TITUS
Gregory of Nyssa, Works
Part No. 5
Previous part

Text: 3  
Page of edition: 218  
Line of edition: 1   მისივე, თავი მესამე


Line of edition: 2        სიტყუაჲ ესე: ნეტარ იყვნენ მგლოვარენი, რამეთუ იგინი ნუგეშინის-ცემულ
Line of edition: 3     
იქმნენ. Page of ms.: C37v 

Line of edition: 4        
არღა აღსრულ ვართ თხემსა მთისასა, არამედ წუთღა ძირსა თანა
Line of edition: 5     
გულისჴმის-ყოფისასა ვიქცევით, დაღათუ აჰა ესერა ორნი ბორცუნი
Line of edition: 6     
წარვვლენით და ნეტარისა სიგლახაკისა და მისსა უმაღლეს სიმშჳდისა
Line of edition: 7     
ნეტარებათა მიერ აღვჴედით, რომელთა თანა წინა-მიყოფს ჩუენ
Line of edition: 8     
სიტყუაჲ შემდგომითი-შემდგომად ნეტარითა მიერ მესამესაცა სიმაღლესა
Line of edition: 9     
მაღალსა და აღმატებუ\ლსა, Page of ms.: D72r  რომლისა მიმართ თანა-გუაც
Line of edition: 10     
გულსმოდგინედ აღსლვაჲ, ვინაჲცა მცონარებაჲ ყოველი განვიშოროთ
Line of edition: 11     
და მსწრაფლ მომავალი იგი ცოდვაჲ, ვითარცა მოციქული იტყჳს,
Line of edition: 12     
რაჲთა სუბუქნი და აღკუართულნი თავსა მთისასა აღვიწინეთ და
Line of edition: 13     
ჭეშმარიტსა მას ნათელსა სიწმიდითა სულისაჲთა მივეახლნეთ, და
Line of edition: 14     
ვისმინოთ, რომელსა-იგი ჴმითა მით საუფლოჲთა გუასწავებს.

Line of edition: 15        
და რაჲ-მე არს იგი? ესე იგი არს, ვითარმედ: ნეტარ იყვნენ
Line of edition: 16     
მგლოვარენი, რამეთუ იგინი ნუგეშინის-ცემულ იქმნენ.

Line of edition: 17        
რომელი სოფლსაღა შემშჭვალულ იყოს, უეჭუელად განჰკიცხავს
Line of edition: 18     
სიტყუასა ამას და ესევითართა სიტყათა იტყჳს: უკუეთუ სანატრელ
Line of edition: 19     
არიან ცხორებასა Page of ms.: D72v  ამას შინა განსაცდელთაგან მოცვულნი
Line of edition: 20     
და მგლოვარენი, მაშა უბადრუკ სამე არიან, ვითარცა შემდგომებაჲ
Line of edition: 21     
სიტყჳსაჲ მოასწავებს, რომელთა შეუწუხებელი და შუებული და
Line of edition: 22     
უჭირვებელი ცხორებაჲ აქუნდეს, და ესრეთ განსაცდელთა რაჲ სიმრავლენი
Line of edition: 23     
აღრაცხნეს, უმეტეს განამრავლებს სიცილსა, რამეთუ აღსთუალავს
Line of edition: 24     
ქურიობისა ჭირთა და სიობლისა ბოროტთა და წინა-დასდებნ
Line of edition: 25     
დაჭირვებათა და ზღვევათა, და ზღჳსა დანთქმათა და ბრძოლისა
Line of edition: 26     
ტყუეობათა და სამშჯავროთა შინა უსამართლოთა ბჭობათა და ექსორიობათა
Line of edition: 27     
და იავარის-ყოფათა და შეუ\ცხებათა Page of ms.: D73r  და განსაცდელთა
Line of edition: 28     
სნეულებისათა, და სიბრმესა და გუამისა კიდეთა [მორდომასა] და
Line of edition: 29     
სიგონჯესა და ყოველთავე ჴორცთა წყლულებასა, და რაოდენიცა რაჲ
Page of edition: 219   Line of edition: 1     
ვნებაჲ მოიწევის კაცთა ზედა ცხორებასა ამას შინა, შემხებელი სულისა
Line of edition: 2     
გინა ჴორცთაჲ, ყოველთავე სიტყჳთ წარმოიტყჳს და ჰგონებს უგუნურებით,
Line of edition: 3     
თუ განბასროს სიტყუაჲ იგი მნატრელი მგლოვარეთაჲ. ხოლო
Line of edition: 4     
ჩუენ არა გჳც მათთჳს საურავი, Page of ms.: B286r  [არცა რას] ვზრუნავთ, რომელნი
Line of edition: 5     
უგულისჴმოდ განიცდიან საღმრთოსა გულისჴმის-ყოფასა, ვინაჲცა
Line of edition: 6     
ვიჯმნათ მათგან, და რაოდენ უძლოთ, სიღრმეთა შინა მდებარისა ამის
Line of edition: 7     
სიმდიდრისა გამოცხადებად ჴელ-ვყოთ, Page of ms.: D73v  რაჲთა ესრეთ საცნაურ
Line of edition: 8     
იქმნეს, თუ რაბამი არს ჴორციელისა და მიწისაგანისა გონებისა და
Line of edition: 9     
გულისჴმის-ყოფისა განყოფილებაჲ მაღლისა მისგან და ზეცაია გონებისა.

Line of edition: 10        
არს უკუე პირველი მოკლე და ადვილად გულისჴმის-საყოფელი
Line of edition: 11     
მგლოვარეთა ნეტარებისა სახე -- გლოვაჲ ცოდვათა და ბრალთათჳს,
Line of edition: 12     
მოძღურისაებრ პავლე მოციქულისა, რამეთუ იტყჳს, ვითარმეს: მწუხარებისა
Line of edition: 13     
სახე არა ერთი არს, არამედ რომელიმე მსოფლიოჲ და
Line of edition: 14     
რომელიმე ღმრთისა მიერი. Page of ms.: C38r  და მსოფლიოჲსა მწუხარებისა
Line of edition: 15     
საქმედ სიკუდილსა იტყჳს, ხოლო ღმრთის-მიერისა ცხორებასა სინანულისა
Line of edition: 16     
მიერ, მწუხარეთა მათთჳს განმზადებულსა, და ჭეშმარიტად
Line of edition: 17     
ესევითარი იგი გლო\ვაჲ Page of ms.: D74r  სულისაჲ არა გარეშე არს ნეტარებისა,
Line of edition: 18     
რაჟამს გულისჴმა-ყვნეს ცოდვანი თჳსნი და სიბოროტესა ცხორებისა
Line of edition: 19     
თჳსისასა ჰგოდებდეს.

Line of edition: 20        
რამეთუ ვითარცა ჴორციელთა სენთა ზედა, რომელთა კერძოჲ
Line of edition: 21     
რაჲმე გუამისაჲ განსაცდელისა რაჲსაგანმე მიეღოს, სასწაულ მომკუდრისა
Line of edition: 22     
მის კერძოჲსა ულმობელობაჲ იქმნების და უტკივარობაჲ,
Line of edition: 23     
ხოლო უკუეთუ კურნებისა რაჲთმე ჴელოვნებითა კუალად განცოცხლდის
Line of edition: 24     
ასოჲ იგი, და იწყის გრძნობად, ერთბამად იხარებდიან მკურნალიცა
Line of edition: 25     
და სნეულიცა, რამეთუ გრძობაჲ იგი და შეჴდომაჲ წამლისაჲ
Line of edition: 26     
სიმრთელისა სასოებასა მისცემნ ასოჲსა მისთჳს. ეგრეთვე, ვითარცა
Line of edition: 27     
მოციქული იტყჳს, უკუეთუ ულმო\ბელნი Page of ms.: D74v  ვინმე იყვნენ და სათნოებისა
Line of edition: 28     
ცხორებაჲ არა მოიგონ, ეგეევითარნი იგი მკუდარ არიან და მიღებულ
Line of edition: 29     
სათნოჲსა ცხორებისაგან. და რასა-იგი იქმან. არა აქუს მათ
Line of edition: 30     
საქმისა მის არცაღა ერთი გრძნობაჲ. ხოლო უკუეთუ შეახოს მათ
Line of edition: 31     
მკურნალმან მან სიტყუამან, ვითარცა მჴურვალეთა და მატკივნებელთა
Line of edition: 32     
წამალთა მიერ, ხოლო ვიტყჳ მჭმუნვარეთა მათ მერმისა მის სამშჯავროჲსა
Line of edition: 33     
საშინელებათა, და სიღრმეთა გულისათა შეუჴდეს შიში
Line of edition: 34     
იგი მოსალოდებელთა მათ სატანჯველთაჲ, რომელ არიან გეჰენიაჲ
Line of edition: 35     
იგი ულხინებელი და ცეცხლი დაუშრეტელი და მატლი დაუძინებელი
Page of edition: 220   Line of edition: 1     
და ტირილი მოუკლებელი და Page of ms.: D75r  ღრჭენაჲ კბილთაჲ დაუსრულებელი,
Line of edition: 2     
და ბნელი გარესკნელი და სხუანი იგი ყოველნი სატანჯველნი.
Line of edition: 3     
და ვითარცა მჴურვალენი და მატკივნებელნი წამალნი შეახნეს,
Line of edition: 4     
გემოთა მიერ და გულისთქუმათა დაბუშებულსა მას და ნახევარ მომკუდარსა
Line of edition: 5     
გონებასა, და გულისჴმის-ყოფად მოიყვანოს პირველსა მის
Line of edition: 6     
ცხორებისა, რომელსა შინა იყო, სანატრელ იქმნების იგი ჭეშმარიტად,
Line of edition: 7     
სულად შესრულისა მისთჳს საღმრთოჲსა ტკივილისა.

Line of edition: 8        
და რამეთუ პავლეცა,რომელი-იგი მამისა საწოლსა ზედა განცოფნა,
Line of edition: 9     
მუნამდინ სტანჯავს, ვიდრემდის ულმპბელ იყო და უგრძნულ
Line of edition: 10     
ცოდვისა მის, ხოლო ვინაჲთგან შეეხო კაცსა მას შერისხვისა იგი
Line of edition: 11     
სამკურნალოჲ და სანატრელ იქმნა გლოვისა მიერ, Page of ms.: D75v  ნუგეშინისცემად
Line of edition: 12     
იწყო და თქუა, ვითარმედ: "განამტკიცეთ მის ზედა სიყუარული,
Line of edition: 13     
რაჲთა არა უზომოჲსა მწუხარებისაგან დაინთქას ესევითარი იგი".

Line of edition: 14        
იყავნ უკუე ზემო წარმოთქუმულიცა ესე პირი წინამდებარისა ამის
Line of edition: 15     
ნეტარებისა განსამა\რტებელ Page of ms.: B286v  და სახედ სათნოდ ცხორებისა, არა
Line of edition: 16     
შეუწყობელ, არცა უჴმარ, ვინაჲთგან განმრავლებულ არს კაცთა ბუნებასა
Line of edition: 17     
შინა ცოდვაჲ, და მისი წამალი სხუაჲ არარაჲ არს, არამედ გლოვაჲ
Line of edition: 18     
და სინანული, ვითარცა ესერა წარმოვთქუთ.

Line of edition: 19        
ხოლო ვითარ მე ვჰგონებ, სხუასაცა უღრმესსა მალსა მოასწავებს
Line of edition: 20     
Page of ms.: C38v  ზემოთქუმულთასა სიტყუაჲ ესე სამარადისოდ გლოვისაჲ,
Line of edition: 21     
რამეთუ უკუეთუმცა ცოდვათა ხოლო სინანულსა Page of ms.: D76r  მოასწავებდა,
Line of edition: 22     
ესრეთმცა ეთქუა, ვითარმედ: "ნეტარ იყვნენ, რომელთა იგლოვეს
Line of edition: 23     
ცოდვათათჳს და არა მარადის მგლოვარეთა, ვითარცა
Line of edition: 24     
სახედ რომელნი სენისა რაჲსაგანმე განკურნებულ იყვნენ, მათ
Line of edition: 25     
ვნატრით, არა რომელნი მარადის იკურნებოდინ, რამეთუ განგრძობაჲ
Line of edition: 26     
კურნებისაჲ სენისაცა განგრძობასა მოაწავებს.

Line of edition: 27        
და სხჳთაცა სახითა კეთილად ვჰგონებ, ვითარმედ არა ცოდვისათჳს
Line of edition: 28     
ხოლო მგლოვარეთა ოდენ ჰნატრის სიტყვაჲ; რამეთუ მრავალთა
Line of edition: 29     
ვჰპოებთ უბრალოჲთა ცხორებითა ცხორებულთა, და თჳთ თავადისა
Line of edition: 30     
მის საღმრთოჲსა ჴმისა მიერ წამებულთა, ყოვლისავე კეთილისა მოქმედად;
Line of edition: 31     
რამეთუ რომელი ანგაჰრებაჲ ვინთქუას იოვანესთჳს? ანუ
Line of edition: 32     
რომელი ვინ კერპთმსახურებისაჲ წამოს ელიაჲსთჳს? Page of ms.: Dc  ანუ რომელსა
Line of edition: 33     
ბრალსა, დიდსა, გინა მცირესა წამებს იობისათჳს წერილი? და
Page of edition: 221   Line of edition: 1     
რაა? -- ნუუკუე გარეშე ნეტარებისა დაუტევნესა იგი სიტყუამან,
Line of edition: 2     
რომელნი არცა სენითა ცოდვისაჲთა სნეულ იქმნნეს, არცა წამალსა
Line of edition: 3     
ცოდვათათჳს გლოვისასა მოქენე იქმნნეს, ანუ არამცა უჯერო იყოა
Line of edition: 4     
ესევითართა მათ გარეშე საღმრთოჲსა მის ნეტარებისა მოგონებად?
Line of edition: 5     
და უკუეთუ ესრეთ არს, მაშა ცოდვაჲ სამე უცოდველობისასა უპატიოსნეს
Line of edition: 6     
იყოს, უკუეთუ მონანულთადა ხოლო განკუთნვილ არს ნუგეშის-ცემისა
Line of edition: 7     
მადლი, რამეთუ იტყჳს: ვითარმედ: ნეტარ იყვნენ მგლოვარენი,
Line of edition: 8     
რამეთუ იგინი ნუგეშინის-ცემულ იქმნენ.

Line of edition: 9        
აწ უკუე მოვედით და, რა\ოდენცა Page of ms.: D77r  უძლოთ, შეუდგეთ მას,
Line of edition: 10     
რომელ-იგი აღმაღლებულ არს მაღალთა ზედა, ვითარცა იტყჳს
Line of edition: 11     
ამბაკუმ, და თქუმულთა ამათ სიღრმესა შინა მყოფი ძალი გამოვიძიოთ,
Line of edition: 12     
რაჲთა ვისწავოთ, თუ რომელსა გლოვასა შინა დაფარულ არს
Line of edition: 13     
ნუგეშინის-ცემაჲ სულისა წმადისაჲ, განვიცადოთ უკუე კაცობრივსა
Line of edition: 14     
ცხორებასა შინა პირველად, თუ თჳთ მებრ რაჲ არს ძალი გლოვისაჲ
Line of edition: 15     
ანუ რომელთა საქმეთა მიერ შემოვალს. გარნა ცხად არს ესე ყოველთადა,
Line of edition: 16     
რამეთუ გლოვაჲ არს მჭმუნვარე სახე სულისაჲ, დაკლებისათჳს
Line of edition: 17     
საწადელთაჲსა მის ზედა შემოსრული, რომელსა მხიარულად ცხორებულთა
Line of edition: 18     
შორის ადგილი არა ეპოების, ვითარ-იგი შუებულ რაჲ ვინ
Line of edition: 19     
არნ ცხორებასა ამას შინა და ყოველნივე საქმენი მისნი განმარჯუებით
Line of edition: 20     
Page of ms.: D77v  განეგებოდიან, მეუღლისათჳს მხიარულ არნ, და შვილთათჳს
Line of edition: 21     
განსცხრებინ, ძმათა თანა-შეწევნითა განმტკიცნებინ, პატიოსან არნ
Line of edition: 22     
უბანთა ზედა, წარჩინებულ არნ ძლიერთ შორის, საშინელ არნ
Line of edition: 23     
წინააღმდგომთა, დაუწუნებელ თჳსთა მსახურთაგან, საწადელ მეგობართა,
Line of edition: 24     
სიმდიდრითა გარდაცემულ, მშუებელ, ტკბილ, შეუწუხებელ, ძლიერ
Line of edition: 25     
გუამითა, და რაოდენთა რაჲ არს პატიოსანი სოფელსა Page of ms.: B287r  ამას
Line of edition: 26     
შინა, ყოვლითავე გარდაცემულ არნ, ესევითარი იგი, უეჭუელად
Line of edition: 27     
მხიარულებით ცხორებნ და თითოეულისა ზემო ჴსუნებულთა\განისა Page of ms.: C39r 
Line of edition: 28     
ზედა განსცხრებინ. ხოლო უკუეთუ დღეკეთილობასა ამას შეცვალებაჲ
Line of edition: 29     
რაიმე შე\ეხის, Page of ms.: D78r  ანუ სიკუდილი შვილთაჲ, ანუ დაჭირვებაჲ
Line of edition: 30     
მონაგებთაჲ, ანუ განრყუნილებაჲ რაჲმე ჴორცთა სიმრთელისაჲ შემთხუევისა
Line of edition: 31     
რაჲსაგანმე ბოროტისა, მიერითგან მოკლებითა სახარულევანთაჲთა
Line of edition: 32     
წინააღმდგომი კერძი შემოვიდის, რომელსა-იგი გლოვად
Line of edition: 33     
სახელ-ვსდებთ, ვინაჲცა ჭეშმარიტ სამე იყო, რომელსა-იგი ვიტყოდეთ,
Line of edition: 34     
ვითარმედ: გლოვაჲ არს გრძნობაჲ რაჲმე ტკივნეული, დაკლებითა
Line of edition: 35     
მახარებელთაჲთა მოწევნული.

Page of edition: 222  
Line of edition: 1        
აწ უკუე გულისჴმის-ყოფაჲ ესე კაცობრივისა გლოვისაჲ გუექმენინ
Line of edition: 2     
ჩუენ უცნაურთა აქმეთა წინამძღუარ და მაუწყებელ, რაჲთა
Line of edition: 3     
ცხად იქმნას, თუ რაჲ არს სანატრელი იგი გლოვაჲ, რომელსა შეუდგს
Line of edition: 4     
ნუგეშინის-ცემაჲ, Page of ms.: D78v  რამეთუ უკუეთუ საწუთროთა ამათ კეთილთა
Line of edition: 5     
დაკლებაჲ გლოვასა მოგუატყუებს, და უმეცართა კეთილთა
Line of edition: 6     
დაკლებისათჳს არავინ გოდებს, პირველად ჯერ-არს ცნობა, თუ რაჲ
Line of edition: 7     
არს ჭეშმარიტი იგი კეთილი, რომლისაგან-იგი დავეცენით, და მერმე
Line of edition: 8     
კაცობრივისა ბუნებისა კეთილთა მათგან გამოჴუებულისაჲ თანა-გუაც
Line of edition: 9     
განცდაჲ, რამეთუ ამათ საქმეთა მიერ წარგუემართების ნეტარისა მის
Line of edition: 10     
გლოვისა მოგებაჲ, უკუეთუ ვცნათ, რომლისაგან-იგი განვიყვენით, ვითარცა
Line of edition: 11     
იქმნების ბნელსა შინა ცხორებულთა შორის, რაჟამს ერთი იგი
Line of edition: 12     
შობილ იყოს ბნელსა შინა, ხოლო მეორე იგი საშუებელსა შინა
Line of edition: 13     
ნათლისასა არზრდილ, Page of ms.: D79r  და განსაცდელისა რაჲსამე შეიწყუდიის
Line of edition: 14     
ბნელსა მას შინა, არა სწორად შეეხების მათ განსაცდელი იგი
Line of edition: 15     
მიწევნული, რამეთუ, რომელმან-იგი უწყინ, თუ ვითარსა კეთილსა
Line of edition: 16     
დააკლდა, მძიმედ შეჰრაცხის მან დაჭირვებაჲ იგი ნათლისაჲ, ხოლო
Line of edition: 17     
რომელსა-იგი ყოვლადვე არა ეხილვის ესევითარი იგი მადლი შეუწუხებელად
Line of edition: 18     
ცხორებნ ბნელსა შინა აღზრდისა მისთჳს, რამეთუ არა
Line of edition: 19     
აურვებნ მას კეთილისა მის ნათლისაგან გამოჴუებაჲ, ვინაჲცა ერთი
Line of edition: 20     
იგი გულის-თქუმითა მით ნათლისაჲთა ყოველსა ღონესა აჩუენებნ,
Line of edition: 21     
რაჲთა კუალად იხილოს საშუებელი იგი ნათლისაჲ, რომლისაგან
Line of edition: 22     
გამოეჴუა, ხოლო მეორე იგი დაბერდის წყუდიადსა მას შინა ცხორებასა,
Line of edition: 23     
რამეთუ არა უწყინ უმჯობესი, და კეთილ ჰგონიედ, რომელსა-იგი
Line of edition: 24     
შინა არნ, Page of ms.: D79v  ეგრეთვე სახედ არს ძალიცა წინამდებისა ამის
Line of edition: 25     
სიტყჳსაჲ, რამეთუ რომელმან ჭეშმარიტისა მის კეთილისა ხილვაჲ
Line of edition: 26     
შეუძლოს და მერმე სიგლახაკე ესე კაცობრივისა ბუნებისაჲ განიცადოს,
Line of edition: 27     
უეჭუელად ურვეულ იქმნას სული მისი და განსაცდელითა
Line of edition: 28     
აღსავსე, კეთილთა მათგან დაკლებისათჳს, და ცხორებაჲ ესე საგლოველად
Line of edition: 29     
შეჰრაცხოს, ვინაჲცა, ვითარ ვჰგონებ, არა მწუხარებასა
Line of edition: 30     
ჰნატრის სიტყუაჲ, არამედ ცნობასა კეთილისასა
Line of edition: 31     
რომლისა მიერ იქმნების ვნებაჲ იგი მწუხარებისაჲ, ამისთჳს, რამეთუ
Line of edition: 32     
არა იპოვების ცხორებასა ამას შინა საძიებელი იგი და საწადელი
Line of edition: 33     
ნათელი Page of ms.: C39v 

Page of edition: 223  
Line of edition: 1        
ვინაჲცა გამოძიებაჲ თანას́ცე́გუაც, თუ რაჲ არს ჭეშმარიტი იგი
Line of edition: 2     
ნათელი, Page of ms.: D80r  რომლითა წყუდიადი ესე კაცობრივისა ბუნებისა
Line of edition: 3     
ქუაბი Page of ms.: B287v  არა განათლდების, ანუ თუ ნუუკუე და ურგებსა და მიუწდომელსა
Line of edition: 4     
საქმესა გული-გჳთქუამს ცნობად, რამეთუ ვინმცა მომცა
Line of edition: 5     
ჩუენ ესევითარი გულისსიტყუაჲ, რაჲთამცა გამოვიკულიეთ საძიებელისა
Line of edition: 6     
მის ბუნებაჲ, ანუ რაბამიმცა სახელი და სიტყუაჲ ვპოვეთ,
Line of edition: 7     
რომელმანცა ჯეროვნად გულისჴმა-გჳყო ჩუენ აღმატებულისა მისთჳს
Line of edition: 8     
ნათლისა.

Line of edition: 9        
ვითარი სასელი უწოდო უხილავსა; ვითარ გამოვაცხადო უნივთოჲ;
Line of edition: 10     
ვითარ საცნაურ ვყო უცნაური; ვითარ შევიცვა შეუცავი და
Line of edition: 11     
განუზომელი და გამოუსახველი, რომლისა არცა ჟამი იპოვების, არცა
Line of edition: 12     
ადგილი, რომელი-იგი ყოვლისავე მოგონებისა და საზღვრისა ზეშთა
Line of edition: 13     
იპოვების, Page of ms.: D80v  რომლის საქმე არს ცხორებაჲ და ყოველთავე კეთილთა
Line of edition: 14     
არსად მოყვანებაჲ, რომელსა ჰშუენის ყოველივე მაღალი და აღმატებული
Line of edition: 15     
სახელი: ღმრთეებაჲ, მეუფებაჲ, ძლიერებაჲ დაუსრულებელობაჲ,
Line of edition: 16     
უხრწნელებაჲ, და სიხარული და მხიარულებაჲ, და ყოველივე
Line of edition: 17     
რაოდენიცა არს პატიოსან და დიდებულ, გინა თუ თქუმული,
Line of edition: 18     
გინა თუ უთქუმელი.

Line of edition: 19        
აწ უკუე ვითარ ანუ რომლთა სახითა წარმოვაჩინოთ სახილველად
Line of edition: 20     
ესევითარი ესე კეთილი, ხილული და უხილავი და ყოველთა
Line of edition: 21     
არსთა არსებისა მიმნიჭებელი, რომელი-იგი მარადის არს, ვითარ-იგი
Line of edition: 22     
არს, და არსებისა არაოდეს მექენე არს, ხოლო რაჲთა არა ამაოდ
Line of edition: 23     
დიოდის სიტყუაჲ და მიუწდომელთა მიწ\დომასა Page of ms.: D81r  აზმნობდეს,
Line of edition: 24     
მაღალთა მათ და აღმატებულთა კეთილთა ბუნებაჲ, ვითარცა მიუწდომელი
Line of edition: 25     
გამოძიებისაგან, დაუტევოთ. და ესე ოდენ შევიძინოთ გამოძიებისაგან
Line of edition: 26     
მათისა, ვითარმედ ვინაჲთგან ზეშთა არიან ძიებისა, ცხად
Line of edition: 27     
არს, რამეთუ მაღალ და მიუწდომელ არიან. და რაოდენცა უმაღლეს
Line of edition: 28     
გულისჴმის-ყოფისა ჩუენისა შევჰრაცხოთ ბუნებაჲ მათი, ეგოდენცა
Line of edition: 29     
გოდებაჲ და გლოვაჲ აღვაორძინოთ, რამეთუ ესევითარნი და ესეოდენნი
Line of edition: 30     
არიან კეთილნი იგი, რომელთგან დაკლებულ ვართ, ვიდრეღა
Line of edition: 31     
არცა თუ ცნობაჲ მათი ეტევის ჩუენ შორს.

Line of edition: 32        
ამათ უკუე კეთილთა, რომელნი ყოვლისავე მოგონებისა და მიწდომისა
Line of edition: 33     
ძალსა აღმატებულ არიან, ზიარ ოდესმე ვიყვენით კაცნი. Page of ms.: D81v 
Line of edition: 34     
და ესეოდენი იყო კეითლთა მათ სიმრავლე ბუნებასა შინა ჩუენსა,
Page of edition: 224   Line of edition: 1     
ვიდრეღა სხუად კაცებად შერაცხილ იყო რაჲთურთით კაცებაჲ ესე
Line of edition: 2     
ჩუენი, და პირმშოჲსა მის ხატისა უტყუველსა მსგავსებასა თავსა
Line of edition: 3     
შორის თჳსსა გამოაჩინებდა. რამეთი რაოდენსაცა აწ მისთჳს სახისმეტყუელებით
Line of edition: 4     
ვიტყჳთ, ესე ყოველი კაცისა შორის იხილვება მაშინ:
Line of edition: 5     
უხრწნელებაჲ და ნეტარებაჲ და თჳთმფლობელობაჲ და თავისუფლებაჲ
Line of edition: 6     
და უჭირველი და უზრუნველი ცხორებაჲ და საღმრთოჲ
Line of edition: 7     
მოქალაქობაჲ და შიშულად და თჳნიერ ყოვლისა საბურველისა სიწმიდით
Line of edition: 8     
განცდაჲ ყოველთა კეთილთაჲ თუალითა გონებისაჲთა, და ამას
Line of edition: 9     
ყოველსა მცირედთა Page of ms.: D82r  სიტყუათა მიერ გუაუწყებს ჩუენ Page of ms.: C40r 
Line of edition: 10     
წიგნი იგი დაბადებისაჲ, რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ: ხატად ღმრთისა
Line of edition: 11     
დაჰბადა ღმერთმან კაცი. და მისცა მას სამოთხე საცხორებელად
Line of edition: 12     
და ნერგი მისთა მიერ შუებაჲ მიჰმადლა. ხოლო ნერგთა მათ
Line of edition: 13     
ნაყოფი ცხორებაჲ იყო და გულისჴმის-ყოფაჲ, და რაოდენისა არს
Line of edition: 14     
ესევითარი, ყოვლისავე უფალ ვიყვენით.

Line of edition: 15        
აწ უკუე, რომელი აწინდელსა ამას უბადრუკებასა განიცდიდეს და
Line of edition: 16     
შეასწორებდეს მას ნეტარებასა თანა, ვითარ ეგების, უკუეთუმცა არა
Line of edition: 17     
სულთ-ითქუმიდა და იგლოვდა განსაცდელსა ამისთჳს, ჩუენ ზედა
Line of edition: 18     
მოწევნულისა Page of ms.: B288r  რამეთუ მაღალი დამდაბლდა და ხატად ზეცათა
Line of edition: 19     
მეუფისა დაბადებული მიწა იქმნა, და მეუფედ დაწესებული მონა
Line of edition: 20     
იქმნა, და უკუ\დავად Page of ms.: D82v  დაბადებული სიკუდილითა განიხრწნა, და
Line of edition: 21     
რომელი-იგი ფუფუნებასა შინა სამოთხისასა იშუებდა, სენიანს ამას
Line of edition: 22     
და ტკივნეულსა სოფელსა დაისაჯა; და უვნებელობისა მის წილ,
Line of edition: 23     
რომელი აქუნდა, ვნებული ესე და საწუთოჲ ცხორებაჲ დაიმკჳდრა;
Line of edition: 24     
და თჳთმფლობელი და თავისუფალი ესოდენთა და ესევითართა ბოროტთა
Line of edition: 25     
დაემონა, ვიდრეღა არცა თუ შესაძლებელ არს მძლავრთა ჩუენთა
Line of edition: 26     
აღრიცხუვებაჲ, რამეთი თითოეული ვნებათა ჩუენთაჲ რაჟამს ვის ერეოდის,
Line of edition: 27     
მეუფე იქმნების დამონებილისა მის, და ვითარცა მძლავრმან
Line of edition: 28     
ვინმე ციხე რაჲ და ძნელოანი სულისაჲ დაიპყრის, ბოროტსა უყოფს
Line of edition: 29     
მორჩილთა თჳ\სთა Page of ms.: D83r  და აჭირვებს, რამეთუ მსახურად ნებისა თჳსისა
Line of edition: 30     
გულისსიტყუათა და ჴორცთა ჩუენთა იჴმარებს.

Line of edition: 31        
ესრეთ არს რისხვაჲ, ესრეთ არს შიში, ესრეთ არს მოშიშებაჲ,
Line of edition: 32     
და თავჴედობაჲ, და მწუხარებისა და გულისთქუმისა ვნებაჲ და სიძულილი
Line of edition: 33     
და ჴდომაჲ და მტერობაჲ და სასტიკებაჲ და შური და
Page of edition: 225   Line of edition: 1     
ლიქნაჲ და ძჳრის ჴსენებაჲ და ულმობელობაჲ და ორგულებაჲ და
Line of edition: 2     
ყოველნივე ვნებანი წინააღმდგომნი ჩუენნი, მძლავრთა თანა და უფალთა
Line of edition: 3     
მწარეთა აღსარაცხველ არიან, რომელ მძლავრებისაებრ თჳსისა,
Line of edition: 4     
ვითარცა ტყუესა, ესრეთ დაიმონებენ სულსა.

Line of edition: 5        
ხოლო უკუეთუ ვინმე ჴორცითა სიკუდილისა ნაწილნი გულის\ჴმა-ყვნეს, Page of ms.: Dc 
Line of edition: 6     
რომელნი-იგი ბუნებისა ჩუენისადა შეთხზულ არიან,
Line of edition: 7     
და მრავალსახენი იგი და პირად-პირადნი სალმობანი, რომელთა
Line of edition: 8     
პირველ გამოუცდელ იყო კაცი, უმეტეს და უფროჲს აღაორძინოს
Line of edition: 9     
ტირილი, რაჟამს კეთილთა მათ შესწორებულად იხილნეს შემაწუხებელნი
Line of edition: 10     
ესე ბოროტნი.

Line of edition: 11        
ამას უკუე გუასწავებს საიდუმლოდ, რომელი-იგი ჰნატრის გლოვასა,
Line of edition: 12     
რაჲთა ჭეშმარიტთა მათ კეთილთა ხედვიდეს სული და არა დაინთქმოდის
Line of edition: 13     
საცთურთა ამათ შინა სოფლისათა, რამეთუ არა ეგების უცრემლოდ
Line of edition: 14     
ცხორებაჲ, უკუეთუ ოდენ ვინ გამოწულილვით გულისჴმაჰყოფდეს
Line of edition: 15     
ძალსა საქმეთასა, და არცა შესაძლებელ არს, თუმცა სალმო\ბათა Page of ms.: D84r 
Line of edition: 16     
და მწუხარებათა, თანა-წარჰჴდა, რაოდენცა ვის ფართოებით
Line of edition: 17     
აქუნდენ გულის-თქუმანი ამის ცხორებისანი, რომელი-ე\სე Page of ms.: C40v 
Line of edition: 18     
პირუტყვთა შორის იხილვების, რომელთა-იგი აგებულებაჲ ბუნებისაჲ
Line of edition: 19     
საწყალობელ არს, რამეთუ რაჲმცა იყო უსაწყალობელს სიტყჳერობისაგან
Line of edition: 20     
დაკლებისა! ხოლო განსაცდელისა მის გრძნობაჲ არცა ერთი
Line of edition: 21     
აქუს, ვინაჲცა გულისთქუმითა რაჲთმე გარდაიჴდიან იგინიცა ცხორებასა
Line of edition: 22     
მათსა, და ცხენი მდრანჯობლობს, და კუროჲ მუღროჲს, და
Line of edition: 23     
ეშჳ ილესავს შუვათა და თხრის მაღნართა შინა და გოხინებს, და
Line of edition: 24     
ლეკუნი იმღერიან და ჴბონი და კრავნი ხლდებიან და თითოეული
Line of edition: 25     
პირუტყჳ ნიშნითა რაჲთმე თჳსსა გულისთქუმასა Page of ms.: D84v  და გემოთმოყუარებასა
Line of edition: 26     
გამოაჩინებს, რომელთა თანა, უკუეთუმცა იყო სიტყჳსა-მიერი
Line of edition: 27     
გულისჴმის-ყოფაჲ, არამცა შეერაცხა საწადელად უნდოჲ იგი და
Line of edition: 28     
უძლური ცხორებაჲ მათი.

Line of edition: 29        
ეგრეთვე იხილვების კაცთა შორის, რომელთა არცა ერთი აქუს
Line of edition: 30     
გულისჴმის-ყოფაჲ მათ კეთილთაჲ, რომელთაგან დააკლდა ბუნებაჲ
Line of edition: 31     
ჩუენი, Page of ms.: A42v  რამეთუ ესენიცა გულისთქუმით გარდაიჴდიან თჳსსა ცხორებასა,
Line of edition: 32     
და რომელნი სოფელსა ამას შინა იშუებდენ, იგინი საუკუნეთა
Page of edition: 226   Line of edition: 1     
მათ კეთილთა არა ეძიებენ, და რომელთა ვინ არა ეძიებდეს, ვითარცა
Line of edition: 2     
პოვნა, რომელნი-იგი მათ ოდენ მიეცემიან, რომელნი ყოვლითა გულითა
Line of edition: 3     
მათითა ეძიებდენ!

Line of edition: 4        
ჰნატრის უკუე სიტყუაჲ გლო\ვასა, Page of ms.: D85r  არა თუ თავით თჳსით
Line of edition: 5     
შეჰრაცხს გლოვასა სანატრელად, არამედ მის მიერ მომავალისა მისთჳს
Line of edition: 6     
ნეტარებისა; და გამოაჩინებს ამას შემდგომი სიტყუაჲ, რამეთუ
Line of edition: 7     
ნიჭი გლოვისაჲ ნეტარებაჲ არს, ვითარცა იტყჳს, ვითარმედ: "ნეტარ
Line of edition: 8     
იყვნენ მგლოვარენი", და არა აღასრულა სიტყუაჲ ნეტარებასა
Line of edition: 9     
ზედა გლოვისასა, არამედ შესძინა, ვითარმედ "რამეთუ იგინი
Line of edition: 10     
ნუგეშინის-ცემულ იქმნენ".

Line of edition: 11        
და ვჰგონებ, ვითარმედ ესე განიცადა მაშინ დიდმან მოსე და
Line of edition: 12     
უფროჲსღა მან, რომელი-იგი მის თანა ზრახვითა სიტყუაჲ, და საიდუმლოთა
Line of edition: 13     
მათ წესთა შინა პასექითა და სხუათა მათ დღეთა
Line of edition: 14     
დღესასწაულისათა უფუვარისა უბრძანა ჭამად, და სანუკვარად უცომოჲსა
Line of edition: 15     
მის ველისყრდელი განა\წესა, Page of ms.: D85v  რაჲთა ვისწავოთ ესევითართა
Line of edition: 16     
მათ იგავთა მიერ, ვითარმედ საიდუმოჲსა მის დღესასწაულისა
Line of edition: 17     
სხჳთა სახითა ზიარებაჲ შეუძლებელ არს, არა თუ სიმწარენი ამის
Line of edition: 18     
ცხორებისანი შეეზავნენ მარტივსა მას და უფუვარსა ცხორებასა.
Line of edition: 19     
ამისათჳს დიდიცა დავით დაღაცათუ ყოველთა კაცობრივთა პატივთა
Line of edition: 20     
უმაღლესი პატივი აქუნდა მას, რომელ არს მეფობაჲ, მდიდრად და
Line of edition: 21     
უხუებით აღჰრევს სიმწარესა გლოვისა და გოდებისასა თჳსსა ცხორებასა
Line of edition: 22     
თანა, და სტირს განგრძობასა ჴორცთა მწირობისასა და უვაღრესთა
Line of edition: 23     
კეთილთა წადიერებითა განკფდების და იტყჳს: "ვაჲ მე, რამეთუ
Line of edition: 24     
Page of ms.: D86r  განმიგრძდა მე მწირობაჲ ჩემი", და ოდეს მიხედავს საღმრთოთა
Line of edition: 25     
მათ საყოფელთა შუენიერებასა და უკუანაჲსკნელსა ადგილსა
Line of edition: 26     
მათ შინა აღირჩევს და აქათა მათ პირველთასა უპატიოსნეს შეჰრაცხს.
Line of edition: 27     
ხოლო უკუეთუ ვინ უჭეშმარიტესად-რე ინებოს განცდად ძალსა
Line of edition: 28     
სანატრელისა Page of ms.: C41r  ამის გლოვისასა, განიხილენ თავსა შორის
Line of edition: 29     
თჳსსა უწყებაჲ იგი მდიდრისა და ლაზარესი, და ცხადად გულისჴმაყოს
Line of edition: 30     
სიტყუათა ამათ ძალი, რამეთუ ეტყჳს აბრაჰამ მდიდარსა მას,
Line of edition: 31     
ვითარმედ: "მიგიღიეს ლეთილი შენი ცხორებასა შენსა, და ეგრეთვე
Line of edition: 32     
ლაზარეს -- ბოროტი, და ამისთჳს ესე ნუგეშინის-ცემულ არს, ხოლო
Line of edition: 33     
შენ იტანჯები". ხოლო სიტყუათა ამათ ძალი ამას გუაუწყებს:
Line of edition: 34     
ვინაჲთგან Page of ms.: D86v  კეთილისამისგან საღმრთოჲსა განგებისა განგუაშორნა
Page of edition: 227   Line of edition: 1     
ჩუენ წარმდებებამან და ბოროტად განზრახვამან, რამეთუ ღმერთსა
Line of edition: 2     
ბოროტისაგან შეურევნელად მოენიჭა ჩუენდა კეთილი, რაჲთა
Line of edition: 3     
ვიშუებდეთ, და კეთილისა თანა ბოროტისა აღრევაჲ განეგდო. ხოლო
Line of edition: 4     
ჩუენ ნაყროვნებითა და მუცლისა მონებითა ბოროტითა აღვივსენით და
Line of edition: 5     
მცნებათა ღმრთისათა ურჩებისა გემოჲ ვიხილეთ. ამისთჳს საჭირო
Line of edition: 6     
არს და თანაწარუვალ, რაჲთა ორთავე სახეთა მიერ გამოიცადოს
Line of edition: 7     
კაცობრივი ბუნებაჲ შეწუხებულთა და მახარებელთა, რამეთუ ვითარცა
Line of edition: 8     
ორნი ცხორებანი არიან -- საწუთროჲ და საუკუნოჲ, და
Line of edition: 9     
თითოეული ცხორებაჲ თჳსთა საზღვართა შინა იხილ\ვების: Page of ms.: D87r 
Line of edition: 10     
ეგრეთვე მრჩობლნი სიხარულნი არონ: ერთი -- მსოფლიოჲ, და ერთი
Line of edition: 11     
- საუკუნოჲ. ნეტარ უკუე არს ჭეშმარიტად, რომელმან სახარულევანი
Line of edition: 12     
იგი კერძოჲ ჭეშმარიტთა და სამარადისოთა კეთილთა შინა
Line of edition: 13     
დაიუნჯოს, ხოლო საწუთროჲ Page of ms.: B289r  ესე და კნინი ცხორებაჲ
Line of edition: 14     
მწუხარებით აღასრულოს, და დაჭირვებად შეჰრაცხოს არა საწუთროთა
Line of edition: 15     
რათმე კეთილთა დაკლებაჲ, არამედ უკუეთუ მათ მიერ განსუენებითა
Line of edition: 16     
წარუვალია მათ კეთილთაგან გამოჴუებაჲ შეემთხჳოს.

Line of edition: 17        
აწ უკუე, ვინაჲთგან სანატრელ არს დაუსრულებელთა მათ საუკუნეთა
Line of edition: 18     
სიხარულისა მიმთხუევაჲ და ესე თჳნიერ ჭირისა არა მოეცემის
Line of edition: 19     
კაცთა ბუნებასა, არღარა ძნელ არს ძალსა ამის სიტყჳსასა გულისჴმის-ყოფაჲ,
Line of edition: 20     
Page of ms.: D87v  თუ რაჲსათჳს ნეტარ არიან აქა მგლოვარენი,
Line of edition: 21     
ამისთჳს, რამეთუ იგინი დაუსრულებელთა მათ საუკუნეთა ნუგეშინისცემულ
Line of edition: 22     
იქმნენ, ხოლო ნუგეშინის-ცემაჲ ნუგეშინისმცემელისა ზიარებითა
Line of edition: 23     
იქმნების, რამეთუ განთჳსებული საქმე არს ესე სულისა წმიდისაჲ,
Line of edition: 24     
რომელ არს მადლი ნუგეშინის-ცემისაჲ, რომლისა-იგი ჩუენცამცა
Line of edition: 25     
ღირს ქმნულ ვართ მადლითა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესითა,
Line of edition: 26     
რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი-უკუნისამდე, ამენ.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Gregory of Nyssa, Works.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.