TITUS
Rusudaniani
Part No. 6
Previous part

Chapter: 1  
Paragraph: 1  
Page of edition: 24  
Line of edition: 1    კარი პირველი

Line of edition: 2    აქა პირველისა ამბვისა დასაწყისი: ამბავი ხელმწიფისა
Line of edition: 3    ზოსტერ ზოსიმეს ძისა მისისა ზავისა


Line of edition: 4       იყო ჩინეთისა ხელმწიფე ზოსტერ, მაღალი და ძლიერი, მდიდარი
Line of edition: 5    და ლაშქართ მოყვარე, გლახაკთა მოწყალე, ობოლთა და
Line of edition: 6    დავდომილთა გამზდელი. ყვანდა ძე ერთი და ასული ორი,
Line of edition: 7    მშვენიარად სახილველი და ყოვლითა ზნითა სრული. არა იყო
Line of edition: 8    გულსა მისა შეჭირვება ნადიმობისა ნადირობისა და სიუხვის
Line of edition: 9    მეტი. რა მოიზარდა და შეიქნა ძე იგი მისი ათხუთმეტისა
Line of edition: 10    წლისა, არას იქმოდის და არც რას იგონებდის * ველთა სიარულისა
Line of edition: 11    და ნადირთა სვრის * მეტსა. ესე იყო წესი მისი: კვირაშია
Line of edition: 12    ერთსა ღამეს განისვენებდის მშობელთა თანა, დილასა ადგის
Line of edition: 13    და ერთი ხოხობი ანუ კაკაბი შემწვარი დაახვედრიან, ჭამის
Line of edition: 14    იგი და ცოტა ღვინო სვის, შეეკაზმის სანადიროდ, შეჯდის
Line of edition: 15    ცხენსა და წავიდის. შვიდსა დღესა ინადირის * ასრე, რომე არცა
Line of edition: 16    გარდახდის ცხენიდამ, არცა სვის და არცა ჭამის და არცა მოისვენის.
Line of edition: 17    მეშვიდესა ღამესა მოვიდის შინ და გამისვენის. მერვესა *
Line of edition: 18    დღესა აგრევე სვის და ჭამის და შეჯდის ცხენსა. ისევ შვიდსა
Line of edition: 19    დღესა დაუდგომელად ჯოგში იარებოდა, რემას ცხემსა იჭერდის *
Line of edition: 20    და გასცემდის. მეშვიდესა ღამესა * მოვიდის, განისვენის,
Line of edition: 21    სვის და ჭამის. * დილასა შეეკაზმის საბურთლად, შეჯდის ცხენსა
Line of edition: 22    და შვიდსა დღესა ასე იბურთავის, რომე ღამეც არ ჩამოხდის.
Line of edition: 23    არც დასწყნარდის. იყო ამა ცხოვრებითა და შეიჭირვებდეს
Line of edition: 24    მშობელნი მისნი მისისა ისრე ქცევისთვის, ვერას ეტყოდეს და
Line of edition: 25    ვერც რას აწყენინებდეს.

Line of edition: 26       მოვიდა რიგი ბურთობისა დღესა ერთსა და თქვა ზავ,
Line of edition: 27    ვითა: ხელმწიფისა ზოსტერის მზემან, აზომი * ხანია მამისა ჩემისა
Page of edition: 25   Line of edition: 1    სალარო არ მინახავსო და არ ვიცი რას განძის პატრონიაო,
Line of edition: 2    წავალ და ვნახაო. რა ეს ესმა მოლარეთა და ანუ მოხელეთა,
Line of edition: 3    რომელი რომელთა უსწრებდა, ხელმწიფისკე მირბიოდეს, ვითა:
Line of edition: 4    თქვენმა შვილმა საჭურჭლისა კლიტენი ითხოვა და სალაროს
Line of edition: 5    ნახვა სწადისო. იამა ხელმწიფესა * დიდად და ბძანა, * ვითა:
Line of edition: 6    ჩემს მზესო, წადითო, ყოველნივეო დააროინეთო ძველნი და
Line of edition: 7    ახალნი საჭურჭლენი ასრე, რომე ნურც პაპათაგან * მონაგებს
Line of edition: 8    ნურას * გაუშვებთ ჩემისა ქონებისაგან ნურას დიდს და ნურას
Line of edition: 9    მცირესა, რომელი არა უჩვენოთ ძესა ჩემსა საყვარელსა, ნუუკვე
Line of edition: 10    მისა ნახვასა შეექცეს * და ანუ ნახოს ასეთი რამე, თვალსა
Line of edition: 11    მისა მოეწონოს, დღე ერთი დაყოს ცხენზედა შეუჯდომელადო.

Line of edition: 12       წავიდნენ და დაახსნევინა ათი ათასთა საჭურჭლეთა კარნი,
Line of edition: 13    რომელი არცა ხელმწიფეს ზოსტერს ენახნეს, თვარამ მისთა
Line of edition: 14    ნახულთა და მოგებულთა რიცხვი არ იყო. დაიარა ყოველი * და
Line of edition: 15    ნახა. არა შევიდა გულსა მისსა და ეზომ არც დაიჩნია, * ვითა
Line of edition: 16    არცა ცუდი რამე სახლი ენახა. თქვა: თუმცა * მცოდნებოდაო,
Line of edition: 17    მამაჩემს ასრე სუბუქი საჭურჭლე ჰქონიაო, დღესა ბურთობასა
Line of edition: 18    არ მოვეშლებოდიო. * გამოვიდა, ყოველი სახელმწიფო შეიმოსა.
Line of edition: 19    არა აიღო * რა მის საჭურჭლისაგან. ერთი მურასა ჩოგანი აიღო
Line of edition: 20    ასეთი, რომ წონითა თორმეტი ლიტრა იქნებოდა და ბურთი
Line of edition: 21    მარგალიტისა. გამოვიდა და უნდოდა ებურთა.

Line of edition: 22       მოვიდა კაცი: ხელმწიფემა მოგახსენა: აწ მოდი, მამისა
Line of edition: 23    სიცოცხლევო, ნადიმად დავსხდეთო. მოვიდა მამის წინა და
Line of edition: 24    ჩოგანი ხელთა ეჭირა. მოახსენა: ხელმწიფის მზემანო, * დღეს არ
Line of edition: 25    მიბურთავიაო და ფარმანი მიბოძეო, რომ ვიბურთავოო. ეწყინა
Line of edition: 26    ხელმწიფესა და აგრე უბძანა: შვილო საყვარელო და
Line of edition: 27    ბერისა მამის თვალთა ჩინო! * რად გაყოლიხარ მაცდურის საქმესა,
Line of edition: 28    არა გამოეძიებ ხელმწიფობასა რიგსა და წესსა? მე დავბერებულვარ,
Line of edition: 29    აღარცა ომი შემიძლია და * აღარც ხელმწიფობისა
Line of edition: 30    გაგება. ჩემი დღენი ბრძოლასა და ხლმისა ქნევასა შინა დამიყვია. *
Line of edition: 31    ჩემთა სახელმწიფოთაგან უმფროსი მამული და ქალქანი
Line of edition: 32    შემიმატებია, მრავალნი ხელმწიფენი შემიძრწუნებია ძალისა
Line of edition: 33    მინდობითა. აწ ყველანი მტერად * მიდგანან, მაგრამ ვერა შემოუმართებიათ
Line of edition: 34    ამად, რომე ჩემთა ლახტთაგან ნაკრავნი ჯერეც
Line of edition: 35    არ დამრთელებიან და სიკვდილისვე, ვეჭობ, ეშინოდესთ ჩემგანო.
Line of edition: 36    მაგრამ დღეს ვარ და ხვალ კი * მოვკვდები. შენ * შენი
Line of edition: 37    დღენი შიმშილსა და წყურვილში * დაგიღამებია. არც ამბავი
Line of edition: 38    მოგისმენია ომისა, არამ თუ თვალით გენახოს. ლხინსა და
Line of edition: 39    ნადიმსა არ მოიგონებ, გაცემა და ლაშქართ შეყრა არ იცი.
Page of edition: 26   Line of edition: 1    ზიხარ ცხენსა და დარბი. * მეტის შიმშილითა ტვინი დაგსუსტებია,
Line of edition: 2    ძალნი მოგკლებიან, ცნობანი შეგმცირებიან. დაიარები
Line of edition: 3    უძევოდ და ყოველი მტერნი * წამოგლომდებიან. ამით ჭკნება
Line of edition: 4    გული ჩემი, თვარამ შენი თამაში ვით არ მინდაო.

Line of edition: 5       იწყინა მწვედ და გამობრუნდა. ასე თქვა: დღესა რომ მე
Line of edition: 6    სანახავი ვნახეო, სიტყვა ვისმინეო, ამისთვის კოჭაობაც * არ
Line of edition: 7    დაითმობისო, არა თუ ბურთობა. მაგას კვეხს ხელმწიფეო, რომე
Line of edition: 8    მრავალი შემიმატებიაო ხლმითაო და მრავალნი ხელმწიფენი
Line of edition: 9    დამიღარიბებიაო! მრავალთა წაგებული და ერთისაგან მოგებული *
Line of edition: 10    არ არის საკვეხარიო. * რომელი დღესა მე ვნახეო, თუ მრავალთა
Line of edition: 11    წაუღიათო ამისგანო და ეს მცირეღა დარჩომილაო,_ ეს მართებდა
Line of edition: 12    სათქმელადო. მე ავი კაცი ვარ და ომისა უცოდელიო, *
Line of edition: 13    ხელმწიფე ჟამ-ნახული, ომში ნაწვართიაო. ნუმცა ვცოცხალვარო,
Line of edition: 14    თუ უომრად არ ვიშოვნო ამდონი და ომითა ამისი მოგება
Line of edition: 15    დავიქადოო _ და სადედოფლოსა შევიდა.

Line of edition: 16       მოახსენეს დედოფალსა, ვითა: თქვენი შვილი მოვაო. ადგა
Line of edition: 17    დედოფალი და წინ მოეგება და ყელსა მოეხვია: ახ, ნეტარძი
Line of edition: 18    მე, შვილო, რომელ დღესა გაგისვენიაო! * მან არა თქვა რა,
Line of edition: 19    შევიდა, დასხდენ. დედას თავი კალთაში ჩაუდო და ძუძუს დაეკონა.
Line of edition: 20    იგი ორნი მზის მზგავსნი დანი მკერდსა ეხვევოდენ, *
Line of edition: 21    ხელსა კოცნიდენ, ღმერთსა ევედრებოდენ: რა გემსახურეთ ასეთიო
Line of edition: 22    რომე დღესა კიდევ თვალმან ჩვენმან ეს გაიცადაო!
Line of edition: 23    მერმე წამოჯდა და ეგრე უთხრა: რა არის ჩემი შინ ჯდომისა
Line of edition: 24    ნატრაო! ხელმწიფე მიწყრებისო _ არას მოიგონებო _ და თქვენ
Line of edition: 25    შინ ჯდომას ინატრითო. * აბა, მეც აქ ვიქნებიო, აღარ ვიბურთავებო,
Line of edition: 26    აღარც ვინადირებო. ვცნობ, თუ ანუ მე რას უკუვიყრიო, *
Line of edition: 27    ანუ თქვენსა საჭურჭლესო რას შევმატებო ჩემისა ასრე *
Line of edition: 28    ყოფითო.

Line of edition: 29       მას ღამისა ორთავე დათ შუა დაწვა და თავისისა ჭვრეტით
Line of edition: 30    ალხინა. რა დილა გათენდა და მზემან შუქი მოფინა, ერთსა
Line of edition: 31    დასა ბეჭედი წაყარა და მეორეს ფლურისა ქისა * შეხსნა, ადგა *
Line of edition: 32    და კართა გამოვიდა. მათ ვერ * კითხეს, თუ რად მიგჭირდაო. *
Line of edition: 33    მან არა თქვა რა, გამოვიდა * და თვის სადგომს შევიდა და
Line of edition: 34    დაწერა წიგნი, თუ: * წაველ, მშობელნო ჩემნო, და არა ვიცი
Line of edition: 35    თუ სად წაველ. * ნუ შეიჭრვებთ ჩემისა მოშორვებისათვის და
Line of edition: 36    ნურცა ინაღვლით * ჩემისა ღარიბობისათვისო. * მოინდომა გულმან
Line of edition: 37    ჩემმან ველად გაჭრა, თავისა ჩემისა გამოცდა და შვიდ
Line of edition: 38    წელ მომილოდინეთ და ნუ მოჭმუნვარე ხართ. თუ ვცან ძალ-გული
Line of edition: 39    ჩემიო და ან ვპოვე ძალისა მინდო ვინმე და ვსძლივე, *
Page of edition: 27   Line of edition: 1    ანუ შვიდ წელ ღარიბობისა მუქაფა რამე ვქენი, თქვას ხელმწიფემან:
Line of edition: 2    არა უჭკუო ყოფილა და უღონო ძე ჩემიო. ნიშნად
Line of edition: 3    ეს კმარაო, რომე შვიდს წლამდის მეტად არ დავდგებიო, * რა
Line of edition: 4    სად ქვეყანას ვარო. თუ შვიდსა წელიწადსა არ მოველო, იცოდეთ,
Line of edition: 5    ანუ მომკვდარვარო და ანუ სათქვენო შვილი აღარა ვარო,
Line of edition: 6    ნუღარც მომელითო. * გინდა იტირეთო და გინდა იცინეთო, მე
Line of edition: 7    აღარ ვინაღვლიო.

Line of edition: 8       ჩაიცვა ტანსა ყოველი შვენიარი და ლბილი ჩასაცმელი და
Line of edition: 9    ისარი წელში გაირჭვა, მშვილდი ხელთ დაიჭირა, შევიდა თავლაში
Line of edition: 10    და შავი ცხენი ახსნა * ასეთი, რომე * სისქით ქედსა გვანდა
Line of edition: 11    და სიმალითა ქარსა. მოახსენეს: რად გინდა ეგეო, ეგ აგრეო
Line of edition: 12    ცუდი სახედნი ცხენიო, * ცხენი არ არისო? გაჯავრდა: * ასეთი
Line of edition: 13    რა არისო, რომე მე ერთხელ ამაზედ არ შემსვამთო?! შეშინდენ
Line of edition: 14    და არ დაუშალეს რა. მოიტანეს მისი იარაღი, რომე რა
Line of edition: 15    გინდა ჭკუიანსა და მეცნიარს კაცს ენახა, გაშტერდებოდა და
Line of edition: 16    მისა ფასსა ვერა სცნობდა. ის იყო მისი იარაღი, რომე უნაგირი *
Line of edition: 17    მთლად გათლილი ყირმიზი იაგუნდი იყო, თოქალთო
Line of edition: 18    სრულად ობლის მარგალიტით გაკეთებული იყო, ავჟანდები
Line of edition: 19    ყვითლის იაგუნდისაგან გამოყვანილი იყო * და რახტი სრული
Line of edition: 20    ალმასი იყო. რა ნახა ხელმწიფისა შვილმა, გულში ეწყინა მისი
Line of edition: 21    მოტანა და არც წაღება უნდოდა, მაგრამ აღარ თქვა რა უაზრობისათვის
Line of edition: 22    ამის მეტი, რომე ბუდე გარდააცვითო, დიაღ
Line of edition: 23    ხმელია და რბევაში გამრჯისო. შეჯდა ცხენსა და მეიდანშია
Line of edition: 24    გავიდა. * მახსენეს: ასე სუბუქად რად მივა ხელმწიფისა შვილიო,
Line of edition: 25    რად არა გვიბრძანებსო? უბძანა: ნურავის გეჯავრებითო, *
Line of edition: 26    ასერ მოვალ მალეო. ამ ტყეს ვნახავ, ეგება ნადირი
Line of edition: 27    ვპოო * და ადრე მოვბრუნდებიო. ხელმწიფეს მოახსენეთო: დღესა
Line of edition: 28    ჩემსა მოისვენოსო. შემოკრა ცხენსა მათრახი და თვალთა წინა
Line of edition: 29    გაუჩინარდა.

Line of edition: n.24/10    იგონებდის ] იამმებდის B. ^
Line of edition: n.24/11    სვარის A. ^
Line of edition: n.24/15    ინადირის ] _ AB. ^
Line of edition: n.24/17    მერვესა ] მეორესა B. ^
Line of edition: n.24/19    იჭირვიდის B. ^
Line of edition: n.24/20    ღამესა ] + აგრევე B. ^
Line of edition: n.24/21    განისვენის, სვის და ჭამის ] _ B. ^
Line of edition: n.24/27    აზომი ] ამდენი B. ^
Line of edition: n.25/5    ხელმწიფესა ] _ AB. ^
Line of edition: n.25/5    და ბძანა ] _ A. ^
Line of edition: n.25/7    პაპათაგან ] ავთაგან B. ^
Line of edition: n.25/8    ნურას ] ნუ B. ^
Line of edition: n.25/10    შეექცეს ] _ A. ^
Line of edition: n.25/14    ყოველი ] ყველა B. ^
Line of edition: n.25/15    დაიჩინა B. ^
Line of edition: n.25/16    თუმცა ასე B. ^
Line of edition: n.25/18    მევეშლებოდიო A, მოვიშლიდიო B. ^
Line of edition: n.25/19    აიღო ] _ AB. ^
Line of edition: n.25/24    ხელმწიფესა თქვენმა მზემანო B. ^
Line of edition: n.25/27    ჩენაო B. ^
Line of edition: n.25/29    აღარცა ომი შემიძლია და ] _ AB. ^
Line of edition: n.25/30    გაგება შემიძლია AB. ^
Line of edition: n.25/33    მტერად ] ჭირნი B. ^
Line of edition: n.25/36    კი ] _ B. ^
Line of edition: n.25/36    შენ ] _ B. ^
Line of edition: n.25/37    წყურულში B. ^
Line of edition: n.26/1    დარბი ] იარები B. ^
Line of edition: n.26/3    მტერნი ] ერნი B. ^
Line of edition: n.26/6    კოჭაობაც ] ვეჭობაც (sic) A. ^
Line of edition: n.26/9    მოგებული ] მოცემულიც B. ^
Line of edition: n.26/10    საკვეხარიო ] საქებარიო B. ^
Line of edition: n.26/12    უცდელიო B. ^
Line of edition: n.26/18    განმისვენია B. ^
Line of edition: n.26/20    მკერდსა ეხვევოდენ ] გვერდსა უსხდენ B. ^
Line of edition: n.26/25    ნატრულობთო B. ^
Line of edition: n.26/26    უკუმყრითო B. ^
Line of edition: n.26/27    ასრე ] არც A. ^
Line of edition: n.26/31    ქესა B. ^
Line of edition: n.26/31    ადგა ] _ A. ^
Line of edition: n.26/32    ვერ ] _ B. ^
Line of edition: n.26/32    მიგჭირდაო ] მიგაქო B. ^
Line of edition: n.26/33    გამოვიდა ] _ B. ^
Line of edition: n.26/34    და დაწერა წიგნი თუ ] ვითა B. ^
Line of edition: n.26/35    წაველ სად A, სად წავალ B. ^
Line of edition: n.26/36    დანაღვლიანდებით B. ^
Line of edition: n.26/36    ღარიბობისათვისო ] + და ნუმც ნაღვლიანედბით ჩემთვის ნურასო B. ^
Line of edition: n.26/39    და ან ... ვსძლივე ] ანუ კაცივე ძალისა მინდობილი გინდა დავსძლივე B. ^
Line of edition: n.27/3    დავდგებიო ] დავგვიანდებიო B. ^
Line of edition: n.27/6    მომელითო ] + მას უკან B. ^
Line of edition: n.27/10    ახსნა ] გამოიყვანა B. ^
Line of edition: n.27/10    რომე ] რომე A. ^
Line of edition: n.27/12    ცხენიო ] _ B. ^
Line of edition: n.27/12    გამჯავრდა B. ^
Line of edition: n.27/16    უნაგერი B. ^
Line of edition: n.27/19    იყო გამოყვანილი B. ^
Line of edition: n.27/24    გავიდა ] _ A. ^
Line of edition: n.27/25    გეჯავრებითო ] გაირჯებითო B. ^
Line of edition: n.27/27    ვპოო ] ვნახოო B. ^


Next part


This text is part of the TITUS edition of Rusudaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 13.5.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.