TITUS
Isidor von Sevilla, De Fide
Part No. 4
Chapter: 3
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 2
v
Sentence: 0
III.
Manuscript page: P2v
QUIA
CHRISTUS
DEUS
ET
DOMINUS
EST
III.
Manuscript page: P2v
HEAR
QUIDHIT
UMBI
DHAZS
CHRISTUS
GOT
ENDI
DRUHTIN
IST.
Sentence: 1
1.
Post
declaratum
christi
diuinę
natiuitatis
mysterium
deinde
quia
idem
deus
et
dominus
est
exemplis
sanctarum
scribturarum
adhibitis
demonstremus
.
Si
christus
deus
non
est
,
cui
dicitur
in
psalmis
:
»Sedis
tua
,
deus
,
in
saeculum
saeculi
,
uirga
ęquitatis
uirga
regni
tui
.
Dilexisti
iustitiam
et
odisti
iniquitatem
.
propterea
unxit
te
deus
,
deus
tuus
,
oleo
lętitie
pre
consortibus
tuis
«?
1.
Aefter
dhiu
dhazs
almahtiga
gotes
chiruni
dhera
gotliihhun
christes
chiburdi
chimarit
uuard,
hear
saar
after
nu
mit
gareuuem
bilidum
dhes
heilegin
chiscribes
eu
izs
archundemes,
dhazs
ir
selbo
christ
ist
chiuuisso
got
ioh
druhtin.
Ibu
christus
auur
got
ni
uuari,
dhemu
in
psalmom
chiquhedan
uuard
:
»Dhn
sedhal,
got,
ist
fona
euuin
in
euuin,
rehtnissa
garda
ist
garde
dhines
riihhes.
Dhu
minnodos
reht
endi
hazssedos
unreht
;
bidhiu
auur
chisalboda
dhih
got
dhn
got
mit
freuuuidha
olee
fora
dhinem
chihlozssom
«. *
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 3
r
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 3
v
Sentence: 2
2.
Manuscript page: P3r
Quis
est
igitur
iste
deus
unctus
a
deo
?
respondeant
nobis
.
Ecce
deus
unctus
a
deo
dicitur
,
et
utique
christus
ipsa
unctione
monstratur
,
cum
deus
unctus
insinuatur
.
Dum
enim
audis
deum
unctum
,
intellege
christum
.
christus
enim
a
chrismate
,
id
est
ab
unctione
uocatur
.
Hunc
christum
sub
persona
cyri
per
isaiam
pater
deum
et
dominum
ita
esse
testatur
dicens
:
»Hęc
dicit
dominus
christo
meo
cyro
,
cuius
adprehendi
dextram
,
ut
subiciam
ante
faciem
eius
gentes
et
dorsa
regum
uertam
et
aperiam
ante
eum
ianuas
,
et
portę
non
claudentur
.
Ego
ante
te
ibo
et
gloriosos
terrę
humiliabo
.
Manuscript page: P3v
Portas
aereas
conteram
et
uectes
ferreos
confringam
et
dabo
tibi
thesauros
absconditos
et
archana
secretorum
,
ut
scias
,
quia
ego
dominus
,
qui
uoco
nomen
tuum
,
deus
israhel
«.
(Cod
.
Vind
.
(ÖNB)
3093*,
p
.
XXX
r
)
2.
Manuscript page: P3r
Huuer
ist
dhanne
dhese
chisalbodo
got
fona
gote
?
antuurdeen
nu
uns
dhea
unchilaubendun.
*
See
hear
nu
ist
fona
gode
chiquhedan
got
chisalbot,
endi
chiuuisso
ist
christus
in
dheru
selbun
salbidhu
chimeinit,
dhar
chiquhedan
uuard
got
chisalbot.
Dhar
dhu
chihoris
umbi
dhen
chisalbodon
got
meinan,
ziuuare
firnim
dhanne,
dhazs
dhar
ist
christ
chizeihnit,
so
auh
fona
dhes
chrismen
salbe
ist
chiuuisso
christ
chinemnit.
Umbi
Manuscript page: WXXXr
dhesan
selbun
christ
chundida
almahtic
fater
dhurah
isaian,
dhoh
ir
in
cyres
nemin
quhadi,
dhazs
ir
ist
got
ioh
druhtin
:
»Dhiz
quhad
druhtin
minemu
christe
cyre,
dhes
zesuun
ih
chifenc,
dhazs
ih
fora
sinemu
anthluttę
hneige
imu
dheodun,
endi
ih
uuendu
imu
chuningo
hrucca,
endi
ih
antluuhhu
duri
fora
imu,
endi
dor
ni
uuerdant
bilohhan.
Ih
faru
dhir
fora
endi
chidhuuingu
dhir
Manuscript page: P3v
aerdhriihhes
hruomege.
Erino
portun
ih
firchnussu,
iisnine
grindila
firbrihhu
endi
dhiu
chiborgonun
hort
dhir
ghibu,
endi
ih
uuillu,
dhazs
dhu
firstandes
heilac
chiruni.
Huuanda
ih
bim
druhtin,
dher
dhih
nemniu,
israelo
got
«.
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 4
r
Sentence: 3
3.
In
persona
enim
cyri
christus
est
prophetatus
,
ubi
ei
subiugatę
sunt
gentes
in
fide
et
regna
;
pręterea
,
quia
nullus
in
regno
israhel
cyrus
est
dictus
.
Quodsi
de
cyro
persarum
rege
quis
hoc
crediderit
prophetatum
,
absurdum
et
profanum
esse
cognoscat
,
ut
homo
impius
Manuscript page: P4r
et
idolatrię
deditus
christus
et
deus
et
dominus
nuncupetur
.
Unde
et
in
translatione
LXX
non
habet
»christo
meo
cyro
«,
sed
habet
:
»Hęc
dicit
dominus
christo
meo
domino
«. *
Quod
in
persona
specialiter
christi
domini
nostri
accipitur
.
3.
In
dhemu
nemin
cyres
ist
christ
chiuuisso
chiforabodot,
fora
dhemu
sindun
dheodun
ioh
riihhi
chihneigidiu
in
ghilaubin.
In
andra
uuiis
ni
uuardh
eo
einic
in
israhelo
riihhe
cyrus
chinemnit.
Ibu
dhanne
einic
chilaubit,
dhazs
dhiz
fona
cyre
persero
chuninge
sii
chiforabodot,
bichnaa
sih
dher,
dhazs
izs
uuidharzuomi
endi
heidhanliih
ist
eomanne
zi
chilaubanne,
dhazs
dher
aerloso
man
endi
dher
heidheno
abgudim
Manuscript page: P4r
gheldendo
christ,
got
endi
druhtin
uurdi
chinemnit.
Umbi
dhiz
nist
auh
so
chiscriban
in
dhero
sibunzo
tradungum
:
»Minemu
christe
cyre
«,
oh
sie
scribun
:
»Dhiz
quhad
druhtin
minemu
christe
druhtine
«.
Endi
ioh
dhazs
ist
nu
unzuuiflo
so
leohtsamo
zi
firstandanne,
dhazs
dhiz
ist
chiquhedan
in
unseres
druhtines
nemin.
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 4
v
Sentence: 4
4.
Si
christus
deus
non
est
,
dicant
nobis
,
quem
sit
affatus
deus
in
genesi
,
cum
diceret
:
»Faciamus
hominem
ad
imaginem
et
similitudinem
nostram
«.
Sic
enim
subiungitur
:
»Et
creauit
deus
hominem
,
ad
imaginem
et
similitudinem
dei
creauit
illum
«.
Quęrant
ergo
,
quis
deus
creauit
Manuscript page: P4v
aut
ad
cuius
dei
imaginem
condidit
hominem
,
quem
creauit
.
4.
Ibu
christ
got
nist,
sagheen
nu
dhea
unchilaubun
uns,
zi
huuemu
got
uuari
sprehhendi
in
genesi,
dhar
ir
quhad
:
»Duoemes
mannan
uns
anachiliihhan
endi
in
unseru
chiliihnissu
«.
So
dhar
auh
after
ist
chiquhedan
:
»Endi
got
chiscuof
mannan,
anachiliihhan
endi
chiliihhan
gote
chifrumida
dhen
«.
Suohhen
dhea
nu
auur,
huuelih
got
chiscuofi
odho
in
huuelihhes
gotnissu
anachiliihhan
mannan
Manuscript page: P4v
chifrumidi,
dhen
ir
chiscuof.
Sentence: 5
(Cod
.
Vind
.
(ÖNB)
3093*,
p
.
XXX
v
)
5.
Quodsi
respondeant
»ad
angelorum
«:
Num
angelus
ęqualem
cum
deo
habet
imaginem
?
Dum
multum
distet
imago
creaturę
ab
eo
,
qui
creauit
?
Aut
numquid
angelus
cum
deo
potuit
facere
hominem
?
quod
ita
existimare
magnę
dementię
est
.
Cui
ergo
dicitur
aut
ad
cuius
imaginem
conditus
homo
creditur
,
Manuscript page: WXXXv
nisi
ad
eius
,
cuius
una
imago
cum
deo
est
et
unicum
nomen
diuinitatis
est
?
5.
Ibu
sie
antuurdant
endi
quhedant
»in
angilo
«:
Inu
ni
angil
nist
anaebanchiliih
gote
?
Dhanne
so
dhrato
mihhil
undarscheit
ist
undar
dhera
chiscafti
chiliihnissu
endi
dhes
izs
al
chiscuof.
Odho
mahti
angil
so
sama
so
got
mannan
chifrumman
?
Dhazs
so
zi
chilaubanne
mihhil
uuootnissa
ist.
Huuemu
ist
dhiz
nu
zi
quhedanne
odho
zi
huues
chiliihnissu
uuardh
man
chiscaffan,
nibu
zi
dhes,
dher
anaebanliih
ist
gote
endi
chinamno
ist
mit
godu
?
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 5
r
Sentence: 6
6.
Item
si
christus
dominus
non
est
:
Quis
dominus
pluit
ignem
in
sodomis
a
domino
?
Manuscript page: P5r
Sic
enim
ait
in
genesi
:
»Et
pluit
dominus
super
sodomam
et
gomurram
sulphur
et
ignem
a
domino
«.
In
qua
sententia
nemo
dubitet
secundam
esse
personam
.
Nam
quis
est
ille
dominus
nisi
procul
dubio
filius
a
patre
?
Qui
semper
ab
eodem
patre
missus
descendere
solitus
est
et
ascendere
.
Quo
testimonio
et
deitas
et
distinctio
personarum
patris
filiique
luce
clarius
demonstratur
.
6.
Endi
auh
ibu
christus
druhtin
nist,
huuelih
druhtin
regonoda
fyur
in
sodoma
fona
druhtine
?
So
chiuuisso
chiscriban
ist
in
genesi
:
Manuscript page: P5r
»Endi regonoda druhtin fona druhtine ubar sodomam endi gomorram suuebul endi fyur«. In dhesemu quhide ni bluchisoe eoman, ni dhiz sii chiuuisso dher ander heit godes, selbo druhtin christ. Endi huuer ist dhanne dher druhtin, nibu ist zi ęrnusti sunu fona fater? Dher simbles fona dhemu fater chisendit chiuuon ist fona himile nidharquheman endi uphstigan. Mit dheseru urchundin dhiu eina gotnissa endi undarscheit dhero zuueiio heido fater endi sunes hluttror leohte ist araugit.
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 5
v
Sentence: 7
7.
Item
si
christus
dominus
non
est
,
de
quo
dicit
dauid
in
psalmo
:
»Dixit
dominus
domino
meo
:
sede
a
dextris
*
meis
«?
Qui
dum
idem
christus
secundum
carnem
Manuscript page: P5v
sit
filius
dauid
. *
In
spiritu
tamen
dominus
eius
et
deus
est
.
Si
christus
dominus
non
est
,
de
quo
ait
dauid
in
libris
regum
:
»Dixit
uir
,
cui
constitutum
est
,
de
christo
dei
iacob
,
egregius
psalta
israhel
:
spiritus
domini
locutus
est
per
me
et
sermo
eius
per
linguam
meam
«?
7.
Inu
ibu
christus
druhtin
nist,
umbi
huuenan
dauid
in
psalmom
quhad
:
»Quhad
druhtin
druhtine
minemu
:
sitzi
azs
zesuun
halp
mn
«?
Dhoh
christus
in
dhes
fleisches
liihhamin
Manuscript page: P5v
sii
dauides
sunu.
*
Oh
ir
ist
chiuuisso
in
dhemu
heilegin
gheiste
got
ioh
druhtin.
Nibu
christ
druhtin
sii,
umbi
huuenan
quhad
dauid
in
chuningo
boohhum
:
»Sus
quhad
dher
gomo,
dhemu
izs
firgheban
uuard,
adhalsangheri
israhelo,
umbi
christan
iacobes
got
:
Druhtines
gheist
ist
sprehhendi
dhurah
mih
endi
sn
uuort
dhurah
mine
zungun
«?
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 6
r
Sentence: 8
8.
Item
si
christus
dominus
non
est
,
quis
est
ille
dominus
exercituum
,
qui
a
domino
exercituum
mittitur
?
Ipso
dicente
in
zacharia
:
»Hęc
dicit
dominus
deus
exercituum
:
Post
gloriam
misit
me
ad
gentes
,
quę
expoliauerunt
uos
.
Qui
enim
tetigerit
uos
,
tangit
Manuscript page: P6r
pupillam
oculi
eius
;
quia
ecce
leuabo
manum
meam
super
eos
,
et
erunt
preda
his
,
qui
seruiebant
sibi
,
et
cognoscetis
,
quia
dominus
exercituum
misit
me
«.
(Cod
.
Vind
.
(ÖNB)
3093*,
p
.
XXXI/1
r
)
(Cod
.
Vind
.
(ÖNB)
3093*,
p
.
XXXI/2
r
)
8.
Ibu
nu
christ
druhtin
nist,
huuer
ist
dher
uuerodheoda
druhtin,
dher
fona
uuerodheoda
druhtine
uuard
chisendit
?
So
ir
selbo
quhad
dhurah
zachariam
:
»Sus
quhad
druhtin
uuerodheoda
got
:
sendida
mih
after
guotliihhin
zi
dheodom,
dhem
euuuih
biraubodon.
Dher
euuuih
hrinit,
hrinit
sines
augin
sehun.
See
bidhiu
ih
Manuscript page: P6r
hepfu
mina
hant
Manuscript page: WXXXIr
ubar
sie,
endi
sie
uuerdant
zi
scaahche
dhem
im
aer
dheonodon,
endi
er
sculut
bichennen,
dhazs
uuerodheoda
druhtin
mih
sendida
«.
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 6
v
Sentence: 9
9.
Age
nunc
cuius
sit
hec
uox
nisi
saluatoris
,
qui
omnipotens
deus
a
patre
omnipotente
missum
se
esse
testatur
?
Missus
est
autem
ad
gentes
post
gloriam
deitatis
,
quam
habuit
apud
patrem
,
quando
exinaniuit
se
ipsum
et
formam
serui
accipiens
effectus
est
oboediens
usque
ad
mortem
.
Quique
etiam
in
sequentibus
loquitur
dicens
:
»Lauda
et
letare
,
filia
sion
,
quia
ecce
ego
uenio
et
habitabo
Manuscript page: P6v
in
medio
tui
,
dicit
dominus
.
Et
adplicabuntur
gentes
multę
ad
dominum
in
die
illa
et
erunt
mihi
in
populum
,
et
habitabo
in
medio
tui
,
et
scies
quia
dominus
exercituum
misit
me
ad
te
«.
9.
Uuala
nu
auh
huues
mac
dhesiu
stimna
uuesan
nibu
dhes
nerrendin
druhtines
?
Ir
almahtic
got
sih
chundida
uuesan
chisendidan
fona
dhemu
almahtigin
fater.
So
chisendit
uuard
chiuuisso
zi
dheodum
after
dheru
sineru
gotnissa
guotliihhin,
dhea
ir
samant
hapta
mit
fater.
Dhuo
ir
sih
selban
aridalida
endi
scalches
farauua
infenc,
uuordan
uuardh
chihoric
untazs
zi
dode.
Dher
selbo
auh
hear
after
folghendo
quhad
:
»Lobo
endi
freuuui
dhih,
siones
dohter,
bidhiu
huuanda
see
ih
quhimu
Manuscript page: P6v
endi
in
dhir
mitteru
ardon,
quhad
druhtin.
Endi
in
dhemu
daghe
uuerdhant
manego
dheodun
chisamnoda
zi
druhtine
endi
uuerdhant
mine
liudi,
endi
ih
ardon
in
dhir
mitteru,
endi
dhu
uueist
dhazs
uuerodheoda
druhtin
sendida
mih
zi
dhir
«.
Cod
.
Paris
.
(Bibl
.
Nat
.,
Ms
.
lat
.) 2326,
p
. 7
r
Sentence: 10
10.
Quis
est
igitur
iste
dominus
a
domino
exercituum
missus
nisi
idem
dominus
iesus
christus
?
Superest
de
spiritu
sancto
,
de
cuius
deitate
sic
ait
iob
,
et
quia
spiritus
dei
est
:
»Spiritus
domini
fecit
me
et
spiraculum
omnipotentis
uiuificauit
me
.
Ecce
et
me
sicut
et
te
fecit
deus
«.
De
quo
enim
dixerat
:
»Spiritus
domini
fecit
me
«,
Deo
rursus
adiecit
:
Manuscript page: P7r
»Ecce
et
me
sicut
et
te
fecit
deus
«:
Ut
eundem
spiritum
ostenderet
esse
deum
.
10.
Huuelih
ist
auur
nu
dhese
druhtin
fona
uuerodheoda
druhtine
chisendit,
nibu
auur
dher
selbo
druhtin
nerrendeo
christ
?
Ubar
dhazs
ist
auh
hear
bifora
fona
dhemu
heilegin
gheiste,
fona
dhes
gotnissu
ioh
dhazs
ir
gotes
gheist
ist,
sus
quhad
iob
:
»Druhtines
gheist
chideda
mih
endi
adum
dhes
almahtighin
chiquihhida
mih.
See
endi
mih
deda
got
so
selp
so
dhih
«.
Umbi
dhen
selbun
ir
aer
chiuuisso
quhad
:
»druhtines
gheist
chiuuorahta
mih
«.
Dhazs
heftida
auur
zi
gote,
dhar
ir
after
dhiu
quhad
:
»See
Manuscript page: P7r
endi
mih
chideda
got
so
selp
so
dhih
«.
Dhazs
ir
chichundida
dhazs
dher
selbo
gheist
ist
got.
This text is part of the
TITUS
edition of
Isidor von Sevilla, De Fide
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 15.10.2021. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.