TITUS
Black Yajur-Veda: Manava-Srautasutra
Part No. 4
Adhyaya: 4
Khanda: 1
Sutra: 1
pūrṇe
candramasy
upavaset
paurṇamāsīm
adarśane
'māvāsyām
/
pūrve
vā
/
Sutra: 2
keśaśmaśru
yajamāno
vāpayate
dakṣiṇopakramān
keśān
/
Sutra: 3
savyopakramān
nakʰān
adʰyātmaṃ
kaniṣṭʰikātaḥ
kārayate
/
na
kakṣau
/
Sutra: 4
patnī
nakʰām̐ś
ca
kārayīta
/
Sutra: 5a
payasvatīr
oṣadʰayaḥ
\
payasvad
vīrudʰāṃ
payaḥ
/
Sutra: 5c
apāṃ
payaso
yat
payas
\
tena
mām
indra
sam̐sr̥jasva
//
Sutra: 5
iti
pāṇī
prakṣālyopavatsv
aśanam
aśnīto
'nyan
māṣebʰyo
mām̐sāc
ca
sarpiṣmat
/
Sutra: 6
paurṇamāsyāṃ
bʰuktvāmāvāsyāyāṃ
na
suhitau
syātām
//
Sutra: 7
mamāgne
varcas
\\
ity
āhavanīye
samidʰam
ādadʰāti
purastāt
pratyaṅmukʰa
ūrdʰvas
tiṣṭʰam̐s
tūṣṇīm
aparayoḥ
/
Sutra: 8
hastā
avanijya
dakṣiṇato
vratam
upaiti
//
Sutra: 9
agne
vratapate
vratam
ālapsye
\\
ity
āhavanīyam
upatiṣṭʰate
//
samrāḍ
asi
\
vratapā
asi
\
vratapatir
asi
\\
ity
ādityam
[
upatiṣṭʰate
] /
yady
astamitaḥ
syād
āhavanīyam
/
Sutra: 10
vāse
prāśnīyātām
āraṇyasya
/
yasya
ca
śvo
yakṣyamāṇaḥ
syān
na
tasya
sāyam
aśnīyāt
/
Sutra: 11
vratacāryāhavanīyāgāre
'dʰaḥ
śayīta
gārhapatyāgāre
patnī
//
Sutra: 12
iyam̐
vaḥ
pātram
anayā
vo
gr̥hṇāmi
\\
iti
praṇītāsu
gr̥hyamāṇāsv
imāṃ
manasā
dʰyāyet
//
Sutra: 13
agnim̐
hotāram
upa
tam̐
huve
\\
iti
nirvapasyamāne
srucam̐
śūrpaṃ
cābʰimr̥śet
kriyamāṇe
kriyamāṇe
//
Sutra: 14
yajñasya
tvā
pramayābʰimayā
\\
iti
vedyāṃ
parigr̥hyamāṇāyāṃ
japati
//
Sutra: 15
pañcānāṃ
tvā
vātānāṃ
dʰartrāya
gr̥hṇāmi
\\
ity
ājyeṣu
gr̥hyamāṇesv
āntād
anuvākasya
//
Sutra: 16
yunajmi
tvā
brahmaṇā
daivyena
\\
iti
paridʰiṣu
paridʰīyamāneṣu
/
Sutra: 17
caturhotrā
vihavyena
ca
havīm̐ṣy
āsannāny
abʰimr̥śet
/
Sutra: 18
agreṇa
sruco
'ntarvedi
dakṣiṇaṃ
jānvācyādʰyañjalau
vedam
ādāya
vedo
'si
\
vedo
mā
ābʰara
\\
iti
japati
//
Sutra: 19
tr̥pto
'ham
\\
tr̥ptas
tvam
iti
pratigr̥hṇāti
/
Sutra: 20
daśahotāraṃ
japet
purastāt
sāmidʰenīnām
/
Sutra: 21a
samiddʰo
agnir
āhutaḥ
\
svāhākr̥taḥ
pipartu
naḥ
/
Sutra: 21
iti
samiddʰe
//
Sutra: 22
mano
'si
prājāpatyam
\\
manasā
mā
bʰūtenāviśa
\\
iti
sruveṇāgʰāryamāṇe
//
Sutra: 23
vāg
asy
aindrī
sapatnakṣayaṇī
\
vācā
mendriyeṇāviśa
\\
iti
srauce
//
Sutra: 24
devāḥ
pitaras
\\
iti
pravare
pravaryamāṇe
prāg
itikaraṇāt
/
Sutra: 25
caturhotāraṃ
japet
purastāt
prayājānām
/
Sutra: 26
āśrāvite
mahyaṃ
devān
iti
brūyāt
pratyāśrute
mahyaṃ
devam̐
yaja
\\
ity
ukte
yatʰābʰāgaṃ
devatāḥ
prati
mātiṣṭʰipan
\\
iti
/
vaṣaṭkr̥te
svarge
loke
\\
iti
/
Sutra: 27
prayājeṣu
vasantam
r̥tūnāṃ
prīṇāmi
\
sa
mā
prītaḥ
prīṇātu
\
vasantasyāhaṃ
devayajyayā
tejasvān
payasvān
bʰūyāsaṃ
// \
grīṣmam
r̥tūnāṃ
prīṇāmi
\
sa
mā
prītaḥ
prīṇātu
\
grīṣmasyāhaṃ
devayajyayaujasvān
vīryavān
bʰūyāsam
// \
varṣā
r̥tūnāṃ
prīṇāmi
\
tā
mā
prītāḥ
prīṇantu
\
varṣāṇām
ahaṃ
devayajyayā
puṣṭimān
paśumān
bʰūyāsam
// \
śaradam
r̥tūnāṃ
prīṇāmi
\
sā
mā
prītā
prīṇātu
\
śarado
'haṃ
devayajyayānnavān
varcasvān
bʰūyāsam
// \
hemantaśiśirāv
r̥tūnāṃ
prīṇāmi
\
tau
mā
prītau
prīṇītām
\\
hemantaśiśirayor
ahaṃ
devayajyayā
sahasvām̐s
tapasvān
bʰūyāsam
ity
ekaikena
paryāyeṇa
pr̥tʰakpr̥tʰak
prayājān
anumantrayate
/
Sutra: 28
prayājānuyājavivr̥ddʰau
sarvān
abʰyasyed
api
vopottamamuttamam
antataḥ
/
Khanda: 2
Sutra: 1
agninā
yajñaś
cakṣuṣmān
agner
ahaṃ
devayajyayā
cakṣuṣā
cakṣuṣmān
bʰūyāsam
ity
ājyabʰāgam
anumantrayate
//
somena
yajñaś
cakṣuṣmān
somasyāhaṃ
devayajyayā
cakṣuṣā
cakṣuṣmān
bʰūyāsam
iti
dvitīyam
/
Sutra: 2
pañcahotāraṃ
japet
purastād
dʰaviṣām
//
Sutra: 3
agnir
annādo
'gner
ahaṃ
devayajyayānnādo
bʰūyāsam
iti
havirāhutim
//
Sutra: 4
dabdʰir
nāmāsi
\\
adabdʰo
'haṃ
bʰrātr̥vyaṃ
dabʰeyam
ity
upām̐śuyājau
//
Sutra: 5
agnīṣomau
vr̥trahaṇāv
agnīṣomayor
ahaṃ
devayajyayā
vr̥trahā
bʰūyāsam
ity
agnīṣomīyam
//
Sutra: 6
indrāgnyor
ahaṃ
devayajyayendriyavān
vīryavān
bʰūyāsam
\
indrasyāhaṃ
devayajyayendriyavān
bʰūyāsam
// \\
mahendrasyāhaṃ
devayajyayā
jemānaṃ
mahimānaṃ
gameyam
\
indrasya
vaimr̥dʰasyāhaṃ
devayajyayāsapatno
bʰūyāsam
// \\
savitur
ahaṃ
devayajyayā
savitr̥prasūto
bʰūyāsam
// \\
sarasvatyā
ahaṃ
devayajyayā
vācam
annādyaṃ
puṣeyam
// \\
pūṣṇo
'haṃ
devayajyayā
puṣṭimān
paśumān
bʰūyāsam
\
agnīndrayor
ahaṃ
devayajyayā
vīryavān
indriyavān
bʰūyāsam
// \\
viśveṣāṃ
devānām
ahaṃ
devayajyayā
prajātiṃ
bʰūmānaṃ
gameyam
// \\
dyāvāpr̥tʰivyor
ahaṃ
devayajyayā
prajaniṣīya
prajayā
paśubʰir
\
vanaspater
ahaṃ
devayajyayāsya
yajñasyāgura
udr̥cam
aśīya
\\
asya
yajñasyāgura
udr̥cam
aśīya
\\
ity
anāmnāteṣu
//
Sutra: 7
agniḥ
sviṣṭakr̥d
yajñasya
pratiṣṭʰā
tasyāhaṃ
devayajyayā
yajñena
pratiṣṭʰāṃ
gameyam
ity
agnim̐
sviṣṭakr̥tam
//
Sutra: 8
agnir
mā
duriṣṭāt
pātu
savitāgʰaśam̐sāt
\\
yo
no
anti
śapati
tam
etena
jeṣam
iti
prāśitram
avadīyamānam
anumantrayate
/
Sutra: 9
iḍāyās
tūṣṇīm
/
Sutra: 10
upahave
vasīyasy
ehi
\
śreyasy
ehi
\\
iti
japati
//
cid
asi
\
manāsi
\
dʰīr
asi
\\
ity
uccair
gʰr̥tena
mā
samukṣata
\\
ity
antam
asmāsv
indra
indriyaṃ
dadʰātu
\\
iti
ca
//
Sutra: 11
bradʰna
pāhi
\\
iti
catur
antam
abʰimr̥śati
//
Sutra: 12
prajāpater
bʰāgo
'sy
ūrjasvān
payasvān
\
prāṇāpānau
me
pāhi
\
samānavyānau
me
pāhi
\\
udānarūpe
me
pāhi
\\
ūrg
asi
\\
ūrjaṃ
mayi
dʰehi
\\
akṣito
'sy
akṣityai
mā
me
kṣeṣṭʰā
amutrāmuṣmiṃlloka
iha
ca
\
prajāpatir
ahaṃ
tvayā
sākṣād
r̥dʰyāsam
ity
anvāhāryam
āsannam
anumantrayate
/
tad
r̥tvigbʰyo
dakṣiṇāṃ
dadyāt
//
Sutra: 13
saṃ
me
bʰadrāḥ
saṃnatayaḥ
saṃnamantām
itīdʰmasaṃnahane
hute
/
Sutra: 14
saptahotāraṃ
japet
purastād
anuyājānām
//
Sutra: 15
barhiṣo
'haṃ
devayajyayā
prajāvān
bʰūyāsam
\\
narāśam̐sasyāhaṃ
devayajyayendriyavān
bʰūyāsam
\
agniḥ
sviṣṭakr̥d
yajñasya
pratiṣṭʰā
tasyāhaṃ
devayajyayā
yajñena
pratiṣṭʰāṃ
gameyam
ity
uttamam
//
Sutra: 16
agner
ujjitim
anūjjeṣam
\\
somasyojjitimanūjjeṣam
ity
ājyabʰāgaprabʰr̥ty
ā
sviṣṭakr̥to
'numantrayate
'nyad
upām̐śuyājau
sūktavāke
//
Sutra: 17
sā
me
satyāśīr
devān
gamayāt
\\
iti
prastare
prahriyamāṇe
/
Sutra: 18
tatra
yam
icʰet
tam̐
varam̐
vr̥ṇīte
//
Sutra: 19
viṣṇuḥ
śam̐yur
yajñasya
pratiṣṭʰā
tasyāhaṃ
devayajyayā
yajñena
pratiṣṭʰāṃ
gameyam
iti
śam̐yorvāke
//
Sutra: 20
vi
te
muñcāmi
raśanām̐
vi
raśmīn
iti
paridʰiṣu
prahriyamāṇeṣu
//
Sutra: 21
iṣṭo
yajño
bʰr̥gubʰir
iti
sam̐srāvabʰāgeṣu
//
Sutra: 22
ado
māgacʰatu
\\
ado
māgamyāt
\\
ity
antato
varān
vr̥ṇīte
//
Khanda: 3
Sutra: 1
somasyāhaṃ
devayajyayā
viśvam̐
reto
dʰeṣīya
\
tvaṣṭur
ahaṃ
devayajyayā
sarvāṇi
rūpāṇi
paśūnāṃ
puṣeyam
\\
devānāṃ
patnīnām
ahaṃ
devayajyayā
prajaniṣīya
prajayā
paśubʰis
\\
rākāyā
ahaṃ
devayajyayā
vīrān
vindeyam
\\
sinīvālyā
ahaṃ
devayajyayā
paśūn
vindeyam
\\
kuhvā
ahaṃ
devayajyayā
pratiṣṭʰāṃ
gameyam
\
agnir
gr̥hapatir
yajñasya
pratiṣṭʰā
tasyāhaṃ
devayajyayā
yajñena
gr̥haiḥ
pratiṣṭʰāṃ
gameyam
ity
agniṃ
gr̥hapatim
/
Sutra: 2a
iḍāsmān
anu
vastāṃ
gʰr̥tena
\
yasyāḥ
pade
punate
devayantaḥ
/
Sutra: 2c
vaiśvānarī
śakvarī
vāvr̥dʰānā\
upa
yajñam
astu
no
vaiśvadevī
//
Sutra: 2
itīḍām
//
Sutra: 3
yā
sarasvatī
veśabʰagīnā
\\
iti
mukʰam̐
vimr̥ṣṭe
//
Sutra: 4
nirdviṣantaṃ
nir
arātiṃ
daha
\\
iti
vedam̐
stīryamāṇam
anumantrayate
//
Sutra: 5
sam̐
yajñapatir
āśiṣā
\\
iti
yajamāno
yajamānabʰāgaṃ
prāśnāti
/
Sutra: 6
yadi
pravaset
samiṣṭayajuṣā
saha
juhuyāt
/
Sutra: 7
paścād
veder
upaviśya
prāṅmukʰaḥ
sad
asi
\
san
me
bʰūyās
\\
iti
praṇītāsv
acʰinnam
āsicyamānam
anumantrayate
//
Sutra: 8
prācyā
diśā
devā
r̥tvijo
mārjayantām
iti
pratidiśam̐
yatʰāmnātam
/
Sutra: 9a
samudram̐
vaḥ
prahiṇomi
\
svām̐
yonim
abʰigacʰata
/
Sutra: 9c
ariṣṭā
asmākam̐
vīrās\
mā
parāseci
matpayaḥ
/
Sutra: 9
iti
ninītā
anumantrayate
/
Sutra: 10a
yad
apsu
te
sarasvati
\
goṣv
aśveṣu
yad
vasu
/
Sutra: 10c
tena
me
vājinīvati
\
mukʰam
aṅgdʰi
sarasvati
varcasā
//
Sutra: 10
iti
mukʰam̐
vimr̥ṣṭe
/
Sutra: 11
dakṣiṇāyā
vedeḥ
prācīnaṃ
dakṣiṇena
pādena
viṣṇukramān
krāmati
//
viṣṇuḥ
pr̥tʰivyām̐
vyakram̐sta
\\
iti
pratʰamam
\\
viṣṇur
antarikṣe
vyakram̐sta
\\
iti
dvitīyam
\\
viṣṇur
divi
vyakram̐sta
\\
iti
tr̥tīyam
uttaramuttaraṃ
bʰūyām̐sam
//
Sutra: 12
idam
aham
amuṣya
prāṇaṃ
niveṣṭayāmi
\\
iti
pārṣṇyā
pradakṣiṇam
āveṣṭayati
/
Sutra: 13
yaṃ
dviṣyāt
tasya
nāma
gr̥hṇīyāt
tūṣṇīm
anabʰicaran
/
Sutra: 14
savyam
anvāvr̥tya
tejo
'si
\\
ity
āhavanīyam
upatiṣṭʰate
\\
agne
gr̥hapate
\\
iti
gārhapatyam
//
Sutra: 15
asā
anu
mā
tanu
\\
iti
putrasya
nāma
gr̥hṇāti
\\
amū
anu
mā
tanutam
iti
yadi
dvau
//
amī
anu
mā
tanuta
\\
iti
yadi
bahavaḥ
/
Sutra: 16
atīmokṣair
agnīn
upatiṣṭʰate
//
ye
devāḥ
yajñahanaḥ
\
pr̥tʰivyām
adʰyāsate
\\
iti
gārhapatyam
\\
ye
devā
yajñahano
* \
antarikṣe
adʰyāsate
\\
iti
dakṣiṇāgnim
\\
ye
devā
yajñahanas
\\
divy
adʰyāsate
\\
ity
āhavanīyam
//
FN
<
yajñahanas
Sutra: 17
agne
vratapate
vratam
acāriṣam
\\
tat
te
prāvocam
\\
tad
aśakam
\\
tenāśakam
\\
tenārātsam
\\
tan
me
'jugupa
* *
iti
samidʰo
'gniṣv
ādadʰad
vratam̐
vimuñcati
/
FN
<
'jugupaḥ
FN
emended
.
Ed
.:
'jagupa
iti
.
Sutra: 18a
yajño
babʰūva
sa
u
vābabʰūva
\
sa
prajajñe
sa
u
vāvr̥dʰe
punaḥ
/
Sutra: 18c
sa
devānām
adʰipatir
babʰūva
\
so
asmān
adʰipatīn
karotu
\
vayam̐
syāma
patayo
rayīṇām
//
Sutra: 18
iti
punarālambʰaṃ
japati
//
Sutra: 19
gomaṃ
agne
'vimaṃ
aśvī
yajñas
\\
iti
prāṅ
utkramya
japati
/
Sutra: 20
śam̐yvante
prāśnāty
ūrdʰvam̐
vā
samiṣṭayajuṣo
yajamāno
brāhmaṇaḥ
sāṃnāyyasya
sāṃnāyyasya
/
This text is part of the
TITUS
edition of
Black Yajur-Veda: Manava-Srautasutra
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 9.5.2016. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.