოდი და გვნახეო! გარ\დანქეშანმა
Line of ed.: 23    
მიუგო: კარი დაკეტილია და საიდამ უნდა შემოვიდეო.
Line of ed.: 24    
მერე მან მიუგო: კარს ზევით შეიხედე და როგორც ეწეროს, ისე
Line of ed.: 25    
ჰქენო.

Line of ed.: 26       
რა ზევით შეხედა, იხილა, რომ ორი-სამი ტაეპი ესრეთ ეწერა:
Line of ed.: 27    
ჰე, ფალავანო, შენ გარდანქეშანი ხარ და აქა მოხველ. მაგა კარისა
Line of ed.: 28    
რგოლსა ხელი მიჰყავ და მარჯვნივ დაატრიალე. მაგრამ რა მაგ
Line of ed.: 29    
რგოლს დაატრიალებ, იქიდამ ერთი ორმოცდაათი მწყრით მქონე
Line of ed.: 30    
ძლიერი ფალავანი მოგიხდება. მძიმე ლახტი ხელთა უჭირავს და შენ\და
Line of ed.: 31    
დასაკრავად განემზადება და ნუ შეშინდები, იგი შენ ვერას გავ\ნებს.
Line of ed.: 32    
რგოლსა ძალი დაატანე და კარი გაიღება, შედი შიგნით და ჩე\მი
Line of ed.: 33    
საპყრობილე ნახე, მაგრამ გაფრთხილდი, ჩემი სიკვდილი დევებს
Line of ed.: 34    
არ შეატყობინო, ამისთვის, რომ არასდროს დევნი კაცის ერთგულნი
Line of ed.: 35    
არ შეიქნებიან. რა ამ კარის რგოლს ხელი მიჰყო, ძლიერად დაატრია\ლე
Line of ed.: 36    
და როგორც გაიღოს, საჩქაროდ შევარდი და ამ კარს მოშორდი.
Page of ed.: 471  Line of ed.: 1    
თორემ თუ ასე არ ეცადე, იმ ფალავნის ლახტის დაკვრასა მთას ვერ
Line of ed.: 2    
შეუძლებს. და თუ რომ ასეთი სიმხნე არ გქონდეს, უკანვე გაბრუნდი,
Line of ed.: 3    
განსაცდელში არაში შევარდეო.

Line of ed.: 4       
რა ესე წერილი ამოიკითხა, დიდსა შეწუხებასა მიეცა და თქვა,
Line of ed.: 5    
რამდენჯერ უნდა ჩემი თავი ამისთანას განსაცდელს მივცეო, და ლა\მობდა
Line of ed.: 6    
უკმოქცევასა. მაგრამ თქვა, რახან აქ მოველ, უკმოქცევა
Line of ed.: 7    
რაღა ნამუსიაო. ესე სთქვა და რგოლის სიახლოვეს მივიდა, ღვთისა
Line of ed.: 8    
სახელი ახსენა და ხელი მიჰყო. ნახა, რომე მარცხნივ ერთი ასეთი
Line of ed.: 9    
საშინელი ხმა მოვიდა, რომ იგი ბაღი სრულიად შეიძრა. რა მისკენ
Line of ed.: 10    
შეიხედა, ერთი ორმოცის მწყრთის სიმაღლის მქონებელი ფალავანი
Line of ed.: 11    
იხილა და ხელთა მძიმე ლახტი ეპყრა და გარდანქეშანს დაკვრას უპი\რებდა
Line of ed.: 12    
და სწრაფისა სიარულითა მოაშურა.

Line of ed.: 13       
რა ესე მრისხანედ მომავალი ნახა, ასე შეშინდა, რომ რგოლს ხე\ლიდამ
Line of ed.: 14    
გაშვებას უპირებდა. მაგრამ ისევ სიმხნე იხმარა, რგოლსა
Line of ed.: 15    
ძლიერად გარდმოსწივა და კარი გაეღო და საჩქაროდ შიგან შეიჭრა
Line of ed.: 16    
და ორმოცს ნაბიჯს გარდახტა. კარს მოსცილდა. რა უკან მოიხედა
Line of ed.: 17    
და მის კაცისაგან თავისი თავი უვნებლად დარჩომილი იხილა, დი\დად
Line of ed.: 18    
იამა და ღმერთს მადლობდა. მერე მოუბრუნდა, ხანჯალს ხელი
Line of ed.: 19    
მოივლო და მას კაცს უკან მისდია საომრად. რა იმ ალაგებს თვალი
Line of ed.: 20    
მოავლო, ვეღარსად იხილა და უჩინო იქმნა.

Line of ed.: 21       
მერე კარსა ზევით შეხედა და იხილა, რომ ორმოცდაათი ტაეპი
Line of ed.: 22    
დაეწერათ. რა გარდანქეშანმა ესე წერილი აღმოიკითხა, ესრეთ და\ეწერათ:
Line of ed.: 23    
ჰე, აქა მოსრულო ფალავანო და უცხოსა მნახაო, ესეცა
Line of ed.: 24    
იხილე, რა უცხო სანახავია და სცნობ, ვითარი ხელმწიფე ვიყავ! მთე\ლი
Line of ed.: 25    
ხმელეთი ჩემს ბრძანებას ქვეშ იყო და საბაოთ ღმერთი მწამდა
Line of ed.: 26    
და დევებს ვერ ვეწყობოდი. რომელიცა დევი კაცს აწყენდა, მას და\ვიჭერდი
Line of ed.: 27    
და აქ დავაბამდი. ეს დევები, რომელიც აქა დამიბამს, თითო
Line of ed.: 28    
და თითოს სამეფოს ამაოხრებელი არის. ეს ქაღალდზე დაწერილი
Line of ed.: 29    
რომელიც არის, ახლავე აიღე და მაგრა შეინახე და ეცადე, რომ არ\სად
Line of ed.: 30    
დაჰკარგო, თორემ შენ ამ ბაღიდამ ცოცხალი ვეღარ გახვალ, ასე
Line of ed.: 31    
იცოდეო.

Line of ed.: 32       
რა ეს წიგნი ამოიკითხა, დიახ მაგრა შეინახა და სულეიმანს ლოცვა
Line of ed.: 33    
დაუწყო და მერე ცოტა რამ წინ წასდგა და იხილა, რომ სამოცდა\ჩვიდმეტი
Line of ed.: 34    
დევი დიდროვანის ჯინჯილებით დაუბამს და იგი დევებიც
Line of ed.: 35    
ესრეთ შეუწუხებია ტუსაღობას, რომ სიტყვის თქმა აღარ ძალუძსთ.
Line of ed.: 36    
გარდანქეშანმა მცირეს ხანს ყურება დაუწყო და იმათაც ერთობით
Page of ed.: 472  Line of ed.: 1    
შემოხედეს. ნახეს, რომ ერთს პირყვითელს კაცსა ბიღები მხარზედ
Line of ed.: 2    
გარდაუყრია და თავსა მძიმე თაჯი ჰხურავს და ფოლადითა შეჭურ\ვილია.
Line of ed.: 3    
მარჯვნივ და მარცხნივ თორმეტი ხანჯალი გაუწყვია და
Line of ed.: 4    
ხელთა ბასრი ნაჯახი უპყრია. ესრეთი მსწრაფი მქცევია, რომ თუმცა
Line of ed.: 5    
მოინდომა, ცაში აფრინდება და ესეთის მრისხანებით დგას, რომ
Line of ed.: 6    
მნახველთათვის საზაროდ კმაროდა.

Line of ed.: 7       
რა დევთა ესრეთ მრისხანედ მდგომი გარდანქეშანი იხილეს, დი\დად
Line of ed.: 8    
შეშინდნენ და ქება დაუწყეს. მერე ერთმან მათ დევთაგანმან
Line of ed.: 9    
უთხრა გარდანქეშანსა: ჰეი, ფალავანო, ჩვენ შვიდას სამოცდაჩვიდ\მეტი
Line of ed.: 10    
დევნი ვიყვენით და თითოს და თითოს თითო სახელმწიფოს
Line of ed.: 11    
აოხრება შეგვეძლო და ყოველთვის ადამიანთ მტერი ვიყავით. სუ\ლეიმან
Line of ed.: 12    
შეგვიპყრა და აქა დაგვატუსაღა. ახლა ამას გკითხავთ, სუ\ლეიმან
Line of ed.: 13    
ცოცხალი არის თუ არაო? გარდანქეშანმა მიუგო: ცოცხალი
Line of ed.: 14    
არის. მე და ის ეხლა ერთად ვიყავით და მე მოვახსენე, ამდენი ხანია
Line of ed.: 15    
დევნი პყრობილად გყავს-მეთქი და მე ვეაჯე თქვენს განთავისუფ\ლებას.
Line of ed.: 16    
მერე ასე მიბრძანა: წადი და ყველანი განიკითხე! რომელმაც
Line of ed.: 17    
აღთქმა არ დასდვას, ისევ პყრობილად ამყოფე და რომელმაც მტკი\ცედ
Line of ed.: 18    
აღთქმა დადვას, ის კი აუშვი. მე ამად მოველ თქვენთანაო.

Line of ed.: 19       
რა დევთა ესრეთ მოისმინეს, დიდად იამათ და მერე ყოველთავე
Line of ed.: 20    
ერთობით ხმა ჰყვეს და მოახსენეს თავ-თავისი დანაშაული რაც ყო\ფილიყო
Line of ed.: 21    
და ან სულეიმანისათვის როგორ ემტროთ. რა გარდანქეშან\მა
Line of ed.: 22    
ამათი ლაპარაკი ყოველივე მოისმინა, დიდად გაუკვირდა ამათი ხე\ლიდამ
Line of ed.: 23    
გამომავლობა და საქმის შემძლებლობა. პირველად რომ გარ\დანქეშანს
Line of ed.: 24    
დევი ელაპარაკა, აწცა მანვე მოახსენა: გარდანქეშანო,
Line of ed.: 25    
აქედამ კი განგვათავხისუფლე, მაგრამ მე კი დანაშაული არა მაქვსო.
Line of ed.: 26    
გარდანქეშანმა პასუხად უგო: ჰე, ბერო დევო, თუ რომ დანაშაული
Line of ed.: 27    
არა გაქვს რა, მაშ რას მიზეზითა ხარ ხარ აქ პყრობილი და ან სახე\ლად
Line of ed.: 28    
რა გეწოდებაო? მან დევმა მოახსენა: მე სახელად მაქილ მქვია
Line of ed.: 29    
და ჩემი დანაშაული ეს არის, ეს ბაღი და თილისმები სულ მე გავა\კეთე.
Line of ed.: 30    
ესდენი ჯაფა და ჭირნახული გავსწიე, რომ სხვას არავის უქ\ნია
Line of ed.: 31    
და ამისთანა თილისმებსაც ვერავინ შეიძლებს, რომ გააკეთოს
Line of ed.: 32    
ვინმემ. ეს ბაღი დიახ საუცხოვო და მშვენიერი სანახავი რომ არის
Line of ed.: 33    
და საკუთრად სულეიმანის შესაქცევად გავაკეთე. რა რომ იგი მოკვ\დება,
Line of ed.: 34    
ამ ბაღს ვეღარავინ იხილავს და ვერც ვინ ახლოს დაეკარება
Line of ed.: 35    
და ახლა კი სწორედ გული დავაჯერე, რომ სულეიმან ისევ ცოცხალი
Line of ed.: 36    
ბრძანდება, შენ აქ მოსულხარო.

Page of ed.: 473 
Line of ed.: 1       
მერე გარდანქეშანმა უთხრა: მაქილ, თუ ეს ბაღი და ამდენი თი\ლისმები
Line of ed.: 2    
შენი გაკეთებულია, აქ ტუსაღად რად გყვესო?! რა უფრო
Line of ed.: 3    
შინაყმა უნდა იყო სულეიმანისაო? მაქილ უთხრა: გარდანქეშანო, ესე
Line of ed.: 4    
თილისმები და ეს ბაღი სულ ჩემს სახელზედ არის გაკეთებული. მე
Line of ed.: 5    
თუ აქ არ ვიყო, ამ ბაღში ვერავინ შემოვა და თუ შემოვა, მაშინვე
Line of ed.: 6    
ცეცხლში დაიწვის. რა ეს თქვა, მერე ერთობით ევედრებოდნენ გან\თავისუფლებასა.
Line of ed.: 7    
მერე გარდანქეშანმა უთხოა: ამ ბაღს სულ მოვივლი
Line of ed.: 8    
და მერე აქავე მოვალ და ყველას აგიშვებთო. ამათაც დიდად მადლო\ბა
Line of ed.: 9    
მოახსენეს.

Line of ed.: 10       
გარდანქეშანმა ჰკითხა: ამ ბაღში რა უფრო კაი სანახავი არისო?
Line of ed.: 11    
მაქილ მოახსენა: ამ ბაღში მრავალი საუცხოვო სხვა და სხვა სანახა\ვები
Line of ed.: 12    
არის, რომ რიცხვი არ ეგების, მაგრამ ყოველთა ამათსა უკეთე\სი
Line of ed.: 13    
ერთი კოშკი ავაშენე, დიახ საკვირველი მაღალი არის და მას
Line of ed.: 14    
კოშკსა თორმეტი კარი უყავ და ოცდაოთხი ფანჯარა. იმისთანა სა\ნახავი
Line of ed.: 15    
არა არის და ვეჭვობ, არც უკეთესი თქვენ დღეში გენახოს.
Line of ed.: 16    
რა შიგ შეხვალ და დაივლი, აღმოსავლეთიდამ დასავლეთამდისინ რაც
Line of ed.: 17    
რომ ხმელეთზედ საქმე იქნება ან ამბავი ან სახნავი რამ, სულ ყველას
Line of ed.: 18    
იქიდამ დაინახავ და შეიტყობ. მე იმისი ქება არ შემიძლიან, ასეთი
Line of ed.: 19    
რამ არისო.

Line of ed.: 20       
მერე გარდანქეშანმა იმ კოშკის გზა ჰკითხა და მანცა ასწავლა.
Line of ed.: 21    
წავიდა და რა მივიდა, ნახა, რომე ოქროს კარი აბია და ერთი მძიმე
Line of ed.: 22    
კლიტე აძევს. გარდანქეშანი მივიდა და მას კლიტესა ყურება დაუ\წყო.
Line of ed.: 23    
მერე მას კარიდამ ერთის საშინელის მწუხარებისა და ვაების
Line of ed.: 24    
ხმა მოესმა. სამოცდაცამეტი სხვადასხვაგვარი ლაპარაკი და გოდება
Line of ed.: 25    
ისმოდა. ამ ხმაზედ გარდანქეშანი არა მცირედ შეშინდა და თავის
Line of ed.: 26    
თავს უთხრა: კარგია, იკმარე, ჩემო თავო, ამდენს განსაცდელში სია\რული.
Line of ed.: 27    
რა ამ ბაღში შემოვსულვარ, ასეთ ალაგს ფეხი არ გავსდგი.
Line of ed.: 28    
რომ სიკვდილს არ მივსცემოდე. ახლა აქ მოველ, ამისი ნახვა ამიჩე\მებია,
Line of ed.: 29    
იქნება ასეთი საქმე გამიჭირდეს, რომ ცოცხალმა ვეღარ გამო\ვასწრო.
Line of ed.: 30    
დევების სიტყვას კაცი არ უნდა ენდოს. ამისთვის, რომ ყო\ველთვის
Line of ed.: 31    
ადამიანთ მტერნი არიანო.

Line of ed.: 32       
ამა სიტყვაზედ უკან გამობრუნდა და ცოტა ხანს ფიქრსა მიეცა
Line of ed.: 33    
და ესე თქვა: მე რომ ხელმწიფესთან მივალ, ამ ბაღის ამბავსა მკი\თხავენ
Line of ed.: 34    
და ხომ ასე უნდა მოვახსენო ამ კოშკისა, რაღაც გლოვის ხმე\ბი
Line of ed.: 35    
გამოდიოდა მის კოშკის კარიდამ და შიშით ვერ შეველ და მის
Line of ed.: 36    
კოშკის ნახვა ვეღარ გავბედე-მეთქი. მარტო სააბყარანის სასაცილოდ
Page of ed.: 474  Line of ed.: 1    
აგდებას ვეღარსად გარდაურჩები. თავის დღეში ამ სასაცილოდ აგ\დებისაგან
Line of ed.: 2    
აღარ მომასვენებსო. და მეტი ღონე არ მაქვს იმისგან, იქ
Line of ed.: 3    
იმდენს დიდებულებთან დარცხვენასა აქავე მოვჰკვდე, ისა სჯობსო.

Line of ed.: 4       
მობრუნდა და კლიტესა ხელი მიჰყო. გააღო კარი და შიგან შევი\და.
Line of ed.: 5    
იხილა, რომ იგი კოშკი ოთხს კუთხედ იყო გაკეთებული და
Line of ed.: 6    
ოთხსავე კუთხეს ჩარხნი მოემართათ. ოთხსავე ჩარხსა დიდროვანი
Line of ed.: 7    
ჯაჭვები ესხათ და წვერი ჯაჭვებისა მიწაში ჩაეშვათ. რა ეს ჩარხები
Line of ed.: 8    
დაბრუნდებოდა, იგი დიდროვანი ჯაჭვები მათ აჰქონდათ აღმა და
Line of ed.: 9    
დაღმა და თურმე იგი სამგლოვიარო ხმა ამ ჩარხებიდამ მოისმოდა.
Line of ed.: 10    
და რა იგი კოშკი სრულებით იხილა და ოთხსავე მხარეს თვალნი მო\ავლნა,
Line of ed.: 11    
იხილა, რომ ოთხსავე მხარეს ერთმანეთში განრთხმულნი
Line of ed.: 12    
ჯინჯილნი კლიტეებითა დაკეტილნი იყო და ჰგონებდა, კარნი ესე
Line of ed.: 13    
უნდა იყოსო და ლამობდა შემუსრვასა.

Line of ed.: 14       
რა ახლოს მივიდა, იხილა, რომ ერთსა ლომსა კლიტისათვის
Line of ed.: 15    
მკერდი მიუყრდნია და საკვირველი საზარო სანახავია. რა გარდანქე\შანმა
Line of ed.: 16    
ესრეთ იხილა, დიდად შესწუხდა, ინანდა იქ შესვლას, მაგრამ
Line of ed.: 17    
ყარამანის სირცხვილით მორიდებას გზა ვეღარ აუქცია და ბასრსა
Line of ed.: 18    
ხანჯალსა ხელი მიჰყო და მას ლომსა შეუტია და მანცა შემოუტია,
Line of ed.: 19    
ერთმანეთს დიახ მედგრად ებრძოლეს. რა ამ ლომმა გარდანქეშანის
Line of ed.: 20    
ესეთი სიმხნე იხილა, ხელი აიღო, კარი დაანება და თითონ ერთის
Line of ed.: 21    
ჩარხის უკან გარდაიმალა და უჩინო შეიქნა.

Line of ed.: 22       
რა ამ ლომის საქმეს მორჩა, დიდად გამხიარულდა გარდანქეშან
Line of ed.: 23    
და მიიხედ-მოიხედა. ნახა, რომ ამა კოშკის ძირსა რამდენიმე ფეხის
Line of ed.: 24    
კიბე ჩავიდოდა. რა რომ ესრეთ იხილა, ღვთის სახელი ახსენა და მას
Line of ed.: 25    
კიბესა ჩავიდა. იხილა, რომ ერთის დიდის მოედნის ოდენი ალაგი
Line of ed.: 26    
სრულიად ოქროთი და ვერცხლითა მოეფინათ და მისს საშუალსა
Line of ed.: 27    
ალაგსა ერთი მინარის სიმაღლისოდენი კოშკი დაუდგამთ. რა გარდან\ქეშან
Line of ed.: 28    
მის კოშკის სიახლოვეს მივიდა, იგი კოშკის კარი მას წამსვე
Line of ed.: 29    
გაეღო და შევიდა.

Line of ed.: 30       
რა გარდანქეშან მაღლა ავიდა, ამა კოშკმა ასეთი რყევა შექმნა,
Line of ed.: 31    
რომ სწორედ ძირიდამ აღმოფხვრა ვისმე ეგონებოდა და გარდანქე\შანიც
Line of ed.: 32    
არა მცირედ შეშინდა და ღმერთს ევედრებოდა, ცოტას ხანს
Line of ed.: 33    
უკან კოშკი რყევისაგან დადგა და მის კოშკსა კიბე, რომელიცა ათას
Line of ed.: 34    
ხუთასის ფეხის კიბე ჰქონდა ზე ასასვლელი, იგი კიბე შევლო და
Line of ed.: 35    
მცირე მოისვენა. მერმე ზე ადგა და ერთის ფანჯრიდამ ძირს ჩამოი\ხედა
Page of ed.: 475  Line of ed.: 1    
და იხილა, რომ მის კოშკიდამ დიდროვანი მთები კვერცხის ოდ\ნათა
Line of ed.: 2    
სჩნდა, ესრეთ მაღალი იყო.

Line of ed.: 3       
რა გარდანქეშანმა ესრეთ იხილა, დიდსა მხიარულებასა მიეცა და
Line of ed.: 4    
თქვა, ახლა თუნდა აქ მოვკვდე, აღარას ვინაღვლო და ბაღსა ყურება
Line of ed.: 5    
დაუწყო. მას ბაღსა ორმოცრიგად წყლები შემოსდიოდა, ორმოცი
Line of ed.: 6    
ტბები ჰქონდა და მას ტბებსა საშუალსა ორმოცი კოშკი დაედგათ,
Line of ed.: 7    
და მის კოშკებისა სიმაღლე ოთხმოც-ოთხმოცი წყრთა იყო. იმა ბა\ღისა
Line of ed.: 8    
სურნელება იმ კოშკში მყოფს კაცს უცნობოს გახდიდა. იმ ბა\ღის
Line of ed.: 9    
გარეშემოსა ყურება დაიწყო. და ქიშმირის ქალაქი იხილა. ან რო\გორი
Line of ed.: 10    
მდებარეობა ჰქონდა და ან ჯეოჰნი როგორ ჩასდიოდა, ან ხელ\მწიფის
Line of ed.: 11    
ლაშქარი მის წყლის პირსა როგორ ჩარიგებულნი იდგნენ და
Line of ed.: 12    
ან ხელმწიფე უშანგ როგორ გამგეობდა, -- ყოველივე თვითეულად
Line of ed.: 13    
დაინახა და კარგად გასინჯა. ხელმწიფის ან გარეთ გამოსვლა ან ში\ნავე
Line of ed.: 14    
შესვლა და თავისთა დიდებულთა სალამმა მისვლა, ესე ყოვე\ლივე
Line of ed.: 15    
დიახ სიახლოვით მოიხილა. რა ესრედ განიცადა, თვალთაგან
Line of ed.: 16    
მდუღარე ცრემლი გარდმოუტევა და თქვა: ნეტამცა მეცა ეხლა ხელ\მწიფის
Line of ed.: 17    
წინ მამყოფა. მე ვინა და თილისმის დამტვრევა და შემუსვრა
Line of ed.: 18    
ვინაო! მცირეს ხანს თამაშას უყურებდა.

Line of ed.: 19       
მერე მობრუნდა და ნახა, რომ ერთი დიდი ფანჯარა იყო და მის
Line of ed.: 20    
ფანჯრისა თავსა რამდენიმე ტაეპი დაეწერათ და ესრეთ ეწერა: ჰეი,
Line of ed.: 21    
შენ, რომელი აქა მოხვალ, რომელსაც გარდანქეშანი გეწოდების და
Line of ed.: 22    
ხარ, ამდონს თილისმებსაც გარდარჩენილხარ უვნებლად აქაც ამო\სულხარ.
Line of ed.: 23    
გარდანქეშანო! შენი აქ მოსვლა ჩემთა ვეზირთა წინასწარ
Line of ed.: 24    
ვარსკვლავთმრიცხველობითა მაცოდინეს, რომ შენ აქ მოხვიდოდი
Line of ed.: 25    
და სრულიად ბაღსაც დაივლიდი. ესე წერილი მისთვის დავწერე, რომ
Line of ed.: 26    
შენც სცნა, რომ ქვეყანა ოთხი ნაწილი არის და ოთხი ნაწილისაგან
Line of ed.: 27    
სამი წილი ზღვა არის და ერთი წილი ხმელეთი არისო, -- აღმოსავ\ლეთს,
Line of ed.: 28    
დასავლეთს, სამხრეთს და ჩრდილოეთს. ამ ოთხსავ სახელმწი\ფოს
Line of ed.: 29    
შვიდი ზღვა აქვს. ამ შვიდს ზღვას რამდენი კუნძული აქვს და
Line of ed.: 30    
ან თითო კუნძულს რამდენი აღაჯი სივრცე და სიგრძე აქვს. ერთი
Line of ed.: 31    
აღაჯი სამი მილი და სამი მილი ოთხასი ნაბიჯი. ერთი ნაბიჯი ნახე\ვარი
Line of ed.: 32    
ადლი არის და ნახევარი ადლი ექვსი მუჭია. თითო მუჭი ოთხი
Line of ed.: 33    
თითია და თითო თითი ორი ქერის მარცვალია. და ესეთის მეცნიე\რებით
Line of ed.: 34    
არის ქვეყანა გაზომილი და ზღვებიცა. დიდის ჩინის ზღვასა
Line of ed.: 35    
აქვს კუნძული ექვსი. ერანის ზღვასა აქვს კუნძული ოცდაათი. გარ\დანქის
Line of ed.: 36    
ზღვასა აქვს კუნძული ხუთი. მეოთხე -- ურუმის ზღვასა აქვს
Page of ed.: 476  Line of ed.: 1    
კუნძული ათი. მეხუთე -- მარასტანის ზღვასა აქვს კუნძული შვიდი,
Line of ed.: 2    
მეექვსე -- ინდოეთის ზღვა არის, მას აქვს კუნძული ათას ორასი,
Line of ed.: 3    
მეშვიდე ზღვა არის (თურქესტანისა), რომელსაც აქვს კუნძული ორა\სი.
Line of ed.: 4    
ესე ზღვებიცა და სხვაცა სულ უკიანეს ზღვიდამ გამოდის და მას\ვე
Line of ed.: 5    
ერთვის. უკიანეს ზღვა იმას ეწოდების, რომელსა ქვეყანა სრუ\ლიად
Line of ed.: 6    
მოუცავს. რომელიც ხმელეთზედ ქვეყნები არის, ეს ქვეყნებიც
Line of ed.: 7    
შვიდს იყლიმად გაუყვიათ და თითოს იყლიმისათვის თითო ვარსკვ\ლავი
Line of ed.: 8    
მიუჩემებიათ და იმ ვარსკვლავის ხასიათით ცხოვრობენ და მო\ქმედებენ.
Line of ed.: 9    
რომელნიცა იმ ვარსკვლავისა მონებასა ქვეშე ქალაქნი და
Line of ed.: 10    
მდინარენი არიან, მათი სივრცე და სიდიდე ესრეთ არს: მეშვიდე
Line of ed.: 11    
იყლიმს აქვს მთა ათი და ორმოცი დიდროვანი მდინარე, ოცდაორი
Line of ed.: 12    
დიდრონი ქალაქი. მეშვიდე იყლიმი ნაწილია აღმოსავლეთით. მეექვ\სე
Line of ed.: 13    
იყლიმი ნაწილია, რომელ არს ჩრდილოეთი, მას აქვს მთა ოცდა\ორი
Line of ed.: 14    
და ორასი დიდნი ქალაქები, ოცდათორმეტი მდინარე. აღმოსავ\ლეთისა
Line of ed.: 15    
და ჩრდილოეთის შუა არის ქვეყნები სისტანი, ჩინეთი, იქი\დამ
Line of ed.: 16    
მოეკიდება, ვიდრე კონსტანტინეს პოლამდე. რაც რომ ქვეყნები
Line of ed.: 17    
არის დასავლეთის ზღვამდე, ამ მეექვსეს იყლიმის რიცხვში არის ჩა\ვარდნილი.
Line of ed.: 18    
მეხუთე იყლიმსა აქვს მთა ოცდაათი, ქალაქი -- ას ათი,
Line of ed.: 19    
მდინარე ოცდაორი. და სხვათა იყლიმთა ესრეთ აქვს მთა ქალაქი და
Line of ed.: 20    
მინდორი.

Line of ed.: 21       
რა გარდანქეშანმა წერილი ესრედ აღმოიკითხა, ღმერთსა მადლო\ბა
Line of ed.: 22    
მისცა და სულეიმან ჯანის ბეჟანის შვილს ლოცვა დაუწყო. მო\ბრუნდა
Line of ed.: 23    
და სხვასა ფანჯარასა მივიდა. ფანჯრის გაღებასა ლამობდა,
Line of ed.: 24    
მაგრამ ვერ გააღო. მობრუნდა და ოთხსავე მხარეს ყურება დაუწყო
Line of ed.: 25    
და ერთს ალაგს მცირე რამ წერილი იხილა და ესრეთ აღმოიკითხა:
Line of ed.: 26    
ჰეი, გარდანქეშანო! შენ თუ ამ ფანჯრის გაღება გნებავს, შენ რომ
Line of ed.: 27    
წერილი გაქვს, ფანჯარაზედ დაჰკიდე და გაიღებაო. მასვე წამსა იგი
Line of ed.: 28    
სულეიმანის ნაწერი მას ფანჯარასა დაჰკიდა და გაიღო. გაიხედა შიგა
Line of ed.: 29    
და თურქისტანს ზღვა, მთა და ბარი და ქალაქნი, სოფლები სრულე\ბით
Line of ed.: 30    
იხილა. ახლა ერანის მთასა და ბარსა და ზღვასა ყურება დაუწყო
Line of ed.: 31    
და შავს ზღვაში რაც ამბები იყო, ყველა იხილა. იმ დიდროვანს ქალა\ქებში
Line of ed.: 32    
რაც რომ მოხდებოდა, ან ქურდობა ან მძლავრობა და ან ლაშქ\რობა,
Line of ed.: 33    
ან თვით მისი ხელმწიფე როგორ ბრძანდებოდა და ან რას
Line of ed.: 34    
განაგებდა, ყოველივე მოიხილა.

Line of ed.: 35       
მერე მობრუნდა და სხვას ფანჯარასთან მივიდა და იგიცა მის
Line of ed.: 36    
წერილითა გააღო და რია გარდაიხედა, იხილა ერთი თვალგარდუწვ\დენელი
Page of ed.: 477  Line of ed.: 1    
მინდორი და უცხო სახილველი. ესრეთ ბრწყინვალე იყო მის
Line of ed.: 2    
მინდვრისა ბალახი, რომ ელვარეს ცეცხლივით სჩანდა. რა გარდანქე\შანმა
Line of ed.: 3    
ესრეთ იხილა, დიდად გაუკვირდა და სთქვა: ეს რა უნდა იყო\სო?
Line of ed.: 4    
კარგად გასინჯა და სცნა, რომ ოქროსფერი ბალახი იყო და იგი
Line of ed.: 5    
მინდორი ათსა აღაჯსა შორავს ქიშმირის ქალაქსა. ამ მინდორსა და\სასრულზედ
Line of ed.: 6    
ერთი ზღვა იხილა და მის ზღვასა კიდესა ერთი კუნძუ\ლი.
Line of ed.: 7    
და ამა კუნძულსა შიგა კაცნი იხილა ასეთნი, რომ მათ კაცთა
Line of ed.: 8    
სპილონი მხართა ეტვირთათ და მიჰქონდათ და ამ კაცთა ძლიერება
Line of ed.: 9    
დიდად მოეწონა.

Line of ed.: 10       
მერე ინდოეთისა და ჩინეთის მხარისაკენ ყურება დაიწყო. და
Line of ed.: 11    
ერთსა მხარესა ერთი კლდე იხილა და მას კლდესა ზედა ქალაქი და
Line of ed.: 12    
ციხე. მას ციხეს ცალ მხარეს ერთი მდინარე ჩამოსდიოდა და თვით
Line of ed.: 13    
ციხე ესრეთ მაგარი იყო, რომ არავის უხილავს მისთანა სიმაგრე. რა
Line of ed.: 14    
გარდანქეშანმა ციხე კარგად გასინჯა, დიდად მოეწონა. კიდევ კარ\გად
Line of ed.: 15    
ჩხრეკა დაუწყო და ამ სინჯვაში იხილა, რომ უშანგ ხელმწიფის
Line of ed.: 16    
ცოლი თავის ჰარამით აქ იყო. რა ეს იხილა, დიდად გაუკვირდა და
Line of ed.: 17    
თქვა: ღმერთო, არამც მომეჩვენა რამე, თორე იმათ იმ ციხეში რა ხე\ლი
Line of ed.: 18    
აქვთ? ჩვენ ხომ ჩინეთში დაუტევეთ და აქ ვინ მოიყვანაო?

Line of ed.: 19       
კვალად ყურება დაუწყო და სწორედ სცნა, რომ უშანგ ხელმწი\ფის
Line of ed.: 20    
ცოლი თავის ჰარამხანით იქა ჰყავთ, და მეორეს მხარეს იხილა,
Line of ed.: 21    
რომ ხუთი ათასის ლაშქრით ქეითან-შა სდგას ამავ ციხესთან. მერე
Line of ed.: 22    
თქვა: ქეითან-შას ამოდენა ჯარს ვინ მისცემს და ან ეს რა ამბავი
Line of ed.: 23    
არისო? მობრუნდა და სხვასა ფანჯარასა მივიდა და ყურება დაუწყო.
Line of ed.: 24    
მას ფანჯარასა პირი ყაფის მთისაკენ ჰქონდა. და რა ყაფის მთა სრუ\ლებით
Line of ed.: 25    
გასინჯა, იგი მთა ესრეთ დიდი იყო, სრულებით ხმელეთს
Line of ed.: 26    
გარს შემორტყმოდა და ან რამდენი ქალაქი იყო დევებისა, ან რაც
Line of ed.: 27    
რომ სანახავები იყო, სულ გასინჯა. ფერიათა და ჯინისტანის ქვეყ\ნებიც
Line of ed.: 28    
სრულებით გასინჯა.

Line of ed.: 29       
იგი სულეიმანის ნაწერი ხელთა ეპყრა და ამა კოშკიდამ ძირსა
Line of ed.: 30    
ჩამოსვლა და სადაც დევნი იყვნენ პყრობილნი, იქ მისვლა ეწადა,
Line of ed.: 31    
მაგრამ ამა კოშკისა გზამ სხვას მხარეს გაიყვანა. მივიდა და მეორე
Line of ed.: 32    
კოშკი სხვა იხილა. დიახ მშვენიერად ნაშენი იყო. სულ ლაჟვარდის
Line of ed.: 33    
ქვით აეშენებინათ. და მის კოშკსა კარი ოქროსი შეებათ და მძიმე
Line of ed.: 34    
მურასის თვლებით მოეჭედათ. რა კართან მივიდა და ხელი შეახო
Line of ed.: 35    
გასაღებად. იგი კარი შიგნიდან იყო დაკეტილი. მას კარსა იგი ლო\ცვის
Line of ed.: 36    
წიგნი მოუსვა და მაშინვე გაიღო. შიგან შევიდა და იხილა
Page of ed.: 478  Line of ed.: 1    
ერთი უცხოდ ნაშენი სასახლე. სასახლის კედელი სულ ოქროს
Line of ed.: 2    
აგურით იყო ნაშენი. იგი სასახლე რა სრულებით გასინჯა, ოცდა\ცხრამეტი
Line of ed.: 3    
სხვა სახლი იყო.

Line of ed.: 4       
რა შიგნით შევიდა და განიხილა ეს სასახლე, ასე მოეწონა, რომ
Line of ed.: 5    
თავის ჟამს ამისთანას სასახლის ქებაც არავისაგან გაეგონა, არა თუ
Line of ed.: 6    
მას სხვა უკეთესი ენახა სადმე. მას კოშკის ძირსა ერთი უცხო და
Line of ed.: 7    
მშვენიერი აუზი გაეკეთებინათ. მას აუზსა შიგან რაც ქვეყანაზე
Line of ed.: 8    
პირუტყვი ნადირი არის, სრულებით მათი სახე ოქროთი და ვერცხ\ლით
Line of ed.: 9    
შეექმნათ და იგი აუზი აევსოთ. იმა აუზსა საშუალზე ერთი
Line of ed.: 10    
ოქროს ძროხა დაედგათ და მის ძროხისა სიდიდე სპილოს შეუსწორ\დებოდა.
Line of ed.: 11    
იგი ძროხა იმა აუზისა წყალსა პირით სმიდა და ცხვირით
Line of ed.: 12    
ადენდა. ესრეთ ხელოვნებით იყო ნაშენი იგი აუზი, დიდად
Line of ed.: 13    
მოე/წონა.

Line of ed.: 14       
ამა სახლიდამ კოშკისა კარსა ფარდა ეფარა, ასწივა და შიგნით
Line of ed.: 15    
შევიდა და იხილა, ერთი დევი ორმოცის ჯაჭვით იყო დაბმული. იგი
Line of ed.: 16    
დევი ორმოცდაათის მწყრთის სიმაღლის მქონებელი იყო, თავი
Line of ed.: 17    
დათვს უგვანდა. რა გარდანქეშანმა იხილა, დიდად გაუკვირდა და
Line of ed.: 18    
რა იმა დევმა იხილა დაუძახა; ჰეი, ადამიანის შვილო, სულეიმან ჯა\ნი
Line of ed.: 19    
ბეჟანის შვილი ცოცხალი არის? ამდენი ხანია დაგვივიწყა და
Line of ed.: 20    
აღარ მოგვხედა და ესრეთს ტანჯვაში ვართო! გარდანქეშანმა მიუ\გო:
Line of ed.: 21    
მე იმან გამომგზავნა, რომელნიც აქ პყრობილნი ხართ, ვინც
Line of ed.: 22    
ღირსი იქნებით, აგიშვებთ და რომელნიც არა, აქავე დარჩებით ისევ
Line of ed.: 23    
პყრობილად. და შენც სწორედ უნდა მითხრა, რის მიზეზითა ხარ აქა
Line of ed.: 24    
პყრობილად, ყველა მიამბეთ და ან სახელად რა გქვიანო.

Line of ed.: 25       
დევმა უთხრა: მე სახელად შაჰყუნარა მქვიან. იმჟამად, სულეი\მან
Line of ed.: 26    
რომ ეს ბაღი გააკეთა, მე მიბრძანა: შეგიძლია, რომ უკიანე
Line of ed.: 27    
ზღვიდამ ერთი ნაწილი ამ ბაღში წყალი ცალს მხარეს შემოიყვანო
Line of ed.: 28    
და მეორეს მხარეს გავიდესო? მე შიშით მოვახსენე: შემიძლია და
Line of ed.: 29    
აღვასრულებ-მეთქი. მან მიბრძანა: ახლავ წადი და ეს საქმე აღა\სრულე-მეთქი!
Line of ed.: 30    
მან მიბრძანა: ახლავ წადი და ეს საქმე აღასრუ\ლეო!
Line of ed.: 31    
მაშინვე წამოველ. უკიანეს ზღვას თვალი მოვავლე და ვნახე,
Line of ed.: 32    
წყლის ამოყვანა არ შეიძლებოდა. დავღონდი, დავსწუხდი დიდად,
Line of ed.: 33    
რომ სამსახური თავს ვიდევ და ვერ აღვასრულე-მეთქი. სულეიმა\ნისაგან
Line of ed.: 34    
მეშინოდა, აქ ვეღარ მოველ, უკიანეს ზღვის ძირს ჩაველ და
Line of ed.: 35    
იქ ერთი შავის ქვით ნაშენი მაგარი ციხე ვნახე და ოცდაათი წე\ლიწადი
Line of ed.: 36    
იქ ვიყავ დამალული. სულეიმანს სრულებით მოევლო
Page of ed.: 479  Line of ed.: 1    
ხმელეთი და ჩემი ამბავი ვერა შეეტყო რა. ამ ბაღში ჯეონი და
Line of ed.: 2    
დიჯლა ორივე შემოეყვანათ.

Line of ed.: 3       
რა ამ წყლების საქმეს მორჩენილიყო, მერე სულეიმანს ებრძა\ნებინა
Line of ed.: 4    
ერთობით დევთათვის: ან უნდა სუყველანი ამოსწყდეთ და
Line of ed.: 5    
ან იმისი შემიტყოთ რამე და აქ მომგვაროთო! მაშინვე წამოსული\ყვნენ,
Line of ed.: 6    
ზოგნი ზღვით, ზოგნი ხმელეთს. მრავალი დღე მეძებეს, ბო\ლოს
Line of ed.: 7    
დაჰბად დევმა მიპოვნა. შვიდი დღედაღამე მებრძოლა. მერე
Line of ed.: 8    
შემიპყრა და აქ მომიყვანა, როგორც დამინახა სულეიმანმა, მაშინ\ვე
Line of ed.: 9    
განრისხებულმა მიბრძანა: შენგან მოტყუება ვის ეკადრებოდაო?
Line of ed.: 10    
მე შიშით თავი ვეღარ ვიმართლე და მას დღეს აქეთ აქ ტუსაღად
Line of ed.: 11    
ვარო. და ევედრებოდა, განმათავისუფლეო.

Line of ed.: 12       
გარდანქეშანმა რა ესე მოისმინა, დიდად შეებრალა და იგი წე\რილი
Line of ed.: 13    
ამოიღო, მას ორმოცსავე ჯაჭვებს მოუსვა და ყოველივე და\სცვივდა
Line of ed.: 14    
და პყრობილობისაგან განთავისუფლდა. მერე გარდანქე\შანმა
Line of ed.: 15    
ჰკითხა: ახლა სად წახვალო? მან მოახსენა: ისევ უკიანეს
Line of ed.: 16    
ზღვაში წავალ, ჩემი სამყოფი იქ არისო. ამა აუზის პირთან მივიდა,
Line of ed.: 17    
ძვირფასი თვალი ამოიღო და მოართვა და მოახსენა: ამაზე უკეთესი
Line of ed.: 18    
თქვენთვის საძღვნო სულეიმანს არა დაუგდია რა. თქვენთვის ეს
Line of ed.: 19    
დიახ ძვირფასი რამ არის და ამა ტილისმიდამ სხვას ვერას გაიტან
Line of ed.: 20    
მაგაზე უკეთესსაო. მერე შეეხვეწა: ფალავანო, დასტური მიბოძეთ,
Line of ed.: 21    
რომ წავიდე. ახლა ამ ძროხის პირში უნდა შევიდე და კუდთან უნ\და
Line of ed.: 22    
გავძვრე და ისე უნდა განვთავისუფლდე. თუ რომ ეს ასე ვერ
Line of ed.: 23    
შევიძელ, სულ საუკუნოდ აქვე დავრჩებიო. გარდანქეშანმა იგი წიგ\ნი
Line of ed.: 24    
ძროხას მუცელსა მოუსვა და დევი განთავისუფლდა და წავიდა.

Line of ed.: 25       
გარდანქეშანი მობრუნდა და სადაც რომ პირველად დევნი იხი\ლა,
Line of ed.: 26    
იმათს ასაშვებად გაემართა. რა მათთან მივიდა, მათთაც დიდად
Line of ed.: 27    
გაეხარდათ და მოახსენეს; ფალავანო, მოწყალება მოიღე და აქედამ
Line of ed.: 28    
განგვათავისუფლეო. გარდანქეშანმა მიუგო: მე თქვენ აქედამ განგა\თავისუფლებთ
Line of ed.: 29    
ღა მეც თქვენ ამ თილისმიდამ გამიყვანეთო. და მათ
Line of ed.: 30    
დევთა თავის სჯულზედ შეჰფიცეს და აღუთქვეს, ჩეენ გაგიყვანთო.
Line of ed.: 31    
გარდანქეშანმა იგი წიგნი აღმოიღო, მათ ყოველთავე ჯაჭვთა მოუსვა
Line of ed.: 32    
და ყოველნი ერთად განათავისუფლა. მერე მათცა მადლობა მოახსე\ნეს
Line of ed.: 33    
და ფერხთა ეხვეოდნენ. ერთობით გარეთ გამოვიდნენ და დიდი
Line of ed.: 34    
კისკისი და მაღალი სიცილი შექნეს. ხელი ხელს შეიტყუბეს და ნა\ვარდი
Line of ed.: 35    
შექნეს.

Line of ed.: 36       
მერე გარდანქეშანმა უთხრა: მე თქვენ ამა პყრობილებისაგან ხომ
Page of ed.: 480  Line of ed.: 1    
განგათავისუფლეთ და მეცა თქვენი აღთქმა აღმისრულეთ და ამა
Line of ed.: 2    
თილისმიდამ გამიყვანეთო! მაქილ დევმა მიუგო: სანამ ეგ წიგნი შენ
Line of ed.: 3    
ხელთ გაქვს, ჩვენ ვერას მოგიდგებითო. გარდანქეშანმა მიუგო: თუ
Line of ed.: 4    
რომ ამ თილისმის წიგნით გამიყვანთ, ხომ ჩემით თქვენზედ გარჯი\ლობის
Line of ed.: 5    
მაგიერის გარდახდა იქნება. და თუ არა და წადით, სადაც გინ\დათ
Line of ed.: 6    
და იმ ჩემის გარჯილობის მაგიერს ღმერთი არ მომაკლებს და
Line of ed.: 7    
მეც აქედამ გამომიხსნისო! რა ესე დევთა მოისმინეს, ფრთა ფრთასა
Line of ed.: 8    
შემოჰკრეს და თავ-თავის სამყოფს წავიდნენ.

Line of ed.: 9       
რა ეს მათგან უიმედო დარჩა, დიდად შესწუხდა და ღმერთს ევე\დრებოდა.
Line of ed.: 10    
მერე თავის გულში თქვა: ჭირსა მოთმენა შვენისო.
Line of ed.: 11    
გამობრუნდა და გამოემართა. იქავე ერთი დიდი კარი მაგრა დაკეტი\ლი
Line of ed.: 12    
იხილა. ამოიღო იგი წიგნი და მას კარსა მოუსვა და მსწრაფლ
Line of ed.: 13    
განეღო. რა შიგ შევიდა ერთი დიახ ბნელი და გრძელი ორმო დაუ\ხვდა,
Line of ed.: 14    
მას საჩქაროდ გაუარა. რა გასცილდა, ერთი მოედნის ოდენი
Line of ed.: 15    
ალაგი ნახა. მას ალაგს დიახ მრავალი ხის ძელნი აემართათ და მას
Line of ed.: 16    
ზედა ფერიანი იყვნენ დამოკიდებულნი, რამდენიმე მკლავით, რამ\დენიმე
Line of ed.: 17    
თმით და რამდენიმე ფეხით. ამ მძიმე სასჯელისაგან ასე შე\წუხებულ
Line of ed.: 18    
იყვნენ, რომ ერთი მეორეს ხმას ვეღარ აგონებდა.

Line of ed.: 19       
რა ესე მოიხილა გარდანქეშანმა, დიდად გაუკვირდა და თქვა:
Line of ed.: 20    
ღმერთო, ამისთანა ძლიერი ხელმწიფე კიდევ იქნება ვინმე, როგორც
Line of ed.: 21    
რომ ეს ჯანი ბეჟანის შვილი სულეიმან ყოფილა?! რა ის მომკვდარა,
Line of ed.: 22    
მას აქეთ რამდენს წელიწადს გაუვლიაო, კიდევ იმისის შიშით ამ
Line of ed.: 23    
ბაღში ვერავის გაუვლია და ვერავის ეს ტუსაღნი აუშვიაო. დიდად
Line of ed.: 24    
უკვირდა. რა ახლოს მივიდა, მათ ფერიათა იხილეს ერთი ძლიერი
Line of ed.: 25    
ფალავანი, იარაღითა შეჭურვილი, მშვენიერებითა მარიხის ვარ\კვლავს
Line of ed.: 26    
შეუსწორდებოდა, პირი ვარდსავით გამოჰკრთოდა.

Line of ed.: 27       
რა ესე იხილეს იმა პყრობილთა, დიდად მოეწონათ და ჰკითხეს:
Line of ed.: 28    
ჰეი, სწორუპოვარო ჭაბუკო, სულეიმან კიდევ ცოცხალი არის, რომ
Line of ed.: 29    
ასე დაგვივიწყა და აღარ მოგვიგონაო? ამდენი ხანია ამ სასჯელში
Line of ed.: 30    
ვართ, ღვთისაგან არ ეშინიანო? მერე გარდანქეშანმა მიუგო: სუ\ლეიმან
Line of ed.: 31    
ამა სოფლიდამ განვიდა და მოკვდაო. რა ესე მოისმინეს,
Line of ed.: 32    
ერთობით დიდი გლოვა და ტირილი იწყეს და ამას იტყოდნენ: ვაი
Line of ed.: 33    
ჩვენი ბრალი, რადგან ის მომკვდარა, ჩვენ სულ საუკუნოდ აქ დავრ\ჩით,
Line of ed.: 34    
აქედან გამოხსნა აღარავის შეუძლიანო.

Line of ed.: 35       
გარდანქეშანმა ჰკითხა: ფერიანო, თქვენი დანაშაული რა იყო
Line of ed.: 36    
და ან რის მიზეზითა ხართო ამისთანას საპყრობილეში? მათ მოა\ხსენეს:
Page of ed.: 481  Line of ed.: 1    
ჩვენი შეცოდება ამაზე მეტი არა არის რა, როდესაც
Line of ed.: 2    
სულეიმანმა ეს ბაღი გააკეთა, ჩვენ ვსთქვით, წავიდეთ და ის ბაღი
Line of ed.: 3    
ჩუმად ვნახოთ, რომ არავინ შეგვიტყოსო. მაშინვე ყაფის მთიდამ
Line of ed.: 4    
მოვედით და ეს ბაღი ვნახეთ. ჩუმად თურმე ჩვენ ვენახენით, სუ\ლეიმანისათვის
Line of ed.: 5    
ამბავი მიეტანათ. მაშინვე დევები გამოგვისია, და\გვიჭირეს
Line of ed.: 6    
და მიგვასხეს. რა გვიხილა, დიდად განრისხდა და ბრძანა
Line of ed.: 7    
ამა საპყრობილეში მიცემა და დავრჩით მას დღეს აქეთ აქა. ჩვენ
Line of ed.: 8    
კიდევ ამისი იმედი გვქონდა, რომ ერთხელაც არის მოგვიგონებს და
Line of ed.: 9    
განგვათავისუფლებს. ახლა რადგან გარდაცვლილა, ჩვენი აქედან
Line of ed.: 10    
გამოხსნა ვითღა შეიძლებაო?! ესე თქვეს და ერთობით ტირილი
Line of ed.: 11    
იწყეს.

Line of ed.: 12       
მერე გარდანქეშანმა მიუგო: ფერიანო, ამ პყრობილობისაგან მე
Line of ed.: 13    
განგათავისუფლებთ, თუ რომ მე ამ პირობას მომცემთ, რომ მეცა
Line of ed.: 14    
ამა თილისმიდამ გამიყვანთო. რა ესე ფერიათ მოისმინეს, ყოველ\თავე
Line of ed.: 15    
ერთობით შეჰფიცეს და პირობა დაუდეს: თუ რომ ამ პყრო\ბილობისაგან
Line of ed.: 16    
გამოგვიხსნი, ჩვენ საუკუნო თქვენნი მონანი შევიქნე\ბით
Line of ed.: 17    
და აღარსად მოგშორდებითო. რა ესრეთ შეჰპირდენ, გარდანქე\შანმა
Line of ed.: 18    
იგი თილისმისა წიგნი აღმოიღო და მათ ყოველთავე ჯაჭვთა
Line of ed.: 19    
მოუსვა და ერთობით აეშვნენ. მოვიდნენ და ყველანი ფერხთა მოეხ\ვივნენ
Line of ed.: 20    
და მადლობა მოახსენეს.

Line of ed.: 21       
მერე გარდანქეშანმა უთხრა: აბა, ახლა მეც თქვენგან მოცემული
Line of ed.: 22    
პირობა აღმისრულეთ და ამ ბაღს გამიყვანეთო! მივიდა ერთი ფე\რია,
Line of ed.: 23    
რომელიც რომ მათში უმხნესი იყო, და გარდანქეშან ზურგთა
Line of ed.: 24    
დაისვა და სხვანი აქეთ-იქით მოიყენა და ზოგნი წინ გაუძღვნენ და
Line of ed.: 25    
აფრინდნენ და ბაღის გარეთ წყლის პირს მივიდნენ. რომელსაც
Line of ed.: 26    
გარდანქეშანი ესვა ზურგთა, მან ფერიამ უთხრა სხვათა: ჩვენ ეს
Line of ed.: 27    
საქმე ავადა ვქენით, რომ ამას თილისმის წიგნი უბეში უძს და რა\კი
Line of ed.: 28    
ამ წყალსაც გავიყვანთ, მაგა თილისმის წიგნისაგან ჩვენს დღეში
Line of ed.: 29    
ამისნი მონანი დავრჩებით, როგორც იყოს, ის წიგნი ახლავე უნდა
Line of ed.: 30    
გამოვართვათო.

Line of ed.: 31       
ეს ლაპარაკი სხვათა ფერიათა ყველას მოეწონათ და მან ფე\რიამა
Line of ed.: 32    
გარდანქეშანს უთხრა: ჰე, ფალავანო, მე დიდის ხნის ტუსა\ღობამ
Line of ed.: 33    
მეტად დამასუსტა და ღონე სულ აღარა მაქვსო. და დაბლა
Line of ed.: 34    
წყლისაკენ დაეშვა. გარდანქეშანმა მათის განზრახვისა არა იცოდა
Line of ed.: 35    
რა. მერე კიდევ უთხრა ამ ფერიამა: რა ვქნა, სწორეს გეტყვი, ლა\მის
Line of ed.: 36    
ეხლავ ამ წყალში ორნივე ჩავსცვივდეთო. და რა ესრეთ უიმე\დობა
Page of ed.: 482  Line of ed.: 1    
გაიგონა, გარდანქეშანი დიდად შესწუხდა და უთხრა: მაშ რა
Line of ed.: 2    
გვეშველებაო? მან ფერიამ მიუგო და უთხრა: შენ რომ თილისმის
Line of ed.: 3    
ნაწერი წიგნი გაქვს, ეგ უბიდან ამოიღე და ზურგზე დამადე და
Line of ed.: 4    
შენ მაგრა მომეჭიდე და უფრო მალე გავალთო. ამანაც თავის თავის
Line of ed.: 5    
მორჩენისათვის ამოიღო წიგნი უბიდამა და ზურგსა დააკრა.

Line of ed.: 6       
მერე ამა ფერიამაც ფრენას მოუმატა და დიახ მაღლა აფრინდა,
Line of ed.: 7    
ასე რომ გარდანქეშანმა მეტისა ქარისა ძლიერებისაგან თვალი ვე\ღარ
Line of ed.: 8    
აახილა. მერე მოვიდა მარცხნივ ერთი სხვა ფერია წიგნის მო\საპარავად.
Line of ed.: 9    
მან ხელი ვერ მიაწვდინა, მერე ფრთა შემოჰკრა და
Line of ed.: 10    
წერილი წყალში ჩააგდო. რა ეს გარდანქეშანმა მოიხილა, დიდად
Line of ed.: 11    
განრისხდა და ბასრსა ხანჯალსა ხელი მიჰყო და შემოუჭეხა: ჰე,
Line of ed.: 12    
თქვენ წყეულნო, განა დრო მიპოვეთ ამ ჰაერში და აქ მიღალატეთო.
Line of ed.: 13    
ომსა აპირობთ და რა ფერიათა ესრეთ განრისხებული იხილეს,
Line of ed.: 14    
ყველანი გაექანენ და იგი ფერიაცა ცდილობდა, რომ ზურგიდამ
Line of ed.: 15    
გარდმოეგდო. გარდანქეშანმა ვეღარ მოითმინა და მას ფერიასა ხან\ჯალი
Line of ed.: 16    
დასცა და მკერდსა გაავლო და ორნივე მაღლიდამ ტრიალით
Line of ed.: 17    
ძირს წამოვიდნენ წყალში ჩასავარდნელად.

Line of ed.: 18       
იმჟამად პყრობილობისაგან დევნი რომ განათავისუფლა, ყველა\ნი
Line of ed.: 19    
შინ წამოვიდნენ, მაგრამ მაქილ დევი კი არ წასულიყო და იდუ\მალ
Line of ed.: 20    
მათ ფერიათ და გარდანქეშანის მიმავალობასა სჭვრეტდა და
Line of ed.: 21    
იტყოდა: ვნახოთ, როგორ უვნებლად გაიყვანენ. თუ რომ იმათ ვერ
Line of ed.: 22    
შეძლეს, მე უშველი და მე გავიყვანო. რა რომ გარდანქეშანი ეს\რეთს
Line of ed.: 23    
გაჭირვებაში იხილა, მსწრაფლ ჰაერში მიეგება, მხარსა შეის\ვა
Line of ed.: 24    
და წყალს გავიდა და ბაღის კედელს გარეთ, სადაც რომ ყარამან\მა
Line of ed.: 25    
იმ კედელს გურზი სცა, სწორედ იქ ჩამოსვა და იგი ფერია
Line of ed.: 26    
წყალში დაირჩვა.

Line of ed.: 27       
ცოტას ხანს გარდანქეშანი უცნობოსავით შეიქნა. მერე გონე\ბას
Line of ed.: 28    
მოეგო და თვალი აახვნა და იხილა, რომ მაქილ დევი წინ უდ\გას
Line of ed.: 29    
და ამ ალაგსა გამოსულა. დიდად იამა და მაქილს უთხრა: ჰეი,
Line of ed.: 30    
დევთა უაღრესო, მე შენი მადლობის თქმა არ შემიძლია, რომ ამის\თანას
Line of ed.: 31    
გაჭირვების ჟამს მომშველებიხარო. ცოტას ხანს იმუსაიბეს.
Line of ed.: 32    
მერე მაქილ გამოეთხოვა და თავის სამყოფს წავიდა და გარდანქე\შანიც
Line of ed.: 33    
შინათკენ გამოემართა.

Line of ed.: 34       
რა სიახლოვეს მივიდა, ცოტა ხანს მოიცადა. რა დაღამდა, თავი\სის
Line of ed.: 35    
კარავის სიახლოვეს მივიდა. ესრეთ შემოხვეოდნენ გარსა, რომ
Line of ed.: 36    
ფრინველი ვერ გარდაფრინდებოდა აიარების შიშით. რა კარსა მო\ვიდა,
Page of ed.: 483  Line of ed.: 1    
იხილა, შირფანჯა აიარსა ნაჯახი ხელთა ეპყრა და მთვრალის
Line of ed.: 2    
ლომსავით იდგა. გარდანქეშანმა შესვლა ვეღარ გაბედა და დაუძა\ხა.
Line of ed.: 3    
ამა ხმაზე შირფანჯა ზე წამოვარდა, მსწრაფლ მიეგება, ნახა, რო\მე
Line of ed.: 4    
ერთი შავით მოსილი კაცი კარავს წინა დგას, შირფანჯა აიარმა
Line of ed.: 5    
ალმასის ხანჯალსა ხელი მიყო და შემოუძახა: შენ ვინა ხარ, რომ
Line of ed.: 6    
ამ დროს ასე გულუშიშრად ამას ალაგს სდგეხარ? ეხლავე
Line of ed.: 7    
გაგათა/ვებო!

Line of ed.: 8       
რა ასეთი ძლიერად გულოვნობა იხილა, გარდანქეშანს დიდად
Line of ed.: 9    
იამა და დაუძახა: შაბაშ შენსა გულოვნებასა, რომ შენთვის ღამე
Line of ed.: 10    
და დღე ერთიაო! რა შირფანჯამ გარდანქეშანის ხმა იცნა, ხანჯალი
Line of ed.: 11    
ხელიდამ შორს გარდააგდო და მიწასა დაემხო და თაყვანი სცა და
Line of ed.: 12    
მუხლსა მოეხვია. გარდანქეშანმა მკლავსა ხელი მოავლო, ზე ააყე\ნა,
Line of ed.: 13    
მკერდსა მიიყრდნა და შუბლსა და პირსა მრავალი აკოცა და
Line of ed.: 14    
ორნივე კარავსა შევიდნენ.

Line of ed.: 15       
მერე ასიმ და სხვანი აიარნი ერთობით მოვიდნენ და მოესალმნენ
Line of ed.: 16    
და ხელთა აკოცეს. მერე ბაღის ამბავი ჰკითხეს. გარდანქეშანმა
Line of ed.: 17    
მიუგო: ჯერ ამბის თქმის დრო არ არის. თქვენ ეს უნდა ჰქნათ, რომ
Line of ed.: 18    
ამას ღამეს ჩემი მოსვლა არავის გამოუცხადოთ. ამაღამ კაი ლხინი
Line of ed.: 19    
უნდა ვნახოთ და შევექცეთო. შირფანჯამ მაშინვე სუფრა მოაღე\ბინა
Line of ed.: 20    
და მშვენივრად მორთულნი ღვინის მწდენი წარმოაყენა და
Line of ed.: 21    
დასხდნენ და ასეთი ლხინი ნახეს, მის უკეთესი კაცის თვალს აღარა
Line of ed.: 22    
ენახა რა.

Line of ed.: 23       
რა ესრეთ შექცევაში იყვნენ, გარდანქეშანმა წამოიჩოქა და ბა\ღის
Line of ed.: 24    
ამბავს მოჰყვა და რაც გარდახდოდა, ყოველივე თვითეულად
Line of ed.: 25    
უამბო და რა ეს მოისმინეს, დიდად განჰკვირდნენ მის ამბის სმე\ნაზედ
Line of ed.: 26    
და ესრეთ უთხრეს: ფალავანო, ეგეგვარი საქმე დიდად შეუძ\ლებელია
Line of ed.: 27    
კაცთაგან და არც არავინ იშოვება შენებრ ფალავანიო!
Line of ed.: 28    
რა გათენდა, გარდანქეშანი დიახ უცხოს ბრწყინვალეს ტანისამოსით
Line of ed.: 29    
შეიმოსა და ერთობით აიარნი თან გაიყოლა და ხელმწიფეს იახლა.

Line of ed.: 30       
იმჟამად ხელმწიფე თავის არამხანაში ბრძანდებოდა და ყაპყაი
Line of ed.: 31    
ფილურსავარ ქეშიკად იდგა. და იხილა, რომ ეს აიარები ერთობით
Line of ed.: 32    
დიდის მხიარულობით ხელმწიფისაკენ მოდიან. ცოტა ხანს ყურება
Line of ed.: 33    
დაუწყო და მათს საშუალზე გარდანქეშანი იხილა, დიახ მძიმედ
Line of ed.: 34    
მორთული. მაშინვე საჩქაროდ ხელმწიფესთან შევიდა და მოახსენა:
Line of ed.: 35    
მომილოცავს, ხელმწიფეო, სწორუპოვარი ჭაბუკი გარდანქეშან
Line of ed.: 36    
გეახლათო. რა ხელმწიფემ ეს მოისმინა, დიდის მხიარულებით მა\შინვე
Page of ed.: 484  Line of ed.: 1    
წამოდგა და კარსა მოეგება. რა გარდანქეშანმა ხელმწიფე
Line of ed.: 2    
წინ მოგებებული იხილა, მსწრაფლ გაექანა და ხელმწიფეს
Line of ed.: 3    
მუხლს მოეხვია და მოახსენა: ჰე, ქვეყნისა მპყრობელო ხელმწი\ფეო,
Line of ed.: 4    
მე მონა თქვენი რას ვღირს ვარ თქვენს წინა მოგებებასო?!
Line of ed.: 5    
ხელმწიფემ გარდანქეშანი მკერდსა მიიყრდნა და შუბლსა აკოცა და
Line of ed.: 6    
უბრძანა: რამდენი ათასი წელიწადი უნდა გამოვიდეს, რომ შენის\თანა
Line of ed.: 7    
ქვეყანაზედ არა დაიბადოს რაო. ხელი მოჰკიდა და შინ შეიყვა\ნა,
Line of ed.: 8    
ერთი ხელი დიახ საუცხოვო ძვირფასი ხალათი უბოძა.

Line of ed.: 9       
რა ხელმწიფე თავის ტახტს დაბრძანდა, გარდანქეშანი თავის
Line of ed.: 10    
განწესებულს ალაგს ხელმწიფეს თავს დაადგა. და აგრევე აიარნი
Line of ed.: 11    
თავ-თავის ალაგს დადგნენ. რა რომ დიდებულთა, სარდალთა და
Line of ed.: 12    
ფალავანთა გარდანქეშანისა ხელმწიფესთან მოსვლა შეიტყვეს,
Line of ed.: 13    
ყველანი ხელმწიფის კარს მოვიდნენ და გარდანქეშანს მიესალმნენ,
Line of ed.: 14    
მერე ხელმწიფემ ბრძანა და სამხიარულოს ნაღარას ჰკრეს და დიახ
Line of ed.: 15    
დიდი მხიარულება შეიქნა. მერე ხელმწიფემ უბრძანა გარდანქე\შანს:
Line of ed.: 16    
ჰეი, ქვეყანასა ზედა უწარჩინებულესო და თავისა გამომჩენე\ლო!
Line of ed.: 17    
დღეს ასეთი საქმე ჰქენ, რომ ადამიდამ მეორედ მოსვლამდი\სინ
Line of ed.: 18    
მაგ საქმეს სხვა ვერავინ შეიძლებს. მე შენი იმედი გარდაწყვე\ტილი
Line of ed.: 19    
მქონდა და რადგან მეორედ შენი თავი კიდევ ღმერთმა მომცა,
Line of ed.: 20    
ახლა ბაღის ამბავი მიამბეო! გარდანქეშან მსწრაფლ წინ იახლა და
Line of ed.: 21    
ბაღის ამბავი ყველა თვითეულად მოახსენა.

Line of ed.: 22       
რა ესე მოისმინეს, ყოველნი დიდსა განკვირვებასა მიეცნენ, მაგ\რამ
Line of ed.: 23    
გარდანქეშანმა კვალად ერთი მინარის ქება მოახსენა. იმ ბაღში
Line of ed.: 24    
ერთი მინარა ვნახე, მე იმისთანა საკვირველი სანახავი არა მინახავს
Line of ed.: 25    
რა. იმა მინარიდამ ერთი საკვირველი ციხე დავინახე, იმის უმაღლე\სი
Line of ed.: 26    
არა მინახავს რა. ცალს მხარეს ზღვა აქვს, მეორეს მხარეს ერთი
Line of ed.: 27    
დიდი მინდორი უძევს და მას მინდორსა ზედა ერთი დიდი მძლავრი
Line of ed.: 28    
ჯარი დგას და ზურგი ციხისათვის მიუყუდებიათ და პირი ქიშმირი\საკენ
Line of ed.: 29    
აქვსო. ხელმწიფის წინ სათქმელად დიდად საძნელოა, მაგრამ,
Line of ed.: 30    
ხელმწიფეო, არც უთქმელობა სჯობს. ხელმწიფე, თქვენი არამი იმ
Line of ed.: 31    
ციხეში პყრობილად ვნახეო.

Line of ed.: 32       
რა ხელმწიფემა ესე მოისმინა, დიდად შესწუხდა და თვალთაგან
Line of ed.: 33    
წყაროსავით ცრემლმან დენა დაუწყო. ხოსროვშირმა რა ხელმწიფე
Line of ed.: 34    
ასე შეწუხებული იხილა და მასაც თავისი გულჩინ იქ ეგულებოდა,
Line of ed.: 35    
ესეც დიდად შესწუხდა და მეტის მწუხარებისაგან ხან ადგის, ხან
Line of ed.: 36    
დაჯდის და მთვრალს ლომსავით ბრდღვინევდა. არ იცო\და,
Page of ed.: 485  Line of ed.: 1    
რას იქმოდა. არდევან-შამაც რა ესე მოისმინა, მკერდსა ხელი
Line of ed.: 2    
იკრა, საყელო გარდაიხია და თავსა ცემა დაიწყო. ეგრეთვე ყათრანს
Line of ed.: 3    
მეტის მწუხარებით თვალები სისხლის ცრემლითა აევსო.

Line of ed.: 4       
ერთობითი სხვანი ფალავანნი ლომსავით ბრდღვინავდნენ და ზე
Line of ed.: 5    
წამოიჭრნენ და ხელმწიფეს მოახსენეს: ხელწიფეო, ბრძანე და იქი
Line of ed.: 6    
საჩქაროდ მივალთ და ქეივან-შას ის ციხე თავს დავაქციოთ და იგინი
Line of ed.: 7    
სრულიად ამოვსწყვიტოთო! შარიფ ვეზირმა მოახსენა: ხელმწიფეო,
Line of ed.: 8    
ნუ სწუხართ, იმათი დღე შემოკლებულა. ხელმწიფემ ტირილით
Line of ed.: 9    
მიუგო ამაზე: როგორ არ უნდა შევწუხდე? ყარამან დაკარგული
Line of ed.: 10    
მყავს და ცოლ-შვილი მტერმა წამართვა. მე ამაზე მეტი მოთმენა
Line of ed.: 11    
აღარ შემიძლიან, ხვალ უნდა წავიდეთო.

Line of ed.: 12       
მერე შარიფმა მოახსენა: ხელმწიფეო, ჯერ უნდა გავსინჯოთ
Line of ed.: 13    
და კარგად შევიტყოთ, რომ როგორი ციხეა და ან როგორი ადგი\ლია
Line of ed.: 14    
და მერე წაბრძანდითო. ხელმწიფემ ზე აიხედა და ქიშმირის
Line of ed.: 15    
დიდებულთა უბრძანა: ამის სიახლოვესა იმისთანა მაგარი ციხე კი\დევ
Line of ed.: 16    
არისო? ამათ მოახსენეს: ხელმწიფეო, იმისთანა მაგარი ციხე
Line of ed.: 17    
არას ქვეყანას არ იქნებაო. იმა ციხესა სახელად ყალა ყარამანია
Line of ed.: 18    
ჰქვიანო. შირფანჯას უბრძანა ხელმწიფემა: მსწრაფლ წადი და იმა
Line of ed.: 19    
ციხისა ამბავი ყველა წვრილად მომიტანეო. მანცა თავი დაუკრა და
Line of ed.: 20    
წავიდა. ხელმწიფემ მეჯლიში მოშალა მწუხარებით და შირფანჯას
Line of ed.: 21    
ამბის მაყურებელი იყო.

Line of ed.: 22       
ესე ამბავი დაუტეოთ და მცირე რამ ყარამა\ნისა
Line of ed.: 23    
მოვიხსენოთ: რა ყარამან გაჯავრებული გაბრუნდა და
Line of ed.: 24    
დღემ და ღამემ განვლო, ერთსა წყაროსა პირსა ჩამოხდა. იმ ღამეს
Line of ed.: 25    
გაჯავრებულმა არცა სვა და არცა ჭამა და არც დაიძინა. გათენებამ\დისინ
Line of ed.: 26    
სულ ილოცვიდა. და რა დილა გათენდა, ლამოდა თავის
Line of ed.: 27    
შეშფაიბარზე ამხედრებასა. ერთის მხრიდამ ფრთის ცემის ხმა შე\მოესმა.
Line of ed.: 28    
ზე ადგა და იარაღი მოიმარჯვა. ყურება დაუწყო, ნახა,
Line of ed.: 29    
რომ შვიდნი დიდებულნი ჯინისტნის სარდალნი მოვიდოდნენ. რა
Line of ed.: 30    
ყარამან დაინახეს, ძირსა ჩამოხდნენ და დიდის შიშითა და მოწიწე\ბითა
Line of ed.: 31    
ყარამანისაკენ წამოვიდნენ.

Line of ed.: 32       
რა იგინი ყარამანმა სრულებით გასინჯა, იმათში ერთი ორმოც\და
Line of ed.: 33    
ცამეტის მწყრთის სიმაღლის მქონებელი ახალი ყრმა კაცი ფოლა\დისა
Line of ed.: 34    
ჯაჭვითა და იარაღითა შეჭურვილი იხილა. ოთხი ფრთე მწვა\ნე
Line of ed.: 35    
ჰქონდა და თითონაც დიახ მშვენიერის სახისა იყო და თვალთა
Line of ed.: 36    
წყაროსაებრ ცრემლი გარდმოსდიოდა. და რა სააბყარანის სიახლო\ვეს
Page of ed.: 486  Line of ed.: 1    
მივიდა, დავარდა და ფერხსა მოეხვია. ყარამანმა ზე ააყენა და
Line of ed.: 2    
უთხრა: ძმაო, რა გიჭირს, რომ სტირი და ეგრეთ შესწუხებულხარ?
Line of ed.: 3    
შენი ამბავი მიამბე, რომ ვინც შენ აგრე შეგაწუხა, მე იმას ამ ქვეყ\ნიდამ
Line of ed.: 4    
მოვსპობო.

Line of ed.: 5       
რა ეს იმედიანი სიტყვა ყარამანისაგან მოისმინა, მერე ამანაც
Line of ed.: 6    
მოახსენა: მე საბზაფარის სულტანის სეილან-ხანის ძმისწული ვარ
Line of ed.: 7    
და სახელად დალანჯინ მეწოდება. ბიძაჩემს ერთი ქალი ჰყავდა,
Line of ed.: 8    
სახელად ჰურიალან ერქვა. ეს ქალი მამაჩემმა ჩემთვის ითხოვა, იმა\ნაც
Line of ed.: 9    
მომცა. როდესაც ქორწილის მზადებაში ვიყავით, იმჟამად
Line of ed.: 10    
თქვენც მობრძანდით და აქვალი დევი მოჰკალით და აჰანგი ყალა
Line of ed.: 11    
ანგურ დევს უბოძეთ, იმჟამად საადათის მთაში სურხაბ დევი იმყო\ფებოდა.
Line of ed.: 12    
ის მოვიდა, ანგურ დევი დაატუსაღა და ანყაფუზ დევი
Line of ed.: 13    
მოკლა. აჰანგის ციხესა და ქუი-სურხაბის მთას ის ჰპატრონობს და
Line of ed.: 14    
იმას ჰურიალანის მშვენიერება სმენოდა და იმისი აშიკი შექნილიყო.
Line of ed.: 15    
სამასი ათასი ცეცხლის მფრქვეველი დევნი შეჰყარა, მოვიდა და
Line of ed.: 16    
ყაფის მთაში დასდგა. იქიდამ სეილან-შას მოციქული გამოუგზავნა
Line of ed.: 17    
და ჰურიალანი სთხოვა. სეილან-შამ ეს პასუხი მისცა: ჩემს ძმის\წულს
Line of ed.: 18    
მივეციო.

Line of ed.: 19       
რა იმას ეს პასუხი მისვლოდა, განრისხებულიყო და მაშინვე
Line of ed.: 20    
აჰანგის ციხეში კაცი გაგზავნა და მაშინვე შვიდასი ათასი ცეცხლის
Line of ed.: 21    
მფრქვეველნი დევთა ლაშქარი შემოიყარა და სავზაბარში მოვიდა.
Line of ed.: 22    
რა ბიძაჩემმა მისი მოსვლა შეიგნო, მაშინვე თავის საბძანებელიდამ
Line of ed.: 23    
და ფერიაებისაგანაც შეწევნა ითხოვა და ესდენი ჯარი შეჰყარა,
Line of ed.: 24    
რომ რიცხვი არ შეიგებოდა. მაგრამ სურხაბ დევის პირდაპირ ვერა\ვინ
Line of ed.: 25    
გაბედა. ფალავანო, იგი სურხაბ დევი ერთი საზარო სანახავი
Line of ed.: 26    
არის, მის ყურებას მისი წინააღმდეგი ვერ გაბედავს. ასორმოცდა\ცხრა
Line of ed.: 27    
მწყრთა სიმაღლე აქვს და ქვეყანაზედ იმისის მკლავის ძლიე\რებას
Line of ed.: 28    
ვერავინ გაუძლებს. და რა ბიძაჩემმა მისი შემბმელი ვეღარა\ვინ
Line of ed.: 29    
იშოვნა, შეშინდა და ასე თქვა: ეს ჩვენც გაგვწყვეტს და ქვე\ყანასაც
Line of ed.: 30    
სულ აგვიოხრებსო. მაშინვე შეეხვეწა ორმოცი დღის პაე\მანი
Line of ed.: 31    
მომზადებისათვის.

Line of ed.: 32       
რა სურხაბ დევმა ეს მოისმინა, მანცა ნება დართო და ლხინსა
Line of ed.: 33    
და შექცევასა ხელი მიჰყო. და მე ბიძაჩემმა სეილან-შამ მითხრა: თუ
Line of ed.: 34    
შენის თავისათვის კეთილი რამ გინდა, ახლავე წადი და ყარამანს
Line of ed.: 35    
იახელ და ეცადე, რომ აქ მობრძანდეს. როგორც მაშინ აქვალი დევი
Line of ed.: 36    
მოკლა და მუშთარი ბანო ისევ ჩემს შვილს მისცა, ახლაც ამ სურსაბ
Page of ed.: 487  Line of ed.: 1    
დევს ის მოჰკლავს და ჰურიალანს შენვე გიბოძებს. და თუ რომ შენ
Line of ed.: 2    
ის აქ ვერ მოიყვანე, ასე იცოდე, რომ შენ აღარა გეშველება რა, და
Line of ed.: 3    
ამ შენს დანიშნულსაც იმა დევსა მივცემო! რა ეს ბიძის ჩემისაგან
Line of ed.: 4    
გავიგონე, მაშინვე გამოვბრუნდი. ეს ექვსნივე დიდის კაცის შვილ\ნი
Line of ed.: 5    
იმ ჩვენის სახელმწიფოდამ გამოვარჩივე, წამოველ ქიშმირს,
Line of ed.: 6    
უშანგ-შასთან მიველ და რა თქვენ იქ ვერ გიხილეთ, წამოველ და ახ\ლა
Line of ed.: 7    
აქ თქვენს ნალახს მიწას ვეამბორე და ახლა ნება თქვენია. რა ეს
Line of ed.: 8    
მოახსენა, გულ-ხელი დაიკრიფა და დადგა.

Line of ed.: 9       
რა ყარამან მისგან ეს მოისმინა, მაშინვე უბრძანა: თქვენ წამი\ყვანეთ
Line of ed.: 10    
და იქ ჩქარა მიმიყვანეთ და ნახავთ, მე იმას რას უზამო!
Line of ed.: 11    
ამა სიტყვასა ზედა მოვიდნენ ჯინნი და თვით დალანჯინმა ყარამან
Line of ed.: 12    
შეისვა და მეორემ მისი შეშფაიბარი და საბზაფარისაკენ გაუმართ\ნენ.
Line of ed.: 13    
ხუთი დღე და ღამე იარეს და მეექვსეს დღეს უცხოს მშვენი\ერს
Line of ed.: 14    
ალაგს ჩამოხდნენ, კარგად განისვენეს და ყარამანს მოახსენეს:
Line of ed.: 15    
აქედამ სამს დღეზედ მივალთო. ამათ უბრძანა: მე იქ დღისით ნუ
Line of ed.: 16    
შემიყვანთ, ღამე შემიყვანეთ, თორემ თუ შეიტყობს, უთუოდ
Line of ed.: 17    
გა/მეპარებაო.

Line of ed.: 18       
ესე თქვა და მაშინვე სწრაფის ფრინვით წავიდნენ და მეოთხე
Line of ed.: 19    
ღამეს სეილან-შას ლაშქრის გვერდზედ ჩამოხდნენ, სეილან-შას
Line of ed.: 20    
მოახსენეს: სააბყარანი მობრძანდაო. მასვე წამსა ზე ადგა და თა\ვისნი
Line of ed.: 21    
დიდებულნი თან იახლა და დიდის მხიარულებით მიესალმა.
Line of ed.: 22    
თავის ურდოში მიიწვია და კარგად განუსვენეს და მოახსენა: ვმად\ლობთ
Line of ed.: 23    
ღმერთსა, რომ თქვენის აქ მოსვლით ჩვენი მტერნი დაემხო\ბიან
Line of ed.: 24    
და იმათგან თქვენის მოწყალებით განთავისუფლდებითო. ესო\დენი
Line of ed.: 25    
საუბარი მოილაპარაკეს და მერე შინ მიიწვია და ტახტსა
Line of ed.: 26    
დას/ხდნენ.

Line of ed.: 27       
ზორაბ-შაჰ მოვიდა და ხელსა აკოცა და ყარამანმაც მას პირსა
Line of ed.: 28    
აკოცა და სეილან-შამ მოახსენა: ფალავანო, თუ რომ თქვენ არ მო\გვსწრებოდით,
Line of ed.: 29    
სრულებით აღგვაოხრებდნენო. ამ ჟამამდისინ კიდევ
Line of ed.: 30    
ძროხისფეხიანი და მარტორქის თავიანი დევნი იბრძოდნენ, რაც
Line of ed.: 31    
შეეძლოთ და ამჟამამდე იმათ შეგვამაგრეს და ახლა გმადლობთ
Line of ed.: 32    
ღმერთსა, რომ თქვენს საფარველს ქვეშ გვეღირსა მოწევა და ახლა
Line of ed.: 33    
კი აღარ მეშინის მათი.

Line of ed.: 34       
ყარამანმა გოვიფას დიდი მადლობა უბრძანა და ახლა ამათ
Line of ed.: 35    
უთხრა: ხვალ თქვენ სურსაბ დევს კაცი გაუგზავნეთ და შეუთვა\ლეთ,
Line of ed.: 36    
რომ ქალს შენ გაძლევდი, მაგრამ ჩემი ძმისწული წასულა
Page of ed.: 488  Line of ed.: 1    
რუბი მასქუნს და ყარამან მოუყვანია. ახლა ამ ქალს ყარამან შენ კი
Line of ed.: 2    
აღარ გაძლევს და ჩემს ძმისწულს აძლევსო და შენ თუ იფრითის
Line of ed.: 3    
შვილი ხარ და ან ნამუსი გაქვს, ყარამანს ეს არ უნდა შეარჩინო და
Line of ed.: 4    
შენის ძალით ჰურიალანი უნდა წაართვა ყარამანსა და კიდეც მოჰ\კლაო!
Line of ed.: 5    
ამგვარი სიტყვები შეუთვალე, ეგებისინ გაჯავრდეს და ხვალ
Line of ed.: 6    
მოედანზე საომრად გამოვიდეს და მერე მე ვიცი და იმანაო. ესე
Line of ed.: 7    
თქვეს, ღვინისა სმასა და ლხინსა ხელი მიჰყვეს. რა დილა გათენდა
Line of ed.: 8    
და ქვეყნის მაშვენებელმა მზემან სიბნელისა ფარდა დახია და თავი\სი
Line of ed.: 9    
სხივი ქვეყანაზე მოჰფინა, ბრძანა სეილან-შამ და სამხიარულოსა
Line of ed.: 10    
ნაღარასა ჰკრეს.

Line of ed.: 11       
რა დევთა ესე ხმა გაიგონეს, სურხაბმა იკითხა, ესე რა ამბავიაო?
Line of ed.: 12    
მათ მოახსენეს: დიდებულო და სწორუპოვარო ხელმწიფეო, ქორ\წილისა
Line of ed.: 13    
და პირობისა დრო მოახლოვდა და თქვენისთანა სახელოვა\ნი
Line of ed.: 14    
მოყვარე იშოვეს და რა საკვირველია, რომ ახლა მხიარულად
Line of ed.: 15    
იქნებიანო. ამ სიტყვებზედა დიდად გაამაყდა და თქვა: ჩემისთანა
Line of ed.: 16    
ძლიერი, ვეჭობ, ხმელეთზე არავინ შობილიყოსო. ამა სიტყვაზედ
Line of ed.: 17    
სეილან-შას ელჩი მოვიდა, მდაბლად თავი.დაუკრა და სეილან-შას
Line of ed.: 18    
და ყარამანის შემოთვლილობა ყოველივე თვითეულად უამბო.

Line of ed.: 19       
რა იმ წყეულმა დევმა ესე ამბავი მოისმინა, დიდად განრისხდა
Line of ed.: 20    
და მხრებსა კბილითა გლეჯა დაუწყო და დევთა უთხრა მოედან\თა
Line of ed.: 21    
გასვლა. და ურიცხვი დასტა და დასტა გავიდა. ამ დევთა ხეთქე\ბამ
Line of ed.: 22    
მტვერი აუშვა, რომ ჰაერი სულ შეჰკრა. რა სეილან-შამ ესე
Line of ed.: 23    
საქმე მოიხილა, თვისთა დიდებულთა უბრძანა და ყოველნიც საჩ\ქაროდ
Line of ed.: 24    
მოედანსა გამოვიდნენ. ცალსა მხარესა დევთა ლაშქარი და\აყენა
Line of ed.: 25    
და შუას ალაგს, სადაც ნაღარა იკროდა, იქ ყარამან მივიდა.
Line of ed.: 26    
რა სურხაბ ყარამან იხილა, დიდად განრისხდა და მსწრაფლ ცხე\ნით
Line of ed.: 27    
მოედანსა გამოეთამაშა და დიდის ხმითა სეილან-შას შემოსძა\ხა:
Line of ed.: 28    
ჰეი, შე უმსგავსო, შენ ყარამანით როგორ მაშინებ? შენი ქვეყა\ნა
Line of ed.: 29    
რომ სულ მაგისთანაებით აავსოო, მაინც მე ვერას მავნებო ყარა\მანს
Line of ed.: 30    
ეგება ამისთვის მოსწონდეს თავი, რომ ათარ დევი მოკლა. აბა
Line of ed.: 31    
თუ კაი ფალავანია, მოედანზედ გამოვიდეს და თამაშას გაჩვენებო.
Line of ed.: 32    
ყარამანმა შესძახა: ჰე შენ წყეულო, ამათსავით შენც თავში იწევ,
Line of ed.: 33    
მაგრამ ძალითა საბაოთისათა შენც მათს კვალს გამოგიყენებო.

Line of ed.: 34       
რა ესე თქვა, ყარამან მოედანსა გამოვიდა საომრად. იმჟამად
Line of ed.: 35    
გოვიფამ დაასწრა და მარტორქა გაქუსლა და სურხაბს მიუხდა.
Line of ed.: 36    
სურხაბმა დიდად გაიკასკასა და უთხრა: შენც შენი თავი ფალავანი
Page of ed.: 489  Line of ed.: 1    
გგონია და მოედანსა გამოხველ საომრადაო? ესე უთხრა და თავსა
Line of ed.: 2    
ერთი მძიმე რკინის კეტი დაჰკრა და სიმხნით გარდაურჩა. მეორეცა
Line of ed.: 3    
და მესამეცა დაჰკრა და მასცა გარდაურჩა. რა რიგი გოვიფას ერგო,
Line of ed.: 4    
თავისი მძიმე რკინის კეტი მანცა თავსა დაჰკრა. სურსაბ ცალი ხელი
Line of ed.: 5    
მის მოქნეულსა კეტსა მიაშველა, მაგრამ ვერ შეიმაგრა და შუბლსა
Line of ed.: 6    
მოხვდა. და ოთხი თითის ოდნად შეჰკვეთა და წელშიაც მოჰხარა.
Line of ed.: 7    
მერე ეს წყეული განრისხდა. ცალის ხელით კეტი მოუქნია, ესეთი
Line of ed.: 8    
ძლიერად დაჰკრა, რომ გოვიფას ცხვირიდამ და პირიდამ სისხლი
Line of ed.: 9    
შესქდა და მარტორქასაც წელი მოსწყდა და ორნივე მიწასა დაეც\ნენ,
Line of ed.: 10    
ლამოდა სურხაბ, რომ მეორეც დაეკრა და მოეკლა.

Line of ed.: 11       
რა ეს ყარამანმა მოიხილა, ესეთისა საშინელითა ხმითა შესძახა,
Line of ed.: 12    
რომ სრულიად იგი ლაშქარი ერთმანეთსა ეცა. რა სურხაბს ესე ხმა
Line of ed.: 13    
ესმა, იგიცა უცნობო შეიქნა და გოვიფაზედ ხელი აიღო და გან\ცვიფრებული
Line of ed.: 14    
იდგა. ყარამანმა გოვიფა წამოაყვანინა და თვით სურ\ხაბის
Line of ed.: 15    
სიახლოვეს მივიდა და სალამი მისცა. მან წყეულმა სალამი არ
Line of ed.: 16    
ჩამოართვა და ესრეთ უთხრა სიცილითა: ყარამან, თუ ეგრე გეში\ნიან,
Line of ed.: 17    
ადამიანთ სამყოფიდამ აქ რად მოხველ ჩემად საბრძოლად?
Line of ed.: 18    
თუ რომ შენ აქ არ მოსულიყავ, მე იქ შენს სახლში ვაპირებდი მო\სვლასა
Line of ed.: 19    
და იქ უნდა მომეკალო!

Line of ed.: 20       
რა ყარამანმა ესრეთ მოისმინა, დიდად განრისხდა და შეუძახა:
Line of ed.: 21    
ჰეი, შენ წყეულო სატანავ, ჩემგან შენ სალამის მოცემა ასე გგონია,
Line of ed.: 22    
რომ შენის შიშით მომსვლოდეს?! ესრეთ სალმის მიცემა ფალავან\თა
Line of ed.: 23    
წესია. შე უმსგავსო, ცოტა მომიცადე და შენს თამაშას ნახავო.
Line of ed.: 24    
რა ყარამანისაგან ესე მოისმინა, იგი ბილწი დიდად განრისხდა და
Line of ed.: 25    
თავის მძიმე კეტი თავსა შემოივლო და ლამოდა თავსა დაკვრასა.
Line of ed.: 26    
ყარამანმა ქეიმორას ხელმწიფის ნაქონი გურზი მის კეტსა შეუფარა
Line of ed.: 27    
და ესე ძლიერად მოხვდა, რომ ორნივე მისმა ცეცხლმა დაჰფარა და
Line of ed.: 28    
შეშფაიბარ კოჭებამდის მიწაში დაეფლა. და საჩქაროდ ქუსლი ჰკრა
Line of ed.: 29    
და განზე გაიყენა.

Line of ed.: 30       
რა წყეულმან ყარამანის ესე უვნებლად გარდარჩომა იხილა,
Line of ed.: 31    
კვალად მეორეცა და მესამეცა უძლიერესად დაჰკრა, მაგრამ უვნებ\ლად
Line of ed.: 32    
გარდაურჩა. რა რომ რიგი ყარამანს ერგო, თვისსა გულში
Line of ed.: 33    
თქვა: მოდი, იმას ასე ნუ მოვკლავ და ეგებ ისინი დამმორჩილდესო.
Line of ed.: 34    
ყარამანმა თვისი გურზი რამდენიმე მსუბუქად დაჰკრა და ლამოდა
Line of ed.: 35    
იმა დევისა დამორჩილებასა. საღამომდინ ესრეთ იბრძოლეს და
Line of ed.: 36    
ოცდაოთხი იარაღი ერთმანეთსა დაალეწეს.

Page of ed.: 490 
Line of ed.: 1       
სურხაბმა უთხრა ყარამანსა: დღეს შენმა ბედმა გმსახურა, რომ
Line of ed.: 2    
ცოცხალი გარდამირჩი. და თუ მამაცი მებრძოლი ფალავანი ხარ,
Line of ed.: 3    
ხვალ ნუ გამექცევი, მოედანსა გამოდიო! ამა ხმისა გამგონი ყარამან
Line of ed.: 4    
სიცილითა გამობრუნდა და ორისავე მხრის ლაშქარი თავ-თავის
Line of ed.: 5    
მხარეს წავიდნენ. რა შინ მივიდა, სეილან-შამ მრავალი თვალმარგა\ლიტი
Line of ed.: 6    
ყარამანს თავს დააყარა და იგი ღამე ლხინით გაატარეს.

Line of ed.: 7       
რა დილა გათენდა, ორსავე მხარეს დასტები დააწყვეს. და იგი
Line of ed.: 8    
ფალავნები საღამომდინ იბრძოდნენ. ამ ბრძოლით სამი დღე შე\უსრულდათ.
Line of ed.: 9    
მეოთხეს დღეს ყარამანმა შესძახა: სამი დღე მისთვის
Line of ed.: 10    
გაცალე, სურხაბ, და არ მოგკალი, შენი დამორჩილება მეწადა და
Line of ed.: 11    
საბაოთ ღმერთი გეცნაო და აწ მე უბრალო ვარ, ახლა კი გამიფრ\თხილდი!
Line of ed.: 12    
რა სურხაბმა ესე მოისმინა, დიდად განრისხდა და შემოუ\ძახა:
Line of ed.: 13    
ჰოი, შე უმსგავსო. შენ რა შეგიძლია, რომ მე შენ მულათი
Line of ed.: 14    
მომეც და ამ შუას მოედანზე მაგისთანა სიტყვით მელაპარაკებიო?!

Line of ed.: 15       
ყარამანმა შეატყო, რომ ის უხმლოდ არ დამორჩილდებოდა და
Line of ed.: 16    
თავის ბასრსა ხმალსა ხელი მიჰყო, რომელსაც სახელად თიღი ყამ\ყამი
Line of ed.: 17    
ეწოდა, და შესძახა: გამიფრთხილდი, შენი აღსასრული მოვი\დაო!
Line of ed.: 18    
მან რკინის კეტი თავსა იფარა და იგი კეტი ორად განკვეთა და
Line of ed.: 19    
თავსა მოხვდა და მარტორქის მოსართავსა დაემღერა და იგი დევი
Line of ed.: 20    
და მარტორქა ოთხად გაჩეხილნი მიწასა დაეცნენ. და სანამ დევი
Line of ed.: 21    
მიწას დაეცემოდა, სიტყვით ეს მოისწრა: შაბაშ შენი მკლავის
Line of ed.: 22    
ძლიერებას, რომ შენისთანა ძლიერი ფალავანი ხმელეთზედ არ გა\მოსულაო!
Line of ed.: 23    
ესე თქვა და იგი ბილწი მსწრაფლ მოკვდა.

Line of ed.: 24       
რა ესრეთ იხილეს სურხაბის დევთა, ერთობით ყარამანს შემო\უტიეს.
Line of ed.: 25    
და რა სეილან-შამ ესრეთ იხილა, თვისთაც ლაშქართაც ანიშ\ნა
Line of ed.: 26    
და ერთმანეთსა შეუტიეს. და შეიქნა სრვა ორივე მხარედამ. მერე
Line of ed.: 27    
ყარამანმა ერთის მაღლისა ხმითა სახელი ღვთისა ახსენა და დევთა
Line of ed.: 28    
შეუტია. რა დევთა მისი მრისხანე სახე იხილეს, დიდად შეშინდნენ
Line of ed.: 29    
და ყველამ ხვეწნა დაუწყო: სააბყარანო, შეგვიწყალე, ნუ ამოგვ\წყვეტ!
Line of ed.: 30    
ჩვენ აჰანგის ციხელნი ვართ და შენნი მონანი. ერთმან წყე\ულმან
Line of ed.: 31    
ძალად დაგვიმონა და ჩვენ დანაშაული არა გვაქვს რა. მოვი\დნენ
Line of ed.: 32    
ყველანი და ყარამანს ხელთა აკოცეს და დამორჩილდნენ.

Line of ed.: 33       
მერე ყარამანმა მათ დევთა უბრძანა: ჰე, დევნო, ანგური ნარა
Line of ed.: 34    
ტუსაღად სად არისო? დევთა მოახსენეს: იგი აჰანგის ციხეში არის
Line of ed.: 35    
ტუსაღად. ბრძანა: ორი უფროს დევი წავიდეს და ახლავე იგი ტუ\საღი
Line of ed.: 36    
აქ მომგვარეთო! საჩქაროდ გაცვივდნენ. მერე სეილან-შა მო\ვიდა
Page of ed.: 491  Line of ed.: 1    
და ყარამანს თაყვანი სცა და გამარჯვება მიულოცა. წინ გაუ\ძღვა
Line of ed.: 2    
და თავის სადგომს მიიყვანა. ყარამანმა დილანჯინს თავისი
Line of ed.: 3    
საცოლე მისცა და ქორწილის თადარიკში შევიდნენ.

Line of ed.: 4       
ლხინსა და განცხრომსა შეექცეოდნენ და რამდენსამე ხანს უკან
Line of ed.: 5    
ინგურ ნარა მოიყვანეს და ყარამანს მუხლსა აკოცა და ყარამანმა
Line of ed.: 6    
თავისი ციხე ყალა აჰანგი მასვე უბოძა. მერე დევი მოიყვანა და
Line of ed.: 7    
სეილან-შას სპასალარად დაუდგინა და იმისი ჯარი მას მიაბარა.
Line of ed.: 8    
ორმოცი დღე ქორწილის ლხინი ნახეს და გარდაიხადეს. მეორმე\ცეს
Line of ed.: 9    
დღეს დალანჯინს ყარამანმა ხელი ჩამოართვა და იგი მნათობი
Line of ed.: 10    
ჰურიალანი სადაც იმყოფებოდა, იმის სადგომს მიიყვანა და იგი
Line of ed.: 11    
ორნი ერთმანეთის აშიკნი ერთად შეჰყარნა და დალოცა და გამო\ბრუნდა
Line of ed.: 12    
და ლხინსა შეექცა და განსვენებასა.

Line of ed.: 13       
ყარამანის ამბავი აქა დაუტევოთ და ახლა
Line of ed.: 14    
იმავე ყარამანია ციხის ამბავი მოიხსენეთ: იმ\ჟამად
Line of ed.: 15    
უშანგი-შამ შირფანჯა ყარამანია ციხისაკენ რომ გაგზავნა ამ\ბის
Line of ed.: 16    
საცნობელად; რა შირფანჯა ყარამანია ყალაში შევიდა და ში\მალ-რაიაზამ
Line of ed.: 17    
ხელმწიფის შვილი ჯავანბახტისა ყოფაქცევა და ყო\ველივე
Line of ed.: 18    
ამბავი წვრილად შეიტყო, მსწრაფლ წამოვიდა და უშანგ
Line of ed.: 19    
ხელმწიფესა მოახსენა. მასვე წამსა ბრძანება გასცა და საომარისა
Line of ed.: 20    
იარაღითა შეიჭურვნენ და მოემზადნენ. ყათრანს უბრძანა: ათსაოდე
Line of ed.: 21    
დღეს შენ აქ მოიცადე. ეს ქვეყანა დაიცე! და მერე იქიდამ კაის
Line of ed.: 22    
დროს დაგიბარებო. ყათრანს ქიშმირი ჩააბარეს და თითონ საჩქა\როდ
Line of ed.: 23    
გასწივეს და ყალავე ყარამანისკენ ვლეს.

Line of ed.: 24       
იქით მხარეს ქეივან-შა და ჯავანბახტ ციხის სიახლოვეს იდგნენ
Line of ed.: 25    
სიმაგრეში და უშანგ ხელმწიფის მოლოდინი ჰქონდათ. და რა უშანგ
Line of ed.: 26    
ხელმწიფე მიბრძანდა, ნახა, რომ უკიანეს ზღვის პირსა ერთი მყარი
Line of ed.: 27    
კლდე ამოსულიყო და წვერი ცისათვის შეესწორებინა, და სამკუ\თხედ
Line of ed.: 28    
კედელი ჰქონდა და საშუალ კლდეზე ერთი ციხე აეშენები\ნათ,
Line of ed.: 29    
შემხედავი თვალს ვერ შეაწვდენდა. იმ ციხეს ცალ მხარეს
Line of ed.: 30    
უკიანეს ზღვა ჰქონდა და მეორეს მხარესაც ირმაღის ზღვა, და ამ
Line of ed.: 31    
ციხეს მეოთხეს მხარეს.დიდი მინდორი ჰქონდა წინ მდებარე, ცხრა\ასი
Line of ed.: 32    
ათასი კაცი იყო ჩამომხდარი და იდგა ისე მოწყობილობითა და
Line of ed.: 33    
ურდოებით. იქიდამ ციხემდის შვიდასი ფეხის კიბე იყო ასავლელი.

Line of ed.: 34       
რა უშანგ ხელმწიფემ და მისთა ლაშქართა იგი ციხე ესრეთ გა\სინჯეს,
Line of ed.: 35    
დიდს მწუხარებას მიეცნენ და ეს თქვეს: ამ ციხის აღება
Line of ed.: 36    
არას კაცისაგან არ შეიძლებაო. და ამას დიდად სწუხდნენ: იგი ჩვე\ნი
Page of ed.: 492  Line of ed.: 1    
ტყვეთქმნილნი ბანოვანნი როგორ დავიხსნათო? ესე თქვეს და
Line of ed.: 2    
არა მცირე მწუხარებას მიეცნენ. უშანგ ხელმწიფეც მობრძანდა და
Line of ed.: 3    
ცალ მხარეს ზღვის პირს ჩამოხდა და ორივე ლაშქარი ერთმანეთს
Line of ed.: 4    
დაუპირდაპირდნენ. რა ციხეში მყოფთა ხადუმთა უშანგის მოსვლა
Line of ed.: 5    
იხილეს, დიდად გამხიარულდნენ და თქვეს: გარდანქეშანი ამ პყრო\ბილობიდამ
Line of ed.: 6    
ყველას გვიშველისო. დიდი იმედი დაიდვეს.

Line of ed.: 7       
იქით მხარეს ინდნი შემოკრბენ და სრულებით ჯავანბახტს
Line of ed.: 8    
იახლენ და უშანგის ჯარის ამბავს ლაპარაკობდნენ. მერე მოახსე\ნეს:
Line of ed.: 9    
ყარამან და ყათრან აქ არ არიანო. რა ეს შეიტყვეს, დიდად
Line of ed.: 10    
იამათ და მსწრაფლ ყარაიაფმა, რომელიც რომ ინდოეთის სპასპე\ტი
Line of ed.: 11    
იყო, იმან მოახსენა: ხელმწიფეო, ბრძანეთ და ლაშქარი საომ\რად
Line of ed.: 12    
მოედანს გავიდეს, რომ უშანგის სახელი ეხლავე ქვეყანაზე
Line of ed.: 13    
ავხოცოო! რა ეს მოისმინა, ქეივან-შამ დიახ შორს დაიჭირა და უთხ\რა:
Line of ed.: 14    
ფალავანო, ყარამან თუ აქ არ არის, ხოსროვშირ ხომ აქ არის?!
Line of ed.: 15    
შენ კარგად იცი, რომ ყარამიჯინი, იმისთანა ძლიერი ფალავანი, იმან
Line of ed.: 16    
დაიმონა?! და თუ რომ ყათრან აქ არ არის, ბარამ ჯიბილი ხომ აქ
Line of ed.: 17    
არის?! და ესეცხომ კარგად იცით, რომ უშანგს მრავალი სწორ\უპოვარი
Line of ed.: 18    
სხვადასხვა ფალავანნი ახლავან და ჩვენ რომ ცოტა მოვი\ცადოთ,
Line of ed.: 19    
ისი სჯობსო. რა ეს მოისმინეს, ყველას იამათ და დიდად
Line of ed.: 20    
მოეწონათ.

Line of ed.: 21       
რა დილა გათენდა, უშანგ ხელმწიფე.და ფალავანნი შესხდნენ
Line of ed.: 22    
ცხენსა და ციხის სიახლოვეს მოვიდნენ და კარგად გასინჯეს, მაგ\რამ
Line of ed.: 23    
ვერას მხრიდამ იმ ციხეზე მისვლის გზა ვერ იპოვეს. და ამაზე
Line of ed.: 24    
დიდს მწუხარებას მიეცნენ და გამობრუნდნენ და შინ მოვიდნენ. და
Line of ed.: 25    
საომარისა იარაღითა შეიჭურვნენ და მივიდნენ ერთობით, მაგრამ
Line of ed.: 26    
ვერც ამათ გაბედეს იქით მხარეს გასვლა, და ვერც ამათ გაბედეს
Line of ed.: 27    
აქეთ გამოსვლა. სამი თვე ისე იბრძოლეს და ვერა რომელმა აჯობა.
Line of ed.: 28    
მათ ინდთა ზურგი ციხისათვის მიეყრდნათ. და წინ ერთი წყალი ჩა\მოუდიოდათ,
Line of ed.: 29    
ასე რომ უშანგის ლაშქრისაგან უფიქრებლად იდგ\ნენ.
Line of ed.: 30    
და უშანგ ხელმწიფე დიდად შეწუხებული იყო, რომ ვერას
Line of ed.: 31    
ბრძოლით ვერც ის ციხე აიღო და ვერც სირცხვილით თავისი არამ\ხანა
Line of ed.: 32    
იქ გაუშვა. და ამაზე დიდად სწუხდა და იცრემლებოდა
Line of ed.: 33    
ხელ/მწიფე.

Line of ed.: 34       
რა გარდანქეშანმა ხელმწიფის ესრეთ შეწუხება მოიხილა, მი\ვიდა
Line of ed.: 35    
და მუხლსა მოეხვია და ეაჯა: ხელმწიფეო, ნუ შესწუხდებით,
Line of ed.: 36    
ამ სამს დღეს დამითხოვეთ, ან იმ ციხეს ავიღებ და იმ პყრობილთ
Page of ed.: 493  Line of ed.: 1    
განვათავისუფლებ და ან ჩემს თავს თქვენს სამსახურზე წარვაგებო!
Line of ed.: 2    
მერე ხელმწიფემ უბრძანა: გარდანქეშანო, ცალ მხარეს ჩემის ცოლ\შვილის
Line of ed.: 3    
მწუხარება მკლავსო და მეორე მხარეს ახლა კიდევ ეგ შენი
Line of ed.: 4    
მწუხარებაც ზედ დამერთვის და ეგ არ შეიძლება, დამეხსენო! გარ\დანქეშანი
Line of ed.: 5    
კიდევ შეეხვეწა და მოახსენა: ხელმწიფეო, ამ სამს დღეს
Line of ed.: 6    
დასტური მიბოძეთ, ასე ვსთქვათ, რომ სულეიმანის ბაღში მომკვ\დარვარ,
Line of ed.: 7    
თავი დამანებეთო! ესე მოახსენა და გარეთ გამოვიდა.

Line of ed.: 8       
რა გარდანქეშანისაგან ფალავანთა ესრეთ მოისმინეს. დიდად
Line of ed.: 9    
გაოცდნენ. გარდანქეშან შინ მივიდა და რამდენიმე თავის აიარნი
Line of ed.: 10    
თან გაიყოლა. ამ ციხეს გარს შემოუარა, მაგრამ ვერას მხარეს შე\სვლის
Line of ed.: 11    
გზა ვერ ჰპოვა, მერე ცოტას ხანს დაფიქრდა და ეგრეთვე
Line of ed.: 12    
ციხეს ჩხრეკა დაუწყო და ნახა, რომე ერთი მდინარე იმავე ზღვას
Line of ed.: 13    
ერთვის და იმ ზღვის შესართავ ალაგსა ერთი დიდი ქვა არის და ამ
Line of ed.: 14    
ციხიდამ იმ ქვასთან ერთი ვიწრო გზა ჩამოვა; და იმ კლდის თავს
Line of ed.: 15    
ერთი ფანჯარა არის იმავე ციხისა. გარდანქეშანმა სრულებით იგი
Line of ed.: 16    
ფანჯარა გასინჯა და ნახა, რომე ესრეთ მაღალი იყო, ქვევიდამ კაცი
Line of ed.: 17    
თვალს ვერ შეაწვდენდა. იმ დღეს სულ იმ ფანჯარას უყურა.

Line of ed.: 18       
რა დაღამდა, ციხიდამ ერთი კაცი გამოვიდა და იმ კლდის პირ\სა
Line of ed.: 19    
მოვიდა, იგი ფანჯარა გააღო და რამდენიმე წყლის ჭურჭელი
Line of ed.: 20    
ჩამოუშვა და ზღვიდამ წყალი აზიდა. და ესე გარდანქეშანმა
Line of ed.: 21    
იხილა, დიდად გამხიარულდა და ღმერთსა ცრემლით მადლობა შეს\წირა
Line of ed.: 22    
და თავის აიართ უთხრა: ჰეი, ძმანო, მე ამა ციხის აღების წა\მალი
Line of ed.: 23    
ვიპოვეო! შირფანჯამ მოახსენა: როგორ იპოვნე, ჩვენც გვა\ცნობეო!
Line of ed.: 24    
გარდანქეშანმა იგი ფანჯარა დაანახვა შირფანჯასა და
Line of ed.: 25    
იქიდამ წყალი ვითარ აქონდათ ყველა აჩვენა და უთხრა: ეს მდინა\რე
Line of ed.: 26    
ამა კოშკისაკენ რომ მიდის. მე ამას ცურვით გავყვები და იმა
Line of ed.: 27    
ალაგსა მივალ, სადაც რომ ფანჯრიდამ თოკი ჰკიდია. იმ თოკზე
Line of ed.: 28    
გავალ და იქიდამ იმ ციხეში შევალ და იმ ციხეს ავიღებ და ჩვენს
Line of ed.: 29    
ხელმწიფეს ვასახელოვნებ და ან ამ საქმეზე ჩემს თავს წავაგებო!

Line of ed.: 30       
შირფანჯამ უთხრა: გარდანქეშანო, ეგე რჩევა მეტად ძნელი რამ
Line of ed.: 31    
არის. პირველი ეს, რომ ამ წყლის სიგანეს ხომ კარგად ხედავ, რო\გორი
Line of ed.: 32    
თვალმიუწდომელია? მეორე, სიღრმე იმ წყლისა, და მესა\მეც,
Line of ed.: 33    
ამისივე ასე ჩქარა მომდინარეობა, რომ კაცი თვალს ვერ მო\ასწრებს!
Line of ed.: 34    
სწორედ რომ იქამდისინ ცურვით მიაწიო, იმ ალაგს ან
Line of ed.: 35    
კლდეს შეგაგლეჯს, ან ზღვას შეგრთავს და ხომ დაითრგუნება შენი
Line of ed.: 36    
ძლიერი ჭაბუკობა? და თუ რომ ვინ იცის, იხმარე დიდი ძლიერება
Page of ed.: 494  Line of ed.: 1    
და მიაღწიე იმა თოკამდისინ, ვსთქვათ, რომ თოკზედაც გახვალ, ვა\ჟო,
Line of ed.: 2    
იმ ფანჯარასთან ვინც კაცი დაგიხვდება, ხომ მაშინვე ქვას და\გიშვებს
Line of ed.: 3    
და იმითი მოგკლავს? ჩვენ მაგა რჩევის ყაბული არა
Line of ed.: 4    
გვაქვს, მაგ საქმეს ნუ იქო!

Line of ed.: 5       
შეატყვეს, რომ არ იშლიდა, მერე ერთობით მივიდნენ და მუხლს
Line of ed.: 6    
მოეხვივნენ და ეაჯებოდნენ ტირილით: ამა საქმეზე ხელი აიღეო!
Line of ed.: 7    
არ დაიშალა და საჩქაროდ ტანთ გაიხადა, თავსა დაიხვია, ამათ ყვე\ლას
Line of ed.: 8    
გამოესალმა და ანდერძი უთხრა: ხელმწიფე და ყარამან და
Line of ed.: 9    
ხოსროვშირი ნუ დამივიწყებს და ეგრეთვე სხვანი ფალავანნიო! და
Line of ed.: 10    
ესეც უთხრა: ჯერ ცოტას ხანს მიყურეთ და მერე თქვენს გზაზედ
Line of ed.: 11    
წადით და ხვალ ამავე ალაგს მოდით და იმა ფანჯარას უყურეთ. თუ
Line of ed.: 12    
რომ მე ცოცხალი იქ ავსულვარ, იცოდეთ, რომ მე იქიდამ თქვენ
Line of ed.: 13    
ნიშანს მოგცემთ. და თუ ცოცხალი ვერსად გარდავრჩები, ამაზე
Line of ed.: 14    
თქვენც ასე სცანით და თქვენს თავს გაუფრთხილდითო!

Line of ed.: 15       
ესე უთხრა და მსწრაფლვე წყალში შესცურდა. მცირეს ხანს
Line of ed.: 16    
უყურეს. რა თვალით ვეღარ დაინახეს, ესენი შინათკენ წავიდნენ და
Line of ed.: 17    
ესე ამბავი ყოველივე ხელმწიფეს მოახსენეს. რა რომ შეიტყვეს,
Line of ed.: 18    
ხელმწიფე და დიდებულნი ერთობით დიდსა მწუხარებასა მიეცნენ
Line of ed.: 19    
და ღმერთსა ევედრებოდნენ და მის ფანჯარისაკენ თვალი ეჭირათ.

Line of ed.: 20       
გარდანქეშანი რა თვალთა მიეფარა, დიდის ცდითა და გარჯით
Line of ed.: 21    
იმა ალაგს მიაწია, სადაც რომ ფანჯრიდამ წყალს იღებდნენ თოკი\თა.
Line of ed.: 22    
რა იქ მივიდა, საჩქაროდ თოკსა ხელი მოავლო და მკლავს გარ\დაისვა
Line of ed.: 23    
და მითი შემაგრდა. ცოტას ხანს მოისვენა დაღალულობისა\გან.
Line of ed.: 24    
მერე იმა თოკსა გავიდა და ფანჯარის პირდაპირ აცურდა. მას\თანვე
Line of ed.: 25    
ფანჯრის სიახლოვეს იხილა ერთი რკინის რგოლი, კედელ\ზედ
Line of ed.: 26    
დაემაგრებინათ, თოკი ხელიდამ გაუშვა და მას რგოლსა მოე\ჭიდა
Line of ed.: 27    
და ცალის ხელით ჩამოეკიდა. რა ძირს ჩაიხედა, ასე მაღლა
Line of ed.: 28    
ამოსულიყო, რომ იქიდან წყალს ვეღარ ხედავდა და ამ სიმაღლეთ
Line of ed.: 29    
ამოსვლამ დიდად შეაშინა და თქვა: ვაი, ჩემო თავო, რა უალაგოს
Line of ed.: 30    
ალაგს მოგკალო!

Line of ed.: 31       
ამასვე ჟამსა იგი წყლის ამომღები კაცი, რომელიც აქ მიეჩინათ,
Line of ed.: 32    
მას წყლის ჭურჭელი გასტეხოდა და სხვის მოსატანად გაიქცა. რა
Line of ed.: 33    
გარდანქეშანმა იგი კაცი ამ სახლიდამ გასული იხილა, ჩუმად
Line of ed.: 34    
ღმერთსა მადლობა მისცა და საჩქაროდ ამ ფანჯარის პირს გამო\სწვდა.
Line of ed.: 35    
ხანჯლის წვერით ფანჯარა გამოაღო და ღვთის სახელი
Line of ed.: 36    
ახსენა და ამ სახლში შეიჭრა. საჩქაროდ ტანთა ჩაიცვა, მიიხედ-მოი\ხედა.
Page of ed.: 495  Line of ed.: 1    
ამავე ფანჯარასთან ოთხასი ცარიელი ქვევრი იდგა. ამა ქვევ\რის
Line of ed.: 2    
პირზედ ჩარხი მოემართათ და მას ჩარხსა ერთი ცხენი აბრუნებ\და
Line of ed.: 3    
და წყალი ამითი აჰქონდათ. გარდანქეშანმა რა ესენი ასე მოიხი\ლა,
Line of ed.: 4    
საჩქაროდ ფანჯარა ისევ დაკეტა და თითონ ერთს ქვევრს
Line of ed.: 5    
ამო/ეფარა.

Line of ed.: 6       
მცირეს ხანს უკან იგივე წყლის ამომღები კაცი მოვიდა. ხელთა
Line of ed.: 7    
ორი წყლისა ჭურჭელი ეჭირა და თითონ მასვე ერთი დასტა კაცნი
Line of ed.: 8    
უკან მოსდევდნენ წყლის წასაღებად. რა მოვიდნენ, ქვევრიდამ წყა\ლი
Line of ed.: 9    
ამოავსეს და წავიდნენ. გარდანქეშანმაც ერთი ძველი წყლის
Line of ed.: 10    
ჭურჭელი იპოვნა. მანცა წყალი ამოიღო და მათში გაერია. რა ციხე\ში
Line of ed.: 11    
შევიდნენ, ყველანი თავ-თავის მხრისაკენ წავიდნენ და გარდან\ქეშანიც
Line of ed.: 12    
ერთის ნასახლარისაკენ წავიდა და საღამომდინ იქ მიეფარა.

Line of ed.: 13       
რა დაღამდა, ესევე წყლის ჭურჭელი ხელთ იპყრა და ციხის კა\რისაკენ
Line of ed.: 14    
წავიდა. რა მიახლოვდა, იხილა, ამ საღამოთიც იქიდამ წყა\ლი
Line of ed.: 15    
ამოაქვთ. რიგი მიდის და რიგი მოდის, ესეც წავიდა და რა მას
Line of ed.: 16    
სახლში შევიდა, ერთს ქვევრს ამოეფარა. ყველანი გამოვიდნენ. ის
Line of ed.: 17    
იქ დარჩა და ვერ იხილეს, ცოტა ხანს უკან გარდანქეშანი ამ ფანჯა\რასთან
Line of ed.: 18    
მოვიდა, გამოაღო და შამ-ჩირაღი აანთო და მათ აიართა
Line of ed.: 19    
და/ანახვა.

Line of ed.: 20       
რა მათ ამ ფანჯარაში სანთელი იხილეს, მსწრაფლ შირფანჯამ
Line of ed.: 21    
ტანთა გაიხადა და ზღვასა შეცურდა და იმა კოშკისა ალაგს მიაწია და
Line of ed.: 22    
თოკსა ხელი მოავლო. გარდანქეშანმა საჩქაროდ თოკსა აზიდა და
Line of ed.: 23    
ფანჯარაში შეიყვანა, ერთმანეთს მიესალმნენ და გარდანქეშანმა
Line of ed.: 24    
შირფანჯას უთხრა: ამაღამ შენ აქ დასჯექ, ნუ გეშინია, არავინ მო\ვა.
Line of ed.: 25    
მე საჩქაროდ ჯარში წავალ და რამდენსამე ფალავანს აქ მოვი\ყვანო.
Line of ed.: 26    
საჩქაროდ თოკს ხელი მოავლო და ძირს ჩავიდა. იქით იმ
Line of ed.: 27    
აიარებს მიესალმა და საჩქაროდ ხელმწიფეს იახლა. ყაჰყაი ფი\ლურსავარ
Line of ed.: 28    
შევიდა და ხელმწიფეს ამახარობლა, გარდანქეშან გიახ\ლათო.
Line of ed.: 29    
ხელმწიფეს დიდად იამა და მკერდსა მიიყრდნა და ორსავე
Line of ed.: 30    
თვალსა აკოცა. და მერე ციხესა შესვლის ამბავი მოახსენა და ყო\ველთა
Line of ed.: 31    
სარდალთა და ფალავანთა დიდად გაუკვირდათ. და ქება შე\ასხეს
Line of ed.: 32    
და ხელმწიფეს მოახსენეს: ამბადაც არავისაგან გაგვიგონია,
Line of ed.: 33    
რომ ამისთანა სწორუპოვარი აიართა სარდალი თქვენ გახლავსთო.

Line of ed.: 34       
რა ესრეთ მოიუბნეს, გარდანქეშანმა მოახსენა: ხელმწიფეო,
Line of ed.: 35    
ოთხასი ფოლადით შეჭურვილი ფალავანი ახლავე უნდა მიბოძოთო.
Line of ed.: 36    
ხელმწიფემ უბრძანა, რომელიც შენი ნება იყოს, ისინი აღარჩიე და
Page of ed.: 496  Line of ed.: 1    
თან გაიყოლეო. გარდანქეშანმა პირველად ხოსროვშირი აღარჩია,
Line of ed.: 2    
მერე ჯავანბახტი და ყაზანფარ ხათაი და სხვანი ოთხასნი ჩინებულ
Line of ed.: 3    
ნი ფალავანნი ფოლადითა შეჭურვილნი წაიყვანა. რა მას კოშკისა
Line of ed.: 4    
სიახლოვეს მივიდა, ადრევე ჰქონდა ნავების ალაგი შეთვალიერე\ბული.
Line of ed.: 5    
საჩქაროდ ტანთ გაიხადა, ზღვის ტოტსა გაცურდა და რამ\დენიმე
Line of ed.: 6    
მეთევზეთ ნავები ჰპოვა და ერთმანეთს მიაკრა და იგი ფა\ლავნები
Line of ed.: 7    
იმავ კოშკის ძირში მიიყვანა, სადაც თოკი იყო დამოკიდე\ბული.
Line of ed.: 8    
პირველად გარდანქეშან აიყვანა შირფანჯამ, მერმე ერთო\ბით
Line of ed.: 9    
თავის აიარნი და სარდალ-ფალავანნი საჩქაროდ აასხეს.

Line of ed.: 10       
რა რომ ერთობით თოკი მოიყარეს, მერე გარდანქეშანმა მო\ახსენა:.
Line of ed.: 11    
სარდალნო და ფალავანნო! ახლა გათენებამ მოატანა და უნ\და
Line of ed.: 12    
დავიმალნეთ. წყლის მზიდველნი მოვლენ და თუ რომ შეგვამცნი\ეს,
Line of ed.: 13    
ვეღარც ერთი ცოცხალნი ვეღარ გარდაურჩებით. იგი პირველი
Line of ed.: 14    
წყლისა ამომზიდავი კაცი როგორც მოვიდეს, მასვე წამს უნდა მო\ვკლათ
Line of ed.: 15    
და ტანთ გავხადოთ, და ზღვაში გარდავაგდოთ და მისი ტა\ნისამოსი
Line of ed.: 16    
ჩვენ უნდა შევიმოსოთ და ხელთა წყლის ჭურჭელი უნდა
Line of ed.: 17    
დავიჭიროთ, წყლით ავავსოთ და ამა ციხეში ისე უნდა შევიდეთ.
Line of ed.: 18    
რამდენი მეწყლე მოვიდეს, ამას ალაგს ერთი ცოცხალი არ გაუ\შვათ.
Line of ed.: 19    
ხუმრობა არ არის! მათი ტანისამოსი თქვენ უნდა შეიმოსოთ
Line of ed.: 20    
და აგრევე წყლის ჭურჭელიც თქვენ უნდა ხელთ იპყრათ.

Line of ed.: 21       
ამათაც დიდად მოეწონათ და ხოსროვშირმა უთხრა: რომელიც
Line of ed.: 22    
შენი ნება იქნება, ჩვენ იმას აღვასრულებთო! რა ეს ლაპარაკი და\ასრულეს,
Line of ed.: 23    
იგი უბედური წყლისა ამომღები მოვიდა და ამა სახლში
Line of ed.: 24    
შემოვიდა. რა ესენი ამა ალაგს იხილა, გაოცდა და მაღლისა ხმით
Line of ed.: 25    
დაძახებას აპირებდა, რომ მეციხოვანთ შეეტყოთ, მაგრამ მსწრაფ\ლად
Line of ed.: 26    
შირფანჯა აიარმა ყიასა ხელი სტაცა და სული ამოართვა, გა\აშიშვლა
Line of ed.: 27    
და ზღვაში გადაუძახა. მერე უმრავლესნი იმა ციხეში
Line of ed.: 28    
მცხოვრებნი ჩვეულებისამებრ წყლის მოსატანად მას სახლსა მო\ვიდნენ.
Line of ed.: 29    
და ამათ ჭურჭელი ჩამოართვეს, თავი მოჰკვეთეს და წყალ\ში
Line of ed.: 30    
გადაუძახეს.

Line of ed.: 31       
რა რომ მათის ხოცით მოიცალეს, მერე იგი ძველებური მათი
Line of ed.: 32    
ტანისამოსი ჩაიცვეს და ყველამ ხელთა წყლის ჭურჭელიდაიჭირა
Line of ed.: 33    
და ციხის კარისაკენ გარდანქეშან გაუძღვა და ციხეში შევიდნენ.
Line of ed.: 34    
ვერავინ რას მიხვდა. ამათ ერთი ნასახლარი უპოვა, ერთობით იქ
Line of ed.: 35    
მიიყვანა და უთხრა: თქვენ აქ მომიცადეთ, მე წავალ და პყრობილთ
Line of ed.: 36    
სახლს მოვსძებნი და იმათ ვნახავო. საჩქაროდ გამოვლო, ერთ ბანში
Page of ed.: 497  Line of ed.: 1    
ჩაიხედა, დაინახა დილშად დედოფალი, გულჩინი და სხვანი სულ
Line of ed.: 2    
ერთად შეყრილან და ყველანი თავ-თავის მწუხარებას ერთი მეო\რეს
Line of ed.: 3    
მოუთხრობდა და ტიროდნენ. იმჟამად დილშად ხათუნმა უბრ\ძანა
Line of ed.: 4    
მათ პყრობილთა: ეს არ გიკვირთ, რომ გარდანქეშანზ ასე და\გვივიწყაო,
Line of ed.: 5    
რომ აღარ მოგვიგონა. ის შემძლებელი არის, რომ მოინ\დომოს,
Line of ed.: 6    
ერთს ცამდინ ავა და თუ უნდოდეს, აქ როგორ ვერ
Line of ed.: 7    
გვნა/ხავდაო?

Line of ed.: 8       
რა ეს გარდანქეშანმა მოისმინა, მაშინვე იდუმალ ძირს ჩამოვი\და
Line of ed.: 9    
და კარი გააღო და მათ პყრობილთა მიესალმა და მოახსენა: თუ
Line of ed.: 10    
რომ ერთს ცამდე ასვლა მართლა არ შემეძლოს, აქაც ხომ ვერ ამო\ვიდოდიო?!
Line of ed.: 11    
რა გარდანქეშან ასე უცბად გამოეცხადათ ამა ლაპა\რაკზე,
Line of ed.: 12    
დიდად შეჰკრთნენ და მერე მსწრაფლ სიხარულის გონება
Line of ed.: 13    
შემოიკრიბეს და ყოველნი მიესალმნენ და ერთმანეთსა თავიანთი
Line of ed.: 14    
გარდასავალი უამბეს. გარდანქეშანმა მოახსენა: დილშად ხათუნო,
Line of ed.: 15    
ჯავანბახტ და ქეივან-შა მომგვარეთ აქ, რითაც გზით იყოსო! ამათ
Line of ed.: 16    
მიუგეს გარდანქეშანსა და უთხრეს: ყოველს ღამეს კაცს გვიგზავნის
Line of ed.: 17    
ჯავანბახტ და ქეივან-შა და გვეხვეწება, გულჩინს ჯავანბახტ
Line of ed.: 18    
ითხოვს საცოლოდ და ქეივან-შა ჩინეთის ხელმწიფის ქალსა, მაგრამ
Line of ed.: 19    
ჩვენ ნება არ დავრთევითო.

Line of ed.: 20       
გარდანქეშან რა ესე გაიგონა დიდსა მხიარულებას მიეცა და
Line of ed.: 21    
ვედრებით მოახსენა: ნება დართევით და ახლავე მოიწვიეთ და მე
Line of ed.: 22    
აქ დავიმალები, ეგების მოვიდნენო. დილშად ბანოვანმა ერთსა მხე\ვალსა
Line of ed.: 23    
უბრძანა: შენ ახლავე საჩქაროდ წადი და ჯავანბახტს და
Line of ed.: 24    
ქეივან-შას ამახარობლე, რო ნება დაგვირთავს-თქო და ახლავე საჩ\ქაროდ
Line of ed.: 25    
ორნივ აქ მობრძანდნენ. რა ესე მან მხევალმა მოისმინა, თა\ვი
Line of ed.: 26    
დაუკრა და საჩქაროდ ციხის კართან მივიდა და მეკარეო უთხრა:
Line of ed.: 27    
მზად იყვენით, რომ ხელმწიფის შვილი უნდა მობრძანდესო. აქ ამათ
Line of ed.: 28    
ეს უთხრა და ხელმწიფის კართან მივიდა.

Line of ed.: 29       
რა მათ ესე იხილეს, დიდად იამათ და ხელმწიფეთ აახლეს, და
Line of ed.: 30    
რა მოახსენა ბანოვანთაგან ნების დართვა, დიდად დამხიარულდნენ
Line of ed.: 31    
და ორნივე საჩქაროდ მოემზადნენ და ორასი ყულუხჩი თან გა\მოიყოლეს
Line of ed.: 32    
და მას სასახლეში მობრძანდნენ, სადაც ეს ბანოვანნი
Line of ed.: 33    
იდგნენ. იგინიც წინ მოეგებნენ და პატივი თავ-თავის ალაგს გარ\დაიწვიეს.
Line of ed.: 34    
დასხდნენ და მეჯლიში გამართეს.

Line of ed.: 35       
იმჟამად გარდანქეშანმაც იგი ფალავანნი მოიყვანა ერთობით და
Line of ed.: 36    
იმ სასახლისა ერთსა მხარესა დამალა და ესრეთ უთხრა: როდესაც
Page of ed.: 498  Line of ed.: 1    
ჩემგან ნარას გაწევის ხმა მოგესმათ, მაშინვე საჩქაროდ ციხის კა\რებს
Line of ed.: 2    
მიაშურეთ და როგორც შეგეძლოთ, ისე ხოცეთო. ესე უთხრა
Line of ed.: 3    
და შიგნით შევიდა. იდუმალ ყურებით გასინჯა, რომ ჯავანბახტ და
Line of ed.: 4    
ქეივან-შა დამსხდარან და ეგრეთვე ბანოვანნი და გულჩინსაც ეხვე\წებიან,
Line of ed.: 5    
რომ იმათთან დაბრძანდეს.

Line of ed.: 6       
დილშად დედოფალმა უკუმოიხედა ფარვით და გარდანქეშან იქ
Line of ed.: 7    
მდგომი იხილა. ზე ადგა და ამა დედოფალმა მათ ორთა ხელმწიფე\თა
Line of ed.: 8    
ესრეთ მოახსენა: ამა ბანოვანთა ერთობით დიდად სურთ, რომ
Line of ed.: 9    
თქვენ სიახლოვეს ისხდნენ და თქვენთან შეექცნენ, მაგრამ ჩვენ
Line of ed.: 10    
ერთობით გარდანქეშანისა დიდად გვეშინიანო. ამათ დიახ მრავალი
Line of ed.: 11    
იცინეს და უთხრეს: თუ რომ თქვენგან კი წყალობა დაგვემართე\ბა,
Line of ed.: 12    
გარდანქეშან რას გვიზამსო?! ჯერ კი შემოგეთვალათ და ახლა
Line of ed.: 13    
კი გაგვიმტყუნდით? სიკეთე გვიყავით, აქ მოგვასხით და ახლა კი
Line of ed.: 14    
სატანჯველში ჩაგვყარეთო! დილშად დედოფალმა უთხრა: მაგ სი\ტყვას
Line of ed.: 15    
რომ ლაპარაკობთ, გარდანქეშანისა არ გეშინიათ და ან
Line of ed.: 16    
თქვენს თავს რა მოსავალიაო, არ იცითო? მერე მათ უბრძანეს: რას
Line of ed.: 17    
ამბობ, გარდანქეშან ათასის ხელოვნებით რომ ეცადოს, ამ ციხიდამ
Line of ed.: 18    
ერთს ქვასაც ვერ გაიტანს. და იმისთანა ბიჭს ჩვენ მოსამსახურედ
Line of ed.: 19    
არც კი ვიკადრებთ, თუ არ წყლის მზიდველადო!

Line of ed.: 20       
რა ეს გარდანქეშანმა მოისმინა, ასე ეწყინა, რომ მთვრალს სპი\ლოს
Line of ed.: 21    
დაემსგავსა და ერთის საშინელის ხმით ნარა გასწია და შეჰყვი\რა
Line of ed.: 22    
და ამ ორთავე ხელმწიფეთ შემოუტია და უთხრა: მე ვარ გარდან\ქეშანი
Line of ed.: 23    
და უწყალოდ თქვენისა სისხლისა დამღვრელიო! რა ესრეთ
Line of ed.: 24    
იხილეს, ორნი ესრეთ შეშინდნენ, რომ ძრწოლა შექნეს და ომი ვე\ღარ
Line of ed.: 25    
გაუბედეს. მსწრაფლ გულხელი დაიკრიფეს და ეხვეწებოდნენ,
Line of ed.: 26    
ნუ დაგვხოცო. მათ საჩქაროდ ორთავე ხელები მაგრა დაუკრა.

Line of ed.: 27       
რა მათ ფალავანთა გარდანქეშანის ხმა გაიგონეს, მსწრაფლ
Line of ed.: 28    
მასთან შეცვივდნენ და ნახეს, რომ აქ მასთან გაჭირვებული საქმე
Line of ed.: 29    
აღარა იყო რა, და საჩქაროდ გარეთ გამოვიდნენ და თითო ყველამ
Line of ed.: 30    
ძლიერად შეჰყვირეს და მიესივნენ და ხოცდნენ ვითა ლომი თხათა.
Line of ed.: 31    
სრულიად მოსრეს და ესე ხმა იყო, ერთი მეორეს უძახდა: კარ, მო\კალ,
Line of ed.: 32    
შეკარ, შეიპყარ! ყოველნი ციხის მცველნი სულ ამოსწყვიტეს,
Line of ed.: 33    
გააღეს ციხის კარი და გარეთ გამოვიდნენ.

Line of ed.: 34       
იქითა მხარეს, რომელ ცხრაასი ათასი კაცი იდგა, დიდად
Line of ed.: 35    
ჰკვირობდნენ, ამ ციხეში ეს რა არეულობა არისო. მერე გარდანქე\შანმა
Line of ed.: 36    
დიდის ხმით გარდმოსძახა იმა ლაშქართა ამა სიტყვითა: მე
Page of ed.: 499  Line of ed.: 1    
ვარ გარდანქეშანი და ამა ციხისა დამრღვევი და ჯავახ-შა და ქეი\ვან-შა
Line of ed.: 2    
ორივე დავხოცე და თქვენცა ცოცხალი ვერსად გარდამირ\ჩებითო!
Line of ed.: 3    
რა ესე გაათავა, ხოსროვშირს წინ გამოუძღვა და ეგრე\თვე
Line of ed.: 4    
სხვათა და ამა ლაშქართა მომართეს.

Line of ed.: 5       
რა ახლოს მოვიდნენ, ხოსროვშირმა ჩვეულებისამებრ ერთი დი\დის
Line of ed.: 6    
ხმით შესძახა და ესე უთხრა ამა ლაშქართა: მე ვარ ხოსროვში\რი
Line of ed.: 7    
და ჩემის ხლმისა ნაკრავსა ახლა ნახავთო! ეგრეთვე ამა სხვათა
Line of ed.: 8    
ფალავანთაცა ყველამ ნარა გასწია და დაერივნენ ამა ზღვისოდენს
Line of ed.: 9    
მძინარეს ლაშქარსა და სრვიდნენ უწყალოდ. იგივე ლაშქარი ასე
Line of ed.: 10    
შეიშალა, რომ ერთმანეთს ხოცდნენ, მამა შვილსა და შვილი მამასა
Line of ed.: 11    
ერთმანეთს ვეღარ არჩევდნენ. რა ყარაიაფ ესრეთ მოიხილა, საჩქა\როდ
Line of ed.: 12    
ზღვისაკენ გადვიდა, ერთი ხომალდი მოიმარჯვა და ცოტაო\დენი
Line of ed.: 13    
ხაზინა, რაც მოისწრა, ისიც შეიტანა და საჩქაროდ ინდოეთი\საკენ
Line of ed.: 14    
წავიდა. მაგრამ გარდანქეშანმა სართაფ ვეზირი კი შეიპყრა და
Line of ed.: 15    
ჯავანბახტთან მოიყვანა ციხეში და იმასთან დააბა. და სხვათა ლაშ\ქართა
Line of ed.: 16    
ხვეწნა შექნეს, ნუ ამოგვწყვეტთ და თქვენი მონანი შევიქნე\ბითო.
Line of ed.: 17    
და შემოირიგეს, აღარ დახოცეს.

Line of ed.: 18       
იქით მხარეს უშანგ ხელმწიფეს მოახსენეს: ყარამანია ციხიდამ
Line of ed.: 19    
ასეთი ზრიალის ხმა ისმის, რომ ზეცას ადისო. საჩქაროდ გამობრ\ძანდა
Line of ed.: 20    
და ყურება დაუწყო და იხილა, რომ რისხვა ღვთისა დასცე\მოდა
Line of ed.: 21    
მათ ლაშქართა. და მერე მობრუნდა და სკამზე დაბრძანდა და
Line of ed.: 22    
თავის დიდებულთა უბრძანა: ეს არ გიკვირთ, რომ გარდანქეშანი
Line of ed.: 23    
რასაც დაიქადებს, აღუსრულებელს არ გაუშვებსო?! მათცა დიდი
Line of ed.: 24    
ქება მოახსენეს და სწორუპოვრობა,

Line of ed.: 25       
რა რომ იგი ლაშქარი დაამარცხეს, მერე ისევ ფალავნები ციხე\სავე
Line of ed.: 26    
ავიდნენ. ხოსროვშირ ჯერ დედოფალს მიესალმა და მერე
Line of ed.: 27    
გულჩინ მკერდსა მიიკრა და დიდხანს ერთმანეთს ეხვეოდნენ. გარ\დანქეშანმა
Line of ed.: 28    
მოახსენა, ხელმწიფეს უნდა ვახაროთო. ხოსროვშირმა
Line of ed.: 29    
რამდენიმე ფალავანი იქ თავისთან ციხეში დაიჭირა და სხვანი ერ\თიანად
Line of ed.: 30    
გარდანქეშანს ხელმწიფესთან გამოაყოლა სამახარობლოდ.

Line of ed.: 31       
რა ხელმწიფეს იახლენ და გარდანქეშანმა ყოველივე თვითეუ\ლად
Line of ed.: 32    
მოახსენა, დიდად დაუმადლა და შუბლსა აკოცა და დალოცა
Line of ed.: 33    
და ერთი ხელი ძვირფასი ხალათი უბოძა და ესრეთ უბრძანა: ეს
Line of ed.: 34    
ასეთი სახელოვნება მოგივიდა, რომ მეორედ მოსვლამდინ შენი
Line of ed.: 35    
სახელი არავის დაავიწყდება და ჩვენც დიდი ვალი გვაძევს ახლა
Page of ed.: 500  Line of ed.: 1    
შენიო! და რა ეს მოიუბნეს, მასვე წამს ხელმწიფე და დიდებულნი
Line of ed.: 2    
ციხისაკენ წავიდნენ.

Line of ed.: 3       
რა რომ ციხესთან მიახლოვდა, ხოსროვშირ წინ მიეგება, ხელ\მწიფეს
Line of ed.: 4    
მუხლსა აკოცა, წინა გაუძღვა და ჯავანბახტისა ტახტსა და\სვა
Line of ed.: 5    
და სხვანი დიდებულნი თავ-თავის ალაგს იახლენ. უშანგ ხელ\მწიფისა
Line of ed.: 6    
ხაზინა, რომელიცა იავარ ექმნათ, ისი ერთად შეჰკრიბეს
Line of ed.: 7    
და ეგრეთვე სხვაც მრავალი შემატეს და ეგრეთვე ყარამანის ხაზი\ნასაც
Line of ed.: 8    
მრავალი შემატეს. იმჟამად, ვისაც რამ დაჰკლებოდა, ერთი
Line of ed.: 9    
ასად მისცეს. და რაც მათ გარდარჩა, ჯავანბახტის ხაზინა სულ
Line of ed.: 10    
ჯარს გაუყო. მერე ხელმწიფე თავის არამხანაში შებრძანდა და
Line of ed.: 11    
დილშად დედოფალს მიესალმა და ეგრეთვე სხვანი ერთობით ხელ\მწიფეს
Line of ed.: 12    
იახლენ და ხელსა აკოცეს და თავიანთი გარდასავალი ყვე\ლა
Line of ed.: 13    
ხელმწიფეს მოახსენეს.

Line of ed.: 14       
რა დილა გათენდა, ხელმწიფე ტახტსა დაბრძანდა და დიდებულ\ნი
Line of ed.: 15    
თავ-თავის განწესებულსა ალაგს იახლენ. იმჟამად ერანის მხრი\დამ
Line of ed.: 16    
ერთი ჩაფარი იახლა და ხელმწიფეს წიგნი მიართვა. შარიფ-შამ
Line of ed.: 17    
იგი წიგნი წაიკითხა და ესრეთ ეწერა: რა თქვენ ერანის მხრიდამ
Line of ed.: 18    
წაბრძანებულხართ. სამი რიგი მტერი გაგვიჩნდა და ესრეთ ძალა
Line of ed.: 19    
დაგვატანეს, რომ თუ თქვენ ამ ცოტას ხანში არ მოგვეშველეთ, დი\დად
Line of ed.: 20    
საქმე გაგვიძნელდებაო!

Line of ed.: 21       
რა ერანისა ესეთი საქმე მოხსენდა, ხელმწიფე არა მცირედ შე\სწუხდა
Line of ed.: 22    
და ბრძანა ჯავანბახტისა, ქეივან-შასი და სართაფ ვეზირი\სა
Line of ed.: 23    
მოყვანა. გარდანქეშანმა საჩქაროდ მოასხნა. და ხელმწიფემ მე\ტისა
Line of ed.: 24    
მრისხანებითა ჯავანბახტ აღარ ალაპარაკა და ციხის კარსა
Line of ed.: 25    
ზედა ძელზედ ჩამოარჩობინა და ეგრეთვე ქეივან-შაც, ორნივე
Line of ed.: 26    
დაახრჩობინა. სართაფ ვეზირმა მოახსენა: აღამაღლოს ღმერთმა
Line of ed.: 27    
ხელმწიფობა შენი და რომელსაცა ღმერთსა შენ თაყვანსა სცემ, მე\ცა
Line of ed.: 28    
იგი ღმერთი მიწამებია და მეცა მონათა თქვენთა თანა აღრა\ცხილ
Line of ed.: 29    
ვარ, თუ რომ ჩემს სამსახურს ინებებთ და ჩემი შეცოდებაც
Line of ed.: 30    
ღმერთს აპატიეთო. ესე მოახსენა და გულ-ხელი დაიკრიფა და
Line of ed.: 31    
ქედდადრეკილი იდგა.

Line of ed.: 32       
რა ესე გვარი ლაპარაკი ხელმწიფემ მოისმინა და ამისი თავის
Line of ed.: 33    
სარწმუნოებაზედ მისვლა იხილა, დიდად იამა და მაშინვე ერთი
Line of ed.: 34    
ხელი ძვირფასი ხალათი უბოძა. მერმე ხოსროვშირს უბრძანა: ჩემი
Line of ed.: 35    
შვილი არდევან-შა, გარდანქეშანი, შირფანჯა და სართაფ ვეზირი
Line of ed.: 36    
ეგრეთვე ორმოცი ათასი ლაშქარი გამოირჩიეთ და თქვენ აქავე
Page of ed.: 501  Line of ed.: 1    
დასდექით და აქაურობა გაამაგრეთ. და მე რომ წავიდე, მას უკან
Line of ed.: 2    
თქვენც ჩემთან წამოდით და ჩემი ცოლ-შვილიც თან წამოისხითო,
Line of ed.: 3    
ამათთან ეს ბინა დასდვა და თითონ წაბრძანდა.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Qaramaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 13.1.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.