TITUS
Text collection: PV
Text: BPS
Br̥haspati-Smr̥ti
On
the
basis
of
the
edition
by
K.V
.
Rangaswami
Aiyangar
,
Br̥haspati-smr̥ti
(reconstructed)
,
GOS
LXXXV
,
Baroda
1941
input
by
Yasuke
Ikari
and
Akihiko
Akamatsu
at
the
Institute
for
Research
in
Humanities
,
Kyoto
University
.
Version
1
(completed
on
April
20, 1992)
(yanom@cc.kyoto-su.ac.jp
or
ikari@zinbun.kyoto-u.ac.jp)
;
corrections
by
Matthias
Ahlborn
;
TITUS
version
by
Jost
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 28.2.1998 / 21.6.1998 / 21.10.1999 / 1.6.2000 / 4.12.2008 / 21.4.2012
Conventions
:
Original
text
input
system
:
(1)
Sanskrit
characters
which
should
bear
diacritical
marks
when
Romanized
have
been
input
mostly
by
capitals
.
vowels
:
a
,
aa
,
i
,
ii
,
u
,
uu
,
R
,
RR
,
L
,
e
,
ai
,
o
,
au
gutturals
:
k
,
kh
,
g
,
gh
,
G
palatals
:
c
,
ch
,
j
,
jh
,
J
linguals
:
T
,
Th
,
D
,
Dh
,
N
dentals
:
t
,
th
,
d
,
dh
,
n
labials
:
p
,
ph
,
b
,
bh
,
m
semivowels
:
y
,
r
,
l
,
v
sibilants
:
z
,
S
,
s
aspiration
:
h
anusvāra
:
M
visarga
:
H
Converted
text
input
system
:
vowels
:
a
,
ā
,
i
,
ī
,
u
,
ū
,
r̥
,
r̥̄
,
l̥
,
e
,
ai
,
o
,
au
gutturals
:
k
,
kʰ
,
g
,
gʰ
,
ṅ
palatals
:
c
,
cʰ
,
j
,
jʰ
,
ñ
linguals
:
ṭ
,
ṭʰ
,
ḍ
,
ḍʰ
,
ṇ
dentals
:
t
,
tʰ
,
d
,
dʰ
,
n
labials
:
p
,
pʰ
,
b
,
bʰ
,
m
semivowels
:
y
,
r
,
l
,
v
sibilants
:
ś
,
ṣ
,
s
aspiration
:
h
anusvāra
:
ṃ
visarga
:
ḥ
(2)
Members
of
a
compound
are
separated
by
ʽ-'
(originally
by
periods)
.
(3)
External
sandhi
is
decomposed
with
ʽ_'
(originally
by
carets)
.
(4)
Verbs
are
marked
by
ʽ\'
(originally
by
a
left
parenthesis)
.
Book: 1
Chapter: 1
śrīḥ
brhaspatismr̥tiḥ
1.
vyavahāra-kāṇḍam
[1.1]
[1.1.0]
[p.1
]
Verse: 1
Half verse: a
dʰarma-pradʰānāḥ
puruṣāḥ
pūrvam
\āsann
ahiṃsakāḥ
/
Half verse: b
lobʰa-dveṣa-\abʰibʰūtānāṃ
vyavahāraḥ
\pravartitaḥ
//
Verse: 2
Half verse: a
\prayaccʰec
ced
bʰr̥tiṃ
svāmī
bʰr̥tyānāṃ
karma
\kurvatām
/
Half verse: b
na
\kurvanti
ca
bʰr̥tyāś
cet
tatra
vādaḥ
\pravartate
//
Verse: 3
Half verse: a
hiṃsāṃ
vā
\kurtute
kaś
cid
deyaṃ
vā
na
\prayaccʰati
/
Half verse: b
dve
hi
stʰāne
vivādasya
tayor
bahutarā
gatiḥ
//
Verse: 4
Half verse: a
yato
dravyaṃ
\vinikrīya
r̥ṇa-artʰaṃ
ca
_eva
\gr̥hyate
/
Half verse: b
tan-mūlyam
uttama-r̥ṇena
vyavahāra
iti
\smr̥taḥ
//
1.1:
rāja-guṇāḥ
Verse: 5
Half verse: a
guṇa-dʰarmān
ato
rājñaḥ
\katʰayāmy
anupūrvaśaḥ
/
Half verse: b
dʰanikarṇika-sandigdʰau
pratibʰū-lekʰya-sākṣiṇaḥ
//
Verse: 6
Half verse: a
\vicārayati
yaḥ
samyak
tasya
_utpattiṃ
\nibodʰata
/
Half verse: b
soma-agny-arka-anila-indrāṇāṃ
vitta-āpattyor
yamasya
ca
//
Verse: 7
Half verse: a
tejo-mātraṃ
\samuddʰr̥tya
rājño
mūrtir
hi
\nirmitā
/
Half verse: b
tasya
savāṇi
bʰūtāni
carāṇi
stʰāvarāṇi
ca
//
Verse: 8
Half verse: a
bʰayād
bʰogāya
\kalpante
svadʰarmān
na
\calanti
ca
/
Half verse: b
na
_arājake
kr̥ṣi-vaṇik-kusīda-paripālanam
//
Verse: 9
Half verse: a
tasmād
varṇa-āśramāṇāṃ
tu
netā
_asau
\nirmitaḥ
purā
/
1.2:
vyavahāra-padāni
Half verse: b
dvi-pado
vyavahāraḥ
\syāt
dʰana-hiṃsā-samudbʰavaḥ
//
Verse: 10
Half verse: a
dvisaptako
_artʰa-mūlas
tu
hiṃsā-mūlaś
caturvidʰaḥ
/
Half verse: b
pāruṣye
dve
vadʰaś
ca
_eva
para-strī-saṅgrahas
tatʰā
//
Verse: 11
Half verse: a
kusīda-nidʰideyād
yaṃ
\sambʰūya
_uttʰānam
eva
ca
/
Half verse: b
bʰr̥tya-dānam
aśuśrūṣā
bʰūvādo
_
asvāmi-vikriyaḥ
//
Verse: 12
Half verse: a
kraya-vikraya-anuśayaḥ
samaya-atikramas
tatʰā
/
Half verse: b
strī-puṃsa-yogaḥ
steyaṃ
ca
dāya-bʰāgo
_akṣa-devanam
//
Verse: 13
Half verse: a
etāny
artʰa-samuttʰāni
padāni
tu
caturdaśa
/
Half verse: b
punar
evaṃ
\prabʰinnāni
kriyā-bʰedād
anekadahā
//
Verse: 14
Half verse: a
pāruṣye
dve
sāhasaṃ
ca
para-strī-saṅgrahas
tatʰā
/
Half verse: b
hiṃsā-udbʰava-padāny
evaṃ
catvāry
\āha
br̥haspatiḥ
//
Verse: 15
Half verse: a
hīna-madʰya-uttamatvena
\prabʰinnāni
pr̥tʰak
pr̥tʰak
/
Half verse: b
viśeṣa
eṣāṃ
\nirdiṣṭaś
caturṇām
api
_
anukramāt
//
Verse: 16
Half verse: a
padāny
aṣṭādaśa
_etāni
dʰarma-śāstra-\uditāni
tu
/
Half verse: b
mūlaṃ
sarva-vivādānāṃ
ye
\vidus
te
parīkṣakāḥ
//
Verse: 17
Half verse: a
pūrva-pakṣaḥ
\smr̥taḥ
pādo
dvitīyas
tu
_uttaras
tatʰā
/
Half verse: b
kriyā-pādas
tatʰā
vācyaś
caturtʰo
nirṇayas
tatʰā
//
1.3:
dʰarma-ādi-catuṣṭaya-bala-abalam
Verse: 18
Half verse: a
dʰarmeṇa
vyavahāreṇa
cāritreṇa
nr̥pa-ājñayā
/
Half verse: b
catus-prakāro
_\abʰihitaḥ
\sandigdʰe
_artʰe
vinirṇayaḥ
//
Verse: 19
Half verse: a
śāstraṃ
kevalam
\āśritya
\kriyate
yatra
nirṇayaḥ
/
Half verse: b
vyavahāraḥ
sa
\vijñeyo
dʰarmas
tena
_api
\vardʰate
//
Verse: 20
Half verse: a
deśa-stʰityā
_anumānena
naigama-anumatena
ca
/
Half verse: b
\kriyate
nirṇayas
tatra
vyavahāras
tu
\bādʰyate
//
Verse: 21
Half verse: a
\vihāya
carita-\ācāraṃ
yatra
\kuryāt
punar
nr̥paḥ
/
Half verse: b
nirṇayaṃ
sā
tu
rājā
_ājñā
\caritaṃ
\bādʰyate
tayā
//
Verse: 22
Half verse: a
dʰarma-śāstra-anusāreṇa
sa-amātyaḥ
sa-purohitaḥ
/
Half verse: b
vyavahārān
nr̥paḥ
\paśyet
prajā-saṃrakṣaṇāya
ca
/
Half verse: e
krodʰa-lobʰa-vihīnas
tu
satyavādī
jita-indriyaḥ
//
1.4:
dʰarma-adʰikaraṇam
Verse: 23
Half verse: a
sapta-prakr̥tikaṃ
yat
tu
vijigīṣor
areś
ca
yat
/
Half verse: b
caturdaśakam
eva
_idaṃ
maṇḍalaṃ
\paricakṣate
//
Verse: 24
Half verse: a
catvāraḥ
pr̥tʰivī-pālāḥ
pr̥tʰag
_mitraiḥ
saha
_aṣṭakam
//
Half verse: b
amātya-ādibʰir
ete
ca
jagati
_akṣara-\saṃhitāḥ
//
Verse: 25
Half verse: a
prātar
\uttʰāya
nr̥patiḥ
śaucaṃ
\kr̥tvā
vidʰānataḥ
/
Half verse: b
gurūn
jyotis-vido
vaidyān
devān
viprān
purohitān
//
Verse: 26
Half verse: a
yatʰā-arham
etān
\sampūjya
su-puṣpa-ābʰaraṇa-ambaraiḥ
/
Half verse: b
\abʰinandya
ca
guru-ādīn
su-mukʰaḥ
\praviśet
sabʰām
//
Verse: 27
Half verse: a
rājā
kāryāṇi
\sampaśyet
sadbʰir
eva
tribʰir
\vr̥taḥ
/
Half verse: b
sabʰām
eva
\praviśya
_agryām
\āsīnaḥ
\stʰita
eva
vā
//
1.5:
durga-lakṣaṇam
Verse: 28
Half verse: a
ātma-dāra-artʰa-lokānāṃ
\sañcitānāṃ
tu
guptaye
/
Half verse: b
nr̥patiḥ
\kārayed
durgaṃ
prākāra-dvaya-\saṃyutam
//
Verse: 29
Half verse: a
bʰūpānām
indʰana-rasair
vetra-śaṣpā-anna-vāhanaiḥ
/
Half verse: b
yantra-āyudahaiś
ca
vividʰaiḥ
snigdʰaiḥ
śūrair
narair
\yutam
//
Verse: 30
Half verse: a
veda-vidyā-vido
viprān
kṣatriyān
agnihotriṇaḥ
/
Half verse: b
\āhr̥tya
\stʰāpayet
tatra
teṣāṃ
vr̥ttiṃ
\prakalpayet
//
Verse: 31
Half verse: a
\anāccʰedyāḥ
karās
tebʰyaḥ
\pradeyā
gr̥ha-bʰūmayaḥ
/
Half verse: b
\muktā
\bʰāvyāś
ca
nr̥pater
\lekʰayitvā
sva-śāsane
//
Verse: 32
Half verse: a
nityaṃ
naimittikaṃ
kāmyaṃ
śāntikaṃ
pauṣṭikaṃ
tatʰā
/
Half verse: b
paurāṇāṃ
karma
\kuryus
te
sandigdʰa-\vinayaṃ
tatʰā
//
Verse: 33
Half verse: a
samā
nimna-unnatā
vā
_api
yatra
bʰūmir
yatʰā-vidʰā
/
Half verse: b
śālāṭṭa-\parikʰādyāś
ca
\kartavyāś
ca
tahtā-vidʰāḥ
//
Verse: 34
Half verse: a
samantāt
tatra
veśmāni
\kuryuḥ
prakr̥tayas
tataḥ
/
Half verse: b
dvija-vaiśya-vaṇik-śilpi-kārukā
rakṣakās
tatʰā
//
Verse: 35
Half verse: a
shala-avastʰāna-niṣkāśa-bʰrama-śvabʰra-catuṣpatʰān
/
Half verse: b
samāja-vikraya-stʰāna-govrajāṃś
ca
_eva
kalpayet
//
Verse: 36
Half verse: a
guṇavān
iti
yaḥ
\proktaḥ
\kʰyāpito
jana-saṃsadi
/
Half verse: b
katʰaṃ
tena
_eva
vaktreṇa
nirguṇaḥ
\parikatʰyate
//
Verse: 37
Half verse: a
tasmāt
prabʰutvaṃ
vr̥ttiṃ
ca
nirdoṣasya
na
\cālayet
/
Half verse: b
anavastʰā-prasaṅgaḥ
\syān
naśyeta
_upagrahas
tatʰā
//
1.6:
prajā-pālana-lakṣaṇam
[p.7
]
Verse: 38
Half verse: a
samyaṅ
niviṣṭa-\deśas
tu
kr̥ta-\durgas
tu
śāstrataḥ
/
Half verse: b
kaṇṭaka-uddʰaraṇe
nityam
\ātiṣṭʰed
balam
uttamam
//
Verse: 39
Half verse: a
tat
prajā-pālanaṃ
\proktaṃ
trividʰaṃ
nyāya-vedibʰiḥ
/
Half verse: b
para-cakrāc
caura-bʰayād
balino
_anyāya-vartinaḥ
//
Verse: 40
Half verse: a
para-anīka-stena-bʰayam
upāyaiḥ
\śamayen
nr̥paḥ
/
Half verse: b
balavat
\paribʰūtānāṃ
pratyahaṃ
nyāya-darśanaiḥ
//
Verse: 41
Half verse: a
yad
\adʰīte
yad
\yajate
yaj
\juhoti
yad
\arcati
/
Half verse: b
tasya
ṣaḍ-bʰāga-bʰāg
rājā
samyag
\bʰavati
rakṣaṇāt
//
Verse: 42
Half verse: a
\rakṣan
dʰarmeṇa
bʰūtāni
rājā
vadʰyāṃś
ca
\gʰātayan
/
Half verse: b
\yajate
_ahar-ahar
yajñaiḥ
sahasraśata-dakṣiṇaiḥ
//
Verse: 43
Half verse: a
daśāṣṭaṣaṣṭʰaṃ
nr̥pater
bʰāgaṃ
\dadyāt
kr̥ṣī-valam
/
Half verse: b
kʰilād
varṣāvasantāc
ca
\kr̥ṣyamāṇād
yatʰā-kramam
//
Verse: 44
Half verse: a
deśa-stʰityā
baliṃ
\dadyur
bʰūtaṃ
ṣaṭ-māsa-vārṣikam
/
Half verse: b
eṣa
dʰarmaḥ
\samākʰyātaḥ
kīnāśānāṃ
purātanaḥ
//
1.7:
sabʰā-niveśana-prakāraḥ
Verse: 45
Half verse: a
audakaṃ
pārvataṃ
vārkṣyam
airaṇaṃ
dʰānvanaṃ
tatʰā
/
Half verse: b
durga-madʰye
gr̥haṃ
\kuryāj
jala-vr̥kṣa-\āvr̥taṃ
pr̥tʰak
//
Verse: 46
Half verse: a
prāg-diśi
prāg-mukʰīiṃ
tasya
lakṣaṇyāṃ
\kalpayet
sabʰām
/
Half verse: b
mālya-dʰūpa-āsana-\upetāṃ
bīja-ratna-\samanvitām
//
Verse: 47
Half verse: a
pratimā-lekʰya-devaiś
ca
\yuktām
agni-ambunā
tatʰā
/
Half verse: b
lakṣaṇyāṃ
vāstu-śāstra-ukta-\lakṣaṇena
tu
\lakṣitām
//
Verse: 48
Half verse: a
bʰadrāsanam
\adʰiṣṭʰāya
saṃvīta-\aṅgaḥ
\samāhitaḥ
/
Half verse: b
\praṇamya
lokapālebʰyaḥ
kārya-darśanam
\ārabʰet
//
Verse: 49
Half verse: a
vipro
dʰarma-drumasyādiḥ
skandʰa-śākʰe
mahīpatiḥ
/
Half verse: b
sacivāḥ
patra-puṣpāṇi
pʰalaṃ
nyāyena
pālanam
//
Verse: 50
Half verse: a
yaśo
vittaṃ
pʰala-raso
bʰoga-upagraha-pūjanam
/
Half verse: b
ajeyatvaṃ
loka-paṅktiḥ
svarge
stʰānaṃ
ca
śāśvatam
//
Verse: 51
Half verse: a
\vodotvā
_etān
nyāya-rasān
samo
\bʰūtvā
vivādanam
/
Half verse: b
tyakta-\lobʰāadikaṃ
rājā
dʰarmaṃ
\kuryād
vinirṇayam
//
Verse: 52
Half verse: a
rājā
vr̥tti-vivādānāṃ
svayam
eva
pradarśanam
/
Half verse: b
śāstra-\dr̥ṣṭena
mārgeṇa
sa
vidvadbʰiḥ
\prasevyate
//
Verse: 53
Half verse: a
tasmān
nyāyena
rājā
tu
samyag
yatnena
\pālayet
/
Half verse: b
tasmād
artʰaṃ
ca
rājyaṃ
ca
[yaśaś
ca]
vipulaṃ
\labʰet
//
Verse: 54
Half verse: a
satyaṃ
devāḥ
samāsena
manuṣyās
tu
_anr̥taṃ
\viduḥ
/
Half verse: b
iha
_eva
tasya
devatvaṃ
yasya
satye
\stʰitā
matiḥ
//
Verse: 55
Half verse: a
paśu-ājyya-r̥tvij-ādīnāṃ
saṃyogāj
\jāyate
_adʰvaraḥ
/
Half verse: b
yatʰā
\sambadʰyate
tena
vyavahāras
tatʰā
_\ucyate
//
Verse: 56
Half verse: a
prāḍvivāka-sadasyānām
\upajīvya
matāni
tu
/
Half verse: b
tad-yukti-yogād
yo
_artʰeṣu
nirṇaye
na
sa
daṇḍa-bʰāk
//
1.8:
sabʰā-prabʰedāḥ
Verse: 57
Half verse: a
\pratiṣṭʰitā
_apratiṣṭʰā
ca
\mudritā
\śāsitā
tatʰā
/
Half verse: b
caturvidʰā
sabʰā
\proktā
sabʰyāś
ca
_eva
tatʰāvidʰāḥ
//
Verse: 58
Half verse: a
\pratiṣṭʰitā
pure
grāme
calā
nāma
_\apratiṣṭʰitā
/
Half verse: b
\mudritā
adʰyakṣa-\saṃyuktā
rāja-\yuktā
ca
\śāsitā
//
Verse: 59
Half verse: a
nyāyān
\paśyet
kr̥ta-\matiḥ
sā
sabʰā
_adʰvara-\sammitā
/
1.9:
sabʰyāḥ
Half verse: b
loka-vedāṅga-dʰarmajñāḥ
sapta
pañca
trayo
_
api
vā
/
Half verse: e
yatra
_\upaviṣṭā
vipra-agryāḥ
sā
yajña-sadr̥śī
sabʰā
//
Verse: 60
Half verse: a
\kuryād
alagnakau
\rakṣed
artʰi-pratʰyartʰinau
sadā
/
Half verse: b
etad
daśa-aṅgaṃ
karaṇaṃ
yasyām
\adʰyāsta
pārtʰivaḥ
//
Verse: 61
Half verse: a
dva-sasya-aṣṭamaṃ
bʰāgaṃ
\muktvā
kālaṃ
\susaṃviśet
/
Half verse: b
sa
kālo
vyavahārāṇāṃ
śāstra-\dr̥ṣṭaḥ
paraḥ
\smr̥taḥ
//
Verse: 62
Half verse: a
sādʰu-karma-kriyā-\yuktāḥ
satyadʰarma-parāyaṇāḥ
/
Half verse: b
akrodʰa-lobʰāḥ
śāstrajñāḥ
sabʰyāḥ
\kāryā
mahībʰujā
//
Verse: 63
Half verse: a
sapta
pañca
trayo
vā
sabʰā-sado
\bʰavanti
/
Verse: 64
Half verse: a
deśa-ācāra-anabʰijñā
ye
nāstikāḥ
śāstra-\varjitāḥ
//
Half verse: b
unmatta-kruddʰa-lubdʰa-ārtā
na
\praṣṭavyā
vinirṇaye
//
Verse: 65
Half verse: a
rājā
\kāryāṇi
\sampaśyet
prāḍvivāko
_atʰa
vā
dvijaḥ
/
Half verse: b
nyāya-aṅgāny
agrataḥ
\kr̥tvā
sabʰya-śāstra-mate
\stʰitaḥ
//
Verse: 66
Half verse: a
balena
cautr-aṅgena
yato
\rañjayate
prajāḥ
/
Half verse: b
\dīpyamānaḥ
sva-vapuṣā
tena
rājā
_\abʰidʰīyate
/
Verse: 67
Half verse: a
ekas
tu
_anekadʰā
\prokot
vyavahāro
manīṣibʰiḥ
/
Half verse: b
tasya
nirṇaya-kr̥t
_
rājā
brāhmaṇaś
ca
bahuśrutaḥ
//
Verse: 68
Half verse: a
vyavahāra-\āśritaṃ
praśnaṃ
\pr̥ccʰati
prāḍ
iti
śrutiḥ
/
Half verse: b
\vivadet
tatra
yas
tasmin
prāḍ-vivākas
tu
sa
\smr̥taḥ
//
Verse: 69
Half verse: a
vivāde
\pr̥ccʰati
praśnaṃ
pratipraśnaṃ
tatʰā
_eva
ca
/
Half verse: b
priya-pūrvaṃ
prāg
\vadati
prāḍ-vivākas
tataḥ
smr̥taḥ
//
Verse: 70
Half verse: a
sa-prāḍ-vivākaḥ
sa-amātyaḥ
sa-brāhmaṇa-purohitaḥ
/
Half verse: b
sa-sabʰyaḥ
prekṣako
rājā
svarge
\tiṣṭʰati
dʰarmataḥ
//
Verse: 71
Half verse: a
sarva-śāstra-artʰa-vettāram
alubdʰaṃ
nyāya-bʰāṣiṇam
/
Half verse: b
vipraṃ
prājñaṃ
krama-\āyātam
amātyaṃ
\stʰāpayed
dvijam
//
Verse: 72
Half verse: a
dvijān
\vihāya
yaḥ
\paśyet
kāryāṇi
vr̥ṣalaiḥ
saha
/
Half verse: b
tasya
\prakṣarate
rāṣṭraṃ
balaṃ
kośaṃ
ca
\naśyati
//
Verse: 73
Half verse: a
ye
ca
_āraṇya-carās
teṣām
araṇye
karaṇaṃ
bʰavet
/
Half verse: b
senāyāṃ
sainikānāṃ
tu
sārtʰeṣu
baṇijāṃ
tatʰā
//
Verse: 74
Half verse: a
kīnāśāḥ
kārukā
mallāḥ
kusīda-śreṇi-vartakāḥ
/
Half verse: b
liṅginas
taskarāś
ca
_eva
svena
dʰarmeṇa
nirṇayaḥ
//
Verse: 75
Half verse: a
kulāni
śreṇayaś
ca
_eva
gaṇās
tu
_\adʰikr̥to
nr̥paḥ
/
Half verse: b
pratiṣṭʰā
vyavahārāṇāṃ
gurvebʰyas
tu
_uttara-uttaram
//
Verse: 76
Half verse: a
tapasvināṃ
tu
kāryāṇi
traividyair
eva
kārayet
/
Half verse: b
māyā-yoga-vidāṃ
ca
_eva
na
svayaṃ
kopa-kāraṇāt
//
Verse: 77
Half verse: a
adaṇḍyān
\daṇḍayan
rājā
daṇḍyāṃś
ca
_eva
_api
_adaṇḍayan
/
Half verse: b
ayaśo
mahat
_\āpnoti
narakaṃ
ca
_eva
gaccʰati
//
Verse: 78
Half verse: a
api
bʰrātā
suto
_argʰyo
vā
śvaśuro
māturo
_api
vā
/
Half verse: b
na-adaṇḍyo
nāma
rājño
_\asti
dʰarmād
\vicalitaḥ
svakāt
//
Verse: 79
Half verse: a
yatra
vipro
na
vidvān
\syāt
kṣatriyaṃ
tatra
\yojayet
/
Half verse: b
vaiśyaṃ
vā
dʰarma-śāstra-jñaṃ
śūdraṃ
ytnena
\varjayet
//
Verse: 80
Half verse: a
dʰarma-karma-vihīnas
tu
brāhmair
liṅgair
\vivarjitaḥ
/
Half verse: b
\bravīti
brāhmaṇo
_\asmi
_iti
tam
\āhur
brāhmaṇa-bruvam
//
Verse: 81
Half verse: a
śabda-abʰidʰāna-tattvajñau
gaṇanā-kuśalau
śucī
/
Half verse: b
na
_anālipi-jñau
\kartavyau
rājñā
gaṇaka-lekʰakau
//
Verse: 82
Half verse: a
akāraṇe
rakṣaṇe
ca
sākṣyartʰi-praivādinām
/
Half verse: b
sabʰya-adʰīnaḥ
satyavādī
\kartavyas
tu
sa
pūruṣaḥ
//
Verse: 83
Half verse: a
etad
daśāṅga-karaṇaṃ
yasyām
\adʰyāsya
pārtʰivaḥ
/
Half verse: b
nyhāyaṃ
\paśyet
kr̥ta-matiḥ
sā
sabʰā
_adʰvara-\saṃmitā
//
Verse: 84
Half verse: a
eṣāṃ
mūrdʰā
nr̥po
_aṅgānāṃ
mukʰaṃ
ca-\adʰikr̥taḥ
\smr̥taḥ
/
Half verse: b
bāhū
sabʰyāḥ
smr̥tir
hastau
jaṅgʰe
gaṇaka-lekʰakau
//
Verse: 85
Half verse: a
hema-agni-ambu-dr̥śau
hr̥t
_ca
pādau
svapuruṣas
tatʰā
//
Verse: 86
Half verse: a
hiraṇyam
agnim
udakaṃ
dʰarmaśāstrāṇi
ca
_eva
hi
/
Half verse: b
tan-madʰye
\stʰāpayed
rājā
puṇyāni
ca
\hitāni
ca
//
Verse: 87
Half verse: a
āditya-candra-devādi
dikpālān
tatra
\kalpayet
/
Half verse: b
hema-agni-ambu-svapuruṣāḥ
sādʰana-aṅgāni
vai
daśa
//
Verse: 88
Half verse: a
daśānām
api
ca
_eteṣāṃ
karma
\proktaṃ
pr̥tʰak
pr̥tʰak
/
Half verse: b
vaktā
_adʰyakṣo
nr̥paḥ
śāstā
sabʰyaḥ
kārya-parīkṣakaḥ
//
Verse: 89
Half verse: a
smr̥tir
vinirṇayaṃ
\brūte
jaya-dānaṃ
damaṃ
tatʰā
/
Half verse: b
śapatʰa-artʰe
hiraṇya-agnī
ambu
tr̥ṣita-jantuṣu
//
Verse: 90
Half verse: a
gaṇako
\gaṇayed
artʰaṃ
\likʰen
nyāyaṃ
ca
lekʰakaḥ
/
Half verse: b
partyartʰi-sabʰyānayanaṃ
sākṣiṇam
ca
sva-pūruṣaḥ
//
Verse: 91
Half verse: a
vāc-daṇḍaś
ca
_eva
dʰig
-daṇḍo
vipra-adʰīnau
tu
tāu
_ubʰau
/
Half verse: b
artʰa-daṇḍa-vadʰāv
\uktau
rājā
_āyatāu
_ubʰau
_api
//
Verse: 92
Half verse: a
rājñā
ye
\viditāḥ
samyak
kula-śreṇi-gaṇādayaḥ
/
Half verse: b
sāhasa-nyaya-\varjyāni
\kuryuḥ
kāryāṇi
te
nr̥ṇām
//
Verse: 93
Half verse: a
kula-śreṇi-gaṇa-adʰyakṣāḥ
\proktā
nirṇaya-kārakāḥ
/
Half verse: b
\vicārya
śreṇibʰiḥ
\kāryaṃ
kulair
yan
_na
\vicāritam
//
Verse: 94
Half verse: a
gaṇaiś
ca
śreṇy
avijñātaṃ
gaṇa-\ājñātaṃ
niyuktakaiḥ
/
Half verse: b
kulādibʰyo
_
adʰikās
sabʰyās
tebʰyo
_adʰyakṣas
smr̥to
_adʰikaḥ
//
Verse: 95
Half verse: a
sarveṣām
adʰiko
rājā
dʰarmaṃ
yatnena
\niścitam
/
Half verse: b
uttama-adʰama-madʰyānāṃ
vivādānāṃ
vicāraṇāt
//
Verse: 96
Half verse: a
upari-upari
buddʰīnāṃ
\caranti
_īśvara-buddʰayaḥ
/
Half verse: b
ajñāna-timira-\upetān
sandeha-\paṭalānvitān
//
Verse: 97
Half verse: a
nirāmayān
yaḥ
\kurute
śāstrāñjanaśalākayā
/
Half verse: b
iha
kīrtiṃ
rājapūjāṃ
labʰate
svargatiṃ
ca
saḥ
//
Verse: 98
Half verse: a
lobʰa-dveṣa-ādikaṃ
\tyaktvā
yaḥ
\kuryāt
kārya-nirṇayam
/
Half verse: b
śāstr-\uditena
vidʰinā
tasya
yajña-pʰalaṃ
\bʰavet
//
Verse: 99
Half verse: a
adʰarmataḥ
\pravr̥ttaṃ
tu
na
_\upekṣeran
sabʰā-sadaḥ
/
Half verse: b
\upekṣamāṇās
te
bʰūpā
narakaṃ
\yānti
_adʰomukʰāḥ
//
Verse: 100
Half verse: a
nyāya-mārgād
\apetaṃ
tu
\jñātvā
cittaṃ
mahīpateḥ
/
Half verse: b
\vaktavyaṃ
tu
_apriyaṃ
tatra
na
sabʰyaḥ
kilbiṣī
tataḥ
//
Verse: 101
Half verse: a
sabʰyena
tāvad
\vaktavyaṃ
dʰarm-artʰa-sahitaṃ
vacaḥ
/
Half verse: b
śr̥ṇoti
yadi
no
rājā
\syāt
tu
sabʰyas
tato
_anagʰaḥ
//
Verse: 102
Half verse: a
a-nirṇīteṣu
yadi
_evaṃ
\sambʰāṣeta
raho
_-artʰinā
/
Half verse: b
prāḍvivāko
_api
\daṇḍyaḥ
\syāt
sabʰyāś
ca
_eva
viśeṣataḥ
//
Verse: 103
Half verse: a
snetāc
ca
_ajñānato
vā
_api
mohād
vā
lobʰato
_api
vā
/
Half verse: b
yatra
sabʰyo
_anyatʰā-vādī
\daṇḍyo
_asabʰyas
\smr̥to
hi
saḥ
//
Verse: 104
Half verse: a
lekʰyaṃ
yatra
na
\vidyeta
na
sākṣī
na
ca
bʰuktayaḥ
/
Half verse: b
pramāṇāni
na
\santi
_ekaṃ
pramāṇaṃ
tatra
pārtʰivaḥ
//
Verse: 105
Half verse: a
\niścetuṃ
ye
na
śakyāḥ
\syur
vādāḥ
sandigdʰa-rūpiṇaḥ
/
Half verse: b
teṣāṃ
nr̥paḥ
pramāṇ
aṃ
\syāt
sa
sarvasya
prabʰur
yataḥ
//
Verse: 106
Half verse: a
vyavahārān
svayaṃ
\paśyet
sabʰyaiḥ
\parivr̥to
_anvaham
/
Verse: 107
Half verse: a
anyāya-vādinaḥ
sabʰyās
tatʰā
_eva
_utkoca-jīvinaḥ
/
Half verse: b
\viśvaste
vañcakāś
ca
_eva
\nirvāsyāḥ
sarva
eva
te
//
Verse: 108
Half verse: a
\niyukto
vā
_aniyukto
vā
śāstra-jño
\vaktum
\arhati
/
Half verse: b
yat
tena
sadasi
\proktaṃ
sa
dʰarmo
na
_atra
saṃśayaḥ
//
Verse: 109
Half verse: a
pūrvā-mukʰas
tu
_\upaviśed
rājā
sabʰyā
udaṅ-mukʰāḥ
/
Half verse: b
gaṇakaḥ
paścimās
yas
tu
lekʰako
dakṣiṇā-mukʰaḥ
//
Verse: 110
Half verse: a
yatʰā
yamaḥ
priya-dveṣyau
\prāpte
kāle
niyaccʰati
/
Half verse: b
tatʰā
rājñā
\niyantavyāḥ
prajās
tadd
_hi
yama-vratam
//
Verse: 111
Half verse: a
dʰarmaśāstra-artʰaśāstrābʰyām
avirodʰena
pārtʰivaḥ
/
Half verse: b
\samīkṣamāṇo
nipuṇaṃ
vyavahāra-gatiṃ
\nayet
//
Verse: 112
Half verse: a
nyāyaśāstram
\atikramya
sabʰyair
atra
tu
niścitam
/
Half verse: b
tatra
dʰarmo
\hato
\hanti
sarvān
eva
na
saṃśayaḥ
//
Verse: 113
Half verse: a
\dʰāryaṃ
manu-ādikaṃ
śāstraṃ
nārtʰaśāstraṃ
katʰañcana
/
Half verse: b
dvayor
virodʰe
kartavyaṃ
dʰarmaśāstra-uditaṃ
vacaḥ
//
Verse: 114
Half verse: a
kevalaṃ
śāstram
\āśritya
na
\kartavyo
vinirṇayaḥ
/
Half verse: b
yukti-hīne
vicāre
tu
dʰarma-hāniḥ
\prajāyate
//
Verse: 115
Half verse: a
pūrvāhṇe
tām
\adʰiṣṭʰāya
vr̥ddʰa-amātya-anujīvibʰiḥ
/
Half verse: b
\paśyet
purāṇa-dʰarm-artʰaśāstrāṇi
\śr̥ṇuyāt
tatʰā
//
Verse: 116
Half verse: a
cauro
_acauraḥ
sādʰv
asādʰu
\jāyate
vyavahārataḥ
/
Half verse: b
yuktiṃ
vinā
vicāreṇa
māṇḍavyaś
coratāṃ
\gataḥ
//
Verse: 117
Half verse: a
asatyāḥ
satya-sadr̥śāḥ
satyāś
cāsatya-sannibʰāḥ
/
Half verse: b
\dr̥śyante
bʰrānti-janakās
tasmād
yuktyā
\vicārayet//
Verse: 118
Half verse: a
yajñe
\sampūjyate
viṣṇur
vyavahāre
mahīpatiḥ
/
Half verse: b
jayī
tu
yajamāno
_atra
\jitaḥ
paśur
\udāhr̥taḥ
//
Verse: 119
Half verse: a
pūrvapakṣa-uttarāv
ādyaṃ
pratijñā
ca
haviḥ
smr̥taḥ
/
Half verse: b
trayī
śāstrāṇi
sabʰyās
tu
r̥tvijo
dakṣiṇā
damaḥ
//
Verse: 120
Half verse: a
tatʰā
ca
_eva
_upadr̥ṣṭārau
jñeyau
gaṇaka-lekʰakau
/
Half verse: b
eṣo
_adʰvara-samaḥ
\prokto
vyavahāraḥ
\samāhr̥taḥ
//
Verse: 121
Half verse: a
smr̥ti-ācāra-vyapetena
mārgena
_\adʰarṣitaḥ
paraiḥ
/
Half verse: b
\āvedayati
ced
rājñe
vyavahāra-padaṃ
hi
tat
//
Verse: 122
Half verse: a
patitādikr̥taś
ca
_eva
yaś
ca
na
prakr̥tiṃ
gataḥ
/
Half verse: b
asvatantra-kr̥taś
ca
_eva
pūrvapakṣo
na
\sidʰyati
//
Verse: 123
Half verse: a
matta-unmatta-ārta-vyasani-bāla-vr̥ddʰa-prayojitaḥ
/
Half verse: b
asambandʰa-kr̥taś
ca
_eva
vyavahāro
na
\sidʰyati
//
Verse: 124
Half verse: a
guru-śiṣyau
pitā-putrau
dampatī
svāmi-bʰr̥tyakau
/
Half verse: b
eteṣāṃ
\samavetānāṃ
vyavahāro
na
sidʰyati
//
Verse: 125
Half verse: a
evaṃ
\parīkṣitaṃ
sabʰyaiḥ
pūrvpakṣaṃ
tu
\lekʰayet
/
Half verse: b
aprasiddʰaṃ
pura-dviṣṭaṃ
vivādaṃ
na
vicārayet
//
1.10:
deśa-jāti-dʰarmās
tatʰā
_eva
pālanīyāḥ
Verse: 126
Half verse: a
pratiloma-prasūtānāṃ
tatʰā
durga-nivāsinām
/
Half verse: b
deśa-jāti-kula-ādīnāṃ
ye
dʰarmās
tat-pravartitāḥ
//
Verse: 127
Half verse: a
tatʰā
_eva
te
\pālanīyāḥ
prajā
\prakṣubʰyate
_anyatʰā
/
Half verse: b
janāparaktir
\bʰavati
balaṃ
kośas
ca
\naśyati
//
Verse: 128
Half verse: a
\uduhyate
dākṣiṇātyair
mātulasya
sutā
dvijaiḥ
/
Half verse: b
madʰyadeśe
karmakarāḥ
śilpinaś
ca
gavāśinaḥ
//
Verse: 129
Half verse: a
matsya-adāś
ca
narāḥ
pūrve
vyabʰicāra-\ratāḥ
striyaḥ
/
Half verse: b
uttare
madya-pā
nāryaḥ
\spr̥śyā
nr̥̄ṇāṃ
rajasvalāḥ
//
Verse: 130
Half verse: a
sahajātāḥ
\pragr̥hṇanti
bʰrātr̥-bʰāryām
abʰartr̥kām
/
Half verse: b
anena
karmaṇā
na
_ete
prāyaścitta-damārhakāḥ
//
Verse: 131
Half verse: a
vihitā-akaraṇān
nityaṃ
pratiṣiddʰa-\niṣevaṇāt
/
Half verse: b
bʰakta-āccʰādaṃ
\pradāya
_eṣāṃ
śeṣaṃ
\gr̥hṇīta
pārtʰivaḥ
//
Verse: 132
Half verse: a
[pratiloma-\prasūtānāṃ
tatʰā
durga-niovāsinām
/]
Half verse: b
śāstravad
yatnato
\rakṣyā
sandigdʰau
sādʰanaṃ
tu
sā
//
Verse: 133
Half verse: a
tāṃ
\dr̥ṣṭvā
nirṇayaṃ
\kuryāt
prāṅ
niviṣṭa-\vyavastʰayā
/
Half verse: b
sabʰā
śulka-ucita-dame
māsa-ṣāṇ-māsike
kare
//
Verse: 134
Half verse: a
maryādā
\lekʰitā
\kāryā
naigama-adʰiṣṭʰitā
sadā
/
Half verse: b
artʰinaś
ca
vacaḥ
kāryaṃ
vacaḥ
pratyartʰinas
tatʰā
/
Half verse: e
\parīkṣya
padam
\ādadyād
anyatʰā
narakaṃ
\vrajet
//
Verse: 135
Half verse: a
ekasya
bahubʰiḥ
sardʰaṃ
strībʰiḥ
prekṣakarais
tatʰā
/
Half verse: b
anādeyo
\bʰaved
vādo
dʰarmavidbʰir
\udāhr̥taḥ
//
1.11:
anāsedʰyāḥ
Verse: 136
Half verse: a
satra-udvāha-\udyato
rogī
śoka-ārta-unmatta-bālakāḥ
/
Half verse: b
matto
vr̥ddʰas
_anuyuktaś
ca
nr̥pa-kārya-\udyato
vratī
//
Verse: 137
Half verse: a
āsanne
sainikaḥ
saṅkʰye
karṣako
vāpa-saṅgrahe
/
Half verse: b
viṣama-stʰāś
ca
n
_āsedʰyāḥ
strī-sanātʰās
tatʰā
_
eva
ca
//
Verse: 138
Half verse: a
a-prāpta-vyavahāraś
ca
dūto
dāna-unmukʰo
vratī
/
Half verse: b
viṣamastʰāś
ca
nāsedʰyāḥ
strī-sanātʰās
tatʰā
_eva
ca
//
Verse: 139
Half verse: a
vaṇig-vikrītapaṇyas
tu
sasye
jāte
kr̥ṣīvalaḥ
/
Half verse: b
satr-udyatāś
ca
_
eva
tatʰā
dāpanīyāḥ
kr̥takriyāḥ
//
Verse: 140
Half verse: a
matir
na
_\utsahate
yatra
vivādaṃ
kartum
\iccʰate
/
Half verse: b
\dātavyas
tasya
kālaḥ
syād
artʰi-pratyartʰinor
api
//
Verse: 141
Half verse: a
yasyābʰiyogaṃ
\kurute
tatʰyenāśaṅkayāpi
vā
/
Half verse: b
tam
\evānāyayed
rājā
sudrayā
puruṣeṇa
vā
//
Verse: 142
Half verse: a
a-pragalbʰa-jaḍa-unmāta-vr̥ddʰa-strī-bāla-rogiṇām
/
Half verse: b
pūrvottaraṃ
\vaded
bandʰur
\niyuktas
_anyas
_atʰa
vā
naraḥ
//
Verse: 143
Half verse: a
r̥tvigvāde
\niyuktaś
ca
samau
samparikīrtinau
/
Half verse: b
yajñe
\svāmyāpnuyāt
puṇyaṃ
hāniṃ
vāde
_atʰa
vā
jayam
//
1.12:
āhvānam
[p.24
]
Verse: 144
Half verse: a
\āhūto
yas
tu
nāgaccʰed
darpād
\bandʰubalānvitaḥ
/
Half verse: b
abʰiyogānurūpeṇa
tasya
daṇḍaṃ
\prakalpayet
//
Verse: 145
Half verse: a
kāle
kāryārtʰinaṃ
\pr̥ccʰet
praṇataṃ
\
purataḥ
\stʰitam
/
Half verse: b
kiṃ
kāryaṃ
kā
ca
te
pīḍā
mā
\bʰaiṣḍīr
\brūhi
mānava
//
Verse: 146
Half verse: a
evaṃ
\pr̥ṣṭaḥ
sa
yad
\brūyāt
tat
sabʰyaiḥ
brāhmaṇaiḥ
saha
/
Half verse: b
\vimr̥śya
kāryaṃ
nyāyyaṃ
ced
āhvānārtʰam
ataḥ
param
//
Verse: 147
Half verse: a
mudrāṃ
\dadyād
yatʰā
patraṃ
puruṣaṃ
vā
\samādiśet
/
Half verse: b
\āhūtas
tu
_
avamanyet
yaḥ
śakto
rājaśāsanam
/
Half verse: e
abʰiyogānurūpeṇa
tasya
daṇḍaṃ
\prakalpayet
//
Verse: 148
Half verse: a
a-kalpa
-
bāla-stʰavira-viṣamastʰakriyākulān
/
Half verse: b
hīne
karmaṇi
pañcāśat
_
madʰyameṣu
śatāvaraḥ
/
Half verse: e
gurukāryeṣu
daṇḍyaḥ
syāt
_
nityaṃ
pañcaśatāvaraḥ
//
Verse: 149
Half verse: a
parānīkahate
deśe
durbʰikṣe
vyādʰipīḍite
/
Half verse: b
\kurvīta
punarāhvānaṃ
daṇḍaṃ
na
\parikalpayet
//
Verse: 150
Half verse: a
kāryātipātivyasaninr̥pakārya-utsavākulān
//
Verse: 151
Half verse: a
djarma-udyatān
abʰyudaye
parādʰīnaśaṭʰākr̥tīn
/
Half verse: b
matta-unmatta-pramattāṃś
ca
bʰr̥tyān
\nāhvāyayet
_nr̥paḥ
//
Verse: 152
Half verse: a
na
ca
bʰrātā
na
ca
pitā
na
putro
na
niyogakr̥t
/
Half verse: b
parārtʰavādī
daṇḍyaḥ
syād
vyavahāreṣu
\vibruvan
//
Verse: 153
Half verse: a
na
hīnapakṣāṃ
yuvatiṃ
kule
jātāṃ
prasūtikām
/
Half verse: b
sarvavarṇa-uttamāṃ
kanyāṃ
tāha
jñātiprabʰuktāḥ
smr̥tāḥ
//
Verse: 154
Half verse: a
kālaṃ
deśañ
ca
[?]
\vijñāya
kāryāṇāṃ
ca
balāvalam
/
Half verse: b
akalpādīn
api
śanair
yānair
\āhvāpayet
nr̥paḥ
//
Verse: 155
Half verse: a
tadadʰīnakuṭumbivyaḥ
svairiṇyo
gaṇikāś
ca
yāḥ
/
Half verse: b
niṣkulā
yāś
ca
patitās
tāsām
āhvānam
\iṣyate
//
Verse: 156
Half verse: a
ubʰayoḥ
pratibʰūr
grāhyaḥ
samartʰaḥ
kāryanirṇaye
/
Verse: 157
Half verse: a
\jñātvā
_abʰiyogaṃ
ye
_api
\syur
vane
pravrajitādayaḥ
/
Half verse: b
tān
apy
\āhvāpayet
rājā
gurukāryeṣv
akopayan
//
Verse: 158
Half verse: a
vaktavye
_artʰe
na
\tiṣṭʰantam
\utkrāmantaṃ
ca
tadvacaḥ
/
Half verse: b
\āsedʰayed
vivādārtʰī
yāvad
āhvānadarśanam
//
Verse: 159
Half verse: a
stʰānāsedʰaḥ
kālkr̥taḥ
pravāsāt
karmaṇas
tatʰā
/
Half verse: b
caturvidʰaḥ
\syād
āsedʰaḥ
\āsiddʰas
taṃ
na
\laṅgʰayet
//
Verse: 160
Half verse: a
kṣetra-ārāma-gr̥hādīni
dʰana-dʰānyādikaṃ
tatʰā
/
Half verse: b
a-nyāyavādināṃ
tv
etāny
\āsedʰavyāni
vādinām
//
Verse: 161
Half verse: a
\āseddʰā
tu
svam
āsedʰaṃ
svayam
eva
_
\utsr̥jed
yadi
/
Half verse: b
na
tasyātikramād
doṣo
na
ca
daṇḍaṃ
\prakalpayet
//
Verse: 162
Half verse: a
rājñe
nivedanād
ūrdʰvaṃ
\āseddʰā
na
_\utsr̥jed
svayam
/
Half verse: b
\utsr̥jec
ced
damo
\dāpya
\āsiddʰaś
ca
na
\laṅgʰayet
//
Verse: 163
Half verse: a
nadīsantārakāntāradurdeśa-upaplavādiṣu
/
Half verse: b
\āsiddʰas
tu
parāsedʰam
utkrāman
\nāparādʰnuyāt
//
Verse: 164
Half verse: a
niveṣṭukāmo
rogārto
yiyakṣur
vyasane
\stʰitaḥ
/
Half verse: b
\abʰiyuktas
tatʰānyena
rājakārya-\udyatas
tatʰā
//
Verse: 165
Half verse: a
gavām
pracāre
gopālāḥ
sasyārambʰe
kr̥ṣīvalāḥ
/
Half verse: b
śilpinaś
cāpi
tatkāle
āyudʰīyāś
ca
vigrahe
//
Verse: 166
Half verse: a
vr̥kṣaṃ
parvatam
ārūḍʰā
hasti-aśva-ratʰa-naustʰitāḥ
/
Half verse: b
viṣamastʰāś
ca
te
sarve
\nāsedʰyāḥ
kāryasādʰakaiḥ
//
Verse: 167
Half verse: a
yas
tv
indriyanirodʰenāpy
āhāra-uccʰavasanādibʰiḥ
/
Half verse: b
\āsedʰayed
nāsedʰaiḥ
sa
\daṇḍyo
na
tv
atikramī
//
Verse: 168
Half verse: a
āsedʰayogya
āsedʰam
\utkrāman
daṇḍam
\arhati
/
Half verse: b
āsedʰayaṃs
tu
nāsedʰyaṃ
rājñā
\śāsya
iti
stʰitiḥ
//
Verse: 169
Half verse: a
\āgatānāṃ
\vivadatām
asakr̥dvādināṃ
nr̥paḥ
/
Half verse: b
vādān
\paśyen
nātmakr̥tān
na
\cādʰyakṣaniveditān
//
1.13:
vādi-prativādinor
uktikramaḥ
[p.27
]
Verse: 170
Half verse: a
\pīḍitaḥ
svayam
\āyātaḥ
śastreṇārtʰī
yadā
\bʰavet
/
Half verse: b
prāḍvivākas
tu
taṃ
\pr̥ccʰet
puruṣo
vā
śanaiḥ
śanaiḥ
//
Verse: 171
Half verse: a
yo
_adattavyavahāratvād
\aniyuktaḥ
\pravartate
/
Half verse: b
vacanṃ
tasya
na
\grāhyaṃ
likʰita-preṣitād
r̥te
//
Verse: 172
Half verse: a
ahaṃ
pūrvikayā
yātāv
artʰi-pratyartʰinau
yadā
/
Half verse: b
vādo
varṇānupūrvyeṇa
\grāhyaḥ
pīḍām
\avekṣya
vā
//
Verse: 173
Half verse: a
unmatta-mattanirdʰūtā
mahāpāakadūṣitāḥ
/
Half verse: b
jaḍa-ativr̥ddʰa-bālaś
ca
\vijñeyās
tu
niruttarāḥ
//
Verse: 174
Half verse: a
pakṣaḥ
\proktas
tv
anādeyo
vādī
cānuttaras
tatʰā
/
Half verse: b
yādr̥gvādī
yaś
ca
pakṣo
\grāhyas
tat
\katʰayāmy
aham
//
Verse: 175
Half verse: a
pīḍātiśayam
\āśritya
yad
\bravīti
vivakṣitam
/
Half verse: b
svārtʰasiddʰiparo
vādī
pūrvapakṣaḥ
sa
\ucyate
//
2.:
Catuṣpādvyavahāra-upakramaḥ
[p.29
]
[1.2.0]
This text is part of the
TITUS
edition of
Brhaspati-Smrti
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.