TITUS
Kautiliya Arthasastra
Part No. 5
Previous part

Book: 2 
Chapter: 24 
Sentence: 21    ikṣavo hi bahvābādʰā vyayagrāhiṇaś ca //
   ikṣavo hi bahv-ābādʰā vyaya-grāhiṇaś ca //

Sentence: 22    pʰenāgʰāto vallīpʰalānām, parīvāhāntāḥ pippalīmr̥dvīkekṣūṇām, kūpaparyantāḥ śākamūlānām, haraṇīparyantā haritakānām, pālyo lavānāṃ gandʰabʰaiṣajyośīrahrīberapiṇḍālukādīnām //
   pʰena-āgʰāto vallī-pʰalānām, parīvāha-antāḥ pippalī-mr̥dvīka-ikṣūṇām, kūpa-paryantāḥ śāka-mūlānām, haraṇī-paryantā haritakānām, pālyo lavānāṃ gandʰa-bʰaiṣajya-uśīra-hrībera-piṇḍāluka-ādīnām //

Sentence: 23    yatʰāsvaṃ bʰūmiṣu ca stʰālyāś cānūpyāś cauṣadʰīḥ stʰāpayet //
   yatʰā-svaṃ bʰūmiṣu ca stʰālyāś ca+ ānūpyāś ca+ oṣadʰīḥ stʰāpayet //

Sentence: 24    tuṣārapāyanamuṣṇaśoṣaṇaṃ cāsaptarātrād iti dʰānyabījānām, trirātraṃ vā pañcarātraṃ vā kośīdʰānyānām, madʰugʰr̥tasūkaravasābʰiḥ śakr̥dyuktābʰiḥ kāṇḍabījānāṃ cʰedalepo, madʰugʰr̥tena kandānām, astʰibījānāṃ śakr̥dālepaḥ, śākʰināṃ gartadāho go 'stʰiśakr̥dbʰiḥ kāle dauhrdaṃ ca //
   tuṣāra-pāyana-muṣṇa-śoṣaṇaṃ ca+ ā-sapta-rātrād iti dʰānya-bījānām, tri-rātraṃ vā pañca-rātraṃ vā kośī-dʰānyānām, madʰu-gʰr̥ta-sūkara-vasābʰiḥ śakr̥d-yuktābʰiḥ kāṇḍa-bījānāṃ cʰeda-lepo, madʰu-gʰr̥tena kandānām, astʰi-bījānāṃ śakr̥d-ālepaḥ, śākʰināṃ garta-dāho go-astʰi-śakr̥dbʰiḥ kāle dauhrdaṃ ca //

Sentence: 25    prarūḍʰāṃś cāśuṣkakaṭumatsyāṃś ca snuhikṣīreṇa pāyayet //
   prarūḍʰāṃś ca+ aśuṣka-kaṭu-matsyāṃś ca snuhi-kṣīreṇa pāyayet //


Sentence: 26ab    kārpāsasāraṃ nirmokaṃ sarpasya ca samāharet /
   kārpāsa-sāraṃ nirmokaṃ sarpasya ca samāharet /

Sentence: 26cd    na sarpās tatra tiṣṭʰanti dʰūmo yatraiṣa tiṣṭʰati //
   na sarpās tatra tiṣṭʰanti dʰūmo yatra+ eṣa tiṣṭʰati //


Sentence: 27    sarvajījānāṃ tu pratʰamavāpe suvarṇodakasamplutāṃ pūrvamuṣṭiṃ vāpayed, amuṃ ca mantraṃ brūyāt - "prajāpataye kāśyapāya devāya ca namaḥ sadā / sītā me r̥dʰyatāṃ devī bījeṣu ca dʰaneṣu ca //
   sarva-jījānāṃ tu pratʰama-vāpe suvarṇa-udaka-samplutāṃ pūrva-muṣṭiṃ vāpayed, amuṃ ca mantraṃ brūyāt - "prajāpataye kāśyapāya devāya ca namaḥ sadā / sītā me r̥dʰyatāṃ devī bījeṣu ca dʰaneṣu ca //

Sentence: 28    ṣaṇḍavāṭagopālakadāsakarmakarebʰyo yatʰāpuruṣaparivāpaṃ bʰaktaṃ kuryāt, sa-pādapaṇikaṃ ca māsaṃ dadyāt //
   ṣaṇḍa-vāṭa-go-pālaka-dāsa-karma-karebʰyo yatʰā-puruṣa-parivāpaṃ bʰaktaṃ kuryāt, sa-pāda-paṇikaṃ ca māsaṃ dadyāt //

Sentence: 29    karmānurūpaṃ kārubʰyo bʰaktavetanam //
   karma-anurūpaṃ kārubʰyo bʰakta-vetanam //

Sentence: 30    praśīrṇaṃ ca puṣpapʰalaṃ devakāryārtʰaṃ vrīhiyavam āgrayaṇārtʰaṃ śrotriyās tapasvinaś cāhareyuḥ, rāśimūlam uñcʰavr̥ttayaḥ //
   praśīrṇaṃ ca puṣpa-pʰalaṃ deva-kārya-artʰaṃ vrīhi-yavam āgrayaṇa-artʰaṃ śrotriyās tapasvinaś ca+ āhareyuḥ, rāśi-mūlam uñcʰa-vr̥ttayaḥ //


Sentence: 31ab    yatʰākālaṃ ca sasyādi jātaṃ jātaṃ praveśayet /
   yatʰā-kālaṃ ca sasya-ādi jātaṃ jātaṃ praveśayet /

Sentence: 31cd    na kṣetre stʰāpayet kiṃcit palālam api paṇḍitaḥ //
   na kṣetre stʰāpayet kiṃcit palālam api paṇḍitaḥ //

Sentence: 32ab    prākārāṇāṃ samuccʰrayān valabʰīr vā tatʰāvidʰāḥ /
   prākārāṇāṃ samuccʰrayān valabʰīr vā tatʰā-vidʰāḥ /

Sentence: 32cd    na saṃhatāni kurvīta na tuccʰāni śirāṃsi ca //
   na saṃhatāni kurvīta na tuccʰāni śirāṃsi ca //

Sentence: 33ab    kʰalasya prakarān kuryān maṇḍalānte samāśritān /
   kʰalasya prakarān kuryān maṇḍala-ante samāśritān /

Sentence: 33cd    anagnikāḥ sa-udakāś ca kʰale syuḥ parikarmiṇaḥ // E
   anagnikāḥ sa-udakāś ca kʰale syuḥ parikarmiṇaḥ // E




Chapter: 25 
(Controller of spiritual liquors)


Sentence: 1    surādʰyakṣaḥ surākiṇvavyavahārān durge janapade skandʰāvāre vā tajjātasurākiṇvavyavahāribʰiḥ kārayed, ekamukʰam anekamukʰaṃ vā vikrayakrayavaśena vā //
   surā-adʰyakṣaḥ surā-kiṇva-vyavahārān durge jana-pade skandʰa-āvāre vā taj-jāta-surā-kiṇva-vyavahāribʰiḥ kārayed, eka-mukʰam aneka-mukʰaṃ vā vikraya-kraya-vaśena vā //

Sentence: 2    ṣaṭśatam atyayam anyatra kartr̥kretr̥vikretr̥̄ṇāṃ stʰāpayet //
   ṣaṭ-śatam atyayam anyatra kartr̥-kretr̥-vikretr̥̄ṇāṃ stʰāpayet //

Sentence: 3    grāmād anirṇayaṇam asampātaṃ ca surāyāḥ, pramādabʰayāt karmasu ñjirdiṣṭānām, maryādātikramabʰayād āryāṇām, utsāhabʰayāc ca tīṣkṇānām //
   grāmād anirṇayaṇam asampātaṃ ca surāyāḥ, pramāda-bʰayāt karmasu ñjirdiṣṭānām, maryāda-atikrama-bʰayād āryāṇām, utsāha-bʰayāc ca tīṣkṇānām //

Sentence: 4    lakṣitam alpaṃ vā caturbʰāgam ardʰakuḍubaṃ kuḍubam ardʰaprastʰaṃ prastʰaṃ veti jñātaśaucā nirhareyuḥ //
   lakṣitam alpaṃ vā catur-bʰāgam ardʰa-kuḍubaṃ kuḍubam ardʰa-prastʰaṃ prastʰaṃ vā+ iti jñāta-śaucā nirhareyuḥ //

Sentence: 5    pānāgāreṣu vā pibeyur asaṃcāriṇaḥ //
   pāna-agāreṣu vā pibeyur asaṃcāriṇaḥ //

Sentence: 6    nikṣepopanidʰiprayogāpahr̥tānām aniṣṭopagatānāṃ ca dravyāṇāṃ jñānārtʰam asvāmikaṃ kupyaṃ hiraṇyaṃ copalabʰya niṣkeptāram anyatra vyapadeśena grāhayed, ativyayakartāram anāyativyayaṃ ca //
   nikṣepa-upanidʰi-prayoga-apahr̥tānām aniṣṭa-upagatānāṃ ca dravyāṇāṃ jñāna-artʰam asvāmikaṃ kupyaṃ hiraṇyaṃ ca+ upalabʰya niṣkeptāram anyatra vyapadeśena grāhayed, ativyaya-kartāram anāyati-vyayaṃ ca //

Sentence: 7    na cānargʰeṇa kālikāṃ vā surāṃ dadyād, anyatra duṣṭasurāyāḥ //
   na ca+ anargʰeṇa kālikāṃ vā surāṃ dadyād, anyatra duṣṭa-surāyāḥ //

Sentence: 8    tām anyatra vikrāpayet //
   tām anyatra vikrāpayet //

Sentence: 9    dāsakarmakarebʰyo vā vetanaṃ dadyāt //
   dāsa-karma-karebʰyo vā vetanaṃ dadyāt //

Sentence: 10    vāhanapratipānaṃ sūkarapoṣaṇaṃ vā dadyāt //
   vāhana-pratipānaṃ sūkara-poṣaṇaṃ vā dadyāt //

Sentence: 11    pānāgārāṇyanekakakṣyāṇi vibʰaktaśayanāsanavanti pānoddeśāni gandʰamālyodakavanti r̥tusukʰāni kārayet //
   pāna-agārāṇy-aneka-kakṣyāṇi vibʰakta-śayana-āsanavanti pāna-uddeśāni gandʰa-mālya-udakavanti r̥tu-sukʰāni kārayet //

Sentence: 12    tatrastʰāḥ prakr̥tyautpattikau vyayau gūḍʰā vidyuḥ, āgantūṃś ca //
   tatrastʰāḥ prakr̥ty-autpattikau vyayau gūḍʰā vidyuḥ, āgantūṃś ca //

Sentence: 13    kretr̥̄ṇāṃ mattasuptānām alaṅkārāc cʰādanahiraṇyāni ca vidyuḥ //
   kretr̥̄ṇāṃ matta-suptānām alaṅkārāt cʰādana-hiraṇyāni ca vidyuḥ //

Sentence: 14    tannāśe vaṇijas tac ca tāvac ca daṇḍaṃ dadyuḥ //
   tan-nāśe vaṇijas tac ca tāvac ca daṇḍaṃ dadyuḥ //

Sentence: 15    vaṇijaśs tu saṃvr̥teṣu kakṣyāvibʰāgeṣu svadāsībʰiḥ peśalarūpābʰir āgantūnāṃ vāstavyānāṃ cāryarūpāṇāṃ mattasuptānāṃ bʰāvaṃ vidyuḥ //
   vaṇijaśs tu saṃvr̥teṣu kakṣyā-vibʰāgeṣu sva-dāsībʰiḥ peśala-rūpābʰir āgantūnāṃ vāstavyānāṃ ca+ ārya-rūpāṇāṃ matta-suptānāṃ bʰāvaṃ vidyuḥ //

Sentence: 16    medakaprasannāsavāriṣṭamaireyamadʰūnām //
   medaka-prasanna-āsava-ariṣṭa-maireya-madʰūnām //

Sentence: 17    udakadroṇaṃ taṇḍulānām ardʰāḍʰakaṃ trayaḥ prastʰāḥ kiṇvasyeti medakayogaḥ //
   udaka-droṇaṃ taṇḍulānām ardʰa-āḍʰakaṃ trayaḥ prastʰāḥ kiṇvasya+ iti medaka-yogaḥ //

Sentence: 18    dvādaśāḍʰakaṃ piṣṭasya pañca prastʰāḥ kiṇvasya kramukatvakpʰalayukto vā jātisambʰāraḥ prasannāyogaḥ //
   dvādaśa-āḍʰakaṃ piṣṭasya pañca prastʰāḥ kiṇvasya kramuka-tvak-pʰala-yukto vā jāti-sambʰāraḥ prasannā-yogaḥ //

Sentence: 19    kapittʰatulā pʰāṇitaṃ pañcataulikaṃ prastʰo madʰuna ity āsavayogaḥ //
   kapittʰa-tulā pʰāṇitaṃ pañca-taulikaṃ prastʰo madʰuna ity āsava-yogaḥ //

Next part


This text is part of the TITUS edition of Kautiliya Arthasastra.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.4.2012. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.