TITUS
Antoni Pirveli, Georgian Grammar
Part No. 2
Previous part

Part: 1  
ანტონი, მდაბალი არხიეპისკოპოსი ყოვლისა ზემოჲსა საქართუელოჲსა, დავითიან-ბაგრატოვანი
Page: 5r 
თჳს ჴელოვნებისა ღრამმატიკოსობითისა *


ნაწილი პირუჱლი
რომელსა შინა მარტივად მდებარე არიან თითოეულნი ნაწილნი სიტყუათანი მაგალითებითურთ, რომელნიცა ზეპირებად სათანადო არიან ღრამმატიკაჲსა მოწაფექმნილთა


Tavi: 1  
თავი პირუჱლი
Chapter: 1  
ბრუნუათათჳს სახელთასა


Paragraph: 1     რიცხუსა შორის ჩუჱნ მიერ განჰსჯითა შემოყუანილნი ბრუნუანი სახელთანი არიან რუა მარტივისა ანუ ჰრთულისანი. მაგალითი: მარიამ, მარიამისა, მარიამითა, მარიამნი* ანუ მარიამები, მარიამებისა, მარიამებითა.
Paragraph: 2     
ხოლო სათანადო უკუჱ არს თქმად, ვითარმედ მებრ რომელთამე ენათა არა არს ქართულებრ, რათა თჳთომან სახელმან განითჳსოსმცა საკუთრად ბრუნუაჲ და იგი სხუამან არღარა მიიღოსმცა.
Paragraph: 3     
დასაბამ ბრუნუათა არს წრფელობითი, რომელსა აქუს მდგოებაჲ თჳსისამებრ ნაკუჱთისა და შესახედავისა შეურყეველად, რომელიცა დაბოლოვდების ანუ უჴმოთა მიერ, ანუ ჴმოვანთა, მაგალ.: მარიამ ანუ არსება, ანუ მზე და სხუანი.
Paragraph: 4     
იკანკლედების რა წრფელობით ყოფისაგან სახელი რაჲვე საზოგადო ანუ სათჳთო, მარტივი ანუ ჰრთული და მივალს პირუჱლად სხჳსა მდგოებისა მიმართ და დაბრუნდების რა, წოდებულ ნათესავობითი, მაგალ.: მარიამისა ანუ არსებისა, ანუ მზისა და სხუანი.
Paragraph: 5     
იკანკლედების რა იგივე სახელი მეორედ და მიიქცევის სხჳსა ბრუნჳსა მიმართ და დაბრუნდების მესამედ, წოდებულ მიცემითი, მაგალ.: მარიამს ანუ არსებას, ანუ მზეს და სხუანი.
Page: 5v 
Paragraph: 6     
იკანკლედების რა მესამედ და მივალს მეოთხისა მიმართ მდგოებისა, წოდებულ შემასმენლობითი, მაგალ.: მარიამი ანუ არსებაჲ, ანუ მზეჲ და სხუანი.
Paragraph: 7     
იკანკლედების რა მეოთხედ და მივალს მეხუთისა მიმართ მდგმოებისა, წოდებულ დაწყებითი, მაგალ.: მარიამისგან ანუ არსებისგან, ანუ მზისგან და სხუანი.
Paragraph: 8     
იკანკლედების რა მეხუთედ და მივალს მეექუსისა მიმართ მდგმოებისა, წოდებულ მოთხრობითი, მაგალ.: მარიამმან ანუ არსებამან, ანუ მზემან და სხუანი.
Paragraph: 9     
იკანკლედების რა მეექუსედ და მივალს მეშჳდისა მიმართ მდგმოებისა, წოდებულ მოქმედებითი, მაგალ.: მარიამითა ანუ არსებითა, ანუ მზითა და სხუანი.
Paragraph: 10     
იკანკლედების რა მეშჳდეთ და მივალს მერჳსა მიმართ მდგმოებისა, წოდებულ წოდებითი, მაგალ.:* , მარიამ ანუ არსებაო, ანუ მზეო და სხუანი.
Paragraph: 11     
აქუნნ ყოველთავე ბრუნუათა თჳთოეულთა რაოდენნიმე ნიშანნი მხოლოობითთაცა და მრავლობითთა. გარნა ნათესავობითსა ბრუნუასა მხოლოობითსა საზოგადოსა აქუნნ ნიშანნი ექუსნი: 1.ისი, მაგალ.: ისრაილისი. 2.ისა, მაგალ.: მზისა. 3.სა, მაგალ.: ჯუარისა. 4.ჲსა, მაგალ.: ოქროჲსა. 5.ჳსა, მაგალ.: სიტყჳსა. 6.ს, მაგალ.: ჯუარის. 7.სი, რომელა სათჳთოჲსა სახელისა ოდენ ნათესავობითად საბრუნუჱლ, მაგალ.: პეტრესი, პავლესი და სხუანი.
Paragraph: 12     
მაგალითნი სახელთა ბრუნუათანი ბოლოდ მქონებელთა უჴმოთანი:


      
მხოლოობითად         მრავლობითად
      
წრფელობითი   მარიამ   წრფელობითი   მარიამნი
      
ნათესავობითი   მარიამისა   ნათესავობითი   მარიამებისა
      
მიცემითი   მარიამს   მიცემითი   მარიამებს
      
შემასმენლობითი   მარიამი   შემასმენლობითი   მარიამნი
      
დაწყებითი   მარიამისგან   დაწყებითი   მარიამებისგან
      
მოთხრობითი   მარიამმან   მოთხრობითი   მარიამებმან
      
მოქმედებითი   მარიამითა   მოქმედებითი   მარიამებითა
      
წოდებითი   , მარიამ   წოდებითი   , მარიამნო


Chapter: 2  
Paragraph: 1     
უჴმოთა ვიდრემე ასოთა ბოლოდ მექონნი სახელნი ესთა იბრუნჳან, ვითა ითქუა და მიიღებენ ნიშანსა ნათესავობითისა ბრუნჳსასა, რომელა ისა და ისი, საზოგადოთაცა შინა და სათჳთოთა.
Page: 6r 
Paragraph: 2     
სათანადო ვიდრემე არს უწყება ამისი, რამეთუ ბრუნუათა სახენი რომელნიმე ერთმანერთისა მჰსგავს და იგივე არიან, მაგრა სიტყჳსა ქსუასა შინა განირჩეჳან რაულადცა არიან დაბრუნჳლ. ხოლო უჴმოთ მექონთა ბოლოდ ასოთა სახელთ ბრუნუანი ესთა იქმნებიან.


      
მაგალითი:
      
აბრაამ-ისა
      
ებგურ-ისა
      
მანუილ-ისა
      
ქართლოს-ისა
      
ადამ-ისა
      
ვეელმოან-ისა
      
ნადირ-ისა
      
ღმერთ-ისა
      
ანგელოს-ისა
      
ზმირინ-ისა
      
ორიონ-ისა
      
ფარნავაზ-ისა
      
ბალამ-ისა
      
ისრაილ-ისა
      
პიროს-ისა
      
გაად-ისა
      
კაპერნაუმ-ისა
      
რაასინ-ისა
      
დავით-ისა
      
ლეონ-ისა
      
სალიმ-ისა


Chapter: 3  
Paragraph: 1     
გუაქუს უკუჱ სიმკაცრეჲ ამისთჳს, რამეთუ ბოლოდ ამის ჴმოვანისა ასოჲსა (რომელა დასაბამი ასოთა) განკიდურებაჲ სახელთა ბრუნუასა შინა ისპობის, გარნა საზოგადოთა სახელთა და არა სათჳთოთა. ხოლო სათჳთოსა სახელსა ბრუნუასა განმკიდურესა ასოჲსა ამის, რომელა , არა ესპობის იგი და არარაჲთამე მიმღე არს მერყეობისა.
Paragraph: 2     
ხოლო სახენი თჳთოთა ბრუნუათანი ჴმოვანისა ბოლოდ განკიდურებასაცა იგივე აქუნნ საბრუნუჱლ, რაჲცაღა აქუსყე ბოლოდ უჴმოთა ასოთა მექონთა სახელთა, ვინაჲცა ესთა იქმნების პირუჱლისა ჴმოვანისა კიდურად მექონისა სახელისა ბრუნუაჲ.
Paragraph: 3     
ნათესავობითისა ბრუნჳსა სახეთა, რომელა ისა და , მიიღებენ დაბოლოებულნი სახელნი საზოგადოთა შინა (*). გარნა სახე ესე ნათესავობითისა ბრუნჳსა, რომელა ისი, უჴამს შეხუდების ბრუნუათა შინა სახელთა მათ დაბოლოებულთა, საზოგადოთა.
Paragraph: 4     
ხოლო რომელნიცა არიან სახელნი უცხოთა ენათანი საზოგადონი, რომელა ეკკლესია, აზია, ევროპა, ბარბარია, ამასია. ამათცა განკიდურებულნი იგი ესპობიან ბრუნუათა შინა. გარნა ესთა იმეცნებიან ჴმოვანისა ასოჲსა ბოლოდ განმკიდურებელნი სახელნი ბრუნუათა შინა.
Paragraph: 5     
მაგალითი:


      
მხ.   მრ.
      
წრ.   არსება   წრ.   არსებანი
Page: 6v       
ნა.   არსებისა   ნა. არსებებისა
      
მი.   არსებას   მი.   არსებებს
      
შე.   არსებაჲ   შე.   არსებანი
      
დაწ.   არსებისგან   დაწ.   არსებებისგან
      
მოთ.   არსებამან   მოთ.   არსებებმან
      
მო.   არსებითა   მო.   არსებებითა
      
წო.   არსებაო   წო.   არსებანო


Paragraph: 7     
ესფერვე ესენიცა იბრუნჳან სახელნი საზოგადონი:


      
ავაზა-ისა   ენა-ისა   რქა-ისა   ჩათმა-ისა
      
აღალმა-ისა   თმა-ისა   სახარება-ისა   ცა-ისა
      
ბაგა-ისა   კასია-ისა   ტბა-ისა   ძმა-ისა
      
ბუნება-ისა   ლავრა-ისა   ქარტა-ისა   წმიდა-ისა
      
გონება-ისა   მამა-ისა   ღელუა-ისა   ჭალა-ისა
      
და-ისა   ნოტია-ისა   ყრმა-ისა   ჴმა-ისა
      
დედა-ისა   ომილია-ისა   ყრმაა-ისა   ელუა-ისა   პაპა-ისა   შეშა-ისა


Paragraph: 8     
იხილე სათჳთოთა სახელთა, ბოლოდ მქონებთა , ბრუნუაჲ, რა-მეთუ არ ემოყუსების მერყეობასა ჰსპობითსა ბოლოს თჳსისა , ხოლო მიიღებს ნიშანსა ნათესავობითისა ბრუნჳსასა, რომელა სი (*).
Paragraph: 9     
მაგალითი:


      
ანნა-სი   იერემია-სი   ნინა-სი   სუსანნა-სი
      
ესაია-სი   მაკრინა-სი


Chapter: 4  
Paragraph: 1     
ბოლოდ უკუჱ მექონსა სახელსა ჴმოვანისა მხოლოობითად მითვე სახეებითა აქუს ბრუნუაჲ ნათესავობითსა შინა, რაჲთაცაღა აქუს განმკიდურესა სახელსა, საზოგადოსაცა და სათჳთოსა, ვითა ზემო გარდაიდუა (*).
Paragraph: 2     
მაგალითნი ბრუნუათა ბოლოდ მექონთა საზოგადოთა სახელთანი:


      
მხო.      მრა.
      
წრ.   მზე   წრ.   მზენი
Page: 7r 
      
ნა.   მზისა   ნა.   მზეებისა
      
მი.   მზებს   მი.   მზეებს
      
შე.   მზეჲ   შე.   მზენი
      
დაწ.   მზისგან   დაწ.   მზეებისგან
      
მოთ.   მზემან   მოთ.   მზეებმან
      
მო.   მზითა   მო.   მზეებითა
      
წო.   მზეო   წო.   მზეებო


Paragraph: 4     
ესფერვე ესენიცა იბრუნჳან სახელნი საზოგადონი:


      
აკმე-ისა
      
იორდანე-ისა
      
ტყუჱ-ისა
      
ძგიდე-ისა
      
ბაგე-ისა
      
კიბე-ისა
      
უყე-ისა
      
ძე-ისა
      
განმგე-ისა
      
ოშმე-ისა
      
ფრე-ისა
      
ხე-ისა
      
დღე-ისა
      
პალესტინე-ისა
      
ქუჱმდებარე-ისა
      
ჴელმწიფეისა
      
ელუარე-ისა
      
რიდე-ისა
      
ღელე-ისა
      
ჰუნე-ისა
      
ვაკე-ისა
      
სავსე-ისა
      
ყურე-ისა
      
ზღუდე-ისა
      
სარკე-ისა
      
შემწე-ისა
      
თთუჱ-ისა
      
ტყე-ისა
      
ციხე-ისა


Paragraph: 5     
და ესფერვე სხუანიცა.

Paragraph: 6     
იხილე სათჳთოთა სახელთა, ბოლოდ მქონებთა , ბრუნუაჲ, რამე-თუ არ ემოყუსების მერყეობასა ჰსპობითსა ბოლოსა თჳსისა (*).
Paragraph: 7     
მაგალითნი ბრუნუათა ბოლოდ მექონთა სათჳთოთა სახელთანი:


      
ალექსანდრე-სი
      
პავლე-სი
      
ტიტე-სი
      
ქრისტეფორე-სი
      
იოანე-სი
      
სტეფანე-სი
      
უესპასიანე-სი
      
ფილიპპე-სი
      
პეტრე-სი
      
და ესთავე სხუანიცა.


Paragraph: 8     
ცნობად ესე სათანადო არს, რამეთუ სახელსა, რაჲვესაცა ეკიდურების ჴმოვანი , ამას ოდესმე თუ სადამე აქუს საზოგადოსა სახელსა Page: 7ვ  საშუალ ჴმოვანი რაჲვე, მიმღე არს იგი \ ბრუნუათა შინა მერყეობისა, მაგალ.: ნათელი, ნათლისა, ნათლისაგან, ნათლითა. აჰა, აქა ბრუნუასა შინა მიიღო მერყეობაჲ ჰსპობითი ასომან ამან . ხოლო მიიღებს ნათესავობითისა ბრუნჳსა სახეთა მესამესა და მეექუსესა, რომელა სა და . ხოლო სახელსა   წრფელობითსა რომელსამე მრავალჯერ აქუს ბოლოდ, ვითა იცის ჩუჱულებამან ჩუჱნისა ენისამან, მაგრა თუ სადამე აღვიღო წრფელობითისა სახელისა უკანაჲ ასოჲ, ნივთსა მასვე გუაჩუჱნებს სახელი იგი, რომლისაცა დადებულ იყო პირველ, მაგალ.: `გიყოფიეს თავი შენი ღმერთ'*.
Paragraph: 9     
იხილე მეჭურეტმან მაგალითნი სახელთა ბრუნუათა დაბოლოებულთა საზოგადოთანი:


      
მხ.   მრ.
      
წრ.   ტაძარი   წრ.   ტაძარნი
      
ნა.   ტაძრისა   ნა.   ტაძრებისა
      
მი.   ტაძარსა   მი.   ტაძრებსა
      
შე.   ტაძარი   შე.   ტაძრები
      
დაწ.   ტაძრისაგან   დაწ.   ტაძრებისგან
      
მოთ.   ტაძარმან   მოთ.   ტაძრებმან
      
მო.   ტაძრითა   მო.   ტაძრებითა
      
წო.   ტაძარო   წო.   ტაძრებო


Paragraph: 10     
ესფერვე ესენიცა იბრუნჳან სახელნი საზოგადონი:


      
ადამატინი-სა
      
ზამბაკი-სა
      
მაგალითი-სა
      
სადაფი-სა
      
ბადრი-სა
      
ვარდი-სა
      
ნაძჳ-სა
      
ტაგრუცი-სა
      
გავალაკი-სა
      
თავი-სა
      
ოსტრიდი-სა
      
უნჯი-სა
      
დალიჭი-სა
      
იაკინთი-სა
      
პაროფსიდი-სა
      
ღადირი-სა
      
დარგი-სა
      
კავშირი-სა
      
ჟამი-სა
      
ცისკარი-სა
      
ებგური-სა
      
ლეღჳ-სა
      
რუალი-სა
      
ხილი-სა
      
და ესთავე სხუანიცა.


Paragraph: 11     
ხოლო სათჳთოთა სახელთა, ჴმოვანითა დაბოლოებულთა, ბრუ-ნუაჲ იქმნების ესსახედ, რამეთუ არ მერყეობისა არს მიმღე არცა საშუალ ჴმოვანი რაჲვე და არცა უკანა ასო იგი , არამედ ურყევად და უსპობად მიიღებს ბრუნუასა ნათესავობითსა შინა.
Page: 8r 
Paragraph: 12     
ხოლო მიიღებს ნიშანსა ნათესავობითსა ბრუნჳსასა, რომელა სა.
Paragraph: 13     
მაგალითი:


      
ანტონი-სა
      
დალმატი-სა
      
თეოდოსი-სა
      
ონორი-სა
      
ათანასი-სა
      
ელევთერი-სა
      
ირაკლი-სა
      
პანსოფი-სა
      
გელასი-სა
      
ვასილი-სა
      
ლეონტი-სა
      
სერგი-სა
      
და ესთავე სხუანიცა.


Chapter: 6  
Paragraph: 1     
სახელნი საზოგადონი იბრუნჳან რა, არ ჰსწყმედენ მერყეობისაებრ თჳსსა ბოლოდ განკიდურებულსა ჴმოვანსა ასოსა, რომელა . ხოლო მიიღებს ნიშანთა ნათესავობითისა ბრუნჳსათა, რომელა სახე მეოთხე ჲსა და მეექუსესა . ხოლო ბრუნუანი დაბოლოებულთა სახელთანი იქმნებიან ესთა, მაგალ.:


      
მხ.   მრ.
      
წრ.   ოქრო   წრ.   ოქრონი
      
ნა.   ოქროჲსა   ნა.   ოქროებისა
      
მი.   ოქროს   მი.   ოქროებს
      
შე.   ოქროჲ   შე.   ოქრონი
      
დაწ.   ოქროჲსგან   დაწ.   ოქროებისგან
      
მოთ.   ოქრომან   მოთ.   ოქროებმან
      
მო.   ოქროჲთა   მო.   ოქროებითა
      
წო.   ოქრო   წო.   ოქრონო


Paragraph: 2     
ესფერვე ესენიცა იბრუნჳან სახელნი საზოგადონი:


      
აბანო-ჲსა
      
ლელანგო-ჲსა
      
ღაზო-ჲს
      
ბაბილო-ჲსა
      
მარმარილო-ჲსა
      
ღერო-ჲსა
      
გემო-ჲსა
      
ნოშო-ჲსა
      
ცერეცო-ჲსა
      
დისკო-ჲსა
      
ორღანო-ჲსა
      
წერო-ჲსა
      
ეზო-ჲსა
      
პირმშო-ჲსა
      
ჴბო-ჲსა
      
ვორიო-ჲსა
      
ჟანგარო-ჲსა
      
ხორო-ჲსა
      
ზარო-ჲსა
      
რტო-ჲსა
      
ჯოჯო-ჲსა
      
თეო-ჲსა
      
სამარაგდო-ჲსა
      
ილეკტრო-ჲსა
      
უცხო-ჲსა
      
კინამო-ჲსა
      
ფერო-ჲსა
      
და ესთავე სხუანიცა.


Page: 8v 
Paragraph: 3     
იხილე სათჳთოთა სახელთა, ბოლოდ მქონებთა , ბრუნუაჲ, რამეთუ არ ემოყუსების მერყეობასა ჰსპობითსა ბოლოჲსა თჳსისა . ხოლო მიიღებს ნიშანსა ნათესავობითისა ბრუნჳსასა, რომელა სი (*), მაგალ.:


      
აბედნაგო-სი   ილარიო-სი   ტიმეო-სი   აბო-სი   იესო-სი   პიო-სი


Paragraph: 4     
და ესფერვე სხუანიცა.

Chapter: 7  
Paragraph: 1     
სახელნი საზოგადონი იბრუნჳან რა, არ ჰსწყმედენ მერყეობისაებრ თჳსსა ბოლოდ განკიდურებულსა ჴმოვანსა, რომელა . ხოლო ამისიცა და , , და უკანად ასოდ მექონთა სახელთა საზოგადოთა არარაჲთ ეჴმარების სახე იგი ნათესავობითისა გუარისა, რომელა ისი. ხოლო მიიღებს სახეთა ნათესავობითისა ბრუნჳსათა, რომელა ჲსა და სი. ხოლო ბრუნუაჲ დაბოლოებულისა სახელისა იქმნების, ვითა ესე:


      
მხ.   მრ.
      
წრ.   კუ   წრ.   კუნი
      
ნა.   კუჲსა   ნა.   კუებისა
      
მი.   კუს   მი.   კუებს
      
შე.   კუჲ   შე.   კუები
      
დაწ.   კუჲსაგან   დაწ.   კუებისგან
      
მოთ.   კუმან   მოთ.   კუებმან
      
მო.   კუჲთა   მო.   კუებითა
      
წო.   კუო   წო.   კუნო


Paragraph: 2     
ესფერვე ესენიცა იბრუნჳან სახელნი საზოგადონი:


      
აბელამუ-ჲსა
      
დრკუ-ჲსა
      
შლუ-ჲსა
      
ბრჯგუ-ჲსა
      
რუ-ჲსა
      
ცრუ-ჲსა
      
და ესფერუჱ სხუანიცა.


Paragraph: 3     
იხილე სათჳთოთა სახელთა, ბოლოდ მქონებთა , ბრუნუაჲ, რამეთუ არ ემოყუსების მერყეობასა ჰსპობითსა ბოლოჲსა თჳსისა . ხოლო მიიღებს ნიშანსა ნათესავობითისა ბრუნჳსასა, რომელა სი (*), მაგალ.:


      
აბბი-უსი   აბდიუ-სი   ავდიუ-სი
      
ბარიიუ-სი   ელიუ-სი   იესუ-სი
      
და ესთავე სხუანიცა.


Tavi: 2  
Page: 9r 
Paragraph: 4           თავი მეორე
თჳს ბრუნუათა სახელებთა კერძოობითთა


Paragraph: 5     
ამრითგან განირჩევიან სახელთაგან ბრუნჳთ სახელნი კერძოობითნი, ვინაჲთგან არცა ერთისა ზემო გარდაცემულისა სახელისა ბრუნჳსამი აღიყუანების.
Paragraph: 6     
ამას უკუჱ აკლს ბრუნუაჲ წოდებითისა, მაგალითი:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   რომელიმე   წრ.   რომელნიმე
      
ნა.   რომლისამე   ნა.   რომელთანიმე
      
მი.   რომელსამე   მი.   რომელთამე
      
შე.   რომელიმეჲ   შე.   რომელნიმე
      
დაწ.   რომლისაგანმე   დაწ.   რომელთაგანმე
      
მოთ.   რომელმანმე   მოთ.   რომელთამე
      
მო.   რომლითამე   მო.   რომლებითამე


Paragraph: 7     
ეგსახედუჱ აქუს ბრუნუაჲ ჰრთულთაცა ამისთა, მაგალ.: არა რომელიმე, არა რომლისამე, არა რომელნიმე, არა რომელთანიმე და სხუანი.
Paragraph: 8     
მერმეცა თუ სადამე არა იყოსმცა ჰრთულ სხჳსა თანა, არამედ მარტოდ მოკიდულ იყოსმცა სხჳსა თანა, ესფერუჱ იბრუნჳს ბრუნჳლი ესე, რომლისაცა თანა მოეკიდების, მაგალითი: სხუა რომელიმე, სხჳსა რომლისამე, სხუანი რომელნიმე, სხუათა რომელთამე და სხუანი.
Chapter: 9  
Paragraph: 1     
იბრუნჳს უკუჱ სახელებრ ესეცა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ვინ   წრ.   ვიეთნი
      
ნა.   ვისი   ნა.   ვიეთთანი
      
მი.   ვის   მი.   ვიეთთა
      
შე.   ვინ   შე.   ვიეთნი
      
დაწ.   ვისგან   დაწ.   ვიეთთაგან
      
მოთ.   ვინ*   მოთ.   ვიეთმან
      
მო.   ვისითა   მო.   ვიეთებითა


Paragraph: 2     
ესთავე აქუსყე ბრუნუაჲ ყოველთა ჰრთულთა ამისგანთა, მაგალ.: არავინ, არავისი და სხუანი.
Page: 9v 
Paragraph: 3     
მერმეცა თუ სადამე არა იყოს ჰრთულ სხჳსა თანა, არამედ მარტოდ ოდენ მოკიდებულ იყოსმცა სხჳსა თანა, ესთავე იბრუნჳს ბრუნჳლი ესე, რომლისაცა თანა მოეკიდების, მაგალ.: თჳთოეული ვინ, თჳთოეულისა ვისი, სხუა ვინ, სხჳსა ვისი, ყოველი ვინ, ყოვლისა ვისიმე და სხუანი.

Chapter: 10  
Paragraph: 1     
ესთავე ესეცა იბრუნჳს, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ვინმე   წრ.   ვიეთნიმე
      
ნა.   ვისიმე   ნა.   ვიეთთანიმე
      
მი.   ვისამე   მი.   ვიეთთამე
      
შე.   ვინმე   შე.   ვიეთნიმე
      
დაწ.   ვისგანმე   დაწ.   ვიეთთაგანმე
      
მოთ.   ვინმემან   მოთ.   ვიეთებმანმე
      
მო.   ვისითამე   მო.   ვიეთებითამე


Chapter: 11  
Paragraph: 1     
იბრუნჳს უკუჱ სახელებრ ესეცა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ზოგი   წრ.   ზოგნი
      
ნა.   ზოგისა   ნა.   ზოგთანი
      
მი.   ზოგსა   მი.   ზოგთა
      
შე.   ზოგი   შე.   ზოგნი
      
დაწ.   ზოგისაგან   დაწ.   ზოგთაგან   მოთ.   ზოგმან   მოთ.   ზოგებმან
      
მო.   ზოგითა   მო.   ზოგებითა


Paragraph: 2     
ესსახედუჱ აქუსყე ბრუნუაჲ თანკიდებულთაცა ამისთა, მაგალ.: ზოგი ვინმე, ზოგისა ვისიმე, ზოგნი ვიეთნიმე, ზოგთა ვიეთთამე, ზოგი რაოდენიმე, ზოგისა რაოდენისამე, ზოგნი რაოდენნიმე, ზოგთა რაოდენთამე და სხუანი.

Chapter: 12  
Paragraph: 1     
იბრუნჳს უკუჱ ესსახედვე ესეცა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   რაჲმე   წრ.   რაჲმენი
      
ნა.   რაჲსამე   ნა.   რაჲმეთანი
Page: 10r 
Paragraph: 2     
   მი.   რაჲსმე   მი.   რაჲმეთა
      
შე.   რაჲმე   შე.   რაჲმენი
      
დაწ.   რაჲსაგანმე   დაწ.   რაჲმეთაგან
      
მოთ.   რაჲმემან   მოთ.   რაჲმებმან
      
მო.   რაჲთამე   მო.   რაჲმებითა


Paragraph: 3     
ესფერუჱ არიან ბრუნჳლ ყოველნი თანმოკიდებულნიცა ამისნი, მაგალ.: სხუა რაჲმე, სხჳსა რაჲსამე და სხვანი.

Chapter: 13  
Paragraph: 1     
ხოლო აქა საუწყებელ არს, რამეთუ რაჲმე დაიდების ქსუასა შინა ნიშნუად უცოცხლოთა საქმეთა, მაგალ.: ქუა რაჲმე, ცნობა რაჲმე და სხუანი, გარნა რომელიმე და ვინმე რეცა დადებულ მრავალთა შორის მნიშნუჱლად საქმეთა ცოცხალთა, მაგალ.: კაცი ვინ, კაცი ვინმე, სიბრძნისმოყუარე რომელიმე, რომელიმე ლომი და სხუანი.
Chapter: 14  
Paragraph: 1     
იქმნების უკუჱ სახელებრ ბრუნუაჲ რიცხუთაცა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ერთი   წრ.   ერთნი
      
ნა.   ერთისა   ნა.   ერთთანი
      
მი.   ერთსა   მი.   ერთთა
      
შე.   ერთი   შე.   ერთნი
      
დაწ.   ერთისაგან   დაწ.   ერთთაგან
      
მოთ.   ერთმან   მოთ.   ერთებმან
      
მო.   ერთითა   მო.   ერთებითა
      
წო.   ერთო   წო.   ერთნო
      
და ესთავე სხუანიცა.


Chapter: 15  
Paragraph: 1     
ბრუნუაჲ საკითხავთა სახელთა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   რომელი   წრ.   რომელნი
      
ნა.   რომლისა   ნა.   რომელთანი
      
მი.   რომელსა   მი.   რომელთა
Page: 10v 
Paragraph: 2     
   შე.   რომელი*   შე.   რომელნი
      
დაწ.   რომლისაგან   დაწ.   რომელთაგან
      
მოთ.   რომელმან   მოთ.   რომლებმან
      
მო.   რომლითა   მო.   რომლებითა


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ვინ   წრ.   ვიეთნი
      
ნა.   ვისი   ნა.   ვიეთთანი
      
მი.   ვის   მი.   ვიეთთა
      
შე.   ვინ   შე.   ვიეთნი
      
დაწ.   ვისგან   დაწ.   ვიეთთაგან
      
მოთ.   ვინ   მოთ.   ვიეთებმან
      
მო.   ვისითა   მო.   ვიეთებითა


Paragraph: 3     
ამის უკუჱ საკითხავისათჳს სახელისა ცნობაჲ ღირს მქერდუჱლობითისა ჴელოვნებისა მესწავლეთაგან, რამეთუ ვირე არ პირდებულ იქმნეს საკითხავი ესე სახელი, არწესიერად იყოს საკითხავი ესე, მაგალ.: ვინ არს, ვისი არს, ვინ არიან, ვისნი არიან, რომელი არს, რომლისა არს, რომელნი არიან, რომელთანი არიან და სხუანი.
Paragraph: 4     
ხოლო ესე ეკმაოდენ სახელების ბრუნუათა გარდაცემასა.


Tavi: 3  
თავი მესამე


Chapter: 16  
თჳს ბრუნუათა ნაცუალსახელთასა


Paragraph: 1     
ნაცუალსახელი ესე, რომელა მე, აჩუჱნებს პირსა პირველსა, რამეთუ ესსახედ იბრუნჳს, რომელი მოქმედებითსა ბრუნუასა შინა მიიღებს მასვე დაწყებითისა ბრუნუასა სამთავე პირთა შინა, მაგალითი:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   მე   წრ.   ჩუჱნ
      
ნა.   ჩემი   ნა.   ჩუჱნი
      
მი.   ჩემდა   მი.   ჩუჱნდა
      
შე.   მე   შე.   ჩუჱნ
      
დაწ.   ჩემგან   დაწ.   ჩუჱნგან
Page: 11r 
Paragraph: 2     
   მოთ.   მე   მოთ.   ჩუჱნ
      
მო.   ჩემ მიერ   მო.   ჩუჱნ მიერ


Paragraph: 3     
გარნა საცნო ვიდრემე არს, რამეთუ ბრუნუასა შინა ამის ნაცუალსახელისასა მრავალგზის მიცემითი მსგავს არს წრფელობითისა და ესე განირჩევის ზმნათაგან, მაგალ.: მომეც მე სამოსელი*. კუალად მრავლობითადცა ესგუარვე, მაგალ.: მომეც ჩუჱნ, უფალო, მადლი შენი*. აჰა, განირჩევის ზმნათაგან, რამეთუ არიან მიცემითნი. ხოლო შემასმენლობითიცა და მოთხრობითი უმრავალჯერეს მჰსგავს არიან წრფელობითისა, მაგრა ანუ ქსუასა შინა განირჩევიან ზმნათაგან და ანუ ზემოდ მიცემულთა მახჳლთა მიერ და კლებულთაგანცა მხოლოობითსაცა შინა და მრავლობითსა.
Paragraph: 4     
ნაცუალსახელი ესე, რომელა შენ, აჩუჱნებს პირსა მეორესა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   შენ   წრ.   თქუჱნ
      
ნა.   შენი   ნა.   თქუჱნი
      
მი.   შენდა   მი.   თქუჱნდა
      
შე.   შენ   შე.   თქუჱნ
      
დაწ.   შენგან   დაწ.   თქუჱნგან
      
მოთ.   შენ   მოთ.   თქუჱნ
      
მო.   შენ მიერ   მო.   თქუჱნ მიერ
      
წო.   შენ   წო.   თქუჱნ


Paragraph: 5     
ნაცუალსახელი ესე, რომელა იგ, აჩუჱნებს პირსა მესამესა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   იგ   წრ.   იგინი
      
ნა.   მისი   ნა.   იმათი
      
მი.   მას   მი.   იმათ
      
შე.   იგი   შე.   იგინი
      
დაწ.   მისგან   დაწ.   იმათგან
      
მოთ.   მან   მოთ.   იმათ
      
მო.   მის მიერ   მო.   იმათ მიერ


Page: 11v 
Paragraph: 6     
იბრუნუჱბის ნაცუალსახელიცა ჩუჱნებითი, რომელა ეს, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ესე   წრ.   ესენი
      
ნა.   ამისი   ნა.   ამათი
      
მი.   ამას   მი.   ამათ
      
შე.   ესე   შე.   ესენი
      
დაწ.   ამისგან   დაწ.   ამათგან
      
მოთ.   ამან   მოთ.   ამათ
      
მო.   ამით   მო.   ამათით


Paragraph: 7     
ხოლო მებრვე იბრუნჳან ესენიცა:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ეგე   წრ.   ეგენი
      
ნა.   მაგისი   ნა.   მაგათი
      
მი.   მაგას   მი.   მაგათ
      
შე.   ეგე   შე.   ეგენი
      
დაწ.   მაგისგან   დაწ.   მაგათგან
      
მოთ.   მაგან   მოთ.   მაგათ
      
მო.   მაგით   მო.   მაგათით


Paragraph: 8     
ხოლო მებრვე იბრუნჳან ესენიცა:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   ის   წრ.   ისინი
      
ნა.   იმისი   ნა.   იმათი
      
მი.   იმას   მი.   იმათ
      
შე.   ის   შე.   ისინი
      
დაწ.   იმისგან   დაწ.   იმათგან
      
მოთ.   იმან   მოთ.   იმათ*
      
მო.   იმათ   მო.   იმათით


Chapter: 18  
Paragraph: 1     
იბრუნუჱბის ნაცუალსახელიცა მოგებითი, რომელა ჩემი, მაგალ.:

Page: 12r 
Paragraph: 2     
   მხოლოობითად   მრავლობითად

      
წრ.   ჩემი   წრ.   ჩუჱნი
      
ნა.   ჩემისა   ნა.   ჩუჱნისა
      
მი.   ჩემსა   მი.   ჩუჱნსა
      
შე.   ჩემი   შე.   ჩუჱნი
      
დაწ.   ჩემისაგან   დაწ.   ჩუჱნისაგან
      
მოთ.   ჩემმან   მოთ.   ჩუენმან
      
მო.   ჩემითა   მო.   ჩუჱნითა
      
წო.   ჩემო   წო.   ჩუჱნო


Paragraph: 3     
ხოლო მებრვე ბრუნჳლ ნაცუალსახელნიცა ესე მოგებითნი, რომელა შენი, შენისა; მისი, მისისა; თქუჱნი, თქუჱნისა; მათი, მათისა და სხუანი.

Chapter: 19  
Paragraph: 1     
ნაცუალსახელი ესე, რომელა ის, იქცევის რა არსებითად, იბრუნჳს ესგუარ, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   მისი   წრ.   მათი
      
ნა.   მისისა   ნა.   მათისა
      
მი.   მისსა   მი.   მათსა
      
შე.   მისი   შე.   მათი
      
დაწ.   მისისაგან   დაწ.   მათისაგან
      
მოთ.   მისმან   მოთ.   მათმან
      
მო.   მისითა   მო.   მათითა
      
წო.   მისო   წო.   მათო


Chapter: 20  
Paragraph: 1     
ნაცუალსახელი ესე, რომელა მისი, იქცევის რა არსებითად, იბრუნჳს ესთა, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   თჳსი   წრ.   თჳსნი
      
ნა.   თჳსისა   ნა.   თჳსთანი
      
მი.   თჳსსა   მი.   თჳსთა
      
შე.   თჳსი   შე.   თჳსნი
      
დაწ.   თჳსისაგან   დაწ.   თჳსთაგან
      
მოთ.   თჳსმან   მოთ.   თჳსთამან
Page: 12v 
Paragraph: 2     
   მო.   თჳსითა   მო.   თჳსებითა
      
წო.   თჳსო   წო.   თჳსნო


Chapter: 21  
Paragraph: 1     
ნაცუალსახელი ესე კულამოღებითი, რომელა რომელი, იბრუნჳს ესსახედ, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   მრავლობითად
      
წრ.   რომელი   წრ.   რომელნი
      
ნა.   რომლისა   ნა.   რომელთანი
      
მი.   რომელსა   მი.   რომელთა
      
შე.   რომელი   შე.   რომელნი
      
დაწ.   რომლისაგან   დაწ.   რომელთაგან
      
მოთ.   რომელმან   მოთ.   რომლებმან
      
მო.   რომლითა   მო.   რომლებითა


Paragraph: 2     
ნაცუალსახელი ესე თჳთ იბრუნჳს ესთა, მაგალ.: თჳთ, თავისა, თჳსისა და სხუანი.
Paragraph: 3     
ესე უკუჱ იკმაოდენ ბრუნჳსათჳს ნაცუალსახელთასა.
Paragraph: 4     
ხოლო თუ ვითარ ისხმითგარდასლჳთებიან ნაცუალსახელთანი რომელნიმე, მეორესა ნაწილსა შინა გარდაიდუას.



Tavi: 4  
თავი მეოთხე


Chapter: 22  
თჳს შეუღლჳლებისა ზმნისა არსებითისა


Paragraph: 1     
ზმნა ესე არსებითი, რომელა ვარ, სხუათადასხუათა დროთა შინა აღივსების უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, რომელა ვჰმყოფობ. ხოლო მიმოხრა ზმნისა არსებითისა ესრეთ იქმნების.
Paragraph: 2     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   ვარ   ხარ   არს
      
მრავლობითად   ვართ   ხართ   არიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხოლოობითად   ვიყვი   იყვი   იყვის
      
მრავლობითად   ვიყვით   იყვით   იყჳან*


Paragraph: 4     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:

Page: 13r 
Paragraph: 5     
   მხო.   ვიყავ   იყავ   იყო

      
მრა.   ვიყუჱნით   იყუჱნით   იყუნენ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფილვარ   ყოფილხარ   ყოფილარს
      
მრა.   ყოფილვართ   ყოფილხართ   ყოფილარიან


Paragraph: 7     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფილვიყავ   ყოფილიყავ   ყოფილიყო
      
მრა.   ყოფილვიყუჱნით   ყოფილიყუჱნით   ყოფილიყუნენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყო   იყო   იყოს
      
მრა.   ვიყოთ   იყოთ   იყუნენ


Paragraph: 9     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იყავ,   ნუ ხარ*      იყოს,   ნუ არს
      
მრა.   იყუჱნით   ნუ ხართ      იყუნენ,   ნუ არიან


Paragraph: 10     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იყოფოდე,   ნუ იყოფოდე   იყოფოდეს,   ნუ იყოფოდეს
      
მრა.   ვიყოფოდეთ,   ნუ ვიყოფოდეთ   იყოფოდეთ,   ნუ იყოფოდეთ


Paragraph: 11     
იყოფოდენ, ნუ იყოფოდედ

Paragraph: 12     
საწადისა სქესისა ანმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ*   ვიყო   იყო   იყოს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოთ   იყოთ   იყუნენ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უსრული,   მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიყოფოდი   იყოფოდი   იყოფოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოფოდით   იყოფოდით   იყოფოდიან


Paragraph: 14     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფილვარ   ყოფილხარ   ყოფილარს
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფილვართ   ყოფილხართ   ყოფილარიან


Paragraph: 15     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფილვიყავ   ყოფილიყავ   ყოფილიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფილვიყუჱნით   ყოფილიყუჱნით   ყოფილიყუნენ


Page: 13v 
Paragraph: 16     
ჳპოტეტიკაჲსა (ესე იგი, თუობითისა) სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   უკეთუ    ვიყო   იყო   იყოს
      
მრა.   უკეთუ    ვიყუნეთ   იყუნეთ   იყუნენ


Paragraph: 17     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   უკეთუ   ვიყოფოდი   იყოფოდი   იყოფოდის
      
მრა.   უკეთუ   ვიყოფოდით   იყოფოდით   იყოფოდიან


Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   უკეთუ   ყოფილვარ   ყოფილხარ   ყოფილარს
      
მრა.   უკეთუ   ყოფილვართ   ყოფილხართ   ყოფილარიან


Paragraph: 19     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   უკეთუ   ყოფილვიყავ   ყოფილიყავ   ყოფილიყო
      
მრა.   უკეთუ   ყოფილვიყუჱნით   ყოფილიყუჱნით   ყოფილიყუნენ


Paragraph: 20     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   უკეთუ   ყოფილვიყო   ყოფილიყო   ყოფილიყოს
      
მრა.   უკეთუ   ყოფილვიყოთ   ყოფილიყოთ   ყოფილიყუნენ


Paragraph: 21     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ყოფად.
Paragraph: 22     
მყოობადი, მაგალ.: ყოფადი.
Paragraph: 23     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მყოფელი, მყოფელისა, მყოფელსა, მყოფელი.
Paragraph: 24     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ყოფილი.
Paragraph: 25     
მყოობადი, მაგალ.: საყოფელი.
Paragraph: 26     
სახელზმნა, მაგალ.: ყოფა, ყოფისა, ყოფასა, ყოფაჲ.



Tavi: 5  
თავი მეხუთე
Chapter: 23  
უღლჳლებისათჳს შემოქმედებითთა ზმნათასა, გარნა პირუჱლად პირველისა უღლჳლებისათჳს და სახეთა მისთათჳს პირუჱლისა შესახედავისა


Paragraph: 1     
უღლჳლებანი უკუჱ შემოქმედებითთა ზმნათანი არიან რუა, რომელთა მაუღლებელნი ხუთნი არიან ჴმოვანნი და ერთი მოკლჴმოვანი Page: 14რ  და ორნი საშუალჴმოვანნი, ესე იგი,\ , , , , არიან ჴმოვანნი, ხოლო მოკლჴმოვანი არს და საშუალჴმოვანნი არიან , . ვინაჲცა რუათა ამათ მიერ ჴმოვანთა მიიღებენ უღლჳლებასა ყოველნი ზმნანი _ შემოქმედებითნიცა და უმეშუჱობითნი, მაგალ.: ავ, რომელი არს განკიდურებულ საზღურებითსა აწმყოსა შინა, მაგალ.: ვესავ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების სსუად; ანუ ებ, მაგალ.: ვირწმუნებ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების ჰრწმუნუად; ანუ ჱთ, მაგალ.: ვჰკუჱთ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების კუჱთად; ანუ დი, მაგალ.: განვჰჴდი, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების ჴდომად; ანუ ობ, მაგალ.: ვჰყუარობ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების ყუარუად; ანუ ურ, მაგალ.: ვჰსცურ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების ცურუად; ანუ , მაგალ.: ვიტყჳ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების სიტყუად; ანუ ქჷმ, მაგალ.: ვიქჷმ, რომელი უჩინოსა შინა იქმნების ქჷმნად.
Paragraph: 2     
ხოლო ამათნი უკუჱ ყოველნი ვნებითნი პირუჱლსა პირსა შინა საზღურებითისა აწმყოჲსასა ინისასა მიერ ივნებითებიან.
Paragraph: 3     
ხოლო პირუჱლსა პირსა შინა იქმნების ვნებითი, მაგალ.: ვიესუჱბი, ვირწმუნები, ვიკუჱთები, განვიჴდები, ვიყუარები, ვიქმნები.

Chapter: 24  
Paragraph: 1     
კანონი უჩინოჲსათჳს ზმნისა ესე არს, რამეთუ არა არს ჩუჱნისა მებრ ენისა ვნებითად უჩინოჲ, ხოლო დაღათუ განირჩიოს ესე შემოქმედებითი არს ანუ ვნებითი, ქსუასა შინა ლექსთა განურჩევიეს შემოქმედებითისაგან ვნებითი, მექონი მისვე შესახედავისა, მაგალ.: მაშინ მოვიდა იესუ გალილეათ იორდანედ იოანესა ნათლისღებად*.



Tavi: 6  
თავი მეექუსე
Chapter: 25  
თჳს პირუჱლისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
ზედმიწევნილება ჩუჱნი ზმნათა უღლჳლებისათჳს პირუჱლისა და მის ქუჱშე შეცულთა ესე არს: პირუჱლი ვიდრემე უღლჳლება შეიცავს ქუჱშე თჳსსა ხატთა შჳდთა, რომლისა ხატნი ესე არიან: 1. შევჰკრავ. ესე სრულსა დროსა შინა შემოიყუანს საშუალ , მაგალ.: შევჰკარ და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: შევჰკრა. 2.ვესავ. დაღათუ ესე პირუჱლისა ხატისა მჰსგავსი არს, მაგრა სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიესვე ანუ ჷდ მარცუალსა, მაგალ.: ვესევჷდ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვიესვო ანუ , მაგალ.: ვესვიდე. ხოლო ხატი ესე არა იქცევის* სხმითგარდასლჳთად, ვიდრე არა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე შევიდეს და არცაღა მრჩობლსხმისგარდასლჳთად, მაგალ.: ვაესუჱბ, ვაესუინებ.\Page: 14v  3.აღვიხუამ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: აღვიხუ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: აღვიხუა. არცაღა ხატი ესე მოვალს სხმითგარდასლჳთად, დაღათუ აქუს შესახედავი სხმითგარდასლჳთებრი, არამედ მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 4.გან-ვასხამ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: განვასხი და მყოობადსა შინა , მაგალ.: განვასხა. ესე სხმითგარდასლჳთად არა იქცევის, ვიდრე არა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუას, ხოლო დაღათუ აქუს სხმითგარდასლჳთისა შესახედავი. 5.განვჰბან. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: განვჰბანე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: განვჰბანო. და არცაღა ესე იქცევის სხმითგარდასლჳთად, არამედ მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 6.ვჰკაფ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰკაფე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰკაფო. 7.მინდა. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს თჳსსავე საკუთარსა მაუღლებელსა და მიიღებს საშუალ ოდ მარცუალსა, მაგალ.: მინდოდა და მყოობადსა შინა სრულისა ნიშანი ეცუალების ნიშნად მყოობადისა და მიიღებს უჴმოსა, რომელა , მაგალ.: მინდოდეს. ხატი ესე მეშჳდე, რომელა მინდა, ვიდრე არა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე შევიდეს, არა იქცევის სხმითგარდასლჳთად და არცაღა მრჩობლსხმითგარდასლჳთად.
Paragraph: 2     
ესეგუარნი უკუჱ ყოველნი მიმოხრანი ყოველთა შინა უღლჳლებათა, რაჲცაღა არს აწმყოთა შინა დროთა ზმნანი, იგინი სრულსა და სხუათა შინა დროთა ასოებთა სხუაფერ იცუალებენ: ანუ მოსპობითა, ანუ ცუალებით და ანუ ჰრთჳთ, რომელნიცა ითქუნეს. ხოლო ამისცა უღლჳლებისა და სხუათაცა უღლჳლებისა ქუჱშეთა ზმნათათჳს ვიტყჳთ.




Chapter: 26  
თჳს პირუჱლისა უღლჳლებისა პირუჱლის ხატის მიმოხრისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შევჰკრავ   შეჰკრავ   შეჰკრავს
      
მრა.   შევჰკრავთ   შეჰკრავთ   შეჰკრუჱნ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   შევჰკრვიდი   შეჰკრვიდი   შეჰკრვიდის
      
მრა.   შევჰკრვიდით   შეჰკრვიდით   შეჰკრვიდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   შევჰკარ   შეჰკარ   შეჰკრა
Page: 15r 
Paragraph: 4     
   მრა.   შევჰკართ   შეჰკართ   შეჰკრეს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შემიკრავს   შეგიკრავს   შეუკრავს
      
მრა.   შეგვიკრავს   შეგიკრავსთ   შეუკრავსთ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შემეკრა   შეგეკრა   შეეკრა
      
მრა.   შეგუჱკრა   შეგეკრათ   შეეკრათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შევჰკრა   შეჰკრა   შეჰკრას
      
მრა.   შევჰკრათ   შეჰკრათ   შეჰკრან


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შეჰკარ,   ნუ შეჰკრავ   შეჰკრას,   ნუ შეჰკრავს
      
მრა.   შეჰკართ,   ნუ შეჰკრავთ   შეჰკრან,   ნუ შეჰკრუჱნ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შეჰკრვიდე,   ნუ შეჰკრვიდე   შეჰკრვიდეს,   ნუ შეჰკრვიდეს
      
მრა.   შევჰკრვიდეთ,   ნუ შევჰკრვიდეთ   შეჰკრვიდეთ,   ნუ შეჰკრვიდეთ   შეჰკრვიდენ,   ნუ შეჰკრვიდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შევჰკრვიდე   შეჰკრვიდე   შეჰკრვიდეს
      
მრა.   ვაშათუ   შევჰკრვიდეთ   შეჰკრვიდეთ   შეჰკრვიდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შევჰკრვიდი შეჰკრვიდი შეჰკრვიდის
      
მრა.   ვაშათუ   შევჰკრვიდით შეჰკრვიდით შეჰკრვიდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შემიკრვიეს   შეგიკრვიეს შეუკრვიეს
      
მრა.   ვაშათუ   შეგვიკრვიეს   შეგიკრვიესთ შეუკრვიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შემეკრა   შეგეკრა   შეეკრა
      
მრა.   ვაშათუ   შეგუჱკრა   შეგეკრათ   შეეკრათ


Paragraph: 14     
ჳპოტეტიკაჲსა სქესისა ზმნანი ყოველნი იხრებიან ყოველსა შინაPage: 15v  პირსა, ყოველსა შინა რიცხუსა და ყოველსა \ შინა დროსა შემოქმედებითადცა და ვნებითად, ვითარ-იგი იხრებიან ზმნანი საწადისა სქესისანი. გარნა განირჩევიან ამით, ვითარმედ დაიდების ნიადაგ ყოველთა ზმნათა ზედა საწადისა შინა ვაშათუ, ხოლო ჳპოტეტიკასა შინა უკეთუ.
Paragraph: 15     
უჩინოსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: კრუად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: კრუადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მკრუჱლი, მკრუჱლისა, მკრუჱლსა, მკრუჱლი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: შეკრული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: შესაკრუჱლი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: კრუა, კრჳსა, კრუასა, კრუაჲ.


Chapter: 27  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შევიკრვი   შეიკრვი   შეიკრვის
      
მრა.   შევიკრვით   შეიკრვით   შეიკრვიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   შევიკრვოდი   შეიკრვოდი   შეიკრვოდის
      
მრა.   შევიკრვოდით   შეიკრვოდით   შეიკრვოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   შევიკარ   შეიკარ   შეიკრა
      
მრა.   შევიკარით   შეიკარით   შეიკრნენ


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შეკრულვარ   შეკრულხარ   შეკრულარს
      
მრა.   შეკრულვართ   შეკრულხართ   შეკრულარიედ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შეკრულვიყავ   შეკრულიყავ   შეკრულიყო
      
მრა.   შეკრულვიყუჱნით   შეკრულიყუჱნით   შეკრულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შევიკრა   შეიკრა   შეიკრას
      
მრა.   შევიკრათ   შეიკრათ   შეიკრნენ


Page: 16r 
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შეიკარ,   ნუ შეიკრვი   შეიკრას,   ნუ შეიკრვის
      
მრა.   შეიკარით,   ნუ შეიკრვით   შეიკრნენ,   ნუ შეიკრვიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შეიკრვოდე,   ნუ შეიკრვოდე   შეიკრვოდეს, ნუ შეიკრვოდეს
      
მრა.   შევიკრვოდეთ,   ნუ შევიკრვოდეთ   შეიკრვოდეთ, ნუ შეიკრვოდეთ
      
შეიკრვოდენ,   ნუ შეიკრვოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შევიკრვოდე შეიკრვოდე   შეიკრვოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   შევიკრვოდეთ შეიკრვოდეთ   შეიკრვოდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შევიკრვოდი   შეიკრვოდი   შეიკრვოდის
      
მრა.   ვაშათუ   შევიკრვოდით   შეიკრვოდით შეიკრვოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეკრულვარ   შეკრულხარ   შეკრულარს
      
მრა.   ვაშათუ   შეკრულვართ   შეკრულხართ   შეკრულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეკრულვიყავ   შეკრულიყავ   შეკრულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   შეკრულვიყუჱნით   შეკრულიყუჱნით   შეკრულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს სქესისა ვნებითისა იგივე არს კანონი, რაჲცაღა ითქუა ჳპოტეტიკაჲსათჳს შემოქმედებითისა ზმნისა.


Chapter: 28  
თჳს მისვე უღლჳლებისა მეორის ხატისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   განვჰბან   განჰბან   განჰბანს
      
მრა.   განვჰბანთ   განჰბანთ   განჰბანენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   განვჰბანდი   განჰბანდი   განჰბანდის
      
მრა.   განვჰბანდით   განჰბანდით   განჰბანდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:

Page: 16v 
Paragraph: 4     
   მხო.   განვჰბანე    განჰბანე   განჰბანა

      
მრა.   განჰვბანეთ   განჰბანეთ   განჰბანეს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   განმიბანია   განგიბანია   განუბანია
      
მრა.   განგჳბანია   განგიბანიათ   განუბანიათ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   განმებანა   განგებანა   განებანა
      
მრა.   განგუჱბანა   განგებანათ   განებანათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   განვჰბანო   განჰბანო   განჰბანოს
      
მრა.   განვჰბანოთ   განჰბანოთ   განჰბანონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   განჰბანე,   ნუ განჰბან,   განჰბანოს,   ნუ განჰბანს
      
მრა.   განჰბანეთ,   ნუ განჰბანთ   განჰბანონ,   ნუ განჰბანენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   განჰბანდე,   ნუ განჰბანდე   განჰბანდეს,   ნუ განჰბანდეს
      
მრა.   განვჰბანდეთ,   ნუ განვჰბანდეთ   განჰბანდეთ,   ნუ განჰბანდეთ
      
განჰბანდენ,   ნუ განჰბანდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განვჰბანდე   განჰბანდე   განჰბანდეს
      
მრა.   ვაშათუ   განვჰბანდეთ   განჰბანდეთ   განჰბანდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განვჰბანდი   განჰბანდი   განჰბანდის
      
მრა.   ვაშათუ   განვჰბანდით   განჰბანდით   განჰბანდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განმიბანია   განგიბანია   განუბანია
      
მრა.   ვაშათუ   განგჳბანია   განგიბანიათ   განუბანიათ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განმებანა   განგებანა   განებანა
      
მრა.   ვაშათუ   განგუჱბანა   განგებანათ   განებანათ


Page: 17r 
Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს სქესისა, რაჲცაღა არს კანონი შემოქმედებისათჳს ზმნისა პირუჱლის უღლჳლებისა (*), იგივე არს ამისცა ხატისა შორის.
Paragraph: 15     
უჩინოსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: განბანად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: განბანადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: განმბანელი, განმბანელისა, განმბანელსა, განმბანელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: განბანილი.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: განსაბანელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: განბანა, განბანისა, განბანასა, განბანაჲ.


Chapter: 29  
თჳსა ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   განვიბანები   განიბანები   განიბანების
      
მრა.   განვიბანებით   განიბანებით   განიბანებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   განვიბანებოდი   განიბანებოდი   განიბანებოდის
      
მრა.   განვიბანებოდით   განიბანებოდით   განიბანებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   განვიბანე   განიბანე   განიბანა
      
მრა.   განვიბანეთ   განიბანეთ   განიბანეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   განბანილვარ   განბანილხარ   განბანილარს
      
მრა.   განბანილვართ   განბანილხართ   განბანილარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი. მაგალ.:


      
მხო.   განბანილვიყავ   განბანილიყავ   განბანილიყო
      
მრა.   განბანილვიყუჱნით   განბანილიყუჱნით   განბანილიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   განვიბანო   განიბანო   განიბანოს
      
მრა.   განვიბანოთ   განიბანოთ   განიბანონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:

Page: 17v 
Paragraph: 8     
   მხო.   განიბანე,   ნუ განიბანები   განიბანოს, ნუ განიბანების

      
მრა.   განიბანეთ,   ნუ განიბანებით   განიბანონ, ნუ განიბანებიან


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   განიბანებოდე,   ნუ განიბანებოდე   განიბანებოდეს, ნუ განიბანებოდეს
      
მრა.   განვიბანებოდეთ,   ნუ განვიბანებოდეთ   განიბანებოდეთ, ნუ განიბანებოდეთ
      
განიბანებოდნენ, ნუ განიბანებოდნენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განვიბანებოდე   განიბანებოდე   განიბანებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   განვიბანებოდეთ   განიბანებოდეთ   განიბანებოდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განვიბანებოდი   განიბანებოდი   განიბანებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   განვიბანებოდით*   განიბანებოდით*   განიბანებოდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განბანილვარ   განბანილხარ   განბანილარს
      
მრა.   ვაშათუ   განბანილვართ   განბანილხართ   განბანილარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   განბანილვიყავ   განბანილიყავ   განბანილიყო
      
მრა.   ვაშათუ   განბანილვიყუჱნით   განბანილიყუჱნით   განბანილიყუნენ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს ზმნისა მიმოხრისა კანონი მებრ სხუათა შემოქმედებითთა და სხუათა ზმნათა.


Chapter: 30  
თჳს პირუჱლისა უღლჳლებისა მესამის ხატისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუამ   აღიხუამ   აღიხუამს
      
მრა.   აღვიხუამთ   აღიხუამთ   აღიხუმენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუჱმდი   აღიხუჱმდი   აღიხუჱმდის
      
მრა.   აღვიხუჱმდით   აღიხუჱმდით   აღიხუჱმდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:

Page: 18r 
Paragraph: 4     
   მხო.   აღვიხუ   აღიხუ   აღიხუა

      
მრა.   აღვიხუთ   აღიხუთ   აღიხუჱს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   აღმიხუამს   აღგიხუამს   აღუხუამს
      
მრა.   აღგვიხუამს   აღგიხუამსთ   აღუხუამსთ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   აღმეხუა   აღგეხუა   აღეხუა
      
მრა.   აღგვეხუა   აღგეხუათ   აღეხუათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუა   აღიხუა   აღიხუას
      
მრა.   აღვიხუათ   აღიხუათ   აღიხუან


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აღიხუ,   ნუ აღიხუამ   აღიხუას,   ნუ აღიხუამს
      
მრა.   აღიხუთ,   ნუ აღიხუამთ   აღიხუან,   ნუ აღიხუმენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აღიხუმიდე,   ნუ აღიხუმიდე   აღიხუმიდეს,   ნუ აღიხუ-   მიდეს
      
მრა.   აღვიხუმიდეთ,   ნუ აღვიხუმიდეთ   აღიხუმიდეთ,   ნუ აღიხუ-   მიდეთ
      
აღიხუმიდენ,   ნუ აღიხუმიდედ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღვიხუმიდე   აღიხუმიდე   აღიხუმიდეს
      
მრა.   ვაშათუ   აღვიხუმიდეთ   აღიხუმიდეთ   აღიხუმიდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღვიხუჱმდი   აღიხუჱმდი   აღიხუჱმდის
      
მრა.   ვაშათუ   აღვიხუჱმდით   აღიხუჱმდით   აღიხუჱმდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღმიხუამს   აღგიხუამს   აღუხუამს
      
მრა.   ვაშათუ   აღგვიხუამს   აღგიხუამსთ   აღუხუამსთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღმეხუა   აღგეხუა   აღეხუა
      
მრა.   ვაშათუ   აღგუჱხუა   აღგეხუათ   აღეხუათ


Page: 18v 
Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე კანონი.
Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: აღხმად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: აღხმადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: აღმხმელი, აღმხმელისა, აღმხმელსა, აღმხმელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: აღხმული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: აღსახმელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: აღხმა, აღხმისა, აღხმასა, აღხმაჲ.


Chapter: 31  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუმი   აღიხუმი   აღიხუმის
      
მრა.   აღვიხუმით   აღიხუმით   აღიხუმიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუმოდი   აღიხუმოდი   აღიხუმოდის
      
მრა.   აღვიხუმოდით   აღიხუმოდით   აღიხუმოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხჳ   აღიხჳ   აღიხუა
      
მრა.   აღვიხუჱნით   აღიხუჱნით   აღიხუნენ


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   აღხმულვარ   აღხმულხარ   აღხმულარს
      
მრა.   აღხმულვართ   აღხმულხართ   აღხმულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   აღხმულვიყავ   აღხმულიყავ   აღხმულიყო
      
მრა.   აღხმულვიყუჱნით   აღხმულიყუჱნით   აღხმულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აღვიხუა   აღიხუა   აღიხუას
      
მრა.   აღვიხუათ   აღიხუათ   აღიხუნენ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აღიხჳ,   ნუ აღიხუმი   აღიხუას,   ნუ აღიხუმის
Page: 19r       
მრა.   აღიხჳთ,   ნუ აღიხუმით   აღიხუნენ,   ნუ აღიხუმიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აღიხუმოდე,   ნუ აღიხუმოდე   აღიხუმოდეს, ნუ აღიხუმოდეს
      
მრა.   აღვიხუმოდეთ,   ნუ აღვიხუმოდეთ   აღიხუმოდეთ, ნუ აღიხუმოდეთ
      
აღიხუმოდენ, ნუ აღიხუმოდედ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღვიხუმოდე   აღიხუმოდე   აღიხუმოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   აღვიხუმოდეთ   აღიხუმოდეთ   აღიხუმოდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღვიხუმოდი   აღიხუმოდი   აღიხუმოდის
      
მრა.   ვაშათუ   აღვიხუმოდით   აღიხუმოდით   აღიხუმოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღხმულვარ   აღხმულხარ   აღხმულარს
      
მრა.   ვაშათუ   აღხმულვართ   აღხმულხართ   აღხმულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   აღხმულვიყავ   აღხმულიყავ   აღხმულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   აღხმულვიყუჱნით   აღხმულიყუჱნით   აღხმულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 32  
თჳს ზმნათა არა მართებითად კანონისა ქუჱშეთა, რომელთა ზედწოდებულ პირნაკლნი და თჳს შეუღლუათა და მიმოხრათა მათთა ქუჱშე პირუჱლისა უღლჳლებისა


Paragraph: 1     
ესრეთ არს ზედმიწევნილება ჩუჱნი ზმნათამი პირნაკლთა.
Paragraph: 2     
გარნა ვამეორებთ უწყებასა, ვითარმედ ექუსსა ვიდრემე ხატსა ქუჱშენი წარმოებენ შემოქმედებითთა, უმეშუჱობითთა, სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა ზმნათაგან და ყოველთა უღლჳლებათა ქუჱშე შემვრდომ არიან და იქმნებიან ზმნად შემოქმედებითად, პირუჱლ სახედ, სხმითგარდასლჳთადცა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მექონნი ხუთთა ხატთანი. ხოლო ხატი მეექუსე წარმოდგების უმეშუჱობითისაგან ზმნისა, რომელნიცა აქა თითოეულად მოიჴსენებიან. პირუჱლისა ხატისა მაგალითი: შეგკრავ, შეგკრავს, რომელიცა ყოველთა სქესთა და ყოველთა დროთა და ყოველთა რიცხულთა შინა მოხრილ არს (*).
Page: 19v 
Paragraph: 3     
მეორისა ხატისა მაგალითი: შემკრავ, შემკრავს. ხოლო პირუჱლი და მეორე ესე ხატი პირნაკლი ყოვლისა უღლჳლებისა ყოველთა ხატთა ქუჱშე შემვრდომ არიან შემოქმედებითად, პირუჱლსახედ და სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და მიმოიხრებიან ყოველთა სქესთა, ყოველთა რიცხუთა და ყოველთა დროთა შინა.
Paragraph: 4     
ხოლო სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდების.
Paragraph: 5     
მესამისა ხატისა მაგალითი: შემეკრვი, შეეკრვი.
Paragraph: 6     
მეოთხისა ხატისა მაგალითი: შეგეკრვი, შევეკრვი. მეხუთისა ხატისა მაგალითი: შემეკრვი, შემეკრვის. სამნი ესე ხატნი: მესამე, მეოთხე და მეხუთე, ფრიად უკანონოჲთა ჩუჱულებითა მოხრილნი, არა ყოველთა სქესთა და ყოველთა დროთა შინა მიმოიხრებიან მით, რომელ აკლნნ დრონი ნამყონი სრულნი, უსრულესნი და უუსრულესნი და დროჲ მყოობადი და სქესნი ბრძანებითიცა, საწადი და ჳპოტეტიკაჲ და უჩინოჲცა და მიმღეობაჲ დროებითურთ თჳსით და სახელზმნაჲ. და რაოდენნიცა აკლნნ ესენი, აღივსების პირნაკლთა პირუჱლისა და მეორისა ხატთა ქუჱშე შემვრდომთა ზმნათაგან.
Paragraph: 7     
ემკაცრე, ღრამმატიკოსო, ვითარმედ პირნაკლთა პირუჱლისა, მეორისა და მესამისა ხატთა ქუჱშენი ზმნანი შემოქმედებითნი, პირუჱლსახენი, არა ყოვლისა უღლჳლებისა ყოველთა ხატთა ქუჱშე მიმოიხრებიან, არამედ პირუჱლისა უღლჳლებისა მხოლოდ პირუჱლისა ხატისათა ოდენ. ხოლო სხუათა მათ ხატთა ქუჱშე პირუჱლისა უღლჳლებისა იქმნებიან მოხრილ, ოდეს იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდებიან. ეგსახედ უღლჳლებისა ამის ქუჱშენი ზმნანი უმეშუჱობითნი იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდებიან რა, მცუალებნი შესახედავთანი პირნაკლთა მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა ხატთა ქუჱშე მოიხრებიან.

Chapter: 33  
Paragraph: 1     
ჰაზრი ჩუჱნი ვნებითისათჳს პირნაკლთა ხუთთავე ხატთა ესე არს.
Paragraph: 2     
ვინაჲთგან პირუჱლსა ხატსა ქუჱშე ჰსჩანნ ორნი მოქმედნი, ესე იგი, პირი პირუჱლი და მესამე, ივნებს პირი მეორე. და სათანადო არს აქა, რათა იყოს ერთი ვიდრემე ვნებული, რომელა პირი მეორე, ორთა ნამოქმედებთა, რომელიცა მაგალითითა ამით იჩუჱნების: შეიკრვი ჩემგან; შეიკრვი მისგან. ხოლო მეორესა ხატსა ქუჱშე ჰსჩანს ერთივე ვნებული, რომელა პირი პირუჱლი, ორთა ნამოქმედებთა, პირუჱლისა და მეორისა პირისათა, რომელიცა სათანადო არს ესრეთ ცნობად, მაგალ.: შევიკრვი შენგან; შევიკრვი მისგან.
Paragraph: 3     
მესამისა ხატისა ქუჱშე ჰსჩანნ ორნი ვიდრემე მოქმედნი, რომელა პირი პირუჱლი და მესამე და ერთი ვნებული, რომელა პირი მეორე, მაგალ.: შეიკრვი ჩემგან; შეიკრვი მისგან.
Page: 20r 
Paragraph: 4     
მეოთხისა ხატისა ქუჱშე ჰსჩანს ერთივე ვნებული, რომელა პირი პირუჱლი, ორთა ნამოქმედებთა, პირუჱლისა და მეორისა პირისათა, რომელიცა სათანადო არს ესრეთ ცნობად, მაგალ.: შევიკრვი შენგან, შევიკრვი მისგან.
Paragraph: 5     
მეხუთისა ხატისა ქუჱშე ჰსჩანს ერთი ვიდრემე მოქმედი, ესე იგი, პირი პირუჱლი და ორნი ვნებულნი, ესე იგი, პირი მეორე და მესამე, მაგალ.: შეიკრვი ჩემგან; შეიკრვი მისგან.
Paragraph: 6     
მეექუსისა ხატისა ქუჱშე ჰსჩანს ერთი ვიდრემე პირი განცხადებულად, რომელი არა ყოვლისა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდების, რომელიცა დასასრულსა ყოველთა ზმნათა გარდამოცემათასა გუჱგულვების დადებად.


      
თჳს მიმოხრისა პირნაკლისა ზმნისა პირუჱლისა ხატისა, რომელსა აკლს პირი მეორე და მექონ არს პირუჱლისა და მესამისა პირისა


Chapter: 34  
Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკრავ   შეგკრავს
      
მრა.   შეგკრავთ   შეგკრუჱნ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკრვიდი   შეგკრვიდის
      
მრა.   შეგკრვიდით   შეგკრვიდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკარ   შეგკრა
      
მრა.   შეგკართ   შეგკრეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შემიკრვიხარ   შეუკრვიხარ
      
მრა.   შეგვიკრვიხარ   შეუკრვიხართ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შემეკარ   შეეკარ
      
მრა.   შეგუჱკარ   შეეკარყე


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკრა   შეგკრას
      
მრა.   შეგკრათ   შეგკრან


Page: 20v 
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკრას,   ნუ შეგკრავს
      
მრა.   შეგკრან,   ნუ შეგკრუჱნ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შეგკრვიდეს,   ნუ შეგკრვიდეს
      
მრა.   შეგკრვიდეთ,   ნუ შეგკრვიდეთ   შეგკრვიდენ, ნუ შეგკრვიდენ   საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეგკრვიდე   შეგკრვიდეს
      
მრა.   ვაშათუ   შეგკრვიდეთ   შეგკრვიდენ


Paragraph: 9     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეგკრვიდი   შეგკრვიდის
      
მრა.   ვაშათუ   შეგკრვიდით   შეგკრვიდიან


Paragraph: 10     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შემიკრვიხარ   შეუკრვიხარ
      
მრა.   ვაშათუ   შეგვიკრვიხარ   შეუკრვიხართ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:

Paragraph: 12     
მხო.   ვაშათუ   შემეკარ   შეეკარ
Paragraph: 13     
მრა.   ვაშათუ   შეგუჱკარ   შეეკარყე
Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს ზმნისა მებრივე.
Paragraph: 15     
ხოლო უჩინოჲსათჳს ზმნისა, სახელზმნისა და მიმღეობისა კანონიერსა და პირ და უკლებელსა შეკრვითსა ზმნასა შინა გადავჰსდევით (*).



Chapter: 35  
თჳს ვნებითისა ზმნისა, ორთა პირთა არამქონებისა, ესე იგი, პირუჱლისა და მესამისა მით, რომელ შეგკრავ და შეგკრავს ზმნათა შემოქმედებითთაგან ერთი ჰსჩანს ქუჱმდებარე ვნებისა, ესე იგი, პირი მეორე


Paragraph: 1     
საზღურებითისა და ბრძანებითისა, საწადისა და ჳპოტეტიკაჲსა სქესთათჳს დროთა შინა აწმყოთა, ნამყოთა და მყოობადთა, რაჲცაღა ითქუნეს მეორისათჳს პირისა ვნებითსა შინა პირდაუკლებელსა (*), იგივე არს აქა, პირნაკლისა ამის ვნებისათჳს საცნობელ.


Page: 21r 
Chapter: 36  
თჳს მიმოხრისა სხჳსა პირნაკლისა, რომელსა აკლს პირი   პირუჱლი და მექონ არს პირთა ოდენ ორთა, ესე იგი, მეორისა და მესამისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შემკრავ   შემკრავს
      
მრა.   შემკრავთ   შემკრუჱნ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   შემკრვიდი   შემკრვიდის
      
მრა.   შემკრვიდით   შემკრვიდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   შემკარ   შემკრა
      
მრა.   შემკართ   შემკრეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შეგიკრვივარ   შეუკრვივარ
      
მრა.   შეგიკრვივართ   შეუკრვივართ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   შეგეკარ   შევეკარ
      
მრა.   შეგეკართ   შევეკართ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შემკრა   შემკრას
      
მრა.   შემკრათ   შემკრან


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   შემკარ,   ნუ შემკრავ შემკრას, ნუ შემკრავს
      
მრა.   შემკართ,   ნუ შემკრავთ შემკრან, ნუ შემკრუჱნ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   შემკრევდე,   ნუ შემკრევდე   შემკრევდეს,   ნუ შემკრევდეს
      
მრა.   შემკრევდეთ,   ნუ შემკრევდეთ   შემკრევდენ,   ნუ შემკრევდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შემკრევდე   შემკრევდეს
      
მრა.   ვაშათუ   შემკრევდეთ   შემკრევდენ


Page: 21v 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შემკრევდი   შემკრევდის
      
მრა.   ვაშათუ   შემკრევდით   შემკრევდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეგიკრვივარ   შეუკრვივარ
      
მრა.   ვაშათუ   შეგიკრვივართ   შეუკრვივართ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   შეგეკარ   შევეკარ
      
მრა.   ვაშათუ   შეგეკართ   შევეკართ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს ზმნისა მებრივე.
Paragraph: 14     
ხოლო შემდგომად დადებადთათჳს, ვითარ-იგი ზემოთა პირნაკლთა ზმნათათჳს და მიმღეობათა ითქუა, იგივე კანონი არს ამისთჳსცა.

Chapter: 37  
Paragraph: 1     
ხოლო აქა ვნებითად იქმნების პირი პირუჱლი ყოველსა შინა დროსა და სქესსა, მით რამეთუ პირუჱლი პირი არს ქუჱმდებარე ორთა მათ პირთაგან ნამოქმედებთა.


Chapter: 38  
თჳს ზმნათა სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა


Paragraph: 1     
აქა უკუჱ დაიდებიან რაოდენნიმე ნამდჳლნი განცხადებანი სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა ზმნათათჳს.

Paragraph: 2     
. ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი ანუ ძირისაგან უმეშუჱობითთა ზმნათა არიან და ანუ შემოქმედებითთაგან.
Paragraph: 3     
. შემოქმედებითი ზმნა პირუჱლსახე თჳსსა საქმესა სხჳსა მიმართსა დაჰნიშნავს და სხმითგარდასლჳთი არათუ თჳსსა მარტოდ, არამედ თჳსგან სხჳსასა სხჳსამი, მაგალ.: ვასუამ, ესე იგი არს, ამას რაჲმესა მას ვისმე სხუასა ვასუამ და ამისთჳს წოდებულ სხმითგარდასლჳთი.
Paragraph: 4     
. ზმნაჲ უმეშუჱობითი არცა მოქმედებასა გუაჩუჱნებს და არცა ვნებასა და ამისვე ძირისაგანი ზმნაჲ რაჲვე გუაჩუჱნებს საქმესა და ვნებასა, მაგალ.: ვალ ესე უმეშუჱობითი არს და ვავლინებ ესე მისვე ძირისაგან არს, რომლისაგანცა არს ვალ. და ესე გუაჩუჱნებს საქმესა და სადაცა საქმე არს, მუნ ვნებაჲცა და ამისთჳს სხმითგარდასლჳთი Page: 22რ  არს, \მით რამეთუ ნიადაგ სხმითგარდასლჳთი საქმე არს ანუ ვნებაჲ, გუაჩუჱნებს მათ.
Paragraph: 5     
. სხმითგარდასლჳთი ანუ სხმითგარდასლჳთ იქმნების ანუ მრჩობლსხმითგარდასლჳთ, მაგალ.: ვასუამ ესე სხმითგარდასლჳთი არს და ვასუმევინებ ესე მრჩობლსხმითგარდასლჳთი, მაგალ.: აქუს მაკეთად ზმნასა სხმითგარდასლჳთსა, რომელი განჰყოფს პირუჱლ სახისაგან ზმნისა, მაგალ.: ვასუამ. ხოლო ზმნაჲ ესე სხმითგარდასლჳთი, ქუჱშე შეცვული პირუჱლისა უღლჳლებისა, იქმნების, რათა დაიდუას მეორისაცა უღლჳლებისა ქუჱშე, მაგალ.: ვასუმევ. და კუალად იქმნების, რათა ინებცა მარცუალი აქუნდეს მაკეთად სხმითგარდასლჳთსა სიმოკლისათჳს ლექსისა ანუ მარცულისა, ანუ ბუნებისათჳს ზმნისა, მაგალ.: განვასხმევინებ. ესე სხმითგარდასლჳთი არს მით, რომელ არსება ზმნისა ამის ესგუარ შემდგარ არს მარცუალთაგან საკუთართა პირუჱლისა სახისათა, ვითარმედ ნიშანი, მაკეთი სხმითგარდასლჳთისა, საშუალ შემოუყუანიეს ასოდ საკუთრად და წარმოდგომილ არს მჰსგავსად სხმითგარდასლჳთისა, რომელა განვასხამ, ვინაჲცა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა მაკეთი მარცუალი ინებ დაჰსჭირვებიეს მაკეთად სხმითგარდასლჳთად და წარმოდგომილ არს ესრეთ, მაგალ.: განვასხმევინებ. ხოლო საშუალ და ბოლოდ ინებცა მარცუალი აქუნნ მრჩობლსხმითგარდასლჳთსა.
Paragraph: 6     
. დაეკუჱთების ესეცა, ვითარმედ ზმნაჲ რომლისამე ნათესავისა, რომლისამე უღლჳლებისა და რომლისამე ხატისა ქუჱშე შეცვული, არს სხმითგარდასლჳთი და არცაღა მრჩობლსხმითგარდასლჳთი, წარმოდგეს ნაკუჱთითა და შესახედავითა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისათა, მაგალ.: ვრონინებ. ესე არა დაჰნიშნავს მოქმედებასა, რომელიცა იმდევრებს ვნებითსა, არამედ ნათესავობისაებრ თჳსისა არს უმეშუჱობითი და მსგავსი არს მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა.
Paragraph: 7     
. ზმნასა ესეგუარსა, რომელიცა უმეშუჱობითისაგან ძირისა წარმო არს, აქუს ვნებითიცა თჳსი, მაგრა მჰსგავს არს პირუჱლის სახის ვნებითისა, მაგალ.: ვისუმევი და ესე მჰსგავსი არს თუმცაღა პირუჱლის სახის ვნებითისა, მაგრა ვინაჲთგან უმეშუჱობითისა არს ძირისა და უმეშუჱობითსა ზმნასა არა აქუს შემოქმედებითი და ვნებითი, მაშასადამე, ესე ვნებითი ზმნაჲ სხმითგარდასლჳთი არს. ხოლო რომელიცა სხმითგარდასლჳთი არს და არა მრჩობლსხმითგარდასლჳთი, ამისი უკუჱ ვნებითი მისვე პირუჱლის სახისა არს და ესე ნაქუსსა შინა განირჩევის ლექსთაგან სხმითგარდასლჳთ ვნებითად, მაგალ.: შევიკრვი. ესე პირუჱლსახისა არს ვნებითი, მაგრა სხმითგარდასლჳთსა შემოქმედებითსა ზმნასა, რომელა შევაკრავ, ესევე აქუს ვნებითად. და მრჩობლსხმითგარდასლჳთსა თჳსი აქუს ვნებითი მრჩობლსხმითგარდასლჳთივე, მაგალ.: შევეკრვევინები.
Paragraph: 8     
. კუალად ნუუმე შეხუდესმცა, რათა წერილთა ქსულთა შინა გამოჰსჩნდესPage: 22v    მრჩობლსხმითგარდასლჳ\თ* გრ. 1 . 20} ვნებითის ადგილსა იყოსმცა ვნებითი პირუჱლსახე, მაგრა ამასცა განარჩევენ ლექსნი.
Paragraph: 9     
. ესეცა სათანადო არს ცნობად, რამეთუ ყოველნი მრჩობლსხმითგარდასლჳთნი მეორისა უღლჳლებისა ქუჱშე შეიცჳან და არა ყოველნი ზმნანი შემოქმედებითნი ისხმითგარდასლჳთდებიან, დაღათუ ყოველნი იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდებიან.


Chapter: 39  
თჳს პირუჱლისა უღლჳლებისა მეორისა ხატისა ქუჱშე შემვრდომისა სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუამ   ასუამ   ასუამს
      
მრა.   ვასუამთ   ასუამთ   ასუმევენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუმიდი   ასუმიდი   ასუმიდის
      
მრა.   ვასუმიდით   ასუმიდით   ასუმიდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუ   ასუ   ასუა
      
მრა.   ვასუთ   ასუთ   ასუჱს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მისუმევიეს   გისუმევიეს   უსუმევიეს
      
მრა.   გვისუმევიეს   გისუმევიესთ   უსუმევიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მესუმივა   გესუმივა   ესუმივა
      
მრა.   გუჱსუმივა*   გესუმივათ   ესუმივათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუა   ასუა    ასუას
      
მრა.   ვასუათ   ასუათ   ასუან


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ასუ,   ნუ ასუამ   ასუას,   ნუ ასუამს
      
მრა.   ასუთ,   ნუ ასუამთ   ასუან,   ნუ ასუმევენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:

Page: 23r 
Paragraph: 9     
   მხო.   ასუმევდე,   ნუ ასუმევდე*   ასუმევდეს, ნუ ასუმევდეს

      
მრა.   ვასუმევდეთ,   ნუ ვასუმევდეთ   ასუმევდეთ, ნუ ასუმევდეთ
      
ასუმევდენ, ნუ ასუმევდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვასუმევდე   ასუმევდე   ასუმევდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვასუმევდეთ   ასუმევდეთ   ასუმევდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვასუმევდი   ასუმევდი   ასუმევდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვასუმევდით   ასუმევდით   ასუმევდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მისუმევიეს   გისუმევიეს   უსუმევიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვისუმევიეს   გისუმევიესთ   უსუმევიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მესუმივა   გესუმივა   ესუმივა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱსუმივა   გესუმივათ   ესუმივათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 15     
სიმკაცრე ჩუჱნი ესე არს უჩინოჲსათჳს ზმნისა სხმითგარდასლჳთსა შინა, რამეთუ უჩინოჲ ვინაჲთგან ძირი არს ზმნისა, იგივე ძირი არს ამის სხმითგარდასლჳთისა, რომელა ვასუმევ, რაჲცაღა არს ზმნისა უმეშუჱობითისა, რომელა ვჰსუამ და ორთავე ამათ ძირი არს უჩინოჲ ესე, რომელი შემდგომთა შინა მოიხსენების. ხოლო მიმღეობაჲ სხმითგარდასლჳთად და ნამყოჲ მებრ პირუჱლსახისა და მყოობადიცა, ვითა ქუჱმოთა ტაეპთა შინა იცხადების. გარნა თუ სადამე ჰსწადნოის ვინ განრჩევასა სხმითგარდასლჳთის ვნებითისასა, ამას განრჩევაჲ ქსუასა შინა სიტყუათასა აქუს ლექსთაგან.
Paragraph: 16     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: სუმევად.
Paragraph: 17     
მყოობადი, მაგალ.: სუმევადი.
Paragraph: 18     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მასუმეველი, მასუმეველისა, მასუმეველსა, მასუმეველი.
Paragraph: 19     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: სუმეული.
Paragraph: 20     
მყოობადი, მაგალ.: სასუმეველი.
Paragraph: 21     
სახელზმნა, მაგალ.: სუმევა, სუმევისა, სუმევასა, სუმევაჲ.


Page: 23v 
Chapter: 40  
თჳს სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა მისვე ხატისა ვნებითთა მაგალითი


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევი   ისუმევი   ისუმევის
      
მრა.   ვისუმევით   ისუმევით   ისუმევიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევოდი   ისუმევოდი   ისუმევოდის
      
მრა.   ვისუმევოდით   ისუმევოდით   ისუმევოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმივე   ისუმივე   ისუმივა
      
მრა.   ვისუმივეთ   ისუმივეთ   ისუმივეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   სუმეულვარ   სუმეულხარ   სუმეულარს
      
მრა.   სუმეულვართ   სუმეულხართ   სუმეულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   სუმეულვიყავ   სუმეულიყავ   სუმეულიყო
      
მრა.   სუმეულვიყუჱნით   სუმეულიყუჱნით   სუმეულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმივო   ისუმივო   ისუმივოს
      
მრა.   ვისუმივოთ   ისუმივოთ   ისუმივონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ისუმივე,   ნუ ისუმევი   ისუმივოს,   ნუ ისუმევის
      
მრა.   ისუმივეთ,   ნუ ისუმევით   ისუმივონ,   ნუ ისუმევიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ისუმევოდე,   ნუ ისუმევოდე   ისუმევოდეს,   ნუ ისუმევოდეს
      
მრა.   ვისუმევოდეთ,   ნუ ვისუმევოდეთ   ისუმევოდეთ,   ნუ ისუმევოდეთ
      
ისუმევოდენ, ნუ ისუმევოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვისუმევოდე   ისუმევოდე   ისუმევოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვისუმევოდეთ   ისუმევოდეთ   ისუმევოდენ


Page: 24r 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვისუმევოდი   ისუმევოდი   ისუმევოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვისუმევოდით   ისუმევოდით   ისუმევოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   სუმეულვარ   სუმეულხარ   სუმეულარს
      
მრა.   ვაშათუ   სუმეულვართ   სუმეულხართ   სუმეულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   სუმეულვიყავ   სუმეულიყავ   სუმეულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   სუმეულვიყუჱნით   სუმეულიყუჱნით   სუმეულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 41  
თჳს მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა პირუჱლისა ამის უღლჳლებისა ზმნისა შემოქმედებითისა, რომელიცა იქმნების სხუათა შესახედავითა ბოლოჲსა მარცულისა ძლით


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუმევინებ   ასუმევინებ   ასუმევინებს
      
მრა.   ვასუმევინებთ   ასუმევინებთ   ასუმევინებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუმევინებდი   ასუმევინებდი   ასუმევინებდის
      
მრა.   ვასუმევინებდით   ასუმევინებდით   ასუმევინებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვასუმევინებინე   ასუმევინებინე   ასუმევინებინა
      
მრა.   ვასუმევინებინეთ   ასუმევინებინეთ   ასუმევინებინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მისუმევინებიეს   გისუმევინებიეს   უსუმევინებიეს
      
მრა.   გვისუმევინებიეს   გისუმევინებიესთ   უსუმევინებიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მესუმევინებინა   გესუმევინებინა   ესუმევინებინა
      
მრა.   გუჱსუმევინებინა   გესუმევინებინათ   ესუმევინებინათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:

Page: 24v 
Paragraph: 7     
   მხო.   ვასუმევინებინო   ასუმევინებინო   ასუმევინებინოს

      
მრა.   ვასუმევინებინოთ   ასუმევინებინოთ   ასუმევინებინონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ


      
მხო.   ასუმევინებინე,   ნუ ასუმევინებ   ასუმევინებინოს,   ნუ ასუმევინებს
      
მრა.   ასუმევინებინეთ,   ნუ ასუმევინებთ   ასუმევინებინონ,   ნუ ასუმევინებენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ასუმევინებდე,   ნუ ასუმევინებდე   ასუმევინებდეს,   ნუ ასუმევინებდეს
      
მრა.   ვასუმევინებდეთ,   ნუ ვასუმევინებდეთ   ასუმევინებდეთ,   ნუ ასუმევინებდეთ
      
ასუმევინებდენ,   ნუ ასუმევინებდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვასუმევინებდე   ასუმევინებდე   ასუმევინებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვასუმევინებდეთ   ასუმევინებდეთ   ასუმევინებდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვასუმევინებდი   ასუმევინებდი   ასუმევინებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვასუმევინებდით   ასუმევინებდით   ასუმევინებდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მისუმევინებიეს   გისუმევინებიეს   უსუმევინებიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვისუმევინებიეს   გისუმევინებიესთ   უსუმევინებიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მესუმევინებინა   გესუმევინებინა   ესუმევინებინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱსუმევინებინა   გესუმევინებინათ   ესუმევინებინათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს ზმნისა მებრივე.
Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: სუმევინებად*.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: სუმევინებადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მასუმევინებელი, მასუმევინებელისა, მასუმევინებელსა, მასუმევინებელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: სუმევინებული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: სასუმევინებელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: სუმევინება, სუმევინებისა, სუმევინებასა, სუმევინებაჲ.


Page: 25r 
Chapter: 42  
თჳს ვნებითისა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევინები   ისუმევინები   ისუმევინების
      
მრა.   ვისუმევინებით   ისუმევინებით   ისუმევინებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევინებოდი   ისუმევინებოდი   ისუმევინებოდის
      
მრა.   ვისუმევინებოდით   ისუმევინებოდით   ისუმევინებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევინებინე   ისუმევინებინე   ისუმევინებინა
      
მრა.   ვისუმევინებინეთ   ისუმევინებინეთ   ისუმევინებინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   სუმევინებულვარ   სუმევინებულხარ   სუმევინებულარს
      
მრა.   სუმევინებულვართ   სუმევინებულხართ   სუმევინებულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   სუმევინებულვიყავ   სუმევინებულიყავ   სუმევინებულიყო
      
მრა.   სუმევინებულვიყუჱნით   სუმევინებულიყუჱნით   სუმევინებულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვისუმევინებინო   ისუმევინებინო   ისუმევინებინოს
      
მრა.   ვისუმევინებინოთ   ისუმევინებინოთ   ისუმევინებინონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ისუმევინებინე,   ნუ ისუმევინები   ისუმევინებინოს, ნუ ისუმევინების
      
მრა.   ისუმევინებინეთ,   ნუ ისუმევინებით   ისუმევინებინონ, ნუ ისუმევინებიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ისუმევინებოდე,   ნუ ისუმევინებოდე   ისუმევინებოდეს,   ნუ ისუმევინებოდეს
      
მრა.   ვისუმევინებოდეთ,   ნუ ვისუმევინებოდეთ   ისუმევინებოდეთ,   ნუ ისუმევინებოდეთ
      
ისუმევინებოდენ,   ნუ ისუმევინებოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვისუმევინებოდე   ისუმევინებოდე   ისუმევინებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვისუმევინებოდეთ   ისუმევინებოდეთ   ისუმევინებოდენ


Page: 25v 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვისუმევინებოდი   ისუმევინებოდი   ისუმევინებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვისუმევინებოდით   ისუმევინებოდით   ისუმევინებოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   სუმევინებულვარ   სუმევინებულხარ   სუმევინებულარს
      
მრა.   ვაშათუ   სუმევინებულვართ   სუმევინებულხართ   სუმევინებულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   სუმევინებულვიყავ   სუმევინებულიყავ   სუმევინებულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   სუმევინებულვიყუჱნით   სუმევინებულიყუჱნით   სუმევინებულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 43  
თჳს სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა მაგალითი


      
შევაკრავ   არ   რა   არ
      
შევაკრუჱვინებ         


Paragraph: 1     
ხოლო ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაესუჱბ         
      
ვაესვინებ         
      
განვასხმევინებ         


Paragraph: 2     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუეშე დაიდუა.


      
განვასხმევინებინებ         


Paragraph: 3     
ხოლო მრჩობლსხმითგარდასლჳთსაცა ამას დაჰსჭირდა ინებ მარცუალი.


      
ვაკაფ         
      
ვაკაფინებ         
      
ვანდომებ         


Paragraph: 4     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვანდომებინებ         


Paragraph: 5     
ყოველნი ესე სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნი ზმნანი შემოქმედებითთა პირუჱლსახეთა ზმნათაგან წარმოებენ.


Page: 26r 
Chapter: 44  
თჳს შეუღლუათა და მიმოხრათა უმეშუჱობითთა ზმნათასა


Paragraph: 1     
შეიცჳან* ქუჱშე უღლჳლებისა ამის პირუჱლისა ზმნანი რომელნიმე არა ესგუარნი შემოქმედებითნი, რათა იმდევრნენმცა ვნებითნი, არამედ სხუანი სხჳსა ნათესავისა ქუჱშენი, რომელნი უვნებოდ საქმესა დაჰნიშნუჱნ. ხოლო ამათნი რომელნიმე არიან შესახედავითა შემოქმედებითისათა და რომელნიმე ვნებითისათა, რომელთა ზედწოდებულ უმეშუჱობითნი, მაგალ.:


      
ვჰბრწყინავ   ვჰბრწყინევდ   ვჰბრწყინჳდე   ჰბრწყინევდ
      
ვალ   ვვლე   ვვლო   ვლე
      
ვჰსთქუამ   ვჰსთქუ   ვჰსთქუა   ჰსთქუ
      
ვჰსჭმუნავ   ვჰსჭმუნევჷდ   ვჰსჭმუნვიდე   ჰსჭმუნევჷდ
      
ვჰსდგა   ვჰსდეგ   ვჰსდგე   ჰსდეგ
      
ვჰსჩან   ვჰსჩნდი   ვჰსჩნდე   ჰსჩნდი


Paragraph: 2     
ესე ყოველნი არიან უმეშუჱობითნი მებრ შემოქმედებითისა შესახედავისა.
Chapter: 45  
Paragraph: 1     
ეგსახედ ესენიცა პირუჱლისა უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნიცა, წარმონი უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, მიმოიხრებიან, მაგალ.:


      
ვაბრწყინუჱბ         


Paragraph: 2     
ესე უკუჱ სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაბრწყინუჱბინებ         
      
ვავლინებ         


Paragraph: 3     
ესე უკუჱ სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვავლინებინებ         
      
ვათქმევ         


Paragraph: 4     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვათქმევინებ         
      
ვაჭმუნებ         


Paragraph: 5     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაჭმუნებინებ         
      
ვადგამ   დჷგ      დჷგ


Page: 26v 
Paragraph: 6     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვადგმევინებ         
      
ვაჩინებ         


Paragraph: 7     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაჩინებინებ         





Tavi: 7  
თავი მეშჳდე
Chapter: 46  
თჳს მეორისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
ცნობა მეორისა უღლჳლებისა ზმნათასა და ქუჱშე მისსა შეცვულთა ესე არს: უღლჳლება მეორე შეცვულჰყოფს* ქუჱშე თჳსსა ხატთა 15, რომლისა ხატნი არიან ესენი: 1.შევიყუარებ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: შევიყუარე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: შევიყუარო. და ესე იქმნების სხმითგარდასლჳთადცა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მოხრილ, ვითარ-იგი არს მოხრილ ზმნაჲ პირუჱლისა უღლჳლებისა პირუჱლისა ხატისა (*). 2.განვჰ-სწმედ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: განვჰსწმიდე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: განვჰსწმიდო. და ესე არა იქმნების სხმითგარდასლჳთად, არამედ მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და არცაღა მიმოიხრების პირნაკლისა მესამესა, მეოთხესა და მეხუთესა ხატთა ქუჱშე, ვიდრემდის არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 3.აღვლევ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: აღვლიე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: აღვლიო. ესეცა მეორისა ხატისამებრ იქცევის სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და პირნაკლთა. 4.ვზეზ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვზეზე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვზეზო. ესე არა იქცევის სხმითგარდასლჳთად, ვიდრე არა დაიდუას უღლჳლებისა ამის პირუჱლისა ხატისა ქუჱშე. ხოლო პირნაკლისა ხატთა ქუჱშე მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისათა მიმოიხრების, ვითარ-იგი არს მოხრილ ზმნაჲ პირუჱლისა უღლჳლებისა პირუჱლისა ხატისა (*). 5.ვჰრეკ. ესე სრულსა შინა განიკი-დურებს , მაგალ.: ვჰრეკე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰრეკო. ესე იქცევის სხმითგარდასლჳთადცა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე მიმოხრილ პირუჱლისა და მეორისათა.
Page: 27r 
Paragraph: 2     
გარნა მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისათა პირნაკლთა \ ხატთა ქუჱშე არ მიმოიხრების, ვიდრე არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 6.დავჰსცემ. ესე სრულსა შინა საშუალ შემოიყუანს , მაგალ.: დავეც და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: დავჰსცე. ესე სხჳსა ხატისა ქუჱშე დადებული იქცევის სხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: დავაცემინებ. ხოლო მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: დავაცემინებინებ. ხოლო პირნაკლისა ხუთთავე ხატთა ქუჱშე მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისათა მიმოიხრების, იქცეს რა სხმითგარდასლჳთად ანუ მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 7.ვაწყენ. ესე დაღათუ მჰსგავსი არს სხმითგარდასლჳთისა, მაგრა ერთისაგან პირისა მოქმედება, რომელა წყინება, ჰსჩანს უსაშუალოდ სხჳსა პირისა მიმართ. და ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვაწყინე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვაწყინო. ესე იქცევის სხმითგარდასლჳთადცა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. ხოლო პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე მიმოიხრების, ვითა არიან ამისა უღლჳლებისა ხატნი 5, 6. 8.ვჰჟეჟ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰჟეჟე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰჟეჟო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 6. 9.ვჰსწერ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსწერე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსწერო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 5*. 10.ვჰლეს. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰლესე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰლესო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 6. 11.ვჰშრეშ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰშრეშე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰშრეშო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 5. 12.ვჰჴლეჩ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰჴლიჩე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰჴლიჩო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 6. 13.მოვირეწ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: მოვირეწე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: მოვირეწო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 5. 14.ვჰსძეძ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსძეძე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსძეძო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა ამის ხატი 6. 15.ვჰგლეჯ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰგლიჯე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰგლიჯო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და პირნაკლთა იქცევის, ვითა უღლჳლებისა Page: 27ვ  ამის\ ხატი 5, 6 და სხუანი.


Chapter: 47  
თჳს მეორისა უღლჳლებისა მეშჳდის ხატის მიმოხრისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენ   აწყენ   აწყენს
      
მრა.   ვაწყენთ   აწყენთ   აწყენენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენდი   აწყენდი   აწყენდის
      
მრა.   ვაწყენდით   აწყენდით   აწყენდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყინე   აწყინე   აწყინა
      
მრა.   ვაწყინეთ   აწყინეთ   აწყინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიწყენიეს   გიწყენიეს   უწყენიეს
      
მრა.   გვიწყენიეს   გიწყენიესთ   უწყენიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეწყინა   გეწყინა   ეწყინა
      
მრა.   გუჱწყინა   გეწყინათ   ეწყინათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყინო   აწყინო   აწყინოს
      
მრა.   ვაწყინოთ   აწყინოთ   აწყინონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აწყინე,   ნუ აწყენ   აწყინოს,   ნუ აწყენს
      
მრა.   აწყინეთ,   ნუ აწყენთ   აწყინონ,   ნუ აწყენენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აწყენდე,   ნუ აწყენდე   აწყენდეს,   ნუ აწყენდეს
      
მრა.   ვაწყენდეთ,   ნუ ვაწყენდეთ,   აწყენდეთ,   ნუ აწყენდეთ
      
აწყენდენ,   ნუ აწყენდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწყენდე   აწყენდე   აწყენდეს
Page: 28r 
Paragraph: 10     
   მრა.   ვაშათუ   ვაწყენდეთ   აწყენდეთ   აწყენდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწყენდი   აწყენდი   აწყენდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაწყენდით   აწყენდით   აწყენდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიწყენიეს   გიწყენიეს   უწყენიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიწყენიეს   გიწყენიესთ   უწყენიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეწყინა   გეწყინა   ეწყინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱწყინა   გეწყინათ   ეწყინათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: წყენად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: წყენადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მაწყენელი, მაწყენელისა, მაწყენელსა, მაწყენელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: წყენილი.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საწყენელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: წყენა, წყენისა, წყენასა, წყენაჲ.


Chapter: 48  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწყინები   იწყინები   იწყინების
      
მრა.   ვიწყინებით   იწყინებით   იწყინებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწყინებოდი   იწყინებოდი   იწყინებოდის
      
მრა.   ვიწყინებოდით   იწყინებოდით   იწყინებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწყინე   იწყინე   იწყინა
      
მრა.   ვიწყინეთ   იწყინეთ   იწყინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:

Page: 28v 
Paragraph: 5     
   მხო.   წყინებულვარ   წყინებულხარ   წყინებულარს

      
მრა.   წყინებულვართ   წყინებულხართ   წყინებულარიან


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   წყინებულვიყავ   წყინებულიყავ   წყინებულიყო
      
მრა.   წყინებულვიყუჱნით   წყინებულიყუჱნით   წყინებულიყუნენ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწყინო   იწყინო   იწყინოს
      
მრა.   ვიწყინოთ   იწყინოთ   იწყინონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იწყინე,   ნუ იწყინები   იწყინოს,   ნუ იწყინების
      
მრა.   იწყინეთ,   ნუ იწყინებით   იწყინონ,   ნუ იწყინებიან


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იწყინებოდე,   ნუ იწყინებოდე   იწყინებოდეს,   ნუ იწყინე-   ბოდეს
      
მრა.   ვიწყინებოდეთ,   ნუ ვიწყინებოდეთ   იწყინებოდეთ,   ნუ იწყინე-   ბოდეთ
      
იწყინებოდენ,   ნუ იწყინებოდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწყინებოდე   იწყინებოდე   იწყინებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწყინებოდეთ   იწყინებოდეთ   იწყინებოდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწყინებოდი   იწყინებოდი   იწყინებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწყინებოდით   იწყინებოდით   იწყინებოდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   წყინებულვარ   წყინებულხარ   წყინებულარს
      
მრა.   ვაშათუ   წყინებულვართ   წყინებულხართ   წყინებულარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   წყინებულვიყავ   წყინებულიყავ   წყინებულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   წყინებულვიყუჱნით   წყინებულიყუჱნით   წყინებულიყუნენ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Page: 29r 
Chapter: 49  
თჳს მეორისა უღლჳლებისა მეშჳდის ხატისა სხმითგარდასლჳთისა მიმოხრაჲ ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენინებ   აწყენინებ   აწყენინებს
      
მრა.   ვაწყენინებთ   აწყენინებთ   აწყენინებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენინებდი   აწყენინებდი   აწყენინებდის
      
მრა.   ვაწყენინებდით   აწყენინებდით   აწყენინებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენინე   აწყენინე   აწყენინა
      
მრა.   ვაწყენინეთ   აწყენინეთ   აწყენინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიწყენინებიეს   გიწყენინებიეს   უწყენინებიეს
      
მრა.   გვიწყენინებიეს   გიწყენინებიესთ   უწყენინებიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეწყინებინა   გეწყინებინა   ეწყინებინა
      
მრა.   გუჱწყინებინა   გეწყინებინათ   ეწყინებინათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწყენინო   აწყენინო   აწყენინოს
      
მრა.   ვაწყენინოთ   აწყენინოთ   აწყენინონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აწყენინე,   ნუ აწყენინებ   აწყენინოს,   ნუ აწყენინებს
      
მრა.   აწყენინეთ,   ნუ აწყენინებთ   აწყენინონ,   ნუ აწყენინებენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აწყენინებდე,   ნუ აწყენინებდე   აწყენინებდეს,   ნუ აწყენინებდეს
      
მრა.   ვაწყენინებდეთ,   ნუ ვაწყენინებდეთ   აწყენინებდეთ, ნუ აწყენინებდეთ
      
აწყენინებდენ,   ნუ აწყენინებდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწყენინებდე   აწყენინებდე   აწყენინებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაწყენინებდეთ   აწყენინებდეთ   აწყენინებდენ


Page: 29v 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწყენინებდი   აწყენინებდი   აწყენინებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაწყენინებდით   აწყენინებდით   აწყენინებდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიწყენინებიეს   გიწყენინებიეს   უწყენინებიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიწყენინებიეს   გიწყენინებიესთ   უწყენინებიესთ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეწყინებინა   გეწყინებინა   ეწყინებინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱწყინებინა   გეწყინებინათ   ეწყინებინათ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: წყინებად.
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: წყინებადი.
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მაწყინებელი, მაწყინებელისა, მაწყინებელსა, მაწყინებელი.
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: წყინებული.
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: საწყინებელი.
Paragraph: 19     
სახელზმნა, მაგალ.: წყინება, წყინებისა, წყინებასა, წყინებაჲ.

Chapter: 50  
Paragraph: 1     
ხოლო ვნებითი ზმნისა ამის სხმითგარდასლჳთისა იქმნების მებრ ზემოგარდადებულისა პირუჱლსახისა ზმნის ვნებითისა ყოველსა შინა დროსა და სქესსა, ვითარ-იგი გარდაიცა (*).

Chapter: 51  
Paragraph: 1     
იუღლჳანვე მეორისა ამის უღლჳლებისა ქუჱშე შემოქმედებითისა მაგალითთაებრ ზმნანი შემოქმედებითის ხატნი უმეშუჱობითნი, მაგალ.:


      
განვიღჳძებ   განვიღჳძე   განვიღჳძო   განიღჳძე
      
დავიძინებ   დავიძინე   დავიძინო   დაიძინე
      
ვიხარებ   ვიხარე   ვიხარო   იხარე
      
ვჰსუფევ   ვისუფევე   ვისუფევო   ჰსუფევჷდ


Paragraph: 2     
ხოლო გუარი არს მეორისავე ქუჱშე უღლჳლებისა უმეშუჱობითისა ზმნისა დაბოლოებაჲ ორჴმოვანითა, მაგალ.: ვჰგიე. ხოლო შესრულდების სხჳსა უღლჳლებისა უმეშუჱობითისაგან ზმნისა, რომელა ვეგები.

Page: 30r 
Chapter: 52  
Paragraph: 1     
ხოლო მეორისა ამის უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი უმეშუჱობითნი, ყოველნი ზემოჰჴსენებულნი, იქცევიან, გარდა ორჴმოვანითა დაბოლოებულისა, სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლ-სხმითგარდასლჳთად ამისვე მეორისა უღლჳლებისა პირუჱლისა ხატისა ქუჱშე, მაგალ.:


      
განვაღჳძებ            ვახარებ         
      
განვაღჳძებინებ            ვახარებინებ         
      
დავაძინებ            ვასუფევებ         
      
დავაძინებინებ            ვასუფევებინებ         


Paragraph: 2     
და ორჴმოვანთა დაბოლოებული იგი იქცევის სხმითგარდასლჳთად ზმნითა ამით, რომელა ვეგები, ვინაჲთგან აქუს ბუნებაჲ მისი.



Tavi: 8  
თავი მერუჱ
Chapter: 53  
თჳს მესამისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
წინადავჰსდებთ ზედმიწევნილებასა ჩუჱნსა მესამისა ზმნათა უღლჳლებისა და ქუჱშე მისსა შეცვულთასა შემდგომთა შინა.
Paragraph: 2     
უღლჳლება მესამე შეცვულჰყოფს ქუჱშე თჳსსა ხატთა შჳდთა. 1 არს ვატყუჱბ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვატყუე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვატყუვო. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთად ნაკუჱთ-შესახედავითა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისათა, მაგალ.: ვატყუჱბინებ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვატყუჱბინებინებ. ხოლო მიმოიხრების ხატთა ქუჱშე პირუჱლისა და მეორისა პირნაკლისათა ამისვე უღლჳლებისა და ამისთა ხატთა ქუჱშე, მაგალ.: 1.მატყუჱბ, მატყუჱბს. 2.გატყუჱბ, გატყუჱბს. ხოლო მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე არა მიმოიხრების პირუჱლსახედ, ვიდრემდის არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: 3.მეტყუჱბინები, ეტყუჱბინები. 4.გეტყუჱბინები, ვეტყუჱბინები. 5.მეტყუჱბინები, მეტყუჱბინების. 2.ვჰკუჱთ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰკუჱთე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰკუჱთო. ესე იქცევის დაღათუ სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და მიმოიხრების პირუჱლისა და მეორისა პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე პირუჱლისამებრ სახისა ყოველსავე შინა კანონისაებრ* მათისა, მაგრა არაPage: 30v  თჳსისა საკუთარისა უღლჳლებისა ქუჱშე იქცევის\ და მიმოიხრების. ხოლო მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე არა მოიხრების, ვიდრემდის არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 3. ვჰგუჱმ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰგუჱმე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰგუჱმო. ესე იქცევის სხმითგარდასლჳთად სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე სხჳთარე შესახედავითა, მაგალ.: ვაგუჱმინებ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვაგუჱმინებინებ. ხოლო პირუჱლისა და მეორისა პირნაკლთა ხატთა ქუჱშე მოხრილებს ყოველსავე შინა კანონისაებრ მათისა, მაგრა არა მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა ხატთა ქუჱშე, ვიდრემდის არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 4.ვჰსწუჱლ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსწუჱლე და მყობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსწუჱლო. ხოლო აქუს ამას ქცევაჲ სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და მოხრილებაჲ ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მჰსგავსად მეორისა ხატისა, რომელთა ვჰგუჱმ. 5. ვჰსჩხუჱპ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვსჩხუჱპე და მყოობადსა შინა მაგალ.: ვჰსჩხუჱპო. ხოლო ცნობა ხატისა ამის სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მჰსგავსად მეორის და მესამისა ხატისა ზემოდადებულისა.
Paragraph: 3     
ვჰსწუჱლო. ხოლო აქუს ამას ქცევაჲ სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და მოხრილებაჲ ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მჰსგავსად მეორისა ხატისა, რომელთა ვჰგუჱმ. 5. ვჰსჩხუჱპ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვსჩხუჱპე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსჩხუჱპო. ხოლო ცნობა ხატისა ამის სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მჰსგავსად მეორის და მესამისა ხატისა ზემოდადებულისა. 6.აღვსთქუჱფ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: აღვსთქჳფე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: აღვსთქჳფო. ხოლო ცნობა ამის ხატისა სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მჰსგავსად ხატთა მეორისა, მესამისა და მეოთხისათა. 7.მოვიხუჱჭ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: მოვიხუჱჭე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: მოვიხუჱჭო. ხოლო ცნობა ხატისა ამის სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მჰსგავსად ხატთა მეორისა და მესამისა და შემდგომთა ხატთასა.


Chapter: 54  
თჳს მესამისა უღლჳლებისა მესამის ხატისა მიმოხრისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰგუჱმ   ჰგუჱმ   ჰგუჱმს
      
მრა.   ვჰგუჱმთ   ჰგუჱმთ   ჰგუჱმენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰგუჱმდი   ჰგუჱმდი   ჰგუჱმდის
Page: 31r 
Paragraph: 3     
   მრა.   ვჰგუჱმდით   ჰგუჱმდით   ჰგუჱმდიან


Paragraph: 4     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰგუჱმე   ჰგუჱმე   ჰგუჱმა
      
მრა.   ვჰგუჱმეთ   ჰგუჱმეთ   ჰგუჱმეს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიგუჱმიეს   გიგუჱმიეს   უგუჱმიეს
      
მრა.   გვიგუჱმიეს   გიგუჱმიესთ   უგუჱმიესთ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეგუჱმა   გეგუჱმა   ეგუჱმა
      
მრა.   გვეგუჱმა   გეგუჱმათ   ეგუჱმათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰგუჱმო   ჰგუჱმო   ჰგუჱმოს
      
მრა.   ვჰგუჱმოთ   ჰგუჱმოთ   ჰგუჱმონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ჰგუჱმე,   ნუ ჰგუჱმ*   ჰგუჱმოს,   ნუ ჰგუჱმს
      
მრა.   ჰგუჱმეთ,   ნუ ჰგუჱმთ   ჰგუჱმონ,   ნუ ჰგუჱმენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ჰგუჱმდე,   ნუ ჰგუჱმდე   ჰგუჱმდეს,   ნუ ჰგუჱმდეს
      
მრა.   ვჰგუჱმდეთ,   ნუ ვჰგუჱმდეთ   ჰგუჱმდეთ,   ნუ ჰგუჱმდეთ
      
ჰგუჱმდენ,   ნუ ჰგუჱმდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰგუჱმდე   ჰგუჱმდე   ჰგუჱმდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰგუჱმდეთ   ჰგუჱმდეთ   ჰგუჱმდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰგუჱმდი   ჰგუჱმდი   ჰგუჱმდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰგუჱმდით   ჰგუჱმდით   ჰგუჱმდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიგუჱმიეს   გიგუჱმიეს   უგუჱმიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიგუჱმიეს   გიგუჱმიესთ   უგუჱმიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:

Page: 31v 
Paragraph: 14     
   მხო.   ვაშათუ   მეგუჱმა   გეგუჱმა   ეგუჱმა

      
მრა.   ვაშათუ   გვეგუჱმა   გეგუჱმათ   ეგუჱმათ


Paragraph: 15     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 16     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: გუჱმად.
Paragraph: 17     
მყოობადი, მაგალ.: გუჱმადი.
Paragraph: 18     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მგუჱმელი, მგუჱმელისა, მგუჱმელსა, მგუჱმელი.
Paragraph: 19     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი, უუსრულესი, მაგალ.: გუჱმული.
Paragraph: 20     
მყოობადი, მაგალ.: საგუჱმელი.
Paragraph: 21     
სახელზმნა, მაგალ.: გუჱმა, გუჱმისა, გუჱმასა, გუჱმაჲ.


Chapter: 55  
თჳსა ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიგუჱმები   იგუჱმები   იგუჱმების
      
მრა.   ვიგუჱმებით   იგუჱმებით   იგუჱმებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიგუჱმებოდი   იგუჱმებოდი   იგუჱმებოდის
      
მრა.   ვიგუჱმებოდით   იგუჱმებოდით   იგუჱმებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიგუჱმე   იგუჱმე   იგუჱმა
      
მრა.   ვიგუჱმეთ   იგუჱმეთ   იგუჱმეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   გუჱმულვარ   გუჱმულხარ   გუჱმულარს
      
მრა.   გუჱმულვართ   გუჱმულხართ   გუჱმულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   გუჱმულვიყავ   გუჱმულიყავ   გუჱმულიყო
      
მრა.   გუჱმულვიყუჱნით   გუჱმულიყუჱნით   გუჱმულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიგუჱმო   იგუჱმო   იგუჱმოს
      
მრა.   ვიგუჱმოთ   იგუჱმოთ   იგუჱმონ


Page: 32r 
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იგუჱმე,   ნუ იგუჱმები   იგუჱმოს,   ნუ იგუჱმების
      
მრა.   იგუჱმეთ,   ნუ იგუჱმებით   იგუჱმონ,   ნუ იგუჱმებიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იგუჱმებოდე,   ნუ იგუჱმებოდე   იგუჱმებოდეს,   ნუ იგუჱმებოდეს
      
მრა.   ვიგუჱმებოდეთ,   ნუ ვიგუჱმებოდეთ   იგუჱმებოდეთ,   ნუ იგუჱმებოდეთ
      
იგუჱმებოდენ,   ნუ იგუჱმებოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიგუჱმებოდე   იგუჱმებოდე   იგუჱმებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიგუჱმებოდეთ   იგუჱმებოდეთ   იგუჱმებოდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიგუჱმებოდი   იგუჱმებოდი   იგუჱმებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიგუჱმებოდით   იგუჱმებოდით   იგუჱმებოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   გუჱმულვარ   გუჱმულხარ   გუჱმულარს
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱმულვართ   გუჱმულხართ   გუჱმულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   გუჱმულვიყავ   გუჱმულიყავ   გუჱმულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱმულვიყუჱნით   გუჱმულიყუჱნით   გუჱმულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 56  
თჳს მესამისა უღლჳლებისა მესამის ხატისა სხმითგარდასლჳთისა მიმოხრაჲ ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაგუჱმინებ   აგუჱმინებ   აგუჱმინებს
      
მრა.   ვაგუჱმინებთ   აგუჱმინებთ   აგუჱმინებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაგუჱმინებდი   აგუჱმინებდი   აგუჱმინებდის
      
მრა.   ვაგუჱმინებდით   აგუჱმინებდით   აგუჱმინებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:

Page: 32v 
Paragraph: 4     
   მხო.   ვაგუჱმინე   აგუჱმინე   აგუჱმინა

      
მრა.   ვაგუჱმინეთ   აგუჱმინეთ   აგუჱმინეს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიგუჱმინებიეს   გიგუჱმინებიეს   უგუჱმინებიეს
      
მრა.   გვიგუჱმინებიეს   გიგუჱმინებიესთ   უგუჱმინებიესთ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეგუჱმინა   გეგუჱმინა   ეგუჱმინა
      
მრა.   გვეგუჱმინა   გეგუჱმინათ   ეგუჱმინათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაგუჱმინო   აგუჱმინო   აგუჱმინოს
      
მრა.   ვაგუჱმინოთ   აგუჱმინოთ   აგუჱმინონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აგუჱმინე,   ნუ აგუჱმინებ   აგუჱმინოს,   ნუ აგუჱმინებს
      
მრა.   აგუჱმინეთ,   ნუ აგუჱმინებთ   აგუჱმინონ,   ნუ აგუჱმინებენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აგუჱმინებდე,   ნუ აგუჱმინებდე   აგუჱმინებდეს,   ნუ აგუჱმინებდეს
      
მრა.   ვაგუჱმინებდეთ,   ნუ ვაგუჱმინებდეთ   აგუჱმინებდეთ,   ნუ აგუჱმინებდეთ*
      
აგუჱმინებდენ,   ნუ აგუჱმინებდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაგუჱმინებდე   აგუჱმინებდე   აგუჱმინებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაგუჱმინებდეთ   აგუჱმინებდეთ   აგუჱმინებდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაგუჱმინებდი   აგუჱმინებდი   აგუჱმინებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაგუჱმინებდით   აგუჱმინებდით   აგუჱმინებდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიგუჱმინებიეს   გიგუჱმინებიეს   უგუჱმინებიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიგუჱმინებიეს   გიგუჱმინებიესთ   უგუჱმინებიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეგუჱმინა   გეგუჱმინა   ეგუჱმინა
      
მრა.   ვაშათუ   გვეგუჱმინა   გეგუჱმინათ   ეგუჱმინათ


Page: 33r 
Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: გუჱმინებად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: გუჱმინებადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მგუჱმინებელი, მგუჱმინებელისა, მგუჱმინებელსა, მგუჱმინებელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: გუჱმინებული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საგუჱმინებელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: გუჱმინება, გუჱმინებისა, გუჱმინებასა, გუჱმინებაჲ.

Chapter: 57  
Paragraph: 1     
ხოლო ვნებითი ზმნისა ამის სხმითგარდასლჳთისა იქმნების მებრ ზემოგარდადებულისა პირუჱლისა სახისა ზმნისა ვნებითისა ყოველსა შინა დროსა და სქესსა, ვითარ-იგი გარდაიცა (*).

Chapter: 58  *
Paragraph: 1     
ხოლო ზმნანი უმეშუჱობითნი მესამესა ამას უღლჳლებასა ქუჱშე თჳსსა არა აქუნნ შეცვულნი.


Tavi: 9  
თავი მეცხრე
Chapter: 59  
თჳს მეოთხისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
მეოთხისა მიმართ უღლჳლებისა ზმნათასა გამოცდილთა უღლჳლებისა გუართა შორის ვჰპოვენით სამობაჲ, ესე იგი, ანუ განუკიდურებიეს ბოლოდ , მაგალ.: განვჰჴდი, ანუ შემდგომად მაუღლებელისა მიუღიეს უჴმოჲ ერთი ოდენ, მაგალ.: მსურის და ანუ დაბოლოებულ არს ორჴმოვანითა, მაგალ.: ვჰსწადნოი. ხოლო მეოთხე ესე უღლჳლება მებრ პირუჱლისა გუარისა შეიცავს ქუჱშე თჳსსა ხატთა ათთა. 1.განვჰჴდი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: განვჰჴადე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: განვჰჴადო. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთად სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე გუარითა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისათა, მაგალ.: განვაჴდევინებ. ხოლო მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: განვაჴდევინებინებ. და მიმოიხრების პირნაკლისა ხატთა ქუჱშე პირუჱლისა და მეორისათა ყოველსავე შინა. ხოლო ხატთა ქუჱშე მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისათა არა მიმოიხრების, ვიდრე არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 2.ვჰმკი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰმკე და მყო-ობადსა შინა , მაგალ.: ვჰმკო, ხოლო ცნობა ხატისა ამის სხმითგარდა\სლჳთთა Page: 33ვ    მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მჰსგავსად პირუჱლისა ხატისა. 3.ვჰშლი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰშალე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰშალო. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა ზემოთა ხატთაებრ. 4.ვჰჴსნი. ესე სრულსა შინა შემოიყუანს საშუალ და დაბოლოვდების უჴმოჲთა, მაგალ.: ვიჴსენ და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიჴსნა. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა ზემოთა ხატთაებრ. 5.ვჰსჭრი. ესე სრულსა შინა შემოიყუანს საშუალ და დაბოლოვდების უჴმოჲთა, მაგალ.: ვჰსჭერ და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსჭრა. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა ზემოთა ხატთაებრ. 6.ვჰმწყსი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰმწყსე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰმწყსა. ხოლო იქცევის ესეცა სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა ზემოთა ხატთაებრ. 7.ვჰსტრფი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიტრფე, რომელიცა ვნებითად ამითვე შესახედავითა და ნაკუჱთითა იქმნების სრულსაცა შინა და ამა მყოობადსაცა შინა და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიტრფო. ესევე იქმნების ვნებითადცა მებრ სრულისა. ხოლო იქცევის სხმითგარდასლჳთად სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე, მაგალ.: ვატრფობ. და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად ვატრფობინებ. ხოლო მიმოიხრების ორთავე ხატთა შორის პირნაკლთასა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე შესლჳთა. და ქუჱშე ხატთა პირნაკლთა მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისათა მიმოიხრების წარუწყმედელად თჳსისა უღლჳლებისა მესამისა ხატისა ქუჱშე, მაგალ.: მეტრფობი, ეტრფობი. მეოთხისა ხატისა ქუჱშე, მაგალ.: გეტრფობი, ვეტრფობი. მეხუთისა მებრ ხატისა, მაგალ.: მეტრფობი, მეტრფობის. ხოლო ყოველსავე შინა ესრეთ მიმოიხრების. 8.ვიღუწი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიღუაწე და ესე ვნებითისა მებრვე არს და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვიღუაწო და ესეცა ვნებითისა მებრვე არს. ხოლო არს ცნობა ამისი სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა მიმართ და ხუთთავე ხატთა პინაკლთასა მებრ პირუჱლისა ხატისა. 9.ვჰრცხი. ესე გარდა უსრულოჲსა, სრულსა დროსა შინა და სხუათა აღივსების სხჳსა უღლჳლებისა ზმნისაგან, რომელა ვჰრეცხ. ხოლო საწადისა სქესთა მიმართ და ჳპოტეტიკაჲსა და უჩინოჲსა სქესისა და მიმღეობისა და სახელზმნისა თჳსისა მებრ წარმოდგომისა იქცევის. ხოლო ცნობა ამისი სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთაPage: 34r  და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთა\სა ვითარცაღა არს, მერჳსა უღლჳლებისა ვრეცხ ზმნისა უწყებასა შინა გარდამოიცემის. 10.ვჰსჯი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსაჯე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსაჯო. ხოლო ცნობა ამისი სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს პირუჱლისამებრ ხატისა.
Paragraph: 2     
გუარი მეორე მეოთხისა უღლჳლებისა ქუჱშე თჳსსა შეიცავს ხატსა ერთსა ოდენ, მაგალ.: მსურის. ესე სხჳსა უღლჳლებისა ზმნისაგან, რომელა ვისურუჱბ, აღივსების ყოველსა დროსა და ყოველსა სქესსა შინა. ხოლო არს ცნობა ამისი სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა მერჳსა უღლჳლებისა უწყებათა შინა.
Paragraph: 3     
გუარი მესამე მეოთხისა უღლჳლებისა ქუჱშე თჳსსა შეიცავს ხატსა ერთსა ოდენ, მაგალ.: ვჰსწადნოი. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვიწადნოე. ესე მებრი არს ვნებითისა და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვიწადნოო. და ესეცა ვნებითისა მებრი არს. ხოლო იქცევის ესე სხმითგარდასლჳთად სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე, მაგალ.: ვაწადნოებ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვაწადნოებინებ. ხოლო მიმოიხრების პირუჱლისა და მეორისა ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე შესლჳთა, მესამისა და მეოთხისა ხატთაცა ქუჱშე განვლის მიმოხრით ამისვე უღლჳლებისა ქუჱშე შესლჳთა.
Paragraph: 4     
ყოველნი უკუჱ ხატნი მეოთხისა უღლჳლებისანი სამთავე გუართა ქუჱშენი არიან ყოველნივე 12.


Chapter: 60  
თჳს გუართა, შეუღლუათა და მიმოხრათა მეოთხისა უღლჳლებისა პირუჱლის გუარისა მეშჳდის ხატისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსტრფი   ჰსტრფი   ჰსტრფის
      
მრა.   ვჰსტრფით   ჰსტრფით   ჰსტრფიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსტრფიდი   ჰსტრფიდი   ჰსტრფიდის
      
მრა.   ვჰსტრფიდით   ჰსტრფიდით   ჰსტრფიდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფე   იტრფე   იტრფო
      
მრა.   ვიტრფეთ   იტრფეთ   იტრფეს


Page: 34v 
Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიტრფიეს   გიტრფიეს   უტრფიეს
      
მრა.   გვიტრფიეს   გიტრფიესთ   უტრფიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეტრფო   გეტრფო   ეტრფო
      
მრა.   გუჱტრფო   გეტრფოთ   ეტრფოთ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფო   იტრფო   იტრფოს
      
მრა.   ვიტრფოთ   იტრფოთ   იტრფონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იტრფე,   ნუ იტრფობ   იტრფოს,   ნუ იტრფობს
      
მრა.   იტრფეთ,   ნუ იტრფობთ   იტრფონ,   ნუ იტრფობენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იტრფობდე,   ნუ იტრფობდე   იტრფობდეს, ნუ იტრფობდეს
      
მრა.   ვიტრფობდეთ,   ნუ ვიტრფობდეთ   იტრფობდეთ, ნუ იტრფობდეთ
      
იტრფობდენ,   ნუ იტრფობდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიტრფობდე   იტრფობდე   იტრფობდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიტრფობდეთ   იტრფობდეთ   იტრფობდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიტრფობდი   იტრფობდი   იტრფობდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიტრფობდით   იტრფობდით   იტრფობდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიტრფიეს   გიტრფიეს   უტრფიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიტრფიეს   გიტრფიესთ   უტრფიესთ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეტრფო   გეტრფო   ეტრფო
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱტრფო   გეტრფოთ   ეტრფოთ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ტრფობად.
Page: 35r 
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: ტრფობადი.
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მმტრფობი, მმტრფობისა, მმტრფობსა, მმტრფობი.
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ტრფობილი.
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: სატრფობი.
Paragraph: 19     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ტრფობა, ტრფობისა, ტრფობასა, ტრფობაჲ.


Chapter: 61  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფობი   იტრფობი   იტრფობის
      
მრა.   ვიტრფობით   იტრფობით   იტრფობიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფოდი   იტრფოდი   იტრფოდის
      
მრა.   ვიტრფოდით   იტრფოდით   იტრფოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფე   იტრფე   იტრფო
      
მრა.   ვიტრფეთ   იტრფეთ   იტრფეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ტრფობილვარ   ტრფობილხარ   ტრფობილარს
      
მრა.   ტრფობილვართ   ტრფობილხართ   ტრფობილარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ტრფობილვიყავ   ტრფობილიყავ   ტრფობილიყო
      
მრა.   ტრფობილვიყუჱნით   ტრფობილიყუჱნით   ტრფობილიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიტრფო   იტრფო   იტრფოს
      
მრა.   ვიტრფოთ   იტრფოთ   იტრფონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იტრფე,   ნუ იტრფობი   იტრფოს,   ნუ იტრფობის
      
მრა.   იტრფეთ,   ნუ იტრფობ   იტრფონ,   ნუ იტრფობენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:

Page: 35v 
Paragraph: 9     
   მხო.   იტრფობდე,   ნუ იტრფობდე   იტრფობდეს,   ნუ იტრფობდეს

      
მრა.   ვიტრფობდეთ,   ნუ ვიტრფობდეთ   იტრფობდეთ,   ნუ იტრფობდეთ
      
იტრფობდენ,   ნუ იტრფობდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიტრფობდე   იტრფობდე   იტრფობდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიტრფობდეთ   იტრფობდეთ   იტრფობდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიტრფობდი   იტრფობდი   იტრფობდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიტრფობდით   იტრფობდით   იტრფობდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ტრფობილვარ   ტრფობილხარ   ტრფობილარს
      
მრა.   ვაშათუ   ტრფობილვართ   ტრფობილხართ   ტრფობილარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ტრფობილვიყავ   ტრფობილიყავ   ტრფობილიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ტრფობილვიყუჱნით   ტრფობილიყუჱნით   ტრფობილ-   იყუნენ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 62  
თჳს მიმოხრისა მეოთხისა უღლჳლებისა პირუჱლის გუარისა მეშჳდის ხატისა სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვატრფობ   ატრფობ   ატრფობს
      
მრა.   ვატრფობთ   ატრფობთ   ატრფობენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვატრფობდი   ატრფობდი   ატრფობდის
      
მრა.   ვატრფობდით   ატრფობდით   ატრფობდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვატრფე   ატრფე   ატრფო
      
მრა.   ვატრფეთ   ატრფეთ   ატრფეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:

Page: 36r 
Paragraph: 5     
   მხო.   მიტრფობიეს   გიტრფობიეს   უტრფობიეს

      
მრა.   გვიტრფობიეს   გიტრფობიესთ   უტრფობიესთ


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეტრფობინა   გეტრფობინა   ეტრფობინა
      
მრა.   გუჱტრფობინა   გეტრფობინათ   ეტრფობინათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვატრფო   ატრფო   ატრფოს
      
მრა.   ვატრფოთ   ატრფოთ   ატრფონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ატრფე,   ნუ ატრფობ   ატრფოს,   ნუ ატრფობს
      
მრა.   ატრფეთ,   ნუ ატრფობთ   ატრფონ,   ნუ ატრფობენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ატრფობდე,   ნუ ატრფობდე   ატრფობდეს, ნუ ატრფობდეს
      
მრა.   ვატრფობდეთ,   ნუ ვატრფობდეთ   ატრფობდეთ, ნუ ატრფობდეთ
      
ატრფობდენ,   ნუ ატრფობდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვატრფობდე   ატრფობდე   ატრფობდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვატრფობდეთ   ატრფობდეთ   ატროფდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვატრფობდი   ატრფობდი   ატრფობდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვატრფობდით   ატრფობდით   ატრფობდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიტრფობიეს   გიტრფობიეს   უტრფობიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიტრფობიეს   გიტრფობიესთ   უტრფობიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეტრფობინა   გეტრფობინა   ეტრფობინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱტრფობინა   გეტრფობინათ   ეტრფობინათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ტრფობად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: ტრფობადი.
Page: 36v 
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მტრფობელი, მტრფობელისა, მტრფობელსა, მტრფობელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ტრფობილი.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: სატრფობელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნა, მაგალ.: ტრფობა, ტრფობისა, ტრფობასა, ტრფობაჲ.

Chapter: 63  
Paragraph: 1     
ხოლო ვნებითი ზმნისა ამის სხმითგარდასლჳთისა იქმნების მებრ ზემოგარდადებულისა პირუჱლ სახისა ზმნისა ვნებითისა ყოველსა შინა დროსა და სქესსა, ვითარ-იგი გარდაიცა (*).

Chapter: 64  
Paragraph: 1     
იუღლჳანვე მეოთხისა ამის უღლჳლებისა სამთა ქუჱშე გუართა რომელთამე შემოქმედებითისა მაგალითთაებრ ზმნანი ვნებითის ხატნი უმეშუჱობითნი. ხოლო პირუჱლისა გუარისა ქუჱშე არიან ხატნი ესე, მაგალ.:


      
ვჰსცენდები   ვჰსცენდი   ვჰსცენდე   ჰსცენდი
      
ვჰსდი   ვიდინე   ვიდინო   იდინე
      
ველი   ვილოდე   ვილოდო   ილოდე
      
ვჰზი   ვჰსჯედ   ვჰსჯდე   ჰსჯედ


Paragraph: 2     
ხატი ესე ფრიად უკანონო რაჲმე არს, რომელიცა ვჰსჯდები ზმნისა მიერ აღივსების ყოველსა დროსა შინა და სქესსა და სხმითგარდასლჳთადცა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად ყოვლითურთ სხჳთა შესახედავითა და ნაკუჱთითა იქცევის ნიადაგ:


      
ვორძი   ვორძიდ   ვორძდე   ორძიდ
      
მჰრცხუჱნის   მჰრცხუჱნა   მჰრცხუჱნეს   გჰრცხუჱნეს


Chapter: 65  
Paragraph: 1     
ეგსახედ ესენიცა მეოთხისა უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნიცა, წარმონი უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, მიმოიხრებიან, მაგალ.:


      
ვაცენებ         


Paragraph: 2     
ესე უკუჱ სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაცენებინებ         
      
ვადინებ         


Page: 37r 
Paragraph: 3     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვადინებინებ         
      
ვალოდებ         


Paragraph: 4     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვალოდებინებ         
      
ვაორძებ         


Paragraph: 5     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაორძებინებ         
      
ვარცხუჱნ ანუ ვარცხჳნებ         


Paragraph: 6     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვარცხუჱნინებ ანუ ვარცხჳნებინებ         


Paragraph: 7     
ხოლო გუარნიცა მეორე და მესამე მეოთხისა უღლჳლებისანი შეიცუჱნ ქუჱშე თჳსსა ხატთაცა, რომელთა შინა განვლიან ზმნანი უმეშუჱობითნი, რომელთაცა აქა იხილავ.
Paragraph: 8     
მეორისა გუარისა მაგალითნი ხატთა ორთანი:

Paragraph: 9     
პირუჱლისა ხატისა, მაგალ.:


      
ვჰსტირ   ვიტირე   ვიტირო   იტირე
      
ვატირებ   ვატირე   ვატირო   ატირე


Paragraph: 10     
ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვატირებინებ         


Paragraph: 11     
მეორისა ხატისა, მაგალ.:


      
მწყურის


Paragraph: 12     
ესე აღივსების დროთა შინა და სქესთა მწყურს ზმნისაგან, რომელა სხჳსა უღლჳლებისა და განვჰლის მისებრ ყოველთა სხმითგარდასლჳთთა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ყოველთა პირნაკლთა ზმნათა შინა.
Paragraph: 13     
მესამისა გუარისა, მაგალ.:


      
ვჰსცრემლოი   ვიცრემლოე   ვიცრემლოო   იცრემლოე
      
ვაცრემლოებ   ვაცრემლოე   ვაცრემლოო   აცრემლოე


Paragraph: 14     
ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაცრემლოებინებ         
      
დავჰსუამ


Page: 37v 
Paragraph: 15     
სათანადო არს და ჰსჯულიერ სამართალ, რათა ვჰსჯდები ზმნაჲ გასხმითგარდასლჳთდეს ესრეთ, მაგალ.: ვაჯდინებ. მაგრა არა ჩუჱულ ვართ ჩუჱნ წერილთა შინა ესრეთ თქმასა, არამედ ვჰსჯდები ზმნაჲ იქცევის სხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: დავჰსუამ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: დავასმევინებ.


      
დავასმევინებ         




Tavi: 10  
თავი მეათე
Chapter: 66  
თჳს მეხუთისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
ცნობაჲ ჩუჱნი მეხუთისა მიმართ უღლჳლებისა ესე არს:
Paragraph: 2     
უღლჳლება მეხუთე შეცვულჰყოფს ქუჱშე თჳსსა ხატთა რუათა.
Paragraph: 3     
1. არს ვამკობ. ესე სრულსა შინა დროსა განიკიდურებს , მაგალ.: ვამკე და მყოობადსა დროსა შინა , მაგალ.: ვამკო. ესე იქცევის სხმითგარდასლჳთად ნაკუჱთისამებრ და შესახედავისა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა, მაგალ.: ვამკობინებ. ხოლო მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვამკობინებინებ. შევალს უკუჱ ესე პირნაკლისა პირუჱლისა და მეორისა ხატთა ქუჱშე თჳსისა ნაკუჱთისა და შესახედავისა უცუალებელად. ხოლო განვლის მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა ხატთა ქუჱშე ქცეული მრჩობლსხმითგარდასლჳთად. 2.ვჰკოდ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰკოდე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰკოდო. ხოლო სხმითგარდასლჳთისა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ პირუჱლისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 3.ვჰზომ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰზომე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰზომო. ხოლო იქცევის სხმითგარდასლჳთად და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად და განვლის ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მებრ ხატთა ზემოთა. 4.ვჰსწონ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსწონე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსწონო. ხოლო სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს მებრ ხატთა ზემოთა. 5.ვჰმოს. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰმოსე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰმოსო. ხოლო სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ ხატთა ზემოთა. 6.ვჰყოფ. ესე სრულსა დროსა შინაPage: 38r  საშუალ შემოი\ყუანს , მაგალ.: ვჰყავ და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰყო. ხოლო სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ ზემოთა ხატთა. 7.ვჰროშ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰროშე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰროშო. ხოლო სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ ზემოთა ხატთა. 8.აღვჰჴოც. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: აღვჰჴოცე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: აღვჰჴოცო. ხოლო სხმითგარდასლჳთთა მიმართ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთთა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ ზემოთა ხატთა.


Chapter: 67  
თჳს მიმოხრისა მეხუთისა უღლჳლებისა მეექუსის ხატისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰყოფ   ჰყოფ   ჰყოფს
      
მრა.   ვჰყოფთ   ჰყოფთ   ჰყოფენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰყოფდი   ჰყოფდი   ჰყოფდის
      
მრა.   ვჰყოფდით   ჰყოფდით   ჰყოფდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰყავ   ჰყავ   ჰყო
      
მრა.   ვჰყავთ   ჰყავთ   ჰყუჱს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიყოფიეს   გიყოფიეს   უყოფიეს
      
მრა.   გვიყოფიეს   გიყოფიესთ   უყოფიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეყო   გეყო   ეყო
      
მრა.   გუჱყო   გეყოთ   ეყოთ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰყო   ჰყო   ჰყოს
      
მრა.   ვჰყოთ   ჰყოთ   ჰყონ


Page: 38v 
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ჰყავ,   ნუ ჰყოფ   ჰყოს,   ნუ ჰყოფს
      
მრა.   ჰყავთ,   ნუ ჰყოფთ   ჰყონ,   ნუ ჰყოფენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ჰყოფდე,   ნუ ჰყოფდე   ჰყოფდეს,   ნუ ჰყოფდეს
      
მრა.   ვჰყოფდეთ,   ნუ ვჰყოფდეთ   ჰყოფდეთ,   ნუ ჰყოფდეთ
      
ჰყოფდენ,   ნუ ჰყოფდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰყოფდე   ჰყოფდე   ჰყოფდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰყოფდეთ   ჰყოფდეთ   ჰყოფდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰყოფდი   ჰყოფდი   ჰყოფდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰყოფდით   ჰყოფდით   ჰყოფდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიყოფიეს   გიყოფიეს   უყოფიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიყოფიეს   გიყოფიესთ   უყოფიესთ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეყო   გეყო   ეყო
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱყო   გეყოთ   ეყოთ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 14     
უჩინოჲსა აწმყოჲ, მაგალ.: ყოფად.
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: ყოფადი.
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მყოფელი, მყოფელისა, მყოფელსა, მყოფელი.
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ყოფილი.
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: საყოფელი.
Paragraph: 19     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ყოფა, ყოფისა, ყოფასა, ყოფაჲ.


Page: 39r 
Chapter: 68  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფი   იყოფი   იყოფის
      
მრა.   ვიყოფით   იყოფით   იყოფიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფოდი   იყოფოდი   იყოფოდის
      
მრა.   ვიყოფოდით   იყოფოდით   იყოფოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყავ   იყავ   იყო
      
მრა.   ვიყუჱნით   იყუჱნით   იყუნენ


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფილვარ   ყოფილხარ   ყოფილარს
      
მრა.   ყოფილვართ   ყოფილხართ   ყოფილარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფილვიყავ   ყოფილიყავ   ყოფილიყო
      
მრა.   ყოფილვიყუჱნით   ყოფილიყუჱნით   ყოფილიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყო   იყო   იყოს
      
მრა.   ვიყოთ   იყოთ   იყონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იყავ,   ნუ იყოფი   იყოს,   ნუ იყოფის
      
მრა.   იყუჱნით,   ნუ იყოფით   იყონ,   ნუ იყოფიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იყოფოდე,   ნუ იყოფოდე   იყოფოდეს,   ნუ იყოფოდეს
      
მრა.   ვიყოფოდეთ,   ნუ ვიყოფოდეთ   იყოფოდეთ,   ნუ იყოფოდეთ
      
იყოფოდენ,   ნუ იყოფოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიყოფოდე   იყოფოდე   იყოფოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოფოდეთ   იყოფოდეთ   იყოფოდენ


Page: 39v 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიყოფოდი   იყოფოდი   იყოფოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოფოდით   იყოფოდით   იყოფოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.,


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფილვარ   ყოფილხარ   ყოფილარს
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფილვართ   ყოფილხართ   ყოფილარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფილვიყავ   ყოფილიყავ   ყოფილიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფილვიყუჱნით   ყოფილიყუჱნით   ყოფილიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Chapter: 69  
თჳს მიმოხრისა მეხუთისა უღლჳლებისა მეექუსის ხატისა სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაყოფინებ   აყოფინებ   აყოფინებს
      
მრა.   ვაყოფინებთ   აყოფინებთ   აყოფინებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაყოფინებდი   აყოფინებდი   აყოფინებდის
      
მრა.   ვაყოფინებდით   აყოფინებდით   აყოფინებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაყოფინე   აყოფინე   აყოფინა
      
მრა.   ვაყოფინეთ   აყოფინეთ   აყოფინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიყოფინებია   გიყოფინებია   უყოფინებია
      
მრა.   გვიყოფინებია   გიყოფინებიათ   უყოფინებიათ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეყოფინა   გეყოფინა   ეყოფინა
      
მრა.   გუჱყოფინა   გეყოფინათ   ეყოფინათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:

Page: 40r 
Paragraph: 7     
   მხო.   ვაყოფინო   აყოფინო   აყოფინოს

      
მრა.   ვაყოფინოთ   აყოფინოთ   აყოფინონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აყოფინე,   ნუ აყოფინებ   აყოფინოს,   ნუ აყოფინებს
      
მრა.   აყოფინეთ,   ნუ აყოფინებთ   აყოფინონ,   ნუ აყოფინებენ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აყოფინებდე,   ნუ აყოფინებდე   აყოფინებდეს, ნუ აყოფინებდეს
      
მრა.   ვაყოფინებდეთ,   ნუ ვაყოფინებდეთ   აყოფინებდეთ, ნუ აყოფინებდეთ
      
აყოფინებდენ,   ნუ აყოფინებდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაყოფინებდე   აყოფინებდე   აყოფინებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაყოფინებდეთ   აყოფინებდეთ   აყოფინებდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაყოფინებდი   აყოფინებდი   აყოფინებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაყოფინებდით   აყოფინებდით   აყოფინებდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიყოფინებია   გიყოფინებია   უყოფინებია
      
მრა.   ვაშათუ   გვიყოფინებია   გიყოფინებიათ   უყოფინებიათ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეყოფინა   გეყოფინა   ეყოფინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱყოფინა   გეყოფინათ   ეყოფინათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ყოფინებად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: ყოფინებადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მყოფინებელი, მყოფინებელისა, მყოფინებელსა, მყოფინებელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ყოფინებული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საყოფინებელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ყოფინება, ყოფინებისა, ყოფინებასა, ყოფინებაჲ.


Page: 40v 
Chapter: 70  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფინები   იყოფინები   იყოფინების
      
მრა.   ვიყოფინებით   იყოფინებით   იყოფინებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფინებოდი   იყოფინებოდი   იყოფინებოდის
      
მრა.   ვიყოფინებოდით   იყოფინებოდით   იყოფინებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფინე   იყოფინე   იყოფინა
      
მრა.   ვიყოფინეთ   იყოფინეთ   იყოფინეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფინებულვარ   ყოფინებულხარ   ყოფინებულარს
      
მრა.   ყოფინებულვართ   ყოფინებულხართ   ყოფინებულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ყოფინებულვიყავ   ყოფინებულიყავ   ყოფინებულიყო
      
მრა.   ყოფინებულვიყუჱნით   ყოფინებულიყუჱნით   ყოფინებულიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიყოფინო   იყოფინო   იყოფინოს
      
მრა.   ვიყოფინოთ   იყოფინოთ   იყოფინონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იყოფინე,   ნუ იყოფინები   იყოფინოს,   ნუ იყოფინების
      
მრა.   იყოფინეთ,   ნუ იყოფინებით   იყოფინონ,   ნუ იყოფინებიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იყოფინებოდე,   ნუ იყოფინებოდე   იყოფინებოდეს,   ნუ იყოფინებოდეს
      
მრა.   ვიყოფინებოდეთ,   ნუ ვიყოფინებოდეთ   იყოფინებოდეთ,   ნუ იყოფინებოდეთ
      
იყოფინებოდენ,   ნუ იყოფინებოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიყოფინებოდე   იყოფინებოდე   იყოფინებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოფინებოდეთ   იყოფინებოდეთ   იყოფინებოდენ


Page: 41r 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიყოფინებოდი   იყოფინებოდი   იყოფინებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიყოფინებოდით   იყოფინებოდით   იყოფინებოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფინებულვარ   ყოფინებულხარ   ყოფინებულარს
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფინებულვართ   ყოფინებულხართ   ყოფინებულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ყოფინებულვიყავ   ყოფინებულიყავ   ყოფინებულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ყოფინებულვიყუჱნით   ყოფინებულიყუჱნით   ყოფინებულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Chapter: 71  
Paragraph: 1     
უმეშუჱობითთა ზმნათათჳს ესთა ზედვმიწევნილებთ*, ვითა პირუჱლისა და მეორისა უღლჳლებათათჳს გარდამოიცა, რამეთუ არიან ესენიცა შემოქმედებითისა ხატნი, შეცვულნი მეხუთისა ამის უღლჳლებისა ქუჱშე, რომელნიცა აქა იჩუჱნებიან, მაგალ.:


      
ვჰბრძნობ   ვჰბრძნობჷდ   ვჰბრძნობდე   ჰბრძნობჷდ
      
ვჰროკ   ვჰროკევჷდ   ჰროკვიდე   ჰროკევჷდ
      
ვჰმსძორ   ვჰმსძორევჷდ   ვჰმსძორვიდე   ჰსმძორევჷდ
      
ვჰნაოჭ   ვჰნაოჭებჷდ   ვნაოჭვიდე   ჰნაოჭებჷდ.


Chapter: 72  
Paragraph: 1     
ეგსახედ ესენიცა მეხუთისა უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნიცა, წარმონი უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, მიმოიხრებიან, მაგალ.:


      
ვაბრძნობებ         


Paragraph: 2     
ესე უკუჱ სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაბრძნობებინებ         
      
ვაროკებ         


Paragraph: 3     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაროკებინებ         
      
ვამძორებ         


Page: 41v 
Paragraph: 4     
ესე უკუჱ სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვამძორებინებ         
      
ვანაოჭებ         


Paragraph: 5     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვანაოჭებინებ         




Tavi: 11  
თავი მეათერთმეტე
Chapter: 73  
თჳს მეექუსისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
ზედვმიწევნილებთ მეექუსისა მიმართ უღლჳლებისა გამოცდილნი, ვინაჲთგან არა არს საკუთრად ქართულისამებრ ენისა ასოდ, არამედ წარმოდგების უნი ონისა და ჳეჲსა შეერთებათაგან, ვითარ-იგი ელინურისამებრ ენისა წარმოდგების უნი ომიკრონისა და ჳპსილონისა შეერთებათაგან. ამისთჳს ვჰგონებ, ვითარმედ არა ფრიად მრავალთა ხატთა ქუჱშე თჳსსა შეიცავს. ხოლო რომელთაცა, მათთა არათუ შემოქმედებითთა, რომელნიცა იმდევრებენ ვნებითსა, არამედ უმეშუჱობითთა ხატთა ოთხთა ოდენ*. 1 არს ვჰჴურ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს ვჷდ მარცუალსა, მაგალ.: ვჰჴურევჷდ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰჴურვიდე. ხოლო გასხმითგარდასლჳთდების ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვაჴურუჱბ და გამრჩობლსხმითგარდასლჳთდების, მაგალ.: ვაჴურუჱბინებ. ხოლო სხმითგარდასლჳთ ქმნილი განვლის პირნაკლთა პირუჱლისა და მეორისა ხატთა ქუჱშე მით, რომელ ესე არს ჩუჱულება უმეშუჱობითისა ზმნისა, ვიდრემდის არა იქცეს სხმითგარდასლჳთად, არ მიმოიხრების პირუჱლისა და მეორისა პირნაკლისა ხატთა ქუჱშე. კუალად, ვიდრემდის არა იქცეს მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, ვერ შემძლებელ არს მიმოხრად პირნაკლთა მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისაPage: 42r  ხატთა ქუჱშე. ხოლო ოდეს იმრჩობლსხმითგარდა\სლჳთოს, მაშინ ზემოჰჴსენებულთა მათ ხატთა ქუჱშე (რომელ არიან პირნაკლისა ხატნი მესამე, მეოთხე და მეხუთე) არარაჲმე აქუნდეს დაყენებაჲ მიმოხრისა. 2.ვჰსციქუ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს ვჷდ მარცუალსა, მაგალ.: ვჰსციქუჱვჷდ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსციქჳდე. ხოლო გასხმითგარდასლჳთდების ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვაციქუჱბ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვაციქუჱბინებ. ხოლო განვლის მერმეღა ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მებრ პირუჱლისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 3. ვჰსუქ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს ჷდ მარცუალსა, მაგალ.: ვჰსუქჷდ და მყოობადსა შინა , მაგალ.,: ვჰსუქდე, ხოლო ისხმითგარდასლჳთდების ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვასუქჱბ. და იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდების, მაგალ.: ვასუქებინებ. ხოლო ხატთა მიმართ ყოველთა პირნაკლთასა არს ცნობა ამისი მებრ ხატთა ზემოთა. 4.ვჰსწუხ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს ჷდ მარცუალსა, მაგალ.: ვჰსწუხჷდ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსწუხდე. ხოლო გასხმითგარდასლჳთდების ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვაწუხჱბ. და იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდების, მაგალ.: ვაწუხებინებ. ხოლო ხატთა მიმართ პირნაკლთასა არს ცნობა ამისი ვითა ხატთა ზემოთა.


Chapter: 74  
თჳს მიმოხრისა მეექუსისა უღლჳლებისა მეორისა ხატისა ზმნისა უმეშუჱობითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსციქუ   ჰსციქუ   ჰსციქუს
      
მრა.   ვჰსციქუთ   ჰსციქუთ   ჰსციქუჱნ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსციქუდი   ჰსციქუდი   ჰსციქუდის
      
მრა.   ვჰსციქუდით   ჰსციქუდით   ჰსციქუდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსციქუჱვჷდ   ჰსციქუჱვჷდ   ჰსციქუდა
      
მრა.   ვჰსციქუჱთ   ჰსციქუჱთ   ჰსციქუჱს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიციქჳეს   გიციქჳეს   უციქჳეს
      
მრა.   გვიციქჳეს   გიციქჳესთ   უციქჳესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:

Page: 42v 
Paragraph: 6     
   მხო.   მეციქუა   გეციქუა   ეციქუა

      
მრა.   გუჱციქუა   გეციქუათ   ეციქუათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსციქჳდე   ჰსციქჳდე   ჰსციქჳდეს
      
მრა.   ვჰსციქჳდეთ,   ჰსციქჳდეთ   ჰსციქჳდენ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ჰსციქუჱვჷდ,   ნუ ჰსციქუ   ჰსციქჳდეს,   ნუ ჰსციქუს
      
მრა.   ჰსციქუჱთ,   ნუ ჰსციქუთ   ჰსციქჳდენ,   ნუ ჰსციქუჱნ


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ჰსციქჳდე,   ნუ ჰსციქჳდე   ჰსციქჳდეს,   ნუ ჰსციქჳდეს
      
მრა.   ვჰსციქჳდეთ,   ნუ ვჰსციქჳდეთ   ჰსციქჳდეთ,   ნუ ჰსციქჳდეთ
      
ჰსციქჳდენ,   ნუ ჰსციქჳდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰსციქუდე   ჰსციქუდე   სციქუდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰსციქუდეთ   ჰსციქუდეთ   ჰსციქუდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰსციქუდი   ჰსციქუდი   ჰსციქუდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰსციქუდით   ჰსციქუდით   ჰსციქუდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიციქჳეს   გიციქჳეს   უციქჳეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიციქჳეს   გიციქჳესთ   უციქჳესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეციქუა   გეციქუა   ეციქუა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱციქუა   გეციქუათ   ეციქუათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ციქუად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ: ციქუადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მციქუჱლი, მციქუჱლისა, მციქუჱლსა, მციქუჱლი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ციქული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საციქუჱლი.
Page: 43r 
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ციქუა, ციქჳსა, ციქუასა, ციქუაჲ




Chapter: 75  
თჳს მიმოხრისა მეექუსისა უღლჳლებისა მეორის ხატისა სხმითგარდასვლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაციქუჱბ   აციქუჱბ   აციქუჱბს
      
მრა.   ვაციქუჱბთ   აციქუჱბთ   აციქუჱბენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაციქუჱბდი   აციქუჱბდი   აციქუჱბდის
      
მრა.   ვაციქუჱბდით   აციქუჱბდით   აციქუჱბდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაციქუჱ   აციქუჱ   აციქუა
      
მრა.   ვაციქუჱთ   აციქუჱთ   აციქუჱს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიციქუჱბიეს   გიციქუჱბიეს   უციქუჱბიეს
      
მრა.   გვიციქუჱბიეს   გიციქუჱბიესთ   უციქუჱბიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეციქჳნა   გეციქჳნა   ეციქჳნა
      
მრა.   გუჱციქჳნა   გეციქჳნათ   ეციქჳნათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიციქვო   იციქვო   იციქვოს
      
მრა.   ვიციქვოთ   იციქვოთ   იციქვონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აციქუჱ,   ნუ აციქუჱბ   აციქვოს,   ნუ აციქუჱბს
      
მრა.   აციქუჱთ,   ნუ აციქუჱბთ   აციქვონ,   ნუ აციქუჱბენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აციქუჱბდე,   ნუ აციქუჱბდე   აციქუჱბდეს,   ნუ აციქუჱბდეს
      
მრა.   ვაციქუჱბდეთ,   ნუ ვაციქუჱბდეთ   აციქუჱბდეთ,   ნუ აციქუჱბდეთ
      
აციქუჱბდენ,   ნუ აციქუჱბდენ


Page: 43v 
Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაციქუჱბდე   აციქუჱბდე   აციქუჱბდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაციქუჱბდეთ   აციქუჱბდეთ   აციქუჱბდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაციქუჱბდი   აციქუჱბდი   აციქუჱბდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაციქუჱბდით   აციქუჱბდით   აციქუჱბდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიციქუჱბიეს   გიციქუჱბიეს   უციქუჱბიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიციქუჱბიეს   გიციქუჱბიესთ   უციქუჱბიესთ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეციქჳნა   გეციქჳნა   ეციქჳნა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱციქჳნა   გეციქჳნათ   ეციქჳნათ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ციქუჱბად.
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: ციქუჱბადი.
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ: მციქუჱბელი, მციქუჱბელისა, მციქუჱბელსა, მციქუჱბელი.
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ციქუჱბული.
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: საციქუჱბელი.
Paragraph: 19     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ციქუჱბა, ციქუჱბისა, ციქუჱბასა, ციქუჱბაჲ.


Chapter: 76  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიციქუჱბი   იციქუჱბი   იციქუჱბის
      
მრა.   ვიციქუჱბით   იციქუჱბით   იციქუჱბიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიციქუჱბოდი   იციქუჱბოდით   იციქუჱბოდის
      
მრა.   ვიციქუჱბოდით   იციქუჱბოდით   იციქუჱბოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიციქუჱ   იციქუჱ   იციქუა
Page: 44r 
Paragraph: 4     
   მრა.   ვიციქუჱთ   იციქუჱთ   იციქუჱს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ციქუჱბულვარ   ციქუჱბულხარ   ციქუჱბულარს
      
მრა.   ციქუჱბულვართ   ციქუჱბულხართ   ციქუჱბულარიან


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ციქუჱბულვიყავ   ციქუჱბულიყავ   ციქუჱბულიყო
      
მრა.   ციქუჱბულვიყუჱნით   ციქუჱბულიყუჱნით   ციქუჱბულიყუნენ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიციქუო   იციქუო   იციქუოს
      
მრა.   ვიციქუოთ   იციქუოთ   იციქუონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იციქუჱ,   ნუ იციქუჱბი   იციქუოს,   ნუ იციქუჱბის
      
მრა.   იციქუჱთ,   ნუ იციქუჱბით   იციქუონ,   ნუ იციქუჱბიან


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იციქუჱბოდე,   ნუ იციქუჱბოდე   იციქუჱბოდეს,   ნუ იციქუჱბოდეს
      
მრა.   ვიციქუჱბოდეთ,   ნუ ვიციქუჱბოდეთ   იციქუჱბოდეთ,   ნუ იციქუჱბოდეთ
      
იციქუჱბოდენ,   ნუ იციქუჱბოდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიციქუჱბოდე   იციქუჱბოდე   იციქუჱბოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიციქუჱბოდეთ   იციქუჱბოდეთ   იციქუჱბოდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიციქუჱბოდი   იციქუჱბოდი   იციქუჱბოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიციქუჱბოდით   იციქუჱბოდით   იციქუჱბოდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ციქუჱბულვარ   ციქუჱბულხარ   ციქუჱბულარს
      
მრა.   ვაშათუ   ციქუჱბულვართ   ციქუჱბულხართ   ციქუჱბულარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ციქუჱბულვიყავ   ციქუჱბულიყავ   ციქუჱბულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ციქუჱბულვიყუჱნით   ციქუჱბულიყუჱნით   ციქუჱბულიყუნენ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.


Page: 44v 
Tavi: 12  
თავი მეათორმეტე
Chapter: 77  
თჳს მეშჳდისა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
ცნობაჲ ჩუჱნი მეშჳდისა მიმართ უღლჳლებისა ესე არს:

Paragraph: 2     
უღლჳლება მეშჳდე შეცვულჰყოფს ქუჱშე თჳსსა შემოქმედებითისა ზმნისა ხატსა ერთსა ოდენ, რომელა ვჰსძრცჳ. ესე სრულსა შინა დროსა თჳსსა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსძარცუჱ და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსძარცვო. ხოლო ისხმითგარდასლჳთდების ნაკუჱთ-შესახედავითა მრჩობლსხმითგარდასლჳთისათა, მაგალ.: ვაძრცუჱვინებ და იმრჩობლსხმითგარდასლჳთდების, მაგალ.: ვაძრცუჱვინებინებ. ხოლო ქუჱშე პირნაკლისა პირუჱლის და მეორის ხატისა მიმოიხრების თჳსისა შესახედავისა და დანაკუჱთებისა უცუალებელად. და მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა ხატთა ქუჱშე გასხმითგარდასლჳთებული და არა მრჩობლსხმითგარდასლჳთებული მიმოიხრების მით, რომელ დაღათუ სხმითგარდასლჳთ ქმნილ არს, მაგრა მჰსგავსი არს მრჩობლსხმითგარდასლჳთისა.


Chapter: 78  
თჳს მიმოხრისა მეშჳდისა უღლჳლებისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსძრცჳ   ჰსძრცჳ   ჰსძრცჳს
      
მრა.   ვჰსძრცჳთ   ჰსძრცჳთ   ჰსძრცჳან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსძრცჳდი   ჰსძრცჳდი   ჰსძრცჳდის
      
მრა.   ვჰსძრცჳდით   ჰსძრცჳდით   ჰსძრცჳდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსძარცუჱ   ჰსძარცუჱ   ჰსძარცუა
      
მრა.   ვჰსძარცუჱთ   ჰსძარცუჱთ   ჰსძარცუჱს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიძრცჳეს   გიძრცჳეს   უძრცჳეს
      
მრა.   გვიძრცჳეს   გიძრცჳესთ   უძრცჳესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:

Page: 45r 
Paragraph: 6     
   მხო.   მეძარცუა   გეძარცუა   ეძარცუა

      
მრა.   გუჱძარცუა   გეძარცუათ   ეძარცუათ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვჰსძარცვო   ჰსძარცვო   ჰსძარცვოს
      
მრა.   ვჰსძარცვოთ   ჰსძარცვოთ   ჰსძარცვონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ჰსძარცუჱ,   ნუ ჰსძრცჳ   ჰსძარცვოს, ნუ ჰსძრცჳს
      
მრა.   ჰსძარცუჱთ,   ნუ ჰსძრცჳთ   ჰსძარცვონ, ნუ ჰსძრცჳან


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ჰსძრცჳდე,   ნუ ჰსძრცჳდე   ჰსძრცჳდეს, ნუ ჰსძრცჳდეს
      
მრა.   ვჰსძრცჳდეთ,   ნუ ვჰსძრცჳდეთ,   ჰსძრცჳდეთ, ნუ ჰსძრცჳდეთ
      
ჰსძრცჳდენ,   ნუ ჰსძრცჳდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰსძრცჳდე   ჰსძრცჳდე   ჰსძრცჳდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰსძრცჳდეთ   ჰსძრცჳდეთ   ჰსძრცჳდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვჰსძრცჳდი   ჰსძრცჳდი   ჰსძრცჳდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვჰსძრცჳდით   ჰსძრცჳდით   ჰსძრცჳდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიძრცჳეს   გიძრცჳეს   უძრცჳეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიძრცჳეს   გიძრცჳესთ   უძრცჳესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეძარცუა   გეძარცუა   ეძარცუა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱძარცუა   გეძარცუათ   ეძარცუათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ძრცუად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: ძრცუადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მძრცუჱლი, მძრცუჱლისა, მძრცუჱლსა, მძრცუჱლი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ძრცული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საძრცუჱლი.
Page: 45v 
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ძრცუა, ძრცჳსა, ძრცუასა, ძრცუაჲ.



Chapter: 79  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱბი   იძრცუჱბი   იძრცუჱბის
      
მრა.   ვიძრცუჱბით   იძრცუჱბით   იძრცუჱბიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱბოდი   იძრცუჱბოდი   იძრცუჱბოდის
      
მრა.   ვიძრცუჱბოდით   იძრცუჱბოდით   იძრცუჱბოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძარცუჱ   იძარცუჱ   იძარცუა
      
მრა.   ვიძარცუჱნით   იძარცუჱნით   იძარცუნენ


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ძრცჳლვარ   ძრცჳლხარ   ძრცჳლარს
      
მრა.   ძრცჳლვართ   ძრცჳლხართ   ძრცჳლარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ძრცჳლვიყავ   ძრცჳლიყავ   ძრცჳლიყო
      
მრა.   ძრცჳლვიყუჱნით   ძრცჳლიყუჱნით   ძრცჳლიყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძარცვო   იძარცვო   იძარცვოს
      
მრა.   ვიძარცვოთ   იძარცვოთ   იძარცვონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იძარცუჱ,   ნუ იძრცუჱბი   იძარცვოს,   ნუ იძრცუჱბის
      
მრა.   იძარცუჱნით,   ნუ იძრცუჱბით   იძარცვონ,   ნუ იძრცუჱბიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იძრცუჱბოდე,   ნუ იძრცუჱბოდე   იძრცუჱბოდეს,   ნუ იძრცუჱბოდეს
      
მრა.   ვიძრცუჱბოდეთ,   ნუ ვიძრცუჱბოდეთ   იძრცუჱბოდეთ,   ნუ იძრცუჱბოდეთ
      
იძრცუჱბოდენ,   ნუ იძრცუჱბოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:

Page: 46r 
Paragraph: 10     
   მხო.   ვაშათუ   ვიძრცუჱბოდე   იძრცუჱბოდე   იძრცუჱბოდეს

      
მრა.   ვაშათუ   ვიძრცუჱბოდეთ   იძრცუჱბოდეთ   იძრცუჱბოდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიძრცუჱბოდი   იძრცუჱბოდი   იძრცუჱბოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიძრცუჱბოდით   იძრცუჱბოდით   იძრცუჱბოდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ძრცჳლვარ   ძრცჳლხარ   ძრცჳლარს
      
მრა.   ვაშათუ   ძრცჳლვართ   ძრცჳლხართ   ძრცჳლარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ძრცჳლვიყავ   ძრცჳლიყავ   ძრცჳლიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ძრცჳლვიყუჱნით   ძრცჳლიყუჱნით   ძრცჳლიყუნენ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათვის მებრივე


Chapter: 80  
თჳს მიმოხრისა მეშჳდისა უღლჳლებისა სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაძრცუჱჳნებ   აძრცუჱჳნებ   აძრცუჱჳნებს
      
მრა.   ვაძრცუჱჳნებთ   აძრცუჱჳნებთ   აძრცუჱჳნებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაძრცუჱჳნებდი   აძრცუჱჳნებდი   აძრცუჱჳნებდის
      
მრა.   ვაძრცუჳნებდით   აძრცუჱჳნებდით   აძრცუჱჳნებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაძრცუჱჳნე   აძრცუჱჳნე   აძრცუჱჳნა
      
მრა.   ვაძრცუჱჳნეთ   აძრცუჱჳნეთ   აძრცუჱჳნეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიძრცუჱჳნებია   გიძრცუჱჳნებია   უძრცუჱჳნებია
      
მრა.   გვიძრცუჱჳნებია   გიძრცუჱჳნებიათ   უძრცუჱჳნებიათ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეძარცჳნა   გეძარცჳნა   ეძარცჳნა
      
მრა.   გუჱძარცჳნა   გეძარცჳნათ   ეძარცჳნათ


Page: 46v 
Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაძრცუჱჳნო   აძრცუჱჳნო   აძრცუჱჳნოს
      
მრა.   ვაძრცუჱჳნოთ   აძრცუჱჳნოთ   აძრცუჱჳნონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აძრცუჱჳნე,   ნუ აძრცუჱჳნებ   აძრცუჱჳნოს, ნუ აძრცუჱჳნებს
      
მრა.   აძრცუჱჳნეთ,   ნუ აძრცუჱჳნებთ   აძრცუჱჳნონ, ნუ აძრცუჱჳნებენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აძრცუჱჳნებდე,   ნუ აძრცუჱჳნებდე   აძრცუჱჳნებდეს,   ნუ აძრცუჱჳნებდეს
      
მრა.   ვაძრცუჱჳნებდეთ,   ნუ ვაძრცუჱჳნებდეთ   აძრცუჱჳნებდეთ,   ნუ აძრცუჱჳნებდეთ
      
აძრცუჱჳნებდენ,   ნუ აძრცუჱჳნებდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაძრცუჱჳნებდე   აძრცუჱჳნებდე   აძრცუჱჳნებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაძრცუჱჳნებდეთ   აძრცუჱჳნებდეთ   აძრცუჱჳნებდენ


Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაძრცუჱჳნებდი   აძრცუჱჳნებდი   აძრცუჱჳნებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაძრცუჱჳნებდით   აძრცუჱჳნებდით   აძრცუჱჳნებდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიძრცუჱჳნებია   გიძრცუჱჳნებია   უძრცუჱჳნებია
      
მრა.   ვაშათუ   გვიძრცუჱჳნებია   გიძრცუჱჳნებიათ   უძრცუჱჳნებიათ


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეძარცჳნა   გეძარცჳნა   ეძარცჳნა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱძარცჳნა   გეძარცჳნათ   ეძარცჳნათ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ძრცუჱჳნებად.
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: ძრცუჱჳნებადი.
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მძრცუჱჳნებელი, მძრცუჱჳნებელისა, მძრცუჱჳნებელსა, მძრცუჱჳნებელი.
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: ძრცუჱჳნებული.
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: საძრცუჱჳნებელი.
Paragraph: 19     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: ძრცუჱჳნება, ძრცუჱჳნებისა, ძრცუჱჳნებასა, ძრცუჱჳნებაჲ.


Page: 47r 
Chapter: 81  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱჳნები   იძრცუჱჳნები   იძრცუჱჳნების
      
მრა.   ვიძრცუჱჳნებით   იძრცუჱჳნებით   იძრცუჱჳნებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱჳნებოდი   იძრცუჱჳნებოდი   იძრცუჱჳნებოდის
      
მრა.   ვიძრცუჱჳნებოდით   იძრცუჱჳნებოდით   იძრცუჱჳნებოდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱჳნე   იძრცუჱჳნე   იძრცუჱჳნა
      
მრა.   ვიძრცუჱჳნეთ   იძრცუჱჳნეთ   იძრცუჱჳნეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ძრცუჱჳნებულვარ   ძრცუჱჳნებულხარ   ძრცუჱჳნებულარს
      
მრა.   ძრცუჱჳნებულვართ   ძრცუჱჳნებულხართ   ძრცუჱჳნებულარიან


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ძრცუჱჳნებულვიყავ   ძრცუჱჳნებულიყავ   ძრცუჱჳნებულიყო
      
მრა.   ძრცუჱჳნებულვიყუჱნით   ძრცუჱჳნებულიყუჱნით   ძრცუჱჳნებულ-იყუნენ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიძრცუჱჳნო   იძრცუჱჳნო   იძრცუჱჳნოს
      
მრა.   ვიძრცუჱჳნოთ   იძრცუჱჳნოთ   იძრცუჱჳნონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იძრცუჱჳნე,   ნუ იძრცუჱჳნები   იძრცუჱჳნოს,   ნუ იძრცუჱჳნების
      
მრა.   იძრცუჱჳნეთ,   ნუ იძრცუჱჳნებით   იძრცუჱჳნონ,   ნუ იძრცუჱჳნებიან


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იძრცუჱჳნებოდე,   ნუ იძრცუჱჳნებოდე   იძრცუჱჳნებოდეს,   ნუ იძრცუჱჳნებოდეს
      
მრა.   ვიძრცუჱჳნებოდეთ,   ნუ ვიძრცუჱჳნებოდეთ   იძრცუჱჳნებოდეთ,   ნუ იძრცუჱჳნებოდეთ იძრცუჱჳნებოდენ, ნუ იძრცუჱჳნებოდენ


Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ: მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიძრცუჱჳნებოდე   იძრცუჱჳნებოდე   იძრცუჱჳნებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიძრცუჱჳნებოდეთ   იძრცუჱჳნებოდეთ   იძრცუჱჳნებოდენ


Page: 47v 
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიძრცუჱჳნებოდი   იძრცუჱჳნებოდი   იძრცუჱჳნებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიძრცუჱჳნებოდით   იძრცუჱჳნებოდით   იძრცუჱჳნებოდიან


Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ძრცუჱჳნებულვარ   ძრცუჱჳნებულხარ   ძრცუჱჳნებულარს
      
მრა.   ვაშათუ   ძრცუჱჳნებულვართ   ძრცუჱჳნებულხართ   ძრცუჱჳნებულარიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ძრცუჱჳნებულვიყავ   ძრცუჱჳნებულიყავ   ძრცუჱჳნებულიყო
      
მრა.   ვაშათუ   ძრცუჱჳნებულვიყუჱნით   ძრცუჱჳნებულიყუჱნით   ძრცუჱჳნებულიყუნენ


Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Chapter: 82  
Paragraph: 1     
უმეშუჱობითნი ვიდრემე ზმნანი უღლჳლებისა ამის ქუჱშე ხატნი ორნი ოდენ პოვნილ არიან, მაგალ.:


      
ვჰკჳრ   ვიკჳრუჱ   ვიკჳრვო   იკჳრუჱ
      
ვიტყჳ   ვჰსთქუ   ვჰსთქუა   ჰსთქუ


Chapter: 83  
Paragraph: 1     
ეგსახედ ესენიცა მეშჳდისა უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნი, წარმონი უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, მიმოიხრებიან, მაგალ.:


      
ვაკჳრუჱბ         


Paragraph: 2     
ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაკჳრუჱბინებ         
      
ვათქმევ         


Paragraph: 3     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვათქმევინებ         


Page: 48r 
Tavi: 13  
თავი მეათსამმეტე
Chapter: 84  
თჳს მერჳსა ზმნათა უღლჳლებისა და მიმოხრათა მათთა


Paragraph: 1     
წინდადებულ ვჰყოფთ ჩუჱნთადმი ღრამმატიკოსთა მერჳსათჳს ზმნათა უღლჳლებისა და ქუჱშე მისსა შეცვულთასა ზედმიწევნილებასა ჩუჱნსა შემდგომთა შინა:

Paragraph: 2     
უღლჳლება მერუჱ შეცვულჰყოფს ქუჱშე თჳსსა ხატთა 7. 1 არს ვჰნერჷგ. ესე სრულსა დროსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰნერგე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰნერგო. ესე იქცევის სხმიგარდასლჳთად მრჩობლსხმითგარდასლჳთისამებრ შესახედავისა და დანაკუჱთებისა, მაგალ.: ვანერგინებ და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვანერგინებინებ. ხოლო მიმოიხრების პირნაკლისა პირუჱლისა და მეორისა ხატთა ქუჱშე უცუალებელად თჳსისა თჳსებისა. ხოლო მესამისა, მეოთხისა და მეხუთისა გამრჩობლსხმითგარდასლჳთებული მიმოიხრების. 2.ვიქჷმ. ესე სრულსა დროსა შინა საშუალ შემოიყუანს და განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰქმენ და მყოობადსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰქმნა. ხოლო ისხმითგარდასლჳთების სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დადებითა, მაგალ.: ვაქმნევ. და მრჩობლსხმითგარდასლჳთად, მაგალ.: ვაქმნევინებ. ხოლო ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ პირუჱლისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 3.მჰრწამჷს. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვირწმუნე და მყოობადსა შინა საშუალ შემოიყუანს ჴმოვანსა , მაგალ.: მჰრწმენეს. ხოლო სხმითგარდასლჳთებს ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვარწმენებ. და მრჩობლსხმითგარდასლჳთებს, მაგალ.: ვარწმენებინებ. ხოლო ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ პირუჱლისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 4.ვჰსწერჷტ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰსწერტე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰსწერტო. ხოლო სხმითგარდასლჳთ ქცევა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთ ქცევა და პირნაკლთა ხუთთავე ხატთა ქუჱშე მიმოხრა იცნობების მებრ მეორისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 5.ვჰხეთჷქ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰხეთქე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰხეთქო. ხოლო სხმითგარდასლჳთ ქცევა და მრჩობლსხმითგარდასლჳთ ქცევა და ხუთთავე ხატთა ქუჱშე პირნაკლთასა მიმოხრაჲ იქმნების მებრ ხატისა მეორისა ამისა უღლჳლებისა. 6.ვჰღერჷღ . ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰღერღე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰღერღო. ხოლო სხმითგარდასლჳთებს ქუჱშე დადებითა სხჳსა უღლჳლებისათა, მაგალ.: ვაღერღებ.Page: 48v  და მრჩობლსხმითგარდასლჳ\თებს, მაგალ.: ვაღერღინებ. ხოლო ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა იქცევის და მიმოიხრების მებრ პირუჱლისა ხატისა ამის უღლჳლებისა. 7.ვჰრეცჷხ. ესე სრულსა შინა განიკიდურებს , მაგალ.: ვჰრეცხე და მყოობადსა შინა , მაგალ.: ვჰრეცხო. ხოლო სხმითგარდასლჳთ ქცევა ამისი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთ ქცევა და ხუთთავე ხატთა მიმართ პირნაკლთასა მიმოხრაჲ იქმნების მებრ პირუჱლისა და მეორისა ხატისა ამის უღლჳლებისა.


Chapter: 85  
თჳს მიმოხრისა მერჳსა ამის უღლჳლებისა მეორისა ხატისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   მწადჷს   გწადჷს   ჰსწადჷს
      
მრა.   გუწადჷს   გწადჷსთ   ჰსწადჷსთ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   მწადდის   გწადდის   ჰსწადდის
      
მრა.   გუწადდის   გწადდისთ   ჰსწადდისთ


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადე   იწადე   იწადა
      
მრა.   ვიწადეთ   იწადეთ   იწადეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიწადიეს   გიწადიეს   უწადიეს
      
მრა.   გვიწადიეს   გიწადიესთ   უწადიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეწადა   გეწადა   ეწადა
      
მრა.   გუჱწადა   გეწადათ   ეწადათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადო   იწადო   იწადოს
      
მრა.   ვიწადოთ   იწადოთ   იწადონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იწადე,   ნუ იწადებ   იწადოს,   ნუ იწადებს
      
მრა.   იწადეთ,   ნუ იწადებთ   იწადონ,   ნუ იწადებენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:

Page: 49r 
Paragraph: 9     
   მხო.   იწადებდე,   ნუ იწადებდე   იწადებდეს, ნუ იწადებდეს

      
მრა.   ვიწადებდეთ,   ნუ ვიწადებდეთ   იწადებდეთ, ნუ იწადებდეთ
      
იწადებდენ,   ნუ იწადებდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწადებდე   იწადებდე   იწადებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწადებდეთ   იწადებდეთ   იწადებდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწადებდი   იწადებდი   იწადებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწადებდით   იწადებდით   იწადებდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიწადიეს   გიწადიეს   უწადიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიწადიეს   გიწადიესთ   უწადიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეწადა   გეწადა   ეწადა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱწადა   გეწადათ   ეწადათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: წადებად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: წადებადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მწადებელი, მწადებელისა, მწადებელსა, მწადებელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: წადებული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საწადელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: წადება, წადებისა, წადებასა, წადებაჲ.


Chapter: 86  
თჳს ვნებითისა მისვე ხატისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადები   იწადები   იწადების
      
მრა.   ვიწადებით   იწადებით   იწადებიან


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადებოდი   იწადებოდი   იწადებოდის
Page: 49v 
Paragraph: 3     
   მრა.   ვიწადებოდით   იწადებოდით   იწადებოდიან


Paragraph: 4     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადე   იწადე   იწადა
      
მრა.   ვიწადეთ   იწადეთ   იწადეს


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   წადებულვარ   წადებულხარ   წადებულარს
      
მრა.   წადებულვართ   წადებულხართ   წადებულარიან


Paragraph: 6     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   წადებულვიყავ   წადებულიყავ   წადებულიყო
      
მრა.   წადებულვიყუჱნით   წადებულიყუჱნით   წადებულიყუნენ


Paragraph: 7     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვიწადო   იწადო   იწადოს
      
მრა.   ვიწადოთ   იწადოთ   იწადონ


Paragraph: 8     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   იწადე,   ნუ იწადები   იწადოს,   ნუ იწადების
      
მრა.   იწადეთ,   ნუ იწადებით   იწადონ,   ნუ იწადებიან


Paragraph: 9     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   იწადებოდე,   ნუ იწადებოდე   იწადებოდეს,   ნუ იწადებოდეს
      
მრა.   ვიწადებოდეთ*,   ნუ ვიწადებოდეთ   იწადებოდეთ,   ნუ იწადებოდეთ
      
იწადებოდენ,   ნუ იწადებოდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწადებოდე   იწადებოდე   იწადებოდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწადებოდეთ   იწადებოდეთ   იწადებოდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვიწადებოდი   იწადებოდი   იწადებოდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვიწადებოდით   იწადებოდით   იწადებოდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   წადებულვარ   წადებულხარ   წადებულარს
      
მრა.   ვაშათუ   წადებულვართ   წადებულხართ   წადებულარიან


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:

Page: 50r 
Paragraph: 14     
   მხო.   ვაშათუ   წადებულვიყავ   წადებულიყავ   წადებულიყო

      
მრა.   ვაშათუ   წადებულვიყუჱნით   წადებულიყუჱნით   წადებულიყუნენ


Paragraph: 15     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.



Chapter: 87  
თჳს მიმოხრისა მერჳსა უღლჳლებისა მეორისა ხატისა სხმითგარდასლჳთისა ზმნისა შემოქმედებითისა


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწადებ   აწადებ   აწადებს
      
მრა.   ვაწადებთ   აწადებთ   აწადებენ


Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწადებდი   აწადებდი   აწადებდის
      
მრა.   ვაწადებდით   აწადებდით   აწადებდიან


Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწადე   აწადე   აწადა
      
მრა.   ვაწადეთ   აწადეთ   აწადეს


Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მიწადებიეს   გიწადებიეს   უწადებიეს
      
მრა.   გვიწადებიეს   გიწადებიესთ   უწადებიესთ


Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   მეწადებინა   გეწადებინა   ეწადებინა
      
მრა.   გუჱწადებინა   გეწადებინათ   ეწადებინათ


Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაწადო   აწადო   აწადოს
      
მრა.   ვაწადოთ   აწადოთ   აწადონ


Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.:


      
მხო.   აწადე,   ნუ აწადებ   აწადოს,   ნუ აწადებს
      
მრა.   აწადეთ,   ნუ აწადებთ   აწადონ,   ნუ აწადებენ


Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   აწადებდე,   ნუ აწადებდე   აწადებდეს,   ნუ აწადებდეს
Page: 50v 
Paragraph: 9     
   მრა.   ვაწადებდეთ,   ნუ ვაწადებდეთ,   აწადებდეთ   ნუ აწადებდეთ
      
აწადებდენ,   ნუ აწადებდენ


Paragraph: 10     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწადებდე   აწადებდე   აწადებდეს
      
მრა.   ვაშათუ   ვაწადებდეთ   აწადებდეთ   აწადებდენ


Paragraph: 11     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   ვაწადებდი   აწადებდი   აწადებდის
      
მრა.   ვაშათუ   ვაწადებდით   აწადებდით   აწადებდიან


Paragraph: 12     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მიწადებიეს   გიწადებიეს   უწადებიეს
      
მრა.   ვაშათუ   გვიწადებიეს   გიწადებიესთ   უწადებიესთ


Paragraph: 13     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.:


      
მხო.   ვაშათუ   მეწადებინა   გეწადებინა   ეწადებინა
      
მრა.   ვაშათუ   გუჱწადებინა   გეწადებინათ   ეწადებინათ


Paragraph: 14     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.

Paragraph: 15     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: წადინებად.
Paragraph: 16     
მყოობადი, მაგალ.: წადინებადი.
Paragraph: 17     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მაწადებელი, მაწადებელისა, მაწადებელსა, მაწადებელი.
Paragraph: 18     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: წადინებული.
Paragraph: 19     
მყოობადი, მაგალ.: საწადებელი.
Paragraph: 20     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: წადინება, წადინებისა, წადინებასა, წადინებაჲ.

Chapter: 88  
Paragraph: 1     
ხოლო ვნებითი ზმნისა ამის სხმითგარდასლჳთისა იქმნების მებრ ზემოგარდადებულისა პირუჱლსახის ზმნისა ვნებითისა ყოველსა შინა დროსა და სქესსა, ვითარ იგი გარდაიცა (*).

Chapter: 89  
Paragraph: 1     
უმეშუჱობითნი ვიდრემე ზმნანი უღლჳლებისა ამის ქუჱშენი სამნი ოდენ პოვნილ არიან, მაგალ.:


      
ვჰბორჷგ   ვჰბორჷგდ   ვჰბორგდე   ჰბორჷგდ
      
მწყურჷს   მწყუროდა   მწყუროდეს   გწყუროდეს


Page: 51r 
Paragraph: 2     
და ბრძანებითი ესე არა აწმყო არს არკანონიერებისაგან ზმნისა.


      
ვორჷძ   ვორჷძდ*   ვორძდე   ორძჷდ.


Paragraph: 3     
არს კუალად პოვნილ ზმნაჲ უმეშუჱობითი ქუჱშე უღლჳლებისა ამის, მაგალ.: მიჴმჷს. ეს ოთხთავე ნამყოთა დროთა შინა გამხოლოვდების, დაღათუ არა პიროვნებითად, ვინაჲთგან სამთა პირთა მიმართ მიმოიხრების და ერთსა შინა ნამყოსა დროსა მოხრილად იცნობების, მაგალ.: მიჴმდა. ხოლო მიმოხრა ამისი აქა მაგალითითა იჩუჱნების.


      
მიჴმჷს   მიჴმდა   მიჴმდეს   გიჴმდეს.


Paragraph: 4     
ესეცა მყოობადი არს არკანონიერებისაგან ზმნისა.

Chapter: 90  
Paragraph: 1     
ეგსახედ ესენიცა მერჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვულნი ზმნანი სხმითგარდასლჳთნი და მრჩობლსხმითგარდასლჳთნიცა, წარმონი უმეშუჱობითთა ზმნათაგან, მიმოიხრებიან, მაგალ.:


      
ვაბორგებ         


Paragraph: 2     
ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაბორგებინებ         
      
ვაწყურებ         


Paragraph: 3     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაწყურებინებ         
      
ვაორძებ         


Paragraph: 4     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაორძებინებ         
      
ვაჴმევ         


Paragraph: 5     
ესეცა სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდუა.


      
ვაჴმევინებ         


Page: 51v 
Tavi: 14  
თავი მეათოთხმეტე
Chapter: 91  
თჳს მეექუსისა ხატისა პირნაკლისა ზმნისა, რომელსა აკლს პირი პირუჱლი და მეორე და მიმოხრისა მისისა ხატშემოქმედებითისამებრ


Paragraph: 1     
საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: თოვს.
Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.: თოვდის
Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.: ითოვა
Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.: უთოვიეს
Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.: ეთოვა
Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.: ითოვოს
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: ითოვოს
Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ: თოვდინ
Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.: ვაშათუ თოვდეს
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.: ვაშათუ თოვდის
Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.: ვაშათუ უთოვიეს
Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.: ვაშათუ ეთოვა
Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: თოვად
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: თოვადი
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მთოველი, მთოველისა, მთოველსა, მთოველი
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: თოვილი
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: სათოველი
Paragraph: 19     
სახელზმნაჲ, მაგალ.: თოვა, თოვისა, თოვასა, თოვაჲ.

Chapter: 92  
Paragraph: 1     
თჳს მიმოხრისა ხატვნებითისამებრ მეექუსისა ხატისა პირნაკლისა ზმნისა, რომელსა აკლს პირი პირუჱლი და მეორეჲ საზღურებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: თენდების
Paragraph: 2     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.: თენდებოდის
Page: 52r 
Paragraph: 3     
ნამყოჲ სრული, მაგალ.: გათენდა
Paragraph: 4     
ნამყოჲ უსრულესი, მაგალ.: გათენებულარს
Paragraph: 5     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.: გათენებულიყო
Paragraph: 6     
მყოობადი, მაგალ.: გათენდეს
Paragraph: 7     
ბრძანებითისა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: გათენდინ
Paragraph: 8     
მყოობადი, მაგალ.: გათენდებოდინ
Paragraph: 9     
საწადისა სქესისა აწმყოჲ და მყოობადი, მაგალ.: ვაშათუ გათენდებოდეს
Paragraph: 10     
ნამყოჲ უსრული, მაგალ.: ვაშათუ გათენდებოდის*
Paragraph: 11     
ნამყოჲ სრული და უსრულესი, მაგალ.: ვაშათუ გათენებულარს
Paragraph: 12     
ნამყოჲ უუსრულესი, მაგალ.: ვაშათუ გათენებულიყო
Paragraph: 13     
ხოლო ჳპოტეტიკაჲსათჳს მებრივე.
Paragraph: 14     
უჩინოჲსა სქესისა აწმყოჲ, მაგალ.: თენებად
Paragraph: 15     
მყოობადი, მაგალ.: თენებადი
Paragraph: 16     
მიმღეობა აწმყოჲ, მაგალ.: მთენებელი, მთენებელისა, მთენებელსა, მთენებელი
Paragraph: 17     
ნამყოჲ სრული, უსრულესი და უუსრულესი, მაგალ.: გათენებული
Paragraph: 18     
მყოობადი, მაგალ.: გასათენებელი
Paragraph: 19     
სახელზმნა, მაგალ.: თენება, თენებისა, თენებასა, თენებაჲ.
Paragraph: 20     
ხოლო მეექუსისა ამის ხატისა ქუჱშე პირნაკლისა ორჴმოვანითა დაბოლოებითაცა იქმნების მიმოხრა ხატვნებითად, მაგალ.: ცროის*.
Paragraph: 21     
ხოლო ესოდენნი ეკმაოდენ უღლჳლებასა ზმნათასა.



Page: 52v 
Tavi: 15  
თავი მეათხუთმეტე
Chapter: 93  
თჳს თანდებულთა


Paragraph: 1     
თანდებულნი, განმავითარნი სახელთანი, დანიშნჳსამებრ რაჲმესა ვიცანთ მათდამი ოდესმე წინათ დასხმულ და ოდესმე უკანით, რომელთა შორის სხუაობანი და პირადპირადობანი სახელთა მიმართნი აქა დაისხმიან. არიან ამათნი რომელნიმე მაკეთ ბრუნჳსა, მაგალ.: გან, გამო, მიერ, ესე იგი, მამისაგან, შენ გამო, ჩემ მიერ.

Chapter: 94  
Paragraph: 1     
რომელნიმე არიან მიმღენი ბრუნჳსანი, რომელთანი ვიდრემე რომელნიმე არიან ნათესავობითისა ბრუნჳსა, მაგალ.:

      
შორის ეკკლესიისა
      
შორის მღუდელთა   ზედა საყდრისა
      
ქუჱშე ჰსჯულისა
      
გარეგნით ტაძრისა
      
გარეგნით ბჭეთა
      
გარეგან წესისა
      
გარეგნივ გზათა
      
წინაშე მჰსაჯულთა
      
შემდგომად ქადაგებისა
      
იგურდივ ქალაქისა
      
გარდა ხუთთა
      
გარემო ციხეთა
      
სახისა ნაცულად
      
მარჯუჱნით მამისა
      
წინა ლექსისა
      
მდინარეთა იმიერ
      
წიაღ ზღუდისა
      
ზღუდეთა იმრ
      
ამრ ქალაქისა
      
ბუნებისა კერძო
      
პალატისა წინაკერძო
      
უკანაკერძო ციხეთა
      
ზენაკერძო სამყაროჲსა
      
ქუჱშეკერძო ცისა
      
პირისპირ ტაძრისა
      
მიზეზ სიყუარულისა
      
რომლისა მიერ განვჰსცხოველდით
      
ვიდრე ჟამისა და სხუანი.


Chapter: 95  
Paragraph: 1     
რომელნიმე მიმღე არიედ მიცემითისა, მაგრა რომელთაცა მიიღეს ნათესავობითი თანდებულთა, მიცემითიცა მიიღეს. ხოლო თანდებულნი, მიმღებელნი მიცემითისანი, ესენი არიან, მაგალ.:


      
სახლსა შინა
      
მებრ იოანესა
      
ახლორე იეროსალიმისად
      
ახლო პეტრესა
      
თჳნიერ პავლესა
      
პირისპირ ტაძრისა
      
განრემზომ სიმართლესა
Page: 53r 
Paragraph: 2     
   ვიდრე ცად
      
კიდე ამისა
      
\ნათესავადმდე
      
მარჯულ ჩემსა და სხუანი.


Chapter: 96  
Paragraph: 1     
რომელნიმე მიმღე არიან შემასმენლობითისა, მაგრა რომელთაც მიუღიეს შემასმენლობითი, ამათ წრფელობითიცა და ნათესავობითი და მიცემითი, მაგალ.:


      
ვითარცა ნათელი
      
ვითარ ანგელოსი
      
ვითა მოციქული
      
ეგსახედუჱ კაცი
      
ეგრეთვე ქრისტეჲ
      
ეგფერვე ვარდი
      
ესგუარვე ადამატინი
      
ესრეთ იორდანეჲ
      
რეცა მოძღუარი
      
ესერა ქალაქი და სხუანი.


Chapter: 97  
Paragraph: 1     
რომელნიმე მიმღე არიედ დაწყებითისა და არა სხუათა ბრუნუათა, მაგალ.:


      
კიდე პეტრესგან
      
ფარულად მისგან
      
შორს ჩემგან
      
იდუმალ შენგან და სხუანი.


Chapter: 98  
Paragraph: 1     
რომელიმე მიმღე არს მოქმედებითისა ოდენ, მაგალ.: დედითურთ.

Chapter: 99  
Paragraph: 1     
არიან უკუჱ სხუანიცა რომელნიმე თანდებულნი, რომელნიცა გაგონებულ არიან დაჰრთულებითად, რამეთუ დაერთჳან სახელთა ზედა ანუ სხუათა ნაწილთა სიტყჳსათა და იდეასა შეგვიქმენ ჩუჱნ საქმისა, გინა შემკულებისასა, მაგალ.: , უუ, ესი, წარ, უკუ, შე, მი, მო, მიდმო ანუ მიმო, აღ, შთა, და, გან, თან, თანა, მოდგამ, ცა, მცა, რე, ყე, ღა, უკუჱ, ვიდრემე, ცალ, ზე, ოდენ, სადამე, სამე და ესთავე სხუანიცა.
Paragraph: 2     
ხოლო დაიდებიან სახელთა თანა, მაგალ.:


      
ბიწი უბიწო
      
წმიდა უუწმიდესი
      
წმიდა უწმიდესი
      
თქმა წართქმა
      
თქმა უკუთქმა
      
გონება შეგონება
      
გონება მიგონება
      
გონება მოგონება
      
გონება მიდმოგონება
      
გონება მიმოგონება
      
გონება აღგონება
      
გონება შთაგონება
      
დება დადება
      
გდება განგდება
      
ჰსჯა თანჰსჯა
      
სწორი თანასწორი
      
სახელი სახელმოდგამ
      
პეტრე პეტრეცა
      
მოძღუარი მოძღუარიმცა
Page: 53v 
Paragraph: 3     
   უფრო უფრორე
      
უფროს უფროსღა
      
შენ შენ უკუჱ
      
იგი იგი ვიდრემე
      
კერძო ცალკერძო
      
კოსტანტინე კოსტანტინესზე
      
მე მე ოდენ
      
შენ შენ სადამე
      
იგი იგი სამე.


Paragraph: 4     
ამათნი უკუჱ რომელნიმე, ესე იგი, , უუ, ესი, მოდგამ, რე პიროვანსა და ჟამის ქუჱშე დანაკუჱთებულსა ზმნასა ზედა არ დაიდებიან, არცაღა ყე სახელსა ზედა.
Paragraph: 5     
ყოველნი იგი ზემოთქმულნი თანდებულნი სახელისა მიმართ შეისწავებიან მოღებად, ეგსახედ სახელზმნისაცა მიმართ და მიმღეობისა.

Chapter: 100  
Paragraph: 1     
ხოლო ზმნასა ზედაცა დაიდებიან, მაგალ.:


      
ვჰსთქუამ წარვჰსთქუამ
      
ვჰსთქუამ უკუვჰსთქუამ
      
ვჰსთხზავ შევჰსთხზავ
      
ვაგებ მივაგებ
      
ვიღებ მოვიღებ
      
ვიგონებ მიდმოვიგონებ
      
ვჰხრი მიმოვჰხრი
      
ვალ აღვალ
      
ვალ შთავალ
      
ვჰსჯდები დავჰსჯდები
      
ვჰხდი განვჰხდი
      
ვჰსწესობ თანვჰსწესობ
      
ვჰჴმობ თანავჰჴმობ
      
აღვიარებ აღვიარებცა
      
აღმეარა აღმეარამცა
      
დავიწყებიეს დავიწყებიესყე
      
წარსრულვარ წარსრულვარღა
      
ვიტყვი ვიტყჳ უკუჱ
      
შევიყუარებ შევიყუარებ ვიდრემე
      
მეთქუა მეთქუა ოდენ
      
ვალ ვალ სადამე
      
ვიტყოდი ვიტყოდი სამე.


Paragraph: 2     
ხოლო ესევითართა არშესაძლო თანდებულად თქმაჲ, თუმცა არა იყუნესმცა სახელთა ზედა დაჰრთულ. ხოლო თანდებულნი საკუთრად იგინი არიან, რომელნიცა აღაშენებენ ბრუნუასა ანუ ითხოვენ.




Tavi: 16  
თავი მეათექუსმეტე
Chapter: 101  
თჳს ზმნისზედათა


Paragraph: 1     
ზმნისზედათანი ვიდრემე მრავალნი არიან სახენი, რომელთანი ვიეთნიმე ითქმიან ვითარებითად, რამეთუ მოკიდებითა ზმნათათა ასაჩინოებენ ვითარებათა და ვითართა ანუ მოქმედებათა, ანუ ვნებათა. ხოლო სახელნი იგი ანუ არსებითნი, ანუ ზედშესრულნი, იბრუნონ რა, ანუ ეგნენღა თუ თჳს სახედ, ანუ სხმულ იქმნენ მარცუალთა რაჲმეთაგან და ესენი მერმეღა და-რა-ესხნენ ზმნასა, ავითარებენ და ითქმიან ზმნისზედად, მაგალ.:


      
ღამე წარვიდა ქალაქად*
Page: 54r 
Paragraph: 2     
   იდუმალ განუტევა
      
მარჯუჱ განასრია ისარი
      
მჯიღით ქურჯნა და არა წიხნით
      
ძირითურთ აღიფხურა
      
ნარნარად ზრახჳდა
      
ცრემლით ევედრებოდა
      
მე ჩემგან უწყი
      
შენ შენგან გიგულხმიეს
      
ჩუჱნ ჩუჱნგან გვიმეცნიეს
      
თქუჱნ თქუჱნგან გიცნიეს
      
ჩუჱნ ჩუჱნ მიერ განვჰმართლდით
      
თქუჱნ თქუჱნ გამო განმჰსდიდრდით*
      
იგი თავით თჳსით იცნობა
      
ეგე თჳთ გუჱცნობა
      
ცხოვლად იწარმოა
      
კეთილად წარემართა
      
მალიად ვიდოდა
      
ატტიკურად დალექსა
      
შუჱნიერ იუბნა
      
კაცობრივ შეჰსცთა
      
მჰსწრაფლ შეინანა
      
მყის აღდგა
      
იჩქითად აღემართა
      
ანაზდ განჰბრწყინდა
      
ნებსით ჰგუჱმა და სხუანი.


Chapter: 102  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან რაოდენობითად, რამეთუ ზედმოკიდებულნი ზმნისა თანა ასაჩინოებენ რაოდენობათა და რაოდენთა მოქმედებათა ანუ ვნებათა, რომელნიცა დაინიშნჳან ზმნათა მიერ, მაგალ.:


      
რაოდენ დამდაბლდა
      
მცირედ ეთნო
      
ეგოდენ ამაღლდა
      
მცირე რაჲმე ევნო
      
ესოდენ განათლდა
      
კნინ შეწუხნა
      
რაზომ შეიყუარა
      
კნინ ადრე ეურვა
      
ესზომ მიეტევა
      
თჳთოდ განერჩია
      
ეგზომ იგჳრგჳნოსნა
      
თჳთოეულად განეწუალა
      
ერთბამ ვიდოდეს
      
თჳთო-თჳთოდ განესაზღურა
      
ერთგზის ეფუცა დავითს
      
თჳს-თჳსად განესხუავა
      
ორგზის მეფობდა მელქისედეკ
      
ასეულად აღერიცხუა
      
ერთჯერ თქუა ღმერთმან
      
რიცხუჱდად განესიტყუა
      
ორჯერ ეწერა მატიანეჲ
      
მტკავლედად განეზომა
      
მრავალჯერ ეგალობა
      
წყრთეულად განიზომა
Page: 54v 
Paragraph: 2     
   რავდენგზის ესწავა
      
\ორწილ მიეღო
      
მრავალგზის აღეთქუა
      
უხუად იწყალობა
      
ბევრგზის ებრძოლა
      
მჰსთუად ადინა
      
ბევრჯერ ეძლია
      
ჰჴშირად იცროა და სხუანი.


Chapter: 103  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან დროებითად, რამეთუ ზედმოკიდებულნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ დროებითთა მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ოდეს მოხუჱდ
      
რაჟამს იგი გარდამოჴედ
      
მაშინ განგუანათლე
      
აწ შეგვიერთე
      
ძოღან იწყო
      
შარშა ზრახჳდა
      
გუშინ აღგვითქუა
      
დღეს აღგჳსრულა
      
დილას ივნებდა
      
აწვე მოკუდა
      
ხუალისად აღდგა
      
მწუხრსა დაეფლა
      
დანიად აღმოცისკრდა
      
განთიად აღმოიშუა
      
შუაღამესა შინა აღდგა
      
შუადღე ეჩუჱნა მოწაფეთა
      
ვითარ ამაღლდა
      
წინადღე ასწავა
      
უწინარეს უბრძანა
      
მარად ეგოს
      
მარადის შეიერთა
      
ნიადაგ იზიარნა
      
მარადდღე იდიდა
      
მარადჟამ ითაყუანისცემა
      
დღისი დაჰბადა
      
ოდესმე ივნო
      
ამიერითგან იცხოველებს
      
მიერითგან საუკუნოობდა
      
ხუალისაგან იხილვოს
      
ხუალის გამო მოვალს
      
ძუჱლათგან გუასმიეს
      
მაშინდელი ირწმუნეს
      
დღეინდელი აღიარეს
      
აწინდელი აღაყუავილეს
Page: 55r 
Paragraph: 2     
   მჰსწრაფლად შეიწყნარეს
      
ჯერეთ სულგრძელებს
      
მერმე განჰსაჯოს
      
ვიდრე ინებოს
      
ვიდრეღა მოვიდეს
      
ვიდრემდე იმჰსაჯულოს
      
ვირე განაგებდეს
      
უწინარეს ეგულვა
      
ვიდრემდის ეგულვების
      
დღესადმდე ჰსუფევს
      
დროდმდე შეიწყნარებს
      
ჟამადმდე აგებს
      
ამიერ მიჰსცუალებს
      
იმიერ მიითუალავს
      
ადრე მიუტევებს
      
გვიანადრე განჰრისხნების
      
ნელიად ჰსწურთის \და სხუანი.


Chapter: 104  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან ადგილობითად, მით რომელ ზედმონაბნი ზმნისა თანა ცხადჰყოფენ ადგილობითისა მოდგამთა მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
სადა ეძიებდა
      
მუნ ჰპოვა
      
აქა მოაკუდინებდა
      
იქა აცხოველებდა
      
ადგიდ-ადგიდ ვიდოდა
      
ყოველსა ადგილსა იცნობებოდა
      
სხუასა ადგილსა განჰცხადნა
      
ვისმე მიჰმართა
      
ზესთა ამაღლდა
      
ქუჱ დაჰსჯდა
      
ქუჱშე დაიფარა
      
ზენა ისუფევა
      
შინაგან განჰსაჯა
      
შინაგნით დაიდუა
      
გარეგან განჰსთხია
      
გარეგნით განასრია
      
საშუალ იცნობა
      
იქით გარდაჰჴდა
      
აქათ მოიყუანა
      
ვინა მოვიდა
      
ვინაჲთ იწყო
      
აქაჲთ შეასრულა
      
მიერითგან განიკიცხა
      
ამიერ იხილუა
      
იმიერ იცხადა
      
ზეგარდმო მოიღო
      
მაღლითგარდამო მოეცა
      
ზესკნელადრე აღვიდა
      
ქუჱსკნელადრე შთავიდა
      
გარესკნელად დაჰსაჯა
      
შორსრე თანაწარჴდა
      
ახლოს შეიწყნარა
      
შორის შევიდა
      
ზემო მოაქუნდა
      
ზემორე აღიღებდა
      
ქუჱმო შთამოასხმიდა
      
ქუჱმორე დაჰსდებდა
      
მარჯულ განამართლებდა
      
მარცხულ განაცრუებდა
      
მარჯუჱნით აკურთხევდა
      
მარცხენით ჰსწყევდა
      
წინათ მოისწავებოდა
      
უკანით აღიარებოდა
      
გარემო ირწმუნა
      
მგურგულივ აღიარა
      
იგურლივ განანათლა
      
მაღლით გუჱზრახა
      
მდაბლით აღგვიყუანა
      
შინა დაგუსხნა
      
უკანასკნელ მოვიდა და სხუანი.



Chapter: 105  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან შემკრებელობითად, რამეთუ ზედმონაკიდნიPage: 55v  ზმნასა თანა ასაჩინოებენ\შემკრებელობითსა ანუ ერთბამობითსა მოდ-გამთა, ესე იგი, მდევართა მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ერთად ჰსხდეს
      
ერთბამად იხარებდეს
      
ზოგად იშუჱბდეს
      
თანად განჰსცხრებოდეს
      
მყისთანად მოვიდეს
      
საყოვლოდ შემოჰკრბეს
      
ყოვლითურთ ამაღლდეს
      
ყოვლადად შეისმინნეს
      
სრულიად აღიარეს
      
დას-დასად ჰსხდეს
      
ყოვლად განჰმართლდეს
      
გუნდ-გუნდად ჰფრინვიდეს
      
არვედ წარისხნეს
      
მროწეულად მიიქცეს
      
კოლტად ჰრბიოდეს
      
ერად იდიდნეს
      
მრავლად აღმოჰსჩნდეს
      
ხოროდ ჰგალობდეს
      
მწყობრად განვიდეს და სხუანი.


Chapter: 106  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან განკიდებულებითად, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ განკიდებულებითად მოქმედებითსა ანუ ვნებითსა, მაგალ.:


      
პირად-პირადად შეიმკო
      
შორ ჰსდგა
      
შორით ჰხედვიდა
      
ახლო ჰსჯდა
      
მხოლო განვიდა
      
მარტო ივლტოდა
      
კიდურად მიიწია
      
ცალკერძ განეშორა
      
თჳთო-თჳთოდ აღირიცხნეს
      
ორ-ორად განიყუნეს
      
ცალ-ცალკე განჰსაზღურა
      
სხუადასხუად განჰყო
      
შორითიშორ განარჩია
      
კიდეგან განეჴუა და სხუანი.


Chapter: 107  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან დამტკიცებითად, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ დამტკიცებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


ჱე, იყავნ
ესრეთ ჰსთქუა
ეგრეთ აღსწერა
ესთა აღმოიკითხა
ესფერ აშესაბამა
ესსახედ აღმოაჩინა
ესგუარ შეჰსთხზა
მართლიად ასილოგიზმა
ნამდჳლ მტკიცე დაამტკიცა
ამინ, გეტყჳ თქუჱნ
ამინ, ამინ, გეტყჳთ თქუჱნ და სხუანი.


Page: 56r 
Chapter: 108  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან უკუთქმითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ უკუთქმითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
არ შეიყუარა
      
არა მოვიდა
      
ნუ იყოფინ
      
ნუსადა ჰსთქუას მტერმან
      
არცა აღსრულარს
      
არღაცა აღმავალარს
      
არცაღათუ შეუწყნარებიეს
      
არათუ ჰსწადოდა
      
არაოდეს ევნო
      
არასადა აღმოეკითხა
      
არცა ერთითა შეიპყრობდა
      
არარაჲთ ივნო
      
არარად ჰრაცხა
      
ნუ იყოფინ და სხუანი.


Chapter: 109  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან განცხადებითად, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასა თანა გუაჩუჱნებენ განცხადებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ცხად იქმნა
      
ცხადად ისაჩინოვა
      
განსმენილ მოქმედებდა
      
განთქმულ იყო
      
გამოცხადებით ვიდოდა
      
საჩინოდრე ზრახჳდა
      
ჩინებულად შეირაცხა
      
ურაკპარაკად მიიყუანა
      
კადნიერად ამხილა
      
მიმოდადებით განჰფინა
      
ანჯმნად გამოჰსჩნდა
      
უბანთა ჰქადაგებდა და სხუანი.


Chapter: 110  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან უცხადოებითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა გუაჩუჱნებენ უცხადოებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
საიდუმლოდ ამცნო   იდუმალ წარგზავნა
      
ფარულად აბირა
      
ჩურჩნით ეზრახა
      
მდუმრიად ეგო
      
დამალვით დაჰშთა   უტყუად ჰსდგა
      
უჩინოდ ვიდოდა
      
განკრძალულადრე შეასმინა
      
განმკაცრებით უპასუხა და სხუანი.



Chapter: 111  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან კითხჳთად, რამეთუ ზედმოკიდებულნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ საკითხავად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
რათ მოვიდა
      
რათა ჰსცნა
Page: 56v 
Paragraph: 2     
   რაჲ არს
      
რაჲსთჳს წარსრულარს
      
ვითარ შეიკრიბა
      
ვითარმე განაგებს
      
ვითარ უკუჱ ასწავა
      
ვითარსახედ ჰმოძღურიდა
      
ვითარითამე გუარითა აღუჴსნა
      
რომლითა სახითა ჰსთარგმანებდა
      
რაგუარ აღმოეცენა
      
რაბამი არს
      
ვინმე იყო
      
ვინ არს
      
რომელი იდიდა
      
აღაშენაა
      
ნუუმე ეთქუას   ნუთუ ჰგონებდა
      
ნუუკუჱ განსწავლულარს
      
არათუ გამოიცადა
      
ანუ არა იტყოდა და სხუანი.



Chapter: 112  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან მჰსწრაფლობითად, რამეთუ ზედმოკიდებულნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ მჰსწრაფლობითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
მჰსწრაფლ წარივლტოდა
      
მყის განიდევნა
      
მალე წარმოიღო
      
ადრე იავარჰყო
      
იჩქით განისწავლა
      
მჰსწრაფლ-მჰსწრაფლ ჰრბიოდა
      
მალიად წარმოჰსტყუჱნა
      
მყისთანად იშუნეს
      
ჰსწრაფად აღმოიღო
      
დანიად მოვიდა
      
მეყუსეულად იხილა და სხუანი.



Chapter: 113  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან ჰჴშირობითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ ჰჴშირობითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ფრიად ამცნებდა
      
ტევრად იდგა
      
მრავლად აუწყა
      
მჰსთუად აღდგა
      
ჰჴშირად ესხა
      
სრულიად წარიტყუჱნა
      
დიდროად ჰსდიოდა
      
სასტიკად აღუჩნდა
      
მძაფრად მოჰბერა
      
უმეტეს აღუთქუა
      
უფროს განჰბანა
      
უხუად მიჰმადლა
      
ღუარად ადინებდა და სხუანი.


Chapter: 114  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან აღსავლობითად, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ აღსავლობითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
პირუჱლ მიჰმართა ღმერთსა
Page: 57r 
Paragraph: 2     
   პირუჱლად არარაჲ ჰსთქუა
      
მეორედ ემოძღურა   უწინარეს განემზადა
      
უუწინარეს განეგო
      
უკანასკნელ გამოჰხატა
      
უუკანასკნელ აღჰსწმასნა
      
შემდგომად აღმოაჩინა
      
წინათ ემოშიშა
      
უკანით იღუაწა
      
ოხჭანსა მიიწია
      
აღსასრულსა მივიდა
      
შემდგომად ამისა მიიცუალა
      
შემდგომად ამისსა მოვიდეს
      
თჳთოდ აღჰსწერა
      
თჳთოეულად განჰკარგა
      
მერმე აკეთსაწადა
      
კუალად ანუ კულა დაადგილდგრომა
      
დას-დასად დაადგინა
      
წესიერ ჰსაჯა
      
ხარისხად აღიყუანა
      
წინათ უკანით წარადგინა
      
კაცად-კაცადი მოიძია
      
შემდგომითი შემდგომად განაცხადა და სხუანი.


Chapter: 115  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან ჩუჱნებითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ ჩუჱნებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
აჰა, მოვალს
      
აჰა ეგერა, გეუბნების
      
აჰა ესერა, წარსრულარს
      
ეჰა, იწადების
      
ეჰა, რაბამ იუცხოვა და სხუანი.


Chapter: 116  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან საიჭვოდ, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ საიჭუჱლად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ნუთუ ჰგონებდა
      
ნუუმე ეოცნა
      
ნუუკუჱ ირწმუნა
      
სამე განვარდა
      
სადამე გამოიცადა
      
თურე იცოდა
      
წარჰსწერს, ვითარმედ მოკუდა
      
შერაცხე, ვითარმედ მოოჴრდა
      
იმეცენ, წარჰსწყმდა და სხუანი.


Chapter: 117  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან შემრჩობლებითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ შემრჩობლებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
მრჩობლადრე მოიღო
      
დატყუბილ იშუა
      
კუალად იშუა
      
მერმეცა აღმოიცისკრა
      
მერმე და მერმე იწარმოა
      
მერმეღა ადინა
      
მეორედ ეგულვა
      
ორგზის ჰქმნა
      
ორჯერ გაიგონა
      
აწვე მიიქცა და სხუანი.



Chapter: 118  
Page: 57v 
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან წინააღრჩევითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ წინააღრჩევითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
უფროს განითქუა
      
უმჯობეს აღუჩნდა
      
უმეტეს აღუთქუა
      
უაღრეს ისმენდა
      
უპატიოსნეს იდიდა
      
უპირატესად დაიდგინა
      
უდიდებულეს განჰბრწყინდა
      
უპირუჱლეს გამოსჩნდა
      
უმწუჱრუალეს შეირაცხა
      
უმეტესადრე განდიდნა
      
უკეთეს იკეთილა და სხუანი.


Chapter: 119  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან დაყენებითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ დაყენებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ნუ გჰშურნ
      
ნუღარა ჰსცოდავ
      
ნუცაღა ჰსტირ
      
ნურავინ ჰგინებნ
      
ნურავინ ნურარად დააბრკოლებთ
      
ნურარად ჰგონებნ
      
ნუსადა იგმოს და სხუანი.


Chapter: 120  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან უთანამდებობითად, რამეთუ ზედმოკიდებულნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ უთანამდებობითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ცუდად დაჰშურა
      
ამაო იქცეოდა
      
ლიტონად ზრახჳდა
      
უჯეროდ წარაგო
      
უჴამსად ჰრბიოდა და სხუანი.


Chapter: 121  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან ანაზდობითად, რამეთუ ზედმონაკიდნი ზმნასა თანა ასაჩინოებენ ანაზდობითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
ანაზდრე წარჰჴდა   იჩქითად განცოცხლდა
      
მყის აღდგა
      
მასვე ჟამს იცნა
      
მჰსწრაფლ მირბიოდა
      
მეყუსეულად იხილა
      
წამისყოფით იქმოდა
      
ნჳნად შთაჰყარნა
      
არდიფრუდ აღასრულა
      
არდად განასრია
      
მალ დაჰსცა
      
მუნთქუჱსვე განცოცხლდა
      
მჰსთუად აწჳმა და სხუანი.


Chapter: 122  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან მყუდროებითად, რამეთუ ზედმონაბნი ზმნასაPage: 58r  თანა ასაჩინოებენ მყუდროებითად მოქმედებათა ანუ ვნებათა, მაგალ.:


      
მყუდროდ ვიდოდა
      
ნელიად ჰრბოდა
      
მდოვრედ ჰსდიოდა
      
ამოდ ჰზრახჳდა
      
ჯერეთ ჰსცხოვრებდა
      
ძნიად განერა
      
ძჳლ ჰსწერდა
      
ძლით აღიარა
      
უტყუად დაადგრა და სხუანი.


Chapter: 123  
Paragraph: 1     
ხოლო ნაწილი ესე: ესე და ესე თანდაეწესოს რა ზმნასა თანა, წოდებულ ნაკლფიცად, რამეთუ მოკიდებულ იყოს რა ზმნისა თანა, იქმნების ნაცუალ ფიცისა, მაგალ.: ესე და ესე მიყოს მე ღმერთმან*.


Tavi: 17  
თავი მეათშჳდმეტე
Chapter: 124  
თჳს კავშირთა


Paragraph: 1     
კავშირი გარეშეიცავს მრავალთა სახეთა, რომელთანი რომელნიმე ითქმიან საერთწმასნოდ, რამეთუ სიტყუასა სხუადასხუასა მისვე იდეაჲსასა ჰსწმასნიან ერთად და თანმოკიდულ ჰყოფენ ურთიერთარს, მაგალ.: და, ხოლო, კუალად, მერმე, მერმეცა, მერმეღა, მერმე და მერმე, გინა, ანუ და სხუანი.
Paragraph: 2     
ხოლო თუ ვითარ ურთიერთარს აბმენ სიტყუათა ესენი, აჰა, სიცხადესა მოგუცემენ შემდგომნი მაგალითნი:

Paragraph: 3     
მოგუჱცა მადლი მღუდელობისა სულისა მიერ ჩუჱნ და ძმათა ჩუჱნთა, ხოლო სხუათაცა, რომელნი ჰნებავნ ღმერთსა.
Paragraph: 4     
კუალად ითნოს სულმან ყოვლად წმიდამან სხუანიცა მერმე ძმანი, მერმეცა სხუანი კეთილმსახურნი ძენი, მერმეღა ერთსა და მასვე ზედა ტრაპეზსა, მერმე და მერმე ერთისა და მისვე საიდუმლოსა. გინა სამღუდელონი ანუ ყოვლად სამღუდელონი.



Chapter: 125  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან საგანწუალვოდ, რამეთუ სიტყუათა სხუადასხუათა განწუალვით აკავშირებენ ურთიერთარს: გინა, გინათუ, ანუ, ანუთუ, ანუ ხოლო თუ, უკეთუ, ხოლო უკეთუ და სხუანი, მაგალ.:

Paragraph: 2     
გინა წარსრულმან აქაჲთ ისწავე მეცნიერებაჲ, გინათუ ჩუჱნ თანა დაადგერ, ანუ ჩუჱნგან, ანუთუ მოწაფეთა ჩუჱნთაგან ისწავებდ, ანუ ხოლო თუ გამოცდილთა სხუათაგან უკეთუ ითნო განზრახუაჲ ესე, სარგებელ არს შენდა, ხოლო უკეთუ არა ითნო, მიიღო დაკლებაჲ.

Chapter: 126  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან გარმიმღეობითად, რამეთუ მდევართა სიტყუათა წინამსრბოლისა თანა რეცა გარმიმღეობითად არიან მონაბამ, მაგალ.: არამედ, გარნა, თჳნიერ, მაგრა, მხოლოდ, მარტოდ, ხოლო მარტოდ, ხოლო მხოლოდ, ხოლო არამედ, გარნა ხოლო და სხუანი, მაგალ.:

Page: 58v 
Paragraph: 2     
შეიყუარებდ სიბრძნესა, არამედ უფლისა იესუსთჳს. გიყუარდედ პაექრობანი საბრძნონი, გარნა გამოცდად თავისა შენისა, თჳნიერ სიძულილისა და შურისა. მეცადინობდ ყოველთათჳს ნივთთა წინამდებარეთა განსაზღურებად, მაგრა სიმკაცრით და გრძლადრე განჰსჯით. ეკიცხოდე უშუჱრთათჳს მხოლოდ თავსა შენსა. ეძიებდე უაღრეს ბუნებისათა, მარტოდ საუკუნეთა საყოფელთა. უკეთუ მემხოლოე ხარ, იყავ ძმათა თანა ხოლო მარტოდ კელლინსა შინა შენსა. უკეთუ გჳრგჳნითა და დიადიმითა არს ცხოვრებაჲ შენი, ხოლო მხოლოდ წარდგომად ხარ შემდგომად სიკუდილისა წინაშე ღმრთისა. აღავსე გონებაჲ შენი სიყუარულითა საღმრთოჲსა ცეცხლისათა, ხოლო არამედ თანაგაძს შეყუარებაჲ მოყუსისაცა. მტილ მოკრძალულ ჰყავ გუამი შენი, გარნა ხოლო შეზღუდე შიშითა ღმრთისათა.

Chapter: 127  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან დაწყებითად, რამეთე დასაწყად წინამსრბოლსა იდეასა სიტყჳსასა დაწყებულ ჰყოფენ თანამდევარნი იდეანი სიტყჳსანი, რათა დამოჰკიდონმცა წარსრულსა თანა, მაგალ.: აწ, აწ უკუჱ, აწ ვიდრემე, აწ სადამე, ხოლო აწ და სხუანი, მაგალ.:

Paragraph: 2     
ვინაჲთგან აღგითქუამს სწავლად აზნაურნი ცნობანი, აწ დრო არს დასასრულისა კეთილისათჳს საშუალი მოქმედებად. აწ უკუჱ თუ სადამე იმეცადინებ, მიემთხჳომცა. აწ ვიდრემე უკეთუ მეცადინობა იგი კეთილ არს, ისწრაფე. აწ სადამე ვინაჲთგან სწრაფაჲ გიღირს, მჴნე იყავ. ხოლო აწ გვიღირს ჩუჱნცა განმჴნობად ყოვლისადმი მოსწრაფებისა.

Chapter: 128  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან რეცა საუსრულონი, რამეთუ რომელსაცა ჰაზრსა სიტყჳსასა არიან მოკიდებულ, ითხოვენ სხუასაცა ჰაზრსა სიტყჳსასა, მაგალ.: დაღათუ, დაღაცათუ, ღათუ, არათუ, თუმცაღა, უკეთუმცა, ხოლო თუმცაღა, ხოლო დაღათუ და სხუანი, მაგალ.:

Paragraph: 2     
დაღათუ ჰგონეს უმეცრებით ხუთ ანუ ექუსფურცლედი იგი ღრამმატიკყოფად, მაგრა უმეცრებით ჰსცთებოდეს საცინელ.
Paragraph: 3     
დაღაცათუ გჰსურს სწავლად, მაგრა არა კმა შენდა სურვილი იგი, უკეთუ არა გამოიცადო მას შინა.
Paragraph: 4     
ვიდოდე ღათუ აკადემიასა შინა ჰჴშირად, არა კმა შენდა სწავლად ცნობათა სლუაჲ იგი შენი.
Paragraph: 5     
არათუ რაოდენთამე დღეთა შინა ქცეულნი გარემო რომელთამე ცნობათა გამოცდილ იქმნებიან მას შინა, არამედ მყოვარ დრო დაკაზმულნი მას შინა.
Paragraph: 6     
თუმცაღა ითნებ ზედმიწევნულთა ჴელოვნებასა წერილთა შინა, მივედ მოხუცებულთა მიმართ სხოლისათა და მათ მიერ აღივსე წადილი იგი შენი.
Paragraph: 7     
უკეთუმცა, საყუარელო ჩემო, სურვიელ იყავ ქართულისა ღრამმატიკისაPage: 59r  სწავლად, ვერსადამე გეხილუა სავსებით აქამომდე ღრა\მმატიკაჲ ქართულად, შემდგომად წმიდათა თარგმანთა ჩუჱნთა.
Paragraph: 8     
ხოლო თუმცაღა ჰსთქუას ვინ ყოფაჲ, ჰსტყუის.
Paragraph: 9     
ხოლო დაღათუ იყომცა, არ ესგუარ აღერიამცა ენაჲ ქართუჱლთა უწურთელთა მწერალთა.

Chapter: 129  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან წინააღრჩევითად, რომელნიცა ნამყოსა ჰაზრსა სიტყჳსასა ასაჩინოებენ წინაჲსა აღრჩევასა, ვიდრეღა შემდგომთა, მაგალ.: ვიდრეღა, ვიდრე, ვირე, უკეთუმცა და სხუა, მაგალ.:

Paragraph: 2     
უაღრეს არს უმეცრებაჲ ზედმიწევნილებათა მდაბლისა და მშჳდისა, ვიდრეღა ფილოსოფიასა შინა სრულგამოცდილებაჲ ამპარტავანისა.
Paragraph: 3     
უმჯობეს არს მოკლსიტყუაობად წრფელთა, ვიდრე უხუ და შუჱნიერ მოუბნარობით სიტყუაობა რიტორთა დრკუთა.
Paragraph: 4     
უსაწადელეს მარტივ გონებათა აღსარებაჲ ჭეშმარიტი მოკლითა სიტყჳთა მართლმადიდებელთა, ვირე წულილ გამოძიებით და მრავალ დალექსჳთ აღსარებაჲ მწუალებელთა.
Paragraph: 5     
უმჯობეს იყო სოლომონისდა სრულისა ბრძნისა, რათა იყომცა პირუჱლითა ცხოვრებითა გლახაკად იეროსალიმს შინა, უკეთუმცა მოიგებდა შემდგომად მეძავთა თანა ცხოვრებასა მეფობით.

Chapter: 130  
Paragraph: 1     
რომელნიმე ითქმიან მიზეზობითად, რამეთუ ზედმოღებით მოკიდებულ არიან მიზეზნი სამიზეზოჲსა თანა, მაგალ.: რამეთუ, ამისთჳს, ნაცულად, ნაცუალ, წილ, მებრ, მჰსგავს, ვინაჲცა, ნუუკუჱ, ნუუმე, ოდეს, სადა, ოდესმე, ვიდრემე, ვიდრემდის, ვინაჲთგან, რათა არა, რათა, მაგისთჳს, მით რამეთუ, ამისთჳს, ვითარმედ, მით, რომელ, რომელ, ამად, რომელ და სხუანი, მაგალ.:

Paragraph: 2     
რამეთუ მორჩილება არს დედა და მეშუ კეთილისა სწავლისა, ამისთჳს ღირს მესწავლეთადა მორჩილებაჲ მოძღუართა ჴელოვანთა.
Paragraph: 3     
ნაცულად მეფობისა, მესწავლეო დიდგუარო, მოიგე მორჩილებაჲ, ვიდრემდის იყოს ყოფაჲ შენი სხოლასა შინა.
Paragraph: 4     
უკეთუ ზედმიწევნილთა სწავლულ იყო ჴელოვნებასა სრულად, ნუ ზუაობდე, არამედ ნაცუალ სიმაღლისა მოიგე სიმდაბლეჲ.
Paragraph: 5     
მეცნიერთა ერეტიკოსთა წესად აქუსთ ზუაობაჲ წილ სიმდაბლისა და სიმშჳდისა, ხოლო კეთილმსახურთა წეს სიმშჳდე და სიმდაბლე გონებისა.
Paragraph: 6     
მებრ საღმრთოთა მამათა ჯერ არს მიღებაჲ სიბრძნისა ჴელოვნებათა კრძალულებით და სიმდაბლით და არა მწუალებეთაებრ ერეტიკოსთა ცრუთა.
Paragraph: 7     
მჰსგავს არისტოტელის მიერთა თხზულებათა არს პერი არმენია, ვინაჲცა განმარტებად მისა დაჰსჭურიტეს ჴელოვანთა მოძღუაოთა.
Paragraph: 8     
ნუ უკუჱ ჰგონო შენ, ვითარმედ შემდგომად საღმრთოთა მამათა ქართულისა მებრ ენისა ყოფაჲ ღრამმატიკისა, მაგრა ჰსცთები, რამეთუ არავინ სადა იხილეს ჩუჱნგანთა.
Paragraph: 9     
ნუ უმე მცირედთა მათ ფურცელთა ღრამმატიკისათაPage: 59v  აქა და იქი ვისგანმე ურთიერთარს ძღუანებულთა იოცნებდე, რათა იყოსმცა ღრამმატიკაჲ, არამედ არა არს ნამდჳლ.
Paragraph: 10     
ოდეს თუ ვინ მიჰსწუთეს ჩუჱნგანთა გარდაცემულთა ამათ კანონთა, ღირს მისდა ჩუჱნდა წარმოგზავნაჲ ლოცჳსა.
Paragraph: 11     
სადა წოდებულ მისთა სახელი სიბრძნისა, რომელმანცა არა შევლო კარი

Chapter: n.  
Paragraph: 1     
ზირაქ, 25,1,2. ^
Paragraph: 2     
ისაია, 11,2. ^
Paragraph: 3     
ნუსხაშია: ეჭირუჱბოდენმცა. ^
Paragraph: 4     
გვ.გვ. 3რ, 3ვ, 4რ, 4ვ წარმოადგენს თხზულების სარჩევს (`პინაქსი ღრამმატიკისა') და გადატანილია ბოლოში. ^
Paragraph: 5     
აქ (და სხვაგანაც) შემასმენლობითი ბრუნვის ფორმას ახლავს მახვილი, მაგრამ მისი ტექსტში შეტანა არ ჩავთვალეთ საჭიროდ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 6     
წოდებითი ბრუნვის ფორმებს, აგრეთვე კითხვით სიტყვებს (ვინ, რომელი) ახლავს "მოხრილი". არც ამ ნიშნის დაბეჭდვა ვცანით საჭიროდ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 7     
იოანე, 10,33. ^
Paragraph: 8     
სიტყვის თავზე `კლებულია' დასმული. არც ამ ნიშნის დაბეჭდვა ჩავთვალეთ საჭიროდ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 9     
ამჯერად "მახვილიცა" და "მოხრილიც" ერთდროულად უზის სიტყვას ბოლოში. არც ამას ვბეჭდავთ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 10     
მერჳს ჴმისა სძლისპირისაგან მეექუსის გალობისა. ^
Paragraph: 11     
მეორის ჴმის სძლისპირისაგან მეორის გალობისა. ^
Paragraph: 12     
ნუსხაშია: იმათი. ^
Paragraph: 13     
ნუსხაშია: იყუნიან. ^
Paragraph: 14     
ბრძანებითი სქესის ფორმებსაც თავზე აზის "მახვილი". არ დავბეჭდეთ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 15     
საწადი სქესის ფორმებს თავზე აზით "მოხრილი". არ დავბეჭდეთ _ გამომცემლები. ^
Paragraph: 16     
მათე, 3,13. ^
Paragraph: 17     
ნუსხაშია: იქცევით. ^
Paragraph: 18     
ნუსხაშია: განვიბანებოდეთ. ^
Paragraph: 19     
ნუსხაშია: განიბანებოდეთ. ^
Paragraph: 20     
ნუსხაშია: მრჩობლსხმითგარდასლჳთჳს. ^
Paragraph: 21     
ნუსხაშია: გუჱსმივა. ^
Paragraph: 22     
ნუსხაშია: ასმევდე. ^
Paragraph: 23     
ნუსხაში პარადიგმების ბოლომდე გამოტოვებულია . ^
Paragraph: 24     
ნუსხაშია: შიცჳანა. ^
Paragraph: 25     
ნუსხაშია: შეცულჰყოფს. ^
Paragraph: 26     
ნუსხაშია: 3. ^
Paragraph: 27     
ნუსხაშია: კანონინისაებრ. ^
Paragraph: 28     
ნუსხაშია: ჰგუჱმე. ^
Paragraph: 29     
ნუსხაშია: აგუჱმინებდენ. ^
Paragraph: 30     
ნუსხაშია: 57. ^
Paragraph: 31     
ნუსხაშია: ზედვმიწევნულებთ.ა ^
Paragraph: 32     
ხოლო რომელთაცა მათთა არათუ შემოქმედებითთა, რომელნიცა იმდევრებენ ვნებითსა, არამედ უმეშუჱობითთა ხატთა ოთხთა ოდენ. ესე არს ესე, ვითარმედ არასადამე პოვნილ არს ზმნაჲ შემოქმედებითი, მეექუსისა ამის უღლჳლებისა ქუჱშე შეცვული, რომლისათჳს უმეშუჱობითი ზმნაჲ მიმოვხარეთ აქა. ხოლო თუმცაღა იპოვების, მაგრა განკუჱთილი არს იგი თჳსისაგან ნაკუჱთისა და პირნაკლისა მეორისა ხატისა მჰსგავსი არს. და თუ სადამე განუკუჱთელად თჳსისაგან ნაკუჱთისა ჰგებდესმცა, სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდების, მაგალ.: ვჰსურ. ესე განკუჱთილი არს. ხოლო განუკუჱთელისა თჳსისაგან ნაკუჱთყოფისა, მაგალ.: ვჰსურობ. ესე სხჳსა უღლჳლებისა ქუჱშე დაიდების, ვინა არა არს თავით თჳსით შემოქმედებითი ზმნა მეექუსისა უღლჳლებისა ქუჱშე. ^
Paragraph: 33     
ნუსხაშია: ვიწადებოდებოდეთ. ^
Paragraph: 34     
ნუსხაშია: ვორჷდ. ^
Paragraph: 35     
ნუსხაშია: გათენდებოდინ. ^
Paragraph: 36     
ხოლო მეექუსისა... ცროის _ აკლია ნუსხას. ^
Paragraph: 37     
ქალაქად აკლია ნუსხას. ^
Paragraph: 38     
ნუსხაშია: განვმსდიდრდით. ^
Paragraph: 39     
3 მეფე, 19,2. ^



This text is part of the TITUS edition of Antoni Pirveli, Georgian Grammar.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 16.4.2011. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.