ARMAZI
Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum
Part No. 3
Previous part

Chapter: 2  
Line: 3 
თავი 2
Line: 4 
ნაწილთა მიერ შედგმულისა ერთისათჳს




Line: 5       ყოველი მზიარებელი ერთისაჲ ერთიცა არს და არა ერთი.
Line: 6    
განმარტებაჲ ესე ამის ხედვისაჲ რიცხუთაცაჲ მოიღებვის და ბუნებითთაჲ
Line: 7    
და სიტყჳერებითთაჲ ხოლო ჩუენ ვიწყოთ რიცხუთა მიერსა
Line: 8    
ხედვასა, ვითარცა ეტყოდა პარმენიდი სოკრატს "ევგე", რამეთუ
Line: 9    
რიცხუთა მოვიჴსენეთ ჩუენ: რაჲ არს ესე, ანუ რაჲსათჳს დასდებს
Line: 10    
სახაროდ პარმენიდი მოჴსენებასა რიცხუთასა? სამთა მიზეზთათჳს:
Line: 11    
პირველად რომელ არა ესახვის მას ზესთ მდებარესა ერთსა,
Line: 12    
ვითარ ესე მხოლოთა ერთი, რამეთუ დგას და უზიარებელად
Line: 13    
ეზიარების ყოველთა მხოლოთა და მისთესს ყოველთა შორის თჳსთა
Line: 14    
ერთებრივთა ნათელთაჲთ; მეორედ რომელ დაიცავს თჳთებასა
Line: 15    
თჳსისა თჳთებისასა მიუნიჭებელად სხჳსა, რამეთუ ვერ ვინაჲ იქმნას
Line: 16    
ღირს მხოლოთა, რაჲთამცა აღვიდა პატივსა თჳთ ერთობისასა; მესამედ
Line: 17    
რომელ ყოველი თხზვაჲ და ურთიერთას ზიარებაჲ და ყოველი
Line: 18    
ანამკი სამუსიკოთაჲ ბუნებითთა მორთულებათაჲ რიცხუთა
Line: 19    
მიერ, ხოლო რიცხუნი ერთისა მიერ, ნუუმე და ყოველნი თხზვანი და
Line: 20    
რთვანი ერთისა მიერ. ვინაჲ სამართლად ეტყჳს ვითარმედ "ევგე",
Line: 21    
რომელ არს რიცხუთა მოვიჴსენეთო. ხოლო ყოველი მზიარებელი
Line: 22    
ერთისა არს, განაღა რომელიმე რიცხჳ იყოს და ორი, ვითარცა გზაჲ
Line: 23    
ერთისა რიცხუთა წარმოშობასა შორის აწესე ორობაჲ ვითარ ორობაჲ
Line: 24    
სხუაჲ არს ერთისაგან, ხოლო იქმნების იგი ერთ; არა თუ არს იგი
Line: 25    
თჳთერთ, არამედ იქმნების ერთ, ესე იგი არს ერთი და არა ერთი.
Line: 26    
რამეთუ ვითარცა ორი არა არს ერთი, ამისთჳს რომელ არს იგი
Line: 27    
ორი, ხოლო ვითარ ორობაჲ არს იგი ერთი, არამედ ვითარ ქმნილი,
Line: 28    
რამეთუ სხუაჲ არს ორი და სხუაჲ ორობაჲ, ვითარცა კაცი და
Line: 29    
კაცებაჲ, რამეთუ კაცი ნაწილ და ნაწილთა მიერ შედგმულ, ვიტყჳ
Line: 30    
ნაწილად კაცისად ცხოველსა სიტყჳერსა, მოკუდავსა, გონებისადა
Line: 31    
ზედმიწევნილებისა შემწყნარებელსა. აწ ესე ნაწილნი სხუა და სხუა
Line: 32    
არიან, ხოლო შეკრბენ რაჲ და საზღვარმან შემოცვნეს, იქმნებიან
Line: 33    
ვითარცა ერთისა გუარისა დამტევნენი და ვითარცა მრავალნი ერთ
Page: 20   Line: 1    
ქმნილნი. ესრეთვე და რიცხუთაც ზედა იხილო; რამეთუ ვითარ
Line: 2    
ორი და სამი სხუა არიან და არა ერთ, რამეთუ შედგეს ნაწილთა
Line: 3    
მიერ მრავალთა. ხოლო ვითარ ორობაჲ ანუ ვითარ სამობაჲ ერთ,
Line: 4    
რამეთუ გუარ მათდა არს და საზღვარ და მსგავსადვე ყოველთა
Line: 5    
რიცხუთ ზედა იპყარ და იხილო.

Line: 6       
და კუალად ბუნებითთაცა ზედა მხოლოთა შეისწავე. რამეთუ
Line: 7    
სხუა არიან მხოლონი რიცხუებრნი, და სხუა მხოლონი ბუნებითნი,
Line: 8    
და სხუა მხოლონი ღმრთისმეტყუელებითნი. რომელთა ამათ გაცდასა
Line: 9    
შორის მოეც გასაგონოჲ სასმენი. მხლოჲ უკუე ბუნებათა და
Line: 10    
ნაწილნი მისნი, მეთუ ნაწილ ამის ყოვლობისა არიან, ვისაჲ,
Line: 11    
აფროდიტისი, ერმისი, მზისაჲ, არიასი, დიოჲსი, კრონოჲსი და
Line: 12    
გარემომრთხმელ ყოველთა თჳთ უცთომელი სფეროჲ. აწ ესე ყოველინი
Line: 13    
ნაწილნი არიან ცისანი. ხოლო თჳთ იგიცა გუარ და გარეშემცველ
Line: 14    
ყოველთა. ესე ვითართა სახეთა და სახის სახეთა მიერ
Page: 21   Line: 1    
ვიმეცადინო განცხადებად, რამეთუ გული, ღჳძლი, ტჳნი, ტყირბი და
Line: 2    
სხუანი ყოველნივე სხუა და სხუა არიან აგებულებითაცა და ცხორებითაცა,
Line: 3    
ხოლო იქმნებიან შემასრულებელ ერთისა ცხოველისა,
Line: 4    
იყოს და კაცისა. და ოდეს ესე თჳს-თჳს გაბუნებნე, სხუა და სხუა
Line: 5    
ბუნებაჲ მათი, არამედ ერთბამად ყოველნივე ერთის ცხოველისა
Line: 6    
შემასრულბელ. ეს სახედვე იპყარ ბუნებითთ ცა ზედა, რამეთუ ესე
Line: 7    
ყოველნი არიან ნაწილ ცის , ხოლო ცაჲ ვითარ ცაჲერთ და გუარ
Line: 8    
ერთისა, გინა თუ ხატის სატ ერთისა, რომელ ესე არს მხოლოჲ
Line: 9    
სხეულთაჲ და გუარი შემცველი სხეულთაჲ. ვინაჲ ესრეთვე ბუნებასა
Line: 10    
ზედა იხილო, რამეთუ ყოველი ნაწილებითთა ბუნებაჲ ერთისა
Line: 11    
ბუნებისა მიმართ შეკრბების, ვითარ ბუნებაჲ ყოველთა ცხოველთაჲ
Line: 12    
ერთისა ცხოველისა მიმართ. და არიან ცხ ველნი და ცხოველობაჲ:
Line: 13    
ცხოველნი უკუე ნაწილ, ხოლო ცხოველობაჲ გუარ და
Line: 14    
მხოლოობა და ხატ ერთისა. ეს სახედ სულთაცა ზედა: ნაწილ
Line: 15    
ვიდრემე სულნი ყოველნი, ვითარ ქუეყანისაჲ, წყლისაჲ, აირისაჲ, ცეცხლისაჲ
Line: 16    
და სხუათა ყოველთა სფეროთაჲ, ხოლო გუარ და მხოლოობა
Line: 17    
სული უცთომელისა სფეროჲსაჲ, ანუ თუ უოქიმოჲ სული საყოველთაოჲ
Line: 18    
რომელსა დავსდებთ გონების გუარად, ვითარცა ბჭეთა ზედა
Line: 19    
გონებისათა წარმოდგომილსა. ესე მხოლოობა სულთა და ერთ და
Line: 20    
ხატ ერთის და კუალად არს პირველი გონებაჲ, რომელი პირველად
Line: 21    
აღმკულად და პირველად შედგმულად აღმოაჩინა სიტყუამან, არს უკუე
Line: 22    
ნამდჳლ მყოფი მხოლოობა ყოველთა გონებათა და ყოველთა არსებათა,
Line: 23    
არამედ გაგუარებულთა და გასახეებულთა. ხოლო ყოველი სივრცე გონებათაჲ
Line: 24    
ნაწილ მისდა; არამედ იგი ვითარ ღმერთი და მხედი ყოველთა
Line: 25    
მის მიერ წარნანაქუსთაჲ. ხატ უკუე ერთისა უზადოჲ პირველი
Line: 26    
გონებაჲ და მხოლოობაჲ გონებათაჲ. ვინაჲ ნაწილითა არაერთ,ხოლო
Line: 27    
ვითარ მხოლოჲ გონებათაჲ ერთ და ხატ ერთისა. და ესთავე
Line: 28    
საღმრთოსა რიცხუსა შორის იხილო. რამეთუ ყოველნი რიცხუნი
Line: 29    
ღმრთებრივთა მხოლოთანი მის სწორებით განყენებულისა ერთისად
Line: 30    
შეკრბებიან და მათ ორთა წყაროთადმი, რომელნი მის
Page: 22   Line: 1    
უოცნოჲსგან წარმოიწყაროვნეს და მათ მიერ ყოველნი ესე ქმნილნი
Line: 2    
ერთნი მის უქმნოჲსადმი აღამკუდეს.

Line: 3       
ხოლო სიტყჳერებრივთა შორის ერთ ქმნაჲ გუარისაჲ ჰბაძავს მას
Line: 4    
ერთსა, ვითარ თანშესიტყუასა შორის. რამეთუ სამ არიან ნაწილნი
Line: 5    
სჳლლოგიზმოჲსანი, რომელ არს თანშესიტყუაჲ. ვინაჲ ამას
Line: 6    
თანშესიტყუასა სჳმპერაზმაჲ ერთ ჰყოფს და ერთის გუარ,
Line: 7    
რამეთუ სამთა მიერ საზღვართა ყოველი სჳლლოგიზმოჲ და
Line: 8    
ერთისა სჳმპერაზმაჲსა. ვინაჲ საზღვარნი უკუე იპყრენ ნაწილად,
Line: 9    
ხოლო სჳმპერაზმაჲ, რომელ არს თანგასავალი გუარად.
Line: 10    
ხოლო ყოველი გუარი ერთ არს და განუკუეთელი, ვითარცა გჳსწავიეს.
Line: 11    
ვინაჲ განუკუეთელ ერქუმის, ამისთჳს რომელ თუ რაჲც
Line: 12    
რაჲვე დააკლოს საზღვარსა გუარისასა, არღარა არს იგი გუარ,
Line: 13    
ვისდაცა იყოს გუარ, რამეთუ, უკუეთუ ანუ სიტყჳერი დააკლო ანუ
Line: 14    
მოკუდავი ანუ ზედმიწევნულებისა შემწყნარებლობაჲ, არღარა იყოს
Line: 15    
იგი გუარ კაცისა. და ესე განუკუეთელისათჳს შეისწავე.

Line: 16       
ვინაჲ კუალად სამუსიკელოთაცა რთვათა ზედ მიესხი და მათ
Line: 17    
შორისცა იხილო ცხადად ქმნული ერთი. რამეთუ რაჲ გუარადცა
Line: 18    
მოჰრთო ჴმაჲ და სამუსიკოჲ, მყის გუარი ზედ ექმნების მას, ვითარცა
Line: 19    
ანუ ლმობიერებად აღმძვრელი ანუ სიფიცხედ ანუ მავლტოჲ
Line: 20    
ჴმაჲ და მორთულებაჲ. ამათ ხილულთა ნახიბლადმი ანუ მდედრი და
Line: 21    
თანადამთხე და მარღჳ სიმტკიცეთა სულისათაჲ რაოდენნი აღვრიცხუნე,
Line: 22    
რამეთუ ზოგთა ჴმათასა და მორთულებასა გუართასა რომელთამე
Line: 23    
მზისა , რომელთამე კრონოჲსდად, ანუ დიოჲსდად და
Line: 24    
აფროდიტესდად აღიყვანებს სასწავლოჲ სამუსთაჲ. ხოლო შენ
Line: 25    
რთვანი და შეწყობანი იპატოჲთ ვიდრე ნიტამდის ნაწილად
Line: 26    
იპყრენ, ვითარ და არიანცა, ხოლო ზედამომართებულნი და
Line: 27    
ბუნებითნი ურთიერთას ზიარებანი გუარად. ვინაჲ და ყოველთა შორის
Page: 23   Line: 1    
ხატი და მსგავსებაჲ მის ერთისაჲ. და ესთავე ქუეყანის სამზომლოთაცა
Line: 2    
შორის ცხადად იხილო განმჭურეტმან.

Line: 3       
ვინაჲ იტყჳს, ვითარმედ რომლითა იმრავლა არა ერთ, ხოლო
Line: 4    
რომლითა ივნო და დაუდგნა ერთ ქმნასა ერთ. იხილე რამეთუ მრავლობად
Line: 5    
იტყჳს ნაწილთ-მიერობასა, რამეთუ ყოველი ქმნილი ერთი
Line: 6    
ნაწილთა მიერ შედგების, ხოლო უქმნელსა ერთსა არცა ნაწილნი
Line: 7    
ჰქონან და არცა ასონი და კავშირნი, ამით რომელ ყოველი ასოჲ და
Line: 8    
კავშირი პირველ მისსა არს, ვისდაცა იყოს ასოჲ, ხოლო ერთსა
Line: 9    
უპირველეს არა რაჲ. ვინაჲ ნაწილთ-მიერობაჲ გაეთჳთების ყოველსა
Line: 10    
ქმნისა მიერ წარმოდგომილსა ერთსა, ხოლო უქმნოჲ ერთი ზესთა
Line: 11    
ძეს ნაწილთ-მიერობასა. და კუალად ივნოო, იტყჳს. ყოველი ვნებაჲ
Line: 12    
არა ერთ ტომ არს, რამეთუ ვიტყჳთ, ვითარმედ იყოს თუ მაერთებელი
Line: 13    
მაუკუდავებელად და მგედ, ვითარ გონებისასა,სულისასა, და
Line: 14    
ბუნებისა, და ცისასა. აწ ესე მაერთებელნი ვნებანი ცხორება მათდა
Line: 15    
არიან, რამეთუ იტყჳს პარმენიდი, ვითარმედ ერთისა მიერ
Line: 16    
ცხოვნდებისო ყოველი, ესე იგი არს ერთობისა; და დაუდგნაო ერთ
Line: 17    
ქმნასა, რამეთუ დიდ მისდა არს, დაუდგნეს თუ არსმან თჳთებისა
Line: 18    
მიერ თჳსისა ხატ ქმნასა მის ზესთ არსისა მზისასა, და შესაბამად
Line: 19    
თჳსთა არსებათაჲსა გარდაიტჳფროს ნეტარი იგი ზესთაობაჲ, და
Line: 20    
ცხოვნდეს შორის ერთსა მას, ვითარცა ღმერთსა შორის ღმერთი და
Line: 21    
ვითარცა ერთსა შორის ერთი.

Line: 22       
შეისწავე, ვითარმედ მეორესა თავსა შორის ნაწილთა მიერ
Line: 23    
შედგმულისა ერთისათჳს იტყჳს, რომელი წარმოდგა ზესთა ნაწილთა
Line: 24    
ერთისა ზიარებითა, და იყო ერთცა და არა ერთ, ვითარცა აღმოაჩინა
Line: 25    
სიტყუამან რიცხუთა მიერ, ბუნებითთა მიერ, სიტყჳერებითთა
Line: 26    
მიერ, იტყოდა რაჲ სჳლლოგიზმოჲსა და სჳმპერაზმაჲსათჳს,
Line: 27    
სამუსთა რთვათა და ჴმათათჳს.



Next part



This text is part of the ARMAZI edition of Ioane Petrici, Explanatio in Proclum Diadochum.

Copyright ARMAZI Project, Frankfurt a/M, 22.8.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.