TITUS Texts: Minor Nomocanon

TITUS
Minor Nomocanon
Part No. 2

Previous part

Part: 1
Paragraph: _
Page: 23
Line: 3   თავნი რჩულისკანონისანი²^*

Paragraph: 1
Line: 4        ა^. ხოლო ვინაჲთგან გარდასრულთა ამათ წელთა და განწვალებასა
Line: 5     ეკლესიისასა, განდრეკასა თანა Page of Manuscript: 14R სარწმუნოებისასა კანონნიცა
Line: 6     ეკლესიისანი დაიჴსნნეს და უგულებელს-იქმნნეს, ამისთჳს ნებითა
Line: 7     ღმრთისაჲთა და ჯერჩინებითა ღმრთისმსახურისა მეფისაჲთა კუალად
Line: 8     განვაახლებთ და დავამტკიცებთ წესთა და კანონთა, რომელნი დასხნეს
Line: 9     წმიდათა მოციქულთა და საღმრთოთა მათ დიდებულთა კრებათა და
Line: 10     ესრეთ ვიტყჳთ.

Paragraph: 2
Page: 23
Line: 11        თავი მეორე. წესი კეთილ არს ყოვლისავე, რომელი იწყებდეს³^*
Line: 12     სიტყუასა გინა საქმესა, რაჲთა ღმრთისაგან იწყოს და ღმრთისა აღასრულოს,
Line: 13     ვითარცა ღმრთისმეტყუელი⁴^* გრიგოლ⁵^* იტყჳს, ვითარმედ:
Line: 14     "დასაბამ და დასასრულ ყოვლისა საქმისა და სიტყჳსა შენისა ღმერთი
Line: 15     იყავნ". აწ უკუე ჩუენცა ღმრთისმსახურებასა და მართლაღსარებასა
Line: 16     სარწმუნოვებისასა⁶^* ჴმამაღლად ვქადაგებთ, Page of Manuscript: 14V რომელსაცა ზედა ეკლესიაჲ
Line: 17     ქრისტჱსი დაფუძნებულ არს და დღითი-დღე აღორძნდების
Line: 18     და აღემატების⁷^* უფროჲს ნაძუთა მათ ლიბანისათა. ამას საფუძველსა
Line: 19     ზედა წმიდისა ქრისტეს სახარებისასა და ცხოველსმყოფელთა მათ მცნებათა
Line: 20     მისთასა ჩუენ⁸^* ყოველნი⁹^* მართლმორწმუნენი მტკიცე ვართ და
Line: 21     ესრეთ განვაჩინებთ და ვიტყჳთ, რაჲთა ვითარცა ზემოწერილ არს
Line: 22     შეურყეველად დამარხვაჲ მართლისა მის სარწმუნოებისაჲ, რომელი
Line: 23     ქადაგეს წმიდათა მოციქულთა და გუასწავეს ღმერთშემოსილთა მამათა⁹^*,
Line: 24     ეგრეთვე წესნიცა და კანონნი მათ შორის¹⁰^* განწესებულნი მტკიცემცა
Line: 25     არიან და შეურყეველ.

Line: 26        პირველად ოთხმეოცდახუთნი იგი კანონნი სახელსა ზედა წმიდათა
Line: 27     მოციქულთასა Page of Manuscript: 15R აღწერილნი, რომელნი-იგი შეიწყნარეს და დაამტკიცნეს
Line: 28     წმიდათა და სანატრელთა მამათა ჩუენთა და საღმრთოთა¹¹^* დიდებულთა კრებათა განსაკურნებელად სულთა და მაოტებელად
Line: 29     ვნებათა.

Line: 30        ეგრეთვე დავამტკიცებთ კანონთა და განგებათა,
Line: 31     რომელნი განაწესნეს წმიდათა კრებათა: პირველად ნიკიას შეკრებულთა წმიდათა
Page: 24   Line: 1     მამათა და მერმე ანკჳრას და ნეოკესარიას¹^*, მერმე კუალად ღანღრას²^*
Line: 2     და ანტიოქიას ასურეთისასა და ლაოდიკიას³^* ფრიგიისასა⁴^*, მერმე რ^ნ
Line: 3     მათ მამათაჲ, რომელნი შეკრბეს სამეუფოსა ამას ქალაქსა და ს^ მამათაჲ,
Line: 4     რომელნი ეფესოს⁵^* ნეტარისა კჳრილესთანა შეკრბეს⁶^* და ქ^ლ წმიდათა
Line: 5     მამათაჲ, ქალკიდონს შეკრებულთაჲ, ეგრეთვე რომელნი სარდიკეს
Line: 6     და კართაგენს შეკრბეს მამანი Page of Manuscript: 15V და კუალად რომელნი-იგი
Line: 7     კჳპრიანეს თანა მთავარებისკოპოსისა აფრიკეთისასა და მოწამესა⁷^* შეკრბეს
Line: 8     და განაწესნეს კანონნი, ვითარცა ჯერ იჩინეს⁸^* მათთა მათ⁹^* სოფელთა
Line: 9     შინა განწესებად და კუალად რომელნი-იგი სამეუფოსა ამას
Line: 10     ქალაქსა შემოკრბეს ღირსნი მამანი, ნეკტარი პატრიარქისა ზე. ამათ
Line: 11     ყოველთა კრებათა მიერ განწესებულნი კანონნი მტკიცე არიან. ეგრეთვე
Line: 12     რომელ თითოეულად¹⁰^* წმიდათა მამათა მიერ აღწერილ არიან კანონნი:
Line: 13     პეტრე ალექსანდრიელ¹¹^* მთავარებისკოპოსისა და მოწამისა დიონისიოს¹²^*
Line: 14     მთავარებისკოპოსისა მისვე ქალაქისა, ათანასე¹³^* მთავარებისკოპოსისა მისვე ალექსანდრიელ ქალაქისა, გრიგოლ¹⁴^* ნეოკესარიელ¹⁵^*
Line: 15     მთავარებისკოპოსისა საკჳრველთმოქმედისა, Page of Manuscript: 16(3)R ბასილი მთავარებისკოპოსისა
Line: 16     კესარია-კაბადუკიელისაჲ,¹⁶^* გრიგოლ¹⁴^* ღმრთისმეტყუელისა,
Line: 17     გრიგოლ¹⁴^* ნოსელისა, ამფილოქე იკონიელისა, ტიმოთე ალექსანდრიელისა,
Line: 18     კჳრილე ალექსანდრიელისა და რომელ-იგი¹⁷^* თეოფილეს ზე
Line: 19     ალექსანდრიასვე აღიწერა და კუალად გენადიოს კოსტანტინეპოლელ
Line: 20     პატრიარქისა მიერ აღწერილი.

Line: 21        ესე ყოველნი კანონნი, აღწერილნი წმიდათა¹⁸^* მათ კრებათაგან
Line: 22     და ღმერთშემოსილთა მამათაგან, მტკიცე იყუნედ და შეურყეველ და
Line: 23     არავის ჴელ_ეწიფების დაჴსნად და გარდასლვად მათ მიერ განწესებულისა
Line: 24     მის განგებისა ანუ შეწყნარებად სხუათა კანონთა დამჴსნელთა
Line: 25     და წინააღმდგომთა მათისა მის⁹^* განგებისათა, რომელნი შეწმასნილ
Line: 26     არიან Page of Manuscript: 16(3)V ვიეთგანმე წინააღმდგომთა ჭეშმარიტებისათა. უკეთუ კულა
Line: 27     იპოოს ვინ შეურაცხმყოფელ¹⁹^* საღმრთოთა მათ კანონთა და ნატყუართა
Line: 28     მათ შემწყნარებელ²⁰^*, თანამდებ იყოს კანონსა მას რჩულის²¹^* გარდამავალთასა,
Line: 29     ვიდრემდის განკურნოს²²^* თჳსი იგი ცთომილებაჲ.

Paragraph: 3
Page: 24
Line: 30        გ^. ესრეთ ჯერ უჩნს ღმრთისმსახურსა მეფესა ჩუენსა და ყოველსა
Line: 31     ამას ღმრთივშემოკრებულსა კრებასა, რაჲთა ყოველი უწესობაჲ,
Page: 25   Line: 1     რომელი გარდასრულთა ამათ წვალებისა წელთა შემოჴდა მღდელობისა
Line: 2     წესსა ზედა, განემართოს და ღირსებით იქცეოდინ, რომელნი ჴელ-ჰყოფენ¹^*
Line: 3     მსახურებად უსისხლოსა მას და ყოვლისა სოფლისა საჴსარსა და
Line: 4     განმაცხოველებლსა დიდებულსა მსხუერპლსა. ამის უკუე ჯერისათჳს²^* Page of Manuscript: 17R
Line: 5     ესრეთ განვაწესებთ, ვინაჲთგან ჰრომისა ეკლესიაჲ მღდელთა სრულიად
Line: 6     უქორწინებელთა განაგებს, ხოლო სამეუფოჲსა ამის ქალაქისა
Line: 7     კრებამან აჩუენა წყალობაჲ უძლურებასა კაცობრივსა და უწესა ქორწინებაჲ³^*
Line: 8     ჩუენცა მათისაებრ ბრძანებისა უწესებთ⁴^* რაჲთა რომელნი
Line: 9     მღდელობისა უღელსა შევიდოდინ, უკუეთუ ქორწინებაჲ ენების,⁵^* პირველ
Line: 10     კერძოდიაკონობისა⁶^* კურთხევისა იქორწინონ⁷^* წესიერითა ქორწინებითა,
Line: 11     რაჲთა ყოვლადვე თჳსობაჲ მათ შორის არა იყოს და შემდგომად ქორწინებისა მიიღონ კურთხევაჲ კერძოდიაკონობისაჲ⁸^* და
Line: 12     მთავარდიაკონობისა⁹^* და
Line: 13     ხუცობისაჲ¹⁰^* და იყვნენ უბრალოდ მეუღლეთა
Line: 14     თჳსთა თანა, გარნა რომელსა დღესა ჟამსა წირვიდენ მას ღამესა დაიცვენინ Page of Manuscript: 17V
Line: 15     თავნი თჳსნი სიწმინდით, ვითარცა იტყჳს წმიდაჲ პავლე
Line: 16     მოციქული, ვითარმედ: "ნუ განმეშორებით ურთიერთას, გარნათუ შეთქმულებით
Line: 17     ჟამ რავდენმე, რაჲთა მოიცალოთ ლოცვასა და კუალად
Line: 18     ურთიერთასვე იყვენით,¹¹^* რაჲთა არა განგცადნეს თქუენ ეშმაკმან უთმინოებითა
Line: 19     თქუენითა". ესე არა მღდელთა მიმართ თქუა მოციქულმან,
Line: 20     არამედ ერისკაცთა ყოველთა, რავდენ უკუე უმეტესად¹²^* მღდელთა თანა-აც
Line: 21     დამარხვად. ხოლო ჟამი ლოცვისაჲ დღე იგი ზიარებისაჲ თქუა,
Line: 22     რაჲთა არა განგცადნესო ეშმაკმან უთმინოებითა თქუენითა. უთმინოებად
Line: 23     მას უწესა¹³^*, რომელმან¹⁴^* დღესა მას, ოდეს¹⁵^* ეგულებოდის ზიარებად,
Line: 24     ვერ მოითმინოს მეუღლისაგან თჳსისა. ესრეთ უკუე ჯერ-არს, რაჲთა
Line: 25     დღეთა მათ ჟამისწირვისათა ეკრძალებოდინ Page of Manuscript: 18R და სხუათა დღეთა
Line: 26     წესიერად ურთიერთას იყვნენ. ხოლო შემდგომად კურთხევისა დიაკონად
Line: 27     გინა¹⁶^* ხუცად არღარა ჴელ-ეწიფების ქორწინებაჲ. უკუეთუ კულა
Line: 28     იქორწინოს დიაკონმან, გინა ხუცესმან, მღდელობისაგან აღიჴოცენ.

Line: 29        ეგრეთვე რომელსა ორგზის ექორწინოს, მღდელობისა პატივსა
Line: 30     ვერ ჴელ-ეწიფების მოსლვად, ვითარცა წმიდათა მოციქულთა და
Line: 31     ღმერთშემოსილთა მამათა კანონი ბრძანებს, ვითარმედ: "რომელი შემდგომად
Line: 32     ნათლისღებისა ორსა ქორწინებასა მოსრულ იყოს ანუ ხარჭი
Line: 33     დაესუას, არა ჴელ-ეწიფების ებისკოპოსობისა, ანუ ხუცობისა, ანუ
Page: 26   Line: 1     დიაკონობისა და მღდელობისა¹^* წესსა²^* მოსლვად; ეგრეთვე რომელმან
Line: 2     ქურივი შეირთოს, ანუ მეძავი, ანუ Page of Manuscript: 18V ქმრისაგან გაძებული³^*, ანუ მგოსანი,
Line: 3     ვერ ჴელ-ეწიფების მღდელობად."

Line: 4        და ყოვლითურთ რომელნი ჴორციელთა ცოდვათა შებღალულ
Line: 5     იყუნენ, საქმით ვერ ჴელ-ეწიფების მღდელობად, რამეთუ ვერ ჴელ-ეწიფოს⁴^*
Line: 6     სხუათა კურთხევად და მიცემად დიდისა მის საიდუმლოჲსა, რომელი⁵^*
Line: 7     თანამდებ იყოს გლოვად და ტირილად თჳსთა¹^* ცოდვათა. ესრეთ
Line: 8     უკუე განწესებულ არს, რაჲთა წესიერითა ქორწინებითა იქორწინონ
Line: 9     დიაკონთა და ხუცესთა პირველ მღდელად კურთხევისა და შემდგომად
Line: 10     ქორწინებისა მიიღონ კურთხევაჲ კერძოდიაკონობისაჲ და მერმე დიაკონობისა
Line: 11     და ხუცობისაჲ⁶^* და⁷^* იყვნენ მეუღლეთა თჳსთა თანა წესიერად
Line: 12     და შიშითა ღმრთისაჲთა ზემოწერილისა მის წესისაებრ. Page of Manuscript: 19R
Line: 13     ხოლო⁷^* რომელთა ძალ-ედვას ქალწულებით და სიწმიდით მოქალაქობად,
Line: 14     ესე არს უაღრესი და უზეშთაესი, ვითარცა უფალი ბრძანებს, ვითარმედ:
Line: 15     "არიან საჭურისნი, რომელთა გამოისაჭურისნეს⁸^* თავნი თჳსნი
Line: 16     სასუფეველისათჳს ცათაჲსა, ესე იგინი არიან, რომელთა აღჳრ-ასხნეს
Line: 17     გულისთქუმათა ჴორციელთა და აღირჩიეს სიწმიდე ქალწულებისაჲ. და
Line: 18     მოციქული იტყჳს: "ვეტყჳ უქორწინებელთა⁹^* მათ, უკეთეს¹⁰^* არს მათა¹¹^*
Line: 19     უკუეთუ ეგნენ ესრეთ, ვითარცა მე უკუეთუ კულა ვერ დაითმენდენ¹²^*.
Line: 20     ესე წესი და კანონი იყავნ მღდელთათჳს და დიაკონთა¹³^*.

Paragraph: 4
Page: 26
Line: 21        დ^. უკუეთუ^#^* ცოდვათა ვინ¹⁴^* უჯეროთა შთავრდომილ იყოს და
Line: 22     არა შეეწამოს და მღდელობასა მოვიდეს და შემდგომად კურთხევისა
Line: 23     აღიაროს ცოდვაჲ თჳსი, მღდელობისაგან განეყენენ,¹⁵^* Page of Manuscript: 19V ვითარცა წერილ
Line: 24     არს კანონსა შინა ნიკიისა¹⁶^* კრებისასა, რამეთუ: "უბიწოსა ეძიებს
Line: 25     კათოლიკე ეკლესიაჲ".

Line: 26        შემდგომად კურთხევისა უკუეთუ ებისკოპოსი, გინა¹⁷^* ხუცესი, ანუ
Line: 27     დიაკონი დაეცეს სიძვითა ანუ სხჳთა რაჲმე¹⁸^* უჯეროჲთა ცოდვითა,¹⁹^*
Line: 28     მღდელობისაგან განეყენენ²⁰^* ხოლო ზიარებისაგან ნუ განეყენების²¹^*, ვითარცა
Line: 29     წერილ არს, ვითარმედ: "არა მიჰჴადო²²^* ორი შურისგებაჲ ერთბამად."
Line: 30     და კუალად ამისთჳსცა, ვითარცა იტყჳს წმიდაჲ ბასილი, ვითარმედ:
Line: 31     "ერისკაცი თუ შთავარდეს ცოდვასა, განეყენების წმიდისა
Page: 27   Line: 1     ზიარებისაგან ჟამსა განწესებულსა და აღასრულოს რაჲ ჟამი იგი სინანულისაჲ ,კუალად
Line: 2     თჳსსავე წესსა მოვალს მორწმუნეთა თანა ზიარებად".
Line: 3     ხოლო დიაკონსა, ანუ მღდელსა აღიჴოცოს¹^* რაჲ²^* მღდელობისაგან Page of Manuscript: 20R
Line: 4     სამარადისო არს დაშჯაჲ³^* იგი და არღარა მიიქცევის მღდელობად,
Line: 5     ამისთჳს არა განეყენების ზიარებისაგან. ხოლო უკუეთუ იყოს
Line: 6     კაცი იგი განკრძალული და პატიოსანი,⁴^* პატივცემულ იყოს⁵^* ერისაგან,
Line: 7     მღდელთა თანა დაჯდებოდის ეკლესიასა შინა და სახლთა, ხოლო ჟამისწირვად,
Line: 8     ანუ ზიარებად ერისა⁶^* ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა⁷^* არა ჴელ-ეწიფების,
Line: 9     ვითარცა წერილ არს: "ვერ უძლოს სხუათა კურთხევისა⁸^*
Line: 10     მიცემად, რომელსა თჳსთა წყლულებათა კურნებაჲ უჴმდეს." კურთხევისა
Line: 11     მიცემად ამას იტყჳს,⁹^* რაჟამს ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა
Line: 12     განუყოფდეს მორწმუნეთა¹⁰^* ზიარებითა მით საიდუმლოჲსაჲთა,¹¹^* კმა-უკუე-იყავნ
Line: 13     მისდა პატივცემულობაჲ ერისაგან და ევედრებოდენ უფალსა
Line: 14     მოტევებად ცოდვათა მისთა.

Line: 15        Page of Manuscript: 20V ამას განაწესებენ წმიდანი¹²^*კრებანი და დიდი იგი მღდელთმოძღუარი
Line: 16     ბასილი. და ჩუენ მათსა მას¹³^* განგებასა დავამტკიცებთ და
Line: 17     შეურყეველად გუაქუს.

Line: 18        უკუეთუ კულა იჭჳ ესევითარისა რაჲსმე¹⁴^* ცოდვისა¹⁵^* იქმნას¹⁶^*
Line: 19     მღდელსა ზედა და ცხადად ვერ ემხილოს და მან უარყოს და არა
Line: 20     აღიაროს, მან თჳთ მისცეს პასუხი უფალსა და თჳსითა ბრალითა
Line: 21     იყოს.¹⁷^*

Paragraph: 5
Page: 27
Line: 22        ე^. დედაკაცსა მოწესესა ენკრატისსა, უკუეთუ შეერთოს მღდელობისა
Line: 23     პატივსა შინა მყოფი, მეყსეულად¹⁸^* აღიჴოცენ; და უკეთუ ერისკაცმან
Line: 24     ქმნას ესე, ზიარებისაგან განეყენენ, რაოდენჟამ¹⁹^* წინამძღუარმან
Line: 25     ეკლესიისამან განაწესოს, ხოლო მოწესე იგი თჳსსავე²⁰^* ადგილსა
Line: 26     მიიქცეს სინანულად.

Paragraph: 6
Page: 27
Line: 27        ვ^. ყოველნი, რომელნი მღდელობისა პატივსა არიან: ებისკოპოსნი,
Line: 28     ხუცესნი,²¹^* დიაკონნი Page of Manuscript: 21R ნუმცა ვის ჴელ-ეწიფების დედაკაცისა თავისა
Line: 29     თანა-მყოფად ქონებაჲ, თჳნიერ დედისა და დისა და ჰანისა,²²^* რომელ-ესე²³^*
Line: 30     უეჭუელნი პირნი არიან. ხოლო სხუაჲ დედაკაცი, ანუ მჴევალი
Line: 31     თანამყოფად მღდელისა ვერ არს, ვითარცა ნიკიისა კრებამან
Line: 32     განაწესა. ხოლო რომელიცა ამას წესსა გარდაჰჴდეს, აღიჴოცენ მღდელობისაგან.
Line: 33     ეგრეთვე საჭურისთაცა დაიმარხენ ესე კანონი, რაჲთა
Page: 28   Line: 1     დაუბრკოლებელ¹^* იყოს მათი ცხორებაჲ.²^* ხოლო რომელნი გარდაჰჴდენ
Line: 2     წესიერებისა განგებასა ამას, მღდელნი თუ იყუნენ, აღიჴოცნენ მღდელობისაგან,³^*
Line: 3     ერისკაცნი თუ იყვნენ, ემხილოს მათ⁴^* მღდელთმოძღურისაგან,
Line: 4     რაჲთა წესიერად⁵^* იქცეოდინ.

Paragraph: 7
Page: 28
Line: 5        ზ^. წმიდათა მოციქულთა რჩულისკანონსა წერილ არს, ვითარმედ,
Line: 6     "მღდელობად მომავალთა Page of Manuscript: 21V ენებოს თუ ქორწინებაჲ,⁶^* წიგნისმკითხველთა
Line: 7     და მგალობელთა ხოლო იქორწინონ". ამას უკუე წესსა
Line: 8     ჩუენცა დავამტკიცებთ და ვიტყჳთ, რაჲთა არა ჴელ-ეწიფებოდის კერძოდიაკონსა,
Line: 9     ანუ დიაკონსა, ანუ ხუცესსა, ვინაჲთგან კურთხევაჲ
Line: 10     მღდელობისაჲ მიიღოს, ქორწინებისა წესსა შესლვად. უკუეთუ კულა ესე
Line: 11     ქმნას, აღიჴოცენ მღდელობისაგან, არამედ უკუეთუ ქორწინებაჲ ენებოს,
Line: 12     პირველ⁷^* კერძოდიაკონად⁸^* კურთხევისა იქორწინენ და მერმე-ღა იკურთხენ.⁹^*
Line: 13     უკუეთუ კულა იკურთხოს კერძოდიაკონად, ანუ დიაკონად,
Line: 14     ანუ ხუცად, ქორწინებად არღარა ჴელ-ეწიფების.

Paragraph: 8
Page: 28
Line: 15        ჱ^. გუეუწყა, ვითარმედ რომელთამე ეკლესიათა შინა დიაკონთა
Line: 16     მიიღიან პატივი რაჲმე Page of Manuscript: 22R საეკლესიოჲ და მიზეზითა მით მის პატივისაჲთა
Line: 17     დასხდებიან ზემოჲთ ხუცესთასა. ამის უკუე ჯერისათჳს ესრეთ
Line: 18     განვაწესებთ, რაჲთა დიაკონსა რაჲცა პატივი საეკლესიოჲ აქუნდეს,
Line: 19     არა ჴელ-ეწიფებოდის ზემოჲთ ხუცესთასა დაჯდომად, თჳნიერ ამისა,
Line: 20     ოდეს კრებაჲ სადმე დიდი იქმნას და მოივლინოს დიაკონი ნაცვალად
Line: 21     პატრიარქისა, გინათუ ჰრომისა, ალექსანდრიისა,¹⁰^* ანუ თუ იერუსალჱმისა,
Line: 22     ანუ ანტიოქიისა, ანუ სხჳსა ვისმე მღდელთმოძღურისა. მაშინ
Line: 23     ადგილსა მის¹¹^* მღდელთმოძღურისასა დაჯდეს, რომელმან თჳსად ნაცვალად
Line: 24     მოავლინა იგი, ხოლო თჳნიერ ამის მიზეზისა, უკუეთუ თჳსითა
Line: 25     თავჴედობითა და ანპარტავნებითა¹²^* ჰმძლავრობდეს დიაკონი ზემოჲთ
Line: 26     ხუცისა ჯდომად¹³^* Page of Manuscript: 22V ესევითარი-იგი თჳსისა პატივისაგან დაემჴუას
Line: 27     და უკუანაჲსკნელ ყოველთასა იქმნას ეკლესიასა შინა თჳსსა, რამეთუ
Line: 28     არა ისმინა მცნებაჲ უფლისაჲ, რომელმან თქუა, რაჲთა არავინ ირჩევდეს
Line: 29     ზემოჯდომასა, რამეთუ: "ყოველმან, რომელმან აღიმაღლოს¹⁴^* თავი
Line: 30     თჳსი, დამდაბლდეს და რომელმან დაიმდაბლოს თავი თჳსი,¹⁵^* ამაღლდეს".
Line: 31     ხოლო უკუეთუ სოფლიოთა ამათ პატივთათჳს ზუაობდეს ვინ,
Line: 32     ცუდად ზუაობს,¹⁶^* რამეთუ სულიერნი პატივნი ჴორციელთასა უპატიოსნეს
Line: 33     და უდიდებულეს არიან, ეგრეთვე სხუანი ყოველნი ხარისხნი სამღდელოთა
Page: 29   Line: 1     პატივთანი: უმდაბლესი უმაღლესისა ზედაჲთ ყოფად ნუ
Line: 2     ეძიებნ,¹^* არამედ თჳთეული²^* თჳსსა წესსა³^* და საზომსა დასჯერებოდენ.⁴^*

Paragraph: 9
Page: 29
Line: 3        თ^. ვითარცა პირველთა მამათა ჩუენთა⁵^* განუწესებიეს,⁶^* ჩუენცა
Line: 4     მასვე წესსა დავამტკიცებთ, რაჲთა ყოველთავე საკათალიკოზოთა⁷^* Page of Manuscript: 23R
Line: 5     წლითი-წლად⁸^* კრებაჲ იქმნებოდის⁹^* ებისკოპოსთაჲ,¹⁰^* რომელნიცა სამრემლოსა
Line: 6     თითოეულისა კათალიკოზისასა¹¹^* იყვნენ რაჲთა გამოეძიებდენ,¹²^*
Line: 7     უკუეთუ რაჲ დაკლებული სამრემლოთა¹³^* მათთა¹⁴^* შინა¹⁵^* იყოს. ესე
Line: 8     უკუე წესი პირველთა კრებათა¹⁶^* მიერ განწესებულ¹⁷^* არს, რაჲთა წელიწადსა
Line: 9     შინა ორგზის იქმნებოდის კრებაჲ. ხოლო ვინაჲთგან რომელთამე
Line: 10     შინა, ანუ შიში¹⁸^* არს წარმართთაჲ, ანუ სხუაჲ
Line: 11     რაჲმე სიძნელე, ესრეთ¹⁹^* განვაწესებთ, რაჲთა ერთგზის²⁰^* წელიწადსა
Line: 12     შინა უეჭუელად იქმნებოდის²¹^* კრებაჲ ებისკოპოსთაჲ, სადაცა კათალიკოზმან
Line: 13     განაწესოს, აღვსებითგან²²^* ვიდრე უკდომბერამდის²³^* ოდესცა
Line: 14     ინებონ²⁴^*. და ყოველსავე დაკლებულსა განჰმართებდენ²⁵^* და წესიერად
Line: 15     განაგებდენ. ხოლო რომელიცა ებისკოპოზი მის სამრემლოჲსაჲ არა²⁶^* Page of Manuscript: 23V
Line: 16     მივიდეს კრებასა მას, თჳნიერ უძლურებისა ანუ ჯეროვნისა რაჲსმე²⁷^*
Line: 17     მიზეზისა²⁸^*, უკუეთუ უმიზეზოდ უდებ იქმნას მისლვად, სიყუარულით
Line: 18     აბრალონ მას ყოველთა.

Paragraph: 10
Page: 29
Line: 19        ი^. ხუცესსა,²⁹^* ანუ დიაკონსა, ანუ სხუასა ვის მღდელობისა პატივითა
Line: 20     პატივცემულსა არა ჴელ-ეწიფების ღჳნის³⁰^* საფარდულისა³¹^*
Line: 21     სახლისა³²^* მოგებად, რომელსა ეწოდების კაპილიონ³³^*, რამეთუ შესლვადცა
Line: 22     ესევითარსა ქულბაგსა არა ჴელ-ეწიფების მღდელთა³⁴^*, ვითარ უკუეთუ
Line: 23     მოიგოს ესევითარი სავაჭროჲ? და ჴელ-ყოფად³⁵^* საქმესა უწესოსა. უკუეთუ
Line: 24     კულა ესევითარსა საქმესა შეუდგეს, ანუ დასცხერინ, ანუ განიკუეთენ
Line: 25     მღდელობისაგან.

Paragraph: 11
Page: 29
Line: 26        ი^ა. ებისკოპოსი, ანუ ხუცესი, ანუ დიაკონი უკუეთუ ვახშთა და
Line: 27     აღნადგინებთა აღიღებდეს³⁶^*, Page of Manuscript: 24(4)R ანუ დასცხერინ ესევითარისა ხუეჭისაგან³⁷^*
Line: 28     ანუ თუ არა დასცხრეს, აღიჴოცენ მღდელობისაგან.

Paragraph: 12
Page: 29
Page: 30
Line: 1        ი^ბ. რომელნიცა მღდელობისა მოწესეობისა¹^* ზიარ არიან, ვამცნებთ
Line: 2     მათ, ეგრეთვე მორწმუნეთა ერისკაცთა, რაჲთა არავის ჴელ-ეწიფებოდის
Line: 3     მიღებად ჰურიათაგან მათისა მის უფუარისა²^*, რამეთუ ესევითარისა
Line: 4     მის³^* უწესობისა მოქმედნი დიდსა ბრალსა ქუეშე არიან, რამეთუ
Line: 5     ყოვლადვე არა ჯერ-არს ქრისტეანეთა მეგობრობაჲ მათი, ანუ მათ
Line: 6     განკურნებისა თავსდებაჲ, ანუ აბანოს მათ თანა შესლვაჲ, ხოლო უკუეთუ
Line: 7     ვინ მიიღოს უფუარი⁴^* მათი და ჭამოს, ანუ მათთანა დღესასწაულობდეს,
Line: 8     ანუ მათსა მას პასექსა თანა-შეერთოს, უკუეთუ მღდელი იყოს,
Line: 9     აღიჴოცენ მღდელობისაგან, უკუეთუ ერისკაცი იყოს, უზიარებლობისა
Line: 10     Page of Manuscript: 24(4)V კანონი დაიმარხენ;⁵^* უკუეთუ კულა მერმეცა⁶^* მათთანა დღესასწაულობდენ⁷^*,
Line: 11     განიკუეთენ ეკლესიისაგან.

Paragraph: 13
Page: 30
Line: 12        ი^გ. ესეცა მოვიდა⁸^* სასმენელთა ჩუენთა, ვითარმედ ქუეყანასა⁹^*
Line: 13     აფრიკეთისასა და მათ კერძოთა, ებისკოპოსნი შემდგომად ებისკოპოსად
Line: 14     დადგენისა არა იჯმნიან თჳსთა მეუღლეთა თანა-ყოფად და ამით¹⁰^* ჯერითა
Line: 15     დიდად დასაბრკოლებლად ერისა იქმნებიან. ვინაჲთგან უკუე დიდად
Line: 16     მოსწრაფე ვართ¹¹^*, რაჲთა ყოველივე¹²^* აღსაშენებელად და¹³^* სარგებელად
Line: 17     სულიერთა¹³^* სამწყსოთა იქმნებოდის, ამისთჳს განვაწესებთ, რაჲთა
Line: 18     ამიერითგან ესე საქმე არღარა იქმნას, დაღაცათუ პირველთა მათ¹⁴^*
Line: 19     ჟამთა იყო, არამედ აწ მადლითა ქრისტესითა უაღრესისა საზომისა
Line: 20     მიმართ წარმართებულ არს ეკლესიაჲ და ერი მორწმუნეთაჲ. და Page of Manuscript: 25R
Line: 21     არა ჯერ-არს მღდელთმოძღურობისა წესსა შინა ბიწისა დატეობაჲ¹⁵^*.
Line: 22     ამისთჳს¹⁶^* განვაწესებთ, რაჲთა არა ჴელ-ეწიფებოდის ებისკოპოსთა¹⁷^*
Line: 23     მეუღლისა თანა-ყოფად, ვინაჲთგან ებისკოპოსობისა კურთხევაჲ მიიღონ,
Line: 24     ვითარცა იტყჳს წმიდაჲ მოციქული პავლე, ვითარმედ: "დაუბრკოლებელ
Line: 25     იყვენით¹⁸^* ჰურიათა და წარმართთა და ეკლესიათა ღმრთისათა,
Line: 26     ვითარცა მე ყოვლითავე¹⁹^* ყოველთა სათნო ვარ, რამეთუ არა ვეძიებ
Line: 27     თავისა ჩემისა უმჯობესსა, არამედ მრავალთასა, რაჲთა ცხოვნდენ²⁰^*.
Line: 28     მობაძავ ჩემდა იყვენით, ვითარცა მე ქრისტესა²¹^*. ხოლო უკუეთუ ვინმე²²^*
Line: 29     შეურაცხ-ყოს წესი ესე და ენებოს მეუღლისა თჳსისა²³^* თანა-ყოფად,
Line: 30     ესევითარი-იგი ებისკოპოსობისაგან აღიჴოცენ.

Paragraph: 14
Page: 30
Line: 31        ი^დ. ხუცესთა²⁴^* და დიაკონთა და კერძოდიაკონთა პირველ კურთხევისა Page of Manuscript: 25V
Line: 32     თუ იქორწინონ წესიერითა ქორწინებითა და მერმე მოვიდენ
Page: 31   Line: 1     მღდელობისა კურთხევასა და ენებოს თჳსთა მეუღლეთა თანა-ყოფად,
Line: 2     არარაჲ¹^* არს დამაყენებელ ბრძანებისაებრ მოციქულთაჲსა, რაჲთა:
Line: 3     უკუეთუ ვინ ღირს იყოს²^* მღდელობისა და ენებოს კერძოდიაკონობაჲ,
Line: 4     ანუ დიაკონობაჲ, ანუ ხუცობაჲ და რჩულიერსა³^* მეუღლესა თანა იყოს,
Line: 5     ნუ დაეყენებინ ამისთჳს მღდელობისაგან, ნუცა მიეჴადებინ სიტყუაჲ
Line: 6     ებისკოპოსისაგან ჯმნად მეუღლისაგან თჳსისა, ვითარცა წერილ არს,
Line: 7     ვითარმედ⁴^*: "რომელნი-იგი ღმერთმან შეაერთნა⁵^*, კაციმცა ნუ
Line: 8     განჰყოფს"⁶^*. და წმიდამან მოციქულმან თქუა: "პატიოსან არს ქორწილი
Line: 9     ყოვლითავე და საწოლი შეუგინებელ".

Line: 10        ხოლო ესე საცნაურ არს: ვითარცა კრებამან მან⁴^* კართაგენისამან
Line: 11     განაწესა, Page of Manuscript: 26R რაჲთა მღდელნი და დიაკონნი, რომელნი ჴელ-ჰყოფენ⁷^*
Line: 12     წმიდათა მათ საიდუმლოთა დღეთა მათ ჟამისწირვისათა,
Line: 13     თჳსთა მეუღლითაგანცა⁸^* უღირს დამარხვად თავთა თჳსთა შეუხებელად,
Line: 14     რაჲთა⁹^* მოციქულთაგანცა თქმული და პირველითგან¹⁰^* დამტკიცებული
Line: 15     წესი ჩუენცა დავიმარხოთ და უწყოდით, ვითარმედ ყოველსა საქმესა
Line: 16     ჟამი უჩნს. ეგრეთვე მარხვისაცა (!) ჟამი არს ლოცვისაჲ, რამეთუ
Line: 17     თანა-აც რომელნი წმიდასა საკურთხეველსა ჰმსახურობდენ¹¹^* დღეთა
Line: 18     მათ, ოდეს ეგულებოდის წმიდათა საიდუმლოთა ჴელყოფაჲ და მსახურებაჲ¹²^*,
Line: 19     მმარხველ და უბიწო იყვნენ ყოვლით კერძო, რაჲთა ღირს
Line: 20     იქმნნენ მოღებად თხოათა¹³^* მათთა, რომელთა ითხოვდნენ ღმრთისაგან,
Line: 21     ხოლო სხუათა დღეთა არავის ჴელ-ეწიფებოდის ხუცესთა და დიაკონთა
Line: 22     და კერძოდიაკონთა განყენებად წესიერად¹⁴^* Page of Manuscript: 26V შეყოფილთა მეუღლეთა
Line: 23     მათთაგან.

Paragraph: 15
Page: 31
Line: 24        ი^ე. წმიდათა და ღმერთშემოსილთა მამათა ჩუენთა¹⁵^* მიერ განჩინებული
Line: 25     წესი ამასცა ზედა მტკიცე იყავნ, რაჲთა ხუცესი უწინარეს
Line: 26     ოცდაათისა წლისა არა იკურთხოს, დაღაცათუ ფრიად ღირსი იყოს,
Line: 27     რამეთუ უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტე¹⁶^* მეოცდაათესა წელსა ნათელ-იღო
Line: 28     და იწყო მოძღურებად და ამისთჳს მღდელნიცა ოცდაათისა წლისანი
Line: 29     იკურთხეოდინ¹⁷^*, ხოლო დიაკონი _ ოცდახუთისა წლისაჲ¹⁸^*, კერძოდიაკონი _
Line: 30     ოცისა წლისაჲ¹⁹^*. დედათდიაკონი ორმეოცისა წლისა უწინარეს
Line: 31     ნუმცა შევალს მოწესეობასა მას.

Paragraph: 16
Page: 31
Line: 32        ი^ვ. ყოველთა მორწმუნეთა თანა-აც წმიდათა მათ მარხვათა განგებისაებრ
Line: 33     მოციქულთა და მამათაჲსა მარხვად და კრძალულებით
Page: 32   Line: 1     და¹^* სიწმიდით აღსრულებად დღეთა მათ მარხვისათა, რაჲთა ღირსებით
Line: 2     მიიწიოს კაცად _ კაცადი Page of Manuscript: 27R დიდებულსა მას უფლისა ჩუენისა იესუ²^*
Line: 3     ქრისტეს³^* ვნებასა და წმიდასა აღდგომასა, ვითარცა განწესებულ არს
Line: 4     წმიდათა⁴^* მოციქულთაგან და ღმერთშემოსილთა მამათაგან. ხოლო
Line: 5     ესეცა უწყებულ იყავნ, ვითარმედ არა ჯერ-არს რვათა შჳდეულთა მარხვაჲ⁵^*
Line: 6     დიდთა მათ მარხვათა, ვითარ-იგი იქმან არიანოზნი, რომელნი-იგი⁶^*
Line: 7     გარდაჰჴდებიან უფლისა მიერ განწესებულსა და მოციქულთა
Line: 8     მიერ ქადაგებულსა ორმეოცთა დღეთა რიცხუსა შემატებითა სხჳსა
Line: 9     შჳდეულისაჲთა, რამეთუ⁷^* მსგეფსსა მას ყველიერისასა მარხვათა თანა
Line: 10     შეჰრაცხვენ, რომელ-ესე უწესო არს და გარეშე განგებისა⁸^* მოციქულთა
Line: 11     და მამათაჲსა⁹^*. და არცა სხჳსა მის შჳდეულისაჲ¹⁰^* ჯერ-არს მარხვაჲ,
Line: 12     რომელსა არაჯვორ¹¹^* ეწოდების, რომელსა იმარხვენ¹²^* იაკობიკნი მწვალებელნი,
Line: 13     რამეთუ წმიდათა მოციქულთა Page of Manuscript: 27V ბრძანებითა უფლისაჲთა
Line: 14     ესრეთ განაწესეს, რაჲთა ორმეოც დღე იყოს წესი მარხვათაჲ და აღესრულების
Line: 15     რიცხჳ იგი ორმეოცთა დღეთაჲ პარასკევსა ბზობისასა.

Line: 16        ხოლო სხუაჲ იგი შჳდეული, რომელ არს ვნებისაჲ, არა მარხვათათჳს
Line: 17     განწესებულ არს, არცა მათ თანა აღირაცხვის, არამედ ვნებისათჳს
Line: 18     უფლისა და წმიდისა აღვსებისათჳს¹³^* ვიმარხვით¹⁴^*. და აღესრულებიან
Line: 19     ორმეოცითა მით დღითა და¹⁵^* შჳდეულითა მით ვნების
Line: 20     კჳრიაკისაჲთა შჳდნი შჳდეულნი. ხოლო შჳდეულსა მას ყველიერისასა,
Line: 21     დაღაცათუ ჴორცის¹⁶^* ჭამაჲ აკრბების, რამეთუ განმზადებაჲ არს მარხვათა
Line: 22     შესლვისაჲ¹⁷^* და რეცა წინამსრბოლი ხოლო მარხვათა თანა შერაცხვაჲ
Line: 23     არა ჯერ-არს¹⁸^*. არცა არაჯორთა¹⁹^* მარხვაჲ წეს-არს²⁰^* Page of Manuscript: 28R
Line: 24     ვითარცა წერილ არს რჩულსა²¹^* შინა მოსესა: "დაიცევ სიტყუაჲ, რომელსა
Line: 25     გამცნებ შენ. არა შესძინო მას ზედა, არცა დააკლო მისგან".
Line: 26     და წმიდაჲ იოვანე ნათლისმცემელი ესრეთ ქადაგებს, ვითარმედ: "ნურას²²^*
Line: 27     უმეტეს განწესებულისა თქუენისა²³^* იქმთ". და წმიდაჲ მოციქული
Line: 28     პავლე იტყჳს²⁴^*: უკუეთუ ვინმე გახარებდეს²⁵^* თქუენ, მისა²⁶^* გარეშე,
Line: 29     რომელი ჩუენ გახარეთ თქუენ, შეჩუენებულ იყავნ".

Line: 30        და ჭეშმარიტად სიტყჳსა მისებრ წმიდისა იოვანე ნათლისმცემელისა
Line: 31     არა ჯერ-არს უმეტეს განწესებულისა ქმნად, რამეთუ ესრეთ
Page: 33   Line: 1     შეემთხჳა პირველქმნულსა მას ადამს, ჰრქუა მას ღმერთმან: "ესე ქმენ!¹^*
Line: 2     ამას ნუ იქმ!" მან უმეტეს განწესებულისა მისისა იწყო ძიებად და ბრძანებასა
Line: 3     მას²^* ღმრთისას ურჩ ექმნა, ამისთჳს რომელიცა-იგი³^* აქუნდა,
Line: 4     წარწყმიდა და სამოთხით Page of Manuscript: 28V ექსორია იქმნა. და კუალად არიან
Line: 5     ვიეთნიმე, რომელნი დღეთა მათ მარხვათასა⁴^* შაბათ-კჳრიაკეთა მწუხრამდის⁵^*
Line: 6     იმარხვენ და ესეცა უწესოვე არს, რამეთუ მარკიანელნი და მესალიანელნი
Line: 7     მწვალებელნი შაბათსა და კჳრიაკესა⁶^* სხუათავე დღეთა
Line: 8     თანა შეჰრაცხვენ. გარნა⁷^* არა წეს არს შაბათსა ანუ⁸^* კჳრიაკესა მარხვაჲ,
Line: 9     თჳნიერ⁹^* ხოლო¹⁰^* დიდისა შაბათისა, რამეთუ
Line: 10     შაბათი იკურთხა, რამეთუ¹¹^* მაშინ განისუენა ღმერთმან საქმეთა მისთაგან¹²^*, ხოლო კჳრიაკე
Line: 11     წმიდა იქმნა აღდგომისათჳს უფლისა¹²^*. და არიან დღენი ესე ჴსნილი.
Line: 12     ხოლო არა ჯერ-არს ქმნაჲ შრომისაჲ ბრძანებულსა ზედა, ვითარცა
Line: 13     დავით იტყჳს, არამედ ვითარცა განწესებულ არს: ჯერ-არს შაბათისა
Line: 14     და კჳრიაკისა¹³^* ჟამსა მას სამხრისასა ჴსნად პირისა ჭამადითა¹⁴^* სამარხვოჲთა, Page of Manuscript: 29R
Line: 15     რამეთუ არათუ განიყოფვიან რიცხჳსაგან ორმეოცთა
Line: 16     დღეთასა პირისა ჴსნისათჳს, ხოლო ხუთთა მათ დღეთა იმარხვიდენ,
Line: 17     ვითარცა ვის ძალ-ედვას და გულსმოდგინებაჲ აწუევდეს. აწ უკუე კანონსა
Line: 18     მას¹⁵^* დავამტკიცებთ, რომელი იტყჳს, ვითარმედ: "უკუეთუ ვინ¹⁶^*
Line: 19     იმარხვიდეს კჳრიაკესა, ანუ შაბათსა¹⁷^*, თჳნიერ ხოლო ერთისა მის შაბათისა¹⁸^*,
Line: 20     უკუეთუ მღდელი იყოს, აღიჴოცენ, უკუეთუ ერისკაცი¹⁹^*
Line: 21     იყოს, უზიარებლობაჲ მიეცინ²⁰^*.

Line: 22        რამეთუ გუასმიეს, თუ ჰრომისა ქუეყანასა მარხვათა შაბათსა
Line: 23     იმარხვენ²¹^*, არა კჳრიაკესა. ვამცნებთ უკუე მათცა, რაჲთა არა იქმოდინ²²^*
Line: 24     ამას²³^*. ამისთჳს ვაუწყოთ პაპსა ჰრომისასა²⁴^*, რაჲთა განაწესოს
Line: 25     არღარა ქმნად ერისა მის²⁵^* მარხვაჲ შაბათისაჲ.

Paragraph: 17
Page: 33
Line: 26        ი^ზ. ეგრეთვე გუესმა, თუ ქუეყანასა სომხეთისასა შაბათ-კვრიაკეთა
Line: 27     წმიდათა მარხვათასა ჭამენ ყველსა და კვერცხსა Page of Manuscript: 29V და სხუასა
Line: 28     ყოველსა²⁶^* წუელასა. ესე უკუე უჯერო არს და სრულიად უწესოჲ, რამეთუ
Line: 29     ეშმაკი რომელთამე მარჯულ²⁷^* აცთუნებს და რომელთამე მარცხენით
Line: 30     წარსტყუენავს. ხოლო ჩუენ სამეუფოსა გზასა სლვაჲ თანა-გუაც
Line: 31     და ვითარცა ზემო ვთქუთ, თუ არა წეს არს შაბათსა²⁸^* და კჳრიაკესა
Line: 32     მარხვაჲ, არამედ ჯერ-არს ჟამსა სამხრისასა პირის²⁹^* ჴსნაჲ ჭამადითა
Page: 34   Line: 1     სამარხვოჲთა¹^*, ეგრეთვე აწ მარცხენითისა ამის ცთომისაგან განვაკრძალებთ
Line: 2     ყოველთა ქრისტიანეთა და ვამცნებთ, რაჲთა ყოველსავე სოფელსა
Line: 3     ეკლესიაჲ ღმერთისაჲ ერთსა წესსა ზედა ეგოს და წმიდათა
Line: 4     მარხვათა წესიერად აღასრულებდენ და განყენებულ იყვნენ, ვითარცა-იგი
Line: 5     ჴორცის²^* ჭამისაგან, ეგრეთვე ყოვლისავე³^* წუელისაგან⁴^*, ყველისა
Line: 6     და სძისა და კუერცხისა და ყოვლისავე⁵^* წუელისა⁶^*, Page of Manuscript: 30R რომელნი-იგი
Line: 7     ნაშობნი არიან და ნაყოფნი ცხოვართა⁷^* და ზროხათა⁸^* და მფრინველთანი⁹^*
Line: 8     და არა ჯერ-არს წმიდათა მარხვათა გემოჲს¹⁰^* ხილვაჲ მათი. ხოლო
Line: 9     რომელთა ესე წესი არა დაიმარხონ, უკუეთუ მღდელნი იყვნენ,
Line: 10     აღიჴოცენ მღდელობისაგან, უკუეთუ ერისკაცნი¹¹^* იყვნენ, განიკუეთნენ¹²^*
Line: 11     ზიარებისაგან და ეკლესიისა.

Line: 12        და ესეცა გუესმა, თუ¹³^* ქუეყანასა მას სომხეთისასა¹⁴^* წუელასა¹⁵^*
Line: 13     და თევზსა და ღჳნოსა ერთად შეჰრაცხვენ და ესე სრულიადი არს
Line: 14     სიცოფე და უგუნურებაჲ და წარტყუენვაჲ მტერისაგან. ჭეშმარიტად ყოველი
Line: 15     უწესოჲ და განდრეკილი მოძღურებაჲ ეშმაკისა მიერ მოპოვნებულ¹⁶^*
Line: 16     არს. ხოლო ჩუენ უწყით, ვითარმედ არარაჲ არს ზიარებაჲ¹⁷^*, არცა
Line: 17     თჳსებაჲ წუელისა და თევზისაჲ და ზეთისა¹⁸^* და ღჳნისაჲ. Page of Manuscript: 30V იგინი
Line: 18     უკუე, რომელნი ამათ შეაერთებენ, წესისაგან კათოლიკე ეკლესიისა
Line: 19     განყოფილ არიან დღეთა მათ წმიდათა მარხვათასა¹⁹^*. წუელისა ჭამად
Line: 20     არცა შაბათ-კჳრიაკეთა, არცა სხუათა დღეთა ვის ჴელ-ეწიფების²⁰^*. ხოლო
Line: 21     თევზი და ზეთი და ღჳნოჲ, ვითარცა²¹^* ვის ძალ-ედვას, მარხვადცა
Line: 22     ჴელ-ეწიფების და უძლურებისათჳს ანუ სხჳსა რაჲსმე²²^* სათანადოჲსა
Line: 23     მიზეზისა განჴსნად არა დაყენებულ არს, ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ:
Line: 24     "ყოველივე წესიერად¹³^* და სათნოდმცა²³^* აღესრულების".

Line: 25        დღესასწაულიცა²⁴^* ხარებისაჲ, უკუეთუ მარხვათა იყოს, რომელსაცა
Line: 26     დღესა²⁵^* დახუდეს²⁶^*, ჴსნილ²⁷^* არს მიღებაჲ²⁸^* თევზისა და¹³^* ზეთისა
Line: 27     და ღვნისაჲ²⁹^* წესიერად.

Paragraph: 18
Page: 34
Line: 28        ი^ჱ. წმიდათა მოციქულთა მიერ დადებულსა მას წესსა ჩუენცა
Line: 29     დავამტკიცებთ, ვითარცა წერილ არს, ვითარმედ: "გამცნებთ³⁰^* თქუენ,
Line: 30     მორწმუნენო ერნო ქრისტესნო, Page of Manuscript: 31R რაჲთა დაიმარხნეთ მცნებანი უფლისანი
Line: 31     და დღესასწაულობდეთ³¹^* დღესასწაულთა ცხორებისა ჩუენისათა:
Page: 35   Line: 1     პირველად შობასა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა¹^*, ოდეს-იგი
Line: 2     იშვა ჴორციელად წმიდისა ქალწულისა²^* მარიამისგან, რომელი განვაწესეთ³^*
Line: 3     დღესასწაულობად⁴^* თუესა დეკემბერსა⁵^* კ^ე. ამისა⁶^* შემდგომად
Line: 4     დღესასწაულობდით დღესა მას ნათლისღებისა უფლისასა, თუესა იანვარსა
Line: 5     ვ^, ოდეს-იგი ნათელ-იღო იორდანესა მდინარესა იოვანესგან
Line: 6     ნათლისმცემელისა და მოვიდა მის ზედა სული წმიდაჲ სახედ ტრედისა⁷^*
Line: 7     და მამამან ზეგარდმო წამა ძედ საყუარელად.

Line: 8        ხოლო შემდგომად ამის⁸^* დღესასწაულისა, წარჴდენ რაჲ დღენი
Line: 9     რავდენნიმე⁹^* და მოეახლოს ჟამი ქრისტეს ვნებისა¹⁰^* და აღდგომისაჲ,
Line: 10     უწინარეს შჳდისა შჳდეულისა, განგჳიწესებიეს მარხვაჲ ორმეოც დღჱ, Page of Manuscript: 31V
Line: 11     რომელი-იგი¹¹^* მიიღებს დაწყებასა დღესა ორშაბათსა და აღესრულების
Line: 12     დღესა პარასკევსა. ესევითარნი-იგი ორმეოცნი დღენი იმარხნეთ
Line: 13     რაჲ, მოღუაწებით და ლმობიერითა ლოცვითა აღასრულეთ კჳრიაკე
Line: 14     ბზობისაჲ და შეწირეთ უფლისა გალობაჲ¹²^*, ვითარცა ყრმათა მათ უმანკოთა
Line: 15     მიეგებვოდეს¹³^* რაჲ და იტყოდეს: "ოსანა მაღალთა შინა, კურთხეულ
Line: 16     არს მომავალი სახელითა უფლისაჲთა". და მეყსეულად¹⁴^* იწყეთ
Line: 17     მარხვად შჳდეულსა მას¹⁵^* ქრისტეს ვნებისასა და იმარხენით დღენი იგი
Line: 18     წარწყმედულთა მათთჳს ჰურიათა, რამეთუ ესრეთ გუამცნო უფალმან,
Line: 19     რაჲთა ვიმარხნეთ ექუსნი იგი დღენი ურჩულოებისა¹⁶^* მისთჳს ჰურიათაჲსა
Line: 20     და¹⁷^* ვიგლოვდეთ წარწყმედისათჳს მათისა¹⁸^*, რამეთუ¹⁹^* თავადიცა
Line: 21     უფალი ცრემლოოდა მათთჳს, რამეთუ დღესასწაულსა მას მათსა შეიპყრეს
Line: 22     უფალი Page of Manuscript: 32(5)R და მისცეს სიკუდილად და²⁰^* უცხოთესლმან მან
Line: 23     მსაჯულმან დაიბანნა ჴელნი თჳსნი წინაშე ერისა მის და თქუა: "უბრალო²¹^*
Line: 24     ვარ მე სისხლისაგან მართლისა ამის²²^*, თქუენ იხილეთ". ხოლო
Line: 25     ჰურიათა ჴმა-ყვეს: "სისხლი მაგისი ჩუენ ზედა და შვილთა ჩუენთა ზედა
Line: 26     და არა გჳვის მეფე, გარნა კეისარი". ამისთჳს ჯერ-არს გლოვაჲ²³^* წარწყმედისა
Line: 27     მათისაჲ, ნუუკუე²⁴^* მოიქცენ და შეინანონ, ამისთჳს დღეთა
Line: 28     მათ ვნებისათა განგჳწესებიეს მარხვაჲ ექუსი დღე²⁵^* _ ორშაბათითგან
Line: 29     ვიდრე შაბათამდე _ და მასვე ხუთშაბათსა აღასრულეთ ჴსენებაჲ სერობისაჲ
Line: 30     მის რომელ²⁶^* აღასრულა უფალმან მოწაფეთა თჳსთა თანა და მისცა
Line: 31     მათ²⁷^* აღსრულებაჲ საიდუმლოთაჲ და მერმე მოირტყა არდაგი და დაჰბანნა
Page: 36   Line: 1     ფერჴნი მათნი. ამისა შემდგომად Page of Manuscript: 32(5)V განვიდა მათ თანა ლოცვად
Line: 2     მტილსა მას, სადა-იგი მოვიდა იუდა ჰურიათა თანა და შეიპყრეს იგი
Line: 3     და წარადგინეს წინაშე მღდელთმოძღურისა მის უღირსისა და მიერ
Line: 4     წარიყვანეს და მისცეს პონტოელსა პილატეს და დასაჯეს სიკუდილად
Line: 5     უბრალოდ იგი. ამათ დღეთა იჴმარებდით პურსა და წყალსა და მხალსა,
Line: 6     რამეთუ დღენი არიან გლოჲსა¹^* და არა დღესასწაულობისანი²^*. და
Line: 7     შაბათიცა იგი იმარხეთ. არა თუ სხჳსა³^* შაბათისაჲ ჯერ-არს მარხვაჲ,
Line: 8     არამედ მის⁴^* ოდენ შაბათისაჲ, რამეთუ დამბადებელი ყოველთაჲ საფლავსა
Line: 9     შინა იყო. ამისთჳს⁵^* პარასკევსა მას და შაბათსა იმარხეთ ჯუარცუმისათჳს
Line: 10     უფლისა და დაფლვისა. რომელი შემძლებელ იყოს, ორსავე
Line: 11     მას დღესა ნურას⁶^* ჭამს ვიდრე შუაღამემდე⁷^* შაბათისა, ხოლო რომელსა
Line: 12     ესე ვერ შეეძლოს, Page of Manuscript: 33R პარასკევსა მწუხრი⁸^* მიიღოს საზრდელი პური
Line: 13     და წყალი და შაბათი კუალად იმარხოს შუაღამემდე⁹^*, რამეთუ უფალმან
Line: 14     ესრეთ ბრძანა: "ოდეს ამაღლდეს მათგან სიძე იგი, მაშინ იმარხონ".
Line: 15     ამათ უკუე დღეთა ამაღლდა ჩუენგან და ჯუარსა შეემრსჭუალა(!)¹⁰^* და
Line: 16     საფლავსა დაიდვა. ამისთჳს გამცნებთ თქუენ მარხვასა, ვითარცა ჩუენ
Line: 17     ვიმარხეთ¹¹^* დღეთა მათ.

Line: 18        ხოლო მწუხრი შაბათსა, განთიად ერთშაბათისა მის, რომელ არს
Line: 19     კჳრიაკე, მწუხრითგან შუაღამემდის¹²^* იღჳძებდით და ილოცევდით¹³^* და
Line: 20     აღდგომასა მას¹⁴^* უფლისასა შეწირეთ მსხუერპლი იგი უსისხლოდ, ვითარცა
Line: 21     თავადმან ბრძანა, ვითარმედ: "ამას იქმოდეთ¹⁵^* მოსაჴსენებლად
Line: 22     ჩემდა". და ეზიარნეთ რაჲ ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა, განიჴსენით
Line: 23     მარხვაჲ და განთიად წმიდასა მას კჳრიაკესა Page of Manuscript: 33V იხარებდით, რამეთუ
Line: 24     წინდი იგი¹⁶^*, დასაბამი აღდგომისა ჩუენისაჲ, იესუ ქრისტჱ აღდგა მკუდრეთით,
Line: 25     და მესამესა ჟამსა დღისასა აღასრულეთ წმიდაჲ ჟამისწირვაჲ
Line: 26     და ეზიარენით საიდუმლოთა ქრისტეთა და იხარებდით სიხარულითა
Line: 27     წესიერითა და იყავნ ესე თქუენდა შჯულად სამარადისოდ, ვიდრემდის
Line: 28     მოვიდეს უფალი მეორითა მით დიდებულითა მოსლვითა
Line: 29     მისითა¹⁷^*.

Line: 30        ხოლო აღასრულოთ რაჲ დღჱ იგი¹⁴^* აღდგომისაჲ¹⁸^*, რომელ არს
Line: 31     აღვსებაჲ¹⁹^*, პირველით დღითგან კჳრიაკით²⁰^* აღრაცხეთ²¹^* დღჱ ორმეოცი
Line: 32     და აღასრულეთ დღესასწაული ამაღლებისა უფლისაჲ.

Page: 37
Line: 1        და შემდგომად ათისა დღისა, რომელ არს დღითგან¹^* აღდგომისაჲთ
Line: 2     დღჱ მეერგასისე²^*, იყავნ თქუენდა დღესასწაული დიდი, რამეთუ მას დღესა
Line: 3     ჟამ ოდენ მოავლინა Page of Manuscript: 34R ჩუენ ზედა უფალმან³^* ნიჭი სულისა წმიდისაჲ.

Line: 4        ხოლო შემდგომად დღისა მის, რომელ არს მარტჳლიაჲ, დღესასწაულობდით
Line: 5     შჳდეულსა მას და მერმე კუალად იმარხეთ⁴^*, რამეთუ ესრეთ
Line: 6     ჯერ-არს სიხარული ნიჭთა ზედა⁵^* ღმრთისათა და კუალად მარხვაჲ შემდგომად
Line: 7     განსუენებისა, რამეთუ ყოველნი წმიდანი და წინაწარმეტყუელნი
Line: 8     იმარხვიდეს, ვითარცა მოსესთჳს წერილ არს და ელიაჲსთჳს და დანიელისთჳს⁶^*;
Line: 9     ხოლო შემდგომად მარხვისა მის ყოველთა ოთხშაბათ-პარასკევთა
Line: 10     გამცნებთ⁷^* თქუენ მარხვად ძალისაებრ კაცად-კაცადისა და
Line: 11     ნამეტნავსა⁸^* მას მარხვისა თქუენისასა მისცემდით გლახაკთა. ხოლო
Line: 12     ყოველსა შაბათსა, გარეშე ერთისა მის, და ყოველსა კჳრიაკესა
Line: 13     შეკრბებოდეთ ლოცვად და ჟამისწირვად და იხარებდით სიხარულითა სულიერითა,
Line: 14     რამეთუ ბრალსა ქუეშე არს, Page of Manuscript: 34V რომელმან კჳრიაკე იმარხოს,
Line: 15     ანუ მარტჳლიაჲ, ანუ სხუანი იგი საუფლონი დღესასწაულნი, რამეთუ
Line: 16     არა ჯერ-არს ესევითართა მათ დღესასწაულთა გლოაჲ⁹^*, არამედ
Line: 17     სიხარული და მადლობა ღმრთისაჲ.

Line: 18        ხოლო მარხვაჲ თქუენი ნუმცა არს ორგულთა მათ თანა მწვალებელთა,
Line: 19     რომელნი იმარხვენ ორშაბათსა და ხუთშაბათსა და შაბათსა.

Line: 20        ხოლო თქუენ, მორწმუნენო, ხუთთა მათ დღეთა შჳდეულისათა
Line: 21     ჴელ-გეწიფების მარხვად და უმეტესად ოთხშაბათსა და პარასკევსა, რამეთუ
Line: 22     ოთხშაბათსა უფლისათჳს⁶^* ბოროტი იგი განძრახვაჲ¹⁰^* იქმნა ჰურიათაჲ
Line: 23     და პარასკევსა ჯუარს ეცუა უფალი, ამისთჳს განწესებულ არს ორთა
Line: 24     მათ დღეთა მარხვაჲ.

Line: 25        ხოლო შაბათსა ნუ იმარხავთ, რამეთუ დღე არს დაბადებისა ჴსენებაჲ
Line: 26     და კჳრიაკესა Page of Manuscript: 35R ყოველსა¹¹^* დღესასწაულობდით, რამეთუ დღჱ
Line: 27     არს ქრისტეს აღდგომისაჲ. ერთსა ხოლო შაბათსა ჯერ-არს მარხვაჲ
Line: 28     დაფლვისა მის¹²^* უფლისა, ვითარცა ზემოწერილ არს, რამეთუ მოსეცა
Line: 29     ესრეთ¹³^* განუწესა ერსა მას ისრაჱლისასა ბრძანებითა უფლისაჲთა სამგზის
Line: 30     დღესასწაულობად წელიწადსა შინა: დღესასწაულსა მას უცომოებისასა,
Line: 31     ათოთხმეტითგან პირველისა თჳსა ვიდრე შჳდ დღემდე, უცომოჲსა¹⁴^*
Line: 32     და ველისყრდელისა ჭამად და მიერითგან აღრაცხვად¹⁵^* ერგასის
Line: 33     დღჱ და დღესასწაულობად; და¹⁶^* კუალად ი^ე მეშჳიდისა თჳსასა აღსრულებად
Page: 38   Line: 1     დღესასწაულსა კარვობისასა. ამისთჳს აღესრულებიან ჩუენ
Line: 2     მიერცა ქრისტეანეთა სამნი მარხვანი წელიწადსა შინა, რომელთა მოასწავებდეს
Line: 3     დღესასწაულნი¹^* იგი. და უმეტეს²^* სამთა მათ მარხვათა საეკლესიოდ
Line: 4     არა ჯერ-არს Page of Manuscript: 35V მარხვისა ქადაგებაჲ, კაცად-კაცადი ხუთთა
Line: 5     მათ დღეთა შჳდეულისათა და უმეტესად³^* ოთხშაბათ-პარასკევსა, ვითარცა⁴^*
Line: 6     ძალ-ედვას, იმარხევდინ⁵^*, ვითარცა წერილ არს კუალად განგებასა
Line: 7     შინა მოციქულთასა, ვითარმედ: " ჩუენ, პეტრე და პავლე გამცნებთ
Line: 8     თქუენ: მონანი, გინა აზნაურნი შურებოდინ⁶^* სხუათა⁷^* მათ დღეთა, ხოლო
Line: 9     შაბათსა და კჳრიაკესა მოვიდოდენ⁸^* ეკლესიად, რაჲთა ისმენდენ სწავლასა
Line: 10     ღმრთისმსახურებისასა".

Line: 11        შჳდეულსა მას ვნებისასა და შემდგომად აღდგომისა შჳდეულსა
Line: 12     ახალ კჳრიაკისასა უქმობაჲ არს, რამეთუ ერთი იგი შჳდეული ვნებისაჲ
Line: 13     არს და მეორე აღდგომისაჲ.⁹^* დღესასწაულსა ამაღლებისასა უქმობაჲ
Line: 14     არს, რამეთუ მაშინ იქმნა აღსრულებაჲ ქრისტეს განგებულებისაჲ¹⁰^*.

Line: 15        მარტჳლიად¹¹^* უქმობაჲ არს, რამეთუ მაშინ Page of Manuscript: 36R მოვიდა სული
Line: 16     წმიდაჲ.

Line: 17        ქრისტეშობად¹²^* უქმობაჲ არს, რამეთუ მაშინ იშვა უფალი ჩუენი
Line: 18     იესუ ქრისტჱ ქალწულისაგან..

Line: 19        განცხადებად¹³^* უქმობაჲ არს, რამეთუ მაშინ ნათელ-იღო უფალმან
Line: 20     და მამამან¹⁴^* და წამა ძედ საყუარელად და სული წმიდაჲ მოვიდა მის ზედა
Line: 21     სახედ ტრედისა¹⁵^*.

Line: 22        ესე დღესასწაულნი: ქრისტეშობაჲ¹⁶^* და განცხადებაჲ¹⁷^* და ბზობაჲ¹⁸^*,
Line: 23     ჯუარცუმაჲ და აღდგომაჲ,¹⁹^* ამაღლებაჲ და მარტჳლიაჲ არიან წმიდათა
Line: 24     მოციქულთა მიერ განწესებულ, ხოლო სხუანი იგი დღესასწაულნი: მიგებებაჲ,
Line: 25     ფერისცვალებაჲ, ამაღლებაჲ ჯუარისაჲ, რომელ არს ჯუართა
Line: 26     აპყრობაჲ²⁰^*, ხარებაჲ ყოვლად²¹^* წმიდისა ღმრთისმშობლისაჲ და მიცვალებაჲ
Line: 27     მისი და ღმრთისმშობლის²²^* შობაჲ და ტაძრად მოყვანებაჲ და ენკენიაჲ,
Line: 28     ესე ყოველნი²³^* წმიდათა კრებათაგან დაწესებულ არიან. და ეგრეთვე
Line: 29     ჯერ-არს დღესასწაულობაჲ და უქმობაჲ, ვითარცა ზემოწერილ²⁴^*
Page: 39   Line: 1     არს მოციქულთა Page of Manuscript: 36V განგებითა. ეგრეთვე წმიდათა მოციქულთა საჴსენებელსა
Line: 2     განწესებულ არს დღესასწაულობაჲ¹^*.

Line: 3        ესე ყოველი აღვწერეთ განწესებისაებრ წმიდათა მოციქულთა და
Line: 4     მამათაჲსა, რაჲთა უწყოდინ²^* ყოველთა, თუ ვითარ არს წესი მარხვისაჲ,
Line: 5     ანუ ოდეს³^* არა ჯერ-არს მარხვაჲ.

Line: 6        ხოლო სხუათა ყოველთა დღეთა მარხვაჲ წესიერი კეთილ არს და
Line: 7     შუენიერ და⁴^* ნაყროვნებაჲ და მთრვალობაჲ ბოროტ არს და სავნებელ.
Line: 8     რამეთუ მარხვაჲ სამოთხესვე შინა განიწესა⁵^*. პირველი მცნებაჲ ესე
Line: 9     მიიღო⁶^* ღმრთისაგან ადამ: არა ჭამად ხისა მისგან ცნობადისა, რომელ-ესე
Line: 10     მცნებაჲ იყო მარხვისაჲ. უკუეთუმცა მაშინ ადამს და ევას ემარხა,
Line: 11     არამცა საჴმარ იყო აწ ჩუენდა⁷^* მარხვაჲ. ვინაჲთგან მათ არა იმარხეს⁸^*,
Line: 12     გამოვვარდით სამოთხით და საჴმარ იქმნა მიერითგან მარხვაჲ, ამისათჳს
Line: 13     Page of Manuscript: 37R მოვიდა უფალი სოფლად და იმარხა ორმეოც დღჱ, რაჲთა
Line: 14     წამალი ცხორებისა გუასწავოს⁹^*. საცნაურ არს უკუე, ვითარმედ ჯერ-არს
Line: 15     მარხვაჲ წესიერი სათნოჲ უფლისაჲ, ესე იგი არს უცხო ყოფაჲ თავთა
Line: 16     ჩუენთაჲ ყოველთაგან ბოროტთა და ყოვლისაგან ნაყროვნებისა და
Line: 17     მთრვალობისა, რაჲთა სთნდეს უფალსა ცხორებაჲ ჩუენი და ღირს-გუყვნეს¹⁰^*
Line: 18     სასუფეველსა მისსა.

Paragraph: 19
Page: 39
Line: 19        ი^თ. მრავალთა ეკლესიათა ხუცესნი ანუ დიაკონნი დაუტეობენ
Line: 20     ეკლესიათა თჳსთა, სადა-იგი იკურთხნეს და სხუათა ებისკოპოსთა შეეწყნარებიან
Line: 21     და¹¹^* თჳნიერ წამებისა თჳსისა ებისკოპოსისა სხუათა ეკლესიათა
Line: 22     დაეწესებიან და ამით ჯერითა იქმნებიან ურჩ და დაუდგრომელ;
Line: 23     ამისთჳს განვაწესებთ და ვამცნებთ ყოველთა, რაჲთა არავის ჴელ-ეწიფებოდის
Line: 24     ხუცესსა¹²^*, ანუ დიაკონსა Page of Manuscript: 37V ანუ კერძოდიაკონსა თჳნიერ
Line: 25     წიგნისა განსატევებელისა თჳსისა ებისკოპოსისა, სხუასა სამრემლოსა მისლვად
Line: 26     და სხუასა ეკლესიასა დაწესებად საბრალობელად ებისკოპოსისა მის
Line: 27     მაკურთხეველისა მისისა¹³^*, არამედ ენებოს თუ წარსლვად სამრემლოდ
Line: 28     სხჳსა ებისკოპოსისა¹⁴^*, თჳსისა ებისკოპოსისა წიგნითა და წამებითა
Line: 29     წარვედინ.¹⁵^* ხოლო რომელმან წესი არა დაიმარხოს, არამედ თჳსითა
Line: 30     თავჴედობითა შეურაცხ-ყოს ებისკოპოსი თჳსი და სხუად სამრემლოდ
Line: 31     ვიდოდის, ესევითარი იგი აღიჴოცენ მღდელობისგან.

Line: 32        გარნა თუ უდაბნოს¹⁶^* განვიდოდის მონოზონებად და სრულიად
Line: 33     იჯმნიდეს სოფლისაგან, მაშინ ებისკოპოსმანცა ლოცვით და კურთხევით¹⁷^*
Page: 40   Line: 1     წარგზავნოს¹^* და ყოვლადვე არა დააყენოს კეთილისა მის გზისაგან, არამედ Page of Manuscript: 38R
Line: 2     თანაშემწე-ეყოს სიტყჳთ და საქმით.

Paragraph: 20
Page: 40
Line: 3        კ^. უკუეთუ ადგილთა რომელთამე ზედადასხმაჲ იქმნას წარმართთაჲ
Line: 4     ანუ სხუაჲ რაჲმე²^* მოიწიოს განსაცდელი და მღდელ-დიაკონნი³^*
Line: 5     მათ ეკლესიათანი განიბნივნენ და სხუად სამრემლოდ წარვიდნენ, უკუეთუ
Line: 6     მადლითა ღმრთისაჲთა გარდაჰჴდეს შიში იგი წარმართთაჲ, ანუ განსაცდელი
Line: 7     იგი, რომლისათჳს დაუტევნეს თჳსნი ეკლესიანი⁴^*, დასცხრეს,
Line: 8     თჳსთავე ეკლესიათა ვამცნებთ მიქცევად. და უმიზეზოდ ნუ დაუტეობენ⁵^*
Line: 9     სრულიად ეკლესიათა თჳსთა. ხოლო რომელმან⁶^* წესი ესე არა დაიმარხოს⁷^*,
Line: 10     არა ჴელ-ეწიფების მღდელობაჲ, ვიდრე თჳსადვე ეკლესიად მიიქცეს,
Line: 11     უკუეთუ ჯეროვანი⁸^* მიზეზი არა აქუნდეს.

Line: 12        ეგრეთვე ებისკოპოსი, რომელმან სხჳსა ებისკოპოსისა ხუცესი, ანუ
Line: 13     დიაკონი, თჳნიერ წამებისა ებისკოპოსისა მის შეიწყნაროს, Page of Manuscript: 38V კანონსა
Line: 14     და ბრალსა ქუეშე არს.

Paragraph: 21
Page: 40
Line: 15        კ^ა. ჯერ-არს წინამძღუართა ეკლესიათასა, უკუეთუ ეგებოდის,
Line: 16     მარადღჱ, უკუეთუ არა _კჳრიაკესა დღესა დასტურად სწავლად მღდელდიაკონთა
Line: 17     და ყოვლისავე ერისა სიტყუათა და სწავლათა ღმრთისმსახურებისათა⁹^*
Line: 18     და მართლაღსაარებისათა საღმრთოთა წერილთაგან და მოძღურებისაგან
Line: 19     წმიდათა მამათაჲსა. და ნუმცა მიდრკებიან წესთაგან და
Line: 20     განგებათა ღმერთშემოსილთა¹⁰^* მამათაჲსა, არამედ სიტყუაჲცა წერილისაჲ,
Line: 21     უკუეთუ შორის მოვიდეს, ნუმცა სხუაებრ¹¹^* თარგმნიან, გარნა ვითარცა
Line: 22     მნათობთა მათ ეკლესიისათა თარგმნეს და მათისა მის თქუმულისა
Line: 23     მეცნიერებითა აჩუენებდენ¹²^* თჳსსა გულისჴმის-ყოფასა, ვიდრეღა
Line: 24     თავისა მიერ თჳსისა შემზადებულთა მოძღურებათა, რამეთუ სწავლათაგან
Line: 25     წმიდათა Page of Manuscript: 39R მათ¹³^* მამათა მოვალს ერი იგი მორწმუნე მეცნიერებად
Line: 26     სათნოებათა და განკრძალვად უჯეროთა¹⁴^* საქმეთაგან, რაჲთა განეყენნენ
Line: 27     ყოვლისაგანვე¹⁵^* ცოდვისა და ჰმონებდენ უფალსა მოქალაქობითა¹⁶^*
Line: 28     კეთილითა, რაჲთა¹⁷^* მიემთხჳვნენ¹⁸^* ცხორებასა საუკუნესა.

Paragraph: 22
Page: 40
Line: 29        კ^ბ. არა ჴელ-ეწიფების ებისკოპოსსა სხჳსა ებისკოპოსისა სამრემლოსა
Line: 30     ქალაქსა ანუ სოფელსა საეროდ მოძღურებად, ანუ კურთხევად
Line: 31     ხუცისა, გინა დიაკონისა უნებლად ებისკოპოსისა მის ადგილისა. უკუეთუ
Line: 32     კულა საქმესა ამას წარმდებებით¹⁹^* იქმოდის, თავსა თჳსსა ბრალეულ-ჰყოფს
Line: 33     აღჴოცად²⁰^* ებისკოპოსობისაგან და წესსა ხუცობისასა მოსლვად.

Paragraph: 23
Page: 40
Page: 41
Line: 1        კ^გ. რომელნიცა მღდელნი ანუ დიაკონნი ბრალთა შინა განსაკუეთელთა¹^*
Line: 2     იპოვნენ Page of Manuscript: 39V და აღიჴოცნენ მღდელობისაგან, უკუეთუ გულსმოდგინედ
Line: 3     განეყენნენ ბრალთა მათ, რომელთათჳს²^* მადლისა მისგან
Line: 4     მღდელობისაგან აღიჴოცნეს და სინანული მოიგონ, ზიარებისაგან არა
Line: 5     განეყენნენ³^*, არამედ წიგნის მკითხველთა წესსა იყვნენ. უკუეთუ კულა
Line: 6     შემდგომად მღდელობისაგან აღჴოცისა კუალადცა მათვე ცოდვათა⁴^*
Line: 7     ერეოდინ⁵^*, უზიარებლობაჲცა დაესაჯოს და სრულიად ერისკაცთა თანა
Line: 8     შეირაცხნენ და ყოვლადვე მოწესეობისაგან განეყენნენ.

Paragraph: 24
Page: 41
Line: 9        კ^დ. უკუეთუ ვინ მღდელთმოძღუარმან⁶^* ქრთამითა და საფასისა
Line: 10     მიღებითა აკურთხოს ებისკოპოსი, ანუ⁷^* ხუცესი, ანუ დიაკონი, ანუ
Line: 11     რომელიცა⁸^* მოწესეთაგანი და სასყიდლის⁹^* სავაჭრო-ყვის¹⁰^* უსყიდელი¹¹^*
Line: 12     იგი მადლი და არა სათნოებისათჳს¹²^* მისცეს მღდელთობაჲ, არამედ ქრთამისათჳს
Line: 13     და საფასისა, ესე-\ვითარი Page of Manuscript: 40(6)R იგი მღდელთმოძღუარი, გინათუ
Line: 14     კათალიკოზი¹³^*, გინათუ ებისკოპოსი აღიჴოცენ მღდელთმოძღუარებისაგან.
Line: 15     და მის მიერ ქრთამითა და საფასითა კურთხეული იგიცა¹⁴^*
Line: 16     აღიჴოცენ მღდელობისაგან.

Line: 17        და რომელნიცა¹⁵^* შუამდგომელ და მომატყუებელ ესევითარისა მის
Line: 18     უწესობისა იყვნენ¹⁶^* _ იგინიცა, უკუეთუ მღდელნი იყვნენ, აღიჴოცებიან¹⁷^*,
Line: 19     უკუეთუ მონაზონი ანუ ერისკაცნი იყვნენ, ეკლესიით განისხმიან, რამეთუ
Line: 20     ამის ჯერისათჳს ყოველთა წმიდათა კრებათა დიდი განკრძალულებაჲ¹⁸^*
Line: 21     დადვეს და მძიმჱ¹⁹^* კანონი ესევითარისა საქმისა მოქმედთა ზედა.
Line: 22     და წმიდათა მოციქულთა რჩულისკანონსა ესრეთ წერილ არს: "უკუეთუ
Line: 23     ვინმე ებისკოპოსობისა პატივი საფასითა მიიღოს, ანუ ხუცობისაჲ, ანუ
Line: 24     დიაკონობისაჲ²⁰^*, აღიჴოცენ²¹^* მღდელობისაგან საფასით²²^* კურთხეული
Line: 25     იგი და მაკურთხეველიცა²³^* მისი Page of Manuscript: 40(6)V და განიკუეთენ სრულიად ზიარებისაგან,
Line: 26     ვითარცა სჳმონ მოგჳ განიკუეთა ჩემ მიერ პეტრეს²⁴^* მოციქულისა".
Line: 27     ჰხედავთა²⁵^* რაბამი არს²⁶^* ესე ცოდვაჲ,²⁷^*
Line: 28     რამეთუ სხუათა ცოდვათათჳს არასადა წერილ არს აღჴოცაჲ²⁸^* მღდელობისაგან და განყენებაჲ
Line: 29     ზიარებისაგან ხოლო ამის ბრალისათჳს ორივე განაწესეს წმიდათა
Line: 30     მოციქულთა _ აჴოცა²⁹^* მღდელობისაგან და უზიარებლობაჲ?³⁰^*

Page: 42
Line: 1        წარიკითხეთ ებისტოლეცა, რომელი მიუწერა წმიდამან მამამან
Line: 2     ჩუენმან ბასილი კესარიელმან თჳსთა ებისკოპოსთა, რომელსა შინა დიდად
Line: 3     დაამძიმებს ამას საქმესა და იტყჳს, ვითარმედ: "საქმე ესე, რომლისათჳს
Line: 4     მოგიწერ, რომელ ყოვლადვე ითქუაცა და საეჭჳ იქმნა, დიდითა
Line: 5     მწუხარებითა აღავსო¹^* სული ჩემი და დაუჯერებლად შევჰრაცხე. აწ
Line: 6     უკუე ამის პირისათჳს დაწერილი ესე წიგნი, რომელსა შეუცნობიეს
Line: 7     თავსა თჳსსა ესევითარი საქმჱ, Page of Manuscript: 41R შეიწყნარენ საკურნებელად, ხოლო
Line: 8     რომელსა არა შეუცნობიეს, შეიწყნარენ განსაკრძალველად. ხოლო
Line: 9     უკუეთუ ვინ უწესოჲ იყოს, მიიღენ ესე დამოწმებაჲ, არამედ ვევედრები
Line: 10     ღმერთსა, რაჲთა არავინ თქუენგან²^* იპოოს ესრეთ უწესო³^*.

Line: 11        ხოლო რაჲ არს საქმე იგი, რომლისათჳს ამას ვიტყჳ? იტყჳან
Line: 12     ვიეთნიმე, თუ⁴^* თქუენგანნი ვინმე ებისკოპოსნი აკურთხევდენ რაჲ მღდელთა,
Line: 13     მიიღებენ⁵^* მათგან⁶^* საფასესა და არა ქრთამ ანუ⁷^* საფასედ⁸^* სახელ-სდებენ,
Line: 14     არამედ რეცა პატიოსანსა რასმე სახელსა უწესენ ევლოგიად.⁹^*
Line: 15     და ესე უძჳრესი¹⁰^* არს, რამეთუ უკუეთუ ვინმე ბოროტსა სახითა კეთილისაჲთა
Line: 16     იქმოდის, ორკეცისა ტანჯვისა¹¹^* ღირს არს, რამეთუ იქმს ბოროტსა
Line: 17     და სახესა მას, გინა სახელსა კეთილისასა იჴმარებს შემწედ
Line: 18     თჳსისა ცოდვისა¹²^*.

Line: 19        ესევითარი უკუე საქმჱ¹³^* უკუეთუ ვის¹⁴^* უქმნიეს, ნუღარამცა ქმნილ
Line: 20     არს, არამედ აკრებულმცა არს სრულიად. Page of Manuscript: 41V უკუეთუ არა აკრბეს,
Line: 21     სამართალ არს თქმად მისა¹⁵^* მიმართ, რომელი საფასესა მას¹⁶^* მიიღებდეს,
Line: 22     რაჲ-იგი ჰრქუა¹⁷^* პეტრე მოციქულმან სჳმონს¹⁸^*, რომელსა-იგი ენება
Line: 23     საფასითა მოსყიდაჲ მადლისა მის სულისა წმიდისაჲ¹⁹^*, ვითარმედ: "ვეცხლი
Line: 24     შენი შენთანავე იყავნ წარსაწყმედელად შენდა, რამეთუ ნიჭსა
Line: 25     მას ღმრთისასა ჰგონებ საფასითა²⁰^* მოპოვნებად". რამეთუ უსუბუქეს
Line: 26     იყო უსწავლელისაჲ მის²¹^* უმეცრებით თხოვაჲ საფასით მადლისაჲ²²^*
Line: 27     მის, ვიდრეღა აწ რომელნი მეცნიერებით ჰყიდდნენ ნიჭსა ღმრთისასა,
Line: 28     რამეთუ ნიჭი იგი, რომელი შენ, ჵ კაცო უგუნურო, უსასყიდლოდ მიიღე,
Line: 29     უკუეთუ სასყიდლად მიჰყიდდე²³^*, გამოეჴუები მადლისა მისგან, ვითარმცა²⁴^*
Line: 30     ეშმაკისადმცა²⁵^* მისყიდულ იყავ, რამეთუ ვეცხლის²⁶^* საფარდულ-ჰყოფ
Line: 31     ეკლესიასა, სადა-იგი რწმუნებულ არს ჩუენდა ჴორცი და
Line: 32     სისხლი ქრისტესი. ესევითარი უკუე²⁷^* საქმე ბოროტ არს და უჯერო Page of Manuscript: 42R .
Page: 43   Line: 1     ხოლო არს ესევითარისა საქმისა მოქმედთაგან ესეცა ჴელოვნებაჲ
Line: 2     მოპოვნებული. ჰგონებენ თუ¹^* არა არს ცოდვაჲ, უკუეთუ ჟამსა მას
Line: 3     კურთხევისასა არა მიიღონ საფასე იგი, არამედ შემდგომად კურთხევისა
Line: 4     მიეცეს; არამედ ესე არს, გინათუ პირველ მიიღოს, გინათუ _ შემდგომად,
Line: 5     ქრთამ ეწოდების, რომელი მის პირისა და მის²^* საქმისათჳს
Line: 6     მიეცეს.

Line: 7        გევედრები უკუე³^* ესევითარი შემოსავალი და უფროჲსღა გზაჲ
Line: 8     გეჰენიად მიმყვანებელი განიშორეთ თქუენგან და განიოტეთ და ნუ შეაგინებთ
Line: 9     ჴელთა თქუენთა უჯეროჲთა მით შესაძინელითა და უღირს-ჰყოფთ
Line: 10     თავთა თქუენთა წმიდათა საიდუმლოთა აღსრულებისა⁴^* და შემინდვეთ,
Line: 11     რომელ დაუჯერებელისა ამის საქმისათჳს⁵^* ვითარცა დარწმუნებულისა⁶^*
Line: 12     განჩინებასა ვჰყოფ.

Line: 13        უკუეთუ ვინ შემდგომად ამის ებისტოლისა Page of Manuscript: 42V იკადროს საფასითა
Line: 14     და ქრთამითა კურთხევად⁷^* მღდელისა⁸^*, წარიკითხენ კანონი წმიდათა
Line: 15     მოციქულთაჲ და ჩუენთა ამათ ეკლესიათა საკურთხეველთაგან⁹^* იჯმენინ¹⁰^*
Line: 16     და განეშორენ¹¹^* და მოიძიენ სხუაჲ ადგილი, სადა ჴელ-ეწიფებოდის
Line: 17     ნიჭსა ღმრთისასა სყიდად და განსყიდად, რამეთუ ჩუენდა ეკლესიათა
Line: 18     ღმრთისათა ესე ჩუელებაჲ არა გუაქუს. ერთი ხოლო სიტყუაჲ
Line: 19     მიგითხრა და ჴმა-ვყო. ესე საქმენი ვეცხლისმოყუარებისაგან იქმნებიან,
Line: 20     ხოლო ვეცხლისმოყუარებაჲ ძირი არს ყოველთა ბოროტთა და
Line: 21     ეწოდების მას კერპთმსახურება¹²^*.

Line: 22        აწ უკუე მცირედისა ვეცხლისათჳს ნუვინ¹³^* აღირჩევს კერპთმსახურებასა
Line: 23     უფროჲს ქრისტეს მსახურებისა, ნუცამცა¹⁴^* კუალად ჰბაძავს იუდას¹⁵^*
Line: 24     და საფასისა მიღებითა მით განსცემს მეორედ¹⁶^* უფალსა, რომელი-იგი
Line: 25     ერთგზის ჩუენთჳს ჯუარს ეცუა, რაჲთა არა აკალდამა იწოდნენ¹⁷^* Page of Manuscript: 43R
Line: 26     ადგილნი იგი და ჴელნი ესევითართა მათ¹⁸^* ნაყოფთა
Line: 27     შემწყნარებელნი".

Line: 28        ესე არს¹⁹^* ებისტოლე²⁰^* და კანონი დიდისა ბასილისი. აწ უკუე
Line: 29     ბრძანებისაებრ მოციქულთაჲსა და განჩინებისაებრ წმიდათა კრებათაჲსა
Line: 30     და სიტყჳსაებრ წმიდისა და ნეტარისა ბასილისა ჩუენცა განვაკრძალებთ
Line: 31     ყოველთა მღდელმოძღუართა ბოროტისა ამის ბრალისაგან. ხოლო რომელმან
Line: 32     უგულებელ-ყოს წესი ესე და კანონი და ქრთამითა და საფასითა²¹^*
Line: 33     აკურთხოს ებისკოპოსი ანუ მღდელი, ზემოწერილსა მას კანონსა
Page: 44   Line: 1     თანამდებ არს მაკურთხეველიცა და რომელი ქრთამითა იკურთხოს, ორნივე
Line: 2     უღირს¹^* არიან და აღჴოცილ²^* მღდელობისაგან.

Paragraph: 25
Page: 44
Line: 3        კ^ე. ნუმცა ვის ჴელ-ეწიფების ებისკოპოსსა, ანუ³^* ხუცესსა, ანუ⁴^*
Line: 4     დიაკონსა, რაჲთამცა აზიარა ვის უხრწნელი ჴორცი და სისხლი ქრისტესი
Line: 5     და ზიარებისა მისთჳს მოიღომცა მისგან ვეცხლი, ანუ სხუაჲ რაჲმე⁵^*
Line: 6     ნიჭი, Page of Manuscript: 43V რამეთუ არა ისყიდების მადლი ქრისტესი, არცა საფასისა
Line: 7     მიღებითა სიწმიდესა მას სულიერსა მივცემთ, არამედ რომელნი⁶^* ღირს
Line: 8     იყვნენ⁷^* ზიარებასა, მას⁸^* უსასყიდლოდ ვაზიარებთ. უკუეთუ კულა იპოოს
Line: 9     ვინ მოწესეთაგანი, რომელ⁹^* წმიდისა ზიარებისათჳს ფასსა რასავე¹⁰^* მიიღებდეს,
Line: 10     აღიჴოცენ ვითარცა მობაძავი სიმონისი, რომელი ვეცხლითა
Line: 11     ჴელ-ჰყოფდა სყიდად მადლსა მას¹¹^* სულისა წმიდისასა და ემხილა მოციქულისა
Line: 12     პეტრეს მიერ¹²^*.

Paragraph: 26
Page: 44
Line: 13        კ^ვ. არავის ჴელ-ეწიფების მღდელობისა ანუ მონაზონებისა¹³^* წესსა
Line: 14     შინა მყოფსა ცხენთა სარბიელსა მისლვად, რომელსა ეწოდების
Line: 15     იპოდრომი¹⁴^*, ანუ მგოსანთა და მსახიობელთა¹⁵^* სიმღერისა სმენად, არამედ
Line: 16     ქორწილსაცა თუ მოწესეთაგანი ვინმე იწოდოს და მივიდეს პურის¹⁶^*
Line: 17     ჭამად, ვინაჲთგან მგოსანნი და მსახიობელნი¹⁷^* და მომღერალნი შემოიყვანნენ,
Line: 18     უჴმს მოწესესა მას აღდგომაჲ Page of Manuscript: 44R და სახედ¹⁸^* თჳსად წარსლვაჲ,
Line: 19     რამეთუ ესრეთ განწესებულ არს წმიდათა მამათაგან.

Paragraph: 27
Page: 44
Line: 20        კ^ზ. ესეცა წესი¹⁹^* არს პირველთა კრებათა მიერ²⁰^* დაწესებული
Line: 21     უკუეთუ ეკლესიასა რომელსაცა აქუნდენ აგარაკნი ანუ სოფელნი, არავის
Line: 22     ჴელ-ეწიფების წარღებად ეკლესიისა მისგან, უფროჲსად²¹^* უკუეთუ
Line: 23     ოცდაათ წლამდე უფლებულ იყოს მის აგარაკისა და ეკლესიაჲ იგი მიუმძლავრებელად.
Line: 24     უკუეთუ კულა შინაგან, ოცდაათისა წლისა იქმნას²²^*
Line: 25     რაჲ²³^* მის შორის²⁴^* იჭჳ და ცილობაჲ, ჴელ-ეწიფების მოჭრტინავთა მათ,
Line: 26     რომელნი იჩემებდენ აგარაკსა მას, ჭრტინვად წინაშე კრებისა ებისკოპოსთაჲსა
Line: 27     მის სამრემლოჲსა, რაჲთა გამოიძიონ ჭეშმარიტი და დაამტკიცონ
Line: 28     იგი, გინათუ ეკლესიასა მას²⁵^* შესწევდეს ჭეშმარიტებაჲ, გინათუ
Line: 29     მოჭრტინავსა.

Paragraph: 28
Page: 44
Line: 30        კ^ჱ. არავის ჴელ-ეწიფების მღდელობისა წესსა²⁶^* შინა მყოფსა Page of Manuscript: 44V
Line: 31     სამოსლისა ეგევითარისა შემოსად²⁷^*, რომელი არა წეს იყოს მღდელთა
Page: 45   Line: 1     და¹^* შემოსად²^*, არცა ქალაქთა და სოფელთა შინა რაჲ იქცეოდის³^*, არცა
Line: 2     გზასა თუ ვიდოდის, არამედ ესევითარსა იჴმარებდინ სამოსელსა, ვითარი
Line: 3     წეს არს მოწესეთა შემოსად⁴^*.

Line: 4        ხოლო რომელმან ესევითარი რაჲ⁵^* უწესო⁶^* სამკაული შეიმოსოს,
Line: 5     შჳდეულსა ერთსა განეყენოს ზიარებისაგან და ნუღარამცა შეიმოსს უწესოსა
Line: 6     მას სამოსელსა⁷^* საერისკაცოდ დაწესებულსა.

Paragraph: 29
Page: 45
Line: 7        კ^თ. გუესმა, თუ რომელთამე ეკლესიათა ჩვეულებაჲ ქმნილ არს და
Line: 8     ჟამსა ახალყურძნობისასა მოიღიან⁸^* რაჲ ეკლესიას ყურძენი⁹^*, მიიღიან
Line: 9     მღდელთა და შეურიან¹⁰^* იგი წმიდასა მას ბარძიმსა ჴორცსა თანა¹¹^* და
Line: 10     სისხლსა ქრისტესსა¹²^* და აზიარიან ერსა ორივე ზოგად. ამისთჳს განვაწესებთ,
Line: 11     რაჲთა ესემცა¹³^* ნუღარა¹⁴^* სადა იქმნების, არამედ მოსატევებელად
Line: 12     ცოდვათა Page of Manuscript: 45R და ცხორებად საუკუნოდ ჴორცი ხოლო და სისხლი
Line: 13     უფლისაჲ მიეცემოდენ ერსა.

Line: 14        რამეთუ წმიდასა¹⁵^* ზედა¹⁶^* საკურთხეველსა არარაჲ ვის სხუაჲ
Line: 15     ჴელ-ეწიფების შეწირვად გარნა პური იგი შესაწირავისაჲ და ღჳნოჲ
Line: 16     წყლითა განზავებული, რამეთუ წმიდათა მოციქულთა კანონი¹⁷^* ესრე
Line: 17     ბრძანებს: "ებისკოპოსმან ანუ ხუცესმან, უკუეთუ უმეტეს უფლისა
Line: 18     ბრძანებულისა სხუაჲ რაჲმე შეწიროს მსხუერპლად საკურთხეველსა:
Line: 19     გინათუ თაფლი, ანუ¹⁸^* თუ სძჱ¹⁹^*, ანუ²⁰^* ნაცვალად ღჳნისა თაფლუჭი
Line: 20     ქმნილი, ანუ მფრინველი რაჲ²¹^*, ანუ სხუაჲ რაჲმე ცხოელი²²^*, გინათუ
Line: 21     თესლთაგანი რაჲმე, აღიჴოცენ²³^* მღდელობისაგან, რამეთუ საკურთხეველსა
Line: 22     წმიდასა მას²⁴^* ტრაპეზსა²⁵^* არარაჲ სხუაჲ დაეგების²⁶^*, გარნა პური
Line: 23     იგი²⁷^* შესაწირვისაჲ და ღჳნოჲ წყლითა განზავებული და ზეთიმცა
Line: 24     მიეცემის აღსანთებელად Page of Manuscript: 45V და საკუმეველი კუმევად ჟამსა მას წმიდისა
Line: 25     მის²⁸^* საიდუმლოჲსასა". ხოლო ყურძენი ახალი და თესლი ეკლესიას
Line: 26     მიიღონ და აკურთხონ იგი²⁹^* მღდელთა³⁰^* გარეგან საკურთხეველისა
Line: 27     და მისცენ ერსა სამადლობელად ღმრთისა, მომცემელისა მის
Line: 28     კეთილთაჲსა.

Line: 29        ხოლო წმიდასა საკურთხეველსა ნუმცა-რაჲ³¹^* ესევითარი შეიწირვის,
Line: 30     გარნა ჴორცი და სისხლი ქრისტესი. სხუაჲ ხილი ყოველი³²^*, ვის
Line: 31     სწადოდის ქველის საქმე³³^*, სახლად ებისკოპოსისა³⁴^* ანუ მღდელთაჲსა³⁵^*
Line: 32     წარსცეს და მიიღოს კურთხევაჲ.

Paragraph: 30
Page: 45
Page: 46
Line: 1        ლ^. ყოველივე გუნებავს აღსაშენებლად ეკლესიათა და მორწმუნისა
Line: 2     ერისა აღსრულებად.

Line: 3        ვინაჲთგან უკუე გუესმა, თუ ვიეთნიმე მღელნი, უმეტეს განწესებულისა¹^*,
Line: 4     მოსწრაფე არიან საქმედ და შეითქუმიან თჳსთა მეუღლეთა
Line: 5     თანა და შეთქმულებით ერთად შეყოფისაგან და საწოლისა
Line: 6     განეყენებიან.

Line: 7        Page of Manuscript: 46R ამათ უკუე ესევითარისა შეთქმულებისა მოქმედთა ვამცნებთ
Line: 8     და განუწესებთ, რაჲთა არღარა მკჳდრ იყვნენ მეუღლეთა მათ თჳსთა
Line: 9     თანა ყოვლადვე, რაჲთა შეთქმულებაჲ²^* იგი მათი სრულ იყოს.

Line: 10        ხოლო ესე წესი არა სხჳსა რაჲსათჳსმე³^*, არამედ სულმოკლებისათჳს⁴^*
Line: 11     გონებისა და უძლურებისათჳს⁵^* ბუნებისა მათისა განვაწესეთ. უკუეთუ
Line: 12     ესე შეთქმულებაჲ ჯერ უჩნს⁶^*, ერთსახედ ნუღარა მკჳდრ არნ, არამედ
Line: 13     თითოეული თჳსისაგან იყოფოდენ⁷^*.

Paragraph: 31
Page: 46
Line: 14        ლ^ა. რომელნი სახლთა შინა აღშენებულთა ეგუტერთა ჟამისმწირველნი
Line: 15     ხუცესნი იყვნენ, ნებითა და განგებითა ებისკოპოსისა მის ადგილისაჲთა
Line: 16     იქმოდინ⁸^* ამას, ხოლო თჳნიერ მისისა განგებისა არა ჴელ-ეწიფების
Line: 17     ქმნად.

Paragraph: 31
Page: 46
Line: 18        ლ^ბ. ესე საქმე გუეუწყა ჩუენ, ვითარმედ ქუეყანასა მას სომხეთისასა⁹^*
Line: 19     ღჳნოსა წყლითა Page of Manuscript: 46V განუზავებელსა¹⁰^* შესწირვენ უსისხლოსა მას
Line: 20     შესაწირავსა ჟამისწირვისასა და სხუაჲ არს უკუე¹¹^* კუალად ძუელი წვალებაჲ,
Line: 21     რომელნი წყლითა ოდენ აღასრულებენ ჟამისწირვასა, რომელნი-იგი
Line: 22     პირველთავე კრებათა აღჴოცნეს¹²^* ეკლესიისაგან. და აწ ჩუენცა
Line: 23     განვაწესებთ და განვაჩინებთ, რაჲთა არავის ჴელ-ეწიფებოდის მარტოდ
Line: 24     ღჳნითა, თვინიერ განზავებისა¹³^* წყლითა, აღსრულებად¹⁴^* ჟამისწირვისა¹⁵^*.
Line: 25     არცა თჳნიერ ღჳნისა წყლითა ოდენ, რამეთუ ყოველთა წმიდათა ესრეთ
Line: 26     განაწესეს აღსრულებაჲ ჟამისწირვისაჲ: პურითა მით შესაწირვისაჲთა და
Line: 27     ღჳნითა, რომელი¹⁶^* წყლითა განზავებულ¹⁷^* იყოს, სახედ პატიოსნისა
Line: 28     მის¹⁸^* გუერდისაგან მჴსნელისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ¹⁹^* ქრისტეს
Line: 29     ღმრთისა გარდამოცემულისა მის სისხლისა და²⁰^* წყლისა, და რომელი-იგი
Line: 30     განმაცხოველებლად ყოვლისა სოფლისა გარდამოჴდა Page of Manuscript: 47R და საჴსრად
Line: 31     ცოდვათა. და ესე წესი არს ყოველთავე ეკლესიათა, რომელთა
Line: 32     შინა მნათობნი იგი სულიერნი გამოჩნდეს.

Page: 47
Line: 1        რამეთუ იაკობ¹^* ჴორციელად ძმად ქრისტესა წოდებულმან, რომელი-იგი
Line: 2     პირველი ებისკოპოსი იყო იერისალჱმს, ესრეთ განაწესა აღსრულებაჲ
Line: 3     ჟამისწირვისაჲ: ღჳნითა განზავებულითა²^* წყლისაგან. და ბასილი
Line: 4     კესარიელ³^* მთავარებისკოპოსმან⁴^*, რომლისა დიდებაჲ და ქებაჲ
Line: 5     ყოველსა სოფელსა განეფინა, აღწერა წმიდაჲ ჟამისწირვაჲ და ესრეთ
Line: 6     განაწესა წყლითა განზავებად ზედაშისა მის ღჳნისა და ესრეთ შეწირვად
Line: 7     და წმიდამან იოვანე, სამეუფოჲსა ამის ქალაქისა მღდელთმოძღუარმან,
Line: 8     წმიდასა მას ეკლესიასა თჳსსა ესრეთვე დააწესა, რაჲთა განზაონ
Line: 9     ღჳნოჲ წყლითა და ეგრეთ შეწირონ წმიდასა საკურთხეველსა. და ყოველთა
Line: 10     კრებათა ესე წესი დაამტკიცეს. ამისთჳს ჩუენცა ამას წესსა
Line: 11     შეურყეველად დავიმარხავთ⁵^* Page of Manuscript: 47V და განჩინებით ვიტყჳთ: უკუეთუ ვინმე
Line: 12     ებისკოპოსმან ანუ ხუცესმან არა განზაოს ღჳნოჲ წყლითა და ეგრეთ
Line: 13     შეწიროს უხრწნელი იგი შესაწირავი⁶^*, ა-მცა-ჴოცილ არს, რამეთუ გარდამავალი
Line: 14     არის⁷^* წესისა მის⁸^* წმიდათა მოციქულთა⁹^* და მამათასა და
Line: 15     არა სრულებით ჰყოფს ქადაგებასა მას საიდუმლოჲსა მის
Line: 16     საღმრთოჲსა¹⁰^*.

Paragraph: 33
Page: 47
Line: 17        ლ^გ. ესეცა გუეუწყა, ვითარმედ ქუეყანასა მას სომხეთისასა¹¹^* და
Line: 18     სხუათა რომელთამე სოფელთა გალობასა მას "წმიდაო ღმერთოჲსასა"
Line: 19     ამას დაურთვენ: "წმიდაო უკუდაო¹²^*, რომელი ჯუარს ეცუ ჩუენთჳს,
Line: 20     შეგჳწყალენ ჩუენ". რომელი-ესე ენასა მათსა "ხაჩეცარ" ითქუმის, რომელ-ესე
Line: 21     წმიდათა მათ მამათა მიერ ქალკიდონს შეკრებულთა მომპოვნებელისა¹³^*
Line: 22     მის და გამომეტყუელისა თანა განიდევნა საღმრთოჲსა^#^* მის
Line: 23     გალობისაგან, რამეთუ უცხო იყო წესისაგან¹⁴^* ღმრთისმსახურებისა Page of Manuscript: 48(7)R
Line: 24     და შეიჩუენა ესევითარისა მის სიტყჳსა მეტყუელი პეტროზ
Line: 25     მკაწრველი¹⁵^*, მწვალებელი, რამეთუ მეოთხე პირი შემოიღო და თჳსაგან¹⁶^*
Line: 26     განყო ძე ღმრთისაჲ, რომელი-იგი არს გუამოვანი ძალი მამისაჲ,
Line: 27     და თჳსაგან¹⁷^* ჯუარცუმული იგი. თქუა, ვითარმცა სხუაჲ იყო ძლიერი
Line: 28     იგი და სხუაჲ იყო ჯუარცუმული. ანუ თუ ვნებულად შეჰრაცხა ბოროტმან
Line: 29     მან წმიდაჲ სამებაჲ და ჯუარცუმად თქუა ძისა თანა მამაჲ და სული
Line: 30     წმიდაჲ.

Line: 31        შეჩუენებულ იყავნ ესევითარი იგი გმობაჲ და მეტყუელი იგი
Line: 32     მისი.

Page: 48
Line: 1        რამეთუ ესე საცნაურ არს, ვითარმედ "წმიდაო ღმერთოჲ" არა ძისა
Line: 2     მიმართ ოდენ თქმულ არს, არამედ წმიდისა სამებისა მიმართ, ვითარცა
Line: 3     წამებს ღმერთშემოსილი და წმიდაჲ ათანასე და ნეტარი ბასილი და¹^*
Line: 4     ღმრთისმეტყუელი გრიგოლ²^* და ყოველნივე წმიდანი მამანი წამებენ,
Line: 5     ვითარმედ სამწმიდა არსობითა სამგუამოვნებასა³^* ღმრთეებისასა გუაუწყებენ
Line: 6     წმიდანი იგი სერაბინნი და ერთითა მით უფლებითა ერთსა მას Page of Manuscript: 48(7)V
Line: 7     წმიდისა სამებისა არსებასა და მეუფებასა გამოსახვენ. ეგრეთვე სახედ
Line: 8     არს გალობაჲ ესე "წმიდაო ღმერთოჲსა" წმიდისა მის და სამგუამოვნისა
Line: 9     სამებისა მიმართ.

Line: 10        იტყჳს უკუე⁴^* გრიგოლ⁵^* ღმრთისმეტყუელი, ვითარმედ: "ერთ⁶^* არს
Line: 11     წმიდაჲ იგი წმიდათაჲ, რომელსა სერაბინნი დაეფარვიან⁷^* და შიშით
Line: 12     ადიდებენ სამწმიდა არსობითა, რომელი-იგი ერთად შეკრბების უფლებად
Line: 13     და ღმრთეებად". და პირველითგანვე წმიდათა მოციქულთა მიერ
Line: 14     და წმიდათა მამათა ესე გალობაჲ წმიდისა სამებისაჲ⁸^* ესრეთ განწესებულ
Line: 15     არს. და წმიდათა მათ ექუსას ოცდათთა მამათა, რომელნი
Line: 16     შეკრბეს ქალკიდონს, სულისა მიერ წმიდისა განათლებულთა, ესრეთ
Line: 17     ჴმა-ყვეს, ვითარცა ერთითა პირითა სამგზის "წმიდაო ღმერთო,
Line: 18     წმიდაო ძლიერო, წმიდაო უკუდაო,⁹^* შეგჳწყალენ ჩუენ". აწ უკუე
Line: 19     ჩუენცა ამას სარწმუნოებასა ზედა მტკიცე ვართ. და უკუეთუ ვინ¹⁰^*
Line: 20     იკადროს ესევითარისა მის სიტყჳსა Page of Manuscript: 49R "წმიდაო ღმერთოჲსა" გალობასა
Line: 21     შერთვად ეკლესიასა შინა _ ანუ სადაცა _ შეჩუენებულმცა არს. და
Line: 22     უკუეთუ მღდელობისსა წესსა შინა იყოს გარდამავალი იგი მართლმადიდებლობისა
Line: 23     წესსა, აღიჴოცენ მღდელობისაგან¹¹^*. უკუეთუ მონაზონი
Line: 24     იყოს ანუ ერისკაცი, განიდევნენ ეკლესიისაგან და ზიარებისა და შეირაცხენ
Line: 25     მწვალებელთა თანა.

Paragraph: 34
Page: 48
Line: 26        ლ^დ. და ესეცა გუესმა, თუ იქნების სომხეთის¹²^* ქუეყანასა, რომელ
Line: 27     მღდელობად მათ ოდენ განაწესებენ, რომელნი ნათესავთაგან მღდელთაჲსა
Line: 28     იყვნენ. და ესე წესი ებრაული¹³^* არს. ხოლო ჩუენ განვაწესებთ,
Line: 29     ვითარმედ არა ჯერ-არს ნათესაობისათჳს მოყვანებად მღდელობად, არამედ
Line: 30     ღირსებისა მის კაცისა მისთჳს¹⁴^*, ვითარცა არს წესი წმიდათა კანონონთაჲ,
Line: 31     რამეთუ¹⁵^* რომელი მოვიდოდის მღდელობისა პატივსა, უკუეთუ
Line: 32     ღირსი იყოს და მართალი, გინათუ Page of Manuscript: 49V ნათესავისაგან იყოს მღდელთაჲსა¹⁶^*,
Line: 33     გინათუ არა, სამართლად იკურთხოს. უკუეთუ კულა არა ღირსი
Line: 34     იყოს, ნათესაობაჲ¹⁷^* მღდელთაჲ მღდელობად ვერ მოიყვანებს.

Page: 49
Line: 1        ხოლო ვიეთნიმე ერისკაცნი აღჴდებიან¹^* საფსალმუნედ რომელთამე
Line: 2     სოფელთა და იტყჳან წარდგომასა და წარიკითხვენ საკითხავთა, გარნა
Line: 3     არავის ჴელ-ეწიფების, უკუეთუ ლოცვაჲ წიგნისმკითხველობისაჲ არა
Line: 4     მოეღოს და არა აღკუეცილ იყოს მწყემსისაგან თჳსისა საფსალმუნედ
Line: 5     აღსლვად ანუ საკითხავისა ჟამსა ჟამისწირვისასა წარკითხვად.

Paragraph: 35
Page: 49
Line: 6        ლ^ე. არავის ჴელ-ეწიფების კათალიკოზთაგანსა, აღესრულოს რაჲ
Line: 7     ებისკოპოსი სამრემლოჲსა მისისაჲ, მიტაცებად ნაქონებისა მისისა, ანუ
Line: 8     საებისკოპოსოჲსა მისისაჲ და თჳსსა²^* საუნჯესა დადებაჲ მიხუეჭით³^*,
Line: 9     არამედ მიეცინ ყოველივე⁴^* სამარხველად ხუცესთა Page of Manuscript: 50R მისივე საებისკოპოსოჲსათა⁵^*
Line: 10     ვიდრემდის სხუაჲ ებისკოპოსი დადგეს და მიიღოს საჴმარი
Line: 11     იგი და აჴმაროს თჳსსა ეკლესიასა. უკუეთუ კულა არა იპოვნენ⁶^*
Line: 12     ხუცესნი მას საებისკოპოსოსა, კათალიკოზმან წარუგებელად⁷^* დაჰმარხოს
Line: 13     ყოველივე და ოდეს ებისკოპოსი იკურთხოს, მიუთუალოს მას⁸^*
Line: 14     დაუკლებლად.

Paragraph: 36
Page: 49
Line: 15        ლ^ვ. არა ჴელ-ეწიფების ებისკოპოსსა, რაჲთამცა მიანიჭა პატივი
Line: 16     იგი ებისკოპოსობისა ძმასა თჳსსა, ანუ ძესა, ანუ ძმისწულსა, ანუ სხუასა
Line: 17     ვის თჳსებით⁹^* მახლობელსა და აკურთხამცა იგი ებისკოპოსად,
Line: 18     რომელი მას ენებოს, რამეთუ ებისკოპოსობაჲ მკჳდრობით მიცემად
Line: 19     ვისამე¹⁰^*^#^* არა ჯერ-არს. არცა ეგების, რაჲთამცა ეკლესიაჲ ღმრთისაჲ
Line: 20     სამკჳდრებელად ნათესავითი-ნათესავად იქმნებოდა, რამეთუ ეკლესიაჲ
Line: 21     ღმრთისაჲ არს და კაცობრივითა თჳსებითა¹¹^* და თუალთ-ღებითა¹²^* Page of Manuscript: 50V
Line: 22     მიცემად არა ჴელ-ეწიფების. უკუეთუ კულა ესე ვინ ქმნას
Line: 23     და თჳსობისათჳს აკურთხოს ებისკოპოსად თჳსი, მისი კურთხევაჲ
Line: 24     იგი¹³^* შეუწყნარებელ არს და მაკურთხეველი იგი კანონსა შევარდების
Line: 25     უზიარებლობისასა. არამედ გინათუ აღესრულოს ებისკოპოსი¹⁴^*,
Line: 26     გინათუ სიცოცხლესა¹⁵^* იჯმნას მღდელთმოძღურებისაგან კათალიკოზმან¹⁶^*
Line: 27     და სხუათა მღდელთმოძღუართა და მღდელთა გამო
Line: 28     ირჩიონ ღირსი, გინათუ თჳსი¹⁷^* იყოს პირველყოფილისაჲ მის, გინათუ
Line: 29     უცხოჲ და იგი აკურთხონ. ხოლო ებისკოპოსსა გინა¹⁸^* კათალიკოზსა¹⁹^*
Line: 30     თჳსითა ჴელმწიფებითა დადგენად ნათესავისა ანუ²⁰^* მეგობრისა თჳსისა
Line: 31     არა შეენდობვის.

Paragraph: 37
Page: 49
Page: 50
Line: 1        ლ^ზ. დავამტკიცებთ კანონსა მას განწესებულსა წმიდათა მათ¹^* რ^ნ
Line: 2     მამათა²^*, რომელნი შეკრბეს კოსტანტინეპოლეს³^* და Page of Manuscript: 51R ქ^ლ მამათა⁴^*,
Line: 3     რომელნი შეკრბეს ქალკიდონს, რომელი-იგი იტყჳს, რაჲთა : "საყდარსა
Line: 4     კოსტანტინეპოლისასა⁵^* სწორი პატივი აქუნდეს საყდარსა თანა ჰრომისასა⁶^*.
Line: 5     და ყოველთავე საეკლესიოთა წესთა შინა პატრიარქი კოსტანტინეპოლისაჲ⁷^*
Line: 6     მეორე იყოს პაპისა⁸^* მის ჰრომაელისა, ეგრეთვე სხუანი
Line: 7     იგი⁹^* პატრიარქნი¹⁰^* თჳსსა წესსა ზედა: იერუსალჱმელი და ალექსანდრიელი
Line: 8     და ანტიოქიელი".

Paragraph: 38
Page: 50
Line: 9        ლ^ჱ. მრავალგზის იქმნნეს¹¹^* მძლავრებანი წარმართთანი და მრავალნი
Line: 10     ქალაქნი დაიპყრნეს და ამის ჯერისათჳს ვერ ჴელ-ეწიფა ებისკოპოსთა
Line: 11     ესევითართა მათ ქალაქთასა მისლვად ეკლესიათა თჳსთა, არამედ
Line: 12     იკურთხნეს¹²^* რაჲ, ვერ უძლეს ყოვლადვე საყდართა თჳსთა დაჯდომად.
Line: 13     პირველითგანცა უკუე განწესებულ არს და ჩუენცა განვაწესებთ,
Line: 14     რაჲთა ქალაქთა მათთჳს კურთხეულთა ებისკოპოსთა, Page of Manuscript: 51V დაღაცათუ
Line: 15     საყდართა მათ თჳსთა¹³^* დაჯდომად არა ჴელ-ეწიფა მძლავრებისაგან წარმართთაჲსა,
Line: 16     არამედ პატივი იგი მღდელთმოძღურებისაჲ¹⁴^* აქუნდინ შეუცვალებელად
Line: 17     და ყოველსავე წესსა მღდელთმოძღურებისასა¹⁵^* აღასრულებდენ
Line: 18     დაუყენებელად და სადა ჯერ იყოს, მღდელთაცა აკურხევდენ.
Line: 19     და ყოველსა ზედა წესი და პატივი თჳსი აქუნდინ მტკიცედ და შეურყეველად,
Line: 20     რამეთუ მძლავრებისათჳს წარმართთაჲსა პატივი და წესი
Line: 21     მღდელთმოძღურებისაჲ არა შეიცვალების, არცა დაკნინდების.

Paragraph: 39
Page: 50
Line: 22   მონაზონებისათჳს¹⁶^*

Line: 23        ლ^თ. დატეობაჲ¹⁷^* შფოთთა და ამბოხებათა სოფლისათა და ჯმნაჲ
Line: 24     შუებათაგან ამის წარმავალისა¹⁸^* საწუთროჲსა და წესითა მით მონაზონებისაჲთა
Line: 25     მონებაჲ ქრისტესი და წარმავალთა Page of Manuscript: 52R წილ მოგებაჲ
Line: 26     წარუვალთა მათ კეთილთაჲ¹⁹^* დიდად საქებელ არს და მომატყუებელ²⁰^*
Line: 27     ცხორებისა საუკუნოჲსა.

Line: 28        გარნა ჯერ-არს კრძალულებით აღსრულებად კეთილისა მის საქმისა,
Line: 29     რაჲთა არა უჟამოდ და უწესოდ შევიწყნარებდეთ, რომელნი-იგი
Line: 30     მოვიდოდინ²¹^* მონაზონებისა წესსა, არამედ ვითარცა პირველთაცა მამათა²²^*
Line: 31     განუწესებიეს, ამიერითგანცა ეგრეთ²³^* ვიქმოდით, რაჲთა აღსაარებასა
Page: 51   Line: 1     მას¹^* და გამორჩევასა მონაზონებისასა მაშინ შევიწყნარებდეთ,
Line: 2     ოდეს ცნობიერსა ჰასაკსა იყოს მონაზონებად მომავალი იგი: იყავნ
Line: 3     უკუე ჰასაკი იგი ნუ უდარეს ათისა წლისა, ხოლო წინამძღურისა მის
Line: 4     განგებასა ზედა იყავნ, უკუეთუ უმეტესიცა ჟამი ინებოს მიცემად და
Line: 5     ესრეთ აღკუეცად, გარნა უმცირესმცა ათისა წლისა ნუ აღიკუეცების,
Line: 6     რამეთუ Page of Manuscript: 52V დიდმან ბასილი კანონთა შინა მისთა ქალწულთათჳს, რომელნი
Line: 7     აღუთქუმიდნენ ღმერთსა ქალწულებასა და კრებულსა ქალწულთასა
Line: 8     შეირაცხვოდინ²^* ნეფსით³^* თჳსით, ესრეთ განაწესა, რაჲთა მეათჩჳდმეტესა
Line: 9     წელსა ჰასაკისასა შეირაცხოს კრებულსა თანა ქალწულთასა.
Line: 10     არამედ ვინაჲთგან მადლითა ღმრთისაჲთა უვაღრესისა⁴^* წესისა მიმართ
Line: 11     წარემატების ეკლესიაჲ ღმრთისაჲ და ერი⁵^* მორწმუნე მოსწრაფე არს
Line: 12     აღსრულებად მცნებათა ქრისტესთა, ამისთჳს ჩუენცა ნება-ვსცემთ მონაზონებად
Line: 13     წადიერთა ათისა⁶^* წლითაგან შეწყნარებად, რაჲთა სიყრმითგანვე⁷^*
Line: 14     მიიღოს ვითარცა საბეჭდავი სახე იგი მოწესეობისაჲ, და^#^* ჩუეულებაჲ
Line: 15     კეთილისა მოღვაწებისაჲ დაემტკიცოს მის თანა და არღარა
Line: 16     დროება ეცეს ჩუეულებათა სოფლისათა მავნებელთა სულისათა დაყოვნებად
Line: 17     მის თანა და⁸^* ამას ზედა არა ბრალეულ ვართ, რამეთუ წმიდამან
Line: 18     მოციქულმან პავლე ბრძანა ქურივისა შერაცხვად Page of Manuscript: 53R სამეოცისა წლისა.
Line: 19     ხოლო კანონნი წმიდათა მამათანი⁹^* დედათდიაკონისა კურთხევად
Line: 20     ბრძანებენ ორმეოცისა წლისასა, რამეთუ წარემატებოდა ეკლესიაჲ მადლითა
Line: 21     ქრისტესითა უაღრესა საზომსა. აწ უკუე, დაღაცათუ ქალწულთა
Line: 22     მათთჳს დიდმან ბასილი მეათჩჳდმეტესა წელსა თქუა შერაცხვაჲ, ხოლო
Line: 23     ჩუენ მონაზონებად მომავალთა მეათით წლითგან განვაწესებთ შეწყნარებად.
Line: 24     არა უჯერო არს სიტყუაჲ ესე, არამედ წესიერ და სამართალ.
Line: 25     უკუეთუ იყოს შემვედრებელი¹⁰^* იგი და წინამძღუარი სულიერი, აღზარდოს
Line: 26     იგი სიწმიდითა და შიშითა ღმრთისაჲთა და ყოს ჭურ სათნოებისა,
Line: 27     ნუმცა უდბად და გარეწარად ექცევის, რაჲთა არა ბრალი მიეჴადოს,
Line: 28     არამედ შიშსა შინა ღმრთისასა აღზარდენ და სწავლასა სულიერსა,
Line: 29     რაჲთა მიიღოს სასყიდელი კეთილი უფლისა მიერ, ვითარცა მნემან
Line: 30     სარწმუნომან.

Paragraph: 40
Page: 51
Line: 31        მ^. რომელნი მონაზონებისა წესსა მოვიდენ და Page of Manuscript: 53V სწადოდის
Line: 32     მარტოდ მყოფებაჲ, ანუ უკაროთა შინა დაყუდებაჲ, უჴმს მათ¹¹^* პირველად
Line: 33     შესლვაჲ მონასტერსა და სწავლაჲ წესსა მონაზონებისასა და სამ
Line: 34     წელ მორჩილებად წინამძღუარსა მას და მოძღუარსა¹²^* სულიერსა ყოვლითა
Page: 52   Line: 1     მორჩილებითა და სიმდაბლითა. და მერმე, უკუეთუ წადიერებაჲ¹^*
Line: 2     დაადგრეს გულსა მისსა და წინამძღუარი იგი ეწამოს, ლოცვითა და
Line: 3     წამებითა მისითა დაჯდეს სენაკსა სხუასა ერთსა წელიწადსა. და
Line: 4     მერმე ოდეს გულსავსე იქმნას წინამძღუარი იგი, ვითარმედ არა კაცთმოთნებისათჳს,²^*
Line: 5     ანუ ცუდისა ზუაობისა ჴელ-ჰყოფს საქმესა მას, არამედ
Line: 6     ჭეშმარიტად შიშისათჳს და სიყუარულისა ქრისტესისა წადიერ არს
Line: 7     დაყუდებად, მაშინ უწესოს შეყენებად და არღარა გამოსლვად თჳნიერ
Line: 8     დიდისა რაჲსმე საქმისა და უაღრესისა Page of Manuscript: 54R მსახურებისა, ანუ ჭირისა
Line: 9     რაჲსმე სასიკუდინოჲსა³^*. და ეგრეთცა წამებითა და კურთხევითა წინამძღუარისა⁴^*
Line: 10     მის ანუ ებისკოპოსისა მის ქუეყანისა. უკუეთუ კულა
Line: 11     თჳნიერ ესევითარისა განგებისა და მიზეზისა ჴელ-ყოს სადაყუდებულოჲსა
Line: 12     მისგან თჳსითა ნებითა გამოსლვად, ესევითარი⁵^* იგი უნებლიეთ⁶^* მუნვე⁷^*
Line: 13     შეიყენენ⁸^* და მარხვითა და ლოცვითა უწესობაჲ მისი განკურნონ
Line: 14     და ასწაონ სიტყუაჲ იგი უფლისაჲ, ვითარმედ: "არავინ დადვის ჴელი⁹^*
Line: 15     ერქუანსა". და მართლუკუნ ხედავნ და წარემართის¹⁰^* სასუფეველსა
Line: 16     ცათასა.

Paragraph: 41
Page: 52
Line: 17        მ^ა. ვიეთნიმე მონაზონნი სახელ-სდებენ თავთა თჳსთა მეუდაბნოედ
Line: 18     და შემოსილნი ძაძითა და თავუპარსველნი ვლენ ქალაქთა შინა, შორის
Line: 19     ერისკაცთა¹¹^* და შორის დედათა, და წესსა მას თჳსსა საკიცხელ-ჰყოფენ,
Line: 20     ამათ უკუე Page of Manuscript: 54V მოქმედთათჳს საქმისა ამის¹²^* ესრეთ განვაწესებთ: უკუეთუ
Line: 21     ჯერ უჩნდეს¹³^* მოპარსვაჲ თმაზრდილობისაჲ მის და სხუათა მონაზონთა
Line: 22     სახისა შემოსაჲ,¹⁴^* შევიდენ მონასტერთა და სხუათა ძმათა თანა შეირაცხნენ.
Line: 23     უკუეთუ კულა ესე არა ჯერ უჩნს, სრულიად განეშორნენ ქალაქთაგან
Line: 24     და წარვიდენ უდაბნოდ, რომლისაცა სახელი უწოდეს თავთა თჳსთადა.

Paragraph: 42
Page: 52
Line: 25        მ^ბ. ყოველსა კაცსა ჴელ-ეწიფების დატეობაჲ¹⁵^* ამაოჲსა ამის საწუთროჲსაჲ
Line: 26     და შესლვად წესსა მონაზონებისასა და დამკჳდრებად მონასტერსა
Line: 27     შინა, ვითარისაცა ცთომისა თანამდები იყოს, რამეთუ მაცხოვარმან
Line: 28     და ღმერთმან ჩუენმან ბრძანა: "რომელი მოვიდეს ჩემდა, არა
Line: 29     განვაგდო¹⁶^* გარე". რამეთუ მონაზონებისა მოქალაქობაჲ სინანულისა
Line: 30     წესსა გამოსახავს და რომელი მოვიდეს სულიერსა ამას მოქალაქობასა
Line: 31     Page of Manuscript: 55R , სათნო არს საქმე ესე და ვერარაჲ ცთომაჲ აყენებს. არცა მეუღლესა
Line: 32     ჴელ-ეწიფების, გინა ცოლსა, გინა ქმარსა დაყენებად მონაზონებისაგან
Line: 33     თჳსსა მეუღლესა¹⁷^*, გარნათუ მონებისა კირთებასა შინა იყოს,
Page: 53   Line: 1     რამეთუ მონათა თჳნიერ ნებისა უფალთა მათთჲსა, არა ჴელ-ეწიფების
Line: 2     მონაზონებად. და¹^* სხუაჲ არარაჲ მიზეზი, ანუ ბრალი, ანუ ცოდვაჲ
Line: 3     აყენებს მონაზონებად და სინანულად.

Paragraph: 43
Page: 53
Line: 4        მ^გ. მონაზონი უკუეთუ სიძვითა დაეცეს და მონაზონებისა ოდენ
Line: 5     კურთხევაჲ აქუნდეს, სიძვისა კანონი აღასრულოს უზიარებლობისა და
Line: 6     მარხვისა და მუჴლთდრეკისაჲ,²^* ვითარცა განწესებულ არს.

Line: 7        უკუეთუ კულა სქემოსანსა შეემთხჳოს დაცემაჲ იგი, მრუშებისა
Line: 8     კანონსა თანამდებ არს.

Line: 9        არს უკუე სიძვისა კანონი, ვითარცა პირველთა მამათა და ნეტარსა
Line: 10     ბასილის განუწესებიეს Page of Manuscript: 55V , შჳდ წელ უზიარებლობაჲ, ხოლო მრუშებისაჲ _
Line: 11     ათხუთმეტ წელ³^*.

Line: 12        ხოლო სულიერთა მათ მოძღუართა, რომელთა აღსაარებაჲ იგი
Line: 13     შეცოდებულისაჲ შეიწყნარონ, ვითარცა იხილონ სინანული მისი და
Line: 14     შემუსრვილებაჲ და გლოვაჲ, ანუ თუ ულმობელობაჲ და გულფიცხელობაჲ
Line: 15     და უნანელობაჲ, ჴელ-ეწიფების შემოკლებაჲცა კანონისაჲ და
Line: 16     განგრძელებაჲ⁴^*.

Line: 17        ხოლო უკუეთუ ვიეთმე აღთქუმაჲ იგი მონაზონებისაჲ უარყონ და
Line: 18     სოფლისავე ამბოხებათა⁵^* და ცოდვათა მიიქცენ, უკუეთუ ინებონ კუალად
Line: 19     სინანული⁶^*, მასვე წესსა მონაზონებისასა მოვიდენ და იგივე სახე შეიმოსონ
Line: 20     და ეგრეთ აღსარებითა და ცრემლითა⁷^* და მოღუაწებითა შეინანნენ
Line: 21     ცოდვანი მათნი და აღთქუმისა მის უარის-ყოფაჲ. და ესრეთ მიემთხჳნენ წყალობასა Page of Manuscript: 56(8)R სახიერისა მის და მრავალმოწყალისა ღმრთისაგან,
Line: 22     რომელსა არა ჰნებავს სიკუდილი ცოდვილისაჲ, არამედ მოქცევაჲ
Line: 23     და სინანული.

Paragraph: 44
Page: 53
Line: 24        მ^დ. დედანი, რომელთა ენკრატისობისა⁸^* წესი მიიღონ და მონასტერსა
Line: 25     შინა დაეწესნენ, ყოვლადვე ნუმცა გამოვლენ მონასტრისაგან
Line: 26     თჳნიერ საჭიროჲსა რაჲსმე მიზეზისა. უკუეთუ კულა ესევითარი რაჲმე
Line: 27     თანა-წარუვალი მიზეზი იყოს, წამებითა და კურთხევითა წინამძღურისა
Line: 28     და სულიერისა მის დედისაჲთა ქმნან განსლვაჲ იგი. და ეგრეთცა არა
Line: 29     მარტოდ, არამედ სხუათა თანა მოხუცებულთა და წარჩინებულთა დედათა
Line: 30     წამებითა წინამძღურისაჲთა. ხოლო გარეშე მონასტრისა დადგომად არა
Line: 31     ჯერ-არს, არამედ თჳსსავე სენაკსა მიქცევად. ეგრეთვე მონაზონნი,
Line: 32     რომელნი მონასტერთა შინა იყვნენ, Page of Manuscript: 56(8)V უკუეთუ საქმე რაჲმე
Line: 33     საჭიროჲ დავარდეს, რომელი აიძულებდეს მონასტრით⁹^* განსლვად, იგინიცა
Line: 34     ლოცვითა და კურთხევითა მამასახლისისაჲთა განვიდენ.

Page: 54
Line: 1        ხოლო^#^* რომელნი გარდაჰჴდებოდინ¹^* ამას²^* წესსა და³^* თჳნიერ წამებისა
Line: 2     წინამძღურისა განვიდოდინ⁴^* მონასტრით, გინათუ მამანი იყვნენ,
Line: 3     გინათუ დედანი, ჯეროვნითა კანონითა განიკანონნენ⁵^*.

Paragraph: 45
Page: 54
Line: 4        მ^ე. ნუცამცა⁶^* სამამოსა მონასტერსა დედაკაცი⁷^*, ნუცა სადედოსა
Line: 5     მონასტერსა მამაკაცი დადგების ღამით, რაჲთამცა სადგურ-ყო მონასტერსა
Line: 6     მას შინა, რამეთუ ყოვლისავე დასაბრკოლებელისა საქმისაგან⁸^*
Line: 7     კიდე უჴმს ყოფაჲ მორწმუნეთა, რაჲთა წესიერად და სათნოდ უფლისა
Line: 8     განაგებდეს კაცად-კაცადი ცხორებასა თჳსსა. ამას უკუე წესსა⁹^* და კანონსა
Line: 9     ნუმცა ვინ უგულებელს-ჰყოფს, რაჲთა არა ბრალისა¹⁰^* თანამდებ-ყოს
Line: 10     თავი თჳსი. Page of Manuscript: 57R .

Paragraph: 46
Page: 54
Line: 11        მ^ვ. ვითარცა პირველთა წმიდათა კრებათაგან დაწესებულ¹¹^* არს,
Line: 12     ჩუენცა დავამტკიცებთ, რაჲთა რომელნი-იგი ერთგზის მონასტრად განეწესნეს
Line: 13     და იკურთხნეს ებისკოპოსისა ჴელითა, სამარადისოდ ეგნენ
Line: 14     მონასტრად.

Line: 15        და რაჲცა მუნ შეწირულ იყოს, ანუ აგარაკები, ანუ კუმაში¹²^*,
Line: 16     იყოს მარადის დამარხულ მონასტრისა მის¹³^*.

Line: 17        და არავის ჴელ-ეწიფებოდის კუალად საერისკაცოდ შეცვალებად¹⁴^*
Line: 18     მონასტრისა, ანუ მუნ შეწირულისა რაჲსამე¹⁵^*.

Line: 19        და არცა ერისკაცთა¹⁶^* სოფლიოთაგანისა ვის¹⁷^* მინიჭებად მონასტრისა¹⁸^*
Line: 20     ჯერ-არს, არამედ დაღაცათუ მოაქამდე იქმნა ესე, ამიერითგანმცა
Line: 21     ნუ¹⁹^* ქმნილ არს, რაჲთამცა²⁰^* წინამძღუარ²¹^* მონასტრისა ერისკაცი
Line: 22     დადგა. ხოლო უკუეთუ ვინ²²^* ესე საქმე ქმნას და მონასტერი კუალად²³^*
Line: 23     საერისკაცოდ შეცვალოს, ანუ მონასტრისა Page of Manuscript: 57V წინამძღურად
Line: 24     ერისკაცი დაადგინოს, მამათგან დაწესებულსა მას კანონსა ქუეშე არს.

Paragraph: 47
Page: 54
Line: 25        მ^ზ. წმიდათა მოციქულთა კანონსა შინა წერილ არს და ჩუენცა
Line: 26     ვიტყჳთ: ებისკოპოსი, გინა ხუცესი, გინა დიაკონი, გინათუ²⁴^* კერძოდიაკონი
Line: 27     უკუეთუ სიმღერათა და მთრვალობათა შეექცეს, ანუ დასცხერინ
Line: 28     და იჯმენინ²⁵^* საქმეთა მათგან უჯეროთა, ანუ აღიჴოცენ მღდელობისაგან.
Line: 29     ეგრეთვე ერისკაცი მორწმუნე ესევითართა საქმეთა შექცეული, ანუ დასცხერინ
Line: 30     და წესიერად იქცეოდინ, უკუეთუ არა დასცხრეს უწესობათა
Line: 31     მათგან, განეყენენ ზიარებისაგან, ვიდრემდე წესიერი ცხორებაჲ მოიგოს²⁶^*,
Page: 55   Line: 1     რამეთუ წმიდაჲ მოციქული პავლე იტყჳს, ვითარმედ: "განვიშორნეთ
Line: 2     საქმენი ბნელისანი და შევიმოსოთ საჭურველი ნათლისაჲ Page of Manuscript: 58R და
Line: 3     ვითარცა დღესა შინა შუენიერად ვიდოდით, ნუ სიმღერითა და მთრვალობითა,
Line: 4     ნუ¹^* საწოლითა ბილწებისაჲთა".

Line: 5        ყოვლითურთ უკუე უჯერო არიან და უწესო ქრისტეანეთათჳს
Line: 6     სიმღერანი და მგოსნობანი და სახიობანი და ესევითართა მათ ჴმათა
Line: 7     საეშმაკოთა²^* სმენანი ბარბითებისა და ორძლებისა, ებანთა³^* და სტჳრთა
Line: 8     და წინწილათა და მროკვალთა⁴^* და მომღერალთა ხედვანი. ესე ყოველთა
Line: 9     ქრისტიანეთათჳს უჯერო არიან, რამეთუ საქმენი არიან საწარმართონი.
Line: 10     ხოლო მღდელთათჳს და მოწესეთა და მონაზონთა სრულიად⁵^*
Line: 11     განჩინებით დაყენებულ არს ესევითართა საქმეთა სმენაჲ, ანუ ხედვაჲ.
Line: 12     და არცა ნადირობად ჴელ-ეწიფების მღდელთა და მოწესეთა. უკუეთუ
Line: 13     კულა კანონნი ესე ვინმე⁶^* შეურაცხ-ყოს და Page of Manuscript: 58V ესევითართა ბოროტთა
Line: 14     საქმეთა⁷^* მისცეს თავი თჳსი, უკუეთუ მღდელი იყოს, აღიჴოცენ მღდელობისაგან,
Line: 15     უკუეთუ მონაზონი იყოს ანუ ერისკაცი, უზიარებელ იქმნას,
Line: 16     ვიდრემდე საეშმაკოთა მათ საქმეთაგან იჯმნას.

Paragraph: 48
Page: 55
Line: 17        მ^ჱ. ვინაჲთგან საცნაურ არს, ვითარმედ სულიერი თჳსებაჲ უდიდეს
Line: 18     არს ჴორციელისა თჳსებისა,⁸^* გუეუწყა ჩუენ, ვითარმედ რომელთამე
Line: 19     სოფელთა მიიქუმენ ვინმე ყრმათა⁹^* წმიდისა ნათლისღებისაგან და შემდგომად
Line: 20     ამისა იქმნეს¹⁰^* დედათა მათ ყრმათაჲსა¹¹^* დაქურივებაჲ და იქორწინებენ
Line: 21     ამქუმელნი იგი თჳსთა მათ სჳნდიკნოზთა. ამისთჳს განვაწესებთ
Line: 22     და განვაკრძალებთ,¹²^* რაჲთა საქმე ესე ამიერითგან არა¹³^* იქმნას. უკუეთუ
Line: 23     კულა იპოოს ვინ უჯეროჲსა ამის საქმისა მოქმედი, თანამდებ არს
Line: 24     პირველად, რაჲთა უეჭუელად განეყენოს Page of Manuscript: 59R ურჩულოჲსა¹⁴^* მის ქორწინებისაგან
Line: 25     და¹⁵^* მერმე კანონსა მის მსიძავთასა აღსრულებად თანამდებ
Line: 26     იყოს¹⁶^*.

Line: 27        არცა ასული თუ იყოს სჳნდიკონოზისაჲ მის, ანუ¹⁷^* ასულისწული,¹⁸^*
Line: 28     ჴელ-ეწიფების ქორწინებაჲ სჳნდიკონოზსა¹⁹^* მას,²⁰^* რამეთუ ესე
Line: 29     საქმე²¹^* უჯერო არს და უწესოჲ.²²^*

Paragraph: 49
Page: 55
Line: 30        მ^თ. წმიდაჲ წერილი ესრეთ²³^* იტყჳს: "ყოველსა თჳსსა ჴორცთა
Line: 31     შენთასა არა შეხჳდე გამოცხადებად სარცხჳნელისა".

Line: 32        ხოლო ღმერთშემოსილმან ბასილი, რომელნიმე უწესონი ქორწინებანი
Line: 33     კანონთა შინა თჳსთა აჴსენნა²⁴^* და უმრავლესსა დუმილით თანა-წარჰჴდა.¹^*
Page: 56   Line: 1     და ორკერძოვე სიტყუაჲ სარგებლისაჲ შეჰმზადა, რამეთუ
Line: 2     სახელისდებაჲ ბილწთა საქმეთაჲ არა ჯერ იჩინა, რაჲთა არა შეამწიკულოს²^*
Line: 3     აღწერილი იგი წიგნი უჯეროჲთა მით სახელებითა. და ზოგადითა³^*
Line: 4     სიტყჳთა მათ ყოველთა უჯეროთა საქმეთა Page of Manuscript: 59V არაწმიდებად უწოდა.
Line: 5     და შემოკლებულითა სიტყჳთა ურჩულონი⁴^* იგი ქორწინებანი
Line: 6     მოასწავნა.⁵^*

Line: 7        ხოლო არა განცხადებულად გამოჩინებითა მათ⁶^* საქმეთაჲთა მრავალნი
Line: 8     უმეცრებით ბოროტთა საქმეთა⁷^* შთავარდებიან, ამისთჳს ჯერ
Line: 9     ვიჩინეთ ცხადად-რე⁸^* ამათ საქმეთათჳს განწესებად. ესრეთ უკუე განვაჩინებთ
Line: 10     და ვიტყჳთ: უკუეთუ ვინ⁹^* ამიერითგან მამის ძმისწულსა, ანუ
Line: 11     დედის ძმისწულსა,¹⁰^* ანუ დედის დისწულსა,¹¹^*
Line: 12     გინა მამის დისწულსა¹²^* ქორწინებისა ზიარებად შეერთოს, ანუ მამამან და ძემან დედაჲ
Line: 13     და ასული იქორწინონ, ანუ ორნი დანი მამამან და ძემან
Line: 14     შეირთნენ, ანუ ორთა ძმათა დედაჲ და ასული შეირთონ, ანუ
Line: 15     ორთა ძმათა ორნი დანი იქორწინნენ, ამათ უჯეროთა და ურჩულოთა¹³^*
Line: 16     ქორწინებათა უეჭუელად განეყენნენ და¹⁴^* შჳდ წელ უზიარებლობაჲ დაიმარხონ. Page of Manuscript: 60R
Line: 17     ვითარცა განწესებულ არს მეძავთათჳს, კანონი აღასრულონ
Line: 18     და ურჩულოჲ¹⁵^* იგი ქორწინებაჲ მყის განიშორონ.

Line: 19        ხოლო მამის დისათჳს, ანუ დედისა დისა, ანუ ჰანისა, გინა ჰანის
Line: 20     ჰანისა, ანუ ასულისწულისა, გინა¹⁶^* ასულისწულისა¹⁷^* წულისა¹⁸^* რად საჴმარ
Line: 21     არს ჴსენებაჲცა, რამეთუ არცათუ¹⁹^* ბუნებაჲ მორწმუნეთა კაცთაჲ თავს-იდებს
Line: 22     ამას²⁰^* ესევითარსა, არცა ეგების ყოფად ქრისტეანეთა შორის,
Line: 23     არამედ წარმართთაცა შორის საკრძალავ²¹^* არს. არცა ცოლის დისაჲ,
Line: 24     ანუ ცოლის დისწულისაჲ²²^* ვის²³^* ჴელ-ეწიფების ქორწინებად და სხუანი
Line: 25     ესევითარნი თჳსებისა ქორწინებანიმცა ნუ²⁴^* იქმნებიან²⁵^* შორის მორწმუნეთა.²⁶^*

Paragraph: 50
Page: 56
Line: 26        ნ^. ნუმცა ვინ ერისკაცთაგანი წმიდათა საიდუმლოთა ეზიარების
Line: 27     თავით თჳსით, უკუეთუ იყოს მუნ მღდელი ანუ დიაკონი, Page of Manuscript: 60V რამეთუ
Line: 28     ჯერ-არს ზიარებაჲ, ანუ²⁷^* ებისკოპოსისა ჴელითა, ანუ ხუცისა, ანუ
Line: 29     დიაკონისაჲთა და²⁸^* არა თავით თჳსით, გარნა თუ არა იპოებოდის მღდელი,
Line: 30     ვითარ-იგი მეუდაბნოეთა და მძოვართა²⁹^* არა იპოებინ³⁰^* მღდელი,³¹^* და
Page: 57   Line: 1     თავით თჳსით ეზიარნიან ნაწილსა მღდელთაგან მიცემულსა, ხოლო
Line: 2     კაცრიელთა ადგილთა, სადა მღდელნი არიან, მათგან ეზიარებოდინ¹^*
Line: 3     ყოველნი. უკუეთუ კულა ესე წესი ვინ შეურაცხ-ყოს და თავჴედობით²^*
Line: 4     კადნიერ იქმნებოდის წარმდებებით³^* თავით თჳსით [ჴ]ელ-ყოფად წმიდათა
Line: 5     საიდუმლოთა და კურთხევაჲ მღდელობისაჲ არა აქუნდეს, ესევითარი
Line: 6     იგი შჳდეულსა ერთსა უზიარებელ იქმნას, რაჲთა ისწაოს არა უფროჲს
Line: 7     ბრძნობად უმეტეს წესისა მის.

Paragraph: 51
Page: 57
Line: 8        ნ^ა.^#^* წმიდაჲ მოციქული იტყჳს: "რომელი შეეყოს უფალსა, Page of Manuscript: 61R ^{^}^*
Line: 9     ერთსულ არს". საცნაურ არს უკუე, ვითარმედ რომელი უკეთურსა მას
Line: 10     შეესაკუთროს, ერთობასა ჰყოფს მის თანა ბაძვითა მით მისითა. აწ უკუე
Line: 11     რომელნი ეშმაკეულობასა იჩემებენ⁴^* და ღონისძიებით⁵^* სახეთა სიბოროტისა
Line: 12     მისისათა ჰბაძვენ, მსგავსნი არიან მისისა მის სიხენეშისანი. ჯერ-არს
Line: 13     უკუე ესევითართაჲ მათ ფიცხლად განკანონებაჲ და მარხვისა ფრიადისა
Line: 14     და ყოვლისავე მოღუაწებისა სიფიცხესა⁶^* შეყვანებად,⁷^* ვითარცა
Line: 15     წეს არს ჭეშმარიტითა ეშმაკეულთა ყოფად, რაჲთა იწუართნენ და განაყენნენ
Line: 16     საეშმაკოჲსა მის ღონისაგან.

Paragraph: 52
Page: 57
Line: 17        ნ^ბ.^#^* ეკუტერთა,⁸^* რომელნი არიან სახლთა შინა, არა ჯერ-არს ნათლის-ცემაჲ
Line: 18     ახალ მონათლისაჲ, არამედ რომელთა ენებოს წმიდისა მის ნათლის-ღებისა⁹^*
Line: 19     ღირსყოფად, კათოლიკე¹⁰^* ეკლესიათა მივიდენ Page of Manuscript: 61V და მუნ
Line: 20     მიიღონ ნიჭი იგი დიდებული, რამეთუ¹¹^* ესე არს წესი წმიდათა მამათა
Line: 21     მიერ¹²^* დადებული.

Paragraph: 53
Page: 57
Line: 22        ნ^გ. რომელნი მისანთა და გრძნეულთა მიმართ მივიდენ, ანუ რომელთა
Line: 23     იგი ლეგეონ და¹²^* ასისთავ ეწოდების, და მათგან ეძიებდენ¹³^*
Line: 24     ცნობად საქმეთა, რომელთა ენების უწყებად და¹²^* მათა¹⁴^* მიმართ
Line: 25     დადვან სასოებაჲ თჳსი, ექუს წელ უზიარებელ იყვნენ. და რომელნი
Line: 26     ბედსა უთხრობდენ და შობისა დღეთა იზმნიდენ და ესევითართა
Line: 27     საწარმართოთა¹⁵^* საცთურთა შემოიღებდენ ქრისტეანეთა შორის
Line: 28     და რომელთა-იგი¹⁶^* ღრუბელთა მაოტებელ ეწოდების¹⁷^* და რომელნი
Line: 29     შეჰლოცვენ¹⁸^* და ქერთა მყრელნი და ბეჭისა¹⁹^* მხედველნი და ყოველნი
Line: 30     ესევითარნი საცთურნი საეშმაკონი არიან და ესევითართა საქმეთა მოქმედნი
Line: 31     კანონსა შევიდენ უზიარებლობისასა, ვითარცა განაწესოს²⁰^*
Page: 58   Line: 1     ადგილსა მის Page of Manuscript: 62R ებისკოპოსმან. უკუეთუ კულა არა მოიწყუედდენ ეგევითართა
Line: 2     მათ საეშმაკოთა საქმეთა¹^*, სრულიად განიდევნენ²^* ეკლესიისაგან,
Line: 3     ვითარცა წმიდათა მამათა კანონნი განაჩინებენ, რამეთუ: "რაჲ ზიარებაჲ
Line: 4     არს ნათლისა³^* და ბნელისაჲ? _ ვითარცა მოციქული იტყჳს. _ ანუ
Line: 5     რაჲ შეტყუებაჲ არს ქრისტჱსი ბელიარის თანა? ანუ რაჲ ნაწილი უც
Line: 6     მორწმუნესა ურწმუნოსა თანა? ანუ რაჲ სწორებაჲ არს ტაძრისა ღმრთისა⁴^*
Line: 7     კერპთა თანა? ანუ რაჲ მოყუსებაჲ⁵^* არს სიმართლისა და
Line: 8     უშჯულოებისაჲ?"

Paragraph: 54
Page: 58
Line: 9        ნ^დ. კალანდობანი და რომელ ვრომალ⁶^* ეწოდების და რომელ-იგი
Line: 10     თჳს თავსა მარტისასა იზმნიან და სხუათაცა თჳს თავთა, რომელ⁷^* წინაშე
Line: 11     სახლთა თჳსთა ვიეთნიმე ცეცხლსა აღაგზნებენ⁸^* და გარდაახლდებიან⁹^* წესისაებრ
Line: 12     წარმართთაჲსა, ესევითარი ყოველი მოისპენ ქალაქისა ამისგან Page of Manuscript: 62V და
Line: 13     ყოველთაგან¹⁰^* მორწმუნეთა.¹¹^* ხოლო რომელთა არა მოიწყჳდონ, უკუეთუ
Line: 14     მღდელნი იყვნენ, აღიჴოცნენ.¹²^* უკუეთუ ერისკაცნი იყვნენ, განიკანონნენ,¹³^*
Line: 15     რამეთუ წერილ არს წიგნსა მეფეთასა: "და უშენა¹⁴^* მანასე ბომონი მჴედრობასა
Line: 16     ცისასა,¹⁵^* გარე-შეჰჴადნა შვილნი თჳსნი ცეცხლსა და იზმნიდა¹⁶^*
Line: 17     და მისნობდა და ყვნა¹⁷^* ულუკნი¹⁸^* და მცნობელნი¹⁹^* და ყო²⁰^* ბოროტი
Line: 18     წინაშე უფლისა და განრისხნა იგი". ჰხედავა,²¹^* ვითარ ბოროტ არიან
Line: 19     საქმენი ესე? და კუალად სახელის-დებანი იგი²²^* საწარმართოთა კერპთანი,
Line: 20     რომელნი მათ ღმრთად შეერაცხნეს²³^* რომელნიმე მამათა და რომელნიმე
Line: 21     დედათა _ სრულიად მოისპენ: დიოს, ანუ აპოლონს,²⁴^* ანუ არტემს,
Line: 22     ანუ ბოჩი,²⁵^* და გაცი, და ბადაგეონ, და არმაზ [ანუ] რომელ-იგი²⁶^*
Line: 23     წნეხასა²⁷^* ყურძნისასა²⁸^* ბილწისა მის დიონისეს²⁹^* სახელსა იტყჳან და
Line: 24     სიცილსა აღაზრზენენ,³⁰^* Page of Manuscript: 63R ესე ყოველი საეშმაკოჲ არს და მოისპენ
Line: 25     ქრისტეანეთაგან. ხოლო რომელმან არა ისმინოს კანონი ესე, არამედ
Line: 26     საცთურსა³¹^* მას ზედა ეგოს,³²^* მღდელი თუ³³^* იყოს, აღიჴოცენ,³⁴^* ერისკაცი
Line: 27     თუ იყოს, უზიარებელ იქმნას. ეგრეთვე განქიქებულად როკვანი დედათანი
Line: 28     ნუღარამცა იქმნებიან და რომელნი-იგი დათუთა³⁵^* მემღერნი ვლენ
Line: 29     სავნებელად მრავალთა, ესე ყოველი³⁶^* საუცრებაჲ³⁷^* მოისპენ და კრძალჳლად
Line: 30     და შიშითა ღმრთისაჲთა³⁸^* მოქალაქობდინ ერი ქრისტეანეთაჲ.

Paragraph: 55
Page: 58
Page: 59
Line: 1        ნ^ე. დღითგან დიდებულისა მის აღდგომისა ქრისტეს ღმრთისა ჩუენისა,¹^*
Line: 2     ვიდრე ახალ კჳრიაკედმდე, ყოველსა მას შჳდეულსა, წმიდათა
Line: 3     ეკლესიათა უცონელად მისლვაჲ ჯერ-არს, რამეთუ ყოველნი იგი დღენი
Line: 4     მის მსგეფსისანი,²^* ვითარცა თავადი იგი დღე წმიდისა ახუსებისაჲ,³^* ჯერ-არს,
Line: 5     გარდაჴდად ფსალმუნებითა და ლოცვითა⁴^* და გალობითა სულიერითა Page of Manuscript: 63V
Line: 6     სიხარულითა საღმრთოჲთა დღესასწაულობად და წმიდათა წერილთა
Line: 7     სმენად და უხრწნელთა მათ ქრისტეს საიდუმლოთა⁵^* სიწმიდით ზიარებად,
Line: 8     ესრეთ თუ⁶^* გარდავიჴდიდეთ წმიდათა მათ დღეთა, ვიყვნეთ ჭეშმარიტად
Line: 9     ქრისტეს თანა აღდგომილ და მის თანა ამაღლებულ. ამათ
Line: 10     უკუე დღეთა შინა ნუმცა იქმნებიან ყოვლადვე ცხენთა⁷^* სარბიელნი,
Line: 11     რომელ არს იპოდრომი,⁸^* ანუ სხუანი რაჲმე სიმღერანი და სახიობანი,
Line: 12     რამეთუ დღენი არიან სულიერისა დღესასწაულობისანი.

Paragraph: 56
Page: 59
Line: 13        ნ^ვ. საქმესა შინა წმიდათა მოციქულთასა ესრეთ⁹^* განწესებულ არს
Line: 14     წმიდათა მოციქულთა მიერ, რაჲთა ყოველნი მორწმუნენი განეყენნენ¹⁰^*
Line: 15     ჭამისაგან¹¹^* კერპთა ნაზორევისა¹²^* და სიძვისაგან და მშთვრისა¹³^* და სისხლისაგან.
Line: 16     ხოლო ვიეთნიმე უწესონი და ნაყროვანნი¹⁴^* სისხლსა დაკლულთა Page of Manuscript: 64(9)R
Line: 17     პირუტყუთასა შეჰკრებენ¹⁵^* და საჭმლად¹⁶^* იქმან და
Line: 18     მას ურიდად ჭამენ, ვამცნებთ უკუე, რაჲთა არღარა სადა იქმნას ხენეში
Line: 19     ესე საქმე. ხოლო უკუეთუ ვინ ამიერითგან¹⁷^* იპოოს სისხლისა რომლისავე
Line: 20     პირუტყჳსა¹⁸^* მჭამელ,¹⁹^* უკუეთუ მოწესე იყოს, აღიჴოცენ,²⁰^* უკუეთუ
Line: 21     ერისკაცი იყოს, უზიარებლობაჲ მიეცინ.

Paragraph: 57
Page: 59
Line: 22        ნ^ზ. არა ვის ჴელ-ეწიფების საღმრთოჲსა წიგნისა, ანუ ძუელისა
Line: 23     რჩულისა,²¹^* ანუ ახლისა დახევად²²^* და დაჭრად და მიცემად წიგნების²³^*
Line: 24     მმოსელთა²⁴^* სარჩულად შესამოსლისა, ანუ რომელთა-იგი ატარ²⁵^* სახელ-ედების,²⁶^*
Line: 25     ანუ სხუასა სადა²⁷^* სავაჭროსა, გარნათუ სრულიად აჴოცილ
Line: 26     იყოს ანუ დასოლვებულ²⁸^* იყოს²⁹^* და არღარა საჴმარ იყოს საკითხავად.
Line: 27     ხოლო უკუეთუ ვინ იპოოს ესევითარისა საქმისა მოქმედად,³⁰^* Page of Manuscript: 64(9)V წელიწადსა
Line: 28     ერთსა უზიარებლობაჲ მიეცეს. ეგრეთვე რომელმან იყიდა³¹^* წიგნი
Line: 29     იგი, უკუეთუ საკითხავად და³²^* სარგებელად თჳსად³³^* ანუ სხუათა ვიეთმე¹^*
Page: 60   Line: 1     დაჰმარხა კეთილ; უკუეთუ²^* დაჭრა და დახია,³^* მასცა უზიარებლობაჲ
Line: 2     და კანონი სინანულისაჲ მიეცეს.

Paragraph: 58
Page: 60
Line: 3        ნ^ჱ. ერისკაცსა, რომელსა კურთხევა⁴^* მოწესობისაჲ⁵^* ანუ მონაზონებისაჲ
Line: 4     არა აქუნდეს, არა ჴელ-ეწიფების წმიდასა საკურთხეველსა შესლვად
Line: 5     კადნიერებით, გარეშე ღმრთის-მსახურთა მეფეთასა,⁶^* რამეთუ იგინი
Line: 6     არა დაეყენებიან,⁷^* ოდეს-იგი ენებოს⁸^* ძღუნისა რაჲსამე⁹^* შეწირვად
Line: 7     ღმრთისა, თავით თჳსით შევლენ საკურთხეველად. და ესე წესი მრავალით¹⁰^*
Line: 8     ჟამითგან არს.

Paragraph: 59
Page: 60
Line: 9        ნ^თ. ჟამსა წმიდისა ჟამისწირვისასა დედათა ზრახვად¹¹^* არა ჴელ-ეწიფების,
Line: 10     არამედ ბრძანებისაებრ წმიდისა პავლე მოციქულისა დუმილითმცა
Line: 11     დგანან, ხოლო Page of Manuscript: 6R უკუეთუ რასმე იკითხვიდენ სახედ თჳსად¹²^*
Line: 12     რაჲ მივიდენ, მეუღლეთა თჳსთა ჰკითხონ.

Paragraph: 60
Page: 60
Line: 13        ჲ^. არა ჴელ-ეწიფების მართლმადიდებელსა კაცსა ქორწინებად
Line: 14     მწვალებელი დედაკაცი.¹³^* ნუცამცა მწვალებელსა ქმარსა ექორწინების
Line: 15     მართლმადიდებელი დედაკაცი .ხოლო დაღაცათუ სადა იპოოს ესევითარი
Line: 16     ქორწინებაჲ, ნუმცა მტკიცე არს ქორწინებაჲ იგი, არამედ
Line: 17     მყის დაიჴსენინ და განეშორენინ¹⁴^* მართლმადიდებელი იგი მწვალებელსა
Line: 18     მას, რამეთუ რაჲ ნაწილი-უც მორწმუნესა ურწმუნოჲსა თანა, ანუ ვითარ
Line: 19     ვინ შეჰრთოს¹⁵^* ცხოვარსა¹⁶^* თანა მგელი, ანუ ვითარ ეგების ნაწილსა
Line: 20     თანა ქრისტესსა შესლვად სამკჳდრებელი ცოდვილთაჲ. უკუეთუ კულა
Line: 21     ვიეთნიმე, ვიდრეღა¹⁷^* იყვნეს¹⁸^* ურწმუნოებასა შინა და არღარა¹⁹^* შერაცხილ
Line: 22     იყვნეს სამწყსოსა მართლმადიდებელთასა,²⁰^* Page of Manuscript: 6V შეირთნეს²¹^* რჩულიერითა²²^*
Line: 23     ქორწინებითა და²³^* ამისსა²⁴^* შემდგომად ერთი მათგანი _ გინათუ
Line: 24     ქმარი, გინათუ ცოლი _ მოვიდა მეცნიერებად ჭეშმარიტებისა და
Line: 25     სარწმუნოებისა ნათელი შეიწყნარა, ხოლო მეორე იგი საკრველთავე²⁵^*
Line: 26     ურწმუნოებისათა²⁶^* შეკრულ არნ და ნათელი ჭეშმარიტებისაჲ არა ჰნებავნ
Line: 27     ხილვად, და სთნავს²⁷^* ურწმუნოსა²⁸^* მის მორწმუნისა თანა ყოფად,
Line: 28     ანუ მორწმუნესა _ ურწმუნოჲსა, ნუ განიყოფვიან, ვითარცა მოციქული
Line: 29     იტყჳს, ვითარმედ: "განწმიდნების²⁹^* ქმარი ურწმუნოჲ ცოლისა მის მორწმუნისაგან
Line: 30     და ცოლი ურწმუნოჲ ქმრისა³⁰^* მის³¹^* მორწმუნისაგან,³²^*"
Page: 61   Line: 1     ვითარ განწმიდნების, უკუეთუ ზედაჲს-ზედა სწავლითა მოიქცეს სარწმუნოებად,
Line: 2     ვითარცა იგივე მოციქული იტყჳს: "რაჲ იცი, დედაკაცო, აცხოვნო¹^*
Line: 3     თუ ქმარი შენი, ანუ შენ რაჲ იცი, მამაკაცო, Page of Manuscript: 66R აცხოვნო თუ
Line: 4     ცოლი შენი". ხოლო ესე არა ჴელ-ეწიფების, რაჲთამცა მართლმადიდებელმან
Line: 5     მამაკაცმან მწვალებელი დედაკაცი იქორწინა, უკუეთუ არა²^*
Line: 6     პირველად მოიქცეს მართლმადიდებლად, ანუ მართლმადიდებელიმცა³^*
Line: 7     დედაკაცი⁴^* მწვალებელსა ქმარსა ექორწინა, უკუეთუ არა მოიქცეს
Line: 8     მართლმორწმუნეობად.⁵^*

Paragraph: 61
Page: 61
Line: 9        ჲ^ა. ცხოველსმყოფელისა⁶^* ჯუარისაგან იქმნა ცხორებაჲ ჩუენი ქრისტეს
Line: 10     მიერ, რომელი მას ზედა ჯუარს ეცუა საჴსრად⁷^* ჩუენდა. ამისთჳსცა
Line: 11     ყოვლითა მოსწრაფებითა გჳღირს პატივი და დიდებაჲ სახისა მის
Line: 12     წმიდისა ჯუარისაჲ, რომლისა მიერ ვიჴსნენით ძუელისა მისგან დაცემისა.
Line: 13     აწ უკუე ვამცნებთ, რაჲთა არავის ჴელ-ეწიფებოდის ადგილსა დასათრგუნველსა
Line: 14     ჯუარისა სახესა⁸^* გამოსახვად, გინათუ ქვეყანასა ზედა, ანუ Page of Manuscript: 66V
Line: 15     ავჟანდებსა⁹^* ზედა, ანუ თუ¹⁰^* შატროვანთა¹¹^* ზედა. და ძოლოთა¹²^*
Line: 16     ჯუარის¹³^* გამოსახვაჲ არა ჯერ-არს, რაჲთა არა დათრგუნვითა მათ¹⁴^* ადგილთაჲთა
Line: 17     ძლევისა ჩუენისა სახე შეურაცხ-იქმნას. რომელთაცა უკუე სახე
Line: 18     ჯუარისაჲ ადგილსა¹⁵^* ფერჴითა დასათრგუნველსა¹⁶^* ქმნან, დიდისა¹⁷^*
Line: 19     ბრალისა¹⁸^* თანამდებ ჰყოფენ თავთა თჳსთა.

Paragraph: 62
Page: 61
Line: 20        ჲ^ბ. არა ჯერ-არს ეკლესიათა შინა კათოლიკეთა პურის¹⁹^* ჭამაჲ და
Line: 21     ტაბლათა დაგებაჲ, ვითარცა იტყჳს მოციქული, ვითარმედ: "არა არს
Line: 22     ეკლესიაჲ ღმრთისაჲ²⁰^* პურის²¹^* საჭმელად."²²^* ნუუკუე²³^* სახლები არა
Line: 23     გიდგს²⁴^* ჭამად და სუმად, ანუ ეკლესიათა²⁵^* ღმრთისათა²⁶^* შეურაცხ-ჰყოფთ?
Line: 24     ეკლესიასა შინა ევლოგიაჲ იგი სეფისკუერისაჲ²⁷^* თუ მიიღონ
Line: 25     და სარღუნელი, გინა თესლი შესუენებულთა საჴსენებელად, ხოლო
Line: 26     ტაბლისა დაგებაჲ და საჭმელთა განმზადებაჲ სახლთა Page of Manuscript: 67R შინა იქმნებოდენ
Line: 27     და არა ეკლესიათა, თჳნიერ²⁸^* უკუეთუ მგზავრი იპოოს ეკუტერსა²⁹^* სადა
Line: 28     გზისასა და სხუაჲ სადგური არა აქუნდეს,³⁰^* მუნ სავანე-ყოს³¹^* უღონობისათჳს.
Line: 29     ხოლო რომელნი სახლთა უფალნი იყვნენ, სახლთა თჳსთა
Line: 30     იზრუნონ ტაბლისა დაგებაჲ, და ეკლესიასა აქუნდინ განწესებული იგი
Line: 31     პატივი, რამეთუ ტაძარ ღმრთისა წოდებულ არს და სახლ სალოცველ.

Paragraph: 63
Page: 61
Page: 62
Line: 1        ჲ^გ. რომელნიცა ლოცვად შეკრბებოდინ ეკლესიათა შინა, ვამცნებთ,
Line: 2     რაჲთა არა უწესოჲთა ჴმითა აღასრულებდენ ჟამობასა. ნუცამცა¹^*
Line: 3     რას იტყჳან, რომელ არა საეკლესიოჲ და²^* წესიერი³^* იყოს, არამედ ფრიადითა
Line: 4     კრძალულებითა და ლმობიერებითა შესწირვიდენ გალობასა მას უფლისა,⁴^*
Line: 5     რომელი-იგი გულთ-მეცნიერი⁵^* არს და განმკითხველი და ლმობიერი
Line: 6     ლოცვაჲ და გალობაჲ წესიერი სათნო უჩნს. Page of Manuscript: 67V

Paragraph: 64
Page: 62
Line: 7        ჲ^დ. წმიდათა ეკლესიათა შინა არა ჯერ-არს ღჳნის⁶^* ვაჭრობაჲ ანუ
Line: 8     სხუათა ჭამადთა⁷^* სყიდაჲ, რაჲთა პატივი ეკლესიათაჲ განჩინებულ იყოს,
Line: 9     რამეთუ უფალმან და მაცხოვარმან ჩუენმან ქრისტემან ღმერთმან ჴორციელითა
Line: 10     მით კაცთა შორის ქცევითა გუასწავა⁸^* და თქუა: "ნუ იქმთ
Line: 11     სახლსა მამისა ჩემისასა სახლ სავაჭრო." ამისთჳსცა ვაჭრობის მოქმედნი
Line: 12     იგი მიერ განასხნა, და მეკერმეთა⁹^* კერმაჲ დაუთხია, ამისთჳს აწცა უკუეთუ¹⁰^*
Line: 13     ვინ ესევითარი რაჲ¹¹^* იკადროს, კანონი სინანულისაჲ¹²^* დაედვას.¹³^*

Paragraph: 65
Page: 62
Line: 14        ჲ^ე. მღდელ-დიაკონთა და ყოველთავე მოწესეთა არა ჴელ-ეწიფების
Line: 15     დედათა თანა აბანოს¹⁴^* შესლვად. არცა ერისკაცთა ქრისტიანეთა ჯერ-არს
Line: 16     ყოვლადვე ამის საქმისა ქმნად, რამეთუ დიდი საბრალებელი¹⁵^* არს
Line: 17     ესე. ხოლო რომელი¹⁶^* ამას იქმოდის, მღდელი თუ იყოს, აღიჴოცენ, Page of Manuscript: 68R
Line: 18     ერისკაცი თუ იყოს, უზიარებელ იქმენინ.

Paragraph: 66
Page: 62
Line: 19        ჲ^ვ. ყოველი, რომელი განემზადებოდის ნათლის-ღებად, მრწამსი
Line: 20     დაისწავლოს და მღდელთა წარმოუთხრას და ეგრეთ ნათელ-იღოს. ხოლო
Line: 21     ჩჩჳლი თუ იყოს, მო-რაჲ-ვიდეს სიყრმისა ჰასაკსა, მშობელთა დაასწავლონ
Line: 22     მრწამსი.¹⁷^* უცხოთესლი თუ იყოს, რაჟამს იწყოს ენისა სწავლად,
Line: 23     მრწამსი დაასწავლონ და "მამაო ჩუენოჲ".¹⁸^* ესე ყოველსა მორწმუნესა¹⁹^*
Line: 24     თანა-აც დასწავლად, რაჲთა იცოდის, თუ ვითარ არს სარწმუნოებაჲ
Line: 25     ქრისტეანობისაჲ.

Paragraph: 67
Page: 62
Line: 26        ჲ^ზ. ბუნებათა უაღრესსა მას შობასა წმიდისა ქალწულისასა უხრწნელად
Line: 27     აღვიარებთ და მუცლად-ღებასა მას უთესლოდ ვქადაგებთ და
Line: 28     ყოველთა მორწმუნეთა ვაუწყებთ: რომელმან-იგი უთესლოდ მუცლად-იღო
Line: 29     სულისაგან წმიდისა და უხრწნელად გჳშვა უფალი ჩუენი იესუ
Line: 30     ქრისტჱ ამისთჳს,²⁰^* Page of Manuscript: 68V რომელნი უმეცრებით უჯეროსა რას²¹^* იქმოდინ,²²^*
Line: 31     გჳჴმს მათი განკრძალვაჲ, რამეთუ არიან ვიეთნი,²³^* რომელნი შემდგომად
Line: 32     დღესასწაულისა²⁴^* მის²⁵^* ქრისტეშობისა და დღესასწაულსა განცხადებისასა
Page: 63   Line: 1     ფუშრუკსა¹^* იქმან²^* და ურთიერთას³^* მიუძღუანებენ⁴^* რეცა პატივად
Line: 2     უხრწნელისა მის წმიდისა ღმრთისმშობელისა. განვაწესებთ უკუე, რაჲთა
Line: 3     ეგევითარსა⁵^* არღარას⁶^* იქმოდინ⁷^* ამიერითგან, რამეთუ არა არს ესე
Line: 4     პატივი წმიდისა მის დედუფლისაჲ, რომელმან-იგი უაღრეს ცნობისა და
Line: 5     უზეშთაეს⁸^* სიტყჳსა დაუტევნელი იგი ძჱ⁹^* და სიტყუაჲ ღმრთისაჲ¹⁰^* შვა
Line: 6     ჴორციელად, რაჲთამცა წესისაებრ სხუათა მათ დედობრივთა¹¹^* შობათასა¹²^*
Line: 7     გამოსახა-მცა შობაჲ მისი, რამეთუ ვითარცა-იგი შორს¹³^* იყო შობაჲ¹⁴^*
Line: 8     მისი ყოვლისაგან ხრწნილებისა, ეგრეთვე უცხო იყო სალმობათაგან და
Line: 9     არა ძლე\ბულობათა¹⁵^* Page of Manuscript: 69R დედობრივთა.

Paragraph: 68
Page: 63
Line: 10        ჲ^ჱ. ესეცა მოიწია სასმენელთა ჩუენთა, ვითარმედ ქუეყანასა მას
Line: 11     სომხეთისასა¹⁶^* წმიდათა და პატიოსანთა ხატთა გამოსახვასა არა შეიწყნარებენ,
Line: 12     არცა თაყუანის-სცემენ ჩუენთჳს განჴორციელებულისა მის უფლისა
Line: 13     და¹⁷^* ღმრთისა და მაცხოვრისა ჩუენისა იესუ¹⁸^* ქრისტეს ხატსა
Line: 14     და ყოვლად წმიდისა მის და¹⁹^* უმეტესად²⁰^* კურთხეულისა დედუფლისა
Line: 15     ჩუენისა ღმრთისმშობელისა და მარადის ქალწულისა მარიამისა²¹^* და
Line: 16     სხუათა მათ წმიდათა მთავარანგელოზთა, მოციქულთა,²²^* მოწამეთა და
Line: 17     ყოველთა წმიდათა, რამეთუ ურჩულომან²³^* მან²⁴^* პეტროს მკაწრველმან,²⁵^*
Line: 18     ვითარცა "ხაჩეცარი"²⁶^* ასწავა, ეგრეთვე ესეცა²⁷^* ბოროტი წვალებაჲ სადმე²⁸^*
Line: 19     მათ შორის დასთესა. ხოლო ფრიად შეგჳძნდა²⁹^* სმენაჲ მებრ³⁰^* ამის
Line: 20     უჯეროებისაჲ.³¹^* ამის უკუე პირისათჳს ესრეთ ვიტყჳთ და განვაწესებთ:
Line: 21     რომელი არა Page of Manuscript: 69V თაყუანის-სცემდეს ხატსა უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტესსა,³²^*
Line: 22     ეგევითარი-იგი უფალსა იესუ ქრისტესსა არა თაყუანის-სცემს,
Line: 23     რამეთუ წმიდაჲ და ღმერთშემოსილი ბასილი ესრეთ იტყჳს,³³^* ვითარმედ:³⁴^*
Line: 24     "პატივი ხატისაჲ პირმშოჲსა მის სახისა³⁵^* მიმართ მიიწევის". ხოლო
Line: 25     პირმშოჲ სახჱ იგი არს, რომლისაცა სახელსა³⁶^* ზედა გამოსახულ
Line: 26     იყოს ხატი იგი: გინათუ ქრისტესა³⁷^*, გინათუ წმიდისა ღმრთისმშობელისა,³⁸^*
Line: 27     გინათუ სხუათა წმიდათა. აწ უკუე ვითარცა პატივი ხატისაჲ პირმშოჲსა
Line: 28     მის სახისა მიმართ მიიწევის, ეგრეთვე შეურაცხებაჲ ხატისაჲ პირმშოჲსა
Line: 29     მის სახისა შეურაცხებაჲ არს. და ჭეშმარიტად ყოველნი შეურაცხმყოფელნი¹^*
Page: 64   Line: 1     ხატთანი უარისმყოფელთა²^* თანა ქრისტესთა³^* შერაცხილ
Line: 2     არიან. თქუან-ღა⁴^* უკუე უგუნურთა მათ და ცოფთა, რაჲსათჳს თაყუანის-სცემდა
Line: 3     ერი იგი ისრაჱლთაჲ მოსეს ზე Page of Manuscript: 70R კარავსა მას საწამებელსა,
Line: 4     რომელი ხატად და სახედ ზეცისათა მათ⁵^* ქმნილ იყო, ვითარცა
Line: 5     ჰრქუა ღმერთმან მოსეს, ვითარმედ: "იხილე, რაჲთა ჰქმნე ყოველივე
Line: 6     მსგავსად ხატისა მის, რომელი გეჩუენა შენ მთასა ზედა". და ქერობინი⁶^*
Line: 7     იგი დიდებისაჲ, რომელი აგრილობდა სალხინებელსა მას⁷^*, არა კაცთა
Line: 8     ნაქმარი იყოა და დიდი იგი ტაძარი იერუსალჱმისაჲ არა ჴელითა
Line: 9     კაცთაჲთა ქმნილი⁸^* იყოა? და ყოველი იგი თაყუანის-იცემებოდა ერისა
Line: 10     მისგან.

Line: 11        აწ უკუე რომელ⁹^* აბრალებს წინაწარმეტყუელი ყოველთა, რომელთანი
Line: 12     თაყუანის-სცემდენ¹⁰^* ჴელით¹¹^* ქმნულთა, საცნაურ არს, ვითარმედ
Line: 13     კერპთათჳს არს სიტყუაჲ იგი და¹²^* არა წმიდათა ხატთათჳს. "ჵ,¹³^* უგუნურნო
Line: 14     მწვალებელნო, ჰრცხუენოდენო¹⁴^* ყოველთა, რომელნი თაყუანის-სცემენ¹⁵^*
Line: 15     ჴელით¹⁶^* ქმნულთა და რომელნი იქადიან კერპებითა მათითა".
Line: 16     თაყუანის მცემელნი იგი¹⁷^* კერპთანი Page of Manuscript: 70V შეაჩუენნა და მეყსეულად¹⁸^*
Line: 17     დაურთო: "თაყუანის-სცემდით¹⁹^* მას ყოველნი ანგელოზნი მისნი", რამეთუ
Line: 18     უზორვიდეს წარმართნი²⁰^* ეშმაკთა და²¹^* დაუკლვიდეს საკლველთა. ხოლო
Line: 19     ისრაიტჱლნი შესწირვიდეს ღმრთისა²²^* შესაწირავთა, ნაზორავი (!) იგი
Line: 20     წარმართთაჲ ბილწი იყო და საძაგელ,²³^* ხოლო შესაწირავი მართალთაჲ
Line: 21     სათნო²⁴^* უფლისა.

Line: 22        რამეთუ შეწირა ნოე²⁵^* ღმრთისა²⁶^* და სთნდა უფალსა. და იყნოსაო²⁷^*
Line: 23     სული სურნელებისაჲ²⁸^*. კეთილისა მის გონებისა მისისა²⁹^* წადიერებაჲ
Line: 24     და ერთგულებისა მისისა სურნელებაჲ³⁰^* კეთილად შეიწირა.³¹^* ეგრეთვე
Line: 25     გამოქანდაკებულნი იგი წარმართთანი, ვინაჲთგან ეშმაკთა სახენი და
Line: 26     მსგავსებანი არიან, ამისთჳს საძაგელ არიან და საძულველ. ხოლო ხატები
Line: 27     უფლისაჲ და წმიდათა მისთა³²^* დიდებულ არიან³³^* და კურთხეულ და
Line: 28     თაყუანის-საცემელ. Page of Manuscript: 71R რამეთუ³⁴^* ესე საცნაურ არს, ვითარმედ³⁵^* უხილავისა
Line: 29     მის და უჴორცოჲსა და გარეშემოუწერელისა ღმრთისა ვერვინ შემძლებელ
Line: 30     არს მსგავსებისა ქმნად და ესე უგუნურება არს ურჩულოება³⁶^*, უკუეთუ
Line: 31     ვინ თქუას, ანუ ჴელ-ყოს ღმრთეებისა გამოსახვაჲ, ამისთჳსცა ძუელსა
Page: 65     შჯულსა¹^* შინა არა დაწესებულ იყო ხატთა გამოსახვაჲ, რამეთუ არა²^* Line: 1     გამოჩინებულ იყო ქუეყანასა ზედა ძჱ³^* და სიტყუაჲ ღმრთისაჲ ჴორციელითა
Line: 2     ხილვითა, ვინაჲთგან უკუე გარდამატებულითა მით მოწყალებითა
Line: 3     და წყალობითა გარდამოჴდა ზეცით მეუფჱ⁴^* და უფალი ყოველთაჲ და
Line: 4     კაც იქმნა ცხორებისათჳს ჩუენისა და იხილვა ქუეყანასა ზედა, არა ვითარ-იგი
Line: 5     აბრაჰამს⁵^* ეჩუენა სახითა კაცისაჲთა, არცა ვითარ-იგი წინაწარმეტყუელთა
Line: 6     იხილეს, არამედ⁶^* არსებით Page of Manuscript: 71V ჭეშმარიტად კაც იქმნა
Line: 7     და ღმრთეებაჲ უცვალებელად ეგო. სიტყუაჲ იგი განჴორციელდა და
Line: 8     დაემკჳდრა ჩუენ შორის, ქუეყანასა ზედა იხილვა და კაცთა შორის იქცეოდა,
Line: 9     აღასრულნა სასწაულნი, თავს-იხსნა ვნებანი, ჯუარს-ეცუა, დაეფლა
Line: 10     და⁷^* აღდგა მესამესა დღესა და ამაღლდა ზეცას და ესე ყოველი
Line: 11     ჭეშმარიტად⁸^* იქმნა და იხილვა კაცთა მიერ და აღიწერა მოსაჴსენებელად
Line: 12     ჩუენდა და სასწავლელად, რომელნი-ესე მაშინ არა⁹^* თანა ვიყვენით, რაჲთა
Line: 13     რომელთა არა გჳხილავს, გუესმას¹⁰^* და გურწმენეს და მივემთხჳვნეთ¹¹^*
Line: 14     ნეტარებასა მას უფლისასა, რომელ ბრძანა, ვითარმედ: ნეტარ არიან,
Line: 15     რომელთა არა უხილავ და ვჰრწმენე"¹²^*. ხოლო ვინაჲთგან არა ყოველთა
Line: 16     იციან წიგნის კითხვაჲ და მეცნიერებაჲ წერილთაჲ, განაწესა უფალმან
Line: 17     სახიერმან მან¹³^* Page of Manuscript: 72(10)R და მრავალმოწყალემან დიდებულთა¹⁴^* მათ
Line: 18     და ღმრთივშუენიერთა საქმეთა მისთა გამოხატვით¹⁵^* აღწერაჲ მოკლედ
Line: 19     მაუწყებელად და მოსაჴსენებელად. ამისთჳსცა მრავალგზის არა არნ¹⁶^*
Line: 20     გონებასა ჩუენსა ჴსენებაჲ ქრისტეს ვნებისაჲ, მივხედნით რაჲ ხატსა¹⁷^*
Line: 21     ჯუარცუმისა მისისასა ჴსენებად, მოვიდით¹⁸^* ცხოველსმყოფელისა¹⁹^* მის
Line: 22     ვნებისა მისისა,²⁰^* დავვარდით და თაყუანის-ვსცით²¹^* არა თუ ნივთსა მას
Line: 23     ფიცრისა,²²^* ანუ²³^* წამალთასა, არამედ უფალსა მას გამოხატულსა,²⁴^* ვითარცა-იგი
Line: 24     არა თუ ნივთსა²⁵^* სახარებისასა თაყუანის-ვსცემთ ეტრატსა
Line: 25     მას და ასოთა, არცა ნივთსა ჯუარისასა შეშასა მას, არამედ ოდეს სახარებასა
Line: 26     თაყუანის-ვსცემდეთ და შევემთხუეოდით, სიტყუათა²⁶^* უფლისათა
Line: 27     შევემთხუევით და მეტყუელსა მას²⁷^* მათსა გამოვისახავთ²⁸^* და Page of Manuscript: 72(10)V ^#^* ჯუარსა
Line: 28     რაჲ შევემთხუეოდით²⁹^*, სახესა მას უფლისა³⁰^* ჯუარცუმისასა თაყუანის-ვსცემთ
Line: 29     და ამბოვრს-უყოფთ.³¹^* ეგრეთვე ხატსა რაჲ³²^* უფლისასა თაყუანის-ვსცემდეთ,
Line: 30     არა ნივთსა მას ფიცრისა და წამალთასა თაყუანის-ვსცემთ,
Page: 66   Line: 1     არამედ სახესა მას უფლისასა და მისა¹^* მიმართ აღვიპყრობთ გონებისა
Line: 2     თუალთა,²^* რამეთუ პატივი ხატისაჲ პირმშოჲსა მის სახისა³^* მიმართ⁴^*
Line: 3     მიიწევის⁵^*, ვითარცა წმიდაჲ ბასილი იტყჳს: "პატივი ქრისტჱს ხატისაჲ
Line: 4     ქრისტესა⁶^* მიიწევის და პატივი ღმრთისმშობლისა ხატისაჲ წმიდისა
Line: 5     ღმრთისმშობელისა მიიწევის და უფროჲსად მისგან განჴორციელებულისა
Line: 6     მის უფლისა, ეგრეთვე სხუათა წმიდათაჲ, რომელთა⁷^* სათნოებანი და
Line: 7     სიქველენი მოგჳყვანებენ სიმჴნედ და ბაძვად ახოვნებისა მათისა და⁸^* დიდებად
Line: 8     ღმრთისა". Page of Manuscript: 73R რამეთუ ვითარცა წერილ არს, ახოვანთა მათ და
Line: 9     ერთგულთა უფლისათა პატივი მათ თანა მონათ მიერ აღსრულებული
Line: 10     სასწაული არს ზიარისა მის უფლისა და მეუფისა მიმართ ერთგულებისაჲ.
Line: 11     ესე უკუე წესი წმიდათა ხატთა წერისაჲ პირველითგანვე წმიდათა მოციქულთა
Line: 12     და ღმერთშემოსილთა მამათა მიერ განწესებულ არს, ვითარცა
Line: 13     თაყუანისცემაჲ ჯუარისაჲ და ვითარცა თაყუანის-ცემაჲ აღმოსავალით კერძო
Line: 14     და ვითარცა ნათლის-ღებაჲ და ზიარებაჲ ბრძანებისა უფლისაჲთა
Line: 15     წმიდათა მოციქულთა მიერ განწესებულ არს, თაყუანის-ცემაჲ წმიდათა
Line: 16     ხატთაჲ.

Line: 17        და თავადმანცა უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტე მოგუცა სახე ესე,
Line: 18     რამეთუ იქცეოდა რაჲ იგი ქვეყანასა ზედა, ესმოდეს სასწაულნი მისნი
Line: 19     ავგაროზ⁹^* ედესელ მთავარსა და წარავლინა მხატვარი, რაჲთა გამოსახოს
Line: 20     სახე უფლისაჲ და მიართუას. Page of Manuscript: 73V ხოლო მხატვარმან მან ვერ უძლო
Line: 21     ხატისა მისისა გამოსახვად ბრწყინვალებისა მისგან და დიდებისა,¹⁰^* რომელი
Line: 22     ჰკრთებოდა პირით მისით, რამეთუ განგებულებით ესრეთ¹¹^* ეჩუენებოდა.
Line: 23     მაშინ მივიდა და შეუვრდა¹²^* ფერჴთა უფლისათა და მიუთხრა
Line: 24     საქმე იგი. ხოლო მაცხოვარმან მიიღო ტილოჲ ჴელთ-საჴოცელი და დაიდვა
Line: 25     წმიდასა მას და ცხოველსმყოფელსა პირსა თჳსსა, და მეყსეულად¹³^*
Line: 26     გამოისახა ხატი მისი დიდებული ტილოსა მას ზედა და ესრეთ წარსცა
Line: 27     იგი ავგაროსისა¹⁴^* ებისტოლითურთ ცხოველს-მყოფელითა¹⁵^* მით ჴელითა
Line: 28     მისითა¹⁶^* დაწერილითა.¹⁷^* და დიდებულნი სასწაულნი აღესრულნეს წმიდისა
Line: 29     მის ხატისაგან. და მიერითგან წმიდათა მოციქულთა მიერ განეწესა
Line: 30     მადლითა სულისა წმიდისაჲთა გამოსახვაჲ ხატებისა, Page of Manuscript: 74R რამეთუ ლუკაცა
Line: 31     მახარებელი მხატვარი იყო¹⁸^* მადლითა ქრისტესითა და გამოსახა
Line: 32     ჴელითა თჳსითა ხატი მაცხოვრისაჲ და წმიდისა ღმრთისმშობელისაჲ¹⁹^*
Line: 33     და სხუათა მათ წმიდათა მოციქულთა ესე განაწესეს: დაღაცათუ ებისტოლეთა
Line: 34     შინა მათთა არა დაუწერიეს²⁰^* ხატთათჳს, არამედ უმრავლესნი
Page: 67   Line: 1     და მტკიცენი წესნი ქრიტეანობისანი¹^* უწერელად ასწავეს,²^* სადა წერილ
Line: 2     არს: აღმოსავალით თაყუანის-ცემაჲ ანუ ჯუარისაჲ³^* პირთა ჩუენთა ზედა
Line: 3     გამოსახვაჲ, ანუ სამგზის შთაყოფაჲ მონათლისაჲ ემბაზსა და სხუაჲ
Line: 4     მრავალი ესევითარი, არამედ საქმით ქმნეს და სიტყჳთ⁴^* გუასწავეს.
Line: 5     და მტკიცე⁵^* და შეურყეველ არიან სწავლანი მათნი, ვითარცა იტყჳს
Line: 6     ნეტარი მოციქული პავლე: "ამიერითგან, ძმანო, მტკიცედ⁶^* დეგით
Line: 7     და შეიკრძალეთ მოძღურებაჲ ჩუენი, რომელიცა გისწავიეს Page of Manuscript: 74V გინათუ
Line: 8     სიტყჳთ, გინათუ წიგნითა", და კუალად იტყჳს: "ხოლო აწ, ძმანო,
Line: 9     გეტყჳ თქუენ და გლოცავ უფლისა მიერ იესუ ქრისტესა,⁷^* რაჲთა
Line: 10     ვითარცა-იგი ისწავეთ ჩუენგან, ვითარ ჯერ-არს თქუენდა სლვაჲ და
Line: 11     სათნო-ყოფაჲ ღმრთისაჲ, რაჲთა ჰმატდეთ⁸^* უფროჲს, რამეთუ იცით
Line: 12     რავდენნი მცნებანი გამცნენ თქუენ უფლისა მიერ იესუ ქრისტესა. ესე უკუე
Line: 13     საცნაურ არს და მტკიცე, ვითარმედ პირველად უფლისა ჩუენისა იესუ
Line: 14     ქრისტეს მიერ ქმნილითა მით სასწაულითა და ხატისა თჳსისა ტილოსა
Line: 15     მას ზედა გამოსახვითა დაეწესა წმიდათა⁹^* ხატთა გამოსახვაჲ და მერმე
Line: 16     წმიდათა მოციქულთა მიერ და ღმერთშემოსილთა მამათა¹⁰^* საღმრთოჲ
Line: 17     ესე საქმე დაემტკიცა და ყოველთა მორწმუნეთა შორის განეფინა თაყუანისცემაჲ
Line: 18     ჯუარისაჲ და წმიდისა ხატისა უფლისა¹¹^* იესუ ქრისტჱსი, და
Line: 19     წმიდისა ღმრთისმშობელისაჲ და ყოველთა წმიდათაჲ. ამისთჳსცა სარწმუნოებით
Line: 20     და სიყუარულით Page of Manuscript: 75R თაყუანის-ვსცემთ და ამბორს¹²^* უყოფთ¹³^*
Line: 21     ხატსა ტარიგისა მის ღმრთისა¹⁴^*, რომელმან აიხუნა¹⁵^* ცოდვანი სოფლისანი
Line: 22     და გამოვსახავთ მას არა სახედ ტარიგისა, არამედ სახითა მით კაცობრივისა
Line: 23     ხატისაჲთა, რომელი¹⁶^* ცხორებისათჳს¹⁷^* ჩუენისა¹⁸^* შეიმოსა. და¹⁹^*
Line: 24     გულისჴმის-ყოფად მოვალთ აღმამაღლებელსა მას ჩუენსა უფლისა სიმდაბლესა,
Line: 25     ჯუარცუმასა, დაფლვასა და აღდგომასა მისსა, რომლითა იქმნა
Line: 26     ცხორებაჲ ყოვლისა სოფლისაჲ". ხოლო რომელთაცა²⁰^* იკადრონ სხუად
Line: 27     სახედ განდრეკად მართლისა სარწმუნოებისა და წესთა ეკლესიისათა შეურაცხ-ჰყოფდენ,
Line: 28     ანუ სახესა ჯუარისასა, ანუ გამოსახვასა წმიდათა ხატთასა,
Line: 29     ანუ ნაწილებსა წმიდათა მოწამეთასა, ესევითარნი იგი უკუეთუ
Line: 30     ებისკოპოსნი²¹^* იყვნენ²²^*, ანუ მღდელნი. აღ-მცა-ჴოცილ²³^* არიან, უკუეთუ
Line: 31     მონაზონნი²⁴^* იყვნენ²⁵^* Page of Manuscript: 75V ანუ ერისკაცნი, განიდევნენ ეკლესიისაგან.
Line: 32     ესრეთ გურწამს ყოველთა და ესრეთ განვაწესებთ. ესე არს მართალი
Page: 68     სარწმუნოებაჲ, დაწესებული წმიდათა მოციქულთა¹^* და ღმერთშემოსილთა Line: 1     მამათაგან:

Line: 2        "გურწამს ერთი ღმერთი სამებით დიდებული და ჩუენთჳს განჴორციელებულისა
Line: 3     ქრისტეს ძისა ღმრთისა ჯუარსა და ხატსა თაყუანის-ვსცემთ
Line: 4     და ამბოვრს-უყოფთ²^*³^* და ყოველთა წმიდათა ხატებსა პატივსცემთ⁴^*. წმიდისა
Line: 5     ღმრთისმშობელისა,⁵^* წმიდათა ანგელოზთა, წმიდათა მოციქულთა, წინაწარმეტყუელთა,
Line: 6     მოწამეთა, მღდელთმოძღუართა და მამათასა. და რომელნი
Line: 7     ამას სარწმუნოებასა არა შეუდგებიან⁶^*, შეჩუენებულმცა არიან.

Line: 8        რომელთა იკადრონ წმიდათა ხატთა კერპად წოდებად⁷^*, კრულნიმცა
Line: 9     არიან და შეჩუენებულნი⁸^* და⁹^* განვრდომილნი ღმრთისაგან. Page of Manuscript: 76R ყოველნიმცა,¹⁰^*
Line: 10     მწვალებელნი და მტერნი მართლისა¹¹^* სარწმუნოებისნი,¹²^* შეჩუენებულ¹³^*
Line: 11     არიან.

Line: 12        ყოველთა მართლმადიდებელთა და მართლგამომეტყუელთა სიტყუასა
Line: 13     მას¹⁴^* ჭეშმარიტებისასა მიეცინ უფალმან ღმერთმან¹⁵^* მადლი მისი
Line: 14     და კურთხევაჲ. და საუკუნომცა არს საჴსენებელი მათი მეოხებითა ყოვლად¹⁶^*
Line: 15     წმიდისა დედუფლისა¹⁷^* ჩუენისა¹⁸^* ღმრთისმშობელისა და¹⁹^* მარადის
Line: 16     ქალწულისა მარიამისითა და ყოველთა წმიდათაჲთა, ამენ".

Paragraph: 69
Page: 68
Line: 17        ჲ^თ. ჟამსა ამიერ სოფლით განსვლისასა ყოველთა მორწმუნეთა ჯერ-არს
Line: 18     ზიარებაჲ უხრწნელთა მათ საიდუმლოთა²⁰^* პატიოსანსა ჴორცსა
Line: 19     და სისხლსა ქრისტესსა, რაჲთა საგზალი კეთილი თანა აქუნდეს შორიელისა
Line: 20     მისთჳს მგზავრობისა. დაღაცათუ კანონი ვის აქუნდეს უზიარებლობისაჲ
Line: 21     ბრალისა რაჲსათჳსმე და მიიწიოს სენსა სასიკუდინოსა²¹^*, Page of Manuscript: 76V
Line: 22     ნუ დაეყენების²²^* ზიარებისაგან, არამედ მიეცინ მას საგზალი
Line: 23     იგი ცხორებისაჲ. ხოლო უკუეთუ კუალად მოვიდეს სიმრთელედ,
Line: 24     კუალადცა აღასრულენ²³^* წესი კანონისა თჳსისაჲ. ხოლო უკუეთუ ვინ²⁴^*
Line: 25     არა ეწიფოს²⁵^* ზიარებად და აღესრულოს, არა ჯერ-არს გუამსა მას მკუდრისასა
Line: 26     ზიარებისა მიცემად²⁶^*, რამეთუ ესრეთ იტყჳს უფალი: "მიიღეთ
Line: 27     და ჭამეთ, ესე არს ჴორცი ჩემი, და სუთ²⁷^* ამისგანი, ესე არს სისხლი
Line: 28     ჩემი". ხოლო გუამნი მკუდართანი ვერცა მიღებად²⁸^* შემძლებელ არიან,
Line: 29     ვერცა ჭამად, ვერცა სუმად, არამედ ცოცხალთაჲ არს საქმე ესე და
Line: 30     ვიდრე-ღა ცოცხალ²⁹^* იყოს, ეზიარენ.

Paragraph: 70
Page: 68
Page: 69
Line: 1        ო^. წესისაებრ მამათაჲსა ჩუენცა განვაწესებთ ჩჩჳლთათჳს: უკუეთუ
Line: 2     არა იპოვნენ მოწამენი, რომელნი წამებდენ, ვითარმედ უეჭუელად ნათელ-უღებიეს,
Line: 3     არა მათ იცოდიან¹^* დასტურებით Page of Manuscript: 77R თუ ნათელ-უღებიეს,
Line: 4     ჯერ-არს ესევითართა²^* მათ ნათლის-ცემაჲ დაუბრკოლებელად. ნუუკუე³^*
Line: 5     იჭუელობამან⁴^* გამოაჴუნეს⁵^* იგინი განწმედისა მისგან, რომელი
Line: 6     მიეცემის ნათლისღებისა მიერ⁶^* მორწმუნეთა და მადლისა მისგან დიდებულისა,
Line: 7     რომელი მოეფინების ნათელღებულთა ზედა⁷^* სახელითა მამისაჲთა
Line: 8     და⁸^* ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა, ამენ.

Paragraph: 71
Page: 69
Line: 9        ო^ა. ორთა, გინა სამთა მოწამეთა ზე დაემტკიცების ყოველი სიტყუაჲ,
Line: 10     ვითარცა წერილი გუასწავებს.⁹^* ამისთჳს მონანი, რომელნი უფალთა
Line: 11     მათთაგან¹⁰^* წინაშე¹¹^* სამთა¹²^* მოწამეთა განთავისუფლდენ და აზნაურებაჲ
Line: 12     მიეცეს, სამარადისოდ აქუნდინ აზნაურებისა მის¹³^* ნიჭი. ხოლო
Line: 13     პატივსა და ერთგულებასა¹⁴^* უფალთა ამათთა¹⁵^* აჩუენებდენ მონა-ყოფილნი
Line: 14     იგი მარადის.Page of Manuscript: 77V

Paragraph: 72
Page: 69
Line: 15        ო^ბ. რომელნი-იგი წარსაწყმედელად სულთა მეძავთა მოიგებენ და
Line: 16     ზრდიან, რაჲთამცა ურჩულოჲსა¹⁶^* მის საქმისაგან საფასესა მოირეწდეს,
Line: 17     უკუეთუ მღდელნი იყვნენ, აღიჴოცნენ¹⁷^* მღდელობისაგან, უკუეთუ ერისკაცნი
Line: 18     იყვნენ, უზიარებელ იქმნენ.¹⁸^*

Paragraph: 73
Page: 69
Line: 19        ო^გ. დედაკაცმან, რომელმან დაუტეოს ქმარი თჳსი და სხჳსა მივიდეს,
Line: 20     მრუშებისა საშჯელსა¹⁹^* ქუეშე არს, ვითარცა წმიდაჲ ბასილი იტყჳს:
Line: 21     "უკუეთუ იპოოს, ვითარმედ ცოლი წარვიდა ქმრისაგან, დედაკაცი იგი
Line: 22     მემრუშე არს, ხოლო ქმარი უბრალო არს და არა დაეყენების ეკლესიისაგან
Line: 23     და ზიარებისა, ხოლო დედაკაცი იგი²⁰^* მემრუშეთა საშჯელსა²¹^*
Line: 24     თანამდებ არს".

Line: 25        ხოლო რომელმან დაუტეოს რჩულიერად²²^* შერთული მისდა ცოლად²³^*
Line: 26     და სხუაჲ შეირთოს, მას ზედაცა²⁴^* საშჯელი²⁵^* მრუშებისაჲ არს,
Line: 27     ვითარცა უფალმან ბრძანა:²⁶^* "რომელმან დაუტეოს Page of Manuscript: 78R ცოლი თჳსი გარეშე
Line: 28     სიტყჳსა სიძვისა და სხუაჲ შეირთოს, იმრუშა". უკუეთუ კულა
Line: 29     მოიქცეს სინანულად და უჯეროდ²⁷^* შერთული იგი განიშოროს, სინანული
Line: 30     მისი ესრეთ იყოს: ერთ²⁸^* წელ შესტიროდის, ორ წელ მსმენელთა
Line: 31     თანა იყოს, ორ წელ ქუედავრდომასა შინა აღასრულოს,²⁹^* ერთსა წელიწადსა¹^*
Page: 70     ერისა თანა დგეს და მეშჳდესა წელსა ღირს იქმნეს ზიარებასა, Line: 1     უკუეთუ ცრემლითა მჴურვალითა და შემუსრვილითა²^* გულითა შეინანოს.

Paragraph: 74
Page: 70
Line: 2        ო^დ. ნუმცა ვის ჴელ-ეწიფების საჴედრისა ანუ სხჳსა პირუტყჳსა
Line: 3     ეკლესიად შეყვანებად. თჳნიერ უკუეთუ მგზავრსა ვის შეემთხჳოს ჭირი
Line: 4     დიდი ზამთრისა და ბუქისაჲ და მიემთხჳოს გზასა ზედა³^* ეკლესიასა⁴^* და
Line: 5     სახლი არა იპოებოდის⁵^* და⁶^* დიდისა მის ჭირისათჳს შეიყვანოს საჴედარი Page of Manuscript: 78V
Line: 6     ერთსა ყურსა⁷^* მის ეკუტრისასა,⁸^* რამეთუ უკუეთუ არა შეიყვანოს
Line: 7     სართულსა⁹^*, საჴედარი იგი ანუ კარაული, მოკუდეს¹⁰^* და სიკუდილითა
Line: 8     მისითა კაცი იგი ვერღარა შემძლებელ იყოს სლვად¹¹^* და იგიცა სიკუდილად¹²^*
Line: 9     მიეცეს, რამეთუ ვითარცა წერილ არს: "შაბათი კაცისათჳს
Line: 10     არსო", ამისთჳსცა¹³^* საცნაურ არს, ვითარმედ ყოვლით კერძო საძიებელ
Line: 11     არს ცხორებაჲ და დარჩომაჲ კაცისაჲ. ხოლო უკუეთუ ვის ემხილოს, თუ
Line: 12     გარეშე ესევითარისა ჭირისა საჴედარი შეიყვანა ეკლესიას,¹⁴^* მღდელი
Line: 13     თუ იყოს, აღიჴოცენ¹⁵^*, ერისკაცი თუ იყოს, უზიარებელ იქმენინ.¹⁶^*

Paragraph: 75
Page: 70
Line: 14        ო^ე. დღეთა მათ ცხოველისმყოფელისა¹⁷^* ქრისტეს ვნებისათა მარხვითა
Line: 15     და ლოცვითა და ლმობიერებითა გულისაჲთა ჯერ-არს აღსრულებაჲ
Line: 16     ყოველთა მიერ¹⁸^* მორწმუნეთა.¹⁹^* და შუაღამეს²⁰^* დიდისა შაბათისა²¹^* Page of Manuscript: 79R ,
Line: 17     აღესრულოს რაჲ წმიდაჲ ჟამისწირვაჲ, მაშინ ჯერ-არს განჴსნაჲ მარხვისაჲ,
Line: 18     რამეთუ ესე მოესწავების წმიდათა მახარებელთაგან მათეს და ლუკაჲსა²²^*,
Line: 19     ვითარმედ მიმყოვრებასა ღამისასა იქმნა აღდგომაჲ უფლისაჲ.
Line: 20     მათე იტყჳს: "მწუხრი შაბათთასა²³^*, რომელი განთენებოდა²⁴^* ერთშაბათად".
Line: 21     არა თუ მწუხრისა ჟამსა იტყჳს, არამედ მიმყოვრებასა ღამისასა.
Line: 22     მწუხრი შაბათთასა²⁵^*, ესე იგი არს აღსრულებასა შაბათთასა, რამეთუ
Line: 23     ყოველთა დღეთა შაბათ ეწოდებოდა, ამისთჳს იტყჳს ერთშაბათი, ორშაბათი,
Line: 24     სამშაბათი და ესრეთ შემდგომითი-შემდგომად, ხოლო მწუხრი
Line: 25     შაბათთასა მოასწავებს აღსასრულსა²⁶^* შაბათთასა მიმყოვრებასა ღამისასა,
Line: 26     რომელი განთენებოდა²⁷^* ერთბაშათად. ხოლო ლუკა იტყჳს ერთსა
Line: 27     მას შაბათსა ცისკარსა მსთუად. ამათ სიტყუათა განმარტებითა Page of Manuscript: 79V წმიდათა
Line: 28     მამათა შუაღამისა²⁸^* ჟამსა განაწესეს მარხვისა განჴსნაჲ, რამეთუ
Line: 29     მაშინ იქმნა აღდგომაჲ უფლისაჲ.

Paragraph: 76
Page: 70
Line: 30        ო^ვ. დღესა წმიდისა კჳრიაკისასა²⁹^* მუჴლთა არა მოდრეკაჲ განწესებულ
Line: 31     არს წმიდათა მამათაგან პატივად დიდებულისა მის ქრისტეს აღდგომისა,¹^*
Page: 71   Line: 1     ამისთჳს ვაუწყებთ ყოველთა, რაჲთა მწუხრისა გალობად
Line: 2     რაჲ შევიდენ, მწუხრი შაბათსა და ვიდრე კუალად კჳრიაკესა მწუხრი
Line: 3     მუჴლთ²^* დრეკაჲ დააცადონ, რამეთუ შაბათისა იგი მწუხრი წინამსრბოლად
Line: 4     კჳრიაკისა შეგჳრაცხიეს და ესრეთ ვიწყებთ გალობასა აღდგომისასა და³^*
Line: 5     ღამესა მას და დღესა კჳრიაკისასა ვდღესასწაულობთ და მომავალსა მას
Line: 6     მწუხრსა კუალად ვიწყებთ მუჴლთ⁴^* მოდრეკით ვედრებად უფლისა.

Paragraph: 77
Page: 71
Line: 7        ო^ზ. რომელნი მისცემენ დედათა წამალსა შვილის მკლველსა საშოსა
Line: 8     შინა და Page of Manuscript: 80(11)R დედანი, რომელნი მიიღებენ⁵^* ესევითართა მათ წამალთა
Line: 9     და საშოსა შინა მოაკუდინებენ⁶^* მუცლადღებულთა⁷^* მათ შვილთა,
Line: 10     კაცისკვლისა კანონსა ქუეშე არიან.

Paragraph: 78
Page: 71
Line: 11        ო^ჱ. რომელნი წარიტაცებენ⁸^* დედათა და ესრეთ ტაცებით და მძლავრებით
Line: 12     იქორწინებენ⁹^* და რომელნი ტაცებასა მას თანა-შემწე¹⁰^*
Line: 13     და თანა-მზრახვალ და ძალ-მცემელ იყვნენ, ესევითართა მათთჳს ბრძანებს წმიდაჲ
Line: 14     ესე კრებაჲ: უკუეთუ მოწესენი იყვნენ, აღიჴოცენ პატივისა მისგან,
Line: 15     უკუეთუ ერისკაცნი იყვნენ, განიდევნენ ეკლესიისაგან.

Paragraph: 79
Page: 71
Line: 16        ო^თ. უკუეთუ ვინ გზასა შორსა წარვიდეს და შეემთხჳოს ფრიადი¹¹^*
Line: 17     დაყოვნებაჲ და ცოლი მისი პირველ ჭეშმარიტად გულსავსებისა სიკუდილისათჳს
Line: 18     ქმრისა მისისა სხუასა ქმარსა ექორწინოს¹²^*, იმრუშა.

Line: 19        ეგრეთვე ცოლნი მჴედართანი, უკუეთუ დაყოვნებასა Page of Manuscript: 80(11)V ქმართა
Line: 20     მათთასა იჭჳ სიკუდილისა¹³^* მათისაჲ¹⁴^* მიიღონ და პირველ დადასტურებისა
Line: 21     სხუათა ქმართა ექორწინნენ, მემრუშენი არიან. გარნა არს მცირედ
Line: 22     მოლხინობაჲ ბრალისაჲ მის იჭჳსა მისთჳს სიკუდილისა. ხოლო უკუეთუ
Line: 23     მჴედარი იგი შემდგომად ჟამისა რავდენისამე, გინა მცირედისა, გინა
Line: 24     ფრიადისა მოიქცეს, რომლისა ცოლი სხუასა ქმარსა ექორწინა, და სწადოდის
Line: 25     თჳსისავე ცოლისა შერთვად, მიეცინ მას თჳსი იგი მეუღლე და
Line: 26     შენდობა-იყავნ დედაკაცისა მის¹⁵^*, რომელ¹⁶^* უმეცრებით ექორწინა სხუასა
Line: 27     ქმარსა და ეგრეთვე მისდაცა, რომელსა ექორწინა იგი.

Paragraph: 80
Page: 71
Line: 28        პ^. რომელნიცა მოიქცენ წვალებისაგან და მოვიდენ კათოლიკე ეკლესიად
Line: 29     და შეერთნენ ნაწილსა მართლმადიდებელთასა Page of Manuscript: 81R , ესრეთ ჯერ-არს
Line: 30     შეწყნარებაჲ მათი: არიანოზნი და მაკედონიანოზნი¹⁷^* და ნავატიანოზნი,
Line: 31     რომელნი სახელ-სდებენ თავთა თჳსთა განწმედილად და მეათოთხმეტენი
Line: 32     და მარცხენენი და აპოლინარელნი და ნესტორნი¹⁸^* და იაკობიკნი,¹⁹^*
Line: 33     რომელთაგანნი არიან სომეხნიცა და მარკიანელნი და უალენტინიანელნი
Line: 34     და მსგავსნი ამათნი, ამათ მწვალებელთაგან რომელნიცა მოიქცენ,
Page: 72   Line: 1     ესრეთ შევიწყნარნეთ, რაჲთა შეაჩუენნენ წვალებანი იგი, რომელთა
Line: 2     შინა იყვნეს და ყოველნი წვალებანი, რომელნი არა შეუდგან კათოლიკე
Line: 3     ეკლესიასა. და შჳდეულსა ერთსა მივიდოდინ ეკლესიად მარხვითა და
Line: 4     ლოცვითა,¹^* მერმე წართქუას მათ ზედა ლოცვაჲ მღდელთმოძღუარმან
Line: 5     ანუ მღდელმან და სცხოს წმიდა მიჰრონი შუბლსა და თუალთა და
Line: 6     საყნოსელსა²^* Page of Manuscript: 81V და პირსა,³^* ყურთა და ნებთა⁴^* და გულსა იტყოდის საბეჭდავი
Line: 7     ნიჭისა მის სულისა წმიდისაჲ.⁵^* დაადგინნეს იგინი მღდელმან
Line: 8     წინაშე წმიდისა საკურთხეველისა და ჰრქუას ესრეთ: "თქუთ: შეჩუენებულმცა
Line: 9     არს წვალებაჲ იგი, რომლისაგან მოვიქეცით, და ყოველნი მოძღურებანი
Line: 10     მისნი და ყოველნი, რომელნი შეუდგან მას და რომელნი
Line: 11     თანა-ეწამებიან მას, რამეთუ ვიჯმნი⁶^* წვალებისა მისგან და სხჳსა ყოვლისა
Line: 12     წვალებისაგან⁷^* და მრწამს წმიდაჲ სამებაჲ, ერთარსებაჲ მოძღურებისაებრ
Line: 13     წმიდათა⁸^* მამათაჲსა მართლგამომეტყუელთა სიტყუასა მას⁹^*
Line: 14     ჭეშმარიტებისასა". და თანა-ეწამებოდინ¹⁰^* იგინი ყოველსა ზედა, გინათუ
Line: 15     ერთი იყოს, გინა¹¹^* მრავალნი.¹²^* მერმე კულად ჰრქუას მღდელთმოძღუარმან
Line: 16     ანუ მღდელმან სამგზის: Page of Manuscript: 82R "გრწამს წმიდაჲ ერთარსებაჲ სამებაჲ?"
Line: 17     მიუგოს მონანულმან.¹³^* "ჰე,¹⁴^* მრწამს მამაჲ, ძე და სული წმიდაჲ". ხოლო
Line: 18     არა იცოდის თუ ენაჲ, აღმქუმელმან მისმან მისცეს პასუხი და მას
Line: 19     თარგმანითა¹⁵^* ათქუმიონ.¹⁶^* მერმე მოიდრიკოს¹⁷^* მან თავი და დადვას¹⁸^*
Line: 20     მღდელთმოძღუარმან¹⁹^* ანუ²⁰^* მღდელმან ჴელი თავსა მისსა ზედა და ესე
Line: 21     ლოცვაჲ წართქუას: "ღმერთო მაცხოვარო ჩუენო, რომელსა გნებავს ყოველთა
Line: 22     კაცთა ცხორებაჲ და მეცნიერებასა მას ჭეშმარიტებისასა მოსლვაჲ,
Line: 23     შეიწყნარე მონაჲ ესე შენი, _ სახელ-სდვას, _ რომელმან ესე ძლით
Line: 24     განიფრთხო საცთურისაგან წვალებისა და წადიერ იქმნა მეცნიერებად
Line: 25     მოსლვად ჭეშმარიტებისა შენისა,_ და²¹^* შენ სთქუ, ვითარმედ: "სხუანიცა
Line: 26     ცხოვარნი მიდგან, რომელნი არა არიან ამის ეზოჲსანი, იგინიცა ჯერ არიან
Line: 27     ჩემდა მოყვანებად Page of Manuscript: 82V და ჴმისა ჩემისაჲ ისმინონ და იყვნენ ერთ სამწყსო
Line: 28     და ერთ მწყემს"²²^*, შენ უკუე, მწყემსო კეთილო და სახიერო, დამწყსე²³^*
Line: 29     ესე დიდებითა ჭეშმარიტებისა²⁴^* მის²⁵^* მეცნიერებისა შენისაჲთა,
Line: 30     ქადაგებისაებრ დიდებულთა და²⁶^* წმიდათა მოციქულთა შენთა და ღირს
Line: 31     ყავ ესე ბეჭედსა მას საღმრთოჲსა მის საიდუმლოჲსასა და მოედინ²⁷^* მას
Line: 32     ზედა ყოვლად წმიდაჲ სული შენი და ღირს-ყავ ზიარებად პატიოსანსა
Line: 33     ჴორცსა და სისხლსა შენსა და გამოაჩინე ესე სრულებით მონად შენდა,
Page: 73   Line: 1     რაჲთა ესეცა შეირაცხოს სამწყსოსა შენსა თანა დიდებად და ქებად დიდად
Line: 2     შუენიერებისა შენისა, რამეთუ შენი არს სუფევაჲ, ძალი და დიდებაჲ
Line: 3     მამისა და ძისა და სულისა წმიდისაჲ¹^* აწ²^* და მარადის
Line: 4     და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ". მერმე სცხოს მას მიჰრონი ვითარცა
Line: 5     ახალ მონათლეთა,³^* ვითარცა ზემოწერილ არს, და იტყოდიან:⁴^*
Line: 6     "ნელსაცხებელ.⁵^* Page of Manuscript: 83R განახლებულ არს სახელი წმიდაჲ
Line: 7     შენი, მეუფეო ქრისტე ღმერთო ჩუენო". მღდელთმოძღუარმან სახელ-სდვას⁶^*
Line: 8     კაცსა მას. ეცხების საბეჭდავი სულისა წმიდისაჲ სახელითა მამისაჲთა
Line: 9     და⁷^* ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა. მერმე კუალად ესე ლოცვაჲ
Line: 10     წართქუას: "უფალო ღმერთო ჩუენო, რომელმან ღირს-ჰყავ⁸^* სრულად
Line: 11     მონად შენდა ძმაჲ ესე _სახელ-სდვას⁹^* მართლმადიდებლობისა სარწმუნოებითა
Line: 12     შენითა და აღბეჭდვითა წმიდისა მის¹⁰^* მიჰრონისაჲთა,¹¹^* შენ
Line: 13     მეუფეო ყოველთაო, ჭეშმარიტი სარწმუნოებაჲ შენი გულსა მისსა დაამტკიცე
Line: 14     და აღაორძინე იგი¹²^* სიმართლითა და ყოვლითა¹³^* მადლითა შენითა
Line: 15     შეამკვე, რამეთუ კურთხეულ არს დიდებულ ყოვლად პატიოსანი და¹⁴^*
Line: 16     დიდად შუენიერი სახელი შენი მამისა და ძისა და წმიდისა სულისაჲ¹⁵^*
Line: 17     აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ"¹⁶^*. და¹⁷^* ამისა¹⁸^* შემდგომად
Line: 18     აზიაროს და ამცნოს, რაჲთა მეშჳდედ¹⁹^* დღემდე²⁰^* ჴორცი არა ჭამოს, Page of Manuscript: 83V
Line: 19     არცა პირი დაიბანოს, არამედ, ვითარცა ახალ მონათლენი, ესრეთ იყოს
Line: 20     მას შჳდეულისა²¹^* და²²^* ეზიარებოდის და მერვესა დღესა მღდელმან მოიღოს²³^*
Line: 21     წყალი²⁴^*, ჴელითა²⁵^* განბანოს პირი მისი და თქუას: განათლებულ
Line: 22     ხარ, განწმენდილ ხარ, განბანილ ხარ სახელითა მამისაჲთა²⁶^*, ძისაჲთა
Line: 23     და²⁷^* სულისა წმიდისაჲთა აწ და²⁸^* მარადის და უკუნითი უკუნისამდე,
Line: 24     ამენ".

Line: 25        ხოლო პავლუკიანნი და მანიქეველნი და ევნომიანელნი, რომელნი
Line: 26     ერთითა წყლად შთაყოფითა ნათელ-სცემენ, და მონტანელნი იგი ბილწნი
Line: 27     და საბელიანოზნი²⁹^*, რომელი მამა-ძეობასა ქადაგებენ და სხუათა მრავალთა
Line: 28     ბოროტთა იქმან და სხუანი იგი ბოროტნი მწვალებელნი, ვითარ³⁰^*
Line: 29     არიან კუკუბრიკნი³¹^* და მსგავსნი მათნი³²^* ამათ ესევითართაგანნი, რომელნიცა
Line: 30     მოიქცენ, ვითარცა წარმართთა შევიწყნარებთ და Page of Manuscript: 84R პირველსა
Line: 31     დღესა ვიქმთ მათ³³^* ქრისტეანედ, და მესამესა დღესა ლოცვათა
Page: 74   Line: 1     მათ კათაკუმეველთასა და შეფიცებისათა წარვიტყჳთ მათ ზედა შებერვითა
Line: 2     სამგზის პირსა და სასმენელთა და ვასწავებთ სარწმუნოებასა მართალსა
Line: 3     და უწესებთ მისლვად ზედაჲს-ზედა¹^* ეკლესიად²^* და სმენად
Line: 4     წმიდათა წერილთა და მერმე ნათელს³^* ვსცემთ⁴^* სრულებით. ესე არს
Line: 5     წესი და განგებაჲ მათ ზედა, რომელნი წვალებისაგან მართლმადიდებლობად
Line: 6     მოიქცენ.⁵^*

Paragraph: 81
Page: 74
Line: 7        პ^ა. რომელთა წმიდისა ნათლის-ღებისა მიერ ქრისტე შეუმოსიეს⁶^*,
Line: 8     ბაძვაჲ თანა-აც მისისა მის მოქალაქობისაჲ, რომელ აღასრულა, ოდეს-იგი
Line: 9     ქუეყანად მოვიდა და კაცთა შორის იქცეოდა, რამეთუ ესე არს აღთქუმაჲ
Line: 10     და აღსარებაჲ⁷^* ნათლის-ღებისა ჟამსა.

Line: 11        აწ უკუე რომელნი ოქროსა შესწმასნიან⁸^* თმათა თანა თავისა მათისათა Page of Manuscript: 84V
Line: 12     და სხუათა უწესოთა და უზომოთა⁹^* სამკაულთა მოიპოებენ,
Line: 13     სავნებელად სხუათა უძრულთა¹⁰^* სულთა¹¹^*, ესევითართა მათ ამცნონ
Line: 14     და ამხილონ მღდელთმოძღუართა უწესობისა მისგან ჯმნად და სულიერითა
Line: 15     მოქალაქობითა ყოფად, რაჲთა არა ყოვლითურთ ნივთთა მათ
Line: 16     ამაოებისათა შემრსჭუალულ¹²^* იყვნენ გონებანი მათნი, არამედ უოხჭნოსა¹³^*
Line: 17     მას და სანატრელსა ცხორებასა¹⁴^* მის საუკუნოჲსასა იწურთიდენ
Line: 18     მარადის და შიშით ჰმსახურებდენ¹⁵^* უფალსა მოქალაქეობითა სიწმიდისაჲთა,
Line: 19     რაჲთა ესრეთ მიეახლებოდინ¹⁶^* ღმერთსა, რაოდენცა¹⁷^* შესაძლებელ
Line: 20     არს¹⁸^* და უმეტესად შინაგანსა მას კაცსა შეამკობდენ სათნოებითა,
Line: 21     ვიდრე-ღა გარეშესა ცუდითა სამკაულითა, რაჲთა არარაჲ¹⁹^* იყოს მათ
Line: 22     თანა ნაწილი მტერისაჲ, Page of Manuscript: 85R არამედ ქრისტემან დაიმკჳდროს მათ შორის
Line: 23     თანა მამით და სულით წმიდითურთ აწ²⁰^* და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე,
Line: 24     ამენ.

Paragraph: 82
Page: 74
Line: 25        პ^ბ. ესეცა გუეუწყა, ვითარმედ ქუეყანასა მას სომხეთისასა²¹^* საკლველთა
Line: 26     დაჰკლვენ²²^* და ოდეს-იგი დაჰკლვიდენ, ლოცვითა წარიტყჳს მღდელი
Line: 27     ზუარაკსა მას ზედა ანუ ცხოვარსა²³^* და ჴორცსა მას შეიღებენ
Line: 28     ეკლესიად და მისცემენ მღდელთა ნაწილსა წესისა მისებრ²⁴^* ძუელისა
Line: 29     რჩულისა²⁵^*, ვითარცა იქმოდეს ჰურიანი, ხოლო ესე წესი გარეშე არს²⁶^*
Line: 30     წესთაგან კათოლიკე ეკლესიისა²⁷^*. ამისთჳს განჩინებით ვამცნებთ, რაჲთა
Line: 31     წესი ესე მოისპოს.

Page: 75
Line: 1        ხოლო უკუეთუ ვინ საჴსენებელსა გარდაიჴდიდეს წმიდათასა ანუ
Line: 2     შესუენებულთასა, მიიღოს ეკლესიას¹^* ზეთი და²^* საკუმეველი³^* და სანთელი
Line: 3     და სეფე ზედაშე და თესლი და თესლისა კურთხევად წართქუას
Line: 4     მღდელმან Page of Manuscript: 85V და განუყოს შემოკლებულთა მათ სეფისა განატეხი და
Line: 5     თესლი და საძღუნელი⁴^* და ესე კმა იყავნ ეკლესიასა შინა.

Line: 6        ხოლო საკლველსა თუ დაჰკლვიდეს⁵^*, ლოცვათა წართქუმაჲ საკლველსა
Line: 7     ზედა არა⁶^* განწესებულ არს, არამედ თჳთ იგი, რომელი დაჰკლვიდეს,
Line: 8     მადლობაჲ თქუას და დაკლას, გინათუ ცხოვარი იყოს, გინათუ
Line: 9     ზროხაჲ და⁷^* დაკლას იგი გარეშე საზღვარსა ეკლესიისასა და ჴორცი
Line: 10     იგი გინათუ მგბარი,⁸^* განათუ უმგბარი⁹^* განუყოს გლახაკთა,
Line: 11     ანუ ტაბლასა დააგოს¹⁰^* და წოდებულნი ისტუმრნეს გარეშე ეკლესიისა.
Line: 12     და მღდელთა თუ ნაწილსა მისცემდეს, სახლსა¹¹^* წარსცეს, რომელიცა
Line: 13     ჯერ უჩნდეს საჴსენებელის¹²^* მოქმედსა მას, ხოლო რომელნი ამას წესსა
Line: 14     გარდაჰჴდენ და ძუელისა¹³^* Page of Manuscript: 86R შჯულისა წესთა¹⁴^* იქმოდინ, უზიარებლობაჲ
Line: 15     დაესაჯოს.

Paragraph: 83
Page: 75
Line: 16        პ^გ. რომელმან უღელი¹⁵^* ებისკოპოსობისაჲ მიიღოს, ჯერ-არს მისდა,
Line: 17     რაჲთა იყოს კაცი საღმრთოჲ და უბრალოჲ¹⁶^*, სრული¹⁷^* ყოვლითავე სათნოებითა
Line: 18     და ყოვლითავე მეცნიერებითა სულიერთა საქმეთაჲთა სავსე.
Line: 19     და წესისაებრ კათოლიკე ეკლესიისა თანა-აც სლვად სახიერ და¹⁸^* ულალველ,
Line: 20     ვითარცა მოძღუარი იგი ეკლესიათაჲ, წმიდაჲ მოციქული პავლე
Line: 21     იტყჳს: "უკუეთუ ვისმე ებისკოპოსობის უნდეს, კეთილისა საქმესა გული
Line: 22     ეტყჳს." ჯერ-არს უკუე ებისკოპოსისაჲ, რაჲთა უბრალო¹⁹^* იყოს ერთის²⁰^*
Line: 23     ცოლის²¹^* ქმარ. რაჲ არს ერთის²²^* ცოლის²³^* ქმარ²⁴^*, ესე იგი არს: უკუეთუ
Line: 24     ექორწინოს და ყოფილ იყოს ერთის²⁵^* ცოლის²⁶^* ქმარ და დაქურივებულ
Line: 25     იყოს, არა დაეყენების Page of Manuscript: 86V მღდელთმოძღურობისაგან. უკუეთუ კულა
Line: 26     ორგზის ექორწინოს, არა მოვალს მღდელობად. ამისთჳს თქუა: ერთის²⁷^*
Line: 27     ცოლის²⁸^* ქმარ, ფრთხილ²⁹^*, წმიდა, შემკულ³⁰^*, უცხოთმოყუარე³¹^*, სწავლულ,
Line: 28     ნუ მოღჳნე³²^*, ნუ მოლაღე, არამედ სახიერ³³^*, ულალველ, ნუ ვეცხლისმოყუარე,
Line: 29     თჳსისა სახლისა კეთილად განმგებელ, რომელ არს სამწყსოჲ
Line: 30     იგი პირმეტყუელი და შემდგომი ამისი. კეთილად უკუე განაწესა
Line: 31     ნეტარმან მან საზომი³⁴^* ებისკოპოსობაჲ. ამას წესსა³⁵^* ზედა უჴმს მღდელთმოძღუართა
Page: 76   Line: 1     ყოფად.¹^* ეგრეთვე ხუცესთა და დიაკონთა თანა-აც ბაძვად
Line: 2     ებისკოპოსისა თჳსისა კეთილთა საქმეთა ზედა.

Line: 3        მღდელი, რომელი შესწირვიდეს უსისხლოსა მას²^* მსხუერპლსა,
Line: 4     პირველად თჳსთა ბრალთათჳს და მერმე ერისთჳს, Page of Manuscript: 87R ^#^* ევედრებოდენ
Line: 5     ღმერთსა, რამეთუ³^* ჯერ-არს დიდითა შიშითა და⁴^* კრძალულებითა აღსრულებად
Line: 6     წმიდისა ჟამისწირვისა სიწმიდითა გულისაჲთა და ლმობიერებითა
Line: 7     დიდითა შემოსად შესამოსელი იგი მღდელობისაჲ: კუართი და ოლარი⁵^*
Line: 8     და სარტყელი და ზეწარი და დაგებად წმიდისა მის შესაწირავისა შემსგავსებულად
Line: 9     ერისა მის, რომელსა ეგულებოდის⁶^* ზიარებად, ხოლო აზიაროს⁷^*
Line: 10     რაჲ ერი იგი, უკუეთუ დარჩეს სიწმინდე⁸^*, მეტად ნუმცა იკადრებს
Line: 11     მარტოდ აკრებად, რეცა ნაყროვნებით მეტად თუ იყოს, არამედ სხუათაცა
Line: 12     მოუწოდოს და აზიაროს და მერმე წმიდაჲ იგი ბარძიმი⁹^* მორღუნას
Line: 13     ორგზის ზედაშითა და ერთგზის წყლითა, უკუეთუ კულა ნაკლულევანად¹⁰^*
Line: 14     აქუნდეს¹¹^* ზედაშე, ერთგზის უეჭუელად Page of Manuscript: 87V მორღუნას ზედაშითა
Line: 15     და მეორედ წყლითა და ნარღუენი იგი შესუას, რაჲთა არასადა წარწყმდეს
Line: 16     ნაბერწყალთაგან სიწმინდისათა¹²^*. ანუ ფეშხუემისაგან¹³^*, ანუ ბარძიმისა¹⁴^*
Line: 17     და ყოველივე წესიერად და შიშით და წმიდად აკრიბოს¹⁵^* ბარძიმ-ფეშხუემი¹⁶^*¹⁷^*
Line: 18     და ყოველივე სამსახურებელი წმიდისა ჟამისწირვისაჲ,
Line: 19     და მერმე ჴელნი დაიბანნეს, რაჲთა არა ჴელითა მით, რომლითა შეხებულ
Line: 20     არნ¹⁸^* წმიდათა მათ საიდუმლოთა¹⁹^*, განუბანელად საჭმელთა განხრწნადთა
Line: 21     და სხუათა ჴორციელთა საქმეთა ერეოდის და მერმე აღიძუარცოს
Line: 22     შესამოსელი იგი სამღდელოჲ და მადლობაჲ მისცეს უფალსა და
Line: 23     მიიღოს სარღუნელი²⁰^* და ევლოგიაჲ სეფისკუერისაჲ. მამის წესსა²¹^* ზედა
Line: 24     აღასრულებდენ ხუცესნი და Page of Manuscript: 88(12)R დიაკონნი მსახურებასა მღდელობისა
Line: 25     მათისასა. და დიაკონი²²^* თუ უდიაკონებდეს²³^* წმიდასა ჟამისწირვასა,
Line: 26     შესამოსელი იგი მთავარდიაკონობისა მისისაჲ შეიმოსენ²⁴^* და წესიერად
Line: 27     აღასრულენ დიაკონობაჲ მისი, რაჲთა მადლი კეთილი²⁵^* მიიღოს
Line: 28     უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსგან²⁶^*.

Page: 77
Line: 1        გუესმა, თუ ქუეყანასა მას სომხეთისასა თჳნიორ შესამოსლისა ხუცესნი
Line: 2     აღასრულებენ წირვასა თჳსითავე შესამოსლითა და ესე დიდი
Line: 3     წვალებაჲ არს სხუათავე თანა ცთომათა. და აწ ჩუენ ვამცნებთ, უკუეთუ
Line: 4     ვინმე იკადროს მართლმადიდებელმან მღდელმან ანუ დიაკონმან
Line: 5     თჳნიერ შესამოსლისა ჟამისწირვაჲ, განიკანონოს და დაეყენოს ჟამისწირვისაგან,
Line: 6     ვიდრემდის მოიგოს წესიერებაჲ. და ებისკოპოსმან პირველადვე
Line: 7     იხილოს მისი სტიქარი, უღელი და ზეწარი და ეგრეთ ჴელნი დასხნეს,
Line: 8     რამეთუ მთავარნიცა ამის სოფლისანი პირველად იხილვენ საჭურველსა
Line: 9     და ეგრეთ მჴედრად განაწესებენ, რამეთუ უჭურველი მჴედარი შეურაცხ
Line: 10     არს მტერთაცა და მოყუარეთა.¹^*

Line: 11        და შემდგომად ჟამისწირვისა ვამცნებთ²^* ხუცესთა და დიაკონთა,
Line: 12     რაჲთა ეკრძალნენ³^* მეტისა⁴^* ღჳნისა სუმად, რამეთუ არაოდეს ჯერ-არს
Line: 13     მღდელთა და დიაკონთა მეღჳნობაჲ. ხოლო უმეტესად დღესა მას, რომელსა
Line: 14     ჟამი ეწიროს,⁵^* ყოვლადვემცა ნუ იკადრებენ მეტისა ღჳნისა სუმად, რაჲთა
Line: 15     არა საბრჴესა⁶^* მტერისასა⁷^* შთავარდენ, არამედ ყოვლით კერძო კრძალულებითმცა⁸^*
Line: 16     იქცევიან⁹^*, ვითარცა მსახურნი ქრისტესნი უბიწოდ და
Line: 17     უბრალოდ, Page of Manuscript: 88(12)V რაჲთა სათნო ეყვნენ მეუფესა და უფალსა თჳსსა.

Paragraph: 84
Page: 77
Line: 18        პ^დ. წმიდათა მამათა თითოეულისა¹⁰^* კრებისათა აღწერნეს კანონნი
Line: 19     შეცოდებულთათჳს,¹¹^* და უმეტეს¹²^* ყოველთა თითოეულისა ცოდვისათჳს
Line: 20     ღმერთშემოსილმან მამამან ჩუენმან ბასილი კესარიელ მთავარებისკოპოსმან,
Line: 21     სუეტმან მან ეკლესიათამან¹³^* განაწესა ჟამი სინანულისაჲ, ვითარცა
Line: 22     ღმერთმან გულსავსე-ყო და ვითარცა პირველთა მამათაგან ესწავლა¹⁴^*, აწ
Line: 23     უკუე ჩუენცა კანონთა მათ დავამტკიცებთ¹⁵^* და თანა-ვეწამებით საკურნებელად,
Line: 24     რომელთა ენებოს მოქცევაჲ და სინანული, ვითარცა ნეტარი
Line: 25     იგი და ყოვლითა სიბრძნითა და მეცნიერებითა¹⁶^* საღმრთოჲთა სავსე¹⁷^*
Line: 26     ბასილი იტყჳს:

Paragraph: 85
Page: 77
Line: 27        პ^ე. რომელმან ნეფსით¹⁸^* თჳსით განზრახვით¹⁹^* კაცი მოკლას და მერმე
Line: 28     მოვიდეს სინანულად და აღსაარებად²⁰^*, Page of Manuscript: 89R ოც წელ უზიარებელ
Line: 29     იყოს წმიდათა ქრისტეს საიდუმლოთა²¹^*, უხრწნელსა მას და ცხოველსმყოფელსა
Line: 30     ჴორცსა და სისხლსა ქრისტესსა²²^*, ხოლო ოცი იგი წელი²³^*
Page: 78   Line: 1     სინანულისა მისისაჲ¹^* ესრეთ განეწესოს: ოთხ წელ თანა-აც შეტირებაჲ,
Line: 2     ესე-იგი არს, რაჲთა დგეს გარეშე კართა ეკლესიისათა და შემავალთა
Line: 3     ეკლესიად მორწმუნეთა ევედრებოდის ლოცვად მისთჳს და აღიარებდეს
Line: 4     ცოდვასა მას თჳსსა, ხოლო შემდგომად ოთხისა მის
Line: 5     წლისა მსმენელთა თანა დაეწესოს²^*, რომელნი-იგი³^* დგანან ეზოსა
Line: 6     შინა ეკლესიისასა⁴^* წინაშე სამეუფოთა ბჭეთა და ისმენენ⁵^* წმიდათა
Line: 7     წერილთა საკითხავსა სამოციქულოთა⁶^*, გინა საწინაწარმეტყუელოთა⁷^*
Line: 8     და ჴმასა წმიდისა სახარებისასა, და ხუთ წელ მათ თანა დგეს და შჳდ
Line: 9     წელ ქუედავრდომით Page of Manuscript: 89V მვედრებელთა თანა განვიდოდის, რომელნი-იგი
Line: 10     დგანან შინაგან ბჭეთა ეკლესიისათა. და ოდეს დიაკონმან ჴმა-ყოს: "კათაკუმეველნი
Line: 11     განვედით!" განვლენ ეკლესიით. და ოთხ წელ დადგეს მორწმუნეთა⁸^*
Line: 12     თანა ვიდრე აღსრულებამდე ჟამისწირვისა. გარნა არა ეზიარებოდის,
Line: 13     ხოლო ოდეს წესი ესე და კანონი აღასრულოს, მერმე ღირს იქნას
Line: 14     ზიარებასა სიწმიდისასა⁹^*.

Paragraph: 86
Page: 78
Line: 15        პ^ვ. რომელსა არა თჳსითა ნებითა, არამედ უნებელად შეემთხჳოს
Line: 16     კაცის კლვაჲ, ათ წელ უზიარებელ იყოს წმიდათა მათ საიდუმლოთა,
Line: 17     ხოლო ათი იგი წელი სინანულისა მისისაჲ ესრეთ განეწესოს: ორ წელ
Line: 18     შესტიროდის, სამ წელ მსმენელთა თანა დაეწესოს, ოთხი წელი¹⁰^* ქუედავრდომით
Line: 19     აღასრულოს, ერთსა წელიწადსა მორწმუნეთა თანა დადგეს
Line: 20     აღსასრულამდე¹¹^* Page of Manuscript: 90R ჟამისწირვისა და¹²^* მერმეცა შეიწყნარების
Line: 21     ზიარებად.¹³^*

Paragraph: 87
Page: 78
Line: 22        პ^ზ. ხოლო განყოფილებაჲ მრავალი არს ნებსითთა¹⁴^* და უნებლიეთთა¹⁵^*
Line: 23     კაცის კლვათაჲ. და ჯერ-არს ამისთჳსცა უწყებაჲ, ვითარცა ნეტარი¹⁶^*
Line: 24     ბასილი განაწესებს: არს უკუე სრულიად უნებელი და გარეშე გონებისა
Line: 25     და განზრახვისა¹⁷^* მოქმედისა მის, უკუეთუ სტყორცოს ქვაჲ ანუ
Line: 26     შეშაჲ ძაღლისა მიმართ ანუ ხისა მიმართ ჩამოსაყრელად ნაყოფისა მის¹⁸^*
Line: 27     და მიემთხვოს ქვაჲ იგი ანუ ძელი კაცსა¹⁹^* უცნაურად მტყორცნებელისა
Line: 28     მის²⁰^* და მოკუდეს კაცი იგი ქვისა მისგან ანუ ძელისა, არს ესე²¹^* უნებელი
Line: 29     განსაცდელი, რამეთუ განზრახვაჲ²²^* და ნებაჲ მტყორცებელისა მის
Line: 30     იყო მჴეცისა მიმართ ოტებად მისა²³^* ანუ ხისა მიმართ ჩამოყრად ნაყოფისა,
Line: 31     ხოლო მიემთხჳა Page of Manuscript: 90V იშობრივ²⁴^* კაცსა მას და მოაკუდინა²⁵^* და არს
Line: 32     ჭეშმარიტად²⁶^* უნებელი²⁷^*. არს კუალად უნებელი კაცისა კლვაჲ, უკუეთუ
Page: 79     ვინ წუართოს მონაჲ თჳსი ანუ მოწაფე შოლტითა, გინა¹^* კურთხითა Line: 1     არა ფიცხლითა, და შეემთხჳოს მას სიკუდილი, ხოლო მან არა გულისსტყჳთა
Line: 2     მოკლვისაჲთა სცა მრწემსა²^* მას, არამედ მოქცევად მისა³^* უწესობისაგან
Line: 3     და არა უზომოდ ქმნა გუემაჲ მისი, არამედ განსაწურთელად
Line: 4     ოდენ. დაღაცათუ შეემთხჳა⁴^* მას სიკუდილი, უნებლიეთი არს და⁵^* არა
Line: 5     ნებსითი⁶^*, უნებელთა კაცისკლვათა თანა შეჰრაცხეს⁷^* ესეცა: უკუეთუ
Line: 6     შეემთხჳოს ვიეთმე შფოთი ურთიერთას⁸^* და მიამთხჳოს, გინათუ⁹^* არგნითა,
Line: 7     ანუ მჯიღითა და მოკლას, რამეთუ გულისსიტყუაჲ მისი იყო¹⁰^*,
Line: 8     რაჲთა ატკივნოს და Page of Manuscript: 91R მოწყლას, არა თუ რაჲთა სრულიად მოკლას,
Line: 9     ხოლო შეემთხჳა სიკუდილი, არამედ ესე საქმე მახლობელ არს ნეფსითსა¹¹^*
Line: 10     კაცისკლვასა, რამეთუ რომელმან ესრეთ რისხვით და გულისწყრომით
Line: 11     ურიდად სცა, ემხილების მას, ვითარმედ ფრიად ძლეულ იყო გულისწყრომისაგან.
Line: 12     ეგრეთვე მსგავსად არს რომელმან გასტყორცოს¹²^* ქვაჲ,
Line: 13     ანუ შეშაჲ მიმთხუევად მეორისა და არა არნ გონებაჲ მისი,
Line: 14     რაჲთამცა მოკლა, არამედ რაჲთა ავნოს ოდენ, ხოლო შეემთხჳა,
Line: 15     ანუ ფიცხლად ტყორცებითა, ანუ სიმძიმითა ქვისა მის გინა
Line: 16     შეშისაჲთა, ანუ საკრძალავსა ადგილსა მიმთხუევითა, სიკუდილი კაცისაჲ
Line: 17     მის უნებლიეთთა კაცის კლვათა თანა შერაცხილ არს. არამედ ესეცა ნეფსითსა¹³^*
Line: 18     მიეახლების. ხოლო რომელმან აღიღოს მახჳლი და ესრეთ ჴელ-ყოს
Line: 19     შურისგებად, Page of Manuscript: 91V არარაჲ აქუს მას ნუგეშისცემაჲ, არცა სიტყჳსგებაჲ,
Line: 20     რაჲთამცა თანა წარჰჴდა ნეფსითსა კაცის კლვასა. გინათუ ჴელის-ჴელ
Line: 21     სცეს მახჳლითა ვითარითაცა, გინათუ შეტყორცებით¹⁴^* მოწყლას,¹⁵^* ანუ
Line: 22     ჴელცულითა, ანუ მაზრაკითა, ანუ ისრითა და მოიკლას¹⁶^* წყლული იგი,
Line: 23     ნეფსითი¹⁷^*არს კაცის კლვაჲ ესე.

Line: 24        არიან¹⁸^* კუალად სრულიად¹⁹^* ნეფსითნი კაცის კლვანი, რომელთა
Line: 25     შინა იჭჳ²⁰^* არცა ერთი არს: კაცის კლვანი იგი ავაზაკთანი, და მბრძოლთანი,²¹^*
Line: 26     რომელნი მივლენ ტყუენვად და ჴოცად,²²^* რამეთუ ავაზაკნი ანგაჰრებისათჳს²³^*
Line: 27     და მიხუეჭისა უცხოთა საფასეთა მოჰკლვენ კაცთა უბრალოთა
Line: 28     და მბრძოლნი მივლენ ტყუენვად და მოსრვად, არცა შეშინებისათჳს,²⁴^*
Line: 29     არცა წურთისათჳს, არამედ მოწყუედად Page of Manuscript: 92R წინააღმდგომთა
Line: 30     მათთა და არიან კაცის კლვანი იგი ნეფსითნი და²⁵^* განზრახვითნი.²⁶^*

Page: 80
Line: 1        და კუალად უკუეთუ ვინ¹^* წამალი ვის²^* შეასუას სასიკუდინე,³^* კაცისმკვლელი
Line: 2     არს ნეფსითი და ბოროტი.⁴^* დაღაცათუ არა გულისსიტყჳთა
Line: 3     მოკლვისაჲთა შეასუას ვინ წამალი, არამედ⁵^* სხჳსა რაჲსმე⁶^* პირისათჳს
Line: 4     უწესოჲსა და შეემთხჳოს სიკუდილი, ნეფსითთა⁷^* კაცის კლვათა თანა
Line: 5     შეგჳრაცხიეს იგი.

Line: 6        ვითარ იქმან დედანი მრავალგზის შეასუმენ წამალსა მამაკაცსა,
Line: 7     რაჲთა სიყუარული ტრფიალებისაჲ შეუქმნან მათა⁸^* მიმართ და შეემთხჳის
Line: 8     ამისგან სიკუდილი, ხოლო დაღაცათუ არა მოსაკლავად შეასუა წამალი
Line: 9     იგი დედაკაცმან მან, არამედ სიყუარულისა აღმაორძინებელად, Page of Manuscript: 92V
Line: 10     გარნა ვინაჲთგან გულისსიტყუაჲ იგი უჯეროჲ იყო და საეშმაკოჲ, უკუეთუ
Line: 11     შეემთხჳოს სიკუდილი, ნეფსითთა⁹^* კაცის კლვათა თანა არს.

Line: 12        და კუალად: რომელნი-იგი მისცემენ წამალთა ჩჩჳლის მკლველთა
Line: 13     საშოსა შინა, კაცისმკლველნი არიან მიმცემელნი იგი წამლისანი და მიმღებელნი¹⁰^*
Line: 14     მისნი, რამეთუ მრავალგზის არა ხოლო თუ ჩჩჳლნი იგი,
Line: 15     არამედ თჳთ იგინიცა დედანი, რომელთა სჳან¹¹^* წამალი იგი, შეემთხჳის¹²^*
Line: 16     სიკუდილი და იქმნიან მკლველ თავთა თჳსთა. და სხუანი მრავალნი სახენი
Line: 17     არიან ნეფსითთა¹³^* და უნებლიეთთა კაცის კლვათანი, რომელნი-იგი
Line: 18     განაწესნენ¹⁴^* გულისჴმის-მყოფელთა მოძღუართა, და შემსგავსებული
Line: 19     კანონი¹⁵^* მისცენ, გინათუ ნეფსით¹⁶^* იყოს, გინათუ¹⁷^* თუ უნებლიეთი.¹⁸^*

Paragraph: 88
Page: 80
Line: 20        პ^ჱ. რომელმან იმრუშოს ქმრის ცოლთა¹⁹^* თანა, Page of Manuscript: 93R ათხუთმეტ
Line: 21     წელ უზიარებელ იყოს წმიდათა საჲდუმლოთა²⁰^*: ოთხ წელ შესტიროდის,
Line: 22     ხუთ წელ მსმენელთა თანა დაეწესოს, ოთხ წელ დავრდომით²¹^* აღასრულოს,
Line: 23     ორ წელ მორწმუნეთა თანა დადგეს²²^* და მერმე-ღა²³^* ღირს იქმნას
Line: 24     ზიარებასა.²⁴^*

Paragraph: 89
Page: 80
Line: 25        პ^თ. რომელმან ისიძვოს, შჳდ წელ უზიარებელ იყოს წმიდათა საჲდუმლოთა:
Line: 26     ორ წელ შესტიროდის, ორ წელ მსმენელთა თანა იყოს, ორ წელ
Line: 27     დავრდომით აღასრულოს, ერთ წელ მორწმუნეთა თანა დადგეს²⁵^*
Line: 28     და²⁶^* მერვესაღა წელსა შეიწყნარონ ზიარებად.²⁷^*

Paragraph: 90
Page: 80
Line: 29        ჟ^. რომელმან მონაზონებისა გინა ენკრატისობისა აღთქუმაჲ უარყოს,
Line: 30     ჟამი იგი მრუშებისა ცოდვისაჲ აღასრულოს. სინანულად თუ მოიქცეს
Line: 31     და წესი თჳსი მიიღოს და ვითარცა მის ცოდვისათჳს წერილ არს,
Line: 32     ეგრეთ განეწესოს მის²⁸^* ზედაცა Page of Manuscript: 93V .

Paragraph: 91
Page: 80
Page: 81
Line: 1        ჟ^ა. მპარავმან უკუეთუ თავით თჳსით აღიაროს, ერთსა წელსა უზიარებელ
Line: 2     იყოს. უკუეთუ კულა შესწამონ სხუათა და ამხილონ, ორ წელ
Line: 3     განიკანონოს¹^* დავრდომით და თანა-დგომით და მერმე ეზიაროს.

Paragraph: 92
Page: 81
Line: 4        ჟ^ბ. რომელმან უშუერებაჲ²^* იგი მამათმავლობისაჲ³^* აჩუენოს,⁴^* ჟამი
Line: 5     იგი მემრუშეთა უშჯულოებისაჲ⁵^* მიეცეს მას სინანულად, ვითარ-იგი მუნ
Line: 6     განწესებულ არს.

Paragraph: 93
Page: 81
Line: 7        ჟ^გ. რომელმან პირუტყუთა თანა ურჩულოებაჲ⁶^* თჳსი აღასრულოს
Line: 8     და აღიაროს,⁷^* იგივე ჟამი⁸^* მემრუშეთაჲ დაიმარხოს⁹^* სინანულად.

Paragraph: 94
Page: 81
Line: 9        ჟ^დ. ცრუდ მფიცავი ათ წელ უზიარებელ იყოს: ორ წელ შესტიროდის,
Line: 10     სამ წელ მსმენელთა თანა იყოს, ოთხ წელ დავრდომით აღასრულოს,
Line: 11     ერთ წელ თანა დადგეს¹⁰^* და მერმე ღირს იქმნას ზიარებასა. Page of Manuscript: 94R

Paragraph: 95
Page: 81
Line: 12        ჟ^ე. რომელმან გრძნებაჲ და მწამლველობაჲ აღიაროს, კაცის კლვისა
Line: 13     კანონი აღასრულოს, ვითარცა მუნ განწესებულ არს.

Paragraph: 96
Page: 81
Line: 14        ჟ^ვ. საფლავის¹¹^* მჭკუერველი ათ წელ უზიარებელ იყოს: ორ წელ
Line: 15     შესტიროდის,¹²^* სამ წელ მსმენელთა თანა იყოს, ოთხ წელ დავრდომით
Line: 16     აღასრულოს, ერთ წელ თანა დადგეს¹³^* და მერმე ღირს იქმნეს ზიარებასა.

Paragraph: 97
Page: 81
Line: 17        ჟ^ზ. ძმაჲ თუ დასა თანა აღერიოს, კაცის კლვისა კანონსა თანამდებ
Line: 18     არს.

Line: 19        ხოლო მამის ძმისწულთა ქორწინებაჲ თუ¹⁴^* გამოჩნდეს, კანონი ზემოწერილი
Line: 20     არს.

Line: 21        ესევითარნი ქორწინებანი ყოველნი და-მცა-ჴსნილ არიან.

Paragraph: 98
Page: 81
Line: 22        ჟ^ჱ. რომელმან თჳნიერ ჭირისა ქრისტე უარყოს და შეურაცხ-ყოს
Line: 23     საიდუმლოჲ იგი ცხორებისაჲ, ყოველთა დღეთა ცხორებისა მისისათა
Line: 24     თანა-აც შეტირებაჲ და აღსაარებაჲ, ხოლო ჟამსა მას Page of Manuscript: 94V აღსრულებისა
Line: 25     და სოფლით განსლვისასა ღირს იქმნას ზიარებასა წმიდათა საიდუმლოთასა
Line: 26     სარწმუნოებითა კაცთმოყუარისა¹⁵^* ღმრთისაჲთა.

Line: 27        ხოლო რომელნი პყრობილად წარიყვანნეს წარმართთაგან და ძნელოვანი¹⁶^*
Line: 28     ჭირი შეემთხჳა¹⁷^* სატანჯველთაგან და ვერ თავს-ისხნეს და ვერცა
Line: 29     მოითმინნეს ტკივილნი იგი და გუემით მივიდეს უარისყოფად, სამ წელ
Line: 30     შესტიროდინ გარეშე ეკლესიისა, ორ წელ მსმენელთა თანა იყვნენ, სამ
Line: 31     წელ დავრდომით აღასრულონ და ესრეთ შეიწყნარნენ¹⁸^* ზიარებად.

Line: 32        ხოლო ყოველნივე ზემოწერილნი ბრალეულნი და კანონსა ქუეშე
Line: 33     მყოფნი, უკუეთუ პირველ კანონისა მის აღსრულებისა აღსასრულად მიიწინენ,¹^*
Page: 82   Line: 1     ეზიარნენ წმიდათა საიდუმლოთა, Page of Manuscript: 95R ვითარცა ზემოწერილ არს,
Line: 2     რაჲთა არა წარვიდენ თჳნიერ საგზლისა მის განმაცხოველებელისა შორიელსა
Line: 3     მას მგზარობასა²^* სიკუდილისასა. უკუეთუ კულა შემდგომად
Line: 4     ზიარებისა კუალად მოიქცეს და მიეცეს³^* სიმრთელე, კუალად⁴^* წესი
Line: 5     კანონისა თჳსისაჲ⁵^* აღასრულოს: ლოცვასა მორწმუნეთა თანა დადგეს, ხოლო
Line: 6     ზიარებასა ჟამსა თჳსისა კანონისა აღსრულებისასა მოემთხჳოს⁶^* წესისაებრ
Line: 7     მამათა მიერ განჩინებულისა.⁷^*

Line: 8        ხოლო რომელმან მწამლველობაჲ ვისთჳსმე შემზადოს,⁸^* მამაკაცმან
Line: 9     გინა დედაკაცმან, და მივიდეს გრძნეულთა და მწამლველთა თანა, უკუეთუ
Line: 10     ეშმაკთა უზოროს და ეშმაკთა ხადოდის,⁹^* ყოველთა დღეთა ცხორებისათა¹⁰^*
Line: 11     უზიარებელ იყოს და ჟამსა სიკუდილისასა¹¹^* ეზიაროს. უკუეთუ კულა Page of Manuscript: 95V
Line: 12     წამალი ოდენ შეასუას, კაცის კლვისა კანონი აღასრულოს.

Paragraph: 99
Page: 82
Line: 13        ჟ^თ. ხოლო ამასცა ვიტყჳთ: უკუეთუ ზემოწერილთა მათ ცოდვათა
Line: 14     მოქმედნი მოვიდენ აღსაარებად და იპოვნენ ვიეთნიმე მათგანნი,¹²^* მოსწრაფენი
Line: 15     და ლმობიერნი და მოღუაწებითა კეთილითა და ცრემლითა მჴურვალითა
Line: 16     აღიარებდენ და ინანდენ ბრალთა მათთა, რომელ-იგი¹³^* რწმუნებულ
Line: 17     იყოს კაცთმოყუარისა ღმრთისა¹⁴^* მიერ წინამძღურობად¹⁵^* და შეკრვად
Line: 18     და განჴსნად, უკუეთუ მიხედნეს¹⁶^* ფრიადსა მას ლმობიერებასა შეცოდებულისასა
Line: 19     და შეამოკლოს ჟამი იგი კანონისაჲ, არა საბრალობელ არს
Line: 20     იგი, რამეთუ გჳსწავიეს¹⁷^* საღმრთოთა წერილთაგან, ვითარმედ: "რომელნი
Line: 21     დიდითა ტკივილითა გულისაჲთა და ლმო\ბიერებითა Page of Manuscript: 96(13)R მჴურვალითა
Line: 22     აღიარებდენ და შეუვრდებოდინ¹⁸^* უფალსა, ადრე მიემთხუევიან
Line: 23     შენდობასა აურაცხელითა მით კაცთმოყუარებითა¹⁹^* ღმრთისაჲთა, რომელსა
Line: 24     ჰნებავს ყოველთა კაცთა²⁰^* ცხორებაჲ და მეცნიერებასა ჭეშმარიტებისასა
Line: 25     მოსლვაჲ.

Paragraph: 100
Page: 82
Line: 26        რ^. აწ უკუე ესე ყოველი აღვწერეთ, რაჲთა წესი სინანულისაჲ²¹^*
Line: 27     განვაჩინოთ და რაჲთა²²^* ნაყოფნი²³^* ლმობიერებისანი განვიცადნეთ, რამეთუ
Line: 28     არა ჟამითა ოდენ განვიკითხავთ ესევითართა, არამედ სახესა მას სინანულისასა
Line: 29     ვხედავთ, რამეთუ არა მარტივი²⁴^* არს სენი იგი ცოდვათაჲ,²⁵^*
Line: 30     არამედ მრავალ სახე და მრავალგუარი და მრავალნი რტონი ვნებისანი²⁶^*
Line: 31     აღმოეცენებიან მისგან. უჴმს უკუე რომლისადა მადლი იგი კურნებისაჲ
Line: 32     რწმუნებულ იყოს, Page of Manuscript: 96(13)V რაჲთა განიცდიდეს წესსა მას და გონებასა შეცოდებულისასა,
Page: 83   Line: 1     გინათუ სიმართლედ მოვალს, გინათუ სნეულებასავე ზედა
Line: 2     ცოდვისასა ჰგიეს .უკუეთუ ჭეშმარიტად მოქცეულ არს და მოუძულებიეს
Line: 3     ცოდვაჲ თჳსი სიძულილითა სრულითა და მკურნალსა მას სულიერსა კეთილად
Line: 4     ჰმორჩილობს და წამალთა მათ კურნებისათა გულსმოდგინედ
Line: 5     შეიწყნარებს და ესევითარითა სახითა წყალობისა ღირს იქმს თავსა
Line: 6     თჳსსა, რამეთუ ყოვლითურთ ესე არს სათნო ღმრთისა¹^* და ამას ზედა
Line: 7     უჴმს ხარკებაჲ და მოსწრაფებაჲ მწყემსსა მას სულიერსა, რაჲთა შეცთომილი
Line: 8     იგი ცხოვარი²^* მოაქციოს და უძლური იგი³^* განკურნოს და არცა
Line: 9     კაპანსა მას სასოწარკუეთილობისასა⁴^* უჭენოს შთაგდებად, Page of Manuscript: 97R არცა
Line: 10     აღჳრნი წარუჴსნნეს⁵^* უდბებად და დაჴსნილობად, არამედ გინათუ ფიცხელთა
Line: 11     და მტკივანთა წამალთა დადებითა, გინათუ ლბილთა და მოტკბეთა
Line: 12     სალბუნთა ცხებითა, იღუაწოს წყლულებათა მათ ცოდვისათა კურნებად
Line: 13     და ბრძჳლთა⁶^* მათ გესლიანისა მის გუელისა ნაკბენისათა განქარვებად.
Line: 14     და ნაყოფნი სინანულისანი ასწავლნეს მონანულსა მას გამოღებად. ხოლო
Line: 15     უკუეთუ ვიეთმე არა ენებოს ბოროტთა მათ ჩუეულებათა მათთაგან მოწყუედად,
Line: 16     არამედ გულისთქუმათა ჴორციელთაჲ ენებოს მონებად და არა
Line: 17     უფლისა და მოქალაქობასა მას, რომელი უფალმან ამცნო მორწმუნეთა,
Line: 18     არა თავს-იდებდენ. ზემოწერილნი იგი კანონნი ვაუწყნეთ მათ და გზაჲ
Line: 19     სინანულისაჲ უჩუენოთ. Page of Manuscript: 97V უკუეთუ მოიქცენ და შეინანონ, პოონ წყალობაჲ
Line: 20     უფლისა მიერ, უკუეთუ არა მოიქცენ, არა არს ჩუენი მათდა მიმართ
Line: 21     სიტყუაჲ. რამეთუ ჩუენ ერსა შორის ურჩსა და წინაღმდგომსა
Line: 22     გჳსწავიეს წერილთაგან, ვითარმედ ცხორებით აცხოვნენ და განარინენ
Line: 23     კაცმან სული თჳსი. ნუმცა უკუე თავს-ვიდებთ ესევითართა მათ თანა
Line: 24     წარწყმედად, რომელნი გინა თუ მართლისა სარწმუნოებისაგან განდრეკილ
Line: 25     იყვნენ, გინათუ საქმეთა ბოროტთა ერეოდინ⁷^* და არა მოიქცეოდინ⁸^*
Line: 26     ჩუეულობათა მათგან⁹^* ხენეშთა, არამედ შევიშინოთ საშჯელისაგან¹⁰^* უფლისა
Line: 27     და დღისა მის საშინელისა საბჭოჲ მოვიჴსენოთ და ნუ თავს-ვიდებთ
Line: 28     უცხოთა ცოდვათა თანაწარწყმედად თანამიყოლითა და თანაწამებითა
Line: 29     მათითა, რამეთუ ესევითართა საქმეთათჳს Page of Manuscript: 98R მოიწევის ღმრთისა მიერ
Line: 30     დატევებაჲ და მივეცემით ჴელთა¹¹^* მტერთასა,¹²^* არამედ თანა-გუაც, რაჲთა
Line: 31     ვასწაოთ¹³^* და უწამოთ ესევითართა ბრალთა შინა მყოფთა მათ¹⁴^* და
Line: 32     შევრჩულოთ და ვამხილოთ დღე და ღამჱ თჳსისაგან¹⁵^* და ზოგადცა .ხოლო
Page: 84   Line: 1     თანამიყოლად ბოროტთა საქმეთა ნუმცა თავს-ვიდებთ, არამედ ვილოცვიდეთ,
Line: 2     რაჲთა უფროჲსად იგინი შევიძინნეთ და გამოვიჴსნნეთ საბრჴეთაგან
Line: 3     მტერისათა და სულნი ჩუენნი განვარინნეთ საუკუნოჲსა საშჯელისაგან¹^*
Line: 4     მადლითა და კაცთმოყუარებითა უფლისა და ღმრთისა²^* და მაცხოვრისა
Line: 5     ჩუენისა იესუ ქრისტესითა, რომლისა შუენის ყოველივე დიდებაჲ,
Line: 6     პატივი და³^* თაყუანის-ცემაჲ თანა მამით და სულით წმიდითურთ
Line: 7     აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Line: 8        ესე ზემოწერილნი სარწმუნოებაჲ და თავნი ესე რჩულისკანონისანი⁴^* Page of Manuscript: 98V
Line: 9     წარიკითხნეს წინაშე მორწმუნისა მის მეფისა.⁵^* კოსტანტინე ღმრთისმსახურმან
Line: 10     მეფემან თქუა: "იტყოდენ წმიდაჲ ეგე და ღმრთივშემოკრებული
Line: 11     კრებაჲ წამებითა და ნებითა და განზრახვითა თქუენ ყოველთაჲთა".
Line: 12     აღწერილ არს ძეგლი ესე სარწმუნოებისაჲ და რჩულისკანონი⁶^* ესე,⁷^*
Line: 13     რომელ წარიკითხეს.

Line: 14        წმიდამან კრებამან ჴმა-ყო: "ყოველთა ესრეთ გურწამს, ყოველნი
Line: 15     ესე აღვიარებთ, ყოველთა განგჳწესებიან⁸^* ესე კანონნი, ყოველთა გონებაჲ
Line: 16     და სარწმუნოებაჲ ერთ არს, ყოველთა წამებაჲ ჩუენი კაცად-კაცადსა
Line: 17     თჳსთა ჴელითა დაგჳწერია. ყოველნი მართლმადიდებელნი ვართ.
Line: 18     ესე არს სარწმუნოებაჲ მოციქულთაჲ, ესე არს სარწმუნოებაჲ მამათაჲ,
Line: 19     ესე არს სარწმუნოებაჲ მართლმადიდებელთაჲ. ადიდენ უფალმან⁹^* მეფობაჲ
Line: 20     თქუენი". და სხუაჲ შემდგომი ამისი Page of Manuscript: 99R შეასხეს ქებაჲ და აკურთხეს
Line: 21     მორწმუნე იგი მეფე, ვითარცა თითოეულად¹⁰^* წერილ არს¹¹^* წიგნსა
Line: 22     მას წმიდათა კრებათასა და ცხორებასაცა შინა ნეტარისა¹²^* მამისა მაქსიმე
Line: 23     აღმსაარებელისა.

Line: 24        მაშინ ღმრთისმსახურმან მეფემან კოსტანტინე თჳსითა ჴელითა დაწერა
Line: 25     სინგურითა წამებაჲ და დამტკიცებაჲ ძეგლისა მის სარწმუნოებისა
Line: 26     და თავთა მათ რჩულისკანონისათა.¹³^* და იქმნა ერთობაჲ კათოლიკე ეკლესიისაჲ
Line: 27     და სიხარული დიდი და ყოველთა¹⁴^* მათ მღდელთმოძღუართა
Line: 28     თჳსითა ჴელითა კაცად-კაცადმან დაწერა წამებაჲ და დაამტკიცეს ყოველი
Line: 29     ესე ზემოწერილი. და მტკიცე არს¹⁵^* და შეუცვალებელ უკუნისამდე
Line: 30     ჟამთა. და ყოველთა მადლობაჲ შეწირეს ღმრთისა.

Line: 31        ხოლო მეფემან წმიდათა მათ მღდელთმოძღუართა დიდად პატივ-სცა
Line: 32     და კაცად-კაცადსა Page of Manuscript: 99V მრავლითა ნიჭითა¹⁶^* კეთილი უყო და ფრიადითა
Page: 85     არზანიგითა¹⁷^* წარგზავნნა საყდართა თჳსთა სადიდებელად მამისა და Line: 1     ძისა და სულისა წმიდისა¹⁸^* განუყოფელისა მის¹⁹^* და შეურევნელისა ერთ
Line: 2     ღმრთეებისა, რომელსა შუენის ყოველივე დიდებაჲ და სიმტკიცჱ, პატივი
Line: 3     და თაყუანისცემაჲ აწ და მარადის და უკუნითი უკუნისამდე, ამენ. Page of Manuscript: 100R

Next part

This text is part of the TITUS edition of Minor Nomocanon.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 5.5.2009. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.