TITUS
Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi
Part No. 48
Previous part

Chapter: 18  
Page: 197  
Line: 15 
ԳԼՈՒԽ Ժ՜Ը.

Line: 16 
Գործք եւ քաջութիւն մեծի իշխանին Ջուանշրի, երկրորդ
Line: 17 
որդւոյն Վարազ Գրիգորի, որ ՛ի Պարսիկս եցոյց
Line: 18 
զարութիւն քաջութեան։


Line: 19       Յետ ամաց չորից մահուան մեծին Խոսրովու,
Line: 20    
որ Պարսիցն էր արքայ՝ թագաւորէ որդի
Line: 21    
նորա Յազկերտ։ Զօրանայ ազգն Հագարու՝ միաբանեալք
Line: 22    
՛ի ցեղս տասն եւ երկու, խրոխտ եւ ահեղ
Line: 23    
յոլովութեամբ յերկրէ հեռաստանէ դիմեալ գան
Line: 24    
իբրեւ մրրիկ ընդ անապատ երկիր, անցանեն ընդ
Line: 25    
կողմանս Ասորեստանի եւ ելանեն տագնապաւ
Page: 198   Line: 1    
ընդդէմ թագաւորին Պարսից։ Յայնժամ որ միանգամայն
Line: 2    
՛ի ձեռս թագաւորութեանն Պարսից
Line: 3    
էին զօրավարք եւ իշխանք, տեարք եւ բնաշխարհիկ
Line: 4    
ազատք ՛ի կողմանց կողմանց զօրաժողով
Line: 5    
լինէին կալ ընդդէմ օտարազգի թշնամւոյն։ Եւ
Line: 6    
՛ի լինել այսորիկ, Վարազ Գրիգոր իշխանն Աղուանից
Line: 7    
ըստ սեպհականն իւր լինելոյ Արտաշըրական
Line: 8    
տոհմի, տեսեալ զերկրորդ որդին իւր
Line: 9    
Ջիւանշիր խրոխտ եւ սիգողաճեմ՝ չքնաղագեղ ունելով
Line: 10    
տիպ, որոյ դեռ եւս կամէր ինչ ծաղկիլ ՛ի
Line: 11    
ծնօտսն տէգ մուրուաց՝ սիրեցեալ յաչս հօրն,
Line: 12    
պատրաստ ՛ի սպառազինութիւն, քաջասնոյց իբրեւ
Line: 13    
զարծուի, վստահ եղեալ հօրն յամենայաջողն
Line: 14    
Ջիւանշիր՝ հաստատէր ՛ի միտս իւր լինել նմա
Line: 15    
հնարաւոր ՛ի կեանս աշխարհիս, հաւասարել զինքն
Line: 16    
՛ի մեծամեծս եւ կալ առաջի թագաւորաց։ Վասն
Line: 17    
այսորիկ յորդւոց անտի փոխանակ իւր պատշաճ
Line: 18    
համարէր զնա առաքել ՛ի դուռն արքայի։ Որոյ
Line: 19    
առեալ զգունդսն ՛ի հօրէն՝ նախ քան զիշխանն
Line: 20    
Սիւնեաց եւ զսպարապետն Հայոց յառաջէր հասանել
Line: 21    
՛ի համաշխարհականն յայն բիւրաւոր ժողովս.
Line: 22    
զոր տեսեալ զօրավարին Ռոստոմայ՝ թուեցեալ
Line: 23    
յաչս նորա իբրեւ եղբայր կամ որդի, այլեւ
Line: 24    
ամենեցուն երեւէր ըղձալի։ Անդ առնոյր զօրավարն
Line: 25    
զյոգնահազարս հեծելոց, գայր հասանէր ՛ի
Line: 26    
Տիզբոն առ թագաւորն Յազկերտ եւ յանդիման
Line: 27    
առնէր զմանուկն Ջիւանշիր։ Եւ նոյնժամայն
Page: 199   Line: 1    
եդեալ արքային զձեռս ՛ի գլուխ նորա գովեաց.
Line: 2    
եւ կոչեաց զնա ասպարապետ Աղուանից։ Եւ անցեալ
Line: 3    
ընդ գետն Դկղաթ՝ եհաս ՛ի Վեհկաւատ գաւառ.
Line: 4    
եւ պարծեալ ՛ի բազում զօրս իւր մեծամեծս՝
Line: 5    
խրոխտայր առաթուր հարկանել զհարաւայինսն
Line: 6    
զամենայն։ Եւ յայնկոյս Մեռեալն ջրոյ
Line: 7    
բանակեցաւ ընդդէմ նոցա։ Եւ յորժամ ելանէին
Line: 8    
ասպատակք ՛ի նոցանէն, ելանէր եւ սպարապետն
Line: 9    
Աղուանից եւ զյաջողութիւն իւր ցուցանէր արիաբար.
Line: 10    
յառաջնում նուագին զոմանս հարկանէր
Line: 11    
եւ առաւել եւս սիրայորդոր լինէր, զի զիտէր եթէ
Line: 12    
Տէր ընդ իս է։ Եւ յետ սուղ ինչ աւուրց յամսեանն
Line: 13    
մեհեկի, որ օր ծննդեան էր Քրիստոսի՝
Line: 14    
երեսուն հազարք հեծելոց եւ տասն հազարք հետեւակաց
Line: 15    
ընդդէմ նոցա ճակատեցան։ Եւ որդիքն
Line: 16    
Հագարու եկեալք ՛ի Կատշանէ բազմութիւնք հեծելոց
Line: 17    
եւ քսան հազարք հետեւակաց ասպարախիտ
Line: 18    
շարժմամբք, յառաջ խաղացեալք նախաձեռն լինէին
Line: 19    
հարկանել զզօրս Պարսից։ Իսկ սպարապետն
Line: 20    
Աղուանից ընդ արս զօրութեան միջամուխ լեալ՝
Line: 21    
զերկուսն ՛ի դիմամարտից հարեալ ընկենոյր եւ
Line: 22    
գայր ելանէր երիս վէրս դժնդակս յանձին բերելով,
Line: 23    
եւ զերիվարն ՛ի չորս վայրս խոցեալ. ուստի
Line: 24    
մինչեւ ցգետն հինահալած արշաւանօք զհետ
Line: 25    
ընթանայր թշնամին, եւ սա մարտուցեալ ընդ նոսա՝
Line: 26    
գայր եւ զգետովն անցանէր. եւ արենազանգ
Line: 27    
լեալ զգեստս եւ զզէնս շաղախէր։ Իսկ իբրեւ ետես
Page: 200   Line: 1    
զմեծամեծս եւ զզօրս ամենայն իբրեւ զխոտս հընձեալս՝
Line: 2    
աճապարէր անդրէն ՛ի դուռն արքունի։
Line: 3    
Իբրեւ պատմեցան արքայի արութեան նորա գործք
Line: 4    
եւ կարեվէր խոցոտմունք՝ նոյնժամայն հրամայէր
Line: 5    
տալ նմա ապարանս եւ արքունի բժշկաց կալ առ
Line: 6    
նմա, նաեւ յաշխարհէն բազում ընդունելութիւն։
Line: 7    
Ապա գտեալ զառողջութիւն՝ մտանէ առ արքայ. եւ
Line: 8    
նա դնէր զձեռն ՛ի գլուխ նորա, բանս բարեաց ՛ի
Line: 9    
լուր ամենեցուն զնմանէ խօսէր, ըստ զօրավարաց
Line: 10    
կարգի տայր նմա նշանակս եւ փողս ազդեցութեան,
Line: 11    
երկուս նիզակս ոսկիս եւ երկուս վահանս
Line: 12    
ոսկեքանդակս. զորս միշտ առաջի նորա
Line: 13    
շրջեցուցանէին. եւ նախամեծար քան զամենեսին
Line: 14    
առնէր զնա՝ ընդ մէջ ածեալ գօտի ոսկի ընդելուզեալ
Line: 15    
մարգարտով, եւ սուսեր ոսկեստրեայ, եւ
Line: 16    
ապարանջանս բազկացն, եւ պսակ ցանկալի ՛ի
Line: 17    
գլուխ նորա։ Ետուն նմա եւս զանգապանս մարգարտով,
Line: 18    
եւ գումարտակ նոյնգունակ շուրջ զպարանոցաւն.
Line: 19    
ագուցին նմա արջնաթոյր մորս չորիւք
Line: 20    
դրօշակօք, եւ դրաւտս սնդուսս մետաքսառէչս
Line: 21    
ոսկեթեզան փարուազով։ Եւ հրամայեցին
Line: 22    
նմա գիւղաստանեայս բնաբար ծառայութեան եւ
Line: 23    
գետս ձկանց։ Անդ էր տեսանել ըստ գրեցելումն՝
Line: 24    
վաստակոց բարեաց պտուղ փառաւոր։ Որոյ առեալ
Line: 25    
զայսքան թագաւորական մեծութիւնս եւ
Line: 26    
եւս յառաջադէմ լինէր։ Քանզի ՛ի Մարս եւ յԱհմատան
Line: 27    
երկու զօրավարք սաստիկ վրդովմամբ
Page: 201   Line: 1    
զմիմեանս բախէին ՛ի կռիւ. եւ հարեալ սորա
Line: 2    
զայր մի յանդիման ամենեցուն թաւալգլոր խաղացուցանէր.
Line: 3    
եւ ինքն որպէս իմաստուն զնոսա
Line: 4    
՛ի խաղաղութիւն վարէր։ Ուստի եւ զօրավարն
Line: 5    
Խոռազատ բազմամեծար յարգանօք զնա ընդ իւր
Line: 6    
ածէր։

Line: 7       
Իսկ յութ ամսոջն Յազկերտի. ել միւսանգամ
Line: 8    
թշնամին եւ պաշարեաց զարքայ ՛ի Տիսպոն
Line: 9    
քաղաքի զամիսս վեց։ Յայնժամ զօրավարն Խոռազատ
Line: 10    
եւ ասպարապետն Աղուանից դիմեալ շարժէին
Line: 11    
զօրօք հանդերձ։ Անդ ակն ՛ի վեր եդեալ
Line: 12    
արին Ջիւանշիր երիւք հազարօք նախընթաց լինէր
Line: 13    
՛ի վերայ, եւ հինահալած արշաւանօք տարեալ
Line: 14    
զնոսա անցուցանէր ընդ գետն եւ ոչ տայր
Line: 15    
նոցա թոյլ զամիսս վեց անցանել ընդ Դկղաթ
Line: 16    
գետ մինչեւ առեալ զթագաւորն ելանէին ՛ի դաստակերտն
Line: 17    
մեծ. եւ ահեղ յոլովութեամբ դիզանէր
Line: 18    
թշնամին ՛ի վերայ նորա։ Եւ անտի շարժէին
Line: 19    
զթագաւորն ՛ի Բեկղաղ. եւ որդիքն հարաւոյ յոգնահազար
Line: 20    
բռնութեամբ նմանեալ ալեաց ծովու՝
Line: 21    
զհետ շարժեալ խաղային։ Եւ եղեալ անդ սակաւ
Line: 22    
աւուրս՝ ոչ դադարէր ասպարապետն Աղուանից
Line: 23    
յելանելոյ առ նոսա, եւ զիւրոյ անձինն հրապարակաւոր
Line: 24    
ցուցանել զքաջութիւն. որ բազում անգամ
Line: 25    
առաջի թագաւորին իսկ զօտարազգի թըշնամեացն
Line: 26    
բերեալ ընկենոյր զգլուխս։ Յետ այսորիկ
Line: 27    
ճակատ առ ճակատ պատերազմ խմբեալ՝ եղեւ
Page: 202   Line: 1    
բեկումն չար ՛ի Տեառնէ Պարսից զօրուն ՛ի լըրման
Line: 2    
ժամանակի նոցա. եւ վերնառաք հրամանն
Line: 3    
երթայր կործանէր զթագաւորութիւն նոցա։ Արդ
Line: 4    
զամս եօթն ՛ի պատերազմունս յայսոսիկ տաժանեալ
Line: 5    
մրցէր քաջն Ջուանշիր. եւ տասն եւ մի դըժընդակ
Line: 6    
վէրս յանձն առեալ՝ գայր հրաժարեալ
Line: 7    
՛ի նոցանէ յԱտրպատական գաւառ, ուր տեսեալ
Line: 8    
զայնքան հռչակեալ անուն նորա զօրապետին
Line: 9    
Պարսկի՝ ստիպէր զնա առնուլ զքոյր իւր ՛ի կնութիւն.
Line: 10    
իսկ նա վասն չկամելոյ զոք յանօրինաց
Line: 11    
առնել կին՝ դիմեալ գայր յերկիր իւր։ Վասն
Line: 12    
որոյ յոյժ խնդութիւն քաջախնամող հօրն լինէր՝
Line: 13    
նմանեալ նահապետին Յակոբայ ՛ի տեսանելն
Line: 14    
զանդրանիկն Հռաքէլի, առ որ հոգին արծարծեալ
Line: 15    
փարէր նոյնպէս զորդւովն իւրով, զգոյն երեսացն
Line: 16    
ալեծաղիկ զարդարել։



Next part



This text is part of the TITUS edition of Movses Kalankatowaci, Patmowtiwn Alowanic Asxarhi.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 23.8.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.