TITUS
Kartlis Cxovreba
Part No. 62
Previous part

Text: Mat.Kartl.  
მატიანე ქართლისა

Chronica Kharthliana




Part: _  
King: 45 
Page of ed.: 249  
Line of ed.: 1  
მეორმოცდახუთე მთავარნი ქართლისა, იოვანე და ძმა მისი ჯუანშერ, ძენი წმიდისა
Line of ed.: 2  
მოწამისა არჩილ მეფისანი, ხოსროიანნი


Line of ed.: 3        შემდგომად ამისსა, რაჟამს აღესრულა წმიდა მოწამე არჩილ, დაშთეს შვი/ლნი
Line of ed.: 4     მისნი იოვანე და ჯუანშერ. წარვიდა იოვანე ეგრისად და წარიტანა თანა დედა და
Line of ed.: 5     ორნი დანი თჳსნი. ხოლო ჯუანშერ და ორნი დანი მისნი დაშთეს ქუეყანასა ქართლისასა
Line of ed.: 6     და კახეთისასა. არამედ უმრწემესი დაჲ მისი იყო სახითა შუენიერ. და მიესმა სიშუენიერე
Line of ed.: 7     მისი ხაზართა მეფესა ხაკანს; მოუგზავნა მოციქული და ითხოვა შუშან ცოლად, და
Line of ed.: 8     უქადა შუელად სარკინოზთა ზედა. რაჟამს მოიწია მოციქული ხაკანისა, მიუმცნო
Line of ed.: 9     ჯუანშერ ძმასა თჳსსა და დედასა. ხოლო მათ არა ინებეს და უთხრეს: "უკეთუ უღონო
Line of ed.: 10     იქმნეს ყოფა ჩუენი, უმჯობეს არს, რათა შევიდეთ საბერძნეთად და მივმართოთ ქრისტიანეთა,
Line of ed.: 11     ვიდრე-ღა-რა შეიგინოს შვილი ჩუენი წარმართთა მიერ". და შუშან-ცა აგინა
Line of ed.: 12     ხაზართა მეფესა.

Line of ed.: 13        შემდგომად სამისა წლისა მოგზავნა ხაკა/ნმან სპასალარი თჳსი ბლუჩან; გამოვლო
Line of ed.: 14     გზა ლეკეთისა და შემოვიდა კახეთად; მოადგა ციხესა, რომელსა შინა იყვნეს ჯუანშერ
Line of ed.: 15     და დაჲ მისი შუშან, და მცირედთა დღეთა წარიღო და ტყუე ყვნა იგინი; შემუსრა
Line of ed.: 16     ქალაქი ტფილისი, წარტყუენა ქართლი და ყოველი ესე ქუეყანა.

Page of ed.: 250  
Line of ed.: 1        და ვითარ წარემართა გზასა დარიალანისასა, დღესა ერთსა რქუა შუშან ძმასა თჳსსა:
Line of ed.: 2     "უმჯობეს ა/რს ჩემთჳს სიკუდილი, რათა ღირს მყოს მე უფალმან წმიდათა დედათა
Line of ed.: 3     თანა, ვიდრე-ღა-რა შევიგინო წარმართთა მიერ". და ჰქონდა მას ბეჭედი, აღმოუგდო
Line of ed.: 4     მას თუალი და მოწოა იგი; რამეთუ იყო თუალსა მას ქუეშე წამალი სასიკუდინე, და
Line of ed.: 5     მუნქუეს-ვე მოკუდა.

Line of ed.: 6        წარვიდა ბლუჩან ხაკანისა, მიჰგუარა ჯუანშერ და მიუთხრა სიკუდილი დისა
Line of ed.: 7     მისისა შუშანისი. ხოლო იგი / განუწყრა არა-მიტანებისათჳს გუამისა მისისა, რომლისა
Line of ed.: 8     წადიერ იყო ხილვად შეიპყრეს ბლუჩან და მოაბეს ყელსა საბელი, და განზიდვად
Line of ed.: 9     სცეს ორთა ცხენოსანთა იმიერ და ამიერ, და მოსწყჳდეს თავი მისი ბოროტად.
Line of ed.: 10     და ვითარ დაჰყო ჯუანშერ წელიწადი შჳდი, განუტევა. ნიჭითა დიდითა ხაკანმან და
Line of ed.: 11     წარმოგზავნა ქუეყანად თჳსად.

Line of ed.: 12        ხოლო ამიერითგან იწყო შემცირებად მეფობამან დიდთა მეფეთა ხუასროანთამან.
Line of ed.: 13     პირველად, უფლება სარკინოზთა განდიდნა და მიერითგან მიეცა ყოველი ესე / ქუეყანა
Line of ed.: 14     ჟამითი-ჟამად რბევასა და ოჴრებასა. მეორედ, იქმნა სიმრავლე მთავართა ქუეყანა/სა
Line of ed.: 15     ქართლისასა და შეერია ბრძოლა, იქმნეს მტერ ურთიერთას. და უკეთუ ვინ-მე გამოჩნდის
Line of ed.: 16     შვილთა შორის ვახტანგისთა, რომელი-მცა ღირს იყო მეფედ, იქმნის შემცირებულ
Line of ed.: 17     სარკინოზთაგან. რამეთუ დაიპყრეს ქალაქი ტფილისი აგარიანთა, შექმნეს სახლად
Line of ed.: 18     საყოფლად თჳსად; მიიღებდეს ხარკსა ქუეყანისა ამისგან, რომელსა ჰქჳან ხარაჯა.
Line of ed.: 19     რამეთუ განგებითა ღმრთისათა სიმრავ/ლისათჳს ცოდვათა ჩუენთასა განდიდნა ნათესავი
Line of ed.: 20     აგარიანთა.

Page of ed.: 251  
Line of ed.: 1        და განეფინა ქადაგება მაჰმად უსჯულოსა და მრავალი ერი შეუდგა მას შემდგომად
Line of ed.: 2     მისსა გამოვიდეს სპარსნი და პონტომდე მოიწინნეს, და ყოველი კაბადუკია დაიპყრეს ღ^ჲვ.

Line of ed.: 3        ხოლო ამან ჯუანშერ შეირთო ცოლი ნათესავი ბაგრატონიანთა, ასული ადარნასესი,
Line of ed.: 4     სახელით ლატავრი, და აბრალა დედამან მისმან მოყვანება მისი ცოლად: არა-თუ-რე
Line of ed.: 5     კეთილად მეცნიერი იყო, ვითარმედ არიან იგინი ნათესავნი დავით წინასწარმეტყუელისანი,
Line of ed.: 6     რომელი-იგი ჴორციელად მამად ღმრთისად იწოდა. და ვითარ იხილა
Line of ed.: 7     ძის ცოლი თჳსი, შეუყუარდა, აკურთხა და დალოცა.

Line of ed.: 8        და ვითარ გარდაჴდეს ამას შინა წელიწადნი მრავალნი, მოვიდა ამირა აგარიანი,
Line of ed.: 9     რომელი მთ/ავრობდა სომხითს, ქართლს და ჰერეთს, სახელით ხუასრო; ამან აღაშენა
Line of ed.: 10     ტფილისი ქალაქი, მოოჴრებული ხაზართაგან.

Line of ed.: 11        ხოლო რაჟამს მოუძ/ლურდეს ბერძენნი, გადგა მათგან ერის-თავი აფხაზთა, სახელით
Line of ed.: 12     ლეონ, ძმის-წული ლეონ ერის-თავისა, რომლისად მიეცა სამკჳდროდ აფხაზეთი.
Line of ed.: 13     ესე მეორე ლეონ ასულის წული იყო ხაზართა მეფისა, და ძალითა მათითა გაადგა
Line of ed.: 14     ბერძენთა, დაიპყრა აფხა/ზეთი და ეგრისი ვიდრე ლიხამდე, სახელ-იდვა მეფე აფხაზთა,
Line of ed.: 15     რამეთუ მიცვალებულ იყო იოვანე და დაბერებულ იყო ჯუანშერ. და შემდგომად ამისსა
Line of ed.: 16     ჯუანშერ-ცა მიიცვალა.

Line of ed.: 17        არამედ სიცოცხლესა-ვე ჯუანშერისსა იცვალა ადარნასე ბაგრატონიანმან ნასამალი
Line of ed.: 18     კლარჯეთისა, შავშეთისა, აჭარისა, ნიგალისა, ასისფორისა, არტანისა და ქუემოსა ტაოსა,
Line of ed.: 19     და ციხეთაგან-ცა რომელნი ჰქონდეს შვილის-შვილთა ვახტანგ მეფისათა. და წარვიდა
Line of ed.: 20     ადარნასე კლარჯეთად და მუნ მოკუდა.

Page of ed.: 252  
Line of ed.: 1        რამეთუ მამა მისი ნერსე, ძე ვარაზ-ბაკურ ანთიპატრიკისა და ამის ვარაზ-ბაკურის მამა,
Line of ed.: 2     სახელით გუარამ კურაპალატი, ძე პირველისა სტეფანოზისი და ძმა დემეტრესი, -- ესენი გარდაცვალებულ
Line of ed.: 3     იყვნეს; და ძმანი ამის ადარნასესნი, სახელით ფილიპე და სტეფანოზ, იგინი-ცა
Line of ed.: 4     მომკუდარ იყვნეს.



King: 46 
Line of ed.: 5  
მეორმოცდაექუსე კურაპალატი ქართლისა, აშოტ. ძე ადარნასესი, ბაგრატოანი


Line of ed.: 6        შემდგომად სიკუდილისა ადარნასესისა განადიდა უფალმან მეფობა აშოტ კურაპალატისა: ხოლო
Line of ed.: 7     ეუფლა ქართლს და საზღვართა მისთა. / რამეთუ მათ-ვე ჟამთა შესრულ იყო მასლამა საბერძნეთად, და
Line of ed.: 8     შეიქცა მოუძლურებული და განწბილებული.
Line of ed.: 9     მაშინ ბერძენთა მეფემან მოუბოძა კურაპალატობა აშოტს, და მოუძლურებულ იყვნეს
Line of ed.: 10     სარკინოზნი, და განდიდნა აშოტ კურაპალატი. ხოლო ტფილისს არა-ვინ დარჩა სარკინოზთაგანი
Line of ed.: 11     თჳნიერ ალი შუაბის ძ/ისა. და გრიგოლი მთავრობდა კახეთს.

Line of ed.: 12        მას ჟამსა გამოილაშქრა აშოტ კურაპალატმან, და უშუელა თ/ევდოსი აფხაზთა
Line of ed.: 13     მეფემან, ძემან მეორისა ლეონისმან, რომელი-იგი სიძე იყო აშოტ კურაპალატისა.
Line of ed.: 14     მოვიდა გრიგოლ კახეთით, და გრიგოლს უშუელეს მთიულთა და წანართა და ამირამან
Line of ed.: 15     ტფილელმან. და შეიბნეს ქსანსა ზედა აშოტ და გრიგოლ. გააქციეს გრიგოლ, მთავარი
Page of ed.: 253   Line of ed.: 1     კახეთისა, და დაიპყრეს ქუეყანა, რომელი ჰქონდა ქართლისაგან. და დაიპყრა
Line of ed.: 2     აშოტ კლარჯეთითგან ვიდრე ქსნამდე.

Line of ed.: 3        შემდგომად ამისსა მოვიდა ხალილ იზიდის ძე არაბიელი, და დაიპყრა სომხითი,
Line of ed.: 4     ქართლი და ჰერეთი. და მოკლეს აშოტ კურაპალატი გარდაბანს, ეკლესიასა შინა,
Line of ed.: 5     და სისხლი მისი, რომელი მაშინ დაითხია, აწ-ცა იხი/ლვების ვითარცა ახალი.

Page of ed.: 254  
Line of ed.: 1        ხოლო კუალად-ცა ეუფლნეს სარკინოზნი ქართლსა. და ვითარ წარვიდა ხალილ,
Line of ed.: 2     დაუტევა ამირად ალი შუაბის ძე. მას ჟამსა შეითქუნეს გარდაბანელნი და განაჩინეს
Line of ed.: 3     ქორეპისკოპოსად დაჩი, ძე იოვანე ქუაბულის ძისა და შემდგომად ამისსა დასუეს ქორეპისკოპოსად
Line of ed.: 4     სამოელ დონაური. კუალად მეორედ მოვიდა იგი-ვე ხალილ არაბი. შეებნეს
Line of ed.: 5     გარდაბანელნი, გავაზს; და გააქციეს / ხალილ, და მოსწყდა სიმრავლე ფრიადი.

Page of ed.: 255  
Line of ed.: 1        კუალად დაჯდა ამირად ტფილისს / საჰაკ ისმაელის ძე. ხოლო ხალილ მოვიდა მესამედ,
Line of ed.: 2     და მოკლეს ჯავახეთს და ძე მისი მოჰამედ მოვიდა ქართლს. მოერთო მას ბაგრატ,
Line of ed.: 3     ძე აშოტ კურაპალატისა, და მისცა მას ქართლი.



King: 47 
Line of ed.: 4  
მეორმოცდაშვიდე კურაპალატი, ბაგრატ, ძე აშოტ კურაპალატისა და ძმა ადარნესესი
Line of ed.: 5  
და გუარამისი. ბაგრატოანი


Line of ed.: 6        ხოლო ამან ბაგრატ და ძმათა მისთა დაიპყრეს არტანუჯით გამოღმართ მათი ნაქონები
Line of ed.: 7     იგი მამულები მამისა მათისა, და მორჩილობდეს სარკინოზთა. ხოლო ვითარ მოვიდა მოჰამედ
Line of ed.: 8     ქართლს და მიერთო მას ბაგრატ კურაპალატი, მაშინ

Line of ed.: 9        გამოვიდა საჰაკ, ამირა ტფილელი, ლაშქრითა და დადგა რეჴს, ხოლო მოჰამედ
Line of ed.: 10     და ბაგრატ წარიღეს უფლისციხე. და მოვიდეს კახნი გარდაბანელნი შუელად საჰაკისა;
Line of ed.: 11     შეიბნეს რეჴს და იყო ბრძოლა მათ შორის: არ-ცა იგინი გაიქცეს და არ-ცა იგინი,
Line of ed.: 12     ვიდრემდის გაიყარნეს. აიყარა მოჰამედ და წარვიდა ბარდავს.

Line of ed.: 13        ხოლო ამან ბაგრატ გააჩინა და განაწესა კათალიკოსი აფხაზეთს ქრისტეს აქეთ ყ^ლ.

Line of ed.: 14        აქა ჟამამდის გარდასრულ იყვნეს წელიწადნი მოჰამედის გამოჩინებითგან, / რომელმან
Line of ed.: 15     სარკინოზთა სჯული დაუდვა, ორას ცხრამეტნი.

Page of ed.: 256  
Line of ed.: 1        მაშინ მოვიდა ბუღა თურქი მონა ბაღდადით რომელი გამოეგზავნა ამირმუმნსა,
Line of ed.: 2     სპითა დიდითა: შემუსრა ყოველი სომხითი და ტყუე ყვნა ყოველნი მთავარნი მათნი.
Line of ed.: 3     და მოვიდა და მოადგა ქალაქსა ტფილისსა, რამეთუ არა მორჩილობდა ამირა სააკ:
Line of ed.: 4     / მოკლა სააკ, შემუსრა ტფილისი, დაწუა ცეცხლითა და მოაოჴრნა ყოველნი არენი მისნი.

Line of ed.: 5        და თევდოსი, მეფე აფხაზთა, გამოვიდა წინა-აღმდგომად მისა, და დადგა კუერცხობს.
Line of ed.: 6     ხოლო ბუღა, ვითარცა ცნა, წარავლინა ზირაქ, სპასალარი თჳსი, და ბაგრატ,
Line of ed.: 7     ძე აშოტ კურაპალატისა: / შეიბნეს და გააქცივნეს აფხაზნი, და მოსწყდა სიმრავლე ურიცხჳ.
Line of ed.: 8     და თევდოსი მეფე წარვიდა მეოტი გზასა დვალეთისასა.

Line of ed.: 9        კუალად უკუ-მოქცეულთა დაუდგეს წინა გარდაბანელნი ჯუარის-გუერდსა, და ავნეს
Line of ed.: 10     დიდად ლაშქარსა. ვითარ ცნა ბუღა, აღიყარა მუნით და მოვიდა ჭართალეთს, და დადგა
Line of ed.: 11     მუნ შინა; აღიყვანნა მთიულთაგან მძევალნი, კაცი სამასი, და ლამოდა შესლვასა
Line of ed.: 12     ოვსეთად, და შევიდა ცხავატამდის. ხოლო აბულაბაზ სომეხთა ერის-თავმან და გუარამ
Line of ed.: 13     აშოტის ძემან მიუწერეს მთიულთა, რა/თა არა შეუშუან. ხოლო მათ გაწირნეს მძევალნი
Line of ed.: 14     მათნი. უშუელა ღმერთმან: რამეთუ მოვიდა თოვლი, დაუდგეს წინა და შეებნეს. მოსცა
Line of ed.: 15     ღმერთმან / ძლევა, და მოკუდა ურიცხჳ ერი სარკინოზთა; და ცხენმან მათმან ძოვა
Line of ed.: 16     იელი, და დაიჴოცა ფრიად. ხოლო სიმრავლისაგან ლაშქრისა არა აჩნდა დაკლება,
Line of ed.: 17     რამეთუ იყო სიმრავლე მისი ვითარ ასოცი ათასი.

Line of ed.: 18        შეიქცა გარე და დაიზამთრა ბარდავს და შეიპყრა ხუცისა ვინ-მე ძე, რომელი
Line of ed.: 19     გამთავრებულ იყო, და შემუსრა გარდაბანი. განაღო კარი დარუბანდისა და გამოიყვანნა
Line of ed.: 20     ხაზარნი, სახლი სამასი, და დასხნა იგინი შანქორს. დარიალანით გამოიყვანნა
Page of ed.: 257   Line of ed.: 1     ოვსნი ვითარ სახლი ასი, / და დასხნა იგინი დმანისს, და ენება ზაფხულის შესლვა
Line of ed.: 2     ოვსეთად. ხოლო ამირმუმნმან ვითარ ცნა, ვითარმედ ხაზართა, ტომთა მისთა, ზრახავს,
Line of ed.: 3     მოუვლინა ბუღას, რათა დაუტეოს ქართლი ჰუმედს, ხალილის ძესა. და წარვიდა
Line of ed.: 4     ბუღა, და ამირობდა ჰუმედ, ხალილის ძე. და გარდაადგინა ამირამან მან ჰუმედ და
Line of ed.: 5     დაადგინა ისე შიხის ძე, ნათესავი ჰუმედისი-ვე.

Line of ed.: 6        და ქორეპისკოპოსი იყო გაბრიელ დონაური, ძმა სამოელ ქორეპისკოპოსისა. და
Line of ed.: 7     წარვიდა ისე, და მოვიდა სხუა ამირა, აბრაჰამ. და მოვიდა კუალად ამირად ხალილი/ს ძე
Line of ed.: 8     ჰუმედ, და უფროს ნებიერად დაიპყრა ყოველი ესე ქუეყანა: სომხითი, ქართლი და რანი.

Line of ed.: 9        და წარვიდა ხალილის ძე, და დადგა ამირად კაცი სააკის მონათაგანი, სახელით
Line of ed.: 10     გაბულოც. ხოლო გუარამ, ძემან აშოტ კურაპალატისამან, შეიპყრა გაბულოც და
Line of ed.: 11     წარსცა საბერძნეთად: რამეთუ განდიდებულ იყო გაბულოც და დაემორჩილნეს გარდაბანელნი.

Line of ed.: 12        და ბრძოდა აშოტ მამის ძმის-წულსა მისსა, ძმასა გუარამისსა. ხოლო გუარამს
Line of ed.: 13     დაეპყრა ჯავახეთი, თრიალეთი, ტაშირი და აბოცი, და არტანი. და ჰბრძოდა სარკინოზთა: ზოგ-ჯერ
Line of ed.: 14     სძლის გუარამ და ზოგ-ჯერ სარკინოზთა. ხოლო გუარამ განუყვნა
Line of ed.: 15     ქუეყანანი ძმათა თჳსთა / ადარნასეს და ბაგრატს, და აბოცი განუყო ცოლის ძმასა
Line of ed.: 16     თჳსსა სომეხთა მეფესა.

Line of ed.: 17        და შემდგომად ამისა გარდაიცვალა ადარნასე, ძმა ამის გუარამისა და ძე აშოტ
Line of ed.: 18     კურაპალატისა.

Page of ed.: 258  
Line of ed.: 1        გარდაიცვალა ბაგრატ კურაპალატი, ძმა ამის ადარნასესი, ქორონიკონსა ე^ვლ, და დაუტევნა
Line of ed.: 2     სამნი ძენი: დავით, აშოტ და ადარნასე.

Line of ed.: 3        გარდაიცვალა ესე ადარნასე ქორონიკონსა ჟ^დ.

Line of ed.: 4        გარდაიცვალა აშოტ, ძმა ამის ადარნასესი და ძე ბაგრატ კურაპალატისა, ქორონიკონსა რ^ე.

Line of ed.: 5        მას ჟამსა გამოვიდა გიორგი, აფხაზთა მეფე, ძმა თეოდოსესი და დემეტრესი,
Line of ed.: 6     ძე ლეონისი; დაიპყრა ქართლი და დაუტევა ერის-თავად ჩიხას ძე დემეტრესი, და ვითარ
Line of ed.: 7     გარდაიცვალა გიორგი აფხაზთა მეფე, დარჩა ძე დემეტრესი მცირე, რომელსა ერქუა
Line of ed.: 8     ბაგრატ, რომელი იცნო/ბების ექსორია-ქმნილობით. და ცოლმან გიორგი მეფისამან
Line of ed.: 9     მოკლა ძე დემეტრესი, ერის-თავი ჩიხისა. და მცრუა იგი ივანე მთავარსა შავლიანსა,
Line of ed.: 10     და შთააგდეს ბაგრატ ზღუასა. ხოლო ღმერთმან განარინა იგი, და მიიწია ქალაქად
Line of ed.: 11     კოსტანტინეპოლედ. და მოჰგუარა მეფემან იოვანე ძესა თჳსსა ადარნასეს ცოლი, ასული
Line of ed.: 12     გუარამ აშოტის ძისა. და მოკუდა იოვანე, მეფე აფხაზთა, და მეფობდა მის წილ ძე
Line of ed.: 13     მისი ადარნასე. და შეიპყრნა ლიპარიტ ქუეყანანი თრიალეთისანი, აღაგო ციხე კლდე-კართა
Line of ed.: 14     და იპატრონა დავით ბაგრატის ძე.

Line of ed.: 15        თეოდოსი მეორე გარდაიცვალა ცოლ-შვილიანად, და დაჯდა მეფედ გიორგი, რომელსა
Line of ed.: 16     საუფლისწულოდ ჰქონდა აღწეფი. ამისთჳს ეწოდა მას გიორგი აღწეფელი. თეოდოსიმ იბატონა
Line of ed.: 17     ოცდაშჳდი წელი.



King: 48 
Line of ed.: 18  
მეორმოცდარვე მეფე, კურაპალატი დავით, ძე ბაგრატ კურაპალატისა. ბაგრატოანი


Line of ed.: 19        ხოლო ამას დავით კურაპალატსა აღუდგა მტრად ნასრა, ძე გუარამ მამფლისა, რომელი
Line of ed.: 20     იყო მამის ძმა ამის დავითისი.

Page of ed.: 259  
Line of ed.: 1        ხოლო ნასრა, ძე გუარამისი, და გურგენ იყვნეს აფხაზთა კერძ, ხოლო დავით
Line of ed.: 2     და ლიპარიტ უშუელდეს სომეხთა, და იბრძოდეს სომეხნი და აფხაზნი ქართლსა ზედა.
Line of ed.: 3     მას ჟამსა მონაზონ იქმნა გუარამ.

Line of ed.: 4        ხოლო ამან დავით კურაპალატმან აღაშენა ეკლესია ხახულისა.

Line of ed.: 5        და ვითარ მოკუდა კახთა ქორეპისკოპოსი გაბრიელ დონაური, დაჯდა ქორეპისკოპოსად
Line of ed.: 6     ფადლა არევმანელი, / კაცი ბრძენი და საქმის-მეცნიერი.

Line of ed.: 7        მას ჟამსა, ვითარცა მოიტყუა ნასრა ძემან გუარამისმან დავით ძე ბაგრატისი,
Line of ed.: 8     მამის ძმის-წული მისი, და მოკლა იგი



Line of ed.: 9  
ჩანართი


Line of ed.: 10        ქორონიკონსა რ^ა, და დაუტევა ძე სახელით ადარნასე, რომელი მეფე იქმნა შემდგომად
Line of ed.: 11     მამისა თჳსისა.

Line of ed.: 12        გარდაიცვალა აშოტ კეკელა, ძე ადარნასესი, მისა აშოტ დიდისა ქორონიკონსა პ^ზ.

Line of ed.: 13        გარდაიცვალა სუმბატ მამფალი არტანუჯელი, ძმა აშოტ კეკელასი და ძე ადარნასესი,
Line of ed.: 14     ძისა აშოტ დიდისა, ქორონიკონსა რ^თ.

Line of ed.: 15        გარდაიცვალა ძე ამის სუმბატისა, დავით მამფალი მონაზონ-ქმნილი, ქორონიკონსა რ^ჲგ.

Line of ed.: 16        გარდაიცვალა სუმბატ ერის-თავთ-ერის-თავი, ძე მის დავით მამფალ-მონაზონისა, ქორონიკონსა
Line of ed.: 17     ს^ჱ, და დაუტევნა ძენი ორნი: დავით და ბაგრატ.

Line of ed.: 18        გარდაიცვალა ესე ბაგრატ, ძე სუმბატისი და ძმა დავითისი, ქორონიკონსა ს^ჱ, მას-ვე
Line of ed.: 19     წელსა, რომელსა წელსა მოკუდა მამა მისი სუმბატ, და დაუტევნა ძენი ორნი: გურგენ და
Line of ed.: 20     სუმბატ.

Line of ed.: 21        ხოლო გურგენ დაუტევა ძე ერთი, სახელით დემეტრე; და სუმბატ დაუტევა ძე ერთი,
Line of ed.: 22     სახელით ბაგრატ.

Line of ed.: 23        გარდაიცვალა გურგენ კურაპალატი, ძმა სუმბატ მამფალ არტანუჯელისა და ძე ადარნასესი,
Line of ed.: 24     ძმისა აშოტ დიდისა, ქორონიკონსა რ^ია.

Page of ed.: 260  
Line of ed.: 1        გარდაიცვალა აშოტ კუხი, რომელმან აღაშენა ტბეთი საეპისკოპოსო, ძე მის გურგენ
Line of ed.: 2     კურაპალატისა, ქორონიკონსა რ^ლჱ.

Line of ed.: 3        გარდაიცვალა ადარნასე ერის-თავთ-ერის-თავი, ძე გურგენ კურაპალატისა, ძმა აშოტ კუხისა,
Line of ed.: 4     ქორონიკონსა რ^ივ, და დაუტევნა ორნი ძენი: დავით ერის-თავთ-ერის-თავი და გურგენ
Line of ed.: 5     ერის-თავთ-ერის-თავი.

Line of ed.: 6        გარდაიცვალა ეს გურგენ ერის-თავთ-ერის-თავი, ძმა დავით ერის-თავისა, ქორონიკონსა რ^ჲა.

Line of ed.: 7        გარდაიცვალა ბაგრატ მამფალ არტანუჯელი, ძე სუმბატ მამფალ-ანთიპატი არტანუჯელისა,
Line of ed.: 8     ძისა ადარნასესი, და ძმა დავით მამფალ მონაზონ-ქმნილისა, ქორონიკონსა რ^კთ.

Line of ed.: 9        გარდაიცვალა ადარნასე-ყოფილი და მონაზონ-ქმნილი ბასილი, ძე მის ბაგრატ მამფალ არტანუჯელისა,
Line of ed.: 10     ქორონიკონსა რ^ჲე.

Line of ed.: 11        გარდაიცვალა აშოტ, ძმა ადარნასე მონაზონ-ქმნილისა და ძე ბაგრატ მამფალ არტანუჯელისა,
Line of ed.: 12     ქორონიკონსა რ^ნთ.

Line of ed.: 13        გარდაიცვალა დავით ერის-თავთ-ერის-თავი, ძე ბაგრატ მამფალ არტანუჯელისა და ძმა
Line of ed.: 14     ადარნასე-ყოფილ ბასილისა, ქორონიკონსა რ^კჱ.

Line of ed.: 15        გარდაიცვალა გურგენ ერის-თავი, ძმა ამის დავით ერის-თავთ-ერის-თავისა და ძე ბაგრატ
Line of ed.: 16     მამფალ არტანუჯელისა, ქორონიკონსა რ^მგ.

Line of ed.: 17        გარდაიცვალა გურგენ ძე მის გურგენ ერის-თავისა, ძისა ბაგრატ მამფალ არტანუჯელისა,
Line of ed.: 18     ქორონიკონსა რ^პჱ.

Line of ed.: 19        ხოლო ვიწყოთ ჩუენ პირველი-ვე ამბავი იგი დავით კურაპალატისა, რომელი მოკლა ნასრი,
Line of ed.: 20     მამის ძმის-წულმან მისმან, ძემან გუარამ მამფალისამან.

Line of ed.: 21        / ხოლო ნასრას შეუკრბეს მტერად სომეხნი, ლიპარიტ და ქართველნი, და აშოტ
Line of ed.: 22     ძმა დავითისი, და მათ თანა სა/რკინოზნი. და შეებნეს ნასრას და გააქციეს, და
Line of ed.: 23     მიუხუნეს ციხენი. და წარვიდა საბერძნეთს წინაშე ბერძენთა მეფისა.

Line of ed.: 24        და მოკუდა გუარამ ძე აშოტისი, და დამარხეს ოპიზას, მეორედ მისგან აღშენებულსა.



King: 49 
Page of ed.: 261  
Line of ed.: 1  
მერმოცდაცხრე მეფე. ადარნასე. ძე დავით მეფე-კურაპალატისა. ბაგრატოანი


Line of ed.: 2        და დასუეს ქართველთა მეფედ ადარნასე, ძე დავით კურაპალატისა, ხოლო ამან ადარნასე
Line of ed.: 3     მეფობასა შინა მისსა აღაშენა ბანა, ჴელითა კჳრიკე ბანელისათა, რომელი-იგი იქმნა
Line of ed.: 4     პირველ ეპისკოპოს ბანელ.

Line of ed.: 5        ხოლო ბაგრატ, ძე აფხაზთა მეფისა დემეტრესი, შესრულ იყო საბერძნეთად,
Line of ed.: 6     კოსტანტინეპოლედ, და მოსცა ბერძენთა მეფემან ლაშქარი, და მოგზავნა ზღჳთ და
Line of ed.: 7     ნავითა შემოვიდა აფხაზეთად, და მოკლა ადარნასე, ძე იოვანესი, და დაიპყრა აფხაზეთი.
Line of ed.: 8     და შეირთო ცოლი მისი ცოლად, ასული გუარამისი; და გამოიყვანა ბაგრატ
Line of ed.: 9     აფხაზთა მეფემან ნასრა ცოლის ძმა მისი საბერძნეთით და მისცა ლაშქარი მისი.
Line of ed.: 10     ხოლო ნასრა შეიპყრნა სამნი ციხენი სამცხეს: ოძრჴე, ჯუარის-ციხე და ლომსიანთა,
Line of ed.: 11     გუარამისი-ვე აღშენებული.

Line of ed.: 12        მოვიდეს გურგენ და ადარნასე, ძე დავითისი; უშუ/ელეს სომეხთა, შეიბნეს მტკუარსა
Line of ed.: 13     ზედა; იძლივნეს აფხაზნი, მოკლეს ნასრა და ბაყათარ, მთავარი / ოვსი, და ერის-თავი
Line of ed.: 14     აფხაზთა.

Page of ed.: 262  
Line of ed.: 1        ხოლო ფადლა ქორეპისკოპოსი განძლიერდა და დაიმორჩილნა გარდაბანელნი, და
Line of ed.: 2     შემდგომად მისსა დაჯდა კჳრიკე ქორეპისკოპოსად; და იპყრობდეს ქართლს აზნაურნი.

Line of ed.: 3        მას ჟამსა გამოვიდა კოსტანტი, აფხაზთა მეფე, დაიპყრა ქართლი, და ემტერა
Line of ed.: 4     სომეხთა / მეფე სუმბატ ტიეზერაკალი; გამოილაშქრა სპითა დიდითა, და მოადგა უფლისციხესა,
Line of ed.: 5     და მოიღეს პალან-კურდანი, აღმოაგეს ზემო-კერძო და წარიღეს ციხე ჴერჴითა.
Line of ed.: 6     ხოლო კეთილად იმზახნეს სუმბატ და კოსტანტი, და უკუ-მოსცა უფლისციხე და
Line of ed.: 7     ყოველი ქართლი.

Line of ed.: 8        ხოლო ამისსა შემდგომად მოვიდა ამირა აგარიანი, სახელით აბულ-კასიმ, ძე აბუსაჯისი,
Line of ed.: 9     რომელი გამოეგზავნა ამირმუმნსა სპითა დიდითა და ურიცხჳთა, რომელთა
Line of ed.: 10     არა იტევდა ქუეყანა. რამეთუ მოვიდა პირველად სომხითს, და მოსრა ყოველი სომხითი,
Line of ed.: 11     სივნეთი, ვაეძორი და ასფურაგანი. და სუმბატ სომეხთა მეფემან ვერ დაიდგნა
Line of ed.: 12     ზარისა მისისაგან, და წარმოვიდა მუნით მეო/ტობით და მიმართა მთათა / აფხაზეთისათა,
Line of ed.: 13     და მუნ იყოფოდა.

Page of ed.: 263  
Line of ed.: 1        და მოვიდა აბუსაჯის ძე ტფილისს, და მას ჟამსა ამირა იყო ჯაფარ, ძე ალისი,
Line of ed.: 2     მოვიდა და მოადგა უჯარმოს. შიგა დგა სამასი კაცი, და ჰბრძოდეს მრავალთა დღეთა.
Line of ed.: 3     და ვითარ იხილეს, რამეთუ ვერ დაუდგმიდეს, დააგდეს ღამე და გარდაიხუეწნეს: რომელნი-მე
Line of ed.: 4     წარვიდეს და რომელთა-მე ეწივნეს და დაჴოცნეს, ვითარცა ცნეს ბოჭორმელთა
Line of ed.: 5     ციხოვანთა წაღება უჯარმისა, დააგდეს ციხე და გარდაიხუ/ეწნეს. რაჟამს მოვიდეს,
Line of ed.: 6     პოვეს იგი უკაცური და თქუეს: "რომელი ბაკი იყო, მუნ შინა ფიცხლად შეგუებნეს;
Line of ed.: 7     და რომელი ციხე არს, იგი უკაცურად დაუგდიათ". აღიღეს ბოჭორმა და დაიჭირეს
Line of ed.: 8     ციხედ-ვე, და უჯარმის ზღუდენი დაარღჳვნეს.

Line of ed.: 9        ხოლო კჳრიკე ქორეპისკოპოსმან ვითარ იხილა, რომელ არა იყო ღონე მისი,
Line of ed.: 10     მიენდო ფიცითა, მივიდა და ნახა; და ჰკითხა მან: "ვინ გაწჳა აქა მოსლვა?" და უთხრა:
Line of ed.: 11     "მაწჳა დედამან ჩემმან". და თქუა: "არა ვატკინო გული ერთისა შემხედვარსა". და
Line of ed.: 12     შეუყუარდა სიკეთისა მისისათჳს და განუტევა, გარნა ბოჭო/რმა თჳთ დაიჭირა.

Line of ed.: 13        შემდგომად ამისა შემოვიდა ქართლად, და მოაოჴრა ქართლი; და ვიდრე იგი
Line of ed.: 14     შემოვიდოდა, მოარღჳვნეს ზღუდენი უფლისციხისანი, რომელ არა დაიმჭირონ. შე/ვიდა
Line of ed.: 15     მუნით სამცხეს, და მოაოჴრა სამცხე და ჯავახეთი, მოადგა ციხესა თმოგჳსასა. და
Line of ed.: 16     ვითარ იხილა სიმტკიცე მისი და სიმაგრე, აიყარა მუნით, მოვიდა ყუელს, მოადგა
Line of ed.: 17     გარე და უწყო ბრძოლად.

Line of ed.: 18        იყო მუნ შინა ჭაბუკი ერთი, სახელით გობრონ; ებრძოდა შიგნით გამოღმართ
Line of ed.: 19     ყოველთა დღეთა მოყუასთა თჳსთა თანა. და ვითარ წარიღეს ციხე იგი, შეიპყრეს
Page of ed.: 264   Line of ed.: 1     წმიდა გობრონ და აწამეს, რომლისა წამება მისი ვრცელად აღწერა წმიდამან მამამან
Line of ed.: 2     ჩუენმან სტეფანე მტბევარ ეპისკოპოსმან.

Line of ed.: 3        აღიყარა მუნით და წარვიდა დვინად ქალაქად. მოვიდეს და უთხრეს, ვითარმედ
Line of ed.: 4     სუმბატ მეფე შევიდა / ციხესა კაპოეტისასა; მსწრაფლ აღიყარა და მიუმცნო ლაშქარსა
Line of ed.: 5     თჳსსა, რათა ყოველი კაცი, რომელი პოვონ ცოცხალი, გამოიყვანონ მის წინაშე
Line of ed.: 6     მოვიდა და მოადგა ციხესა კაპოეტისასა; და ციხოვანთა დედა-წული რომელი პოვა
Line of ed.: 7     გარეგნით, დაიპყრა ჴელთა. ამისთჳს / გამოსცეს ციხე და შეიპყრეს სუმბატ; წარიყვანა
Line of ed.: 8     დვინს, ჩამოჰკიდა ძელსა და მოკუდა.

Line of ed.: 9        შემდგომად ამისა, ვითარ გარდაჴდეს წელნი რა-ოდენნი-მე და მოეშენა ქუეყანა,
Line of ed.: 10     მაშინ უჴმო კჳრიკე ქორეპისკოპოსმან კოსტანტი აფხაზთა მეფესა; / ჩავიდეს ჰერეთად და
Line of ed.: 11     მოადგეს ციხესა ვეჟინისასა. აფხაზთა მეფე მოადგა ზედათ-კერძო, და
Line of ed.: 12     კჳრიკე ქუემოთ. და ვითარ მისწურეს წაღებად, მაშინ ადარნასე პატრიკი მოვიდა,
Line of ed.: 13     პარასკევის ჯუარსა მიუპყრა ზავის პირი, მოსცა აფხაზთა მეფესა არიში, გავაზნი, და
Line of ed.: 14     კჳრიკეს ორჭობი. ვითარ დაიზავნეს, და შემოიქცეს. მოვიდა კოსტანტი, აფხაზთა
Line of ed.: 15     მეფე, ილოცა ალავერდს წმიდის გიორგის წინაშე, და შემოსა ხატი მისი ოქროთა.
Line of ed.: 16     ხოლო ლაშქარი მისი უმრავლესი წარავლინა გზასა გარესა და ფრიად პატივ-სცა
Line of ed.: 17     კჳრიკე ქორეპისკოპოსმან, და წარ/ვიდა ქუეყანად თჳსად.

Line of ed.: 18        შემდგომად მცირედთა დღეთა გარდაიცვალა კოსტანტი, აფხაზთა მეფე, და იშლებოდა
Line of ed.: 19     ქუეყანა აფხაზეთისა ჟამ რა-ოდენ-მე. რამეთუ ესხნეს ძენი ორნი კოსტანტი მეფესა:
Page of ed.: 265   Line of ed.: 1     ერთი უხუცესი და მეორე, რომელი უშვა მეორემან ცოლმან, უმრწემესი. უხუცესსა
Line of ed.: 2     ერქუა გიორგი, უმრწემესსა ბაგრატ. / და იყო მათ შორის ბრძოლა ფიცხელი, რომელი
Line of ed.: 3     თჳთოეულად ჰპოვო ცხოვრებასა მათსა.

Line of ed.: 4        ხოლო ესე ბაგრატ სიძე იყო გურგენ ერის-თავთ-ერის-თავისა; უშუელდა გურგენ
Line of ed.: 5     ყოვლითა ძალითა მისითა. ვიდრე არა მიიცვალა ბაგრატ, არა იყო მშჳდობა და შ/ემდგომად
Line of ed.: 6     სიკუდილისა მისისა მიიღო სრულობით მეფობა აფხაზთა გიორგი მეფემან.
Line of ed.: 7     იყო იგი სრული ყოვლითა სიკეთითა, სიმჴნითა და ახოვნებითა; ღმრთის-მოყუარე
Line of ed.: 8     იყო, უმეტეს ყოველთა მაშენებელი ეკლესიათა, მოწყალე გლახაკთა, უხჳ და მდაბალი,
Line of ed.: 9     და ყოვლითა კეთილითა და სათნოებითა სრული. ამან განაგნა და განაწყუნა ყოველნი
Line of ed.: 10     საქმენი მამულსა და სამეფოსა მისსა: აღაშენა საყდარი ჭყონდიდისა, შექმნა საეპისკოპ/ოსოდ,
Line of ed.: 11     და განაშუენა იგი ნაწილთა სიმრავლითა წმიდათა მარტჳლთათა.

Line of ed.: 12        მას ჟამსა გარდაიცვალა კჳრიკე ქორეპისკოპოსი, და დაჯდა ქორეპისკოპოსად
Line of ed.: 13     ფადლა, ძე კჳრიკესი; ამან აღაგო ციხე ლოწობანთა. ამას-ვე ჟამსა მოვიდეს სარკინოზნი,
Line of ed.: 14     რომელთა / უჴმობდეს საჯობით, და მოტყუენეს კახეთი, და დაწუეს ჯუარი და
Line of ed.: 15     მცხეთა, და შეიქცეს; და წარვიდეს და წარიტანეს თანა ჯუარი პატიოსანი დაჭრილი.
Line of ed.: 16     და შეედვათ სნება მუცლისა, და გულის-ხმა ყვეს, რომელ ჯუარისაგან ევნოთ. შეკრიბნეს
Line of ed.: 17     ნაწილნი და წარმოსცნეს ჯუარსა. ჩაკრიბნეს ბუდესა შინა და აღმართეს ადგილსა-ვე თჳსსა

Page of ed.: 266  
Line of ed.: 1        და ჰერეთსა-ვე, მეფობამდე იშხანიკისსა, პირველნი ყოველნი იყვნეს მწუალებელნი;
Line of ed.: 2     ხოლო იშხანიკ დის-წული იყო / გურგენ ერის-თავთ-ერის-თავისა, და დედამან მისმან
Line of ed.: 3     მოაქცივნა მართლ-მადიდებელად, დინარ დედოფალმან. და სალართა დაეპყრა მაშინ
Line of ed.: 4     ბარდავი და ადარბადაგანი.

Line of ed.: 5        ხოლო გიორგი აფხაზთა მეფემან მისცა ქართლი ძესა თჳსსა უხუცესსა კოსტანტის.



Line of ed.: 6  
ჩანართი


Line of ed.: 7        რამეთუ მაშინ გარდაცვალებულ იყო მეფე ადარნასე, ქორონიკონს რ^მგ.

Line of ed.: 8        და გარდაიცვალა ძე ამის ადარნასე მეფისა, აშოტ კურაპალატი, ქორონიკონსა რ^ოდ.

Line of ed.: 9        გარდაიცვალა ძმა ამის აშოტ კურაპალატისა, მეფე დავით, ქორონიკონსა რ^ნზ.

Line of ed.: 10        გარდაიცვალა ყმა ამათი და მე ადარნასე მეფისა, ბაგრატ მაგისტროსი კურაპალატი,
Line of ed.: 11     ქორონიკონსა რ^ჲე.

Line of ed.: 12        გარდაიცვალა მე ამის ბაგრატისა, ადარნასე კურაპალატი, ქორონიკონსა რ-პა.

Line of ed.: 13        გარდაიცვალა ბაგრატ, ძე ამის ადარნასე კურაპალატისა, ქორონიკონსა რ^პთ.

Line of ed.: 14        გარდაიცვალა დავით ერის-თავთ-ერის-თავი, ძმა ამის ბაგრატისა, ქორონიკონსა რ-პვ.

Line of ed.: 15        გარდაიცვალა სუმბატ მეფე-კურაპალატი, ძე ადარნასე მეფისა, და ძმა დავით მეფისა,
Line of ed.: 16     ქორონიკონსა რ^ოჱ, და დაუტევნა ძენი ორნი: ბაგრატ რეგუენი, რომელი შემდგომად მამისა
Line of ed.: 17     თჳსისა მეფე იქმნა, და ადარნასე კურაპალატი.

Line of ed.: 18        გარდაიცვალა ესე ადარნასე კურაპალატი ქორონიკონსა ს^გ.

Line of ed.: 19        გარდაიცვალა ძე ამის ადარნასესი, დავით დიდი კურაპალატი, აღსავსე სიკეთითა, რომლისა
Line of ed.: 20     ამბავი ქუემო-რე სიტყუამან ცხად ჰყოს, ქორონიკონსა ს-კა.

Line of ed.: 21        გარდაიცვალა მამის ძმა ამის დავით კურაპალატისა და ძე სუმბატ მეფე-კურაპალატისა,
Line of ed.: 22     ბაგრატ მეფე რეგუენი, ქორონიკონსა ს^იდ.

Line of ed.: 23        გარდაიცვალა ძე ამის ბაგრატ მეფე რეგუენისი, სუმბატ, ქორონიკონსა ს^იბ, და არა
Line of ed.: 24     დაუშთა შვილი.



King: 50 
Page of ed.: 267  
Line of ed.: 1  
მეორმოცდაათე მეფე ქართლისა, კოსტანტინე. ძე აფხაზთა მეფისა


Line of ed.: 2        და ვითარ დაყო სამი წელიწადი, იწყო მტერობად მამისა თჳსისა და ძებნად
Line of ed.: 3     მეფობისა. და ვითარ გამოცხადნა საქმე მისი, შედგა იგი უფლისციხეს და შეუდგ/ეს
Line of ed.: 4     თანა ტბელნი და სხუანი მრავალი აზნაურნი.

Line of ed.: 5        ხოლო გიორგი მეფემან ვითარ დაიდასტურა განდგომა ძისა თჳსისა, და გამოილაშქრა
Line of ed.: 6     / ყოვლითა ძალითა თჳსითა, და მოიყვანნა ტაოელნი მეფენი და ფადლა
Line of ed.: 7     ქორეპისკოპოსი, და მოადგეს უფლისციხეს. და ბრძოდეს მრავალთა დღეთა და ვერა-რას
Line of ed.: 8     ავნებდეს ციხესა, რომელ მრავლად დგეს შიგნით. ზოგსა დღესა შეიბნიან ცხენითა,
Line of ed.: 9     და ზოგსა დღესა ქუეითნი.

Line of ed.: 10        მაშინ გიორგი მეფემან აბირნა აზნაურნი საზუერელნი ესრე სახედ: "გამოვედ
Line of ed.: 11     ჩუენ წარგიყვანოთ აფხაზეთად, შენ დაჯედ მეფედ და მამა შენი დარჩეს გარეგნით".
Line of ed.: 12     ხოლო მან დაიჯერა და მიენდო, გარნა აზნაურნი იგი,რომელნი უდგეს თანა, უშლიდეს
Line of ed.: 13     საქმესა / ამას, და მან არა ისმინა მათი. გამოვიდა ღამე ტივითა მტკუარსა, და
Line of ed.: 14     ვითარ განეწურა პირსა მტკურისასა, ვერ-ღა-რა დაითმინეს და მიეტევნეს შეპყრობად.
Line of ed.: 15     და ვითარ იგრძნა ზაკულება მათი, შეაქცივნა ტივნი გარე, რათა-მცა შევიდა ციხესა-ვე.
Line of ed.: 16     ვერ-ღა-რა დაიმორჩილნეს ტივნი და ჩაჴდეს ადგილსა, სადა ტივნი დადგებოდეს. შეიქმნა
Line of ed.: 17     ჴმა, გამოვი/და მეფე და ყოველი ლაშქარი; დაიცვეს ციხე გარეშემო, და რაჟამს განთენა,
Line of ed.: 18     იწყეს ძებნად. ხოლო იგი გამოსრულ იყო წყლით, / და შესრულ იყო ნაპრალსა
Line of ed.: 19     კლდისასა, და მუნ დამალულ იყო. პოვა იგი კაცმან ვინ-მე უნდომან, შეიპყრეს და
Line of ed.: 20     მოჰგუარეს მეფესა, და მეფემან გააპატიჟა ბოროტად: პირველად თუალნი დასწუნეს და
Page of ed.: 268   Line of ed.: 1     მერმე გამოყუერეს, და მოკუდა. ხოლო აზნაურნი, რომელნი დგეს ციხესა ძინა,
Line of ed.: 2     მინდობით გამოიყვანნა, და ტბელნი განუტევნა მშჳდობით, და გაგზავნნა იგინი
Line of ed.: 3     ასფურაგანს.

Line of ed.: 4        გარდაიცვალა ფადლა ქორეპისკოპოსი, და დაჯდა კჳრიკე ქორეპისკოპოსად. ამისა
Line of ed.: 5     შემდგომად გადგეს აზნაურნი გარდაბანელნი, იწყეს ზრახვად გიორგი მეფისა. გამოილაშქრა
Line of ed.: 6     გიორგი მეფემან, ჩავიდა კახეთად, მოსწუა და ასწყჳდა, და წარვიდა თჳსად-ვე
Line of ed.: 7     ქუეყანად. კუალად დადგა / ატენს და ძე მისი ლეონ იყო ერის-თავად ქართლისა; და
Line of ed.: 8     აწჳა ყოველი ლაშქარი კუალად შთასლვად კახეთად. ვითარ ცნა კჳრიკე, რამეთუ ვერ
Line of ed.: 9     დაუდგებოდა, მოვიდა მათ წინაშე. და კუალად ენება გაპარვა ზაკჳთ, შეიპყრა ჴელთა
Line of ed.: 10     და წარვიდა კახეთად, რათა-მცა დედა-წული მისი აკრიბა ჴელთა. გარდაეხუეწნეს, რამეთუ
Line of ed.: 11     აცნობეს აზნაურთა ქართველთა.

Line of ed.: 12        მოერთო შუ/რტა, ძმა კჳრიკე ქორეპისკოპოსისა, გიორგი მეფესა, და მოუტანა
Line of ed.: 13     / თანა ციხე მისი უჯარმო; და ეუფლნეს სხუათა-ცა ციხეთა კახეთისათა თჳნიერ სამთა
Line of ed.: 14     ციხეთა: ნახჭევანისა, ბოჭორმისა და ლოწობანთა.

Line of ed.: 15        ლოწობანნი ჰქონდეს ივანე არშის ძესა, და გამაგრდა შიგან, გაწირა პატრონი.
Line of ed.: 16     აუგეს შურის-ციხე და დააყენნეს შიგან ლაშქარნი. და ციხე მარანისა ჰქონდა მაშინ
Line of ed.: 17     ხახუასა, არშის ძესა-ვე, ძმასა ივანესსა; ლამოდა მსგავსად ძმისა თჳსისა მკლავითა
Line of ed.: 18     დაჭირვასა. მივიდა მეფე, უბრძანა შებმა ლაშქართა. ხოლო მათ წარიღეს ჴერჴითა და
Line of ed.: 19     ხახუა მოიყვანეს შეპყრობილი წინაშე მეფისა; და მეფემან წარსცა პყრობილად ჯიქეთს.

Line of ed.: 20        ციხე ნახჭევანისა ჰქონდა ფადლას, ძესა კჳრიკესსა. იგი-ცა გამაგრდა შიგან. ვითარ
Line of ed.: 21     იხილა კჳრიკე / ქორეპისკოპოსმან, რამეთუ არღარა იყო ღონე მისი, ითხოვა სიმტკიცე
Page of ed.: 269   Line of ed.: 1     ცოცხლებით გაგზავნისა, და დაულოცა კახეთი გიორგი მეფესა. ხოლო ლეონ,
Line of ed.: 2     ძე მეფისა, არა ლამოდა განტევებასა კჳრიკესსა, რამეთუ არ-ცა პირველ შეპყრობასა
Line of ed.: 3     იყო ნება მისი, გარნა არა უსმინა მამამან / მისმან. და კჳრიკე ესე პირი ითხოვა,
Line of ed.: 4     რათა მას ზამთარსა არა აღიღონ ციხე / ბოჭორმა, და შემდგომად აღვსებისა წარვიდეს
Line of ed.: 5     და ნება სცეს. ამისთჳს აღიღეს ციხე ნახჭევანისა და შვილი ერთი უმრწემესი,
Line of ed.: 6     დავით, მძევლად, და განუტევეს დღესა ლამპრობასა.

Line of ed.: 7        წარვიდა მეფე აფხაზეთად, და შევიდა კჳრიკე ბოჭორმას; ეკაზმოდა და ლამოდა
Line of ed.: 8     შემდგომად აღვსებისა წარსლვასა. მაშინ შეეზრახნეს აზნაურნი ქართველნი და მათ
Line of ed.: 9     თანა კახნი: გოდერძი მგდეური, მამა ყანჩაელი, დაჩი კორინთელი, დაჩი და ივანე
Line of ed.: 10     სხჳლოსელნი, სარა და გრიგოლ ძმანი ფხუენელნი, და მათ თანა ორმოცდაათი აზნაური
Line of ed.: 11     სხუა, და მიერთნეს კჳრიკეს. დაუწყეს ბრძოლად ციხეთა, და მცირედთა დღეთა
Line of ed.: 12     წარიხუნეს ციხენი ყოველნი; დაარღჳვნეს შურის-ციხე და ლოწობანთა, და კუალად
Line of ed.: 13     ეუფლა კჳრიკე მამულსა თჳსსა.

Line of ed.: 14        მოვიდეს და უთხრეს გიორგი მეფესა წაღება კახეთისა დ/აუმძიმდა დიდად, და
Line of ed.: 15     აბრალა ყოველთა ვინ-ცა-ვინ აწჳა გაშუება კჳრიკე ქორეპისკოპოსისა. და ვითარ
Line of ed.: 16     ამას შინა გარდაჴდა ზამთარი, / კუალად გაგზავნა ლაშქარი თჳსი, და ძე მისი ლეონ
Line of ed.: 17     უჩინა წინა-მძღურად. და მივიდა და მოწუა კახეთი, და მას-ვე ლ/აშქრობასა შინა მოართუეს
Line of ed.: 18     ამბავი: მიცვალება დიდისა და ღმრთის-მოყუარისა გიორგი მეფისა. მაშინ მოუწოდა
Line of ed.: 19     ლეონ კჳრიკე ქორეპისკოპოსსა; და შეკრბეს ბაზალეთს, ტბისა პირსა, თჳთო
Line of ed.: 20     ცხენოსნითა, და იუბნეს დღე ერთი, ვიდრემდის განუცხადა მიცვალება მამისა თჳსისა.
Line of ed.: 21     და აჰკიდა სიყუარული, და უქადა ძისა მისისა სიძობა. და ვითარცა ესმა ესე კჳრიკეს,
Page of ed.: 270   Line of ed.: 1     გარდაჴდა ცხენისაგან, და თაყუანის-ცემითა მისცა მადლი, და განიხარა ზავი და სიყუარული,
Line of ed.: 2     და უფროს პირი მზახობისა.

Line of ed.: 3        შეიქცა ლეონ და ეუფლა მამულსა და სამეფოსა თჳსსა, რამეთუ მაშინ-ვე შთავიდა
Line of ed.: 4     აფხაზეთად. და განადიდა უფალმან ღმერთმან მეფობა მისი მსგავსად მამისა მისისა.
Line of ed.: 5     იყო იგი-ცა ღმრთის-მოყუარე და სავსე ყოვლითა კეთილითა. ამან აღაშენა ეკლესია
Line of ed.: 6     მოქჳსა და შექმნა საყდრად საეპისკოპოსოდ, აკურთხა და განასრულა ყოვლითა განგებითა.
Line of ed.: 7     და ვითარ ეუფლა მამულსა თჳსსა, აღუსრულა აღთქ/მა თჳსი კჳრიკე ქორეპისკოპოსსა,
Line of ed.: 8     და მისცა ასუ/ლი თჳსი ცოლად ძესა მისსა. და შემდგომად მცირედისა მოკუდა
Line of ed.: 9     ასული ლეონისი.

Line of ed.: 10        კუალად იწყო მტერობად კჳრიკესა და ძებნად კახეთისა; გაილაშქრა სპითა დიდითა,
Line of ed.: 11     ჩადგა არაგჳს პირსა, / ასწყჳდა მუხნარი, ხერკი და ბაზალეთი, და მას-ვე ლაშქრობასა
Line of ed.: 12     დასნეულდა, შეიქცა გარე და მოკუდა.

Line of ed.: 13        შემდგომად მისსა დაჯდა დემეტრე მეფედ, ძმა ლეონისი, და ეუფლა ქართლსა.
Line of ed.: 14     და ვითარ მოიწყო სამეფო თჳსი, გარდაჴდეს ამას შინა ჟამნი. და იყო ძმა მისი თეოდოსი
Line of ed.: 15     საბერძნეთს, უჴმეს კაცთა ვიეთ-მე ამის ქუეყანისათა, რათა გამოვიდეს ძმასა თჳსსა
Line of ed.: 16     ზედა. რამეთუ სიცოცხლესა-ვე დიდისა გიორგი აფხაზთა მეფისასა გაეგზავნეს ორნი
Line of ed.: 17     შვილნი საბერძნეთს, თეოდოსი და ბაგრატ, რათა მუნ იზრდებოდიან, ამისთჳს რათა
Line of ed.: 18     შემდგომად სიკუდილისა მისისა არა იყოს მათ შორის ბრძოლა და ჴდომა.

Line of ed.: 19        გამოვიდა თეოდო/სი საბერძნეთით, მოვიდა სამცხეს, და დადგა მარგის მერეს,
Line of ed.: 20     უჴმობდა მესხთა აზნაურთა, იკრებდა ლაშქართა და ლამოდა მკლავითა თჳსითა აღებასა
Line of ed.: 21     მამულისა თჳსისასა. ხოლო დემეტრე მეფემან წარავლინა ლაშქარი თჳსი, დაესხნეს
Line of ed.: 22     უგრძნეულად და გააქციეს / თეოდოსი. წარვიდა ქართლს და მიმართა ადარნასეს,
Page of ed.: 271   Line of ed.: 1     ძამელსა მთავარსა; შეიყვანეს იგი ძამის ციხესა და მუნით გამოღმართ ეძიებდა საქმესა
Line of ed.: 2     თჳსსა.

Line of ed.: 3        მაშინ დემეტრე მეფემან მიგზავნა ლაშქარი თჳსი, მოადგეს / ციხესა ძამისასა,
Line of ed.: 4     და ჰბრძოდეს სამ თუე ოდენ. და ციხით გამოღმართ ევნებოდეს ფრიად. და ვითარცა
Line of ed.: 5     მისჭირდა ციხოვანთა, ითხოვეს ფიცი და სიმტკიცე, რათა განუტეონ თეოდოსი და
Line of ed.: 6     წარვიდეს მშჳდობით. და მათ მიინდვეს იგი, და .გაგზავნეს მშჳდობით. წარვიდა წინაშე
Line of ed.: 7     დავით კურაპალატისა, და მუნ დაყო წელიწადი ერთი.

Line of ed.: 8        ხოლო ესე დავით კურაპალატი იგი არს, რომლისა სიკუდილი ზემო-რე აღგჳწერია,
Line of ed.: 9     ს^კა ქორონიკონს-ზე, რომელი იყო ძე ადარნასე კურაპალატისა, ძისა სუმბატ მეფე-კურაპალატისა,
Line of ed.: 10     რომელი იყო ბაგრატოანი.

Line of ed.: 11        და კუალად წარმოვიდა ტაოთ და მოვიდა კახეთად. მაშინ მოუგზავნა მოციქული
Line of ed.: 12     დემეტრე მეფემან თეოდოსის და კჳ/რიკე ქორეპისკოპოსსა და რქუა: "რათგან მოვიდა
Line of ed.: 13     ძმა ნემი საბერძნეთით, არა დაილევის ჩუენ შორის ბრძოლა, სიტყჳთა კაცთათა; აწ
Line of ed.: 14     შუა-მდგომელობითა შენითა მომანდევ ძმა ჩემი, და ვიყვნეთ ორნი-ვე სწორად უფალ
Line of ed.: 15     მამულსა ჩუენსა, ვითარცა ვიშვენით უწინარეს მე და ლეონ; და აღიღე ჩემგან სიმტკიცე
Line of ed.: 16     და შუა-მდგომელნი, და შენგან დიდად დავიმადლო საქმე ესე". ვითა/რ ცნა კჳრიკე
Line of ed.: 17     ქორეპისკოპოსმან სიტყუა დემეტრე მეფისა, მოიყვანა თეოდოსი და აწჳა მინდობა
Line of ed.: 18     მისი, და ეტყოდა: "მე ვიყო მეძიებელი სისხლისა შენისა". და თეოდოსი მიანდო
Line of ed.: 19     ძმასა თჳსსა და გაგზავნა.

Line of ed.: 20        მაშინ წარიყვანეს იგი ფიცითა და სიმტკიცითა, რომლითა ეფუც/ნეს წინაშე
Line of ed.: 21     სუეტსა ცხოველსა კათალიკოსი, მღდელთ-მოძღუარნი და დიდებულნი ყოველნი. და
Page of ed.: 272   Line of ed.: 1     ვითარ მოვიდა თეოდოსი წინაშე ძმისა თჳსისა, დაყვნა დღენი მცირედნი. ხოლო
Line of ed.: 2     დემეტრე მეფემან დაივიწყა შუა-მდგომლობა ღმრთისა და კა/ცთა, და შემართა ფიცთა
Line of ed.: 3     გატეხა: შეიპყრა თეოდოსი და დასწუნა თუალნი. და ვითარ იხილეს ესე მყოფთა
Line of ed.: 4     მამულისა მისისათა, ძიება ყვეს ძმისა მათისა, რომელსა ერქუა ჭალა-მეფე, და ვერ
Line of ed.: 5     შეუძლეს ამისი ქმნა, რამეთუ დემეტრე მეფე იყო მჴნე და ახოვანი. და რაჟამს აღესრულა
Line of ed.: 6     დემეტრე მეფე, იხილეს ყოველთა მკჳდრთა ქუეყანისათა, რომელ არღარა დარჩა
Line of ed.: 7     მკჳდრი აფხაზეთისა და ქართლისა, გამოიყვანეს თეოდოსი, და დასუეს მეფედ.

Line of ed.: 8        მაშინ მოვიდეს კახნი და მოადგეს უფლისციხესა. და იყო მათ ჟამთა ერის-თავი
Line of ed.: 9     ქართლისა ივანე მარუშის-ძე, კაცი ძლიერი / და ერ-მრავალი. ამან წარავლინა მოციქული წინაშე დავით
Line of ed.: 10     კურაპალატისა; აწჳა, რათა გამოილაშქროს ძალითა მისითა,
Line of ed.: 11     აღიღოს ქართლი: ანუ დაიმჭიროს თჳთ, ანუ უბოძოს ბაგრატს, ძესა გურგენისსა,
Line of ed.: 12     ასულის-წულსა გიორგი აფხაზთა მეფისასა, რომელ/სა ეყოდა დედულად აფხაზეთი და
Line of ed.: 13     ქართლი. / ესე-ვე ივანე მარუშის-ძე ეძებდა ბაგრატს მეფედ. და ვითარცა მოისმინა
Line of ed.: 14     დავით კურაპალატმან სიტყუა ივანე მარუშის-ძისა, წარმოემართა ძალითა თჳსითა
Line of ed.: 15     ყოვლითა, და მოვიდა ქართლად. და რაჟამს ცნეს მოსლვა მისი კახთა, წარვიდეს
Line of ed.: 16     ვითარცა მეოტნი და დაუტევეს ქართლი.

Line of ed.: 17        მოვიდა დავით კურაპალატი, ჩამოდგა ქუაჴურელთა; მოეგება წინა ქართლის
Line of ed.: 18     ერის-თავი ივანე მარუშის-ძე, აღიღო მისგან უფლისციხე, და მიუბოძა ბაგრატს და
Line of ed.: 19     მამასა მისსა გურგენს, რამეთუ არა ესუა შვილი დავით კურაპალატსა, და ბაგრატ,
Line of ed.: 20     ძე გურგენისი, გაეზარდა შვილად თჳსად.

Page of ed.: 273  
Line of ed.: 1        ესე დავით კურაპალატი უმეტეს განდიდნა ყოველთა მეფეთა ტაოსთა.

Line of ed.: 2        რამეთუ ამათ ჟამთა შინა განუდგა მეფესა ბერძენთასა სკლიაროსი და ყოველი ჴმელით
Line of ed.: 3     კერძი დაიპყრა; მეფენი და დედოფალი შეწყუდეულ ყვნა ქალაქსა შინა დიდითა ჭირითა. ამას
Line of ed.: 4     რა შინა იყვნეს. განიზრახეს, ვითარმედ: "ჩუენი შემწე დავით კურაპალატისაგან კიდე არა-ვინ
Line of ed.: 5     არს"3 დაწერეს წიგნები ვედრებისა და წარმოგზავნეს ქართველი თორნიკე რომელ მყოფ იყო
Line of ed.: 6     დიდსა ლავრასა შინა მთა-წმიდისასა, მონასტერსა დიდისა ათანასესსა, დავით კურაპალატისა
Line of ed.: 7     თანა, რათა შემწე ეყოს მათ.

Line of ed.: 8        იხილა რა ესე კურაპალატმან, ფრიად განიხარა და წიგნები ბერძენთა მეფისა მიითუალა,
Line of ed.: 9     და ყოველი-ვე საქმე თორნიკ[ე] გააცადა რომლისათჳს-ცა განზრახვა ქმნეს, (და) რათა ლაშქარნი
Line of ed.: 10     წარგზავნენ საბერძნეთს, და სპასალარად თორნიკე განაჩინეს. ხოლო თორნიკე კურაპალატისა
Line of ed.: 11     და თავისი წიგნები ბერძენთა მეფეთა წინაშე წარსცა და ყოველი-ვე ნება კურაპალატისა აუწყა.
Line of ed.: 12     და მაშინ მისცნეს მეფემან ბერძენთამან ზემონი ქუეყანანი საბერძნეთისანი კურაპალატსა, რათა
Line of ed.: 13     თავის სიცოცხლეში აქუნდეს.

Line of ed.: 14        და აზნაურთა შვილნი მძევლად ითხოვნა დავით კურაპალატისაგან. და მისცა მძევლად
Line of ed.: 15     უფლისწელნი. და კუალად ითხოვნა: ცოლის ძმათა მამისა იოანესთა ძე მისი ეფთჳმე მიგუარეს
Line of ed.: 16     მეფესა ბერძენთასა ესე რა ცნა იოანე, უნდა თუ არა, უნებლიეთ თავი თჳსი გამოაცხადა და
Line of ed.: 17     სამეუფოდ ქალაქად აღვიდა და ვინათგან მეფენი მეცნიერ იყვნეს აბუჰარბისა, რომელ იყო
Line of ed.: 18     სიმამ/რი მამისა იოანესი, და იოანესდა-ცა ფრიადი სიყუარული აჩუენეს მის ზედა, და კეთილად
Line of ed.: 19     მოიკითხეს. და ამისა შემდგომად განგრძობილად სიტყჳს-გება იქმნა შორის იოანესსა და
Line of ed.: 20     სიმამრისა მისისა ეფთჳმესთჳს. რამეთუ არა ენება მოცემა მისი, და ფრიად აბრალა მას იოანე,
Line of ed.: 21     ვითარმედ: "რა არს ესე? ნუ-უკუე შვილ არა გესხნეს-ა თქუენ? გარნა ესე ცხად არს, რომელ
Line of ed.: 22     მათ სწყალობდით ვითარცა შვილთა თჳსთა, და შვილი ჩემი ვითარცა ობოლი მძევლად გასწირეთ,
Line of ed.: 23     გარნა უფალმან შეგინდვენ თქუენ". და ესრეთ განგებათა საღმრთოთა და ბჭობითა მეფეთათა
Line of ed.: 24     თჳსი შვილი მიიყვანა და კუალად ულუმბოდ-ვე მიიქცა.

Line of ed.: 25        ხოლო თორნიკ[ე] მოუწერა კურაპალატსა: "ვიცით, რომელ ღმერთი შეგეწევის და ნურა-რას
Line of ed.: 26     ორგულობ; და ოდეს ღმერთმან წარგიმართოს, ყოველნი წინა-აღმდგომნი ჩუენნი დატყუენენ,
Line of ed.: 27     და ყოველი-ვე ნატყუენავი მათი შენი იყოს" რომლისათჳს-ცა მისცა კურაპალატმან თორმეტი
Line of ed.: 28     ათასი მჴედარი რჩეული, და შეწევნითა ქრისტესითა აოტა სკლიაროსი, და ვიდრე სპარსეთად-ვე
Line of ed.: 29     მეოტად წარიქცია. და მერმე შეიქცა სიტყჳსაებრ მეფეთასა და ტყუე ყვნა ყოველნი დიდებულნი
Line of ed.: 30     საბერძნეთისანი, და მონაგები მათი იავარ-ყო, და რომელი-მე ლაშქართა განუყო, და რომელი-მე
Line of ed.: 31     თჳთ დაიმჭირა ნატყუენავი ფრიადი და დიდ-ძალი: ოქრო, და ვეცხლი, და სტავრა, და სხუა
Line of ed.: 32     ესე-ვითარი, და უკუნ-იქცა, და მოიკითხა კურაპალატი და დიდად მოიმადლა.

Page of ed.: 274  
Line of ed.: 1        რამეთუ იყო პირველად ღმრთის-მოყუარე და გლახაკთ-მოწყალე, მდაბალი მშჳდი
Line of ed.: 2     და ძჳრ-უჴსენებელი, ეკლესიათა მაშენებელი, ტკბილი, უხჳ, კაცთ-მოყუარე და ფიჩოსანთ-მოყუარე,
Line of ed.: 3     ყოველთათჳს კეთილის-მყოფ/ელი და სავსე ყოვლითა კეთილითა. ამან
Line of ed.: 4     აღაშენა მონასტერი და საყდარი ღმრთისა, / წმიდა ეკლესია ხახულისა.

Line of ed.: 5        და ვითარ შეიქცა მუნით გარე, დაუტევნა უფლისციხეს გურგენ და ძე მისი
Line of ed.: 6     ბაგრატ. მას ჟა/მსა იყო ბაგრატ ჯერეთ ასაკითა თჳსითა უსრულ, ამისთჳს თანა-განმგებელად
Line of ed.: 7     დაუტევა მამა მისი გურგენ. შემოკრიბნა ქართველნი აზნაურნი და უბრძანა:
Line of ed.: 8     "ესე არს მკჳდრი ტაოსი, ქართლისა და აფხაზეთისა, შვილი და გაზრდილი ჩემი, და
Line of ed.: 9     მე ვარ მოურავი ამისი და თანა-შემწე; ამას დაემორჩილენით ყოველნი" და დაყვნა
Line of ed.: 10     დღენი მცირედნი და წარვიდა ტაოს.



King: 51 
Line of ed.: 11  
მეორმოცდათერთმეტე მეფე, ბაგრატ, ძე გურგენ მეფეთ-მეფისა. ბაგრატოანი


Line of ed.: 12        ვითარ წარჴდეს ამას შინა ჟამნი რა-ოდენნი-მე, იწყეს კუალად მედგრობად ზაკულებით, ვითარცა
Line of ed.: 13     არს ჩუეულება ქართლისა აზნაურთა: შეეუბნეს ნაქურდეველთა და
Line of ed.: 14     საბოტარელთა, და მოიყვანნეს ლაშქარნი კახეთით; და გასცეს უფლისციხე, და შეიპყრეს
Line of ed.: 15     გურგენ და ძე მისი ბაგრატ და დედოფალი გუარანდუხტ, წარიყვანეს კახეთად.

Line of ed.: 16        რაჟამს ცნა ესე დავით კურაპალატმან, დაუმძიმდა ფრიად, გამოილაშქრა ყოვლითა
Line of ed.: 17     ძალითა მისითა, მოვიდა / თრიალეთს შთასლვად კახეთად და რაჟამს ცნეს კახთა,
Line of ed.: 18     მოუგზავნეს მოციქული და მოუპყრეს პირი ზავისა: განუტევნეს გურ/გენ და ბაგრატ
Page of ed.: 275   Line of ed.: 1     და დედოფალი გუარანდუხტ, და შეუქციეს ქართლი და უფლისციხე, ხოლო წი/რქუალის
Line of ed.: 2     ციხე და გრუი თჳთ დაიჭირეს. მას ჟამსა ეპყრა უფლისციხე და ქართლი გუარანდუხტ
Line of ed.: 3     დედოფალსა. ესე გუარანდუხტ დედოფალი ასული იყო გიორგი აფხაზთა მეფისა და
Line of ed.: 4     დედა ბაგრატისი.

Line of ed.: 5        და ვითარ გარდაჴდა ამას შინა წელიწადი სამი, და მეფობდა აფხაზეთს თეოდოსი
Line of ed.: 6     მწუხარე. განირყუნა ქუეყანა იგი და შეიცვალა ყოველი წესი და განგება, პირველთა
Line of ed.: 7     მეფეთაგან განწესებული იხილეს რა წარჩინებულთა მის ქუეყანისათა, იყვნეს ყოველნი
Line of ed.: 8     ერთობით მწუხარებასა შინა დიდსა.

Line of ed.: 9        ამან-ვე ივანე მარუშის-ძემან ინება, რათა მოიყვანოს ბაგრატ მეფედ აფხაზეთისა
Line of ed.: 10     და მის თანა ყოველთა დიდებულთა, ერის-თავთა და აზნაურთა აფხაზეთისა და ქართლისათა
Line of ed.: 11     გამოითხოვეს ბაგრატ მეფედ დავით კურაპალატისგან. ხოლო მან დიდითა
Line of ed.: 12     იძულებითა ძნელად აღა/სრულა თხოვა მათი; ვითარცა ვთქუ პირველად, უშვილო იყო
Line of ed.: 13     დავით კურაპალატი, და ბაგრატ გაეზარდა შვილად, მპყრობელად ორისა-ვე კერძოსა
Line of ed.: 14     ტაოსა. გარნა რაჟამს უმკჳდრო ქმნილ იყო ქუეყანა ქართლისა და აფხაზეთისა, მოსცა
Line of ed.: 15     მათ ს/იმტკიცითა და მძევლითა.

Line of ed.: 16        შთაიყვანეს იგი აფხაზეთს, დალოცეს / მეფედ და დაემორჩილნეს ყოველნი ბრძანებასა
Line of ed.: 17     მისსა: რამეთუ განსრულებულ იყო ასაკითა. და ვითარ გარდაჴდა ამას შინა
Line of ed.: 18     წელიწადი ორი, იწყო განგებად და საურავად და განმართებად ყოველსა საქმესა მსგავსად
Line of ed.: 19     პაპისა მისისა, დიდისა გიორგი მეფისა, გინა თუ უმეტესადრე ვთქუა, რამეთუ
Line of ed.: 20     ყოვლითურთ მიემსგავსებოდა ქცევასა გამზრდელისა თჳსისასა, დიდისა მეფისა დავით
Line of ed.: 21     კურაპალატისასა, და იხილვებოდა მის თანა ყოველი საქმე კეთილისა. გამოგზავნა
Line of ed.: 22     თეოდოსი მეფე, დედის ძმა მისი, ტაოს წინაშე დავით კურაპალატისა, რამეთუ ესე
Page of ed.: 276   Line of ed.: 1     საქმე გამონახა უმჯობესად, რათა ყოველთა კაცთა, დიდთა და მცირეთა, სასოება კეთილისა,
Line of ed.: 2     გინა შიში უწესოებისათჳს მისა მიმართ აქუნდეს.

Line of ed.: 3        შემდგომად ამისსა გარდამოვიდა ქართლს, რათა განაგნეს საქმენი დაშლ/ილნი
Line of ed.: 4     ქართლისანი მოვიდა და დადგა თიღუას. ხოლო მას ჟამსა აზნაურთა ქართლისათა
Line of ed.: 5     რომელთა-მე არა ენება გარდამოსლვა მისი, რამეთუ თითოეულად განაგებდეს საქმეთა
Line of ed.: 6     ქართლისათა, დაღაცათუ იყვნეს მორჩილებასა შინა გუარანდუხტისასა.

Line of ed.: 7        იწინამძღურეს ქავთარ ტბელი, / მოეგებნეს ბრძოლად და დაუდგეს თავსა ზედა
Line of ed.: 8     მოღრისასა. იხილა რა ბაგრატ აფხაზთა / მეფემან, აღუზახნა სპათა თჳსთა, მივიდეს
Line of ed.: 9     და შეებნეს. იოტნეს ქართველნი: რომელნი-მე დაჴოცნეს, რომელნი-მე დაიპყრნეს და
Line of ed.: 10     სხუანი კუალად მეოტნი გარდაიხუეწნეს და დაიფანჩნეს. მოვიდა უფლისციხეს, აღიღო
Line of ed.: 11     ციხე დედისაგან თჳსისა, დაყვნა დღენი და განაგნა მცირედ საქმენი ქართლისანი;
Line of ed.: 12     წარიყვანა დედა თჳსი და წარვიდა .ქუეყანად აფხაზეთისა. და ვითარცა ჴელოვანმან
Line of ed.: 13     მენავეთ-მოძღუარმან განაგო ყოველი საქმე აფხაზეთისა: რამეთუ მცირედ ამხილის
Line of ed.: 14     ყოველთა, ვინ უკუე პოვის ურჩი, და მისსა ადგილსა განადიდის ერთ-გული და მისანდობელი
Line of ed.: 15     თჳსი.

Line of ed.: 16        და ამას შინა გარდაჴდეს წელიწადნი რა-ოდენნი-მე. იყო მას ჟამსა ერის-თავად
Line of ed.: 17     კლდე-კართა რატი, და ჰქონდა ციხე ატენისა და ქართლისაგან მტკუარსა სამხრით-კერძო
Line of ed.: 18     ყოველი-ვე, / თრიალეთი, მანგლის-ჴევი და სკჳრეთი; არა მორჩილობდა კეთილად
Line of ed.: 19     ბაგრატ მეფესა.

Line of ed.: 20        შეკრიბა უცნაურად სპა თჳსი ყოველი ბაგრატ მეფემან და გამოვიდა ქართლს:
Line of ed.: 21     ენება შეპყრობა რატი ერის-თავისა. მაშინ უკუე აუწყეს მსწრაფლ დავით კურაპალატსა
Line of ed.: 22     და უთხრეს ესრე / სახედ: "არა სადა წარვალს სხუაგან, არამედ განმზადებულ არს
Page of ed.: 277   Line of ed.: 1     სიკუდილად შენდა. და შეკაზმულ იყო გურგენ, მამა / ბაგრატისი, მისლვად შვილისა
Line of ed.: 2     თჳსისა თანა. ხოლო დავით კურაპალატი წარმოვიდა მსწრაფლ, მოუწოდა ლაშქარსა
Line of ed.: 3     თჳსსა და უჴმო ყოველთა მეფეთა სომხითისათა. და მაშინ ჯერეთ ცოცხალ იყო პაპა
Line of ed.: 4     ბაგრატისი, ბაგრატ ქართველთა მეფე; იგი-ცა მოვიდა დავით კურაპალატისა წინაშე,
Line of ed.: 5     რამეთუ ეშინოდა ძისა თჳსისა გურგენისგან წაღებასა მეფობისასა. მოვიდეს და დადგეს
Line of ed.: 6     დლივს სპითა დიდითა, რომელთა არა იყო რიცხჳ, და გაგზავნნა ლაშქარნი გურგენს
Line of ed.: 7     ზედა. მიეგებნეს წინა გურგენს, და შეიბნეს გარდათხრილთა, თავსა შავშეთისასა; გააქციეს
Line of ed.: 8     გურგენ, და შთაიხუეწა მეოტი, და შევიდა ციხესა წეფთისასა.

Line of ed.: 9        მას ჟამსა მოსრულ იყო ბაგრატ თრიალეთს; დადგა კარუშეთს. გაგზავნა მოციქული,
Line of ed.: 10     / განახნა ლაშქარნი და იხილა, რომელ ძალითა არა ეგებოდა წინა-აღდგომა
Line of ed.: 11     დავით კურაპალატისა. მაშინ დაუტევნა სპანი თჳსნი ადგილსა ზედა, და თჳთ მარტო
Line of ed.: 12     მივიდა წინაშე მისსა; ითხოვა შენდობა და აუწყა, ვითარმედ: "სხჳსა არა რომლისათჳს
Line of ed.: 13     / მოვედ, გარნა არა მორჩილებისათჳს რატისა". ხოლო მან გაგზავნა და უბრძანა ესრეთ:
Line of ed.: 14     "მითხრეს რომელ სიკუდილად ჩემდა გამოსრულ იყავ, გარნა აწ ვსცან / დასტური,
Line of ed.: 15     რომელ უბრალო ხარ. არამედ მითავისუფლებიხარ რატის ზედა: დაიმორჩილე ვითა-ცა
Line of ed.: 16     სახედ გწადიან".

Line of ed.: 17        მაშინ წარმოვიდა სიხარულითა სავსე, და წარვიდა მას ჟამსა აფხაზეთად-ვე, რათა
Line of ed.: 18     ვერ უგრძნას რატი და უგრძნეულად მივიდეს ოდეს არა გონებდეს. ვითარ მოიწია
Line of ed.: 19     ჟამი ზამთრისა, მოვიდა ძალითა თჳსითა ყოვლითა და მოადგა კლდე-კართა იხილა
Line of ed.: 20     რა ესე რატი, გამოვიდა გარე და გამოიტანა შვილი მისი ლიპარიტ თანა, შევედრა
Page of ed.: 278   Line of ed.: 1     ბაგრატ აფხაზთა მეფესა, და მისცა ციხე თჳსი ბაგრატს, და თჳთ დაჯდა მამულსა
Line of ed.: 2     თჳსსა არგუეთს.

Line of ed.: 3        ხოლო ამას ჟამსა შინა გარდაცვალებულ იყო დავით დიდი კურაპალატი, ვითარცა
Line of ed.: 4     ვთქუთ ზემორ[ე]. და ვითარ მოკუდა ესე დავით, არა დაშთა ძე.

Line of ed.: 5        და აოჴრდა იმიერ-ტაო და გამოვიდა ბასილი, ბერძენთა მეფე, და მისცნეს მას ციხენი
Line of ed.: 6     აზნაურთა ამა დავითისთა, და დაიპყრა ბასილი მეფემან მამული დავით კურაპალატისა.

Line of ed.: 7        და მივიდეს მის წინაშე ბაგრატ, აფხაზთა მეფე, და მამა მისი გურგენ, და მოსცა მათ
Line of ed.: 8     ბასილი მეფემან პატივად გურგენს მაგისტროსობა და ბაგრატს კურაპალატობა, რათა-მცა ვითა
Line of ed.: 9     მტერ ყვნა ერთმან-ერთისა მიმართ მამა-ძენი ესე, და ამით ღონითა იძმაცუა. ხოლო გურგენ
Line of ed.: 10     ჭეშმარიტი და წრფელი იყო, და ვერა აღძრა გული მისი ზაკჳთა ამით მიზეზითა და ვერა
Line of ed.: 11     უძლო ღონის-ძიებითა.

Line of ed.: 12        და შემდგომად ამისა რა-ოდენთა-მე წელთა გარდაიცვალა ესე გურგენ მეფეთ-მეფე, მამა
Line of ed.: 13     ამის ბაგრატ მეფისა და ძე ბაგრატ მეფე რეგუნისა, ქორონიკონსა ს^კჱ.

Line of ed.: 14        კუალად ვითარ წარჴდეს ამას შინა ჟამნი რა-ოდენნი-მე და ვითარ ვთქუ პირველ-ვე,
Line of ed.: 15     მოიწყუნა და განაგნა ყოველნი საქმენი აფხაზეთისა/ნი: ურჩნი თჳსნი შეცვალნა დიდებისაგან
Line of ed.: 16     და ადგილთა მათთა დაადგინნა ერთ-გულნი და მოსწრაფედ მორჩილნი ბრძანებათა
Line of ed.: 17     მისთა. და წარემატა ყოველთა მეფეთა აფხაზეთისა და ქართლისათა ყოვლითა
Line of ed.: 18     განგებითა. და განამრავლა ლაშქარი თჳსი უმეტეს ყოვლისა ჟამისა.

Line of ed.: 19        გა/მოილაშქრა ყოვლითა სპითა თჳსითა, გარდამოვიდა ქართლს, წარგზავნა მოციქული
Line of ed.: 20     კახეთს, ითხოვნა ციხენი ქართლისანი, რომელნი მათ ჰქონდეს. მას ჟამსა იყო
Line of ed.: 21     ქორეპისკოპოსი დავით. ხოლო მან არა ინება მოცემა ციხეთა, არამედ მიუმცნო ესრეთ:
Line of ed.: 22     "უკეთუ ეძიებ ციხეთა, იყოს ჩუენ შორის დამჯერებელ მკლავი და ომი; ხოლო მე
Line of ed.: 23     წინა მოგეგებო ქსანსა ზედა".

Line of ed.: 24        განუწყრა ბაგრატ, აფხაზთა და ქართველთა მეფე. და კურაპალატი იყო მას ჟამსა
Line of ed.: 25     დლივს, რამეთუ განაგებდა საქმეთა ტაოსა და ქართლისათა, რომელ მაშინ თჳთ-ვე
Line of ed.: 26     ეპყრა ტაო მიცვალებასა ზედა მამისა მათისა გურგენ მეფეთ-მეფისა. წარგზავნა კაცი
Page of ed.: 279   Line of ed.: 1     მოსწრაფედ, აწჳა სპათა აფხაზეთისა და ქართლისათა, და თჳთ წარემართა ზემოთა
Line of ed.: 2     ლაშქრითა, გაიარა თრიალეთი, გავლო ჴიდი მცხეთისა. და მოერთნეს თანა აფხაზნი
Line of ed.: 3     / და ქართველნი. დადგა თიანეთს, და იწყო შემუსრვად კახეთისა. და ვერ წინა-აღუდგა
Line of ed.: 4     დავით, რამეთუ იყო ძალი მისი ურიცხჳ; იწყო ბრძოლად ციხეთა და მას ჟამსა აღიღო
Line of ed.: 5     ქუეყანა ჰერეთისა, და განაჩინა მთავრად აბულალ და წარმოვიდა შინა.

Line of ed.: 6        და მათ-ვე ჟამთა, რაჟამს წარმოვიდა / ბაგრატ აფხაზთა მეფე, კუალად მიიქცეს
Line of ed.: 7     კაცნი ჰერეთისანი და მიერთნეს დავითს; აღიღო დავით ჰერეთი. შემდგომად მცირედისა
Line of ed.: 8     ჟამისა მიიცვალა. / კუალად გამოვიდა ყოვლითა სპითა თჳსითა ბაგრატ,
Line of ed.: 9     აღიღო მეორედ ჰერეთი. დაიჭირა დინარ დედოფალი თჳსად, იწყო ძებნად კახეთისა,
Line of ed.: 10     და ძალითა მისითა მიუწდომელითა ორ წელ წარიხუნა ყოველნი ციხენი კახეთისანი.
Line of ed.: 11     შეაწყუდია კჳრიკე ბოჭორმას, და დაუყენნა ციხესა გარეშემო მცველნი წელიწდამდი,
Line of ed.: 12     წარიღო ბოჭორმა-ცა. და დაიპყრა სრულიად ჰერეთი და კახეთი, წარმოიყვანა კჳრიკე
Line of ed.: 13     და დაიჭირა თჳსსა კარსა ზედა.

Line of ed.: 14        მას ჟამსა განდიდნა ფადლონ, ამირა განძისა, იწყო კირთებად ერის-თავთა ჰერეთისა და
Line of ed.: 15     კა/ხეთისათა, ჟამითი-ჟამად მეკობრობით და პარვით რბევად და ტყუენვად
Line of ed.: 16     ადგილითი-ადგილად. ხოლო იხილა რა დიდმან მეფემან ბაგრატ კადნიერება მისი,
Line of ed.: 17     დიდად შეძრწუნდა და აღივსო შურითა. განემზადა ყოვლითა სპითა მისითა, წარგზავნა
Line of ed.: 18     მოციქული წინაშე გაგიკ შაჰანშა სომეხთა მეფისა; აწჳა, რათა იძიოს შური ფადლონისგან. ხოლო
Line of ed.: 19     მან განიხარა სიხარულითა დიდითა, მოსწრაფედ მოუწოდა ყოველთა
Page of ed.: 280   Line of ed.: 1     სპათა თჳსთა, წარმოემართა და მოვი/და წინაშე ბაგრა/ტ აფხაზთა მეფისა. შეკრბეს
Line of ed.: 2     ორნი-ვე ძორაკერტს; მიმართეს ფადლონს, დიდად განლაღებულსა, მოძულესა ქრისტიანეთასა,
Line of ed.: 3     რომელი-იგი ყოვლითურთ ეძიებდა წარწყმედასა ყოველთა ჯუარის-მსახურთასა.
Line of ed.: 4     და ვითარ იხილა ძალი მათი უძლეველი, შეუშინდა, წარვიდა და მიმართა
Line of ed.: 5     სიმაგრეთა შესლვად.

Line of ed.: 6        ამან დიდმან და ყოვლითურთ ძლევა-შემოსილმან მეფემან ბაგრატ წარმოტყუენა
Line of ed.: 7     ქუეყანა რანისა, მოადგა ქალაქსა შანქორსა, დაუდგნა ფილაკავანნი, და მცირედთა დღეთა
Line of ed.: 8     დალეწნეს ზღუდენი შანქორისანი. ხვალისა დღე ეგულებოდა შემუსრვად და წა/რტყუენვად
Line of ed.: 9     ქალაქისა მის. მას ღამესა მოუვლინა მოციქული ფადლონ, ითხოვა შენდობა;
Line of ed.: 10     აღუთქუა დღეთა შინა სიცოცხლისა მისისათა მსახურება, გაუკუეთა ხარაჯა და დაუწერა
Line of ed.: 11     თავის-თავითა ლაშქრობა მტერთა მისთა ზედა მაშინ უბრძანა და შემოკრიბნა ყოველნი
Line of ed.: 12     დიდებულნი წინაშე მისსა; უბრძანა პირველად, რათა დაიჭირონ ქალაქი იგი ძალითა
Line of ed.: 13     მათითა. იხილეს და განიცადეს, და მოაჴსენეს, რომელ ვერ-ვის ძალ-ედვა. და უფროს
Line of ed.: 14     ამისთჳს, რომელ სხუათა ყოველთა / სალაშქროთა საქმეთაგან უცალო იქმნებოდეს.

Line of ed.: 15        კუალად / უბრძანა და განიზრახა დაზავება ფადლონისი. და მათ ყოველთა,
Line of ed.: 16     სიბრძნითა მათითა, გამოარჩიეს და უმჯობესად აწჳეს ზავი. უბრძანა და გაგზავნა
Line of ed.: 17     მოციქული, და მისგან აუწყა ზავი დასტური. მაშინ ფადლონ განიხარა სიხარულითა
Line of ed.: 18     დიდითა, აღასრულა ყოველი იგი, სიტყჳთ აღთქმული, საქმით: უძღუნა ძღუენი დიდი
Line of ed.: 19     და მიუწდომელი, აღავსნა ყოველნი დიდებულნი ნიჭითა მიუწდომელითა, და წარმოვიდა
Line of ed.: 20     შინა გამარჯუებული.

Line of ed.: 21        ამის მეფობისა-ზე იყო წმიდა მამა ჩუენი ეფთჳმე ქართველი მთარგმნელი წიგნთა
Line of ed.: 22     ჩუენ ქართველთანი, შ^კ.


Page of ed.: 281  
Line of ed.: 1        ამან-ვე დიდმან მეფემან აღაშენა საყდარი ბედიისა, და შექმნა საყდრად საეპისკოპოსოდ,
Line of ed.: 2     მოცვალა მუნ გუდაყჳსა სა/ეპისკოპოსო, შეწირნა სოფელნი მრავალნი ყოველთა
Line of ed.: 3     ჴევთა და ადგილთა, განასრულა ყოვლითა განგებითა, შეამკო ყოვლითა სამკაულითა
Line of ed.: 4     ეკლესია, აკურთხა და დასუა ეპისკოპოსი. უკეთუ ვის-მე ენებოს განცდად და გულის-ხმის-ყოფად
Line of ed.: 5     სიმაღლისათჳს დიდებისა მისისა, პირველად განიცადოს სამკაული ბედიისა
Line of ed.: 6     ეკლესიისა, და მისგან გულის-ხმა ყოს, რომელ არა-ვინ ყოფილ არს სხუა მეფე მსგავსი
Line of ed.: 7     მისი ქუეყანასა ქართლისასა და აფხაზეთისასა.

Line of ed.: 8        ამან-ვე აკურთხა ეკლესია ქუთა/თისა განგებითა დიდითა / და მიუწდომელითა.
Line of ed.: 9     რამეთუ შემოკრიბნა მახლობელნი ყოველნი ჴელმწიფენი და კათალიკოსნი, მღდელთ-მოძღუარნი
Line of ed.: 10     და ყოველთა მონასტერთა წინა-მძღუარნი, და ყოველნი დიდებულნი ზემონი
Line of ed.: 11     და ქუემონი, მამულისა და სამეფოსა მისისა მყოფნი, და სხუათა ყოველთა საჴელმწიფოთანი

Line of ed.: 12        ხოლო ამან ბაგრატ მეფემან კურაპალატმან დაიპყრა ყოველი კავკასია თჳთ-მპყრობელობითა
Line of ed.: 13     ჯიქეთითგან ვიდრე გურგენადმდე, და ადარბადაგანი და შირვანი მოხარკე ყო სომხითისა
Line of ed.: 14     ჴელმწიფებითა. მეფე სპარსთა მეგობარ და ერთ-გულ ყო სიბრძნითა და ძლიერებითა თჳსითა,
Line of ed.: 15     უფროს სახლეულთა თჳსთასა, და ბერძენთა მეფესა-ცა შიში აქუნდა ამისი ყოვლად-ვე.

Line of ed.: 16        ესე ბაგრატ, აფხაზთა და ქართველთა მეფე წარემატა ყოველთა ჴელმწიფეთა
Line of ed.: 17     ყოვლითა განგებითა. ამისდა შემპოვნედ და ამისდა მოაჯედ შეიქმნეს ყოველნი ჴელმწიფენი,
Line of ed.: 18     მახლობელნი / და მოთაულნი მამულისა და სამეფოსა მისისანი, მოლაშქრედ
Line of ed.: 19     ვითარცა თჳსნი და მისანდობელნი. და დაუმორჩილნა ღმერთმან ყოველნი მტერნი და
Line of ed.: 20     წინა-აღმდგომნი მისნი; მომადლა დღეთა მისთა მშჳდობა და დიდი დაწყნარება ქუეყანისა.

Page of ed.: 282  
Line of ed.: 1        და უკეთუ ვინ-მე ინებოს თჳთოეულად წარმოთქმად ყოველთა განგებულებათა
Line of ed.: 2     მისთა, მოუძლურდეს ძალი მისი, რომელთაგან მცირედი წარმოვთქუ ჟამთა სიგრძისაგან
Line of ed.: 3     არა-დავიწყებისათჳს.

Line of ed.: 4        და ვთქუა ესე-ცა, რომელ შემდგომად დიდისა მეფისა ვახტანგ გორგასლისა არა-ვინ
Line of ed.: 5     გამოჩენილ არს სხუა მსგავსი მისი დიდებითა და / ძალითა, და ყოვლითა გონებითა;
Line of ed.: 6     ეკლესიათა მ/აშენებელი იყო, გლახაკთა მოწყალე და სამართლის-მოქმედი ყოველთა
Line of ed.: 7     კაცთათჳს.

Line of ed.: 8        მოკუდა კათალიკოზი სჳმონ და დასუა ამან მეფემან დიდებულთა კაცთა შვილი მეყვისი
Line of ed.: 9     და გაზრდილი თჳსი მელქისედეკ კათალიკოზ-პატრიაქად. ხოლო ესე წმიდაჲ მეფე წარვიდა
Line of ed.: 10     ბერძენთა მეფისა ბასილის წინაშე კოსტანტინეპოლედ, რათა შეეწიოს. რამეთუ იყო დიდი ესე
Line of ed.: 11     კათოლიკე სამოციქულო ეკლესია სვეტი-ცხოველი, რომელი ვახტანგ გორგასალს აღეშენა,
Line of ed.: 12     დაძველებულ იყო და ჟამთა შლილობით გარეშემო სტოანი და ბჭენი დაქცეულ იყო, და აღარა-ვინ
Line of ed.: 13     იყო მწე აღშენებად და არ-ცა-რა-ვის ძალ-ედვა აღშენება მისი. და მივიდა და მიუთხრა
Line of ed.: 14     ყოველი შეუძლებლობა ქართველთა და სათხოველი თჳსი.

Line of ed.: 15        მაშინ მეფემან ბასილი მოსცა მონასტერი ჴესტორია, რომელ[სა] რ^ე სოფელი აქუს,
Line of ed.: 16     განძი და შესამკობელნი ეკლესიათანი, ხატნი და ჯუარნი, და ყოველი-ვე სამღდელთმთავრო და
Line of ed.: 17     სამღდელო სამკაული. წარმოვიდა და მოიწია ქუეყანასა-ვე თჳსსა ქართლად და სამეუფოდ ქალაქად
Line of ed.: 18     მცხეთად, და იწყო შენებად გარეთითა ბჭითა და გარეშემოთა სტოითა მოქმნითა და ზედა-დაბურვითა,
Line of ed.: 19     და ყოველი განასრულა. და მიმადლა ღმერთმან განახლება მცხეთის ქალაქისა-ცა,
Line of ed.: 20     და შეამკო დიდი კათოლიკე სამოციქულო ეკლესია სვეტი-ცხოველი ყოვლითა სამკაულობითა,
Line of ed.: 21     ოქროთა და ვეცხლითა, თუალითა და მარგალიტითა; და შესჭედა სვეტი-ცხოველი ოქროთა და
Line of ed.: 22     ვეცხლითა; და შესჭედა წმიდა საკურთხეველი ოქროთა და ვეცხლითა, თუალითა და მარგალიტითა;
Line of ed.: 23     და მოჭედა კანკელი და კარნი საკურთხეველისანი ოქროთა და ვეცხლითა; და შექმნა
Line of ed.: 24     წმიდა სამარტვილო ოქროთა და ვეცხლითა, თუალითა და მარგალიტითა; და შექმნა ძელ[ნ]ი
Line of ed.: 25     ცხოვრებისანი ორნი თუალითა და მარგალიტითა და დაასვენნა ყოველთა წმიდათა ნაწილნი
Line of ed.: 26     აურაცხელნი და ძელი ცხოვრებისა სხუაჲ; მოჭედილნი ხატნი თუალითა და მარგალიტითა,
Line of ed.: 27     ოქროთა და ვეცხლითა შემკულნი, რიცხვით ორმოცდათხუთმეტი; წიგნნი მოჭედილ-მოუჭედელნი,
Line of ed.: 28     რომელ თვითან აღაწერინა და დასდვა, ჯუმლად ოცდახუთი.



Line of ed.: 29  
ჩანართი


Line of ed.: 30        ხოლო ესე-ცა წარმოვთქუათ ჩუენ, რამეთუ რა-ოდენნი ბაგრატოანნი მეფედ და კურაპალატად
Line of ed.: 31     ზემორ[ე] აგჳწერია, რომელნი-მე მეფობდეს ქართლსა და რომელნი-ვე სამცხე-ტაოსა შინა,
Page of ed.: 283   Line of ed.: 1     ვიდრე ამა ბაგრატის გამეფებამდე. და ოდეს მეფე იქმნა, რომელნი-მე გარდაცვალებულ იყვნეს
Line of ed.: 2     და რომელნი-მე ამას ჟამსა გარდაიცვალნეს. და არღარა-ვინ იყო ამის ჟამში სხუა ბაგრატოანი,
Line of ed.: 3     თჳნიერ სუმბატისა და ძმისა მისისა გურგენისა, რომელნი მეფობდეს კლარჯეთს, ძენი ბაგრატ
Line of ed.: 4     არტანუჯელისანი, რომელთა სიკუდილი ზემო-რე აღვწერეთ:

Line of ed.: 5        სუმბატის სიკუდილი, ს^ლა ქორონიკონ-ზე;

Line of ed.: 6        ძმისა მისისა გურგენისა სიკუდილი, ს^ლბ ქორონიკონ-ზე.

Line of ed.: 7        ხოლო ესრეთ იყო გარდაცვალება მათი: რამეთუ მაშინ ოდეს-მე ამან ბაგრატ მეფემან
Line of ed.: 8     კურაპალატმან მოიყვანნა ესე ორნი ძმანი, კლარჯთა ჴელმწიფენი, სუმბატ და გურგენ, ძენი
Line of ed.: 9     ბაგრატ არტანუჯელისანი, დარბაზობად მის წინაშე, ციხესა შინა ფანასკერტისასა, და მუნ შინა
Line of ed.: 10     შეიპყრნა იგინი და აღიხუნა ციხენი და ქალაქნი მათნი, რამეთუ იგინი პატიმარ ყვნა ციხესა
Line of ed.: 11     შინა თმოგჳსასა, და მუნ ციხესა შინა გარდაიცვალნეს სუმბატ და გურგენ.

Line of ed.: 12        ხოლო შვილნი ამათნი წარვიდეს კოსტანტინეპოლედ, ძე გურგენისი დემეტრე და ძე
Line of ed.: 13     სუმბატისი ბაგრატ, ბასილი მეფისა წინაშე, და მათნი-ვე შვილნი კლარჯთა მეფეთანი რომელ
Line of ed.: 14     დაშთეს ამა ქუეყანასა, მოისრნეს ყოველნი სიკუდილითა პატიმრობასა შინა.



Line of ed.: 15  
ჩანართი


Line of ed.: 16        ამისსა შემდგომად ბაგრატ მეფემან მოვლო ყოველი სამეფო თჳსი, აფხაზეთი, ჰერეთი
Line of ed.: 17     და კახეთი, მოვიდა და დაიზამთრა ჴევთა ტაოსათა, და მო-რა-იწია ზაფხული, მოვიდა მას-ვე
Line of ed.: 18     ციხესა ფანასკერტისასა, წელსა მესამესა. და მუნ შინა გარდაიცვალა ესე ბაგრატ მეფე.

Line of ed.: 19        მეფობდა ოცდათექუსმეტ წელ და გარდაიცვალა შემკობილი მჴცითა შუენიერითა,
Line of ed.: 20     ქრონიკონსა ორას ოცდათოთხმეტსა, თუესა მაისსა შჳდსა, დღესა პარასკევსა. და იყო
Line of ed.: 21     დღეთა მიცვალებისა მისისათა ტაოს და წარმოიღო გუამი მისი ზჳად/მან ერის-თავთ-ერის-თავმან,
Line of ed.: 22     და დამარხა ბედიას.

Line of ed.: 23        შემდგომად მისსა მეფე იქმნა ძე მისი გიორგი და იყო იგი-ცა სავსე ყოვლითა
Line of ed.: 24     სიკეთითა.



King: 52 
Page of ed.: 284  
Line of ed.: 1  
მეორმოცდათორმეტე მეფე, გიორგი. ძე ბაგრატ აფხაზთა და ქართველთა მეფისა.
Line of ed.: 2  
ბაგრატოანი


Line of ed.: 3        ხოლო ესე გიორგი ეუფლა ყოველსა მამულსა და სამეფოსა თჳსსა ჟამსა ოდენ
Line of ed.: 4     სიყრმისა და სიჭაბუკისა მისისასა, რამეთუ იყო, რაჟამს მეფე იქმნა, წლისა თორმეტისა.

Line of ed.: 5        მას ჟამსა გან[უ]დგა ამას ქუეყანა ჰერეთ-კახეთისა, და ღადრობითა აზნაურთათა შეპყრობილ
Line of ed.: 6     იქმნეს ერის-თავნი, მათ ქუეყანით კუალად-ვე ეუფლნეს მათნი უფალნი, რომელთა პირველ
Line of ed.: 7     აქუნდა იგი.

Line of ed.: 8        ხოლო მეშჳდესა წელსა მეფობისა მისისასა გამოვიდა ბასილი, მეფე ბერძენთა,
Line of ed.: 9     მას ზედა ყოვლითა სპითა საბერძნეთისათა და უცხო-თესლითა ურიცხჳთა. ხოლო
Line of ed.: 10     გიორგი მეფე განვიდა სპითა დიდითა წინა-აღდგომად მისსა. და დაიბანაკეს ორთა-ვე
Line of ed.: 11     ქუეყანასა ბასიანისასა მრავალ-დღე, და არი მიმართეს ბრძოლად ურთიერთას. მორიდა
Line of ed.: 12     გიორგი მეფემან, მოვიდა და დაწუა ქალაქი ოლ/თისი. და მუნით მოვიდა კოლას,
Line of ed.: 13     და გამოუდგა კუალსა, და მოუდგა უკანა ბასილი, მეფე ბერძენთა. / და შეკრბეს უკანა-მავალნი
Line of ed.: 14     გიორგისნი და წინა-მავალნი ბასილისნი, და იქმნა ბრძოლა დიდი სოფელსა,
Line of ed.: 15     რომელსა რქჳან შირიმნი. და მოისრნეს ორ-კერძო-ვე მრავლად, მოკლნეს ერის-თავნი
Line of ed.: 16     და დიდებულნი: რატი, ძე ლიპარიტისი, და ხურსი. და გჳანად ეწია ჴმა გიორგი
Page of ed.: 285   Line of ed.: 1     მეფესა, ვითარმედ ომი არს უკანა-/მავალთა ზედა. მაშინ უბრძანა სპათა თჳსთა და
Line of ed.: 2     აღიჭურნეს მსწრაფლ. განვიდა თჳთ გიორგი მეფე, რამეთუ ახოვან იყო და უშიში
Line of ed.: 3     ყოვლითურთ ვითარცა უჴორცო, და მის თანა სიმრავლე სპისა მისისა. და მოვიდა
Line of ed.: 4     მუნით ბასილი მეფე ყოვლითა სპითა მისითა. შეკრბეს იმიერ და ამიერ, იქმნა
Line of ed.: 5     ბრძოლა დიდი, და მოისრნეს ბერძენნი ფრიად, და წარმოიღეს ავარი. ეზომ გაგრძელდა
Line of ed.: 6     მათ შორის ბრძოლა, რომელ სივლტოლად განემზადა ბასილი მეფე.

Line of ed.: 7        ხოლო ვითარ სულ-მოკლე იქმნეს ქართველნი, მორიდეს და წარმოვიდეს. წარმოუდგეს
Line of ed.: 8     უკანა ბერძენნი და დაჴოცნეს ურიცხუნი პირითა მახჳლისათა მოუწია ლაშქარმან
Line of ed.: 9     არტანს, ტყუე ყვეს და მოაოჴრეს არტანი. და რაჟამს წარვიდა გიორგი მეფე
Line of ed.: 10     თრიალეთს, წარმოუდგა უკანა, ასწმჳდა / ქუეყანა ჯავახეთისა და გარდავიდა თრიალეთს.
Line of ed.: 11     კუალად-ცა დაეახლნეს ურთიერთას, რამეთუ განძლიერდა გიორგი მეფე და
Line of ed.: 12     მოირთო ძა/ლი კახეთისა და ჰერეთისა, გარნა დაუშალეს შებმა მეორედ.

Line of ed.: 13        შეიქცა ბასილი მეფე თრიალეთით, უკუ-მოიარა / ჯავახეთი და არტანი. და კუალად
Line of ed.: 14     უბოროტესადრე შურის-გებით მოაოჴრნა ქუეყანანი იგი; წარვიდა და დაიზამთრა
Line of ed.: 15     ქუეყანასა ხალდისასა, მახლობელად ქალაქსა ტრაპიზონთასა. და ვიდოდეს მათ შორი/ს
Line of ed.: 16     მოციქულნი ზავისა და სიყუარულისათჳს.

Line of ed.: 17        მას ჟამსა იქმნა დიდი განდგომილება საბერძნეთს. შეიერთნეს სპასპეტი და წარვეზი,
Page of ed.: 286   Line of ed.: 1     ძე ფოკას განდგომილისა და წარიდგინეს ქუეყანა აღმოსავლეთისა. და დიდად შეძრწუნდა
Line of ed.: 2     ამისთჳს ბასილი. გარნა პატივ-სცა ღმერთმან მას-ვე, და მოკლა წარვეზი ქსიფე;
Line of ed.: 3     და გადგეს რომელნი მირთულ იყვნეს. ხოლო ქსიფეს მიეგო ცრუობა წარვეზისა:
Line of ed.: 4     რამეთუ შეიტყუეს ციხესა დალასანოსთა სისხლისათჳს ფოკას ძისა, შეიპყრეს და მოჰგუარეს
Page of ed.: 287   Line of ed.: 1     ბასილი მეფესა, და მან ექსორია ყო კუნძულსა რომელსა-მე. და მისთანათა
Line of ed.: 2     მრავალთა მოჰკუეთა თავი მახჳლითა, რომელთა თანა იყო ფერის, ძე ჯოჯიკისი,
Line of ed.: 3     ნათესავით ტაოელი, და სხუანი იყვნეს ბერძენნი.

Line of ed.: 4        კუალად შემოიქცა ბასილი, მოვი/და ბასიანს, ითხოვდა ქუეყანათა და ციხე/თა,
Line of ed.: 5     და აღუთქმიდა ზავსა და მშჳდობასა. ცნა რა გიორგი მეფემან, წარავლინ/ა ზჳადი
Line of ed.: 6     ერის-თავი სპითა მისითა და უბრძანა, რათა[მცა] ზავის მიპყრობითა მცირედ-ხან დაიმჭირვა
Line of ed.: 7     ადგილსა, და თჳთ წარუდგა უკანა სპითა ძლიერითა. და განიზრახვიდა ესრეთ:
Line of ed.: 8     "უკეთუ ინებოს ზავი ბასილი მეფემან, იქმნეს ესრეთ; და უკეთუ ინებოს ომი, განვემზადნეთ
Line of ed.: 9     მისთჳს-ცა". ხოლო რომელთა არა უნდა ყოფად მშჳდობისა, იწყეს განმზადებად
Line of ed.: 10     ბრძოლად და მივიდეს ბასილი მეფესა ზედა დაბანაკებულსა, რომელსა უწოდიან სჳნდაქსად.

Line of ed.: 11        იწყეს ბრძოლად და აოტეს ზოგი ლაშქრისა მისისა განუწერა ბასილი მეფე,
Line of ed.: 12     უბრძანა მოყვანებად ძელისა ცხოვრებისა, და მანდილი წმიდა დადვა ქუეყანასა ზედა,
Line of ed.: 13     და თქუა: "უკეთუ მიმცე ჴელთა მტრისათა, არღარა ვიყო თაყუანის-მცემელ თქუენდამი
Line of ed.: 14     უკუნისამდე". და ვითარ გაგრძელდა მათ შორის ბრძოლა, კუალად-ცა მეოტ იქმნნეს
Page of ed.: 288   Line of ed.: 1     სპანი ქართველთანი და წარმოვიდეს მეოტად, მოისრნეს ურიცხუნი პირითა მახჳლისათა;
Line of ed.: 2     / და რომელნი-მე ტყუე იქმნნეს. და წარიღეს ავარი დიდ-ძალი და განძი სამეფო,
Line of ed.: 3     რომელი ჰქონდა / თანა.

Line of ed.: 4        და წარმოუდგა უკანა ბასილი მეფე. ხოლო კუალად-ცა იწყეს ზავად, ვითარცა
Line of ed.: 5     პირველ; რამეთუ შიში დიდი აქუნდა საბერძნეთით / განდგომისა. და ყვეს მშჳდობა
Line of ed.: 6     და დაიზავნეს, და მისცა გიორგი მეფემან მძევლად ძე თჳსი ბაგრატ წელიწდისა
Line of ed.: 7     სამისა და ციხენი რომელ პირველ გაეცნეს აზნაურთა დაუცალნა და მისცნა; სხუანი-ცა
Line of ed.: 8     ციხენი პირველ მიცემულნი და უკანის თოთხმეტნი; და ქუეყანა, რომელი ჰქონდა
Line of ed.: 9     დავით კურაპალატსა ტაოსთა, ბასიანს, კოლა-არტანთა და ჯავახეთს. ხოლო რომელნი-მე
Line of ed.: 10     ამა ქუეყანათაგან ეკლესიანი, სოფელნი და ადგილნი დაულოცნა გიორგი მეფესა. და
Line of ed.: 11     წარვიდა ბასილი მეფე და თანა წარიყვანა ბაგრატ უფლის-წული მძევლად ძე გიორგი
Page of ed.: 289   Line of ed.: 1     მეფისა ჩუენისა. აღუთქუა ფიცითა აღთქმა, ვითარმედ: "წელსა მესამესა გამოგიგზავნო;
Line of ed.: 2     ძე შენი". და იყო. სამ წელ ქალაქსა სამეფოსა კოსტანტინეპოლეს და წე/ლსა მესამესა
Line of ed.: 3     გამოგზავნა, ვითარცა აღუთქუა.

Line of ed.: 4        რაჟამს მოიწია მამულსა და სამეფოსა თჳსსა, მოჰყვა თანა კატაბანი აღმოსავლეთისა
Line of ed.: 5     ვიდრე საზღვართამდე მამულისა მისისა. და ვითარ შეიქცა გარე, მოეწია სწრაფით
Line of ed.: 6     მანდატური და მოართუა კატაბანსა წიგნი კოსტანტინე მეფისა, რომელსა წერილ
Line of ed.: 7     იყო ესრე სახედ, ვითარმედ: "განგებითა ღმრთისათა / მიიცვალა სანატრელი ძმა ჩემი,
Line of ed.: 8     ბასილი მეფე, და ნ/აცვლად მისსა ვიქმენ მე მეფედ ყოველსა საბერძნეთსა. აწ უკუე,
Line of ed.: 9     სადა-ცა მიწევნულ იყოს განსაგებელსა ჩემსა ბაგრატ, ძე გიორგი აფხაზთა ჴელმწიფისა,
Line of ed.: 10     შეაქციეთ სწრაფითა დიდითა, რომელ მოიწიოს წინაშე ჩუენსა".

Line of ed.: 11        ხოლო მან, ვითარცა წარიკითხა ბრძანება მეფისა, ენება, რათა-მცა შეაქცია გარე
Line of ed.: 12     ბრძანებისა-ებრ მისისა შეიქცა სწრაფით, დევნა უყო უკანა. რაჟამს მიეახლა, იხილა,
Line of ed.: 13     რომელ სიმრავლე დიდ-ძალი მიგებებულ იყო წინა: დიდებულნი, ერის-თავნი და აზნაურნი
Line of ed.: 14     ტაოელნი, მესხნი და ქართველნი, რომელთა არა იყო რიცხჳ სიმრავლისა
Line of ed.: 15     მათისა. შეიქცა გარე და უთხრა მანდატურსა, რომელი მიწეულ იყო: "უკე/თუ ძალ გიც
Line of ed.: 16     შენ, აქციე, ჩემგან კულა ესე აღარა ეგების".

Page of ed.: 290  
Line of ed.: 1        ჵ, დიდი საკჳრველება და მოწყალება ღმრთისა! ვითარ მყის განერა მართალი
Line of ed.: 2     ჴელთაგან მათთა, რომელთა ენება ზაკჳთ შექცევა მისი. და თუ ვის-მე გენებოს განცდად
Line of ed.: 3     ესე-ვითართა, შეწევნითა ღმრთისა-მიერითა იხილეთ და განიცადენით ურიცხუნი ჴელის
Line of ed.: 4     აპყრობანი ღმრთისა-მიერნი ამას დიდსა ბაგრატს აფხაზთა მეფესა ზე/და, რომელნი
Line of ed.: 5     არა-ვის ზედა. მოწევნულ იყვნეს სხჳსა მეფისა, რომლისათჳ/ს ჟამსა და ჟამსა გაუწყოს
Line of ed.: 6     წინამდებარემან სიტყუამან.

Line of ed.: 7        ვითარ უკუე მოიწია წინაშე მამისა თჳსისა გიორგი მეფისა, სახლად მათდა
Line of ed.: 8     ქუთათისს, იხილეს მშობელთა მისთა შვილი მათი მსგავსი განუცდელისა და მიუთხრობელისა სიკეთისა
Line of ed.: 9     მათისა, ყოვლითურთ შუენიერი, რომლისა სიკეთისა მისისათჳს
Line of ed.: 10     შეუძლებელ არს კაცთაგან მითხრობა. იხილეს რა, განიხარეს სიხარულითა მიუთხრობელითა და
Line of ed.: 11     შეწირეს მადლობა ღმრთისა მიმართ. იყო ქრონიკონი მას ჟამსა ორას
Line of ed.: 12     ორმოცდახუთი.

Line of ed.: 13        ამისა შემდგომად წარვიდა პატრიაქი მელქისედეკ კოსტანტინე მეფისა წინაშე კოსტანტინეპოლედ.
Line of ed.: 14     შეიწყნარა მეფემან ბერძენთამან კოსტანტინე<მ> და მოსცა მესამკობელნი ეკლესიათა,
Line of ed.: 15     ხატნი და ჯუარნი, და ყოველი სამღდელთმთავრო და სამღდელო სამკაული. მოვიდა ქუეყანასა
Line of ed.: 16     და სამწყსოსა თჳსსა და იყიდა სოფლები ტაოს: ზადკარეკი ხუთითა აგარა[ჲ]თა, და
Line of ed.: 17     ძაღლის-ჴევს იყიდა სოფელი ოროთა სამითა აგარა[ჲ]თა. ესე ორნი-ვე სოფელნი მათითა აგარა[ჲ]თა
Line of ed.: 18     თჳსთა ძმათა განძითა იყიდა. და კლარჯეთს მოიგო სოფელი ერთი სხლოანი. და შავშეთს
Line of ed.: 19     მოიგო სოფელი დიდი სხლობანი, აგარა მისი ნაღუარევი. და ჯავახეთს მოიგო სოფელი
Line of ed.: 20     ტონთიო. და კოლას მოიგო და დააშენა სოფელი დიდი ო/როტანი აგარა[ჲ]თა. და ფანავარს
Line of ed.: 21     ააშენა სოფელი ერთი მახაროვანი. და საკოეთს შეიპყრნა და ააშენნა სოფელნი ორნი <და>:
Line of ed.: 22     ნაქალაქევი და ბერდაძონი, და დაუდვა წმიდასა ამას დედა-ქალაქსა მცხეთას, სუეტსა ცხოველსა.

Line of ed.: 23        / შემდგომად ორისა წლისა გარდაიცვალა გიორგი მეფე, სავსე ყოვლითა სიკეთითა, ჟამსა
Line of ed.: 24     ოდენ სიყრმისასა, რომელ არა-ვინ გამოჩენილ იყო მსგავსი მისი მამათა
Line of ed.: 25     შორის მისთა ახოვნებითა, ჭაბუკობითა და სიქუელითა, ტანითა და სახითა, ცნობითა,
Page of ed.: 291   Line of ed.: 1     და სავსე ყოვლითა განგებითა საჴელმწიფოთა, ქრონიკონსა ორას ორმოცდაშჳდსა,
Line of ed.: 2     თუესა აგჳსტოსა თექუსმეტსა, ქუეყანასა თრიალეთისასა, ადგილსა, რომელსა ეწოდების
Line of ed.: 3     მყინვარნი გინა იწრონი. და დაუტევა გლოვა და მწუხარება ყოველთა მკჳდრთა
Line of ed.: 4     მამულისა / და სამეფოსა მისისათა. იგლოვდეს ყოველნი სიკეთისა, და სიჭაბუკისა, და
Line of ed.: 5     ახოვნებისა მ/ისისათჳს. წარიყვანეს და დამარხეს საყდარსა ქუთათისსა.

Line of ed.: 6        ესხნეს შვილნი ოთხნი: ძენი ბაგრატ და დემეტრე, და ასულნი გუარანდუხტ და
Line of ed.: 7     კატა; მეხუთე შვილი მათი მართა მიცვალებულ იყო შემდგომად მიცვალებისა დიდისა
Line of ed.: 8     მეფისა გიორგისსა, მას-ვე ჟამსა მეფე იქმნა ბაგრატ ყოველსა მამულსა და სამეფოსა
Line of ed.: 9     მისსა ზედა, ზემოსა და ქუემოსა, წელიწდისა ცხრ/ისასა.



King: 53 
Line of ed.: 10  
მეორმოცდაცამეტე მეფე ქართლისა და აფხაზეთისა, ბაგრატ,
Line of ed.: 11  
ძე გიორგი მეფისა, ბაგრატოანი


Line of ed.: 12        მას-ვე ჟამსა წარვიდეს აზნაურნი ტაოელნი საბერძნეთს: ვაჩე კარიჭის-ძე და ბანელი
Line of ed.: 13     ეპისკოპოსი იოვანე, და მათ თანა სიმრავლე აზნაურთა ტაოელთა. ხოლო კოსტანტინე
Line of ed.: 14     მეფემან მოქცევასა ოდენ წელიწდისასა გამოგზავნა პარკიმანოზი ლაშქრითა ურიცხჳთა,
Page of ed.: 292   Line of ed.: 1     მოვიდა და ჩამოდგა, და მოაოჴრნა იგი-ვე ქუეყანანი, რომელნი ბასილი მეფესა მოეოჴრნეს.
Line of ed.: 2     მოვიდა თრიალეთს ციხესა ქუეშე კლდე-კართასა; მას ჟამსა ჰქონდეს ლიპარიტ
Line of ed.: 3     ერის-თავთ-ერის-თავსა, ძესა ლიპარიტისასა. შემოკრიბნა სხუანი-ცა აზნაურნი, დაუდგეს
Line of ed.: 4     განძათა და შეებნეს ციხესა ქუეშე. რაჟამს იხილა პარკიმანოზმან, რომელ ვერას
Line of ed.: 5     ავნე/ბდა, შეიქცა გარე. მას-ვე ჟამსა წარვიდა ჩანჩახი ფალელი საბერძნეთს, მისცა ციხე
Line of ed.: 6     გარყლობისა, მიერთო ბერძენთა, და არჯევან ჰოლოლას-ძემან მისცა ბერძენთა ციხე
Line of ed.: 7     წერეფთისა.

Line of ed.: 8        რაჟამს იხილა საბა, მტბევარმან ეპისკოპოსმან, რომელ შავშეთს არღარა იყო
Line of ed.: 9     სხუა ღონე, ააგო ციხე თავსა ზედა ტბეთისასა, დაიჭირა ქუეყანა შავშეთისა, ქმნა დიდი
Line of ed.: 10     ერთ-გულობა ბაგრატ აფხაზთა მეფისათჳს. პატივ-სცა ღმერთმან / და ვერ წარუღეს
Line of ed.: 11     ქუეყანა მტერთა. რამეთუ მას ჟამსა გაგზავნა პარკიმანოზმან და პროედროსმან იოვანე
Line of ed.: 12     ბანელი ხარტულარი, წარიყვანა თანა ვალანგი ლაშქრითა დიდითა, და მისცა თანა
Line of ed.: 13     დემეტრე კლარჯი, ძე სუმბატისი, რე-ცა შესატყუევნელად ქუეყანისა კაცთათჳს, და ამით
Line of ed.: 14     მიზეზითა მოიქცეს მრავალნი კაცნი მის ქუეყანისანი წურილისა ერისაგან. შემოვიდა
Line of ed.: 15     მას-ვე ციხესა შინა ეზრა ანჩელი, და რომელნი აზნაურნი გამოჩნდეს ერთ-გულად.
Line of ed.: 16     შეუდგეს მას-ვე ციხესა შინა და გამაგრდეს ფრიად.

Page of ed.: 293  
Line of ed.: 1        ხოლო ციხე არტანუჯისა ჰქონდა იოვანეს ერის-თავსა აბუსერსა, და მათ ჟამთა
Line of ed.: 2     ქუეყანათა ამათ შინა / ი/ქმნნეს ბრძოლანი და შუღლნი და მი-და-მონი მრავალნი. და
Line of ed.: 3     ვითარ დიდად იღელვებოდა ქუეყანა ესე, კუალად-ცა პატივ-სცა ღმერთმან ბაგრატს,
Line of ed.: 4     აფხაზთა და ქართველთა მეფესა. ეწია სენი სასიკუდინე კოსტანტინე მეფესა. მოუწერა
Line of ed.: 5     პარკიმანოზს პროედროსსა, უჴმო შეღმართ. ხოლო იგი წარემართა მსწრაფლ და,
Line of ed.: 6     ვიდრე მოვიდოდა, მიიცვალა კოსტანტინე მეფე. და რაჟამს მიიცვალებოდა, დასუა სხუა
Line of ed.: 7     მე/ფე, სახელით რომანოზ, და შერთო ცოლად ასული თჳსი ზოია.

Page of ed.: 294  
Line of ed.: 1        წარვიდა კათალიკოზ-პატრიაქი მელქისედეკ წინაშე რომანოზ ბერძენთა მეფისა კოსტანტინეპოლედ.
Line of ed.: 2     შეიწყნარა და მოსცა შესამკობელნი ეკლესიათანი, ხატნი და ჯუარნი, სამღდელთეთავრო
Line of ed.: 3     და სამღდელო სამკაული, და წარმოვიდა ქუეყანასა და სამწესოსა-ვე თჳსსა.

Line of ed.: 4        შემდგომად ამისსა, წელსა მესამესა, წარვიდა დედოფალი მარიამ, დედა ბაგრატისი, აფხაზთა
Line of ed.: 5     მეფისა, საბერძნეთად ძიებად მშჳდობისა და ერთობისა, და კუალად
Line of ed.: 6     ძიებად პატივისა კურაპალატობისა ძისათჳს თჳსისა, ვითარცა არს ჩუეულება და წესი
Line of ed.: 7     სახლისა მათისა, და მოყვანებისათჳს მის ცოლისა.

Line of ed.: 8        ამის ჟამში იყო წმიდა გიორგი მთა-წმიდელი მთარგმნელი, თან ახლდა დედოფალს
Line of ed.: 9     მარიამს, ქრისტეს აქათ ჩ^ჲჱ.

Line of ed.: 10        ხოლო ჩუენ პირველსა-ვე სიტყუასა მოვიდეთ.

Line of ed.: 11        და ვითარცა მიიწია საბერძნეთად წინაშე ბერძენთა მეფისა, აღუსრულა ყოველი
Line of ed.: 12     სათხოველი სიხარულით: მოსცნა ფიცნი და სიმტკიცენი ერთობისა და სიყუარულისათჳს,
Line of ed.: 13     დაუწერნა ოქრო-ბეჭედნი, მოსცა პატივი კურაპალატობისა, და მოსცა ცოლად
Line of ed.: 14     ბაგრატისთჳს ელენე დედოფალი.

Page of ed.: 295  
Line of ed.: 1        მო-რა-იწია მარიამ დედოფალი მამულსა ძისა თჳსისასა, ქუეყანასა ტაოს, მოართუა
Line of ed.: 2     პატივი კურაპალატობისა. აღასრულ/ეს ქ/ორწილი, უკურთხეს გჳრგჳნი ბანას.

Line of ed.: 3        და შემდგომად მცირედისა ჟამისა მიიცვალა ელენე დედოფალი ქუთათისს შინა,
Line of ed.: 4     და შეირთო ცოლად ბაგრატ მეფემან ბორენა დედოფალი, ოვსთ მეფისა ასული, დაჲ
Line of ed.: 5     დორღოლელისა.

Line of ed.: 6        და ამისსა შემდგომად სხუა-ცა ძე დარჩა / გიორგი მეფესა ანაკოფიას შინა, ოვსთა
Line of ed.: 7     მეფისა ასულსა მეორესა ცოლსა თანა და აზნაურთაგან იყო მათ შუა მი-და-მო საუბარი, და
Line of ed.: 8     ყრმა მცირე იყო, სახელით დემეტრე. ვერ-ცა გაამეფეს, თუ-ცა ვის გულსა
Line of ed.: 9     ედვა, და ვერ-ცა-ღა გამოინდვეს ბაგრატ მეფემან და დედამან მისმან, არ-ცა-ღა თავადთა
Line of ed.: 10     დიდებულთა ამის სამეფოსათა. და ვერ-ღა-რა დაიდგნა და წარვიდა სამეფოსა მისგან,
Line of ed.: 11     და მიმართა ბერძენთა მეფესა, და წარუტანა თანა ანაკოფია. და მიერითგან წარუჴდა
Line of ed.: 12     ანაკოფია აფხაზთა მეფესა მოაქაჟამადმდე.

Line of ed.: 13        შემდგომად ამისა წმიდამან მეუფემან კათალიკოს-პატრიაქმან მელქისედეკ მოიგო ქართლს:
Line of ed.: 14     მონასტერი პალავრა ოთხითა სოფლითა; და ცუქითი შესავლითა მისითა; ყინცვისი შესავლითა
Line of ed.: 15     მისითა; და შინდების ნახევარი; კურბითს სააზნაურო კარგი სოფელი ერთი; ჩოჩეთს უბანი
Line of ed.: 16     ერთი, მიწა და ვენაჴი სასეფეო; ზეგანთა სოფელი ერთი შიდარი; და კახეთს ახატანს უბანი
Line of ed.: 17     ერთი და ნოსორნა სოფელი ერთი; და ჰერეთს მონასტერი დიდითა ძალითა (და) ლაგოდეჴი
Line of ed.: 18     და ჰერეთს-ვე კატეხისა ეკლესია შესავლითა მისითა. და კაკს ვაჭარი ათორმეტი. და ზიარი
Line of ed.: 19     სოფელი დიდი. ესე ყოველი სოფლები, რომელი მას მოიგო.

Line of ed.: 20        და რომელნი სოფელნი ძუელად ჰქონდეს წმიდას[ა] სუეტსა ცხოველსა და კათოლიკე
Line of ed.: 21     ეკლესიასა, და სხუა შესავალნი რა-ც იყვნეს მოაჴსენა ბაგრატ კურაპალატსა და შეუვალად გაუჴადნეს.
Line of ed.: 22     და მისცა სიმტკიცე შეუვალობისა; და სხუა რომელნი-მე შესავალნი იყვნეს ამის წმიდისა
Line of ed.: 23     დედა-ქალაქისანი: ცხუარი, ცხენი, ღჳნო ზედანი და რა-ცა იყო ყოველი ალი ამირმა[ნ] ამოაგდო
Page of ed.: 296   Line of ed.: 1     და აჴადა ამას წმიდასა კათოლ/იკე ეკლესიასა. და ყოველნი სოფელნი, რომელნი წმიდისა კათოლიკე
Line of ed.: 2     ეკლესიისანი არიან, ააშენნა და დადგნა ყოველგან სახლნი და ააგო ეკლესიანი რიცხჳთ
Line of ed.: 3     ყოველნი-ვე.

Line of ed.: 4        და შემდგომად სამხრით სადიაკვნოსა წმიდათა მოწამეთა სამარტჳლოსა შიგან შექმნა საფლავი
Line of ed.: 5     თჳსი, და დადგა საკურთხეველი. დააყენა საფლავსა თჳსსა ზედა გაზრდილი მისი იოანე,
Line of ed.: 6     და უჩინა ამა საკურთხეველსა [და] ჟამის-მწირველსა, და მისცა თემს გლეხი სამი ფუძითა
Line of ed.: 7     სრულითა, ვენაჴი ერთი, მიწა ერთი, წის-ქვილი ერთი, ჭალა და ოტათლოანს გლეხი ერთი;
Line of ed.: 8     ციხედიდს გლეხი ერთი, ორი-ვე ფუძითა სრულითა, და ვენაჴი ერთი; მცხეთას სენაკი ერთი,
Line of ed.: 9     ბოსელი, ყანა, ვენაჴი -- ესე ყოველი ჴელ-შეუვალად თავის-უფლად მისცა და გაირიგა სამკჳდრო
Line of ed.: 10     სასულიერო აღაპნი და მოსაჴსენებელი და გარდაიცვალა წმიდა ესე, და აწ წარუმართენ ღმერთმან
Line of ed.: 11     ოქროპირს, მელქისედეკისგან შვილად გაზრდილსა; დაჯდა კათალიკოს-პატრიაქად ოქროპირი, და
Line of ed.: 12     ამან-ცა მრავალნი შემატნა დიდსა კათოლიკე სამოციქულო ეკლესიასა და აღაშენა
Line of ed.: 13     დასავლის კუთხს სამხრით ეკვდერი, ქვითა წმიდითა და თეთრად შუენიერად გამოქანდაკებულითა,
Line of ed.: 14     ყოვლად წმიდისა და კათოლიკე ეკლესიისა, და სხუა შესავალნი რა-ც იყვნეს მოაჴსენა
Line of ed.: 15     ბაგრატ კურაპალატსა და კჳრიკე კახთ მეფესა, დის-წულსა კჳრიკე მეფისასა, და შეუვალად
Line of ed.: 16     გაუჴადნეს და მისცა სიმტკიცე შეუვალობისა. წმიდამან ამან კათალიკოს პატრიაქმან
Line of ed.: 17     ოქრო/პირ(მა) მრავალნი ეკლესიანი აღაშენნა და განა[ა]ხლნა.

Line of ed.: 18        და შემდგომად ამისა მოირჭუნა და ეუფლა ზემოსა და ქუემოსა თავის მამულსა
Line of ed.: 19     ზედა ბაგრატ.

Line of ed.: 20        და დიდი ფადლონ ავად იქცეოდა, და სწუნობდა ყოველთა მოთაულთა ამის სამეფოსათა.
Line of ed.: 21     და ვიდრე ყრმა-ღა იყო ბაგრატ, შეკრბეს ლაშქარნი ამის სამეფოსანი, იპირნეს
Line of ed.: 22     ლიპარიტ და ივანე აბაზას-ძე; მოვიდა დიდი კჳირიკე, რანთა და კახთა მეფე, დავით
Line of ed.: 23     /სომეხ/თა მეფე, და ჯაფარ ამირა ტფილელი, რამეთუ ესე ყოველნი პირობითა კჳრიკესითა
Line of ed.: 24     შეკრებულ იყვნეს ეკლეცს ფადლონს ზედა; გაა/ქციეს ფადლონ და აუწყჳდეს
Line of ed.: 25     ლაშქარი, აიღეს ავარი და განძი ურიცხჳ. ამიერითგან ვიდრე სიკუდილამდე შეჰავდა (?)
Line of ed.: 26     ფადლონ.

Line of ed.: 27        და სიმცირესა-ვე შინა ბაგრატ მეფისასა ლიპარიტ ლიპარიტის-ძემან და ივანე
Line of ed.: 28     აბაზას-ძემან, ქართლის ერის-თავმან, მუხათ-გუერდსა გამოიტყუეს ტფილელი ამირა
Line of ed.: 29     ჯაფარ, და შეიპყრეს, და დიდი ხანი დაყვეს პატიმრობასა შინა, და წარუღეს ბირთჳსი.
Page of ed.: 297   Line of ed.: 1     შეიწყალა აფხაზთა მეფემან და დაუტევა ტფილისს ზედა ამირად; და მიერითგან
Line of ed.: 2     დარჩა მტერობა ლიპარიტეთ და ამირას შუა.

Line of ed.: 3        და შემდგომად მცირედისა ჟამისა აზრახა ლიპარიტ ბაგრატს წაღება ტფილისისა.
Line of ed.: 4     მოადგეს ტფილისსა მტკუარსა ამიერით, ზემოთ და ქუემოთ, აფხაზთა მეფისა ლაშქარნი,
Line of ed.: 5     და წყალსა იმიერით, ისნით კერძო, მოადგეს ლაშქარნი კახნი და ჰერნი მას
Line of ed.: 6     ჟამსა მოკლულ იყო დიდი კახთა მეფე კჳრიკე ოვსისა ვის-მე მონისა მიერ, რამეთუ
Line of ed.: 7     წყობასა შინა ოვსთა მეფე ურდურე მოეკლა კჳრიკე მეფესა. და მესისხლეობით მოიკლა
Line of ed.: 8     კჳრიკე მეფე ნადირობასა შინა, ფიდრაზის გორთა, ო/ვსისა მონისა მიერ.

Line of ed.: 9        მას ჟამსა / იყო მეფე კახეთს გაგიკ, ძე დავით სომეხთა მეფისა სამშჳლდარისა
Line of ed.: 10     და ძორაკერტელისა, დის-წული კჳრიკესი, და ბრძოდეს ორ წელ ტფილისსა. და მ/ას
Line of ed.: 11     ჟამსა იყო ამირად ჯაფარ, ძე ალისი. და ესრე შეაჭირვეს ტფილელთა, რომელ ლიტრა
Line of ed.: 12     ვირის ჴორცი ხუთას დრამად ასყიდიეს, და ვერ-ღა-რა დაუდგმიდეს შიმშილთა და
Line of ed.: 13     ბრძოლათა ძლიერთა. ტფილელთა განიზრახეს მოცემა ტფილისისა. და ამის ქალაქისა
Line of ed.: 14     ბრძოლასა შინა წაუხუნეს ციხენი ორბეთი და ფარცხისი აფხაზთა მეფისა ლაშქართა
Line of ed.: 15     და ამირა შეეკაზმა თავის ლაშქრითა შემზადა ტივები და ნავები ღამით წარსლვად
Line of ed.: 16     განძას ლაშქარიას თანა ფადლონის შვილსა და რომელთა-მე დიდებულთა აფხაზთა
Line of ed.: 17     მეფისათა ლიპარიტისაგან ფარულად გააზრახეს მეფესა არა განძება ამირასი, და
Line of ed.: 18     ფარულად ლიპარიტისაგან დაჰკიდეს ზავი ამირასა, გამოაცხადეს და დაამკჳდრეს ამირა
Page of ed.: 298   Line of ed.: 1     ტფილისსა-ვე ზედა. და იბირნა აფხაზთა მეფემან კახნი, აშოტ მთავარი მარილელი,
Line of ed.: 2     დი-სიძე კჳრიკე მეფისა, და ხახჳლა გურთა ჯუარის-ციხი/თა; და მოეყარა აფხაზთა
Line of ed.: 3     მეფე ქალაქსა და ემტერა კახთა. და მიერითგან შეიქმნა ლიპარიტ ქუე-გამხედვარად
Line of ed.: 4     თავის პატრონისაგან.

Line of ed.: 5        გაილაშქრა აფხ/აზთა მეფემან კახეთს, შეება და შეუჴდა მთასა ზედა მიქელ-გაბრიელთასა. და
Line of ed.: 6     წყობასა შინა შეიპყრნა: სტეფანოზ ვარჯანის-ძე, პანკისისა ერის-თავი;
Line of ed.: 7     და ვაჩე, ძე გურგენ ბერისა, ხორნაბუჯის ერის-თავი; და ჯედი, დის-წული
Line of ed.: 8     გოდერძისა, შტორის ერის-თავი და მაჭელისა. გარდადგა თიანეთს და დაწუა დარბაზი
Line of ed.: 9     ბოდოჯისა, სახლი სახელოვანი, დიდისა კჳრიკე მეფისა აგებული. და ესე ერის-თავნი
Line of ed.: 10     ქენებით აძლევდეს ციხეთა მათთა; და ვერ-ღა-რა ჩავიდეს კახეთს და შემოიქცა, რამეთუ
Line of ed.: 11     ლიპარიტ იწყო საურავთა გუერდ-ქცეულთა.

Line of ed.: 12        შემდგომად მცირედისა ჟამისა გამოიყვანა ლიპარიტ დემეტრე, ძმა ბაგრატისი,
Line of ed.: 13     საბერძნეთით ბერძენთა მეფისა ლაშქრითა. და მიერთნეს სხუანი-ცა ვინ-მე დიდებულნი
Line of ed.: 14     და აზნაურნი, მოვლეს ზემო ქუეყანა და ჩამოვიდეს ქართლს, მოადგეს ატენს, არე-არე
Line of ed.: 15     მოწუეს ქართლი.

Line of ed.: 16        და ჰყვეს ლიპარიტს კახნი და ბერძენნი, და ვერ წა/იღეს ატენი, რამეთუ ციხეთა უფალნი
Line of ed.: 17     კაცნი მტკიცე იყვნეს ერთ-გულობასა ზედა ბაგრატისსა, თჳნიერ ფარსმან
Line of ed.: 18     თმოგუელისა და ბეშქენ ჯაყელისა, თუხარისისა ერის-თავისა. გავიდეს ჯავახეთს და
Line of ed.: 19     იწყეს ახალქალაქისა ზღუდეთა შენებად, რამეთუ მას / ჟამსა უზღუდო იყო. არე ზამთრისა
Line of ed.: 20     მოწევნულ იყო; ბერძენთა ენება / შეღმართ წასლვა. დაეზავა ლიპარიტ აფხაზთა
Line of ed.: 21     მეფესა; უბოძა მეფემან ქართლის ერისთაობა. წარვიდეს ბერძენნი საბერძნეთად და
Line of ed.: 22     წარიტანეს დემეტრე თანა.

Page of ed.: 299  
Line of ed.: 1        და კუალად განძლიერდა და მოირჭუნა ბაგრატ მეფემან თავის მამულსა ზედა.
Line of ed.: 2     და დააგო სუემან ბაგრატისმან ჟამი; მოერთო ვესტი ცხრითა ციხითა ანისისათა,
Line of ed.: 3     თჳნიერ ამბერდისათა. და მოსცეს ანელთა ანისი ბაგრატის დედასა, რამეთუ მამულად
Line of ed.: 4     ეყვოდეს სომეხნი -- სენაქერემ სომეხთა მეფისა ასული იყო მარიამ დედოფალი, ბაგრატის
Line of ed.: 5     დედა.

Line of ed.: 6        იყო ჟამი გაზაფხულისა და ბაგრატ აფხაზეთს იყო; მოადგა ანაკოპიას და მისწურა
Line of ed.: 7     წასაღებელად და მოვიდეს ტფილელნი ბერნი, რამეთუ მის ჟამისა პირველ
Line of ed.: 8     მომკუდარ იყო ტფილელი ამირა ჯაფარ. / უქადეს ქალაქი და უჴმეს სასწრაფოდ.
Line of ed.: 9     წამოვიდა და მოაყენა ანაკოფიას გარე ქუაბულელ ჭაჭას-ძე ოთაღო აფხაზეთისა ლაშქრითა.
Line of ed.: 10     ამოიარა და მოვიდა ქუთათისს, და მოიყენა ქუთათისისა სამოქალაქოსა ლაშქარი,
Line of ed.: 11     და გურიელნი აზნაურნი და ლომსიანნი მოიყვანნა ხუფათსა, დაუდგნეს ფილაკავანნი
Line of ed.: 12     და ბრ/ძოდეს. და ამოიარა მეფემან და მოვიდა ქართლს, და მოვიდეს სხუანი მჴმ/ობელნი
Line of ed.: 13     ბერნი ტფილელნი.

Line of ed.: 14        წარემართა ტფილისად და მოეგებნეს ქალაქის ბერნი, დარბაზის ყმანი, ცხენოსანნი
Line of ed.: 15     დიღმისა ველსა, და ყოველი ერი ქუეითი დაკაზმული უმედეულსა, და დედათა
Line of ed.: 16     და მამათა სიმრავლე იყო მოედანს. და იყო ჴმა ბუკთა და დუმბულთა ორ-კერძო-ვე
Line of ed.: 17     საშინელი, რომლისა ჴმითა იძრვოდა ქუეყანა; და იყო სიხარული ორ-კერძო-ვე განსაკჳრვებელი.
Line of ed.: 18     შეიყვანეს და მოვლეს ქალაქი, ასხმიდეს დრამასა და დრაჰკანსა, და
Line of ed.: 19     მოართუნეს კლიტენი ქალაქისანი, და შეიყვანეს საამირაოსა დარბაზსა. დაჯდა მეფე
Line of ed.: 20     ბაგრატ საურავად. აღიხუნა კოშკნი კართანი თავის კაცითა, და აღიღო ციხე ქალაქისა
Line of ed.: 21     დარიჯელი, / და ორნი-ვე კოშკნი წყალყინისანი და თაბორი, და დაადგინნა
Line of ed.: 22     შიგან ლაშქარნი თჳსნი და ერის-თავნი. ხოლო ისნელთა / ჩააგდეს ჴიდი და არა მოსცეს
Page of ed.: 300   Line of ed.: 1     ისნი; დაუდგნეს ფილაკავანნი, და ბრძოდეს ისნსა, და ესროდეს ისარსა. და ისნის
Line of ed.: 2     ველსა მოვიდეს კახთა მეფე გაგიკ და ერის-თავთ-ერის-თავი გოდერძი, და ყოველნი
Line of ed.: 3     დიდებულნი კახეთისანი დარბაზობად ბაგრატ მეფისა წინაშე და მშჳდობისა ძებნად.
Line of ed.: 4     მაშინ განვიდა ბაგრატ მეფე ველსა ისნისასა, მოიყვანნა კახნი და ითაყვანნა, / მისცა
Line of ed.: 5     მშჳდობა და განუტევნა. და იყო სიხარული და მშჳდობა და საურავი დღითი-დღე
Line of ed.: 6     შემატებისა.

Line of ed.: 7        და ვითარ ამას შინა / გარდაჴდეს დღენი ზაფხულისანი, და კუალად იწყო ლიპარიტ მათ-ვე ფიცხელთა
Line of ed.: 8     საურავთა. და გამოიტყუვნა ანისით დედოფლისაგან აბუსერი,
Line of ed.: 9     ერის-თავი არტანუჯისა, და ხისათა და ციხის-ჯუარისა და აწყუერის ციხის პატრონი, და
Line of ed.: 10     ივანე ერის-თავი, ივანე დადიანი და გუარამ გოდერძის-ძე, ბეჭის ციხისა
Line of ed.: 11     პატრონი, და შეიპყრნა იგინი ანისის კარსა და დააგდო ტფილისი / მეფემან, და
Line of ed.: 12     გავიდა ჯავახეთს.

Line of ed.: 13        ამისა შემდგომად გამოიყვანნა მაწყუერელმან მესხნი, განძითა ბაგრატისითა,
Line of ed.: 14     შუელად მეფისა და მეფე დგა ღრტილას. ხოლო ლიპარიტ შეკრიბნა კახნი და მოადგა
Line of ed.: 15     ფოკათა. გამოექცა მაწყუერელი მეფესა ბაგრატს და შეეზრახა ლიპარიტს. ვითარცა
Line of ed.: 16     ცნა ესე მეფემან, ზამთრისა ბუქთა საშინელთა გარდაიარა შავშეთი და ჩავიდა ქართლს.

Line of ed.: 17        და ლიპარიტ გამოიყვანნა ახლად საბერძნეთით დემეტრე, ძმა ბაგრატ მეფისა.
Line of ed.: 18     ბერძენთა მეფისა განძი და ლაშქარი შემწე იყო. და განხეთქნა ამის სამეფოსა კაცნი:
Line of ed.: 19     რომელნი-მე წარუდგინნა დემეტრეს, და რომელნი-მე დარჩეს ბაგრ/ატის ერთ-გულობასა
Line of ed.: 20     შინა. და ძე ლიპარიტისი ივანე მძევლად დარჩა ბაგრატის ჴელთა შინა, და ითხოვა
Line of ed.: 21     იგი ბაგრატისგან, და ნაცვლად გაუშუა აბუსერი თავის / ციხითა მშჳდობით. და იყვნეს
Line of ed.: 22     თანა-მდგომ ლიპარიტისსა კახნი ძალითა მათითა, და დავით სომეხთა მეფე ძალითა
Page of ed.: 301   Line of ed.: 1     მისითა და განძლიერდა იგი ძალითა მათითა ამას კერძოსა ქართლისასა. და იყო
Line of ed.: 2     მი-და-მო საურავი ჴელოვნებისა.

Line of ed.: 3        და მოვ/იდეს ვარანგნი სამი ათასი კაცი, და დააყენა ბაშს; გარდამოიტანა თანა
Line of ed.: 4     შჳდასი კაცი. და მოვიდა ბაგრატ შიდათ ლაშქრითა; და ამათ ვარანგთა მესხნი ვერ-ღა-რა
Line of ed.: 5     მოილოდინნეს, მივიდეს, და შეიბნეს თავსა სასირეთისა ჭალისასა; გაიქცა შიდა ლაშქარი.
Line of ed.: 6     და ომსა ამას-ვე შეიპყრეს აბუსერი და სხუანი-ცა დიდებულნი მის თანა, ვერ-ღა-რა
Line of ed.: 7     უძლეს ბრძოლად ვარანგთა; მისცნა ლიპარიტ პაშტნი და წინა მათსა პურსა უკაზმიდეს;
Line of ed.: 8     და ეგრეთ ლიხნი გარდავლეს.

Line of ed.: 9        და ამისსა პირველ მომკუდარ იყო ძმა ბაგრატისი დემეტრე და შემდგომად
Line of ed.: 10     გაქცევისა შეშინდა ბაგრატ სამეფოსა და მამულისა მისისა განხეთქილობასა. და უქმნა
Line of ed.: 11     მუდარა ლიპარიტს, და მცირედითა ცხენოსნითა მივიდა ლიპარიტის თანა ხოვლეს (?).
Line of ed.: 12     და რა ცნა ლიპარიტ მი/სლვა მისი, არა ნახა, გარიდა მუნით; შეიქცა მეფე-ცა და
Line of ed.: 13     წარვიდა აფხაზეთს.

Line of ed.: 14        და შემდგომად მცირედისა ჟამისა სულა ერის-თავმან კალმახისამან, გრიგოლ
Line of ed.: 15     ერის-თავმან არტ/ანუჯისამან შეაერთეს სიტყუა და შეიწჳვნეს მათ თანა სხუანი-ცა აზნაურნი
Line of ed.: 16     მესხნი, და უჴმეს მეფესა ბაგრატს. და / წარმოემართა ლაშქრითა, გარდამოვლო
Line of ed.: 17     გზა რკინის-ჯუარისა, და შეკრბეს არყის-ციხეს. ცნა ესე ლიპარიტ და შეკრიბა თავისი
Line of ed.: 18     ლაშქარი, და მოირთნა კახნი და სომეხნი, და ბერძენნი-ცა თანა-ვე ჰყვეს. და მიუჴდა
Line of ed.: 19     უგრძნეულად არყის-ციხეს, და შეიბნეს. და სძლია ლიპარიტ-ვე, და გააქცია მეფე,
Page of ed.: 302   Line of ed.: 1     შეიპყრეს სულა, კალმახისა ერის-თავი, და მრავლითა ტანჯვითა და ძელსა გასუმითა
Line of ed.: 2     სთხოვეს კალმახი, და არა მისცა. მას-ვე ომსა შეიპყრეს გრიგოლ, ძე აბუსერისი, და
Line of ed.: 3     სთხოვეს არტანუჯი სიკუდილისა ქადებითა, და მისცა. მოირჭუნა ლიპარიტ ზემოსა
Line of ed.: 4     ქუეყანასა და აღიხუნა ციხენი, და მიიერთნა თავადნი კაცნი, და გარეს-გარე წარვიდა
Line of ed.: 5     ლიპარიტ მით-ვე ლაშქრითა დვინად, და ულაშქრა ბერძენთა მეფესა დვინელსა ზედა,
Line of ed.: 6     და შემოიქცა თავის ქუეყანად.

Line of ed.: 7        და შემდგომად წელიწდისა მოქცევისა გამოჩნდეს თურქნი სულტნისანი ბარაჰიმ-ილმი[ს]ა/ნი
Line of ed.: 8     ქუეყანასა ბასიანისასა. გამოვიდა ბერძენთა მეფისა ლაშქარი, და უჴმეს
Line of ed.: 9     ლიპარიტს. და წარვიდა ლიპარიტ შუელად ბერძენთა ყოვლითა ლაშქრითა ამის ზედაჲს
Line of ed.: 10     კ/ერძისათა. შეიბნ/ეს ორდროსა და უკუმიასა ქუემოთ, და გააქციეს ყოველი სპა საბერძნეთისა
Line of ed.: 11     და ლიპარიტისა თურქთა იქმნა მოსრვა დიდი, და შეიპყრეს ლიპარიტ და
Line of ed.: 12     წარიყვანეს ხუარასანს სულტანსა თანა. დიდებულთა ამის სამეფოსათა და შვილთა
Line of ed.: 13     ლიპარიტისთა, ივანე და ნიანია, იძებნეს უშიშოება და გამოიყვანეს მეფე მეფედ. და
Line of ed.: 14     კუალად მოირჭუნა და შეიპყრნა შვილნი ლიპარიტისნი; აიღო უფლისციხე და გამოუშუა
Line of ed.: 15     ივანე.

Line of ed.: 16        და დადგომილ იყვნეს განძას ქუეყანასა თურქნი, და წასაღებელად მიეწურა განძა.
Line of ed.: 17     გამოგზავნა თავისა ნაცვლად ბერძენთა მეფემან ლიხტური ლაშქრითა დიდითა, და აწჳეს.
Line of ed.: 18     ბაგრატ ყოვლითა ლაშქრითა მისითა, და წაჰყვა თანა. დაემართნეს თურქთა; და მივიდეს
Line of ed.: 19     განძას კარსა, და მირიდეს თურქთა, და დაარჩინეს განძის ქუეყანა, და შემოიქცეს
Line of ed.: 20     მშჳდობით. და ამისსა შემდგომად კუალად უჴმეს ტფილელთა და მოსცეს ტფილისი
Line of ed.: 21     ბაგრატს, და შეიყვანეს შინა. და იყო სიხარული და მშჳდობა დიდი.

Page of ed.: 303  
Line of ed.: 1        ამისსა შემდგომად / დაეჴსნა / ლიპარიტ თურქთა, და შემოვიდა ანისს დააგდო
Line of ed.: 2     ბაგრატ ტფილისი ლიპარიტის გზითა, აღმოვლო ქართლი და მოვიდა ჯავახეთს.
Line of ed.: 3     განძლიე/რდა ლიპარიტ, რამეთუ მსახურებისათჳს ბერძენთა მეფისა ტყუე-ქმნილ იყო;
Line of ed.: 4     წარვიდა საბერძნეთს, და ნახა ბერძენთა მეფე, და მოირთო ბერძენთა მეფისაგან ძალი.
Line of ed.: 5     და ვერ-ღა-რა დაუდგა ბაგრატ.

Line of ed.: 6        ამისსა პირველ სუმოდა ძე მისი გიორგი ბაგრატს, დაუტევა ქუთათისს მეფედ
Line of ed.: 7     სამეფოსა ზედა აფხაზეთისასა და წარვიდა საბერძნეთს. მას ჟამსა იყო ბერძენთა მეფე
Line of ed.: 8     კოსტანტინე მონომახი და [შემდგომად] მიხაელ. და ლიპარიტის სათნოთა სწრაფით
Line of ed.: 9     ვერ-ღა-რა შემოიქცა ბაგრატ თავის მამულსა ზედა; და დაყო მუნ სამი წელიწადი დიდსა
Line of ed.: 10     დიდებასა და პატივსა შინა.

Line of ed.: 11        მაშინ უკუე წმიდა მამა ჩუენი გიორგი მთა-წმიდელი მოვიდა მთა-წმიდითგან, ხილვისათჳს
Line of ed.: 12     და სათხოველისა, კოსტანტინე მონომახისა თანა. ხოლო ესე რა სმენოდა ბაგრატ მეფე და
Line of ed.: 13     დედა მისი დედოფალი მარიამ კოსტანტინეპოლედ მოსრულან, აღმოვიდა წინაშე ბაგრატ მეფისა
Line of ed.: 14     და დედოფლისა მარიამისა. იხილეს რაჲ მეფემან და დედოფალმან და ყოველთა მთავართა
Line of ed.: 15     წა/რჩინებულთა მათთა, განიხარეს სიხარულითა დიდითა, რამეთუ ასმიოდა საღმ[რ]თო იგი
Line of ed.: 16     მოქალაქობა მისი. და მიიღეს წმიდა ლოცვა და მადლი მისი. და სულიერი სარგებელი ფრიადი
Line of ed.: 17     მოისთულეს და მადლობდეს ღმერთსა.

Line of ed.: 18        ამისა შემდგომად დაემოწაფა დედოფალი მარიამ, დედა ბაგრატ მეფისა და იკურთხა მის
Line of ed.: 19     მიერ სქემითა. ხოლო იყო რა ქალაქსა კოსტანტინეპოლედ ნათესავი სამარიტელთა, ტომისაგან
Line of ed.: 20     სჳმონ მოგჳსა, და ესენი-ცა მგრძნეულობდეს მჴეცთა ზედა საკჳრველად უცხოდ. და ამას გიორგი
Line of ed.: 21     ჯუარი გამოსახა და აყუდა შეგრძნება მისი. ესე რა ნახა მეფემან სასწაული ბერისა მის და
Line of ed.: 22     მთავართა, აღივსნეს სიხარულითა და მიუთხრეს მონომახსა კოსტანტინეს.

Line of ed.: 23        ამისა შემდგომად, ვითარცა იხილა მეფემან ბაგრატ ესე-ვითარი სიწმიდით და ღირსებით
Line of ed.: 24     მოქალაქობა და უსხეულოთა მსგავსი ცხოვრება და სასწაული მისი, დიდად შეიყუარა, ვითარცა
Line of ed.: 25     ანგელოზი ღმრთისა, და ღონესა ეძიებდა, რათა-მცა თჳსსა მამულსა წარიყვანა. და მისცა
Line of ed.: 26     მღდელთ-მოძღურება ჭყონდიდისა საყდრისა, სადა შექმნა ბაგრატ საფლავი თჳსი და დაუსვენებიან
Page of ed.: 304   Line of ed.: 1     მრავალნი წმიდათა მარტჳლნი. ამა წმიდამა[ნ] ბერმა[ნ] (დ)არა მი[ი]თუალა, არ-ცა დაიჭირა,
Line of ed.: 2     რამეთუ ყოვლითა მსწრაფებითა ევლტოდა დიდებასა კაცთასა და შფოთსა სოფლისასა,
Line of ed.: 3     და სიმდაბლესა შეიტკბობდა. და ესრეთ დაყო სამეფოსა ქალაქსა რა-ოდენი-მე წელი.

Line of ed.: 4        ხოლო ჩუენ პირველსა-ვე სიტყუასა ზედა მოვიდეთ.

Line of ed.: 5        ვიდრე-ღა იყო ბაგრატ საბერძნეთს, ითხოვა ლიპარიტ ძე ბაგრატისი, გიორგი,
Line of ed.: 6     მეფედ, რათა მოსცეს იგი დედამან მისმან და დიდებულთა მის ქუეყანისათა. მოიყვანეს.
Line of ed.: 7     საყდარსა რუისისასა და აკურთხეს მეფედ. და მოიყვანეს მზრდელად მისა ლიპარიტ
Line of ed.: 8     და პატრონად დაჲ ბაგრატისი გუარანდუხტ დედოფალი, კაცი სრული და უნაცვალო
Line of ed.: 9     სახითა, სიბრძნითა, სიუხჳთა, ღმრთის-მსახურებ/ი/თა და ყოვლითა სიკეთითა. და შემდგომად
Line of ed.: 10     მცირედისა ჟამისა მოითხოვა გუარანდუხტ ბაგრატ ბერძენთა მეფისაგან, და
Line of ed.: 11     გამოგზავნა ბერძენთა მეფემან დიდითა დიდებითა, ნიჭითა და განძითა / მიუწდომელითა მიეგება
Line of ed.: 12     ყოველი ლაშქარი აფხაზეთისა ზღჳს-პირსა, ხუფათს. და იყო სიხარული
Line of ed.: 13     და ღმრთის მადლობა დიდი, ბრძანა და შემოვიდა სახლად თჳსად ქუთათისს.

Line of ed.: 14        და ლიპარიტ მოირჭუნა ზემოსა კერძსა დაუკლებელად, და იყო მოყუარედ მისა
Line of ed.: 15     ხუარასანს დოღლუბეგ სულტანი და საბერძნეთს ბერძენთა მეფე, და ზრდიდა ბაგრატის
Line of ed.: 16     ძესა გიორგის მცირესა სახელითა მეფობისათა. ხოლო ბაგრატს აქუნდა ლიხსა
Line of ed.: 17     ქუემოთი კერძი დაწყობით.

Line of ed.: 18        და მცირედისა ჟამისა შემდგომად ამის სამეფოსა დიდებულთა მოეწყინა პატრონობა
Line of ed.: 19     ლიპარიტისი. სულა კალმახელი და ყოველნი მესხნი გამოექცეს ლიპარიტს, და
Line of ed.: 20     შეიპყრეს დლივს ლიპარიტ და ძე მისი ივანე, ხოლო ნიანია გარდაეხუეწა და მიმართა
Line of ed.: 21     კლდე-კართა; და არა შეუშუეს მამისა მისისა ციხოვანთა, და წარვიდა ანისს ბერძენთა
Line of ed.: 22     თანა. ხოლო ლიპარიტ და ივანე პყრობილნი სულა წარიყვანნა კალმახს. და მსწრაფლ /
Line of ed.: 23     გაგზავნა სულა მეფისა / წინაშე სულთა ზედა მჴმობელნი. ხოლო გუარანდუხტ და
Page of ed.: 305   Line of ed.: 1     გიორგი, ძე ბაგრატისი, დგეს ღრტილას, და რა ცნეს შეპყრობა ლიპარიტისი, შეიყვანეს
Line of ed.: 2     ახალქალაქსა და მუნ მოილოდინეს ბაგრატ სუ/ლთა ზედა. მოვიდა ბაგრატ და
Line of ed.: 3     ამის მსახურებისა ნაცვლად მეფემან უბოძა სულას მამულობით ციხის-ჯუარი და ოძრჴე
Line of ed.: 4     ბოდო-კლდითა, და სხუა-ცა მრავალი საქონელი და სამღდელთ-მოძღურონი, და
Line of ed.: 5     რა-ცა უნდა.

Line of ed.: 6        მოვიდა მეფესა წინაშე სულა ჯავახეთს, და მოჰგუარნა ლიპარიტ და ივანე პყრობილნი,
Line of ed.: 7     და მოაჴსენნა; ჴელთა აღიხუნა ლიპარიტეთგან ციხენი არტანუჯი და ყუელი,
Line of ed.: 8     უფლისციხე და ბირთვისი. ხოლო კლდე-კარნი მტკიცედ ეპყრნეს ციხოვანთა; რამეთუ
Line of ed.: 9     მუნ შიგან დგა ანამორი, მწიგნობართ-უხუცესი ლიპარიტისი მიიყვანეს თრიალეთს,
Line of ed.: 10     ამოთა თხოვითა არა მოსცნეს ციხოვანთა კლდე-კარნი, აღმართნეს ძელნი და გაასხნეს
Line of ed.: 11     მას ზედა ლიპარიტ და ივანე, და განწირნეს სიკუდილად. და შემდგომად დღეთა
Line of ed.: 12     რა-ოდენთა-მე მოიმტკიცეს მეფე და დიდებულნი ამის სამეფოსანი ციხოვანთა ლიპარიტისთა
Line of ed.: 13     მშჳდობით გაშუებისათჳს ლიპა/რიტისა / და ივანესა. მოსცნეს კლდე-კარნი;
Line of ed.: 14     გამოიღო თავისი ხუასტაგი და ჩაიცუნა ჩოჴანი ლიპარიტ, და შეჰვედრა ძე თჳსი
Line of ed.: 15     ივანე მეფესა. დარჩა არგუეთის მამული ივანეს. ეფუცა ლიპარიტ მეფესა შეუცოდლობისა/თჳს,
Line of ed.: 16     და გაუშუეს და წარვიდა სამეფოსა.

Line of ed.: 17        და შემდგომად მცირედისა ჟამისა გაიპარა და წარვიდა ივანე საბერძნეთს და
Line of ed.: 18     დაყვნა მუნ წელნი რა-ოდენნი-მე. და ნიანია მოკუდა ანისს ბერძენთა ყმობასა შინა; და
Line of ed.: 19     ივანეს უურვა თავის მამამან ბაგრატს თანა.

Line of ed.: 20        და თჳთ ბაგრატ-ცა გამოიზიდნა და გამოიყვანა ამას სამეფოსა, და უბოძა მამული
Line of ed.: 21     არგუეთისა და ქართლისა, და ჰმონებდა ერთ-გულობით. და იყო თავად თავადთა-ვე
Line of ed.: 22     თანა ამის სამეფოსათა და სპასალარ სიკეთითა მისითა. ხოლო ლიპარიტ მიიცვალა
Page of ed.: 306   Line of ed.: 1     საბერძნეთს სამეფოსა ქალაქსა კოსტანტინეპოლეს, და წარმოიყვანეს დიდითა დიდებითა
Line of ed.: 2     ერთ-გულთა და გაზრდილთა მისთა, მოიყვანეს და დამარხეს კაცხს, სამარხავსა მამათა
Line of ed.: 3     მათთასა.

Line of ed.: 4        და მოირჭუნა ბაგრატ და განძლიერდა უფროს ყოველთა მეფეთა მის ქუეყანისათა.
Line of ed.: 5     და ამან წარიხუნა ყოველნი ციხენი ჰერეთისა და კახეთისანი, თჳნიერ კუეტარისა და
Line of ed.: 6     ნახჭევანისა. და შემდგო/მად ამისსა იქმნნეს დიდნი საქმენი და აღძრ/ვანი დიდთა
Line of ed.: 7     მეფეთანი.

Line of ed.: 8        ამის მეფობისა ჟამთა შინა გამოვიდა სულტანი არფასარან, მეფე სპარსეთისა,
Line of ed.: 9     დასხმის გუარად. უგრძნეულად / მოვიდა და შემუსრა კანგარი და თრიალეთი, და დღესა
Line of ed.: 10     ერთსა მარბიელმან მისმან მიუწია ყუელის ყურსა, გარდავიდა შავშეთს, კლარჯეთს
Line of ed.: 11     და ტაოს ვიდრე ფანასკერტამდე. და მას-ვე დღესა ჩამოუწია თორს და ღჳვის-ჴევს, და
Line of ed.: 12     თჳთ დადგა თრიალეთს სამ დღე.

Line of ed.: 13        რამეთუ მას ჟამსა მომავალი იყო მეფე ტაოთ, და თანა ჰგვანდეს დედა, და დაჲ
Line of ed.: 14     და ძე მისი გიორგი; გადგრომილ იყვნეს ხეკრებულთა (?). და აყრისა მისისა ჟამსა
Line of ed.: 15     მოუჴდა ლაშქარი სულტანისა; მოვიდეს და წარმოადგეს ქედსა ზედა. ხოლო იგინი
Line of ed.: 16     ჩამოესწრნეს ქართლს. წავიდეს ჯავახეთს და მოადგეს ახალქალაქს, რამეთუ მესხნი
Line of ed.: 17     აზნაურნი და ზემოსა კერძისანი ძლიერად დგეს ახალქალაქს, და ბრძოდეს სამ დღე,
Line of ed.: 18     რამეთუ არა ზღუდითა მტკიცითა განსრულებულ იყო ახალქალაქი. ვერ-ღა-რა დაუდგმიდეს
Line of ed.: 19     ბრძოლათა ძლიერთა, აღიჭურნეს მყოფნი ქალაქისანი, / და განახუნეს კარნი და
Line of ed.: 20     შეებნეს ძლიერად, მოსრნეს პირითა მახჳლისათა. და შევიდეს ქალაქად თურქნი და
Line of ed.: 21     ტყუე ყვნ/ეს ურიცხუნი სულნი ქრისტიანეთანი; აღიღეს განძი და ტყუე ძლიერი, და
Line of ed.: 22     შეიღება წყალი ახალქალაქისა სისხ/ლითა.

Line of ed.: 23        და მოუვლინა ახალქალაქით მოციქული სულტანმან ბაგრატ მეფესა; აჰკიდა მზახობა
Page of ed.: 307   Line of ed.: 1     და სთხოვა დის-წული ცოლად. და მიიქცა სულტანი ანისად, შემუსრა და წაიღო ანისი,
Line of ed.: 2     მოსრნა და ტყუე ყვნა ურიცხუნი სულნი, და წარვიდა ქუეყანად თჳსად სპარსეთად და
Line of ed.: 3     ანისი წარუღო ბერძენთა და მისცა მანუჩას, ძესა აბულასვარისსა.

Line of ed.: 4        ხოლო დის-წული ბაგრატისი, რომელსა ითხოვდა სულტანი, იყო ძმის-წული
Line of ed.: 5     სომეხთა მეფისა კჳრიკესი. სთხოვა ბაგრატ და არა მოსცა სომეხთა მეფემან. მიგზავნა
Line of ed.: 6     ბაგრატ მოციქულად დიდ-ძალად ერის-თავი ვარაზ-ბაკურ გამრეკელი. იბირნა კაცნი
Line of ed.: 7     სომეხთა მეფისანი-ცა, და სამშჳლდეს შემომავალი სომეხთა მეფე კჳრიკე და ძმა მისი
Line of ed.: 8     სუმბატ შეიპყრეს ქუეშის-ჭალასა, და აცნობეს ბაგრატს. და წარვიდა ქვაჴურელთათ.
Line of ed.: 9     მსწრაფლ, და მოგუარნეს პყრობილნი კლდე-კართა ქუეშე / სთხოვა სამშჳლდე და არა
Line of ed.: 10     მოსცეს, რამეთუ ერთი ძმა მათი ადარნასე შესრულ იყო სამშჳლდეს. ხოლო მიიყვანეს
Line of ed.: 11     სამშჳლდეს და ამართეს ძელი, და გასუეს სომეხთა მეფე კჳრიკე სამ დღე; ითხოვეს.
Line of ed.: 12     მშჳდობა და მოსცეს // სამშჳლდე. ხოლო მოსრულ იყვნეს ორნი ერის-თავნი სომეხთა
Line of ed.: 13     მეფისანი: ლუკიის ერის-თავი და კაქვაქარისა. აძლევდა და მოსცემდა სამთა ციხეთა
Line of ed.: 14     სუმბატ, ძმა კჳრიკესი: ოფრეთს და კოშკსა და ვარზაქარსა. ხოლო შეეწყალნეს ბაგრატ
Line of ed.: 15     მეფესა: მისცნა და უთავისუფლნა ყოველნი ციხენი თჳნიერ სამშჳლდისა; და არ-ცა
Line of ed.: 16     სხუანი ციხეთა-უფალნი, კაცნი დიდებულნი, შემოუშვნა, არამედ სამშჳლდე ოდენ იურვა
Line of ed.: 17     სახლად თჳსად, და ეგრეთ-ვე მონებდეს სომეხნი.

Line of ed.: 18        მას ჟამსა ოდეს თეოდორა დედოფალსა ეპყრა ბერძენთა მეფობა. ითხოვა ბაგრატ მეფისაგან,
Line of ed.: 19     რათა მოსცეს ასული მისი მართა [და] შვილად თჳსად აღზარდოს. ხოლო მეფემან ბაგრატ
Line of ed.: 20     სიხარულითა დიდითა წარმოგზავნა შვილი თჳსი მართა კაცთა თანა საკუთართა თჳსთა.

Line of ed.: 21        ხოლო მათ დღეთა შინა, განგებითა საღმრთოთა, თეოდორა დედოფალი აღესრულა, და
Line of ed.: 22     მას-ვე ჟამსა მარიამ დედოფალი, დედა ბაგრატისი, მუნ იყო; და წმიდა-ცა ესე მამა ჩუენი
Line of ed.: 23     გიორგი
Line of ed.: 24     მთა-წმიდელი მუნ-ვე იყო მიზეზითა რა-მე საქმეთათა. ხოლო, ვითარცა ვთქუთ, მი-რა-იცვალა
Line of ed.: 25     თეოდორა დედოფალი მეყუსეულად მართა, ასული ბაგრატისი, სამეუფოდ შემოიყვანეს და,
Line of ed.: 26     ვითარცა იხილა წმიდამან ამან მართა, სასმენელად ყოველთა წინასწარმეტყუელა და თქუა,
Line of ed.: 27     ვითარმედ: "უწყოდეთ ყოველთა, ვითარმედ დღეს დედოფალი განვიდა და დედოფალი შემოვიდა".

Page of ed.: 308  
Line of ed.: 1        ხოლო მაშინ დაყო მცირედი ჟამი, და კუალად ზე-ვე წარიყვანეს მართა. ხოლო ოდეს მოიწია
Line of ed.: 2     ჟამი, კუალად მოსთხოვა დუკიცმან და სძლად თჳსად სამეუფოსა ქალაქსა შეიყვანა. იხილეს რა
Line of ed.: 3     აღსრულებულად, ყოველთა დაუკჳრდა [და] მადლობდეს ღმერთსა. ეგრეთ-ვე მარიამ დედოფალმან
Line of ed.: 4     რქუა წმიდასა გიორგის, იყო რა იგი აღმოსავლეთს, ვითარმედ: "მამაო, აღესრულა წინასწარმეტყუელება
Line of ed.: 5     შენი, რა-იგი ოდეს-მე წინასწარმეტყუელე მართასთჳს".

Line of ed.: 6        ხოლო დიდმან ბაგრატ მეფემან გაათხოვა ასული თჳსი მართა და შერთო ბერძენთა
Line of ed.: 7     მეფესა.

Line of ed.: 8        ამისა შემდგომად მარიამ დედოფალი, დედა ბაგრატისი მეფისა, ქალაქით სამეუფოდ
Line of ed.: 9     ქალაქად ანტიოქიად წარვიდა და მივიდა: რამეთუ ეგულებოდა წარსლვად წმიდად ქალაქად
Line of ed.: 10     იერუსალემად, ლოცვად და თაყუანის-ცემად წმიდათა მათ და განმაცხოველებელთა ადგილთა, და
Line of ed.: 11     აქუნდა სამეფო ბრძანება თავადსა თანა და პატრიაქსა ანტიოქი[ი]სასა, რათა მოვლითა დიდებითა
Line of ed.: 12     და პატივითა წარგზავნონ. ხოლო პატრიაქმან და მთავარმან განიზრახეს და გაიგონეს,
Line of ed.: 13     თანა-ზრახვითა მამისა გიორგისითა, რამეთუ: "არა კეთილად არს აღმოსავალისა მეფეთა დედა
Line of ed.: 14     რათა-მცა სარკინოზეთს წარვიდა, ვინათგან ცოდვათა ჩუენთაგან იგინი უფლებენ ქუეყანასა მას"
Line of ed.: 15     და ესრეთ პირითა თჳსისა მოძღურისა გიორგისითა მოაჴსენეს დედოფალსა და წარსლვისაგან
Line of ed.: 16     დააცხვრეს. ხოლო იგი დაღაცათუ შეწუხდა, არამედ ნებასა ღმრთისასა ვერ წინა-აღუდგა. მაშინ
Line of ed.: 17     ევედრა წმიდა გიორგი ბერსა მთა-წმიდელსა, რათა შეიწყალოს სული მისი, ვითარცა შეუწყალებია-ცა,
Line of ed.: 18     და იღუაწოს ცხოვრებისათჳს მისისა, ვინათგან თჳთ ვერ ღირს იქმნა შესლვად წმიდათა
Line of ed.: 19     მათ და თაყუანის-საცემელთა ადგილთა, გარნა რათა საფასე იგი, რომელი საგზლად
Line of ed.: 20     აღეკაზმა, წარიღოს იგი იერუსალემად და გლახაკთა და დავრდომილთა განუყოს წმიდისა მის
Line of ed.: 21     ქალაქისათა და მონასტერთა მათ წმიდათა, რომელნი შენ არიან გარემოს მისა.

Line of ed.: 22        ხოლო შემდგომად ამისსა გაათხოვა დის-წული თჳსი და შერთო სპარსთა მეფესა
Line of ed.: 23     სულტანსა. და შემდგომად სამისა წლისა გამოვიდა სულტანი, შემოვლო რანი და
Line of ed.: 24     უგრძნეულად შევიდა ჰერეთად. და მის ქუეყანასა დიდებულნი იყვნეს მორთულ და ერთ-გულ ბაგრატისსა
Line of ed.: 25     და მას ჟა/მსა იყო მცირედითა საქონლითა მეფე კახეთისა აღსართან, ძე
Line of ed.: 26     გაგიკისი. და ყოველთა დაყარნეს ციხენი მათნი, და ივლტოდეს კავკასიად.
Line of ed.: 27     და იყო ბაგრატ გალაშქრებული აღებად კახეთისა, და ლაშქარი მისი / წინა გაგზავნილი იყო
Line of ed.: 28     ვეჟინის ერის-თავსა თანა წირქუა/ლელსა შემოიქცეს მშჳდობით, და უამბეს
Line of ed.: 29     შემოსლვა სულტანისა და დაყრა ციხეთა. შემოიქცა სწრაფით და მოვიდა ქუეყანად
Line of ed.: 30     თჳსად ქართლად.

Page of ed.: 309  
Line of ed.: 1        ხოლო აღსართან მიერთო სულტანსა მიუძღუანა ძღუენი დიდი, დაუტევა სჯული,
Line of ed.: 2     დაიცჳთა წინა, აღუთქუა ხარაჯა; და მისცნა ყოველნი ციხენი დაყრილნი სულტანმან
Line of ed.: 3     მას-ვე: და რომელნი აფხაზთა მეფისა კაცთა დაეყარნეს, და რომელნი თჳთ აღსართანისთა,
Line of ed.: 4     მისცნა ყოველნი. და შემდგომად სამისა კჳრისა წარეოემართა აფხაზთა მეფესა ზედა.
Line of ed.: 5     და მიერთნეს სომეხთა მეფე კჳრიკე, და ტფილელი ამირა, და აღსართან; შემოჰყვეს
Line of ed.: 6     ქართლს თანა ჯაჭჳთა. გაუშუეს მარბიელი ცისკრად, და სამწუხროდ აღივსო ყოველი
Line of ed.: 7     ქართლი, თუესა დეკემბერსა ათსა, დღესა სამშაბათსა, ხოლო ქრონიკონი იყო ორას
Line of ed.: 8     ოთხმოცდარვა.

Line of ed.: 9        და იყო ქართლს შინა პური და ღჳნო / ფრიადი. და დაყო ექუსი კჳრა, და იწყო
Line of ed.: 10     ოჴრებად და ჴოცად კაცისა, და გარდავიდა მარბიელი მისი არგუეთს. მიუწიეს და
Line of ed.: 11     დაარბივეს ვიდრე სუერის-ციხემდე და მოისრა ურიცხჳ სული ქრისტიანეთა და ტყუე
Line of ed.: 12     იქმნა; და ი/ქმნა საძაგელ ქუეყანა ქართლისა სახილ/ველად კაცთა: მოოჴრდეს ყოველნი
Line of ed.: 13     ეკლესიანი და სიმრავლითა მძორისათა არღარა დაედგმოდეს ქუეყანასა თუალნი; და
Line of ed.: 14     ცოდვათა ჩუენთა მოსაგებელსა რისხვასა ღმრთისასა ზეცით ცაჲ წამებდა, და სისხლის
Line of ed.: 15     მწჳმელი ღრუბელი აღმოსავლეთით მოეფინა ქართლსა ზედა; და იქმნა ღამე უკუნი,
Line of ed.: 16     ვითარცა ნათელი დღისა და იყო ხილვა მისი საშინელი და შესაძრწუნებელი, და
Line of ed.: 17     არე-არე სისხლის წჳმა ეხილვა კაცთა და იქმნა ზამთარი სასტიკი; რომელი გარდაეხუეწა
Line of ed.: 18     და მიმართა მთათა, მოსწყდა იგი-ცა სიფიცხისაგან ზამთრისა. ხოლო ყოველსა
Line of ed.: 19     ქართლსა შინა დადგა ლაშქარი, და თჳთ თავადი სულტანი დადგა კარბსა, და მერმე
Line of ed.: 20     / ჩამოდგა შერთულთა. და აჭირვა სიძნელემან ზამთრისამან და ბუქთა ძლიერთა.

Line of ed.: 21        და მიგზავნა მოციქულად ივანე, ძე ლიპარიტისი, მეფემან ბაგრატ / ძიებად
Line of ed.: 22     მშჳდობისა. ხოლო სულტანმან შეაქცია იგი აფხაზეთად ბაგრატისა, სთხოვა ხარაჯა
Page of ed.: 310   Line of ed.: 1     და უქადა მშჳდობა. ხოლო სიფიცხლისაგან ზამთრისა ვერ-ღა-რა მოილოდინა და წარვიდა
Line of ed.: 2     / ქართლით. და ჩამავალმან წარუღო ტფილისი და რუსთავი, და მისცა ფადლონს,
Line of ed.: 3     განძისა პ/ატრონსა. არა-თუ მეფეთა ჩუენთა მტერობისათჳს ოდენ ამოსწყჳდა ტფილისი
Line of ed.: 4     და რუსთავი ამას სამეფოსა, არ-ცა ამისთჳს ქმნა, თუ-მცა იგი ამირანი ორ-გულად
Line of ed.: 5     დადგომილ იყვნეს კარსა მისსა ზედა, არამედ კეთილისა და მსახურებისა ნაცვლად
Line of ed.: 6     ბოროტსა უყოფდიან ყოველსა კაცსა, რამეთუ მინდობილ იყვნეს იგინი ძალსა უღმრთოებისა
Line of ed.: 7     მათისასა, და იყვნეს იგინი ყოვლით კერძო მცბიერ. და ამის ქართლისა
Line of ed.: 8     ოჴრებასა შინა იყო ლაშქრისა მისისა სიმრავლე ხუთასი ათასი.

Line of ed.: 9        და წარვიდა სულტანი ქუეყანად თჳსად. და ვითარცა მოიწია არე გაზაფხულისა,
Line of ed.: 10     შეიქმნა სიმდიდრე წყალთა ძლიერი, და მტკუარი ვერ-ღა-რა ეტია ნადინებსა თჳსსა,
Line of ed.: 11     მოეფინა ველთა და წარიღო მრავალი სული, რომელი დარჩოეოდა სულტანსა.

Line of ed.: 12        და ამისა შემდგომად იწყო ფადლონ ამპარტავანებასა და ურჯუებასა, და სიახლესა
Line of ed.: 13     ტ/ფილისისა სადა სად-მე გამოყვანებასა ჴელოსანთასა. და ვითარცა იქმნა გაზაფხული,
Line of ed.: 14     / გარდამოვიდა მეფე ქართლად და ჩადგა დიდგორთა, რამეთუ საზაფხულო მეფეთა სადგომი
Line of ed.: 15     არს ადგილი იგი. ხოლო ფადლონ არად შერაცხა დიდგორთა დგომა მეფისა.
Line of ed.: 16     წარმოემართა ლაშქრითა, ოცდაცამეტი ათასითა კაცითა, მოვიდა ტფილისს და დაიბანაკა
Line of ed.: 17     ვ/ელსა ისნისასა. ხოლო მუნ დაუტევნა კარავნი და აღმოვლო ღამე ყოველ
Line of ed.: 18     მუხნარისა, და არბივნა ქართლისა ნაპირნი.

Line of ed.: 19        ხოლო ცნა ტფილისით გაღმართ აფხაზთა მეფემან ქართლისა ვნება, წარმოსლვა
Line of ed.: 20     ფადლონისი, გამოგზავნა ხილვად ივანე ძე ლიპარიტისი, და ნიანია ძე ქუაბულისი,
Line of ed.: 21     და მურვან ჯაყელი, ერის-თავი ყუელისა, და მათ თანა სხუანი-ცა აზნაურნი მცირედნი
Line of ed.: 22     რჩეულითა ლაშქრითა. ხოლო ქართლს ვერ-ღა-რა ჩამოესწრნეს, შექცეულთა გაუსწრეს
Page of ed.: 311   Line of ed.: 1     მუხნარს წინა წილკნის გორთა თანა. უკანასა კერძსა შეებნეს და პირველსა-ვე ჴრმლისა
Line of ed.: 2     მოკიდებასა გააქციეს ფადლონ. და მიადგა ფადლონის ლაშქარი გაქცეული ხრამსა
Line of ed.: 3     ნარეკუავისასა, მიჰჴოცდეს და იპყრობდეს აფხაზთა მეფისა ლაშქარნი, და აღმოიგო
Line of ed.: 4     ხრამი იგი ც/ხენითა და კაცითა.

Line of ed.: 5        და ზედა ლაშქარმან მეოტმან გასლვა იწყო შობოს ტყით. და ყოველთა ტ/ყეთაგან
Line of ed.: 6     და ძეძუნართაგან, ვითა ჭუისა მართუეთა, გამოჰკრებდეს დამალულსა ლაშქარსა ფადლონისსა
Line of ed.: 7     ბაგრატის ლაშქარნი და შემოუსწრეს წინა იწროსა ღართისასა, და მცირედნი
Line of ed.: 8     ვინ-მე გაესწრნეს და სდევნა ლაშქარმან ბაგრატისმან ვიდრე მთამდე ხერკისა.
Line of ed.: 9     მოსრეს და ტყუე ყვეს ლაშქარი ფადლონისი. ხოლო ფადლონ თხუთმეტითა ოდენ
Line of ed.: 10     ცხენოსნითა წარვლო გზა წილკნისა, / და მიეხჳა პირსა არაგჳსასა, და გაჴდა ნარღუევთა
Line of ed.: 11     გზით ერწოდ, და თქუა თავი თჳსი მოციქულად, ვითარმედ: "ფადლონის მოციქული ვარ და მახარობლად
Line of ed.: 12     მივალ აღსართანის თანა; აფხაზთა მეფისა ლაშქარი
Line of ed.: 13     გავაქციეთ".

Line of ed.: 14        დახუდა კაცი ვინ-მე მეცნიერი, რომელი იცნობდა ფადლონს, და რქუა: "არა ხარ
Line of ed.: 15     შენ მოციქული, არამედ ხარ ამირათ-ამირა ფადლონ".

Line of ed.: 16        და რქუა კაცსა მას ფადლონ: "მიიღე ჩემგან ოქრო და ვეცხლი დიდ-ძალი და
Line of ed.: 17     საკარგავნი მრავალნი, და ნუ შემიწამებ; გარდამიყვანე მინდორად და წამომყევ თანა".

Line of ed.: 18        რქუა მას კაცმან: "ვერ ვიქმ საქმესა მაგას, რამეთუ მკჳდრი ვარ ამის ქუეყანისა.
Line of ed.: 19     აწ ისმინე ჩემი და მო/მყევ თანა, და მე მიგიყვანო აღსართანის თანა, და მან გაგგზავნოს
Line of ed.: 20     ქუეყანასა შენსა".

Line of ed.: 21        ნებსით არა უნდა ესე ფადლო/ნს, არამედ ერწოდ ვერ-ღა-რა შემძლებელ იყო
Line of ed.: 22     წარსლვად. წარუძღუა კაცი იგი და მიჰგუარა ჟალეთს ისაკ ტოლობელის ძესა, აზნაურსა
Page of ed.: 312   Line of ed.: 1     მესხსა. ხოლო რა ცნა ფადლონის კარად მისლვა, გაძარცუა ერი ფადლონისი,
Line of ed.: 2     გარდაყარნა ცხენსა და დაიჭირნა ჴელთა, და გასუა ჯორსა ფადლონ. და არა იჴსენა
Line of ed.: 3     ისაკ მკჳდრობა აფხაზთა მეფისა, რომელ-მცა აფხაზთა მეფისაგან გაქცეული ფადლონ
Line of ed.: 4     შეიპყრა, და შეგუარა ბოჭორმას ბაგრატისთჳს. არამედ მსწრ/აფლ წარიყვანა და მიჰგუარა
Line of ed.: 5     აღსართანს თელავს. ხოლო აღსართან მსწრაფლ წარიყვანა ხორნაბუჯს, რამეთუ
Line of ed.: 6     აფხაზთა მეფისაგან ეშინოდა უკანა ჩამოდგომისა. მიუპყრეს ხორნაბუჯს ფადლონ, და
Line of ed.: 7     მისცა ხორნაბუჯი. წარიყვანეს არადეთად და მისცა არადეთი აღსართანს-ვე.

Line of ed.: 8        ხოლო ბაგრატ შეშინდა გაშუებასა ფადლონისსა, მისცა ბოჭორმა და უჯარმო
Line of ed.: 9     კახთა, და წამოიყვანა ფადლონ. გასუეს ძელსა და მიუპყრეს ტფილისსა; და აიღეს
Line of ed.: 10     ჭირვეულად ტფილისი, რამეთუ მუნ შინა მდგომი კაცი თჳთ გაამირებასა ლამოდა.
Line of ed.: 11     და არა დაიჭირა ბაგრატ თავისად ტფილისი, არამედ დმანისს დატევებული სითლარაბი
Line of ed.: 12     ძებნა, / შემოიყვანა ტფილისად, და მისცა მას / ტფილისი. ხოლო თავისად
Line of ed.: 13     აღიხუნა ციხენი რუსთავი, ფარცხისი, აგარანი, გრიგოლ-წმიდანი, ქავაზინი, და
Line of ed.: 14     ორმოცდაოთხი ათასი დრაჰკანი, და მძევალნი ძმის-წული მისი, ძე მანუჩასი, და სამთა
Line of ed.: 15     თავადთა განძისათა.

Line of ed.: 16        მთარგმნელნი ამ ჟამთა იყვნენ. იოანე პატრიკ-ყოფილი პეტრიწი ფილოსფოსი და
Line of ed.: 17     სტეფანე.

Line of ed.: 18        და მოგზავნა სულტანმან სარანგი ალხაზი, და მისითა შუა-მდგომლობითა და
Line of ed.: 19     სიტყჳთა სულტანისათა დაეზავა ბაგრატ და განუტევა ფადლონ, და გაგზავნა საჴელმწიფოსა
Line of ed.: 20     თჳსსა გა/ნძას. და წარჰყვა სარანგი თანა.

Page of ed.: 313  
Line of ed.: 1        და მოართუნეს გაგით კლიტენი, და აღიღო აფხაზთა მეფემან გაგი. შემდგომად
Line of ed.: 2     ამისსა ფადლონმან გატეხნა ფიცნი და შუა-მდგომელობანი დიდისა სულტანისანი, და მოიპარა
Line of ed.: 3     ქავაზინი და შემდგომად მისსა მეფე აფხაზეთს იყო, მოვიდა ფადლონ და მოადგა
Line of ed.: 4     აგარათა; და მისცნა ციხის-თავმან აგარანი. და მსწრაფლ აღმოვიდა მეფე, მივიდა და
Line of ed.: 5     მოადგა აგარათა. და წარიხუნა აგარანი.

Line of ed.: 6        და გამოიყვანა დორღოლელი, ოვსთა მეფე, ორმოცი ათასითა კაცითა ოვსითა,
Line of ed.: 7     და წარუძღუანა ძე მისი გიორგი კურაპალატი და მოაოჴრა განძა, და აღიღო ტყუე
Line of ed.: 8     და ნატყუენავი ურიცხჳ, და გაგზავნა თავის სამეფოდ. ამისა შემდგ/ომად აღისურვილა
Line of ed.: 9     დიდმან ოვსთა მეფემან დორღოლელმან დი-სიძისა მათისა ბაგრატისა სევასტოსისათჳს,
Line of ed.: 10     და / ითხოვა დარბაზობა ბაგრატისგან. ხოლო ბაგრატ ნება სცა და მხიარულად წარმოემართა
Line of ed.: 11     ოვსთა მეფე ყოვლითა თავადითა ოვსეთისათა, და აღმოვლო გზა აფხაზეთისა
Line of ed.: 12     და მოვიდა ქუთათისს და ნახა დაჲ მათი დედოფალი, დედა გიორგი კურაპალატისა;
Line of ed.: 13     რამეთუ გიორგი კურაპალატი გებულ იყო უწინა, და მოიყვანეს ქართლს და მეფე დგა
Line of ed.: 14     ტინისჴიდის ჭალასა, ნადარბაზევს, და მოეგება წინა დიდითა ზიემითა და პატივითა.

Line of ed.: 15        შეკრბეს ერთგან კეზუთა ზედა. და იყო სიხარული და ჴმა ბუკთა და დუმბულთა
Line of ed.: 16     საშინელი და / მიუწდომელი. და დაყვეს ერთგან დღე თორმეტი, და განისუენეს ყოვლითა
Line of ed.: 17     განსუენებითა და სიხარულითა. და მიზეზითა ზამთრისათა გაისწრაფეს, და
Line of ed.: 18     მისცა ნიჭი და საბოძვარი მეფესა და ყოველსა დიდებულსა ოვსეთისასა. გაგზავნა და
Line of ed.: 19     წარვიდეს სიხარულითა.

Line of ed.: 20        და გარდაიცვალა კათალიკოს-პატრიაქი ოქროპირ, და დაჯდა გიორგი ტაოელი. მცირედთა
Line of ed.: 21     ჟამთა გარდაიცვალა გიორგი ტაოელი, და დაჯდა კათალიკოს-პატრიაქად გაბრიელ
Line of ed.: 22     სიხარულითა.

Page of ed.: 314  
Line of ed.: 1        და შემდგომად ამისსა არებდა სულტანი მოციქულთა, და უკრებდა ძღუენთა ბაგრატ
Line of ed.: 2     მეფესა, ამოთა ენითა სთხოვდა ხარაჯასა. ხოლო არა დაიდვა ბაგრატ მეფე/მან
Line of ed.: 3     ხარაჯა, არამედ ავლენდა იგი-ცა მოციქულთა, და უკრებდა იგი-ცა ძღუენსა. და იყო
Line of ed.: 4     მათ შორის სიტყჳთ სიყუარული.

Line of ed.: 5        და შემდგომად მცირედთა წელიწადთა სამშჳლდის ტბათა მდგომსა ბაგრატ მეფესა
Line of ed.: 6     დაეცა სალმობა მუცლისა, და ჩადგა მარაბდათა. და გაუძნელდა სალმობა, და ტახტითა
Line of ed.: 7     წარმოიყვანეს, და / თანა ჰყვა გიორგი კურაპალატი და ყოველნი დიდებულნი მისნი
Line of ed.: 8     ხოლო გიორგი კურაპალატი გაგებულ იყო წინა, და მოიყვანეს ქართლს მეფე, და
Line of ed.: 9     ყოველნი დიდებულნი მისნი მუნ მოვიდეს. და მოვიდა დედა მისი მარიამ დედოფალი, და
Line of ed.: 10     ცოლი მისი ბორენა, და ასული მისი მარიამ. და შემდგომად მცირედთა
Line of ed.: 11     დღეთა მიათუალა ძე მისი გიორგი კურაპალატი მეფედ დიდებულთა ამის სამეფოსათა,
Line of ed.: 12     და ყოველნი შეჰვედრნა მას, და რქუა დედასა თჳსსა: "დედაო, მეწყალი შენ, რამეთუ
Line of ed.: 13     ყოველნი შობილნი შე/ნნი წარგჳქციენ წინა და ეგრეთ-ღა შენ მოჰკუდები". და შემდგომად
Line of ed.: 14     ამისსა მიიცვალა თუესა ნოემბერსა ოცდაოთხსა, ქრონიკონსა ორას ოთხმოცდათორმეტსა.

Line of ed.: 15        და ამის-ვე ბაგრატის სიკუდილისა ჟამსა შინა მოიკლა სულტანი კაცისა ვისგან-მე,
Line of ed.: 16     ბერისა თურქისაგან, თავის ლაშქართა ხარგასა შინა. გაევლო ჯეონი / შჳდასი ათასითა
Line of ed.: 17     კაცითა, გაელაშქრა თურქთა მეფესა ზედა, სამარკანდისა სიახლესა ციხესა რომელსა-მე
Line of ed.: 18     მოადგა; და მოიკლა მის ციხისა პატრონისა თურქისა მიერ და ვერ-ღა-რა შეესწრა
Line of ed.: 19     თურქი იგი ციხესა, და დაჭრეს უწყალოდ მახჳლითა. და ვერ-ღა-რა ცნეს ბაგრატ და
Line of ed.: 20     სულტანმან ერთმან-ერთისა სიკუდილი.

Line of ed.: 21        შემდგომად ამისსა დაჯდა ძე ბაგრატისი გიორგი კურაპალატი მეფედ.

Page of ed.: 315  
Line of ed.: 1        და არა აფრინდა ყოველსა შინა მამულსა მისსა ერთი-ცა ქათამი. და დიდითა
Line of ed.: 2     დიდებითა და პატივითა წარიყვანეს და და/მარხეს ჭყონდიდს. ესე მეფე ბაგრატ წელიწდისა
Line of ed.: 3     ცხრისა მეფე იქმნა, და აღესრულა წლისა ორმოცდათექუსმეტისა. ესე ბაგრატ
Line of ed.: 4     პირველ იყო კურაპალატი, და შემდგომად ნოველისიმოსი, და მერმე იქმნა სევასტოს.
Line of ed.: 5     იყო კაცი სახითა უშუენიერესი ყოველთა კაცთასა, სრული სიბრძნითა, ფილოსოფოსი
Line of ed.: 6     ენითა, სჳანი ბედითა, უმდიდრესი ყოველთა მეფეთა აფხაზეთისათა, / მოწყალე შეცოდებულთათჳს, უხჳ
Line of ed.: 7     ალაგთა ზედა. ხოლო ჟამთა მისთა ქუეყანასა დაწყნარება არა
Line of ed.: 8     ჰქონდა: ეკლესიანი და გლეხნი, აზნაურნი და გლახაკნი ვერ იკითხვებოდეს.



King: 54 
Line of ed.: 9  
მეორმოცდათოთხმეტე მეფე ქართლისა და აფხაზეთისა გიორგი,
Line of ed.: 10  
ძე ბაგრატისი. ბაგრატოანი


Line of ed.: 11        ხოლო გიორგი მეფე იყო მოწყალე / და განმკითხველი გლახაკთა, კაცი საშიში
Line of ed.: 12     და უუხუესი ყოველთა მეფეთა აფხაზეთისათა, და პურად უკეთესი ყოველთა კაცთასა,
Line of ed.: 13     ცხენოსან-მშჳლდოსანი რჩეული.

Line of ed.: 14        და შემდგომად მამისა მისისა დაყო მშჳდობით ზამთარი ერთი და ზაფხულისა
Line of ed.: 15     ნახევარი. ხოლო შემდგომად თავადთა ამის სამეფოსათა ნიანია ქუაბულის-ძემან, და
Line of ed.: 16     ივანე ლიპარიტის ძემან, და ვარდან სუანთა ერის-თავმან, რე-ცა თუ იკლეს რა-მე
Page of ed.: 316   Line of ed.: 1     სიყრმით გიორგი მეფისათ, და აუშალეს ქუეყანა: ივანე მოირთნა კახნი და დადგა
Line of ed.: 2     ქსნის პირსა; და ნიანია წარუღო ქუთათისისა საჭურჭლე და შედგა ქუთა/თისს შიგა;
Line of ed.: 3     და ვარდან გაადგინნა სუანნი ავისა მოხარკულნი, დაარბიეს და ამოსწყჳდეს საეგრო.

Line of ed.: 4        ხოლო გიორგი მეფემან სძლო სიკეთითა, სიბრძნითა, და ძჳრ-უჴსენებელ იქმნა:
Line of ed.: 5     უბოძა ივანეს სამშჳლდე; და ძესა ივანესსა ლიპარიტს მისცა ლოწობანნი ნაცვლად
Line of ed.: 6     რუსთავისა, რომელი მიეცა კა/ხთა; და ნიანიას თმოგჳ და სხუანი საქონელნი რჩეულნი;
Line of ed.: 7     ვარდანს უბოძა ასკალანა და უთალუბო ჯაყელთა, ივანეს სიტყჳთ, უბოძა და ყოველი-ვე
Line of ed.: 8     ერთ-გული და ორ-გული დაიყარა წყალობითა, და დაიწყნარა მეფობა თჳსი გიორგი
Line of ed.: 9     მეფემან.

Line of ed.: 10        კუალად გადგა ივანე ლიპარიტის ძე, და ცნა გიორგი მეფემან. ქუთათისით
Line of ed.: 11     გარდამოვიდა სამცხეს, მოირთნა მესხნი, გარდამოიარა და მივიდა სამშჳლდის კარსა.
Line of ed.: 12     მუნ მოიყვანა კახთა მეფე აღსართან. ვერ დადგა ივანე ციხე შიგან, მირიდა მთათა
Line of ed.: 13     სამხრისათა. და მას ვერ-წყობილობასა შინა წაიხუნა ლოწობანნი ლიპარიტისაგან
Line of ed.: 14     აღსართან. მოეყარა სამშჳლდესა, გარდადგა ჯავახეთს, / და მოიყვანა მეფეთ-მეფემან
Line of ed.: 15     გიორგი მათ წინაშე, და დაიფიცნეს ეკრანთას, და დაიმტკიცა ივანე კლდე-კართა და
Line of ed.: 16     სამშჳლდესა ზედა.

Line of ed.: 17        კუალად-ცა გადგა ივანე, გამოსტყუა გაგი ციხოვანთა გიორგი მეფისათა, და
Line of ed.: 18     მიჰყიდა ფადლონს, განძის პატრონსა. და მოვიდა სულტანი მალიქ-შა მტერად
Line of ed.: 19     ყოველთა ქრისტიანეთა. მიაგება ივანე ძე მისი ლიპარიტ წინა, შეაწყნარა სულტანსა,
Line of ed.: 20     და დაყო მის თანა მცირედი ხანი, და გამოეპარა. და მოვიდა სულტანი, და მოადგა
Page of ed.: 317   Line of ed.: 1     სამშჳლდესა, და წარუღო სამშჳლდე, და ტყუე იქმნა ივანე თავითა, ცოლითა და
Line of ed.: 2     შვილის-შვილითა, და / ყოველთა აზნაურთა დედა-წულითა, და დაიჭირა სამშჳლდე სულტანმან.
Line of ed.: 3     და მუნ დგომასა მოარბია ქართლი, წაიღო ტყუე და ნატყუენავი ურიცხჳ, და
Line of ed.: 4     შეიქცა გარე. და აიღო განძა, და დააგდო სარანგი თავადად განძას და ბრძოლად
Line of ed.: 5     ქუეყანისა ყოვლისა, ორმოცდარვა ათასითა კაცითა. შედგა ფადლონ ციხეთა მაგართა,
Line of ed.: 6     და ვერ / დაუდგნა, გამოიყვანეს და დააპატიმრეს იგი-ცა.

Line of ed.: 7        შემდგომად მცირედისა ხანი/და შეკრბა სარანგი ყოვლითა ლაშქრითა მისითა და
Line of ed.: 8     განძისათა, დვინისა და დმანისისა ამირათა თანა-დგომითა, და მომართა გიორგი მეფესა.
Line of ed.: 9     შეკრბა გიორგი მეფეთ-მეფე ყოვლითა სპითა მისითა, ზემოთა და ქუემოთა, და მოიყვანა
Line of ed.: 10     მათ წინაშე აღსართან, კახთა მეფე, და დაჰმართეს ერთმან-ერთსა. განაძლიერა
Line of ed.: 11     ღმერთმან გიორგი მეფე; წარძღუანებითა პატიოსნისა ჯუარისათა მიუჴდა ზედა, ფარცხისს
Line of ed.: 12     ქუემოთ, და იოტა ბანაკი / სარანგისი: გააქცია და ასწყჳდა იყო ჟამი მწუხრისა,
Line of ed.: 13     და სიღამემან დაარჩინა ნეშტი სარანგის ლაშქრისა, და შემოიქცა უკლებლად და
Line of ed.: 14     მშჳდობით მეფეთ-მეფე გიორგი თავისა სამეფოსა.

Line of ed.: 15        და შემდგომად ამისსა მომადლა ღმერთმან მძლავრებისაგან ბერძენთასა წახმულნი
Line of ed.: 16     ციხენი. წაუხუნა ბერძენთა ანაკოფია, თავადი ციხეთა აფხაზეთისათა, და მრავალნი
Line of ed.: 17     ციხე/ნი კლარჯეთისა, შავშეთისა, ჯავახეთისა და არტანისა და შემდგომად ამისსა ესე-ცა
Line of ed.: 18     მომადლა ღმერთმან, აღიღო ქალაქი კარისა, ციხე-ქუეყანა, და / სიმაგრენი ვანანდისა
Line of ed.: 19     და კარნიფორისანი, და იოტნა თურქნი მის ქუეყანისანი.




Next part


This text is part of the TITUS edition of Kartlis Cxovreba.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.