Strophe: S84/K85 | ||
Verse: a | ნახეს, უცხო მოყმე ვინმე | ჯდა მტირალი წყლისა პირსა, |
Verse: b | შავი ცხენი სადავითა | ჰყვა ლომსა და ვითა გმირსა, |
Verse: c | ხშირად ესხა მარგალიტი | ლაგამ-აბჯარ-უნაგირსა. |
Verse: d და | ცრემლსა ვარდი დაეთრთვილა, | გულსა მდუღრად ანატირსა. |
Strophe: S85/K86 | ||
Verse: a | მას ტანსა კაბა ემოსა, | გარე-თმა ვეფხის ტყავისა, |
Verse: b | ვეფხის ტყავისა ქუდივე | იყო სარქმელი თავისა, |
Verse: c | ხელთა ნაჭედი მათრახი | ჰქონდა უსხოსი მკლავისა; |
Verse: d და | ნახეს და ნახვა მოუნდა | უცხოსა სანახავისა. |
Strophe: S86/K87 | ||
Verse: a | წავიდა მონა საუბრად | მის ყმისა გულ-მდუღარისად, |
Verse: b | თავ-ჩამოგდებით მტირლისა*, | არ ჭვრეტით მოლიზღარისად, - |
Verse: c | მუნვე წვიმს წვიმა ბროლისა, | ჰგია გიშრისა ღარი სად, - |
Verse: d და | ახლოს მივიდა, მოსცალდა | სიტყვისა თქმად აღარისად. |
Strophe: S87/K88 | ||
Verse: a | ვერა ჰკადრა საუბარი, | მონა მეტად შეუზარდა, |
Verse: b | დიდხანს უჭვრეტს გაკვირვებით, | თუცა გული უმაგარდა; |
Verse: c | მოახსენა: "გიბრძანებსო", | ახლოს მიდგა, დაუწყნარდა. |
Verse: d და | იგი ტირს და არა ესმის | მისგან, გაუუმეცარდა. |
Strophe: S88/K89 | ||
Verse: a | მის მონისა არა ესმა | სიტყვა, არცა ნაუბარი, |
Verse: b | მათ ლაშქართა ზახილისა | იყო ერთობ უგრძნობარი, |
Verse: c | უცხოდ რამე ამოსკვნოდა* | გული ცეცხლთა ნადებარი, |
Verse: d და | ცრემლსა სისხლი ერეოდა, | გასდის, ვითა ნაგუბარი. |
Strophe: S89/K90 | ||
Verse: a | სხვაგან ქნის მისი გონება, | მისმან თავისა წონამან! |
Verse: b | ესე მეფისა ბრძანება | ერთხელ კვლა ჰკადრა მონამან. |
Verse: c | არცა დააგდო ტირილი, | არცა რა გაიგონა მან, |
Verse: d და | არცა გახლიჩა ბაგეთათ* | თავი ვარდისა კონამან. |
Strophe: S90/K91 | ||
Verse: a | რა პასუხი არა გასცა, | მონა გარე შემობრუნდა, |
Verse: b | როსტანს ჰკადრა: "შემიტყვია, | იმას თქვენი არა უნდა; |
Verse: c | თვალნი მზეებრ გამირეტდეს, | გული მეტად შემიძრწუნდა, |
Verse: d და | ვერ ვასმინე საუბარი, | მით დავყოვნე ხანი მუნ, და-". |
Strophe: S91/K92 | ||
Verse: a | მეფე გაჰკვირდა, გა-ცა-წყრა, | გული უც მისთვის მწყრომარე; |
Verse: b | გაგზავნა მონა თორმეტი | მისი წინაშე მდგომარე, |
Verse: c | უბრძანა: "ხელთა აიღეთ | აბჯარი თქვენ საომარე, |
Verse: d და | მიდით და აქა მომგვარეთ, | ვინ არის იქი მჯდომარე". |
Strophe: S92/K93 | ||
Verse: a | მონანი მიდგეს, მივიდეს, | გახდა აბჯრისა ჩხარია; |
Verse: b | მაშინღა შეკრთა იგი ყმა, | ტირს მეტად გულ-მდუღარია, |
Verse: c | თვალნი მოარნა ყოველგან*, | ნახა ლაშქართა ჯარია, |
Verse: d და | ერთხელ ესე თქვა: "ვაჲ მეო", | სხვად არას მოუბარია*. |
Strophe: S93/K94 | ||
Verse: a | თვალთა ხელი უკუივლო, | ცრემლნი ცხელნი მოიწურნა, |
Verse: b | ხრმალ-კაპარჭი მოიმაგრა, | მკლავნი გაიმამაცურნა, |
Verse: c | ცხენსა შეჯდა, - მონათამცა | საუბარნი რად იყურნა!- |
Verse: d და | სხვასა მხარსა გაემართა, | მათი ჭირი არ განკურნა. |
Strophe: S94/K95 | ||
Verse: a | მონათა ხელი გამართეს | მის ყმისა შესაპყრობელად. |
Verse: b | მან, გლახ, იგინი* დახადნა | მტერთაცა საწყალობელად: |
Verse: c | ჰკრა ერთმანერთსა, დახოცნა | თავსა ხელ-აუპყრობელად, |
Verse: d და | ზოგსა გადაჰკრის მათრახი | ქვე მკრდამდის გასაპობელად. |
Strophe: S95/K96 | ||
Verse: a | მეფე გაწყრა, გაგულისდა, | ლაშქარნიცა შეუზახნა; |
Verse: b | მან მდევართა მიწევნამდის | არ უჭვრიტნა, არცა ნახნა, |
Verse: c | რაზომნიცა მიეწივნეს, | ყოვლნი მკვდართა დაასახნა, |
Verse: d და | კაცი კაცსა შემოსტყორცა, | როსტან ამად ივაგლახნა. |
Strophe: S96/K97 | ||
Verse: a | შესხდეს მეფე და ავთანდილ | მის ყმისა მისაწეველად. |
Verse: b | იგი ლაღი და უკადრი | მივა ტანისა მრხეველად, |
Verse: c | ტაიჭი მიუქს მერანსა, | მიეფინების მზე ველად, |
Verse: d და | შეიგნა მისლვა მეფისა | მისად უკანა მდეველად. |
Strophe: S97/K98 | ||
Verse: a | რა ცნა, მეფე მოვიდაო, | ჰკრა მათრახი მისსა ცხენსა. |
Verse: b | მასვე წამსა დაიკარგა, | არ უნახავს თვალსა ჩვენსა, |
Verse: c | ჰგვანდა ქვესკნელს ჩაძრომილსა | ანუ ზეცად ანაფრენსა; |
Verse: d და | ეძებდეს და ვერ ჰპოვებდეს | კვალსა მისგან წანარბენსა. |
Strophe: S98/K99 | ||
Verse: a | კვალი ძებნეს და უკვირდა | ვერ-პოვნა ნაკვალევისა, |
Verse: b | აგრე კვალ-წმიდად წარხდომა | კაცისა, ვითა დევისა; |
Verse: c | ლაშქარნი მკვდართა სტიროდეს, | სწრაფა აქვს წყლულთა ხვევისა. |
Verse: d და | მეფემან ბრძანა: "ვნახეო | მიზეზი ლხინთა ლევისა". |
Strophe: S99/K100 | ||
Verse: a | ბრძანა: "ღმერთსა მოეწყინა | აქანამდის* ჩემი შვება, |
Verse: b | ამად მიყო სიმწარითა | სიამისა დანავღლება, |
Verse: c | სიკვდილამდის დამაწყლულა, | ვერვის ძალ-უც განკურნება. |
Verse: d და | მასვე მადლი! ესე იყო | წადილი და მისი ნება". |
Strophe: S100/K101 | ||
Verse: a | ესე თქვა და შემობრუნდა, | დაღრეჯილი წამოვიდა, |
Verse: b | არცა ჰკრაღა ასპარეზსა, | ვამი ვამსა მოურთვიდა; |
Verse: c | ყველაკაი მოიშალა, | სადაცა ვინ მხეცთა სრვიდა; |
Verse: d და | ზოგთა თქვეს, თუ: "მართალია", | ზოგი: "ღმერთო!", უზრახვიდა. |
Strophe: S101/K102 | ||
Verse: a | მეფე საწოლს შემოვიდა | სევდიანი, დაღრეჯილი; |
Verse: b | მისგან კიდე არვინ შეჰყვა, | ავთანდილ უჩს ვითა შვილი. |
Verse: c | ყველაკაი გაიყარა, | ჯალაბი ჩანს არ-დაჯრილი. |
Verse: d და | გაბედითდა სიხარული, | ჩაღანა და ჩანგი ტკბილი. |
Strophe: S102/K103 | ||
Verse: a | თინათინს ესმა მამისა | ეგეთი დაღრეჯილობა, |
Verse: b | ადგა და კარსა მივიდა, | - ჰქონდა მზისაცა ცილობა, - |
Verse: c | მოლარე იხმო*, უბრძანა: | "ძილია თუ ღვიძილობა*?" |
Verse: d და | მან მოახსენა: "დაღრეჯით | ზის, სჭირსო ფერ-შეცვლილობა. |
Strophe: S103/K104 | ||
Verse: a | ერთაი ახლავს ავთანდილ, | წინაშე უზის სკამითა; |
Verse: b | უცხო ყმა ვინმე უნახავს, | ასრე დაღრეჯით ამით-ა, |
Verse: c | თინათინ ბრძანა: "აწ წავალ, | შესლვა არ ჩემგან ჟამითა |
Verse: d და | მიკითხოს, ჰკადრე: იყო-თქო | აქა ერთითა წამითა". |
Strophe: S104/K105 | ||
Verse: a | ხანი გამოხდა, იკითხა: | "ნეტარ, რასა იქმს ქალიო, |
Verse: b | ჩემი ლხინი და ჯავარი, | ჩემი სოფლისა წყალიო?" |
Verse: c | მოლარე ჰკადრებს: "მოვიდა | აწყაღა ფერ-ნამკრთალიო, |
Verse: d და | დაღრეჯით გცნა და მიბრუნდა | წინაშე მომავალიო". |
Strophe: S105/K106 | ||
Verse: a | უბრძანა, თუ: "წადი, უხმე! | უმისობა ვით გავსძლეო? |
Verse: b | მოახსენე: "რად დაჰბრუნდი | შენ, მამისა სიცოცხლეო? |
Verse: c | მოდი, ჭმუნვა გამიქარვე, | გულსა წყლულსა მეწამლეო, |
Verse: d და | გითხრა ჩემი სამიზეზო, | მე თუ ლხინთა რად დავლეო". |
Strophe: S106/K107 | ||
Verse: a | თინათინ ადგა, მივიდა, | მიჰყვა მამისა ნებასა, |
Verse: b | უგავს პირისა სინათლე | მთვარისა მოვანებასა. |
Verse: c | მამამან გვერდსა დაისვა, | აკოცა ნება-ნებასა, |
Verse: d და | უბრძანა: "მახლავ რად არა, | რად მელი მოყვანებასა?" |
Strophe: S107/K108 | ||
Verse: a | ქალმან ჰკადრა: "ხელმწიფეო, | დაღრეჯილსა ვინცა გცნობდეს, |
Verse: b | ვინმცა გნახა კადნიერად, | რაზომ გინდა ამაყობდეს! |
Verse: c | თქვენნი აგრე დაღრეჯანი | მნათობთაცა დაამხობდეს! |
Verse: d და | კაცმან საქმე მოიგვაროს, | ვეჭვ, ჭმუნვასა ესე სჯობდეს". |
Strophe: S108/K109 | ||
Verse: a | უბრძანა: "შვილო, რაზომცა | მჭირს საქმე სავაგლახია, |
Verse: b | შენი ჭვრეტა და სიახლე | ლხინადვე დამისახია, |
Verse: c | მომქარვებელი სევდისა, | მართ ვითა მუფარახია. |
Verse: d და | ვეჭვ, რა სცნა, შენცა მამართლო, | ჩემი სულთქვმა და ახია. |
Strophe: S109/K110 | ||
Verse: a | "უცხოსა და საკვირველსა | ყმასა რასმე გარდვეკიდე, |
Verse: b | მისმან შუქმან გაანათლა | სამყარო და ხმელთა კიდე. |
Verse: c | რა უმძიმდა, არ ვიცოდი, | ან ტიროდა ვისთვის კიდე; |
Verse: d და | ჩემად ნახვად არ მოვიდა, | გავგულისდი, წავეკიდე. |
Strophe: S110/K111 | ||
Verse: a | "მე რა მნახა, ცხენსა შეჯდა, | თვალთა ცრემლნი მოიხოცნა. |
Verse: b | შესაპყრობლად შევუზახენ, | სპანი სრულად დამიხოცნა, |
Verse: c | ვითა ეშმა დამეკარგა, | არ კაცურად გარდამკოცნა, |
Verse: d და | ჯერთცა ესე არა ვიცი, | ცხადი იყო, თუ მეოცნა. |
Strophe: S111/K112 | ||
Verse: a | "აწ ესე მიკვირს, რა იყო, | ანუ რა ვნახე და რული! |
Verse: b | მან დამიხოცა ლაშქარი, | სისხლი ადინა* ღვარული. |
Verse: c | კაცთა* ხორცისად ვით ითქმის | ისრე თვალთაგან ფარული?! |
Verse: d და | უცილოდ ღმერთსა მოვსძულდი | აქამდის მე მხიარული. |
Strophe: S112/K113 | ||
Verse: a | ტკბილნი მისნი წყალობანი | ბოლოდ ასრე გამემწარნეს, |
Verse: b | დამავიწყდეს*, რაცა დღენი | მხიარულსა წამეარნეს. |
Verse: c | ყოვლმან პირმან ვაგლახ მიყოს, | ვეღარავინ მინეტარნეს, |
Verse: d და | სადამდისცა დღენი მესხნენ, | ვეღარამან გამახარნეს!" |
Strophe: S113/K114 | ||
Verse: a | ქალმან ჰკადრა: "მოგახსენებ | მე სიტყვასა დანაყბედსა: |
Verse: b | ჰე მეფეო! რად ემდურვი | ანუ ღმერთსა, ანუ ბედსა? |
Verse: c | რად დასწამებ სიმწარესა | ყოველთათვის ტკბილად მხედსა? |
Verse: d და | ბოროტიმცა რად შეექმნა | კეთილისა შემოქმედსა! |
Strophe: S114/K115 | ||
Verse: a | მე ამას ვარჩევ: მეფე ხარ, | მეფეთა ზედა მფლობელი, |
Verse: b | შორს არის თქვენი საზღვარი, | ბრძანება-მიუთხრობელი. |
Verse: c | გაგზავნე კაცი ყოველგან* | მისთა ამბავთა მცნობელი, |
Verse: d და | ადრე სცნობ, არის იგი ყმა | შობილი თუ უშობელი". |
Strophe: S115/K116 | ||
Verse: a | მოასხნეს კაცნი, გაგზავნეს | ოთხთავე ცისა კიდეთა, |
Verse: b | უბრძანეს: "წადით, პატიჟთა | თავიმცა რად დაჰრიდეთა? |
Verse: c | მონახეთ, ძებნეთ იგი ყმა, | სხვად ნურად მოიცლიდეთა, |
Verse: d და | მისწერეთ წიგნი, სადაცა | ვერ მისწვდეთ, ვერ მიხვიდეთა". |
Strophe: S116/K117 | ||
Verse: a | კაცნი წავიდეს, იარეს | მართ ერთი წელიწადია, |
Verse: b | მონახეს, ძებნეს იგი ყმა, | იკითხეს კვლა და კვლა დია, |
Verse: c | ვერცა თუ ნახეს ნახული | ღმრთისაგან დანაბადია, |
Verse: d და | ცუდად მაშვრალნი მოვიდეს, | მათსავე გულსა ზადია. |
Strophe: S117/K118 | ||
Verse: a | მონათა ჰკადრეს: "მეფეო, | ჩვენ ხმელნი მოვიარენით, |
Verse: b | მაგრა ვერ ვპოვეთ იგი ყმა, | მით ვერა გავიხარენით, |
Verse: c | მისსა მნახავსა სულ-დგმულსა | კაცსა ვერ შევეყარენით, |
Verse: d და | ჩვენ ვერას გარგებთ, საქმენი | სხვანი რამ* მოიგვარენით". |
Strophe: S118/K119 | ||
Verse: a | მეფე ბრძანებს: "მართალ იყო | ასული და ჩემი ძეო, |
Verse: b | ვნახე რამე ეშმაკისა | სიცუდე და სიბილწეო, |
Verse: c | ჩემად მტერად წამოსრული, | გარდმოჭრილი ზეცით ზეო. |
Verse: d და | გამიშვია შეჭირვება, | არა მგამა ყოლა მეო". |
Strophe: S119/K120 | ||
Verse: a | ესე თქვა და სიხარულით | თამაშობა ადიადა. |
Verse: b | მგოსანი და მოშაითი | უხმეს, პოვეს რაცა სადა. |
Verse: c | დია გასცა საბოძვარი, | ყველა დარბაზს შემოხადა. |
Verse: d და | მისი მსგავსი სიუხვითა | ღმერთმან სხვამცა რა დაჰბადა! |