TITUS
Nemesios of Emessa, De natura hominum
Part No. 9
Previous part

Chapter: 9  
Line: 20 
თავი IX

Line: 21 
შეხებისა-თჳის


Paragraph: 1  
Line: 22    რამეთუ სხუანი თჳთეულნი გრძნობის-საცავნი ორკეცად შემოქმედმან
Line: 23    
შემზადნა და ადგილსა რომელსა-მე ნაწილსა სხეულთასა გარეშეწერნა;

Page: 84  
Line: 1    
ვინაჲცა, თუალნი ორნი და ყურნი ორნი და ორნი ნესტუნი
Line: 2    
გრძნობისანი შექმნნა შორის ცხჳრთაჲსა, და ორი უკუჱ ენა
Line: 3    
ყოველთა ცხოველთა მიუბუნება, არამედ რომელთა-მე განწვალებულნი,
Line: 4    
ვითარ გუჱლთანი, ხოლო რომელთა-მე შერთებულნი და შემტკიცებულნი,
Line: 5    
ვითარ იგი კაცთა. რამეთუ ამისთჳს მხოლოდ ორნი წინაჲთ-კერძონი
Line: 6    
ტჳნისანი შეუქმნნა, რათა ორკერძოთა-გან მუცელთა გრძნობითნი
Line: 7    
ძარღუნი შთამოვლენილნი ორკეც ჰყოფდენ გრძნობის-საცავთა.
Line: 8    
ორკეც უკუჱ ესენი ჰქმნნა ზეშთგარდამცემლობითისა სახიერებისა-გან,
Line: 9    
-- რათა, ოდეს რაჲ ერთსა ევნოს, მეორემან დაიცვეს გრძნობაჲ.
Line: 10    
არამედ უმრავლესთა გრძნობის-საცავთა ხრწნისა-გან არა ვინაჲ თჳთ
Line: 11    
მის ცხოელობისა-თჳს ევნების ცხოველსა, ხოლო შეხებითისა წყმედისა-გან
Line: 12    
თანწყმდების ცხოველი. რამეთუ მხოლოდ შეხებითი ოდენ
Line: 13    
სხუათა გრძნობათა-გან საზიარო ყოველთა ცხოველთა-თჳს, რამეთუ
Line: 14    
ყოველსა ცხოველსა აქუს შეხებაჲ, ხოლო სხუანი გრძნობანი არა ყოველნი
Line: 15    
-- ყოველთა, არამედ ზოგთა -- ზოგნი, ხოლო ყოველნი უსრულესად-რე
Line: 16    
ჰქონან კაცსა. არამედ, ვინაჲთგან ამის-მიერ ცხოველი წარიწირვოდა
Line: 17    
ცხოელყოფად და არ ცხოველყოფად, ამისთჳს არათუ
Line: 18    
ერთსა-შორის ნაწილსა სხეულთასა შემოქმედმან განუკუთნა შემხებლობაჲ,
Line: 19    
არამედ კნინღა და ყოველსა სხეულსა ცხოელისასა, [რამეთუ], თდნიერ
Line: 20    
ძუალთა და ფრჩხილთა და რქათა [და] თანშემკრველთა და თმათა და

Page: 85  
Line: 1    
სხუათა რომელთა-მე ესევითართაჲსა, ყოველი ნაწილი სხეულთა[ჲ] შემხებელობისა
Line: 2    
არს მიმთუალველ. შეემთხუა უკუჱ თჳთეულსა გრძნობის-საცავთასა*
Line: 3    
ორკეცისა ვინაჲვე ქონებაჲ გრძნობისაჲ: რომლისა-მე თდსად
Line: 4    
საკუთრისა გრძნობისაჲ, ხოლო რომლისა-მე შემხებელობითისაჲ, -- ვითარ
Line: 5    
რაჲ სახედველთა,** ეგრეთვე გემოჲს-ხილვასა და ყნოსასა და
Line: 6    
სმენასა. ვითარ უკუჱ ყოველთა სხეულთად არს შემხებელობაჲ, ვინაჲთ-გან
Line: 7    
წინაჲთ-კერძოთა მუცელთა-გან ტჳნისათა ვიტყჳთ გრძნობათა ყოფად?
Line: 8    
გინა თუ საცხადო არს, რომელ ძარღჳ შთამოვლენილი ტჳნისა-გან
Line: 9    
განითესვის ყოველთა ნაწილთა-შორის სხეულთასა, რომლისა-განცა
Line: 10    
შეხებითი გრძნობაჲ მიექმნების; რამეთუ, ვინაჲთგან მრავალ-გზის
Line: 11    
ეკლისა-მიერ მწყლველნი ფერხისანი მსწრაფლ თმათა თავისათა
Line: 12    
ვირწმუნებთ, ვითარ მგრძნობელნი ვნებისანი, -- შეეწინეს ვინანი-მე
Line: 13    
ამას სიტყუასა ესრეთ, ვითარმედ გრძნობაჲ ვნებისაჲ ტჳნად აღივლინებისო
Line: 14    
და ესრეთღა გრძნობად. არამედ, თუმცა მართალ იყო ესე
Line: 15    
სიტყუაჲ, არამცა ილმოდა კუჱ თილი იგი ასოჲ, არამედ ტჳნიმცა.
Line: 16    
უმჯობეს არს უკუჱ თქუ მად, ვითარმედ თჳთ ძარღუ არს ტჳნ; რამეთუ
Line: 17    
ნაწილი ვინაჲ-მე არს ტჳნისაჲ ყოვლით-ურთ თჳს-შორის მფშჳნვიერებითისა
Line: 18    
მქონებელი სულისაჲ, ვითარ იგი განცეცხლებულსა რკინასა
Line: 19    
თჳს-შორის აქუნ ცეც ხლი. ამისთჳსცა, სადაცა ძარღჳ მგრძნობელობითი
Line: 20    
მიერთხას, იგიცა კერძოჲ გრძნობასა მიითუალლავს და იქმნების
Line: 21    
მგრძნობელ. არა ვინაჲვე უჯერო იყოს თქუმად, ვინაჲთგან
Line: 22    
დასაბამნი ძარღუთანი ტჳნისად აღივლინებიან, არათუ თჳთ იგი ვნებაჲ.
Line: 23    
არამედ თანგრძნობაჲ ვინაჲ-მე და მიქადაგებაჲ ვნებისაჲ.
Line: 24    
ხოლო არს უკუჱ საკუთარ ვინაჲვე საგრძნო შემხებელობისაჲ
Line: 25    
გრილი და მეურვალე ჩჩჳლი და ფიცხელი, წყლტუჲ და ხონდროჲ,
Line: 26    
მძიმე უკუჱ და სუბუქი; რამეთუ ესენი მხოლოდ შეხებისა-მიერ იცნობებიან.
Line: 27    
არამედ საზიარო შეხებისა და ხედვისა ვინაჲვე: მახჳლი და
Line: 28    
ბლგუჲ, გლუსუნი და ღირღოანი, ჴმელი და ნედლი, სხჳლი და
Line: 29    
წურილი, ზემობაჲ და ქუჱმობაჲ და ადგილსაცა-შორის სიდიდისა

Page: 86  
Line: 1    
რაჲ-ზომობაჲ, რაჟამს იყოს ესრესახედ, რომელ ერთითა მიხებითა
Line: 2    
შეხებისაჲთა გარეშეიცვებოდის, და ჴშირი უკუჱ და არე, და მრგუალი,
Line: 3    
რაჟამს იყოს მცირე, ეგრეთვე და სხუანიცა რომელნი-მე ნაკუჱთნი.
Line: 4    
კუალად ვინაჲვე და მიმოდრეკასაცა, რაჟამს შეეხოს იგი
Line: 5    
სხეულსა -- იგრძნობს მომჴსენებლობისა და მიმოგონებისა-მიერ, ესრეთ ვე
Line: 6    
და რიცხუსაცა, მაგრა ვიდრე ორამდის, გინათუ სამამდის, და
Line: 7    
ამათცა მცირეთა და ადვილად გარეშესაცავთა.* არამედ უფროჲს ხოლო
Line: 8    
მხედველობაჲ მიითუალავს შეხებისასა, ვითარ იგი წყნარი და
Line: 9    
უწყნაროჲ: ტომ არს წყლტუ[ჲ]სა და ღირღულოან[ი]სა; რამეთუ, ოდეს
Line: 10    
რაჲ სიფიცხლე უწყნარობასა შეერთოს, ღირღოანობასა შეიქმს, ხოლო
Line: 11    
წყნარობაჲ, სიმტკიცესა რაჲ შეერთოს, წყლტუობასა შეიქმს.
Line: 12    
საცნაურ უკუჱ თქუმულთა-გან, რომელ ამათ საგრძნობელთა** დიდი
Line: 13    
ზიარებაჲ აქუს ურთი-ერთას, რამეთუ ერთ[ი]სა ცთომასა მეორე განჰკურნებს;
Line: 14    
ვითარ იგი წირთა-ზედა იხილვების, რამეთუ მხედველობაჲ
Line: 15    
განშუერილთა ვინათა-მე მხედველა, ვითარ რაჲ ცხჳრთა და სხუათა
Line: 16    
რომელთა-მე, არამედ შემხებელობაჲ, ოდეს ზედმიუვიდეს, ამხილებს
Line: 17    
ვინაჲვე მის[ს]ა ცთომასა. და ვითარ იგი მხედველობაჲ სამარადისოდ
Line: 18    
და ყოვლადვყ საშუალ ჰაირისა ინახვებს, ეგრეთვე შემხებელობაჲ
Line: 19    
მესაშუვლობითა კუჱრთხისაჲთა ფიცხელსა და ჩჩჳლსა და
Line: 20    
ნოტიოსა იგრძნობს, არამედ უკუჱ თანშეზრახვით და მიმოგონებით.
Line: 21    
რამეთუ სხუათა საგრძნობელთასა უფრო გამომეძიებელად აქუს
Line: 22    
საგრძნობელი ესე კაცსა, რამეთუ ესე და გემოჲს-ხილვაჲ უმეტეს
Line: 23    
აქუს სხუათა ცხოველთასა, რომლისა-თჳს და სხჳთა სამითა ძლეულ
Line: 24    
არს; ვინანი-მე ცხოველთანი ამათ სამთავე-მიერ რომელნი რომლითა-მე
Line: 25    
ამრევენ კაცსა, ხოლო ძაღლი -- ერთბამად სამთავე, რამეთუ
Line: 26    
უფრთხილესად ხედავს და ესმის და იყნოსს, რამეთუ საჩინო არს
Line: 27    
მკულევართა ძაღლთა-ზედა.
Paragraph: 2  
Line: 28       
არამედ ყოველი უკუჱ სხეული შეხებისა არს გრძნობის-საცავ,
Line: 29    
ვითარ პირველვე ითქუა, -- და უმეტეს ხოლო ჴელთა შიგანი
Line: 30    
კერძოჲ და ამათნი უფროჲს ხოლო თით[თ]ა მწუჱრვალნი: ესენი

Page: 87  
Line: 1    
უკუჱ ვითარ მეუწყნი უცთომელნი შეხებითისა უტყუჱლობითისა-თჳს
Line: 2    
გუაქუნნ. რამეთუ არა მხოლოდ თანშესაწევნელად ორღანოდ ოდენ
Line: 3    
შემოქმედმან შეჰმზადნა ჴელნი, არამედ და შემხებელადცა, -- ამის-თჳსცა
Line: 4    
ტყავი უთხესი მაქუს ჩუ.ენ ჴელთაჲ და ნუნაჲ მათ ყოველთა
Line: 5    
და შიგნით დაფენილთა და თმათა-გან უნაწილო არიან, რათა უმსწრაფლეს
Line: 6    
შეხე ბულთა მიითუალვიდენ. ხოლო თმათა მათ-გან არ
Line: 7    
აღმოცენებისა-თჳს ქუჱშეთ დაფენილი ნუნაჲ იქმნა მიზეზ. არამედ
Line: 8    
ჴელთა უმაგრესი თანშეწევნისა-თჳს არს უძლიერეს, ხოლო უჩჩუჱსნი
Line: 9    
-- შეხებისა-თჳს მარჯუჱ. ვითარ რაჲ და ძარღუთანი უფიცხესნი
Line: 10    
მიმართობისა-მიმართ, ხოლო ჩჩჳლნი გრძნობისა-მიმართ არიან მიმზავებელ
Line: 11    
და მარჯუე. არამედ ესენი უკუჱ გრძნობისა არიან ორღანო,
Line: 12    
რამეთუ ამათ-მიერ ვინაჲ შეხებითისა იქმნების გრძნობაჲ.


Next part



This text is part of the TITUS edition of Nemesios of Emessa, De natura hominum.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 19.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.