TITUS
Bart-Cisinski, Nawozenja
Part No. 5
Previous part

Strophe: 5 
Pjaty spěw


Verse: 1    Po njebjesach žno bě pokročiło zas ze stopu spěšnej
Verse: 2    słónco, so za zelene pochilejo hory z najmilšim.
Verse: 3    Husy na rěče pjerchotachu šće, z radosću w pruhach
Verse: 4    purpurowych so kupajo, kiž wusylaše słónco
Verse: 5    poslednje na ćichu wjesku. Z najluboznišim žno nětk z cyrkwje
Verse: 6    zwón zazwoni na wěži swjaty wjesnjanam wječor.
Verse: 7    Na třěchu, na znajomnu nawróći so běluški baćon
Verse: 8    klepotajo, sej ze sylnym pyskom žabisko njeso
Verse: 9    młodom rodej, kiž naćahaše žno so na nana z hnězda.
Verse: 10    Ze žitom wóz, nětk nakładźeny, so do dworow włeče.
Verse: 11    Ze črjódami so pisani za wozom burowa čeledź.
Verse: 12    Ze serpikom a ze žnjencowej sebi žitneju kosu
Verse: 13    zejhrawa z wjesołosću błyšć stónčny. Najrjeńši spěw jim
Verse: 14    žórli ze šijow napřemo ze škórcami, kiž so wo wsy
Verse: 15    na topołach běchu zesydałe, zaćahujo z hłosom
Verse: 16    mócnym. Wysk najlubozniši so duž po cytej wjesce
Verse: 17    rozlěhaše, kiž hewak so z ćišinu krywaše dźeń wšón.
Verse: 18    W čopach zapišćachu nětk z najspěšnišim drjewjane wrota
Verse: 19    na dworach wšěch, a wot prěnjeho hač do poslednjeho
Verse: 20    dom zebra so wšón na wječor, za blido sydajo wšě so,
Verse: 21    zo z kruwarjom wotročk na posćěn, pomodliwši so najprjedy.
Verse: 22    Dźens wupřahnył pak na wjesnjanow běše pozdźišo Michał:
Verse: 23    Na njedźelu wostajić wšak popow jeničku wjezbu
Verse: 24    njechaše při wsy na Jarkach. Čeladnikojo najkmańši,
Verse: 25    připóznawši jeho mysl, njemoskotachu pak štož druzy
Verse: 26    na Michała, zo njewě, hdy kónc by drějeńcy činił.
Verse: 27    Haj, tež poslednišu šće 'mu wjezbu z mysličku jasnej
Verse: 28    wotmjetachu, runjež Michał bě to sebi nježadał wot nich,
Verse: 29    prajo, zo na wozu do póndźele njech we božim mjenje
Verse: 30    steji na hunje, zo nadźětane na dźens je tak dosć.
Verse: 31    Po prawym hospodarskim jemu wašnju Znapřeći wotročk
Verse: 32    juž wobstarny, kiž za wotročka pola nich žno bě wěsće
Verse: 33    na wšě dwaceći lět, zo wosyrići by 'mu móhło
Verse: 34    na wozu žito přez njedźelu, wšak k ničemu potom
Verse: 35    wosyrjenoh njej' do spódnjej woršty. Škodu tež bjerje
Verse: 36    wóz, hdyž na nim telkole kop wotpočuje ćežkich.
Verse: 37    Prjedy hač hródź zastat běše Michał a, po wodu k studni
Verse: 38    z kanami sej doskočiwšj, wows namočił bě w korće,
Verse: 39    bě tež wotmjetana juž wjezba, na woršće snopy
Verse: 40    zezamkane, wóz woskubany a zawrjena bróžeń.
Verse: 41    Čeladnikam pak kiwaše za to tež wječerjeć słódne.
Verse: 42    Dwaj, natočiwši ze suda, Michał karanaj piwa
Verse: 43    ješćateho jim přinjese do jstwy jej na blido
Verse: 44    brjuchatej, zo wokřewjeć by nad napojom so móhł kóždy
Verse: 45    słódnišim do sytej wole po swjatoku. Nimo teho
Verse: 46    rozdawa na kóždeho šće tež hólca trubkow najlěpšich
Verse: 47    po dwěmaj, zo by krónowata jemu trubčička měrna
Verse: 48    dźěło dokonjane. So wo čeledź staraše štož nan
Verse: 49    za dźěći. Duž pak traješe po nich tež wěčnje najdlěje.
Verse: 50    Hdyž bě we konjencu pak ze wšitkim hotowy pohonč,
Verse: 51    wuhotowa so ze spěchom nětk potnjedźelski Michał.
Verse: 52    Durje wočiniwši pak nanajstwine prawje sćicha,
Verse: 53    wza tu kobjelatej sebi kołbasy ze žerdki połnej
Verse: 54    (do domu zarězali běchu do žnjow tyclźenja hakle)
Verse: 55    dwě a -- do rubiška jej zawaliwši sebi --' mjelčo
Verse: 56    suny ze zahrodnymi so duričkami. Jeho nichtó
Verse: 57    we domje njewohladał běše. Stać wšak chcyše radlubje
Verse: 58    k wšitkom bjez stracha maćeri, hdźe wostalej stej běłej
Verse: 59    kołbasy, hdyž by hotowala so 'mu kemšaca jutře
Verse: 60    na raniše. Zetkal tola dźens njerad jeno by pak
Verse: 61    domjacych po puću, na kotryž wuhotował bě so hišće
Verse: 62    při ćmičce. Dźeń zašoł bě lehnyć, žno padachu směrki.
Verse: 63    Za łukami nětk za wjesnymi pak so włečeše Michał,
Verse: 64    z rěčku stupajo ze spěšnišim. Dale noweho mosta
Verse: 65    kamjentneho njebě přišoł šće pak, winywši zdobom
Verse: 66    na lěwicu so. Po mjezy spěchaše do delnjej wjeski.
Verse: 67    Nimale kónc přišedši nětk po puću chěžinoh rynka,
Verse: 68    zasta před chěžčičku, kiž wosrjedź najluboznišeje
Verse: 69    zahrodki hladaše na nuchawki wóń sypate w koło
Verse: 70    słomjana. Z kedźbniwišim so po porstach k woknješkam niskim
Verse: 71    kradnješe. Wo jstwě njeswěćese so mu na blidźe lampki
Verse: 72    wolijowej. Wšak pobožnišej bohabojaznej swójbje
Verse: 73    Róžanćikec runje ze rta žórleše wječorny paćer
Verse: 74    so z najnutrnišim, zo njebjeskemu by so wótcej
Verse: 75    dźakowata štož spokojna za wšě dobroty, kotrež
Verse: 76    wopokazał bě njebjeski nan žno ji njeličbne wěk wšón.
Verse: 77    A kaž wutrobitej sebi konjej, wyskajo wulce
Verse: 78    z wutrobomaj, zarjehotatej, poskakujo z wjes'łom,
Verse: 79    wusłyšawši hłós pohončowy žno zas za sobu znaty --
Verse: 80    tak tež paćer do wutroby běše Michałoweje
Verse: 81    wysk zawěł a na młodźenca wjelećěsneho w duši
Verse: 82    měr wulał najcuniši. Pod woknom w zahrodźe stejo,
Verse: 83    Michał z wjesołosću wšón słuchaše krasnišim zynkam
Verse: 84    tójhdy. Pře wšitkich Hańžiny hłós bě najjasniši słyšeć,
Verse: 85    kotryž kantorješe, dźak k njebjesam pinajo horcy.
Verse: 86    Hdyž zaklinčał bě posledni zynk pak spěwatej swójby,
Verse: 87    do woknješka zaklepa nětk Michał ze swojim porstom.
Verse: 88    Ze spěchom duž zebra so z najčilišim do chěže Hańža,
Verse: 89    zo by wottykała. Sćicha do wucha Hańži najprjedy
Verse: 90    pošeptnywši, čom na směrkach dźens přišoł šće ji k nim je,
Verse: 91    zastupi do jstwy, ze staršimaj postrowjejo žno so
Verse: 92    w durjach z Hańžinymaj. Stólčk nan jemu za blido staji,
Verse: 93    wokenicy zawrě nětk Hańža, kiž běchu na puć.
Verse: 94    Z nožičkami wopaleny mać wottřihawši sužot,
Verse: 95    zaswěći lampku, dola ju ze swěćenjom a, pótejlu
Verse: 96    do kamorčka donjesewši, na blido staji ju čistu.
Verse: 97    "Što tola do dotnu Róžanćikec će, mój Michale, njese
Verse: 98    ze směrkatni? Dźěn wupřestrěła žno so po honach nócka
Verse: 99    ze křidłomaj předobruška, spar wusywajo na nje."
Verse: 100    Nadobneho wopraša so młodźenca ze stowom mać tak,
Verse: 101    na zróstneho, wjelerjaneho při tym ze spodobanjom
Verse: 102    hladajo. Nětk wułušći pak maćerce skřidlene słowa:
Verse: 103    "Haj wšak, ze směrkami no mi, ze ćmičku, z wječora hakle
Verse: 104    ma bur woteńdźenja, sebi po wsy hromadu honjo
Verse: 105    na worštu ludźi, na nakład'wanje, šće z wječornej hwěždku
Verse: 106    wo pódlanske so starajo, hdyž so na polach złote
Verse: 107    žně nam za bróžnju wohladuja, zezralene krasnje
Verse: 108    na słóncu, hdyž dostate sej nam domchowanje popy
Verse: 109    kazaju, hdyž wotležało na hromadkach žno je čas swój
Verse: 110    žito, hdyž rěblowany zas wóz sebi zastorkujemy."
Verse: 111    "Popołdnju sće žně tola dźens tak derje tež měli?"
Verse: 112    Wobroćiwši so na nana, Michał zjewi jom tole:
Verse: 113    "Haj, dźens na wjesnjanow smy so krućišo přahali wěsće:
Verse: 114    Wotwozyli wšak za pót dnja dźensa cyłe smy Jarki,
Verse: 115    juž zaworštowawši sebi ze suchim komoru spódnju.
Verse: 116    Zwón wuzwonił pak do wjeski bě tež swjaty žno wječor,
Verse: 117    hdyž so do bróžnje posledniši nam włečeše wóz naš."
Verse: 118    "Kajke ha na njebjesach so čini, wostanje wjedro?
Verse: 119    Po swačini wšak schadźachu ze spěchom mróčalki běłe,
Verse: 120    hrimotace žno mi na módrinu; snadź přićehnje w nocy."
Verse: 121    Tak nan nazhonjeny nětk z hospodarskim zaso wjedro
Verse: 122    wěšćeše. Po cyłej w okolnosći tež zdaloka, zbliska
Verse: 123    za wěšćerja bě wuwołany. Jeho słowo tež skoro
Verse: 124    kóždy so raz dopjelnješe, na škleńcu žiwy pak při tom
Verse: 125    njedźiwaše, kiž na žnjach najčasćišo rólnikow jeba,
Verse: 126    zo potom sej do bróžni podarmo nawoža mokroh.
Verse: 127    Michał, wotmołwjejo jemu, ze skřidlenym dźeše stowom:
Verse: 128    "Popołdnju ani ze wšej nuznotu na polu pytnył
Verse: 129    to njejsym. Tola na njebjesach počinaju schadźeć
Verse: 130    mróčalki na dešć, na Delany je so sčiniła wulka
Verse: 131    murja. By no mi přewisało šće hač do srjedy někak,
Verse: 132    zo bychmy dohrabali prjedy hromadki pod suche naše."
Verse: 133    Nětk wuwě pak stowo 'mu ze rta maćerineho:
Verse: 134    "Bóh luby knjez wšak po mudrosći žno swojej najwjetšej
Verse: 135    wšo dowjedźe mi na prawo. Dešćik tež dobry by był zas,
Verse: 136    zo bychu zeschadźałe nětk kolije, zběžale rěpki.
Verse: 137    Žito, we popach zestajane, wobtysknje dźě wob dźeń
Verse: 138    na słóncu zas! Haj, z hromadkami drje ma chorta, hdyž póčnje
Verse: 139    z dešćikatym być. Pak njepomnju šće žiwa, zo wonka
Verse: 140    by što zwostawalo; bóh knjez, kiž wokřewja z dešćom
Verse: 141    zem, poruča tež wětřikam, kiž ma pod swojej mocu.
Verse: 142    Wukročiwši jom ze swětłych dworow, přewěja kraj wšón
Verse: 143    słužownikojo najrychliši, ze stwjelčka ze słónčkom miłe
Verse: 144    košejo krjep, zo kónc njebralo by wobrady božej
Verse: 145    a zo zarunala by so rólnikej próca najwjetša."
Verse: 146    Mjelk nasta nětk mjez nimi zdobom na chwilku němy
Verse: 147    wo jstwě. Michałowa wšak so wlačeše, měrješe dołho
Verse: 148    na to hrudź, kak na Hańžinu přišła by jom žeńtwu
Verse: 149    powědaći. Wotwjazujo na dźiw z njeměrnym porstom
Verse: 150    so brěmješko z třepotatej jimaj hrudźe, łušćeše słowa:
Verse: 151    "Na žnjach na syčenju je pospochi waša mi Hańža
Verse: 152    wotběrata, zahrabowała pola nas skoro tydźeń,
Verse: 153    po swjatoku hakle do trawy jězdźo kruwičce, dušna.
Verse: 154    Zo bych ji duž narunał nož trochu dźěławosć wulku,
Verse: 155    sym přinjesł wam za jutřiše tule k wobjedu běłej kołbasy,
Verse: 156    běch zabył skoro ze wšej nuznotu na to."
Verse: 157    A kaž róžowy pjeńk, překćěty žno, z łopješkom blědym
Verse: 158    zem přikrywajo, we wutrobje so raduje něžnej,
Verse: 159    hdyž jemu na wotnožkach zaso róstnych mtódniše róže
Verse: 160    wukćěwaju, wóń sywate po zahrodźe nanajcuńšu --
Verse: 161    tak tež we wutrobach zawěł běše staršeju starej
Verse: 162    radostny wysk, hdyž wot Michała wusłyšałoj běštaj,
Verse: 163    kak je jich Hańža ze žnjencarku jemu była najlubšej
Verse: 164    na žnjach, kak je so nad towarški bóle k dźěłu jom měła.
Verse: 165    We hrudźi dźak porodźejo, ze rta jón žórleše mać a --
Verse: 166    wobroćiwši so na Michała --' poča jom z najmilšim:
Verse: 167    "Bóh luby knjez zapłać tebi tysac króć, Michale, štož sy
Verse: 168    činił nad nami. Wotdźělala wšak dołho šće njeje
Verse: 169    Hańža na žnjach z wotběranjom, štož dolžni ći smy my.
Verse: 170    Haj, wupłaćał sy ji zas połnu na kóždy dźeń šće
Verse: 171    žonacu mzdu. Nimo toho smy wotwozyli sebi tójšto
Verse: 172    pohrabkow nawjazanych z wašich hon a nalěto dołho
Verse: 173    do dźećeła wam jězdźili. Ně, nihdy na swěće tole,
Verse: 174    Michale, njemóžemy ći narunać ze wšitkim dźěłom."
Verse: 175    Michał z najluboznišim wotmołwi ji ze směwkom takle:
Verse: 176    "Maćerka, što b'dźeš powědanja tola wulkeho činić
Verse: 177    wo to nastajnosći mi, spominajo nimoměry
Verse: 178    na tajke maličkosće dźě nož! Wšak njewěš ani, kak smy
Verse: 179    wužili Hańže na syčenju. Mzdy z prawom najlěpšim
Verse: 180    zasłuža je sej. Hdźe bych druhdźe to žnjencarku našoł
Verse: 181    nětk, a ze žitom zezralenym žno bě wězo najwjetši
Verse: 182    čas. Tež z wječorkom sym přišoł tehorunja dźens, zo bych
Verse: 183    ju zamolwjał sej na nowy tydźeń za prěnje dny zas,
Verse: 184    změje-li woteńdźenja, wšak do hromadkow chcemy dać so."
Verse: 185    Nan, kiž rozomneho sebi młodźenca wažeše wulce,
Verse: 186    wobroćiwši so na njeho, ze rtom takle jom dźeše:
Verse: 187    "Potrjebaš-li, mój Michale, za časy na dźěło ludźi,
Verse: 188    přińdź sebi jenož po Hańžu, na dźěło wam wšak najradšo
Verse: 189    chodźi. Žiwa so njezapowě, jeli wot domu móc b'dźe
Verse: 190    wottorhnyć so. Doskočić tež dźěn ducy k nam móžeš."
Verse: 191    Móc zawěła bě spodźiwna do hrudźe Michałoweje
Verse: 192    z tym, a na staršeju poča nětk ze spěšnym słowom:
Verse: 193    "Někotry dźeń zakrasny žno za mnje waša je Hańža
Verse: 194    přečiniła pola nas, a ze wšitkich, přezpólnych, wjesnych,
Verse: 195    widźu najradšo ju při sebi. Kak ha by było, hdy Hańžu
Verse: 196    bych wam ze mandźelsku sebi na wěčne do domu dowjedł?"
Verse: 197    Na tutu rěč pak wotmjelknyštaj jemu dźiwnišu staršej.
Verse: 198    A kaž sorna, kiž před hajnikom. je so schowała mučna
Verse: 199    pod kerčkom, wotpočuje, sebi ze strachom wutrobu pjelnjo,
Verse: 200    wusłyšejo jeho třělenje, šćowk a jachlenje psyče,
Verse: 201    z lěhwa na nohi poskočiwši, nanajspěšnišo ćěri
Verse: 202    přez hórku, dólčk, wuhladawši zezady zelenoh hajnika --
Verse: 203    tak tež ze sna bě lubozneho poskočiła Hańži
Verse: 204    wutroba, wustyšawši swoje ze rta Michałoweho
Verse: 205    mjeno. Pozběhnywši swoju hłójčku, pohlada na mać,
Verse: 206    na nana, što tež to na tajke požadanje b'dźetaj prajić.
Verse: 207    A kaž na wječor, za zelene so schowajo hory,
Verse: 208    słónco z womłodźatym a najluboznišim swojim swětłom
Verse: 209    poliwa na posledni šće raz wěž' cyrkwički starej
Verse: 210    na mału chwilku -- tak tež womlodźilo bě zas zdobom
Verse: 211    wobličo šědźiwymaj juž staršimaj z chwalobnej rěču
Verse: 212    Michałowej, kiž do mandźelstwa požada sej Hańžu.
Verse: 213    We wóčku maćerinym pak so na to želniwa sylza
Verse: 214    zazyboli. So na młodźenca wjelelubeho z ruku
Verse: 215    naćahnywši, přimny jeho za ruku, ze spěchom z hrudźe
Verse: 216    ze zrudnišej jernu rěč wuwěwajo zrudnišu tule:
Verse: 217    "Michale, ze žortom wusunyło so ći ze rta słowo
Verse: 218    tole to! Być do wččnosće wšak Hańža z mandźelskej tebi
Verse: 219    njemóže: Z chuduškeje dźě je chěžki. Kak ha by móhła
Verse: 220    duž wudać so mi na swěće bjez pjenjez, bjeze wšeho,
Verse: 221    štož přinjesć sebi do burskeho ma do domu sobu
Verse: 222    njewjesta, na wulke kubło najhubjeńša ze wšitkich wjesnych?
Verse: 223    Wšak so kublerskich dosć, kiž z hromadami maju wšeho,
Verse: 224    na tebje łóji žno. Powědanja njechala wam słyšeć
Verse: 225    a wutožowanja, kiž činiła na to by wjes wša,
Verse: 226    zhoniwši Róžanćikec nade wšitko chudšu mi Hańžu
Verse: 227    z njewjestu bohaćišom tola Wićazec Michałej wo wsy."
Verse: 228    "Do tehole ći njemóžetaj tola zwolići staršej,
Verse: 229    Michale, žiwaj. Wo chěžkarsku nihdy na swěće rodźeć
Verse: 230    njebudźetaj, hdźež z pjenjezami je ći kublerskich nadosć."
Verse: 231    Tak wotmołwił bě nan wjelerozomny młodźencej dobrom,
Verse: 232    kiž posłuchał změrom bě na to, doprědka
Verse: 233    hižo pomysliwši sej to. Nětk pak dźeše jim skřidlene stowa:
Verse: 234    "Dźens wuznał sym popołdnju žno so maćeri wšitkón,
Verse: 235    zo je wuzwoliła sebi holčo wutroba moja.
Verse: 236    Zapěrawši so z mocu najmócnišej temu znajprěnja,
Verse: 237    mać mi z wjeselišim tola naposledku daše prawje
Verse: 238    być, šće na ruku poslubjejo mi, zo nanej b'dźe za mnje
Verse: 239    rěčeć; njezapowě nihdy do žiweho so ji boha,
Verse: 240    praji-li mać, zo z nježenjenym hewak wostanu wěk wšón."
Verse: 241    Nanowe, maćerine wustyšawši přewěrne słowa,
Verse: 242    Hańža pjelnješe ze zrudobu sebi wutrobu tak kaž
Verse: 243    róžička, na nalěto zakćčwata, hdyž su jim na zem
Verse: 244    łopješka storhate ze surowym wjelesurowe mrozy.
Verse: 245    Kaž pak nalěto we wutrobje so zas radujo, róža
Verse: 246    wupřestrěwa swoju krónu najmilšo, hdyž dešćiki ćopłe
Verse: 247    płódnosće na čerwjene ji pupčički rosuja z njebjes
Verse: 248    a wětr z luboznišim sebi hraje z njej na rjanej luce --
Verse: 249    tak tež Michałowe běchu słowa nadźije połne
Verse: 250    tróšt wulate zas do Hańžinej so rujatej hrudźe,
Verse: 251    a zawysknywši wysk z wjeselišim, so ji zradowa wšitka.
Verse: 252    Tež mać zwjeseliła bě wšu rěč ta z wutroby dobrej
Verse: 253    Michałowej. Pak nětk jemu dźeše wažniše stowo:
Verse: 254    "Rozpominaj tola we wutrobje sej z dobrej mi chwilu,
Verse: 255    Michale, wšo tež, prjedy hač na wysoki sebi kłobuk
Verse: 256    přityknješ wěnčk zeleny, zo by z njewjestu swojej
Verse: 257    wuzwolenej tež před woltar boži z radosću stupił.
Verse: 258    Mandźelčiny zwjazk wježe ći bóh, a žiwy jón potom
Verse: 259    rozrisaći njemóžeš a złamaći slubjenoh sluba.
Verse: 260    A kaž łastojčce, kiž zebrala so do časa z juha
Verse: 261    na wječorny kraj, zandźelejo najjasniše wóčko,
Verse: 262    přikrywaju ach ze ćmowej nocu pózdniše zymy --
Verse: 263    tak tež mandźelskemu, kiž na hłowu je wudał so,
Verse: 264    posłuchawši no mi wutrobinym tym začućam prěnim,
Verse: 265    lubosće wuhašuja, prjedy hač pominy so lětko.
Verse: 266    Njepřezjenosć a překora stej nož wo domje tajkim
Verse: 267    ze statokom, dóńž do rowa njedorudźa so mi hrudź wša."
Verse: 268    Dorěča. Wšo rozkladowała bě 'mu z mudrosću mać, pak
Verse: 269    Michałowu bě hrudź z tym zahoriła šće no bóle
Verse: 270    za Hańžu. Wotmołwjejo ji, ze skřidlenym dźeše słowom:
Verse: 271    "Wšo to rozpominał sebi sym juž, maćerka luba.
Verse: 272    Dołho po njewjestach žno so zjězdźowach, po wšitkim kraju
Verse: 273    njenašedši ani jenej, kiž jimala hrudź by mi moju.
Verse: 274    Z pjenjezami a ze wšitkim zastaranych nanajlěpje
Verse: 275    mějach tež na wuběrk. Ze statokom pak ze wšitkich jenej
Verse: 276    njebě ponižna mysl a najnuzniša lubosć, kiž hrudź wšu
Verse: 277    wokřewjejo pozběhuje na krasniše wjeledróše
Verse: 278    čuća, kiž dźěćo ze staršimaj a na bratra
Verse: 279    wježe, kiž mandźelskimaj ma najmócniša wutrobje jimać,
Verse: 280    ma-li na statok žohnowanje jimaj rosować z njebjes
Verse: 281    a přezjenosć być nad domom z knježerku na wěki wšitke.
Verse: 282    We wutrobje je mi Hańžinej nětk zakćěla ta kwětka.
Verse: 283    Wóń jej łopješkow ze žadosću mi wutroba srěba:
Verse: 284    Dowoltaj, zo bych do zahrodki sej ju přesadźił swojej."
Verse: 285    Dorěča. Nan wjelerozomny nětk wułušći 'mu słowo:
Verse: 286    "Zwolitaj-li ći, Michale, do teho staršej, da njech je
Verse: 287    ze swěrneju ći no mandźelsku do domu na zbožo Hańža."
Verse: 288    Wjesele poskočiwši jom, konaše radostny dźak, so
Verse: 289    staršimaj z ruku za słowo dźakowaše. "Spiće strowi",
Verse: 290    na to ze rta z najluboznišim wšěm wuwěwši, ze jstwy
Verse: 291    stupaše. Ze swětlišoh jemu wóčka sapaše radosć.
Verse: 292    Za kachlemi bě, ze wšelakimi so čućemi rujo,
Verse: 293    Hańža nasłuchała wšěm słowam, kiž z Michałoweje
Verse: 294    wutroby, ze staršinej sebi puć wurywachu wažne.
Verse: 295    Za Michałom pak ze spěchom nětko spěchaše ze jstwy,
Verse: 296    zo by wottykała jemu chěžu. Před chěžu wobaj,
Verse: 297    wobjimujo so, posylnještaj sebi lubosće swěrne.
Verse: 298    Hwězdy z družčičkami jimaj běchu, ze swatom měsačk.
Verse: 299    Rót nětk Michałowy pak so tuleše ke rtej najmilšom,
Verse: 300    Hańžinemu. Ju pokošiwši wjeleradostny z košom,
Verse: 301    kročeše wotsal. Na chěžinym pak hladaše proze
Verse: 302    Hańža šće za młodźencom, doniž njewiny na šćežku ji so.
Verse: 303    Próh překročiwši do jstwy, zas kročele staješe małe.
Verse: 304    Nóc bě zwěrowala žno so měrna ze swětłym dnjom zas,
Verse: 305    spar wusyłajo na sprócne wóčko z křidłow čornych.
Verse: 306    Z jasnišich hon wustupujo na módrinu rjenjehwězdnu,
Verse: 307    měsačk liwaše swětla najsmilšeho na wšitku zem juž.
Verse: 308    Podnurjeny pak we spěšnišich běše mysličkach Michał
Verse: 309    na druhi puć přišol; prjedy hač pak do teho přińdźe,
Verse: 310    bu tež na haćenjach juž wjesnych we wjerbach starych.
Verse: 311    Žołma ze žołmičku sebi hraješe hru wjelečiłu,
Verse: 312    błyskotajo so, frinkolo na měsačku ji najlubšim.
Verse: 313    Z wětřikom wječornišim pokolebane, sebi sćiny
Verse: 314    z dźiwnym pišpotachu. Šum dźiwniši šumjachu chójny,
Verse: 315    putajo hrudź wšu Michałowu, zo so pod wjerbu tu nětk.
Verse: 316    posydźe. Šum, šept do wutroby jemu wěwaštej sony.
Verse: 317    Łysačk ze sćiny šepotatej nětk nadobo spjerchny,
Verse: 318    po chwilce přitowarši so 'mu łysačka; z lubosću něžnej
Verse: 319    na łysačka běłoćiperkatoh so tuleše z rjeńšim.
Verse: 320    Kupajo we žołmičkach so najčilišich ze spodobanjom,
Verse: 321    hladaštej na wobrazaj, kiž sćěhowaštej jeju stajnje.
Verse: 322    Tu přihna so po luce liška na hońtwu nócnu.
Verse: 323    Njebě doběžala pak šće haćenja, łysačkaj, hłójčce
Verse: 324    pozběhnywši, so ze spěchom podnurištej, tola bliže
Verse: 325    haćenjam spjerchnyštej na wodu zas. Wuhladawši liška
Verse: 326    jej, poskoči ze schowa, suwaše po brjuše nětk so
Verse: 327    na njej, zo přeradźiła tola z haru sama so njeby,
Verse: 328    wótřiši nawótřujo žno sej zub swój, lizajo tlamu.
Verse: 329    Nětk bu złóstniska při nimaj, hotowaše žno so na skok,
Verse: 330    nože prěnjej ji njedótkaštej žno so zemje -- tu Michał
Verse: 331    zahwizda na porst. Nadobo rozlěhachu so 'mu koła
Verse: 332    po haće, na wulkosći přiběrajo. Bjez łysačka
Verse: 333    liška ćěkaše. Rěč porěča pak Michał sej tule:
Verse: 334    "Z krasnosćemi wupyšił sy, božo, njepřeměrjomny
Verse: 335    swět a žohnowanje no mi sywaš z wótcowskej ruku
Verse: 336    na zem, zo by płodźila ze swojeho wjelepłódnoh
Verse: 337    klina płody najbohatše nam njedźakownym wěk wšón,
Verse: 338    zo by ze statokom jeno měr bywał čłowjekam wšitkim
Verse: 339    po krajach, po wsach, po statokach, zo by bratrowska lubosć
Verse: 340    nad wšěmi kralowala, tebi sławila ze sławu skutk twój.
Verse: 341    Njespokojnosć a zawisć pak stej nož po wšitkej zemi
Verse: 342    zdomom; za časnymi nož kublami bjezzbóžni steja,
Verse: 343    za bohatstwom. Bjeze zaměra běh swój konaja mnozy,
Verse: 344    njemyslo, wbozy, na swoje powolanje wjele wyše.
Verse: 345    Złósć sej zatrašnu we wutrobach jeno płodźejo, rodźa,
Verse: 346    žohnuješ-li jim ze swojim žohnowanjom nade nich traš
Verse: 347    wjetšim susoda po njeskónčnej swojej lubosći wěčnej.
Verse: 348    Božo, kiž po njebjesach sebi wodźiš njeličbne hwězdy,
Verse: 349    kiž tež žołmjatemu swoje mjezy mjezuješ morju,
Verse: 350    kiž zem wožiwuješ wšu ze swojim dychom: Mi próstwy
Verse: 351    njezacpěwaj tola mojeje, budź mi ze smilnym nanom:
Verse: 352    Njewjesćinski šat Hańžu, najdušnišu ze wšitkich holcow,
Verse: 353    woblěkaj, mje šat nawoženski, naju lubosće słyš mi!"
Verse: 354    Tak so wolaše bohu. 'mu pišpotaći sebi zdobom
Verse: 355    počachu wjerby ze šmrjokami, štož rjec bychu chcyłe,
Verse: 356    zo je spodobała wšehomócnemu próstwa so tajka.
Verse: 357    Nócny stražnik pak zatrubiwši jeho z mysličkow zbudźi.
Verse: 358    Zhraba so duž štož jeleń, kiž při studničce sebi zaby,
Verse: 359    zastróženy wusłyšawši za sobu hajnkowu třělbu.
Verse: 360    Po haćenjach nimo česaka nětk so na truhu pušći.
Verse: 361    Do powětra rozlata bě wóń najmilša z łukow,
Verse: 362    ze zahrodkow. Wšě postrowjachu jeho kwětaški z něžnej
Verse: 363    luboznosću. Wětr we wólšinach a w brězycach šwižnych
Verse: 364    pišpotaše sebi při rěče pišpot na pišpotanje,
Verse: 365    tróštowate jemu we wjerbach starych při haće wjesnym
Verse: 366    mysle wubudźejo. Nětk šćežku so kradnješe na móst
Verse: 367    do wjeski. Nóc zezandźelala žno bě wjesnjanam sprócnym
Verse: 368    wóčka; swěcy so njeswěćeše jom wó jstwě žno jednej
Verse: 369    štož jeno w konjencu po korčmarjec, hdźež choreho konja
Verse: 370    hladachu. Měr bě rozlehnjeny jemu, ćisina něma
Verse: 371    po wšitkej wsy. Nimo kowarja ze spěšnišim. so nětk suny.
Verse: 372    Za chěžkami sćin Michałowy pak sahaše z mócnym
Verse: 373    doprědka. K předposlednjej přišedši žno, ze spěchom winy
Verse: 374    na prawicu so po mjezy na zahrodu 'mu najlubšu.
Verse: 375    Na kruwarnju dźě žno ze zahrody běchu stykali syno,
Verse: 376    wotawu. Třeća trawa najmłódniša tež žno bě zaso
Verse: 377    załožena. Tu na šćežce pozastańši sej, ju znowa
Verse: 378    při měsačku wobhladowaše, runjež znata bě dawno
Verse: 379    jom juž dočista; hrabičkowy płót, z worješinkami
Verse: 380    namčšany, nasadźał bě wysoki wokoło cyłej
Verse: 381    Michałowy žno dźěd. Wutřihowałoj pak jón běštaj
Verse: 382    z nanom z nožicami nanajrjeńšo nalěto kóžde.
Verse: 383    Sadu pak tež poskićowachu jemu zróstniše štomy
Verse: 384    do domu. Z krušwinami a wišnjemi, ze słowčinami,
Verse: 385    z jabłučinami bě nasadźena wjeleslódnymi wšitka.
Verse: 386    Pšeńčnak z pšeńčnakom so z čerwjenatym hižo ličkom
Verse: 387    košeše. Na knykawce sebi knykawka chwaleše čerwjeń.
Verse: 388    Jakońca na jakońcy so tu žołćeše. Wo cokornicu
Verse: 389    cokornica so dótkaše, hdyž zaduny no wětřik.
Verse: 390    Čerwjenka na zelenu šće so čerwjenku z lubosću tłóči.
Verse: 391    Rózlička při rózličce, a słowka na słowce stari,
Verse: 392    mjedowka na mjedowce, a při bombjeli je tu bombjel.
Verse: 393    Na štom zezralena juž wabješe na wišni wišnja.
Verse: 394    A tež za kruwarnju štyriróžkata zahrodka bě skónc
Verse: 395    zahrody. Po šmrjokowych so tu kijach wijachu buny,
Verse: 396    z wjesołosću so wobjimujo, sebi chłódźejo chłódka.
Verse: 397    Po dołhosći so ze sołotwju rjenjehlójčkatej rjadki
Verse: 398    zelenjachu. Srjedź sołotwje mjez sobu zapletowaše
Verse: 399    z wjerškami na rjadkach z młódnišimi žno so kórkace zelo,
Verse: 400    kórčkow na prěnjej rjadce najzažnišej na kóždym pjeńku
Verse: 401    wisaše z hromadami. Jeno mało jalowych na njej
Verse: 402    kćěješe. Čerwjeneje sebi rěpy, poprika, cyble
Verse: 403    do zahrodki nasadźał bě Michał. Na chódbach, z pěskom
Verse: 404    posypanych, skónc rjadkow najcunišu ćernjowe róže
Verse: 405    wóń rozliwachu po zahrodce. Georginy a šćětki,
Verse: 406    naliki wokřewjachu so zas z wjeselom nad dobrej nocu.
Verse: 407    Wšo to wobhladawši sebi Michał ze spodobanjom,
Verse: 408    włečeše přez hrabičkowy so płót; jemu posledńca bě juž
Verse: 409    zatykana. Tak před dworom tež zaso na chwilku zasta.
Verse: 410    Wuzběhnikaj, rjenje zhladkowanej dwaj, ze skaly wjesnej
Verse: 411    wodźeštej pobarbjene namódre z barbu najrjeńšej
Verse: 412    wrota, kiž w železnymaj jemu čopomaj chodźachu ćežke.
Verse: 413    Z twarjenjemi bu dwór štyriróžkaty zawrjeny runy.
Verse: 414    Na prawicu jemu, zaplećene wšě z wuherskim winom,
Verse: 415    steješe domske ze stwinymi štyri woknami do wsy.
Verse: 416    Při chěžinych pak durjach bě na rjećazu wjelekedźbny
Verse: 417    psyk, kiž šćerkotajo sebi z rjećazom wuleća z hěty,
Verse: 418    Michała wusłyšawši; joh spóznawši, změrom bu zdobom.
Verse: 419    Bróžniny jom ponošk so z wysokosću pornjo domskom
Verse: 420    runaše. Na lěwicu pak ze zemje rosćechu hródźe
Verse: 421    z chlěwami, ze statokom wjelerumny bě tu tež trawnik.
Verse: 422    Na kruwarni pak čeladnikam běchu komorki dušne.
Verse: 423    Dwór štyriróžkaty ze strony štwórtej twarjenje štwórte
Verse: 424    zawrě. Ze swojimi bě so konimi do njeho pohonč
Verse: 425    sćahnył. A zo tež na dešćiku njetrjebał by kónc brać
Verse: 426    grat, bě wuchowane tu najrjeńšeho na kólnju ruma.
Verse: 427    Zo by so njezapróšil tola drohi škleńčany knjejski
Verse: 428    wóz, bě Michał jón zawodźěwal sebi z rubjanej płachtu.
Verse: 429    Wóz jedyn rěblowany a deskowany pornjo sebi
Verse: 430    z korbikatym tak zestorkane běchu z ródnosću runje,
Verse: 431    zo tež kački nad kačku njezběhaše so 'mu wyše,
Verse: 432    nic dale doprědka, dozady. Do ródnosće nimoměry
Verse: 433    bě, móhlrjec skoro, Michał. A na sćěnje w rjedźe najrjeńšim
Verse: 434    zestajane běchu bróny tu, pater, krymarje, płuh a
Verse: 435    radło, jěžik. 'mu njesmědźeše nihdy na dworje ničo
Verse: 436    zwostawać na nóc. Po wašnju hospodarskim šće tež nětko
Verse: 437    do kólnje donjese włoka, kiž wostajili běchu wonka
Verse: 438    zabywši. Zo pohladał by do hródźe na kruwy raz šće,
Verse: 439    powotewri sebi durje: Tu nasyćene nanajlěpje
Verse: 440    pječechu wšě so po murjomaj, kaž topoła šwižnoh
Verse: 441    łopjena zrjadowane. Pak do konjenca šće tež hłowu
Verse: 442    podnuri. Na druheho bě pohonča spar žno so wulał
Verse: 443    na sprócneho. Juž smorčeše we łožu smorčenje wótře.
Verse: 444    Durje přizačini tak duž zaso Michał, zo pohonč
Verse: 445    jom by njewocućił tola na to. Na dworje stejo,
Verse: 446    porodźeše sebi we wutrobje nětk wysk wjelewjes'ły,
Verse: 447    dźiwajo na twarjenja jom najrjeńše, na běły dwór. Pak
Verse: 448    stysk kaž mróčno tež, zakrywajo rjenjebłyšćate njebjo,
Verse: 449    podušeše zas wysk jemu z mysličku nade wšu ćešej:
Verse: 450    Přizwoli-li tež to nan tola do Hańžinej jemu žeńtwy?
Verse: 451    Zamysleny duž wotměrjene nož kročele Michał
Verse: 452    staješe po dworje. Ke chěžinym nětk došedši durjam,
Verse: 453    wza sej kluč wyše duri a wotewriwši sej z nim chěžu,
Verse: 454    zamkny ju za sobu. We snach žno kolebaše so 'mu dom wšón.



Next part


This text is part of the TITUS edition of Bart-Cisinski, Nawozenja.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 29.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.