TITUS
Bart-Cisinski, Nawozenja
Part No. 4
Strophe: 4
Štwórty
spěw
Verse: 1
Na
nikoho
njehladajo
,
přez
dwór
kročeše
Michał
Verse: 2
do
konjenca
,
zo
konjej
by
wothladal
swojej
najlubšej
.
Verse: 3
Z
hłowomaj
juž
wobroćenaj
do
duri
,
napřećo
wobaj
Verse: 4
hladaštej
jom
,
sebi
z
rjećazami
zašćerkujo
wótře
.
Verse: 5
Na
wutrobno
wuzběhnywši
bow
sebi
,
z
dubowoh
drjewa
Verse: 6
wudźělany
,
wobwity
přez
cyłe
ze
železnymi
Verse: 7
bantami
,
do
buchty
brózdnikowej
nětk
spěchaše
Michał
,
Verse: 8
zo
napojił
by
ze
strowej
žołriłičku
čornakaj
lačnej
.
Verse: 9
Pić
přejara
drje
chcyše
so
zawěsće
lubowanemu
:
Verse: 10
Bow
doleć
wšak
podsobnikej
šće
dyrbješe
znowa
.
Verse: 11
Dźens
pomasawši
do
měcha
wowsneho
ze
šćedriwšej
ruku
,
Verse: 12
dwě
přisypny
šće
masce
do
korta
wulizaneho
--
Verse: 13
pohonjał
dźens
dopołdnja
bě
wšak
wboheju
chětro
.
Verse: 14
Podsobnika
porjadu
a
brózdnika
majkaše
miłe
;
Verse: 15
z
błyšćatymaj
jemu
hriwomaj
za
to
trěještej
zrudnom
Verse: 16
želniwe
sylzy
ze
zrudneho
jom
najrjeńšeho
woka
.
Verse: 17
Ze
zrudobu
polaty
wšón
,
Michał
sydźe
so
na
schód
,
Verse: 18
kotryž
z
konjenca
na
rězańcu
jom
wjedźeše
nowy
.
Verse: 19
A
kaž
bjezbóžna
na
žołmjatym
,
najstrašnišim
morju
Verse: 20
łódź
,
hdyž
bój
najžałostniši
wětr
djasowy
wuje
,
Verse: 21
wojuje
zatrašnje
ze
zmohami
,
kiž
stonate
ze
dna
Verse: 22
pěsk
wubudźejo
čorny
,
so
z
nim
pobarbuja
čorne
,
Verse: 23
z
padateju
nětk
do
hłubokosće
spaduje
zmohu
,
Verse: 24
nětk
pozběhać
so
da
zaso
na
nowe
ze
žołmu
spěšnej
,
Verse: 25
na
chribjeće
ju
kralujo
we
wysokosćach
najwyšich
--
Verse: 26
tak
tež
duch
nětk
Michałowy
,
podnurjeny
w
zrudźbach
,
Verse: 27
wot
myslički
zas
na
mysličku
přeskakujo
čiłe
,
Verse: 28
sej
wupřasć
,
ach
,
na
swěće
njemóžeše
ani
jenej
,
Verse: 29
kiž
,
połóžejo
hrudź
,
by
ze
šmjatańcy
jeho
móhła
Verse: 30
wuwjesć
a
bóle
wutorhnyć
tež
ze
zrudneje
jemu
duše
.
Verse: 31
A
kaž
z
mróčelemi
wjelepochmurjeneho
nětk
njebja
Verse: 32
błysk
zabłysknje
,
ze
swětłom
žehliwym
dźěłejo
mróčno
,
Verse: 33
mróčno
,
za
wokomik
juž
so
zas
pozběhujo
dźiwje
,
Verse: 34
módrinu
njebjes
na
nowe
ze
surowosću
najhrubšej
Verse: 35
wšu
zakrywa
,
na
swěće
lud
wšón
ze
styskom
pjelnjo
--
Verse: 36
tak
tež
hrudź
zaćmowiła
nětk
běše
Michałej
struchłosć
.
Verse: 37
Jom
wustupići
na
módrinu
tež
nochcyše
jasnej
Verse: 38
hwězdźički
,
kiž
wuwjedła
by
ze
ćmy
najtolšeje
wbohoh
.
Verse: 39
Nětk
poskoči
pak
we
wutrobje
jom
najjasniša
miłe
Verse: 40
myslička
,
ćmu
rozpłunjejo
,
kiž
jemu
jimaše
hrudź
wšu
--
Verse: 41
nětk
pak
zblědnja
ju
zas
přiwalowaca
so
najhłubša
Verse: 42
ćma
,
pochmurjejo
hrudź
jom
styskniwu
z
hrožatym
mróčnom
.
Verse: 43
Do
zrudnosćow
zahlubjeny
,
tak
tu
sedźeše
Michał
,
Verse: 44
na
sameho
sebje
,
na
njesprawny
swět
płakajo
hórce
;
Verse: 45
stysk
bě
zlehnył
so
na
wboheho
z
wjeledušatej
ćežu
.
Verse: 46
Čornikomaj
so
nochcyše
nětk
juž
słódneho
wowsa
,
Verse: 47
hdyž
pohonča
najžałostnišo
swojoh
widźeštaj
sylzy
Verse: 48
ronić
a
wulki
we
wutrobje
bój
wojować
dobroh
.
Verse: 49
Ze
žehliwym
pohladowaštaj
přeco
na
njeho
z
wokom
;
Verse: 50
hłowu
,
kiž
do
wysoka
jemu
hewak
nošeštaj
hordu
,
Verse: 51
nětk
powěsnyłoj
do
nohow
běštaj
,
zar
ujo
zrudnoh
.
Verse: 52
Žrěbc
,
poskakujo
nastajnje
z
wjesołosću
přec
najčilišej
Verse: 53
po
konjencu
,
přibližeše
dźens
so
pohončej
struchłom
Verse: 54
z
wotměrjenej
nož
kročelu
.
Do
wutrobički
šće
młodej
Verse: 55
žel
zarył
bě
sej
,
wuhladawši
wjelezrudneho
syna
.
Verse: 56
Na
ramjeni
połoži
jom
na
to
ćišinko
šiju
Verse: 57
błyšćatu
,
dych
wudychujo
na
wobličo
jom
najcuńšo
,
Verse: 58
z
woka
płačiteho
wukošejo
pohončej
sylzy
.
Verse: 59
Z
předkownymaj
běše
nóžkomaj
pos
naćahnyl
so
mudry
Verse: 60
na
nohu
Michałowu
,
pohladujo
ze
swěrnym
wokom
Verse: 61
na
struchłeho
,
kiž
wobličo
bě
zakrył
sebi
swoje
Verse: 62
z
rukomaj
.
Pos
bu
zrudny
wšón
,
ani
zrudźeny
takle
Verse: 63
njezašćowkny
.
Najluboznišo
tola
započa
nětko
Verse: 64
na
Michała
pošćowkować
;
wšak
njemóžeše
dlěje
Verse: 65
we
wutrobje
stysk
hospodować
;
wšón
njeměrny
tuž
nětk
Verse: 66
za
cholowu
poča
jeho
torhać
,
budźejo
zrudnoh
Verse: 67
ze
zrudoby
.
Zastróženy
wšón
,
pozběže
so
Michał
,
Verse: 68
kaž
wocućił
by
ze
sna
ćežkeho
,
spěšnje
pak
na
to
Verse: 69
so
zebra
,
pohladawši
na
zrěbca
wjesele
,
na
psa
,
Verse: 70
na
čornikaj
,
kiž
wobroćenaj
hišće
na
njeho
běštaj
.
Verse: 71
Směwk
zakćě
tuž
po
licomaj
jemu
při
tymle
želny
.
Verse: 72
Pak
njebě
hišće
zmužił
so
tak
,
zo
by
wustupić
móhł
zas
Verse: 73
před
staršeju
bjeze
stracha
.
Tuž
z
poslednicu
prawje
sćicha
Verse: 74
nětk
so
suwaše
za
domske
přez
zahrodu
wjelespěšnje
.
Verse: 75
Kónc
přišedši
pak
trawateje
jich
zahrody
,
sydźe
Verse: 76
Michał
so
pod
dub
halozaty
pola
studnički
jasnej
.
Verse: 77
Somoćanej
w
njej
kupaše
škórc
sebi
křidlešce
swojej
.
Verse: 78
Ročk
,
přeskakujo
wot
kerčka
na
kerčk
,
pjelnješe
tule
Verse: 79
čerwjene
horlo
ze
slěbornej
sebi
z
wječora
žołmu
.
Verse: 80
Sołobika
pak
na
ranje
spěwatoh
we
worješinkach
Verse: 81
drobnuškeho
wokřewješe
krjep
z
njej
błyskata
rjenje
,
Verse: 82
šijku
k
luboznišom
jemu
spěwej
mačejo
čerstwa
.
Verse: 83
Hdyž
pak
na
trawnatych
sebi
łukach
dźěłachu
syna
,
Verse: 84
tu
napoja
jim
křewjateho
,
wjeleslódneho
studźeń
Verse: 85
skićeše
;
někotry
z
njej
načerpany
zakrasny
karan
Verse: 86
juž
zašoł
bě
drje
do
lukow
,
hdyž
jim
ležachu
syna
.
Verse: 87
Na
wotawu
ducy
ze
syna
dom
juž
,
lěhachu
na
zem
Verse: 88
čeladnicy
so
,
do
trawy
połožiwši
swoje
hrabje
,
Verse: 89
zo
so
nad
žórlatej
bychu
srěbajo
křewjeli
žołmu
--
Verse: 90
wuwołana
po
cyłej
wsy
bě
za
dobru
woda
.
Verse: 91
W
njej
wumywal
bě
často
sej
tež
juž
płačitej
woči
Verse: 92
Michał
,
ból
swoju
bórbotatym
wuskoržejo
wodam
.
Verse: 93
Wóń
rozliwachu
po
łukach
pisankojtych
nanajmilšo
Verse: 94
kwětaški
.
Přez
łuki
pisankojte
pak
slěborna
rěčka
Verse: 95
pleskotajo
,
sebi
z
kamuškami
pošeptujo
sćicha
,
Verse: 96
waleše
žołmički
,
na
słóncu
so
zabłyskate
jasnje
.
Verse: 97
Po
woběmaj
pak
stronomaj
za
wsu
wólšina
ćmowa
Verse: 98
brjóh
přewodźeše
,
puć
zastupujo
hnadnemu
słóncu
.
Verse: 99
Zbliska
pak
wupinaše
hat
ze
zmohami
wjelerjanu
Verse: 100
runinu
we
wjerbach
,
ze
swojeho
porodźejo
klina
Verse: 101
mócne
potače
,
schow
poskićate
plesatym
kačkam
Verse: 102
před
hajnikom
,
kiž
na
čolmiku
po
nich
třěleše
wbohich
.
Verse: 103
Ze
serpikom
wobrubješe
lěs
jón
zezady
chłódny
.
Verse: 104
Łučlane
chójny
,
we
wjerškach
pišpotajo
prawje
sćicha
Verse: 105
ze
šwižnymi
sebi
jědtemi
,
šum
zašumjachu
dźiwny
,
Verse: 106
hdyž
najcuńši
jim
z
wječora
wětr
Zawěwaše
do
nich
.
Verse: 107
Hodźinkow
tu
přečinił
bě
tójšto
juž
na
jasnych
Michał
Verse: 108
na
wječorach
,
hdyž
błyskotachu
so
z
błyšćom
najrjeńšim
Verse: 109
žołmički
na
měsacu
,
kiž
miły
z
krasnišich
honow
Verse: 110
wustupowaše
,
zo
nóc
rozswětlał
by
,
hladajo
na
zem
.
Verse: 111
Do
wutroby
zawěło
bě
nětk
tež
Michałej
zrudnosć
Verse: 112
to
wšo
.
Do
rěki
wobroćeny
z
wobličom
,
so
sydnył
Verse: 113
na
zeleny
bě
młoduški
dorn
,
sebi
samemu
rěčo
:
Verse: 114
"Ow
,
zawróćće
mi
hišće
so
jónkróć
,
złotuške
časy
,
Verse: 115
hdźež
,
ach
,
po
wobliču
hišće
směwk
mi
hraješe
jasny
,
Verse: 116
hdźež
,
zalětujo
do
włosow
mojich
,
najrjenišich
róžow
Verse: 117
raniši
wětr
najcuńšo
ze
mnu
so
košeše
dźěsćom
,
Verse: 118
hdźež
,
zaspěwujo
spěw
sebi
ze
spodźiwnej
mełodiju
,
Verse: 119
barbaty
ptačk
woblětowaše
šće
mi
wjeselu
hłójčku
,
Verse: 120
hdźež
,
ach
,
při
studničce
tu
són
,
ach
,
najkrasniši
sonjach
,
Verse: 121
za
mjetelu
poskakujo
skok
a
za
zynčateju
Verse: 122
pčołku
na
luce
ze
sotřičku
,
kiž
za
ručku
wodźach
!
Verse: 123
Ach
,
wobroćilo
do
zrudoby
je
so
wšitko
mi
za
mnje
Verse: 124
nětk
!
Kaž
nad
měsacom
so
,
nad
słóncom
,
žołmički
tejle
Verse: 125
rěčki
,
radujeće
,
nanajčilšo
chwatajo
běh
swój
,
Verse: 126
tak
pominychu
dny
so
mi
młode
w
zbožu
najwjetšim
.
Verse: 127
Kaž
pak
płač
zapłakujeće
z
najstyskniwšim
styskom
Verse: 128
wy
,
přišedši
mi
,
žołmički
,
za
wjes
do
wólšow
ćmowych
,
Verse: 129
hdźež
wy
we
hłubokich
sebi
kótlach
skoržiće
skóržbu
Verse: 130
žałosćiwu
,
zo
njemóžeće
so
na
słóncu
jasnym
Verse: 131
wjac
wokřewjeć
a
na
měsacu
běh
błyšćaty
běžeć
--
Verse: 132
tak
tež
na
wboheho
je
so
na
mnje
z
mocu
najwjetšej
Verse: 133
ćma
wulala
,
na
škropawe
,
chód
ćežace
puće
Verse: 134
mje
zawjedujo
,
ze
zrudobu
moju
čwělujo
hrudź
wšu
.
Verse: 135
Ow
,
pospěchuj
so
po
njebjesach
mi
,
słónco
najlubše
,
Verse: 136
zo
rozćepilo
zrudnemu
ze
sylnišej
by
mi
brónju
Verse: 137
ćmu
,
kiž
na
wutrobu
so
mi
wuwali
z
ćežu
najćešej
,
Verse: 138
zo
zaswital
by
wumóženja
z
toho
horja
mi
tola
Verse: 139
dźeń
,
pokazujo
mje
zaso
na
puć
ze
swětłom
wótrym
!"
Verse: 140
Do
zrudnosćow
zahlubjeny
duch
zabył
běše
na
zem
,
Verse: 141
na
wokolnosć
,
podnurjejo
do
rjenišeho
so
sona
Verse: 142
młodeho
.
Zem
wopušćiwši
,
hrudź
pozběhnyła
bě
so
Verse: 143
ćěsna
do
njebjes
,
wo
wumóženje
z
najćešeho
horja
Verse: 144
prošo
;
bě
ze
sylzami
styk
'ł
wukupanej
swojej
ruce
Verse: 145
wbohi
najnutrnišo
a
wobličo
ze
starosćemi
Verse: 146
pochmurjene
wobroćejo
ze
zdychom
na
lube
słónco
.
Verse: 147
Na
njebjesach
sebi
pytaše
do
hrudźe
křewjatoh
tróšta
.
Verse: 148
Mać
njebě
tuž
pytnył
tež
Michał
w
zrudobje
swojej
,
Verse: 149
kiž
bě
přidružila
so
,
wuhladawši
jeho
tule
,
Verse: 150
po
zahrodźe
juž
pytawši
po
wšitkej
lubowaneho
.
Verse: 151
We
wutrobje
bě
žel
jej
štož
wšak
maćeri
dobrej
Verse: 152
Michała
,
na
kotrehož
běše
nan
wutřasł
njesprawny
Verse: 153
dźens
so
.
Ze
swojej
lubosću
tež
wuleć
chcyše
dobra
Verse: 154
na
Michała
wšak
křewjateho
,
wjelesłódkeho
tróšta
,
Verse: 155
zo
wubudźila
hrudź
by
jom
ze
sna
mysličkow
ćežkich
;
Verse: 156
zo
wukošal
by
ze
zrudnišej
jemu
płačitej
woči
Verse: 157
słowičkow
dych
najcunišich
ze
rta
maćerineho
Verse: 158
želniwu
sylzu
,
do
wobliča
jom
ćěsnemu
wějo
.
Verse: 159
Rěč
,
kiž
wudobyla
bě
so
z
hrudźe
Michałoweje
,
Verse: 160
wšak
wusłyšała
tež
tu
žałosćacu
běše
wšitku
,
Verse: 161
potulejo
so
za
płotom
hrabičkowym
.
Tola
sćicha
Verse: 162
pozběhnywši
so
nětk
ze
schowa
,
kročeše
z
kročałku
ćichej
Verse: 163
na
Michała
,
jom
na
ramjo
złožejo
ruku
najmilšo
.
Verse: 164
Zastróženy
wšón
,
wohladny
na
nju
so
ze
spěchom
Michał
,
Verse: 165
so
začerwjenjejo
jej
ze
styskniwym
dźeše
słowom
:
Verse: 166
"Čemu
po
zahrodźe
moje
,
maći
,
chodźiš
mi
slědy
?"
Verse: 167
Do
płakanja
juž
so
znowa
zas
da
,
wohladnywši
na
mać
Verse: 168
ze
słowami
so
tajkimi
.
Mać
wotmołwi
pak
tak
jom
:
Verse: 169
"Do
płača
zas
sy
najzrudnišeho
so
ponuril
wšitkón
,
Verse: 170
Michale
!
Tak
njejsy
šće
mi
na
swěće
płakał
štož
dźensa
.
Verse: 171
Hlej
,
wusłyšach
wšak
za
płotom
rěč
,
kiž
rěčeše
zrudnu
.
Verse: 172
Michale
,
praj
,
što
we
wutrobje
tola
takle
će
rudźi
!
Verse: 173
Čom
rozliwaš
mi
do
studnički
wjelebohate
sylzy
?"
Verse: 174
A
syn
,
wotmołwjejo
jej
,
ze
skoržacym
dźeše
słowom
:
Verse: 175
"Maći
,
wšak
wěš
,
kajki
we
wutrobje
bój
wojuju
ćežki
Verse: 176
wjele
juž
lět
.
Dźě
přeměniła
je
ze
synom
łuka
Verse: 177
na
třeće
juž
so
,
zo
na
žeńtwu
nastajnosći
nimoměry
Verse: 178
nuzujetaj
mje
z
bohatymi
jeno
hólcami
wbohoh
,
Verse: 179
pak
njemóžu
sej
pře
to
,
hdyž
hrudź
njekaza
sej
k
hrudźi
.
Verse: 180
Haj
,
tři
króć
juž
na
zahrodźe
so
z
wulkimi
nošach
Verse: 181
nožicami
,
zo
bych
nalěto
płót
wutřihował
rjany
,
Verse: 182
zo
nan
tohodla
we
wušomaj
porokujo
leži
Verse: 183
mi
,
kiž
njezaslužam
sebi
na
swěće
nanihdy
toho
.
Verse: 184
Nastajnosći
sym
za
tym
dźě
šoł
tola
,
to
jeno
činił
,
Verse: 185
wo
čimž
běch
přeswědčeny
,
zo
chce
nan
tak
měć
to
najradšo
.
Verse: 186
Ze
žałosću
so
mi
rudźeše
hrudź
,
ach
,
z
bolu
najćešej
,
Verse: 187
hdyž
dopjelnić
wšak
njemóžeše
nihdy
žadosće
wamaj
.
Verse: 188
Na
zahrodu
potom
mje
ćěrješe
k
studničce
pod
dub
Verse: 189
duch
mój
,
we
łožu
wukupawši
mje
w
stysku
najhóršim
.
Verse: 190
Haj
,
někotry
zakrasny
juž
to
swěčkaty
wječór
,
Verse: 191
swěčkatu
nóc
přepłakał
sym
na
zrudobach
pola
studnje
.
Verse: 192
Ćišinkemu
wuskoržil
sym
na
njebju
měsacej
husto
Verse: 193
nuzu
.
Často
tež
na
ranje
do
žołmjateho
morja
Verse: 194
ze
zerjemi
mi
ranišimi
dom
kročate
hwězdy
Verse: 195
stysk
sobu
bjerjechu
,
we
wutrobje
mi
rojaty
ćěsnej
.
Verse: 196
Do
wodźičkow
,
kiž
za
sobu
hanjeja
ze
spěchom
čiłym
,
Verse: 197
wubórbotał
sym
zrudnosće
tu
kaž
dźensa
najćeše
."
Verse: 198
Žel
zajała
bě
maćerinu
hrudź
při
słowach
tajkich
;
Verse: 199
po
licomaj
wula
so
ji
sylza
ze
želnoh
woka
.
Verse: 200
Na
Michała
wobroći
so
na
to
pak
ze
zrudnym
wokom
,
Verse: 201
za
prawicu
jeho
wza
,
wułušćejo
ke
tróštej
słowa
:
Verse: 202
"Michale
,
čom
zamjelčeć
ha
chceš
dźens
čistu
mi
wěrnosć
?
Verse: 203
Praj
mi
stysk
,
kiž
nanowo
hrudź
přepjelnja
ći
dobru
!
Verse: 204
Praj
:
Što
zarudźiło
je
dźens
će
bóle
hač
hdy
,
što
?
Verse: 205
Bjez
tajenja
praj
wšitko
,
zo
bychmoj
wědźaloj
wobaj
Verse: 206
to
;
wšak
dźěłena
ból
je
najćeša
poł
jeno
bole
.
Verse: 207
Kak
,
zo
wunamakam
tebi
ja
traš
pućow
a
šćežkow
,
Verse: 208
kiž
wuwjedu
će
do
wyska
ze
styska
,
Michale
luby
."
Verse: 209
Na
lubosćach
roztał
bě
maćerinych
zaso
Michał
Verse: 210
a
tež
změrowany
zas
trochu
ji
nětk
dźeše
słowo
:
Verse: 211
"Maći
,
pohladała
sy
mi
do
hrudźe
;
z
wěrneju
hubu
Verse: 212
wšo
njejsym
tebi
rjekł
.
Tola
daj
--
ach
,
njewurěč
mi
jich
--'
Verse: 213
daj
spać
,
prošu
će
,
we
wutrobje
mi
předrohim
čućam
,
Verse: 214
kiž
zahinu
njech
ze
žiwjenjom
mojim
,
zrudoby
połnym
."
Verse: 215
"Michale
,
hdyž
počat
sy
mi
hrudź
a
myslički
swoje
Verse: 216
wotwodźěwać
,
njedaj
tola
nětko
so
zatrašić
,
zmuž
so
,
Verse: 217
praj
mi
wšitko
,
štož
na
wutrobje
šće
ći
ćeži
tak
ćežko
!
Verse: 218
Lubosć
maćerina
najlěpšich
wuslědźi
srědkow
,
Verse: 219
zo
by
wumóžila
sebi
z
horja
lubowaneho
Verse: 220
syna
.
Zamylići
so
mi
tuž
njedaj
tola
,
rjec
wšo
!"
Verse: 221
Ze
želniwej
bě
wutroby
mać
jemu
rěčala
takle
.
Verse: 222
Michał
wułušćeše
pak
ji
na
to
tajkele
słowa
:
Verse: 223
"Ze
słowami
dźens
hrubymi
nan
wutřasł
je
so
na
mnje
,
Verse: 224
na
wboheho
bjeze
wšeje
winy
;
hrudź
chce
mi
puknyć
Verse: 225
to
,
pomyslu-li
,
zo
tola
po
móžnosći
so
najlěpšej
Verse: 226
prócuju
na
hospodarstwje
,
dźě
na
polu
kóždźički
dźeń
hač
Verse: 227
do
slepeje
ćmy
drěju
so
sam
,
hdyž
z
polow
je
dom
wšo
.
Verse: 228
Pak
tež
ze
žohnowanjom
najbohatšim
bóh
moju
prócu
Verse: 229
žohnuje
:
Žně
napjelnjeja
nastajnje
wysoku
bróžeń
Verse: 230
přez
swisle
hač
k
ponoškej
najbliže
mi
z
wobradu
božej
.
Verse: 231
Ze
skotom
po
spodźiwnym
dźe
nam
lěta
juž
zasobu
k
zbožu
.
Verse: 232
We
kašćiku
přisporja
so
na
najstwě
z
wěnčitym
lětkom
Verse: 233
toler
tołstych
.
Po
statoku
so
mi
bohatstwo
roji
.
Verse: 234
Zbožowny
tola
wosrjedź
žohnowanja
runjež
wulkoh
,
Verse: 235
ach
,
njejsym
pak
.
Z
hromadami
drje
bohatstwo
množi
Verse: 236
domje
.
Čas
wupjercha
pak
młody
mi
ze
křidłom
spěšnym
.
Verse: 237
Powobroćej
so
mi
tamle
,
kak
žołmuja
pod
hórku
žołmy
Verse: 238
pšenične
,
so
zablyskujo
we
słónčnym
błyšću
tak
krasnje
,
Verse: 239
kak
přeměnja
so
při
luce
tamle
pokolebany
Verse: 240
we
wětřiku
najcuńšim
kocht
,
hlej
,
złotožolty
,
Verse: 241
kłosateho
mi
ječmjenja
,
wows
juž
šlewjerjoběły
!
Verse: 242
Hlej
nož
,
na
Kročicach
stoji
popa
na
popje
tamle
,
Verse: 243
hromadka
na
hromadce
pódla
nich
sebi
na
słóncu
hnadnym
Verse: 244
kłós
wohrěwa
,
ze
zornami
wjelepolnymi
wšitkón
Verse: 245
napjelnjeny
;
lěs
na
łuki
,
na
pola
šěroki
storka
.
Verse: 246
Wšo
kołowokoło
--
to
je
Wićazec
,
maći
najlubša
!
Verse: 247
Ze
sadowcow
so
wuzběhuja
mi
z
běluškej
pychu
Verse: 248
twarjenja
.
Za
hródźemi
runjezróstne
so
,
za
bróžnju
lipy
Verse: 249
postrowjeja
,
rozsyłajo
po
dworje
wónje
najsłódše
,
Verse: 250
po
zahrodźe
.
Hlej
na
čerwjene
,
moja
maći
,
mi
třěchi
,
Verse: 251
kak
rjenje
chowaju
we
lipowym
so
mi
lisćičku
słóncej
,
Verse: 252
kak
pozłoćany
na
domskim
konik
błyskota
wšón
so
.
Verse: 253
Stwu
pak
zapletuje
wjelechlódkatu
ze
wšitkich
stronow
Verse: 254
kićaty
winowc
,
zo
we
chłódnicy
w
njej
bywamy
wulkej
.
Verse: 255
Zawěsće
cyłej
wjeski
najrjeniša
pycha
je
dwór
naš
.
Verse: 256
Nětk
nimam
nade
wšěm
pak
,
ach
,
wjace
wjesela
žanoh
.
Verse: 257
Zapusćene
kaž
hrudź
so
mi
moja
wšitko
tu
być
zda
.
Verse: 258
Na
statoku
wšak
mandźelsčinej
šće
mi
lubosće
njeje
."
Verse: 259
Mać
pak
z
wjesołosću
wobjimaše
Michała
swojoh
,
Verse: 260
z
radowacej
wułušći
jom
wutroby
wjesołe
słowa
:
Verse: 261
"Michale
luby
mój
,
što
tola
ze
zrudobu
so
tu
nosyš
,
Verse: 262
njepřeješ-li
sebi
na
swěće
wjac
štož
njewjesty
dušnej
?
Verse: 263
Na
třeći
raz
juž
zawróćile
su
so
w
nalěću
škórcy
Verse: 264
k
nam
,
zo
powědałoj
smój
ći
nastajnje
,
zo
tola
dyrbiš
Verse: 265
wo
dźowku
hić
,
kiž
z
lubosćemi
by
ći
pyšita
dom
twój
.
Verse: 266
Zestariłoj
wšak
wobaj
juž
smój
a
na
wuměnk
wězo
Verse: 267
časnaj
drje
,
za
žiwjenje
smój
so
nadrěloj
na
kuble
nadosć
.
Verse: 268
Na
třeći
raz
wuhotuja
na
puć
so
łastojčki
čiłe
Verse: 269
na
kraj
z
nazymu
na
južny
,
zo
poskal
namaj
njejsy
Verse: 270
na
radźičku
,
kiž
tři
ći
mój
lěta
radźachmoj
dobru
.
Verse: 271
Hrudź
wohrěć
ći
njemóžachmoj
nihdy
na
swěće
twoju
Verse: 272
za
holečo
,
kiž
z
lubosćemi
by
sej
do
domu
přiwjedł
.
Verse: 273
Ach
,
wuronił
tójšto
drje
ze
zrudobu
sy
mi
sylzow
,
Verse: 274
zo
hrudź
njestoješe
tebi
za
holečom
ani
jenym
Verse: 275
ze
wšěch
,
z
kotrymž
najradšo
sej
woženitoj
tebje
bychmoj
.
Verse: 276
Bjez
tajenja
chcu
rjec
tebi
,
Michale
:
Juž
sy
sej
zhladał
Verse: 277
holečo
.
Hrudź
wšak
we
zrudobach
a
w
mysličkach
dźiwnych
Verse: 278
nuri
dźensa
so
,
na
dźěćace
najmiliše
sony
Verse: 279
spominajo
,
kiž
wěncowachu
so
ći
z
lubosću
młódnej
.
Verse: 280
Michale
,
zdowuznawaj
so
mi
!
Widźu
to
na
tebi
,
zo
sy
Verse: 281
za
mandźelsku
wubrał
sebi
holečo
po
swojej
mysli
."
Verse: 282
Začerwjeniwši
so
we
wobliču
,
jej
wotmołwi
Michał
:
Verse: 283
"Luba
maćerka
,
na
čim
to
wothladała
je
ći
hrudź
sej
?
Verse: 284
Haj
,
wuhladał
sym
sebi
holečo
;
z
nim
jeno
hić
chcu
Verse: 285
přez
žiwjenje
puć
,
stowaršiwši
sej
ju
na
wšitke
časy
.
Verse: 286
Njezwolitaj-li
pak
do
toho
mi
,
zo
wo
holčo
šoł
bych
,
Verse: 287
kotrymž
žedźi
mi
z
lubosću
hrudź
,
wupusćena
wěčnje
,
Verse: 288
ach
,
potom
wostanje
mi
.
Do
polow
,
do
kubla
rjanoh
Verse: 289
wam
wohladam
so
,
na
pjenjezy
,
bymjež
było
najwjac
jich
.
Verse: 290
Haj
,
traš
maćerina
by
mje
sama
njemóhła
lubosć
Verse: 291
dlić
,
ach
,
na
statoku
,
kiž
prěnju
mi
rodźeše
lubosć
Verse: 292
ke
staršimaj
.
Nětk
horliwišu
šće
mi
wutroba
moja
Verse: 293
začuwa
.
Zo
su
na
swěće
mandźelsčine
mi
najwjetše
Verse: 294
lubosće
,
zo
tež
ze
statoka
,
wopušćiwši
lubych
,
Verse: 295
sćěhuje
młodźenc
za
holečom
a
zhladane
holčo
Verse: 296
za
młodźencom
tym
zwolenym
,
na
statok
daloki
,
cuzy
,
Verse: 297
kazatej-li
sebi
po
sebi
hrudźi
,
to
začuwam
mócnje
.
Verse: 298
Tuž
da
dajće
mi
hić
nětk
,
hdźež
ponjesu
mje
woči
.
Verse: 299
Kubło
,
na
kotrymž
přeprócował
sym
so
pjatnaće
lět
tu
,
Verse: 300
nětk
njeje
juž
moje
.
Najzrudniša
žel
pak
mi
jima
Verse: 301
wutrobu
,
zo
nan
ze
surowymi
nož
słowami
lubosć
Verse: 302
zapłaćuje
mi
,
kiž
za
tym
nož
dźe
,
zo
lubeju
staršej
Verse: 303
zwjeselała
by
.
Ze
statoka
dźě
ze
surowosću
Verse: 304
wupokazał
je
dźens
najnjezbožnišeho
mje
nan
,
ach
,
Verse: 305
prajicy
,
zo
njesměm
jemu
na
woči
přińć
do
wěčnosće
Verse: 306
z
njewjestu
,
kiž
njemóhła
sej
z
fórotom
dwaj
nakłasć
mi
Verse: 307
wozaj
.
Za
mandźelsku
pak
Róžanćikec
sym
sej
zhladał
Verse: 308
nětko
Hańžu
.
Zo
za
žiwjenje
tuž
zwjazk
je
najrjeńši
Verse: 309
roztorhnjeny
,
zo
ze
synom
wamaj
,
maćerka
luba
,
Verse: 310
być
njemóžu
,
to
widźiš
.
Chcu
na
cuzbu
hić
w
božim
mjenje
."
Verse: 311
Na
wutrobu
bě
Michałowu
so
zas
na
nowe
čorna
Verse: 312
zrudźba
walila
z
ćežu
najćešej
,
a
ze
zrudnoh
woka
Verse: 313
zas
wula
so
jom
po
licomaj
wjelezrudnuška
sylza
.
Verse: 314
Na
Michała
so
wobroćejo
,
mać
zjewi
jom
tole
:
Verse: 315
"Michale
,
ach
njepušć
tola
nadźije
!
Z
nadźiju
swět
wšón
Verse: 316
we
žiwjenju
sej
ze
studnje
čerpa
tróšta
najsłódšoh
.
Verse: 317
Zawěsće
za
młodźenca
pak
najmjenje
so
přistoja
takle
.
Verse: 318
Zo
postrowił
by
za
dźens
sposlednja
na
wječor
škowrončk
Verse: 319
słónco
ze
spěwom
,
k
wječornemu
pozběha
so
njebju
,
Verse: 320
ze
zrudnymaj
nětk
křidleškomaj
dele
pjerchota
na
zem
,
Verse: 321
zo
njemóže
wjac
ze
šije
spěw
rjenježórlaty
jeho
Verse: 322
słónco
překrasnjować
,
tola
hdyž
so
ze
směrkow
rańšich
Verse: 323
wuzběhuje
jom
młoduški
dźeń
zaso
z
luboznosćemi
,
Verse: 324
wumywa
z
błyskotatej
sebi
rosu
na
swětłej
mjezy
Verse: 325
z
wóčka
spar
a
--
z
wjeselšimaj
so
zas
křidłomaj
ptačk
juž
Verse: 326
do
njebjes
zawjerćawši
--
dźak
słóncu
na
nowe
spěwa
.
Verse: 327
Hdyž
zašło
je
za
hory
zelene
z
wječora
słónco
,
Verse: 328
drasći
so
ze
zrudobu
najhłubšej
na
luce
kwětka
,
Verse: 329
zawěrajo
swoju
hłójčku
najpyšnišu
přeškódnym
mrózam
,
Verse: 330
pokošiwši
pak
na
ranje
ze
rtom
so
słónčnym
tak
horco
,
Verse: 331
zas
wotamka
tu
hłójčku
ze
spěchom
z
krasnosću
młodej
,
Verse: 332
srěbajo
z
wjesołosću
jeho
koški
z
połneju
hubku
.
Verse: 333
Michale
,
kij
je
nadźěj
,
a
zepěrajo
so
mi
z
dowěru
čłowjek
Verse: 334
na
njón
,
na
swěće
přiměrjeny
jemu
dokonja
běh
swój
.
Verse: 335
Njezadwěluj
mi
,
Michale
,
tuž
;
wšak
maćeri
chroble
Verse: 336
wěr
,
zo
wuhotuje
šće
ći
kwas
tež
z
holcu
najchudšej
Verse: 337
nan
,
runjež
dźens
so
ći
staji
.
Najposledniše
jemu
słowo
Verse: 338
to
być
njemóžeše
nihdy
na
swěće
,
Michale
luby
.
Verse: 339
Wěr
mi
,
we
wutrobje
jemu
płomjeni
za
tebje
lubosć
,
Verse: 340
zo
by
na
rukomaj
tebje
z
lubosću
nosył
najradšo
.
Verse: 341
Sam
pak
wěš
tola
,
zo
nan
na
pjenjezy
nimoměry
Verse: 342
hlada
,
a
zo
je
do
česće
,
to
nazhonił
sy
sam
juž
.
Verse: 343
Dźi
nož
k
njom
a
daj
jemu
posłušny
słowa
najlěpšoh
!
Verse: 344
Z
nanom
popowědać
tola
wo
tym
dyrbiš
najprjedy
.
Verse: 345
Wułožowanja
,
so
spušćej
mi
na
to
,
njebudźe
činić
Verse: 346
wulkeho
,
rozestajiš-li
jom
wšitko
.
Praji
drje
dźensa
,
Verse: 347
zo
njesměš
přiwjesć
jemu
do
domu
bjez
pjenjez
holcy
.
Verse: 348
Wusłyši-li
pak
,
zo
Róžanćikec
sy
sej
wuhladał
Hańžu
Verse: 349
za
mandźelsku
,
budź
přeswědčeny
mi
,
zo
do
toho
zwoli
.
Verse: 350
Wuchwalował
je
někotry
raz
mi
ju
pilnosće
dla
jej
.
Verse: 351
Hrudź
naprosyć
drje
tuž
so
jom
da
,
zo
njeb
'dźe
tak
kruće
Verse: 352
naprašować
so
,
što
do
pjenjezow
b
'dźe
ji
nan
sobu
dać
móc
."
Verse: 353
Do
wutroby
běchu
Michałowej
tež
woprawdźe
słowa
Verse: 354
maćerine
zawěłe
najlěpšu
nadobu
nadźěj
.
Verse: 355
Maćeri
dźak
pak
wuznawajo
,
dźeše
z
lubosću
słowa
:
Verse: 356
"Maćerka
,
dźens
njemóžu
pak
nanihdy
před
nana
stupić
.
Verse: 357
Ach
,
přejara
šće
pukota
hrudź
mi
moja
w
najwjetšim
Verse: 358
njeměrje
.
Móc
wuprosyć
chcu
wot
boha
jutře
sej
na
to
Verse: 359
na
kemšach
.
Budź
pak
mi
ze
srědnicu
,
moja
maćerka
luba
,
Verse: 360
a
přihotuj
juž
do
časa
nana
na
moju
žeńtwu
!"
Verse: 361
Maćerina
hrudź
zajuskny
tuž
,
a
ze
směwkorn
džeše
:
Verse: 362
"Michale
,
prjed
hač
na
zahrodźe
šće
mi
na
štomach
hustych
Verse: 363
jabłuka
začerwjenja
so
najprěnje
,
na
słóncu
ćopłym
Verse: 364
dozrawjejo
,
b
'dźe
mandželsčina
juž
ći
we
domje
lubosć
Verse: 365
pósłaničko
słać
,
wo
blido
,
wo
skót
starać
so
,
wo
hródź
."
Verse: 366
Wobaj
pozběhnyštaj
so
,
ze
spěšnej
kročelu
kročo
Verse: 367
přez
zahrodu
,
sebi
radźičku
na
žeńtwu
radźo
najlěpšu
.
Verse: 368
Z
poslednicu
nětk
kročeše
sam
pak
do
kuchnje
Michał
.
Verse: 369
Dojědźiwši
tu
,
spěchaše
do
konjenca
,
sebi
za
lack
Verse: 370
čornakomaj
natykawši
při
blidźe
chlěbowych
skórkow
.
Verse: 371
Wjesele
na
Michała
zarjehotaštaj
;
dźě
najwjetša
Verse: 372
zrudźba
,
kiž
do
wobjeda
šće
jom
ze
styskom
zjewješe
wšitke
Verse: 373
wobličo
,
bě
nětk
pozběhnyła
so
nimale
z
njeho
.
Verse: 374
Konjej
zgratowawši
sebi
,
zapřeže
do
woza
žitnoh
,
Verse: 375
na
rěbliznu
so
zlehnywši
,
do
polow
ćěrješe
ze
wsy
.
This text is part of the
TITUS
edition of
Bart-Cisinski, Nawozenja
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 29.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.