TITUS
Gregory of Nyssa, Works
Part No. 3
Previous part

Text type: Orat.Beat.  
Page of edition: 198  
Line of edition: 1   თარგმანებაჲ მომიჴსენისაჲ,

Line of edition: 2  
თქუმული წმიდისა გრიგოლ ნოსელისაჲ

Line of edition: 3  
ნეტარ იყვნენ გლახაკნი სულითა, რამეთუ მათი არს სასუფეველი
Line of edition: 4  
ცათაჲ.

Text: 1  
Line of edition: 5  
თავი პირველი


Line of edition: 6        ვინმცა უკუე იყო შემოკრებულთა ამათ შორის ესევითარი, რომელიმცა
Line of edition: 7     
ღირს იყო მოწაფე-ყოფად სიტყჳსა, რაჲთამცა აღვიდა მის
Line of edition: 8     
თანა ქუეყანით, მდაბალთაგან და ურგებთა გონებათა, სულიერსა მას
Line of edition: 9     
მთასა მაღალთა მათ ხედვათასა, რომლისაგან ლტოლვილ არნ ყოველივე
Line of edition: 10     
აჩრდილი, სიბოროტისა სიმაღლეთა და ბორცუთაგან მოფენილი,
Line of edition: 11     
და ყოვლით კერძო ჭეშმარიტისა ნათლისა Page of ms.: D42r  ელვარებითა
Line of edition: 12     
ბრწყინავნ და ღმრთივშუენიერისა სიწმიდისა მყუდროებითა და სიმაღლითა
Line of edition: 13     
ყოველსავე განიცდინ, რაოდენიცა სიბოროტისა ღელეთა
Line of edition: 14     
შინა შეყენებულთაგან უხილავ არს და განუცდელ.

Line of edition: 15        
ხოლო სიმაღლისა ამისგან განცდილი და ხილული თუ ვითარი
Line of edition: 16     
არს და რაბამი, თჳთ თავადი იგი სიტყუაჲ ღმრთისაჲ ჰნატრის მის
Line of edition: 17     
თანა აღსრულთა მათ, და თჳსთა ბრძანებათა მიერ, ვითარცა თითითა,
Line of edition: 18     
ესრეთ უჩუენებს ამიერ სასუფეველსა ცათასა და ზეშთა ქუეყანისა
Line of edition: 19     
დამკვდრებასა, და მერმე -- წყალობასა და სიმართლესა და
Line of edition: 20     
ნუგეშინის-ცემასა და ღმრთისა მიმართ ყოველთაჲსა თჳსებასა, და
Line of edition: 21     
დევნულებათა ნაყოფსა, რომელ არს თანამკჳდრობაჲ ღმრთისაჲ. და
Line of edition: 22     
სხუაჲ, რაოდენიცა Page of ms.: D42v  ამათ თანა იხილვების, მთით-გარდამო თითითა
Line of edition: 23     
უჩუენებს სიტყუაჲ მაღლისა მისგან საებგუროჲსა და თხემისა,
Line of edition: 24     
რომელ არს სასოებაჲ.

Line of edition: 25        
ვინაჲთგან უკუე აღვალს მთად უფალი, რომელი ჩუენთჳს გარდამოჴდა,
Line of edition: 26     
რაჲთა ჩუენ მის თანა აღგჳყვანნეს, ვისმინოთ ესაიაჲსი,
Line of edition: 27     
რომელი ღაღადებს, ვითარმედ: "მოვედით, აღვიდეთ მთასა უფლისასა",
Page of edition: 199   Line of edition: 1     
და დაღაცათუ სნეულ ვართ შეცოდებათათჳს, განვაძლიერნეთ,
Line of edition: 2     
სიტყჳსაებრ წინაჲსწარმეტყუელისა, ჴელნი დაშთომილნი და
Line of edition: 3     
მუჴლნი დაჴსნილნი, რამეთუ, უკუეთუ სიმაღლედ აღვიდეთ, ვპოვოთ
Line of edition: 4     
მკურნალი ყოვლისა სენისა და ყოვლისა უძლურებისაჲ, რომელმან
Line of edition: 5     
უძლურებანი ჩუენნი მიიხუნა და სნეულებანი ჩუენნი იტჳრთნა.
Line of edition: 6  

Line of edition: 7        აწ უკუე აღვისწრაფოთ ჩუენცა თხე\მსა Page of ms.: D43r  მთისა მის სასოებისასა
Line of edition: 8     
იესუჲს თანა, რაჲთა ვიხილნეთ ზეშთამო კეთილნი იგი, რომელთა
Line of edition: 9     
[მისდა შედგომილთა მათ უჩუენებს სიტყუაჲ მაღლით-გარდამო, არამედ
Line of edition: 10     
აღაღენ ჩუენთჳსცა პირი თჳსი სიტყუამან ღმრთისამან და გუასწავენ
Line of edition: 11     
ჩუენ სწავლანი იგი, რომელთა] Page of ms.: B279r  სმენაჲ ნეტარებაჲ არს.

Line of edition: 12        
იყავნ უკუე ჩუენდა თქუმულთა ამათ ხედვისა დასაბამ დასაბამი
Line of edition: 13     
იგი მოძღურებისაჲ, რამეთუ იტყჳს: ნეტარ იყვნენ გლახაკნი სულითა,
Line of edition: 14     
რამეთუ მათი არს სასუფეველი ცათაჲ.

Line of edition: 15        
უკუეთუ ვინმე ოქროჲს მოყუარეთა\განი Page of ms.: C73v  წერილთა მიემთხჳოს,
Line of edition: 16     
საუნჯისა ადგილსა მაუწყებელთა, ხოლო ადგილი იგი საუნჯისაჲ
Line of edition: 17     
მრავალთა ოფლთა და შრომათა წარმოჩენასა აუწყებნ Page of ms.: D43v 
Line of edition: 18     
მონაგებთა მოსურნესა მას, ნუუკუე ამის ძლითმცა მომედგრდაა
Line of edition: 19     
შრომათა მათ მიმართ და დაჴსნილობაჲ უტკბილეს სიმდიდრისა და
Line of edition: 20     
შესაძინელისა შეჰრაცხა? - ნუ იყოფინ; არამედ მეგობართაცა თჳსთა
Line of edition: 21     
ყოველთა ჰლოცავნ ამისთჳს, და რაოდენცა ძალ-ედვას, თანაშემწენი
Line of edition: 22     
განიმრავლნის და მრავალთა ჴელთა მიერ დაფარული იგი
Line of edition: 23     
სიმდიდრე განისაკუთრის.

Line of edition: 24        
ესე იგი საუნჯე არს, ძმანო, რომელსა წერილი გუაუწყებს, ხოლო
Line of edition: 25     
სიმდიდრე მისი სიღრმისაგან დაფარულ არს.

Line of edition: 26        
აწ უკუე, რომელთა-ესე უხრწნელისა მის ოქროჲსათჳს გუსურის,
Line of edition: 27     
არა ჩუენცა შემწე ვიყვნეთა ჴელნი ლოცვათა სიმრავლისანი, რაჲთა
Line of edition: 28     
სი\მდიდრე Page of ms.: D44r  იგი განცხადებულ ვყოთ და ყოველთავე სწორებით
Line of edition: 29     
განვიყოთ და ყოველივე თითოეულმან მოვიგოთ? -- რამეთუ ესევითარი
Line of edition: 30     
არს სათნოებისა განყოფილებაჲ, რაჲთა ყოველთა რაჲ მუშაკთა
Page of edition: 200   Line of edition: 1     
მისთა განინაწილონ, ყოველივე თითოეულსა თანა დაადგრების და
Line of edition: 2     
არა შემცირდების თანამონაწილეთაგან, რაოდენცა მრავალ იყვნენ.

Line of edition: 3        
მსოფლიოჲსა უკუე ამის სიმდიდრისა განყოფასა ავნებს თანამონაწილესა,
Line of edition: 4     
რომელმან უმეტესი მიიღოს, რამეთუ შეამცირებს ნაწილსა
Line of edition: 5     
მას თანაზიარისასა, რომელმან თჳსი განამრავლოს, ხოლო
Line of edition: 6     
სულიერი სიმდიდრე მზისა მსგავს არს, რამეთუ ყოველთავე მხედველთა
Line of edition: 7     
მისთა თავსა თჳსსა განუყოფს და კაცად-კაცადსა ყოვლითურთ
Line of edition: 8     
განანათლებს და თჳთ ჰგიეს განულევნელად. Page of ms.: D44v 

Line of edition: 9        
ვინაჲთგან უკუე სწორი შესაძინელი მოგუეცემის თითოეულსა
Line of edition: 10     
შრომისა ამის მიერ, სწორებით იყავნ ლოცვაჲცა ყოველთაჲ საძიებელისა
Line of edition: 11     
ამის თანაშემწედ. ხოლო პირველად თჳთ მებრ ნეტარებისათჳს
Line of edition: 12     
ვიტყჳ მე, ვითარმედ ჯერ-არს გულისჴმის-ყოფად, თუ რაჲ არს
Line of edition: 13     
ძალი მისი.

Line of edition: 14        
ნეტარებაჲ უკუე არს, ვითარ ჩემი სიტყუაჲ ჰგონებს, ყოველთა
Line of edition: 15     
კეთილთა შესაკრებელი, რომლისაგან არცა ერთი რაჲ კეთილთაგანი
Line of edition: 16     
მოკლებულ არნ, ხოლო ძალი ნეტარებისაჲ იქმნეს ჩუენდა
Line of edition: 17     
უმეტეს საცნაურ წინააღმდგომისა კერძოჲსაგან. წინაუკუმოჲ უკუე
Line of edition: 18     
ნეტარებისაჲ არს უბადრუკებაჲ. ხოლო უბადრუკებაჲ არს
Line of edition: 19     
შესაწუხებელთა და უნებლიეთთა ვნებათა განსაცდელი, და Page of ms.: D45r  ორთავე
Line of edition: 20     
ამათ პირთა წინაუკუმოჲ განყოფილ არს სხუად და სხუად
Line of edition: 21     
ძალად, რამეთუ ნეტარებისა ღირსი იხარებს და განსცხრების მისთჳს
Line of edition: 22     
განმზადებულთა მათთჳს და წინამდებარეთა საშუებელთა, ხოლო უბადრუკებისაჲ
Line of edition: 23     
ურვეულ არს და ტკივნეულ ჭირთა მათთჳს, მის ზედა
Line of edition: 24     
მოწევნულთა და მო\წევნადთა. Page of ms.: B279v 

Line of edition: 25        
ჭეშმარიტი უკუე ნეტარი იგი მხოლოჲ არს თავადი ღმერთი, და
Line of edition: 26     
რამეთუ რაჲცა იგი არს, ნეტარებაჲ არს: უხრწნელი იგი ცხორებაჲ;
Line of edition: 27     
მიუწდომელი და გამოუთქუმელი სახიერებაჲ; მოუგონებელი იგი შუენიერებაჲ.
Line of edition: 28     
თჳთ თავადი იგი მადლი და სიბრძნე და ძალი; ჭეშმარიტი
Line of edition: 29     
იგი ნათელი -- წყაროჲ იგი ყოვლისა კეთილისაჲ; Page of ms.: C31r  ყოველთა
Line of edition: 30     
აღმატებული იგი ჴელმწფებაჲ; მხოლოჲ იგი საწადელი Page of ms.: D45v  და სამარადისოდ
Line of edition: 31     
ერთსა ზედა დამტკიცებული; მოუკლებელი იგი სიხარული,
Line of edition: 32     
რომლისათჳს რაჲ ყოველივე რაოდენიცა ვის ძალ-ედვას და
Line of edition: 33     
თქუას, ღირსსა მისსა ვერარას იტყჳს, რამეთუ ვერცა გონებაჲ მისწუთების
Page of edition: 201   Line of edition: 1     
ჭეშმარიტებასა, და დაღაცათუ მაღალთაგანსა რასმე მოგონებად
Line of edition: 2     
შეუძლოთ მისთჳს, მოგონებულისა მის სიტყჳთ გამოთქუმაჲ
Line of edition: 3     
შეუძლებელ არს.

Line of edition: 4        
ხოლო ვინაჲთგან რომელმან-იგი შექმნა კაცი, ხატად ღმრთეებისა
Line of edition: 5     
შექმნა იგი, მეორედ ნეტარებად სამართლად ეწოდოს მას.
Line of edition: 6     
ზიარებითა პირველისა მის ნეტარებისაჲთა ხატებისათჳს და მსგავსებისა
Line of edition: 7     
მისისა, რამეთუ ვითარცა-იგი ჴორციელისა შუენიერებისა პირ\მშოჲ Page of ms.: D46r 
Line of edition: 8     
შუენიერებაჲ ცხოველსა და გუამოანსა ხატსა შინა
Line of edition: 9     
იხილვების, ხოლო მეორე, მსგავსად მისსა გამოხატულსა ხატსა შინა
Line of edition: 10     
საცნაურ იქმნების. ეგრეთვე კაცობრივი ბუნებაჲ, ვითარცა ხატი აღმატებულისა
Line of edition: 11     
მის ნეტარებისაჲ კეთილსა მას სიკეთესა ემსგავსების,
Line of edition: 12     
რაჟამს თავსა შორის თჳსსა გამოაჩინოს ნეტართა მათ შარავანდედთა
Line of edition: 13     
მცხინვარებისა ელვარებაჲ.

Line of edition: 14        
ხოლო ვინაჲთგან მწიკულმან ცოდვისამან ხატებისა იგი შუენიერებაჲ
Line of edition: 15     
განრყუნა, მოვიდა თავადი იგი და განგუწმიდნა ჩუენ თჳსითა
Line of edition: 16     
მით წმიდითა სისხლითა და წყლითა უკუდავითა და ცხოველითა,
Line of edition: 17     
რომელი ვალს ცხორებად საუკუნოდ, რაჲთა განბანილნი ბიწთაგან
Line of edition: 18     
ცოდვისათა კუალად-ვეგნეთ პირველსა მასვე შუენიერებასა. Page of ms.: D46v  და
Line of edition: 19     
ვითარცა-იგი მხატვარობისა ჴელოვნებისათჳს ეტყჳნ უსწავლელთა
Line of edition: 20     
გამოცდილი და ჴელოვანი მოძღუარი, ვითარმედ იგი პირი არს
Line of edition: 21     
კეთილ, რომელი ესევითართა სახეთაგან შემკულ იყოს, რომლისა
Line of edition: 22     
თმაჲ ესევითარი იყოს, და თუალთა სიგრემნე და სიმრგულე _
Line of edition: 23     
ესევითარი, და წარბთა სიჴშოჲ და ღაწუთა აგებულებაჲ, და შემდგომითი-შემდგომად
Line of edition: 24     
თითოეული ასოჲ, რომლითა სრულ იქმნების შუენიერებაჲ
Line of edition: 25     
პირისაჲ, ეგრეთვე, რომელი-იგი სულისა ჩუენისა ხატსა
Line of edition: 26     
მხოლოჲსა მის ნეტარებისა მსგავსებითა გამოსწერს, თითოეულსა
Line of edition: 27     
ნეტარებისა სახესა გამოსახავს სიტყჳთა თჳსითა, და იტყჳს
Line of edition: 28     
პირველად:

Line of edition: 29        
ნეტარ იყვნენ გლახაკნი სულითა, რამეთუ მათი არს სასუფეველი
Line of edition: 30     
ცათაჲ. Page of ms.: D47r  არამედ, რაჲმცა იქმნა სარგებელი მაღალთა მათ
Line of edition: 31     
ნიჭთაგან, უკუეთუ ძალი და სიღრმე მათი დაფარული სიტყჳსა მიერ
Page of edition: 202   Line of edition: 1     
არა გამოგუეცხადოს ჩუენ? რამეთუ სამკურნალოთაცა შინა მრავალნი
Line of edition: 2     
და პატიოსანნი და დიდფასისა წამალნი უჴმრად და ურგებად შერაცხილ
Line of edition: 3     
არიან უმეცართაგან, ვიდრემდის ისწაონ ჴელოვნებისა მიერ თითოეულისა
Line of edition: 4     
მათისა საჴმრობაჲ და სარგებელი.

Line of edition: 5        
რაჲ არს უკუე გლახაკობაჲ სულითა, რომლისა მიერ დაიპყრობვის
Line of edition: 6     
სასუფეველი ცათაჲ?

Line of edition: 7        
ორნი სიმდიდრენი გჳსწავიან Page of ms.: B280r  წერილისაგან: ერთი საქებელი
Line of edition: 8     
და ერთი დასაშჯელი. საქებელ არს უკუე სათნოებათა სიმდიდრე,
Line of edition: 9     
ხოლო საბრალობელ -- ნივთიერი ესე და ქუეყანისაჲ. Page of ms.: D47v 
Line of edition: 10     
რამეთუ ერთი იგი სულსა განამდიდრებს, ხოლო მეორე იგი _
Line of edition: 11     
საცნობე\ლთა Page of ms.: C31v  დაატკბობს. ვინაჲცა ამისსა დაუნჯებასა აყენებს
Line of edition: 12     
უფალი, ვითარცა მღილთა შესაჭმელსა და მპარავთა წარსაპარველსა,
Line of edition: 13     
და მაღლისა მის სიმდიდრისა მოგებად გჳბრძანებს, რომელსა
Line of edition: 14     
ხრწნილებაჲ ვერ შეეხების. ხოლო მღილი რაჲ და მპარავი თქუა,
Line of edition: 15     
განმხრწნელი იგი სულისა საუნჯეთაჲ გამოაჩინა.

Line of edition: 16        
აწ უკუე, ვითარცა მრჩობლ განსწვალებს სიგლახაკე სიმდიდრესა,
Line of edition: 17     
ეგრეთვე მსგავსად მრჩობლთა სიგლახაკეთა ვისწავებთ: ერთსა განსაგდებელსა
Line of edition: 18     
და ერთსა სანატრელსა. ვინაჲცა, რომელი სიწმიდისაგან
Line of edition: 19     
გლახაკ იყოს და Page of ms.: D48r  სიმართლისა და სიბრძნისა და გონიერებისა
Line of edition: 20     
ანუ თუ სხჳსა რომლისამე ესევითარისა პატიოსნისა და მრავალსასყიდლისა
Line of edition: 21     
საუნჯისა, -- საწყალობელ არს იგი სიგლახაკისა მისთჳს, და
Line of edition: 22     
უბადრუკ -- პატიოსანთა მათ მონაგებთა უპოვარებისათჳს.

Line of edition: 23        
ხოლო რომელი ყოველთა სიბოროტისა სახეთაგან ნებსით გლახაკ
Line of edition: 24     
იყოს და საეშმაკოთა მათ მონაგებთაგან არარაჲ აქუნდეს თჳსთა
Line of edition: 25     
საუნჯეთა შინა დაუნჯებულ, არამედ სულითა ცხოველ იყოს და
Line of edition: 26     
ბოროტთაგან და ვნებათა სიგლახაკესა მისთჳს იუნჯებდეს, ესევითარი
Line of edition: 27     
იგი არს დაწესებულ სიტყჳსა მიერ ნეტარსა მას სიგლახაკესა შინა,
Line of edition: 28     
რომლისა ნაყოფ არს სასუფეველი ცათაჲ. Page of ms.: D48v 

Line of edition: 29        
არამედ კუალად მივიქცეთ გამოკულევად და შრომად საუნჯისა მის
Line of edition: 30     
და ნუმცა მოვიწყინებთ თუალთა მათ ოქროჲსათა თხრად და ძიებად
Line of edition: 31     
დაფარულისა მის სიმდიდრისა, რამეთუ იტყჳს, ვითარმედ: ნეტარ
Line of edition: 32     
იყვნენ გლახაკნი სულითა.

Line of edition: 33        
თქუმულ არს ზოგს-რაჲმე პირველცა ამის პირისათჳს, და აწცა
Page of edition: 203   Line of edition: 1     
ვთქუათ კუალად:

Line of edition: 2        
სისრულე უკუე სათნოდ ცხორებისაჲ არს მსგავსებაჲ ღმრთისაჲ,
Line of edition: 3     
ხოლო უცოდველობაჲ და უვნებელობაჲ და უხრწნელებაჲ საღმრთოჲ
Line of edition: 4     
ივლტის ყოვლისავე კაცთა მსგავსებისაგან. რამეთუ შეუძლებელ არს
Line of edition: 5     
ვნებულისა ბუნებისაგან უვნებელისა ბუნებისა მსგავსებაჲ. აწ უკუე,
Line of edition: 6     
უკუეთუ მხოლოჲ ღმერთი არს ნეტარი, ვითარცა მოციქული Page of ms.: D49r 
Line of edition: 7     
იტყჳს, ხოლო ნეტარებისა მის ზიარებაჲ ღმრთისა მსგავსებითა
Line of edition: 8     
მომცემის კაცთა, ხოლო ღმრთისა მსგავსებაჲ შეუძლებელ არს და
Line of edition: 9     
უღონო, მაშა უვალ არს სამე და მიუწდომელ კაცობრივისა ცხორებისაგან
Line of edition: 10     
ნეტარებაჲ.

Line of edition: 11        
გარნა არა სრულიად უღონო არს საქმე ესე, არამედ არს საღმრთოჲ
Line of edition: 12     
განგებაჲ შესაძლებელი მიმსგავსებად, უკუეთუ ოდენ ვინ
Line of edition: 13     
გულსიდგინოს.

Line of edition: 14        
და რაჲ-მე უკუე არს ესე? -- სულისა გლახაკობად ნებსითსა
Line of edition: 15     
სიმდაბლესა სახელ-სდებს სიტყუაჲ, რომლისა სახედ ღმრთისა
Line of edition: 16     
სიგლახაკესა გჳჩუენებს ჩუენ მოციქული და იტყჳს, ვითარმედ: "მდიდარი
Line of edition: 17     
იგი ჩუენთჳს დაგლახაკნა, რაჲთა ჩუენ მისითა მით სიგლახაკითა
Line of edition: 18     
განვმდიდრდეთ".

Line of edition: 19        
ვინაჲთგან უკუე სხუაჲ ყოველივე, რომელი საღმრთოსა ბუნებასა
Line of edition: 20     
შინა იხილვების, Page of ms.: D49v  აღმატებულ არს კაცობრივისა სიკნინისაგან და
Line of edition: 21     
საზომისა, ხოლო სიმდაბლე თანანერგი არს ჩუენი და თანამკჳდრი,
Line of edition: 22     
რომელნი-ესე ქუეყანასა ზედა ვიქცევით და მიწისაგან აგებულ ვართ
Line of edition: 23     
და მიწადვე მივი\ქცევით, Page of ms.: C32r  აწ უკუე ბუნებითითა ამით და შესაძლებელითა
Line of edition: 24     
წესითა ღმერთსა მივემსგავსნეთ, რაჲთა ესრეთ ნეტარი
Line of edition: 25     
იგი მსგავსებაჲ ჩუენცა შევიმოსოთ, და ნუვინ ჰგონებნ თუ მცონარებით
Line of edition: 26     
და უჭირველად მოიგების სიმდაბლისა ესე სათნოებაჲ, არამედ
Line of edition: 27     
უწყოდენ, ვითარმედ ყოველთა სათნოებათა უფროჲს საშრომელ არს
Line of edition: 28     
ამისი მოგებაჲ. და რაისათჳს-მე? -- ამისთჳს, რამეთუ დაიძინა რაჲ
Line of edition: 29     
კაცმან, რომელსა-იგი თესლნი კეთილნი მიეხუნეს, თავი იგი ბოროტთა
Line of edition: 30     
თე\სლთაჲ, Page of ms.: D50r  რომელ არს ღუარძლი ამპარტავანებისაჲ, მტერისა
Line of edition: 31     
მიერ ცხორებისა ჩუენისა დაეთესა თესლთა მათ შორის კეთილთა.

Line of edition: 32        
რამეთუ რომლისა-იგი მიერ მან თჳთ თავი თჳსი ქუეყანად დააკუეთა,
Line of edition: 33     
მითვე სახითა უბადრუკი ესე კაცთა ნათესავი თავისა თჳსისა თანა
Page of edition: 204   Line of edition: 1     
დასცა დაცემითა მწარითა. და არარაჲ არს სხუაჲ ესევითარი ბოროტი
Line of edition: 2     
ბუნებისა ჩუენისაჲ, ვითარ ამპარტავანებისა მიერ მოწევნული
Line of edition: 3     
დაქცევაჲ.

Line of edition: 4        
და ვინაჲთგან ყოვლისავე კაცთა ბუნებისა ზოგად მავნებელი არს
Line of edition: 5     
ამპარტავანებისა ვნებაჲ, ამისთჳს ამიერ იწყო ნეტარებათა დასაბამი
Line of edition: 6     
უფალმან, რაჲთა, ვითარცა პირმშოჲ რაჲმე ბოროტთაჲ, განჴადოს
Line of edition: 7     
ჩუეულებისა ჩუენისაგან ამპარტავანებაჲ, და გან\გუაზრახავს Page of ms.: D50v  მიმსგავსებად
Line of edition: 8     
ნებსით სიგლახაკისა თჳსისა, რომელი-იგი არს ჭეშმარიტად
Line of edition: 9     
სანატრელ, რაჲთა, რომლითა-იგი ძალ-გჳც, რაოდენცა შეუძლოთ,
Line of edition: 10     
მივემსგავსნეთ მას, ნებსით დაგლახაკებითა, და ნეტარებისაცა ზიარებაჲ
Line of edition: 11     
მოვიგოთ.

Line of edition: 12        
ვითარცა იტყჳს მოციქული, ვითარმედ: "ესე ზრახვაჲ იზრახებოდენ
Line of edition: 13     
თქუენ შორის, რომელცა-იგი ქრისტე იესუჲს მიერ, რომელიიგი
Line of edition: 14     
ხატი ღმრთისაჲ იყო, არა ნატაცებად შეირაცხა ყოფად იგი
Line of edition: 15     
სწორებად ღმრთისა, არამედ თავი თჳსი დაიმდაბლა და ხატი მონისაჲ
Line of edition: 16     
მიიღო".

Line of edition: 17        
რაჲმცა უკუე უგლახაკეს იყო [ღმრთისათჳს მონისა ხატისა! რაჲმცა
Line of edition: 18     
უმდაბლეს იყო] მეუფისათჳს არსთაჲსა, ვითარ გლახაკისა ამის
Line of edition: 19     
ბუნებისა ჩუენისა ნეფსით ზიარე\ბად Page of ms.: D51r  მოსლვაჲ!

Line of edition: 20        
მეუფემან მეუფეთამან და უფალმან უფლებათამან ხატი მონისაჲ
Line of edition: 21     
ნეფსით შეიმოსა; და მსაჯული ყოველთაჲ მოხარკე მძლავრთა იქმნა;
Line of edition: 22     
და დამბადებელი დაბადებულთაჲ ქუაბსა შინა იშვა; და ყოვლისამპყრობელსა
Line of edition: 23     
ადგილი არა ეპოვა სავანესა მას, არამედ ბაგასა პირუტყუთასა
Line of edition: 24     
მიიწვინა; და წმიდამან მან და შეუხებელმან კაცობრივისა
Line of edition: 25     
ბუნებისა ბიწი შეიხო; და ყოველნივე სიგლახაკენი ჩუენნი წარვლნა
Line of edition: 26     
ვიდრე სიკუდიდმდე.

Line of edition: 27        
ჰხედავთა ნეფსითისა მის სიგლახაკისა საზომსა? -- ცხორებამან
Line of edition: 28     
სიკუდილისა გემოჲ იხილა! მსაჯული დაშჯად წარიდგინა! არსთა
Line of edition: 29     
ცხორებისა მფლობელი განჩინებასა სიკუდილისასა მსაჯუ\ლისა Page of ms.: D51v 
Line of edition: 30     
მიერ მიეცა! ყოვლისავე ზეცათა მჴედრობისა მეუფე მტარვალთა
Page of edition: 205   Line of edition: 1     
ჴელითა იგუემა! - ამას უკუე სიმდაბლისა სახესა ხედევდინ საზომი
Line of edition: 2     
სიმდაბლისა შენისაჲო, -- იტყჳს მოციქული.

Line of edition: 3        
ხოლო ვითარ ვჰგონებ, კეთილ არს უშუერებასაცა და პირუტყუებასა
Line of edition: 4     
ამპარტავანებისა ვნებისასა განცდად, რაჲთა ადვილ იქმნეს ჩუენდა
Line of edition: 5     
ნეტარებასა მას სიმდაბლისასა მოგებაჲ. რამეთუ, ვითარცა-იგი
Line of edition: 6     
ჴელოვანნი მკურნალნი პირველად მიზეზთა სენისათა აღმოჰფხურიან,
Line of edition: 7     
Page of ms.: C32v  და ესრეთ ადვილად მძლე-ექმნებიან ვნებასა, ეგრეთვე ჩუენ,
Line of edition: 8     
უკუეთუ სიმედგრე ამპარტავანთა გულისსიტყუათაჲ სიტყუათა მიერ
Line of edition: 9     
დავაცხ\რვოთ, Page of ms.: B281r  სიმდაბლისა გზაჲ ადვილად სავალ ვყოთ Page of ms.: D52r 
Line of edition: 10     
თავთა თჳსთათჳს.

Line of edition: 11        
ვინაჲ უკუე ვინ გამოაჩინოს ამაოებაჲ ამპარტავანებისაჲ? ვინაჲ
Line of edition: 12     
სხუაჲ, არამედ რაჲთა ცხად ყოს ბუნებაჲ კაცობრივი, თუ რაჲ არს.
Line of edition: 13     
რამეთუ, რომელი თავსა თჳსსა განიცდიდეს და არა უვაღრეს თავისა
Line of edition: 14     
თჳსისა ხედვიდეს, ეგევითარი იგი არა ადვილად შთავარდეს ესევითარსა
Line of edition: 15     
ამას ვნებასა.

Line of edition: 16        
რაჲ არს უკუე კაცი?

Line of edition: 17        
გნებავსა, რაჲთა ქებულთაგან და პატიოსანთა ვიწყო მისთჳს
Line of edition: 18     
სიტყუად? -- არამედ რომელი-იგი შეგუამკობს ჩუენ, და რეცა აღამაღლებს
Line of edition: 19     
კაცობრივსა აზნაურებასა, თიჴისაგან ტომის-მეტყუელებს
Line of edition: 20     
ბუნებასა ჩუენსა, და სილაღესა და წარჩინებულებასა ამპარტავანთასა
Line of edition: 21     
ალიზისა და თიჴისა თჳსებასა მისცემს. Page of ms.: D52v 

Line of edition: 22        
ხოლო უკუეთუ შემდგომითი-შემდგომად შობისა და არსად მოსლვისა
Line of edition: 23     
ჩუენისა წარმოთქუმაჲ გნებავს, ნუ იყოფინ ესე. ნუცა იტყჳ ამას,
Line of edition: 24     
ნუცა წარმოაჩინებ, ვითარცა იტყჳს შჯული, ვითარმედ: ნუ გამოაცხადებ
Line of edition: 25     
უშუერებასა მამისა და დედისასა, ნუცა განსთქუამ და
Line of edition: 26     
განაქიქებ ღირსსა დაფარვისა და ღრმისა დუმილისასა.

Line of edition: 27        
აწ უკუე არა გრცხუენისა, თიჴისა ძეგლო, და შემდგომად მცირედისა
Line of edition: 28     
-- მტუერო, რომელსა-ეგე მსწრაფლ უჩინო-ყოფადი განბერვაჲ
Line of edition: 29     
გაქუს მსგავსად ბუშტთა მათ და პერულთა წჳმისათა, ესრეთ ამპარტავანებად
Line of edition: 30     
და განსივებად სილაღითა და ამაოჲთა ზრახვითა განცოფებად
Line of edition: 31     
გონებითა?

Page of edition: 206  
Line of edition: 1        
არა ხედავა ორ\თავე Page of ms.: D53r  კერძოთა კაცობრივისა ცხორებისათა,
Line of edition: 2     
და თუ ვითარ იწყებს და თუ სადა დასრულდების?

Line of edition: 3        
არამედ ჰზუაობ სიჭაბუკისათჳს და ყუავილსა ჰასაკისსა განიცდი
Line of edition: 4     
და იქადი შუენიერებისათჳს, რამეთუ მკჳრცხ არიან ჴელნი შენნი და
Line of edition: 5     
მოძრავ და მალე და სუბუქ მიმოკუეთებად და ხლდომად ფერჴნი
Line of edition: 6     
შენნი, და მიმოიფქურევიან ნიავთა მიერ წინამონი და თმანი შენნი, და
Line of edition: 7     
ღაწუთა შენთა შემოსწერს სიჴშოჲ წუერთაჲ, და რამეთუ სამოსელი
Line of edition: 8     
შენი, ფერითა პორფირისაჲთა ღებული, ყუავის, და ზეზი და ჭიჭნაური
Line of edition: 9     
პირად-პირადად ჭრელებულ არს თჳთოსახეთა ოქრომკედთა
Line of edition: 10     
მიერ, და ბრძოლათა და მჴეცთა, ანუ თუ სხუათა რათმე ძუელთა
Line of edition: 11     
სახეთა მიერ განკა\რგულ. Page of ms.: D53v 

Line of edition: 12        
და ნუუკუე და ჴამლთაცა და საჴამრობელთა ურწყოდ სიშავითა
Line of edition: 13     
ელვარებასა წადიერად განიცდი, და მრავალღონედ ნემსვისა მიერ
Line of edition: 14     
დაწერილისა შენელებასა და შუენებასა.

Line of edition: 15        
ამათ უკუე განიცდი, [ხოლო თავსა შენსა არა განიცდი]. და
Line of edition: 16     
უკუეთუ გნებავს, გიჩუენო შენ, ვითარცა სარკითა, თუ ვინ ხარ და
Line of edition: 17     
რაბამ ხარ.

Line of edition: 18        
არა გიხილავსა სამაროანსა შინა ბუნებისა ჩუენისა საიდუმლოჲ?

Line of edition: 19        
არა გიხილავსა ზედაჲსზედა დაკრებული იგი და შეყრილი Page of ms.: C33r 
Line of edition: 20     
ღუერფი ძუალთაჲ, თავნი ჴორცთაგან განშიშულებულნი, საზარელნი
Line of edition: 21     
და საძაგელნი, ღრუჲთა თუალითა ამაოდ მხედველნი?

Line of edition: 22        
არა გიხილვანა პირნი განღებულნი და გრმილნი განშიშუ\ლებულნი Page of ms.: D54r 
Line of edition: 23     
ჴორცთაგან, და საწყინოდ აღმტკმობილნი, და ნეშტნი იგი
Line of edition: 24     
ასონი უშუერ და საწყინო-ქმნილნი და მიმოდათხე\ულნი? Page of ms.: B281v 

Line of edition: 25        
უკუეთუ იგი გიხილვან, თავი შენი გიხილავს მათ შინა!

Line of edition: 26        
მუნ მიჩუენენ მე აწინდელისა ამის ყუავილისა სასწაულნი:

Line of edition: 27        
სადა არს ფეროვნებაჲ ღაწუთაჲ?

Line of edition: 28        
სადა არს ყუავილი ბაგეთაჲ?

Line of edition: 29        
სადა არს თუალთა სიმკჳრცხისა სიკეთე და სიგრემნე, წამთა და
Line of edition: 30     
წამწამთა მიერ განბრწყინვებული?

Line of edition: 31        
სადა არს ცხჳრთა იგი წესიერად განწესებაჲ, რომელნი შუენიერებასა
Line of edition: 32     
მას ღაწუთასა შუვამდგომელობითა მათითა შეამკობენ?

Page of edition: 207  
Line of edition: 1        
სადა არიან თხემისა იგი დალალანი და ბეჭთსაშუვალისა იგი
Line of edition: 2     
კოწოლნი ქედისანი, და მშჳლდის-სახენი იგი Page of ms.: D54v  ჴელნი და მალიად
Line of edition: 3     
მორბედნი იგი ფერჴნი?

Line of edition: 4        
სადა არს პორფირი და ბისონი და ძოწეული და ოქროგანრჩუნვილი
Line of edition: 5     
სარტყელი, და ჴამლნი და ჰუნენი და სრბაჲ და ზახებაჲ, და
Line of edition: 6     
სხუაჲ ყოველივე, რომელთა მიერ სილაღე შენი აღორძნდების?

Line of edition: 7        
სადა არს ესე მათ თანა, მითხარ-ღა, რომელთათჳს-ეგე ჰმაღლოი
Line of edition: 8     
და ჰზუაობ?

Line of edition: 9        
რომელი არს ესრეთ უარსებოჲ სიზმარი? რომელი არს ესევითარი
Line of edition: 10     
ძილისა უცნებაჲ? რომელი არს ესრეთ უძლური აჩრდილი და
Line of edition: 11     
შეხებისაგან მლტოლვარე, ვითარ სიჭაბუკისა სიზმარი, მეყსეულად
Line of edition: 12     
გამოჩინებული და გამოჩინებასავე თანა უჩინო-ქმნილი?

Line of edition: 13        
და ესე მითქუამს ჭაბუკთა მიმართ, ნაკლულევანებისა\თჳს Page of ms.: D55r 
Line of edition: 14     
ჰასაკისა და ცნობისა მიმოტაცებულთა და დაუმტკიცებელთა; ხოლო
Line of edition: 15     
რაჲ ვინ თქუას ჰასაკითა სრულთათჳს და მოხუცებულთა, რომელთა
Line of edition: 16     
ჰასაკი დამტკიცებულ არს და წარმატებულ, ხოლო გონებაჲ და
Line of edition: 17     
ცნობაჲ მათი დაუდგრომელ არს, და სენი ამპარტავანებისა მათისაჲ
Line of edition: 18     
აღორძნდების, და ესევითარისა მის სენისა სახელად გონიერებაჲ
Line of edition: 19     
და სიბრძნე უწოდებია, და მთავრობაჲ და ძლიერებაჲ მიზეზად
Line of edition: 20     
ამპარტავანებისა მოუპოვებიეს. და ანუ მას შინა ზუაობენ, ანუ მისსა
Line of edition: 21     
მიმართ განემზადებიან, და ანუ მისთჳს ზრახვენ! და ესრეთ, დაღაცათუ
Line of edition: 22     
დაცხრომილ იყოს სენი იგი მთავრობისმოყუარებისაჲ, ზედაჲსზედა
Line of edition: 23     
მოჴსენებითა მისითა კუალად აღატყინებენ! Page of ms.: D55v 

Line of edition: 24        
და რომელიმცა სიტყუაჲ იპოვა ესევითარი, რომელიმცა შევიდა
Line of edition: 25     
სასმენელთა მათთა, ჴმისაგან მაქებელთაჲსა დაყოფილთა? ანუ ვინ
Line of edition: 26     
არწმუნოს ესევითართა მათ, ვითარმედ მიმოსთა და ხუმართა თეატროჲსათა
Line of edition: 27     
არარაჲთ ჰმატან იგინი. და რამეთუ იგინიცა ჴელოვნებითა
Line of edition: 28     
მით ამაოჲთა სახესა რასმე და ხატსა ბრწყინვალესა შეიმოსენ, და
Line of edition: 29     
ძოწეულსა და ოქროქსოილსა, და ეტლთა და ჰუნეთა ზედა აღმჴედრდებიან,
Line of edition: 30     
გარნა არცა ერთი სენი ამპარ\ტავანებისაჲ Page of ms.: C33v  შევალს
Line of edition: 31     
მათ შორის ესევითართა მათ უცნებათაგან, არამედ ვითარნი იყვნიან
Line of edition: 32     
პირველ ხუმრობისა, ეგევითარნივე იყვნიან შემდგომად განცხრომისაცა
Line of edition: 33     
და კიცხევისა, და არცა შეწუ\ხდიან Page of ms.: D55ar  მოძრცჳსა მისთჳს
Page of edition: 208   Line of edition: 1     
სახისა და გარდასლვისათჳს ეტლთაჲსა.

Line of edition: 2        
ხოლო რომელნი-იგი მთავრობისა მიერ იკიცხევიან, სამღერელსა
Line of edition: 3     
ამას შინა სოფლისასა, არცა პირველსა ცხორებასა მოიჴსენებენ, არცა
Line of edition: 4     
უკუანაჲსკნელსა, არამედ ვითარცა წყლისა პერულნი და ბუშტნი,
Line of edition: 5     
ქარისა მიერ აღბერილნი, აღიბერვიან ჴმისაგან ცუდად მაქებელთაჲსა,
Line of edition: 6     
და უცხოსახესა რასმე და ხატსა და ფერსა გამოსახვენ პირსა მათსა
Line of edition: 7     
ზედა, და ფერსა და წესსა პირისა მათისასა შე\იცვალებენ Page of ms.: B282r 
Line of edition: 8     
განუღიმებელად და საშინელად. და ჴმასა და სიტყუასა
Line of edition: 9     
მოიპოვებენ განმწარებულსა და უშუერსა განმაკრთობელად მსმენელთა.
Line of edition: 10     
Page of ms.: Dc  და სახედ მჴეცთა შეიცვალებიან და განვლენ კაცობრივთა
Line of edition: 11     
საზღვართაგან, და საღმრთოჲსა ძლიერებისა და ჴელმწიფებისა ფლობასა
Line of edition: 12     
თავთა თჳსთა, და ცხორებისა და სიკუდილისა უფლად
Line of edition: 13     
გამოჩნდებიან. რამეთუ მათ მიერ განსჯილთა მათ, რომელთამე ცხორებისა
Line of edition: 14     
განჩინებასა მისცემენ და რომელთამე სიკუდილითა დაშჯიან;
Line of edition: 15     
და არცა ამას გულისჴმა-ჰყოფენ, თუ ვინ არს ჭეშმარიტი კაცობრივისა
Line of edition: 16     
ცხორებისა უფალი, რომელმან-იგი დასაბამი არსებისაჲ მისცა
Line of edition: 17     
და აღსასრული განუსაზღვრა.

Line of edition: 18        
დაღაცათუ ესე ხოლო მარტოდ შემმლებელ იყო განფრთხობად
Line of edition: 19     
მედგრობისა მათისა, რამეთუ მრავალნი მთავართაგანნი უხილვან, მას
Line of edition: 20     
მებრ მთავ\რობისა Page of ms.: D56r  სამღერელსა შინა, საყდართაგან აღტაცებულნი
Line of edition: 21     
შორის. სიკუდილისა მიერ, და სამარედ მიყვანებულნი, რომელთა
Line of edition: 22     
ქებისა ჴმასა ჴმაჲ გოდებისაჲ ენაცვლების. აწ უკუე ვითარ უფალ არს
Line of edition: 23     
უცხოჲსა ცხორებისა, რომელი თჳსისაგან უცხო არს. და ესე უკუეთუ
Line of edition: 24     
გლახაკ იყოს სულითა და ნეფსით ჩუენთჳს დაგლახაკებულსა
Line of edition: 25     
მას უფალსა ხედვიდეს, და ზიარებითა ბუნებისა[ჲ]თა განიცდიდეს,
Line of edition: 26     
და ცთომილისა მის მთავრობისა სიცბილითა არცა ერთსა რას გინებასა
Line of edition: 27     
შეამთხუევდეს ტომთა თჳსთა; ნეტარ არს უკუე ჭეშმარიტად, რომელმან
Line of edition: 28     
საწუთროჲსა ამის სიმდაბლისა წილ ზეცათა სასუფეველი
Line of edition: 29     
მოიყიდოს.

Line of edition: 30        
ნუ განიშორებ, ძმაო, მეორესა მასცა სიმ\დაბლისა Page of ms.: D56v  სახესა, რომელი
Line of edition: 31     
ზეცათა სიმდიდრისა მომატყუებელ იქმნების სიტყჳსაებრ უფლისა,
Line of edition: 32     
ვითარმედ: "განყიდე მონაგები შენი და მიეც გლახაკთა, და მოვედ და
Page of edition: 209   Line of edition: 1     
შემომიდეგ მე, და გაქუნდეს საუნჯე ცათა შინა". რამეთუ ესევითარი
Line of edition: 2     
ესე სიგლახაკე არა უცხო არს, არცა განყოფილ სანატრელისა
Line of edition: 3     
მის სიგლახაკისაგან, რომლისათჳს ეტყჳს უფალსა მოციქული, ვითარმედ:
Line of edition: 4     
"აჰა ესერა ყოველივე, რაოდენი გუაქუნდა, დაუტევეთ და
Line of edition: 5     
შეგიდეგით შენ, და რაჲ-მე იყოს ჩუენდა?" და რასა ეტყჳს
Line of edition: 6     
უფალი, ვითარმედ: "ნეტარ იყვნენ გლახაკნი სულითა, რამეთუ მათი
Line of edition: 7     
არს სასუფეველი ცათაჲ".

Line of edition: 8        
გნებავსა ცნობად, თუ ვინ არს გლახაკი სულითა? -- რომელმან
Line of edition: 9     
მოიგოს Page of ms.: C34r  სულიერი სიმდიდრე ჴორციელისა წილ სიმდიდრისა;
Line of edition: 10     
Page of ms.: D59r  რომელი სულისათჳს გლახაკ იყოს; რომელმან ქუეყანისა
Line of edition: 11     
ესე სიმდიდრე, ვითარცა სიმძიმე რაჲმე უნდოჲ, განაგდოს, რაჲთა
Line of edition: 12     
აღტაცებული ჰაერთა აღვიდოდის, ვითარცა მოციქული იტყჳს, ღრუბელთა
Line of edition: 13     
ზედა შემთხუევად უფლისა.

Line of edition: 14        
მძიმე არს ოქროჲ და ყოველივე ნივთი სიმდიდრისაჲ, ხოლო სუბუქ
Line of edition: 15     
და ზე-აღმავალ -- სათნოებაჲ. და სუბუქი და მძიმე ურთიერთას
Line of edition: 16     
მჴდომ და წინააღმდგომ არიან, და შეუძლებელ არს, რაჲთამცა
Line of edition: 17     
სუბუქ იქმნა, რომელმან მძიმეთა მათ ნივთთა თავი თჳსი შემსჭუალოს.
Line of edition: 18     
ვინაჲცა, უკუეთუ გუნებავს ზე-აღსლვაჲ, ქუე-დამზიდავთა
Line of edition: 19     
მათ ნივთთაგან დავგლახაკდეთ, რაჲთა ავმაღლდეთ.

Line of edition: 20        
ხოლო თუ რომლითა სახითა იქმნების ესე, მგა\ლობელთ-მთავარი Page of ms.: D59v 
Line of edition: 21     
დავით გუასწავებს ჩუენ და იტყჳს, ვითარმედ: "განაბნია და
Line of edition: 22     
მისცა გლახაკთა, და სიმართლე მისი ჰგიეს უკუნითი-უკუნისამდე",
Line of edition: 23     
რომელი გლახაკსა მოწყალე ექმნას, Page of ms.: Bc  ჩუენთჳს დაგლახაკებულისა
Line of edition: 24     
მის უფლისა ნაწილსა ღირს-ყოს თავი თჳსი.

Line of edition: 25        
დაგლახაკნა უფალი; ნუ გეშინინ ნუცა შენ სიგლახაკისაგან, არამედ
Line of edition: 26     
სუფევს ყოველთა დაბადებულთა ზედა, რომელი ჩუენთჳს დაგლახაკნა.
Line of edition: 27     
ვინაჲცა, უკუეთუ მის თანა დაჰგლახაკნე, სუფევასაცა მისსა მის თანა
Line of edition: 28     
ჰსუფევდე უეჭუელად, რამეთუ იტყჳს: "ნეტარ იყვნენ გლახაკნი
Line of edition: 29     
სულითა, რამეთუ მაიო არს სასუფეველი ცათა", რომლისა-იგი ღირსმცა
Line of edition: 30     
ვართ ჩუენცა ქრისტე იესუჲს მიერ უფლისა ჩუენისა, რომლისაჲ არს
Line of edition: 31     
დიდებაჲ და სიმტკიცე უკუნითი-უკუნისამდე. ამენ. Page of ms.: D58r 



Next part



This text is part of the TITUS edition of Gregory of Nyssa, Works.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.