TITUS
Kartlis Cxovreba
Part No. 3
Part: IIa
Page of ed.: 11
Line of ed.: 10
გამოსლვა
ხაზართა
Line of ed.: 11
მას
ჟამსა
შინა
განძლიერდეს
ხაზარნი
და
დაუწყეს
ბრძოლად
ნათესავთა
ლეკისათა
Line of ed.: 12
და
კავკასიოსთა
და
ესე
თარგამოსიანთა
ყოველნი
მას
ჟამსა
იყვნეს
მშჳდობით
Line of ed.: 13
სიყუარულსა
ერთმ/ან-ერთისასა
.
Line of ed.: 14
ხოლო
შვილთა
ზედა
კავკასისთა
იყო
უფალ
დურძუკ,
ძე
ტირეთისი.
ეზრახნეს
Line of ed.: 15
ესე
ექუსთა-ვე
ნათესავთა
თარგამოსიანთა
,
და
ითხოვდეს
შუელა
ხაზართა
ზედა
.
ხოლო
Line of ed.: 16
შეკრბეს
ყოველნი
ნათესავნი
თარგამოსიანნი
,
და
გარდავლეს
მთა
კავკასია.
და
მოტყუენნეს
Line of ed.: 17
ყოველნი
საზღვარნი
ხაზარეთისანი,
და
აღაშენნეს
ქალაქნი
პირსა
ხაზარეთისასა,
Line of ed.: 18
და
წარმოვიდეს
.
Line of ed.: 19
ამისსა
შემდგომად
ხაზართა
იჩინეს
მეფე
,
და
დაემორჩილნეს
ყოველნი
ხაზარნი
Line of ed.: 20
მეფესა
მას
ჩინებულსა
მათსა
.
და
წარმოიძღუანეს
იგი
და
გამოვლეს
ზღჳს-კარი
,
Line of ed.: 21
რომელსა
აწ
ჰქჳან
დარუბანდი.
ვერ
წინააღუდგეს
თარგამოსიანნი
,
რამეთუ
იყო
სიმრავლე
Line of ed.: 22
ურიცხჳ
ხაზართა
,
წარტყუენეს
ქუეყანა
თარგამოსიანთა
,
და
შემუსრნეს
ყოველნი
Page of ed.: 12
Line of ed.: 1
ქალაქნი
არარატისანი
და
მასისისანი
და
ჩრდილოსანი
.
და
დაურჩეს
ციხე-ქალაქნი
Line of ed.: 2
თუხარისი,
სამშჳლდე
და
მტუერის-ციხე
,
რომელ
არს
ხუნანი,
შიდა-ქართლი
და
ეგრისი.
Line of ed.: 3
და
ისწავეს
ხაზართა
ორნი-ვე
ესე
გზანი
,
რომელ
არს
ზღჳს-კარი
დარუბანდი
და
Line of ed.: 4
არაგჳს-კარი,
რომელ
/
არს
დარიალა.
და
განამრავლეს
ხაზართა
გამოსლვა
და
თყუენვა
Line of ed.: 5
მათი
და
ვერ-ღა-რა
წინააღუდგეს
.
და
მიერითგან
იქმნეს
ესე
ყოველნი
თარგამოსიანნი
Line of ed.: 6
მოხარკე
ხაზართა
.
Line of ed.: 7
ხოლო
ოდეს
პირველ
გამოვიდა
ხაზართა
მეფე
და
მოტყუენნა
ქუეყანანი
,
რომელნი
Line of ed.: 8
ზემოთ
დამიწერიან
,
და
გარდავლო
მთა
კავკასია.
და
იყო
ძე
მისი
სახელით
Line of ed.: 9
უობოს,
და
მისცა
ძესა
თჳსსა
ტყუე
სომხითისა
და
ქართლისა.
და
მისცა
ქუეყანა
კავკასის
Line of ed.: 10
ნაწილი
,
ლომეკის
მდინარისა
დასავლით
,
დასავლეთამდე
მთისა
.
Line of ed.: 11
და
დაეშენა
უთბოს:
და
მათნი
ნათესავნი
არიან
ოვსნი
,
და
იგი
არს
ოვსეთი,
Line of ed.: 12
რომელ
ნაწილი
იყო
კავკასისა.
ხოლო
დურძუკ,
რომელი
უწარჩინებულეს
იყო
შვილთა
Line of ed.: 13
შორის
კავკასისთა,
მივიდა
და
დაჯდა
ნაპრალსა
შინა
მთისასა
,
და
უწოდა
სახელი
თჳსი
Line of ed.: 14
დურძუკეთი.
და
მისცემდა
ხარკსა
მეფესა
ხაზართასა
.
Line of ed.: 15
ხოლო
მას-ვე
გზობასა
მისცა
მამის
ძმის-წულსა
მისსა
ხაზართა
მეფემან
ნაწილი
Line of ed.: 16
ლეკანისა,
აღმოსავლით
ზღჳთგან
დარუბანდისით
მდინარემდე
ლომეკისა.
და
მისცა
Line of ed.: 17
ტყუე
რანისა
და
მოვაკნისა.
და
დაეშენა
იგი
მუნ
,
რომელ
ნაწილი
იყო
ლეკანისა.
Line of ed.: 18
ხოლო
ხოზონიხ,
რომელ
უწარჩინებულეს
იყო
ნათესავთა
შორის
ლეკანისთა,
Line of ed.: 19
მივიდა
და
დაჯდა
ნაპრალსა
შინა
მთისასა
,
აღაშენა
ქალაქი
და
უწოდა
სახელი
თჳსი
Line of ed.: 20
ხოზანიხეთი.
Line of ed.: 21
და
გარდაჴდეს
მას
შინა
ჟამნი
მრავალნი
.
და
ესე
ყოველნი
ნათესავნი
იყვნეს
Line of ed.: 22
მოხარკე
ხაზართა
.
Line of ed.: 23
ხოლო
მიერითგან
განძლიერდეს
სპარსნი
მიერ
მზისა
აღმოსავლითგან
,
ნათესავნი
Line of ed.: 24
ნებროთისნი.
და
გამოჩნდა
ნათესავთა
შორის
ნებროთისთა
კაცი
ერთი
გმირი
,
Page of ed.: 13
Line of ed.: 1
რომლისა
სახელი
აფრიდონ,
"რომელმან
შეკრა
ჯაჭვითა
ბევრასფი
გუელთა
უფალი
,
Line of ed.: 2
და
დააბა
მთასა
ზედა
,
რომელ
არს
კაცთ
შეუვალი-ო
".
Line of ed.: 3
ესე-ვითარი
წერილ
არს
ცხოვრებასა
სპარსთასა
.
აფრიდონ
ეუფლა
ყოველსა
ქუეყანასა
Line of ed.: 4
სპარსთასა
:
ხოლო
რომელთა-მე
ქუეყანათა
შეგზავნნა
ერის-თავნი
,
ჴელადნი
მისნი
,
Line of ed.: 5
და
რომელი-მე
ქუეყანა
მოხარკე
ეყო
.
ამან
წარმოგზავნა
ერის-თავი
თჳსი
სპითა
დიდითა
,
Line of ed.: 6
რომელსა
სახელი
ერქუა
არდამ,
შვილი
ნებროთის
ნათესავთა
.
მოვიდა
ქართლად
და
Line of ed.: 7
შემუსრნა
ყოველნი
ქალაქნი
და
ციხენი
ქართლისანი.
და
მოსრა
ყოველი
რა-ოდენი
Line of ed.: 8
ხაზარი
პოვა
ქართლსა
შინა
.
Line of ed.: 9
ამან
არდამ
ერის-თავმან
აღაშენა
ქალ/აქი
ზღჳს-კარს
,
და
უწოდა
სახელი
დარუბანდი,
Line of ed.: 10
რომელი
ითარგმანების
"დაჴშა
კარი
".
და
მან-ვე
მოზღუდა
მცხეთა
ქალაქი
ქჳთკირითა
.
და
Line of ed.: 11
აქამომდე
არა
იყო
ქართლსა
შინა
საქმე
ქჳთკირისა
.
და
ამის
გამო
დაისწავლეს
Line of ed.: 12
ქჳთკირი
.
ამან-ვე
არდამ
მოჰკიდა
კირი-ზღუდე
ციხესა
არმაზისასა
და
აქათ
Line of ed.: 13
მტკურამდის,
და
წარმოზღუდა
ცხჳრი
არმაზისი
ვიდრე
მტკურამდე.
Line of ed.: 14
და
ერისთავობდა
არდამ
მრავალთა
წელთა
.
ხოლო
ოდეს
განუყო
აფრიდონ
ყოველი
Line of ed.: 15
ქუეყანა
სამთა
ძეთა
მისთა
,
მაშინ
რომელსა-ცა
ძესა
მისცა
სახლად
სპარსეთი,
და
Line of ed.: 16
მას-ვე
ხუდა
წილად
ქართლი,
რომელსა
სახელად
ერქუა
იარედ.
Line of ed.: 17
ხოლო
შემდგომად
არდამ
ერის-თავისა
გარდაიცვალნეს
და
ერის-თავნი
.
მიერითგან
Line of ed.: 18
უცალო
იქმნეს
ძენი
აფრიდონისნი,
რამეთუ
იწყეს
ბრძოლად
ურთიერთას
.
და
მოკლეს
Line of ed.: 19
ორთა
ძმათა
იარედ,
ძმა
მათი
.
მაშინ
პოვეს
ჟამი
მარჯუე
ქართლოსიანთა
.
Line of ed.: 20
ეზრახნეს
ოვსთა
,
გარდამოიყვანეს
ოვსნი
და
პოვეს
ერის-თავი
სპარსთა
ველსა
Page of ed.: 14
Line of ed.: 1
გარე
,
და
კნისობდა
,
და
მ/ოკლეს
იგი
.
და
რომელ
პოვეს
სპარსი
,
ყოველი
მოსწყჳდეს
Line of ed.: 2
ოვსთა
და
ქართველთა
,
და
განთავისუფლდეს
ქართველნი
,
ხოლო
რანი
და
ჰერეთი
Line of ed.: 3
დარჩა
სპარსთა
.
Line of ed.: 4
და
შემდგომად
ამისსა
მრავალთა
წელიწადთა
კუალად
განძლიერდეს
სპარსნი
.
და
Line of ed.: 5
განდიდნა
მეფე
სპარსთა
,
რომელსა
ერქუა
ქეკაპოს.
Line of ed.: 6
ხოლო
მას
ჟამსა
იყო
ვინ-მე
ლეკეთს,
კაცი
მგრძნებელი
,
ნათესავი
ხოზანიხიზისი
Line of ed.: 7
და
მან
გრძნებითა
თჳსითა
დააბრმო
ქეკაპოს
მეფე
და
სპა
მისი
,
და
ვერ
შევიდა
ლეკეთს,
Line of ed.: 8
უკუ-მოიქცა
და
მაშინ-ღა
განუნათლდა
თუალები
.
ამან
ქეკაპოს
კუალად
მოხარკე
Line of ed.: 9
ყვნა
ქართველნი
და
წარვიდა
.
Line of ed.: 10
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთა-მე
წელიწადთა
მოვიდა
ამბავი
,
ვითარმედ
მოსე
განვლო
Line of ed.: 11
ზღუა
ისრაელთა
,
და
იზრდებიან
იგინი
უდაბნოს
მანანათა
.
განკჳრდეს
ყოველნი
,
Line of ed.: 12
და
მათ
ყოველთა
წარმართთა
აქეს
ღმერთი
ისრაელთა
.
Line of ed.: 13
და
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთა-მე
წელიწადთა
უცალო
იქმნა
ქეკაპოს,
მეფე
Line of ed.: 14
სპარსთა
,
რამეთუ
იწყო
ბრძოლა
თურქთა
.
მაშინ
პოვეს
ჟამი
მარჯუე
სომეხთა
და
ქართველთა
,
Line of ed.: 15
და
განუდგეს
სპარსთა
და
განამაგრნეს
ციხენი
და
ქალაქნი
მათნი
და
შეერთნეს
Line of ed.: 16
ყოველნი
ნათესავნი
თარგამოსიანნი
.
Line of ed.: 17
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთ/ა-მე
წელიწადთა
გამოგზავნა
ქეკაპოს,
სპარსთა
მეფემან
,
Line of ed.: 18
ძე
მისი
,
რომელსა
ერქუა
ფარაბოროტ,
სპითა
დიდითა
სომეხთა
და
ქართველთა
Line of ed.: 19
და
ყოველთა
თარგამოსიანთა
ზედა
.
ხოლო
შეკრბეს
ესე
ყოველნი
თარგამოსიანნი
,
Line of ed.: 20
მიეგებნეს
და
დაეწყვნეს
ადარბადაგანს,
და
იოტეს
ფარაბოროტ,
და
მოსრეს
სპა
მისი
.
Line of ed.: 21
შემდგომად
ამისსა
მცირედთა
წელთა
კუალად
გამოგზავნა
ამან-ვე
ქეკაპოს
ძის-წული
Line of ed.: 22
მისი
,
ძე
შიოშ
ბედნიერისა
,
რომელი
მოიკლა
თურქეთს,
ვითარცა
წერილ
არს
წიგნსა
Line of ed.: 23
სპარსთა
ცხოვრებისასა
.
Page of ed.: 15
Line of ed.: 1
წარმოემართა
ესე
ძე
შიოშისი,
სახელით
ქაიხოსრო.
ვერ
წინააღუდგეს
მას
სომეხნი
Line of ed.: 2
და
ქართველნი
,
რამეთუ
დიდი
იყო
ძალი
მისი
.
მოვლო
ყოველი
სომხითი
და
Line of ed.: 3
ქართლი,
მოტყუენა
ყოველი-ვე
,
იავარ-ყვნა
ყოველნი
ციხენი
და
ქალაქნი
,
და
დაუტევნა
Line of ed.: 4
ერის-თავნი
,
და
აღაშენა
ადარბადაგანს
სახლი
სალოცავი
სჯულისა
მათისა
,
და
წარვიდა
.
Line of ed.: 5
და
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთა-მე
წელიწადთა
უცალო
იქმნა
ქაიხოსრო
მეფე
,
Line of ed.: 6
და
იწყო
ბრძოლად
თურქთა
,
ეძიებდა
სისხლსა
მამისა
მათისასა
.
და
პოვეს
ჟამი
სომეხთა
Line of ed.: 7
და
ქართველთა
,
განუდგეს
სპარსთა
და
მოსრნეს
ერის/თავნი
სპარსთანი
,
და
განთავისუფლდეს
.
Line of ed.: 8
ხოლო
მას-ვე
ჟამსა
მოვიდეს
თურქნი
,
ოტებულნი
მის-ვე
ქაიხოსროსგან.
გამოვლეს
Line of ed.: 9
ზღუა
გურგანისი,
აღმოყვეს
მტკუარსა
და
მოვიდეს
მცხეთას
სახლი
ოც-და-რვა
.
და
Line of ed.: 10
ეზრახნეს
მამასახლისსა
მცხეთისასა,
აღუთქუეს
შეწევნა
სპარსთა
ზედა
.
ხოლო
მამასახლისმან
Line of ed.: 11
მცხეთელმან
აუწყა
ყოველთა
ქართველთა
.
ინებეს
დამეგობრება
მათ
თურქთა
,
Line of ed.: 12
რამეთუ
აქუნდა
შიში
სპარსთა
,
და
შემწეობისათჳს
დაიმეგობრნეს
თურქნი
იგი
გამოსხმულნი
,
Line of ed.: 13
და
განიყვანეს
ყოველთა
ქალაქთა
შინა
.
Line of ed.: 14
ხოლო
უმრავლესნი
მათგანნი
მოვიდეს
და
პოვეს
ადგილი
ერთი
მცხეთას,
დასავლით
Line of ed.: 15
კერძო
კლდეთა
შორის
გამოკუეთილი
,
ღრმა
,
და
მოითხოვეს
ადგილი
იგი
მცხეთელთა
Line of ed.: 16
მამასახლისისაგან
.
მისცა
და
აღაშენეს
იგი
,
მოზღუდეს
მტკიცედ
,
და
ეწოდა
Line of ed.: 17
მას
ადგილსა
სარკინე.
Line of ed.: 18
და
იყვნეს
ესე
თურქნი
და
ქართველნი
ნების-მყოფელ
ერთმან-ერთისა
,
მოელოდეს
Line of ed.: 19
მოსლვასა
სპარსთასა
,
ამაგრებდეს
ციხეთა
და
ქალაქთა
.
მას
ჟამსა
შინა
სადათა-ც
ვინ
Line of ed.: 20
მივიდის
ძჳრის-მოქმედთაგან
საბერძნეთით,
გინა
ასურით
/
ოტებული
,
გინა
ხაზარეთით,
Line of ed.: 21
ყოველი-ვე
დაიმეგობრიან
ქართველთა
შემწეობისათჳს
სპარსთა
ზედა
.
Line of ed.: 22
და
გამოჴდეს
ამას
შინა
ჟამნი
მრავალნი
.
მაშინ
ნაბუქოდონოსორ
მეფემან
წარმოსტყუენა
Line of ed.: 23
იერუსალემი,
და
მუნით
ოტებულნი
ურიანი
მოვიდეს
ქართლს,
და
მოითხოვეს
Page of ed.: 16
Line of ed.: 1
მცხეთელთა
მამასახლისისაგან
ქუეყანა
ხარკითა
.
მისცა
და
დასხნა
არაგუსა
ზედა
,
Line of ed.: 2
წყაროსა
,
რომელსა
ჰქჳან
ზანავი.
და
რომელი
ქუეყანა
აქუნდა
მათ
ხარკითა
,
აწ
ჰქჳან
Line of ed.: 3
ხერკ
ხარკისა
მისთჳს
.
Line of ed.: 4
აქამომდის
ქართლოსიანთა
ენა
სომხური
იყო
,
რომელსა
ზრახვიდეს
.
ხოლო
ოდეს
Line of ed.: 5
შემოკრბეს
ესე
ურიცხუნი
ნათესავნი
ქართლსა
შინა
,
მაშინ
ქართველთა-ცა
დაუტევეს
Line of ed.: 6
ენა
/
სომხური
და
ამათ
ყოველთა
ნათესავთაგან
შეიქმნა
ენა
ქართული
.
Line of ed.: 7
და
იპყრეს
სჯული
უბოროტესი
ყოველთა
ნათესავთასა
.
რამეთუ
ცოლ-ქმრობისათჳს
Line of ed.: 8
არა
უჩნდათ
ნათესაობა
;
და
ყოველსა
სულიერსა
ჭამდეს
;
საფლავი
არა
იყო
,
მკუდარსა
Line of ed.: 9
შესჭამდეს
.
Line of ed.: 10
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთა-მე
წელიწადთა
აღმოვიდა
ძე
სპარსთა
მეფისა
Line of ed.: 11
ვაშტა/შაბისი,
სახელით
სპანდიატ-რვალი,
გოლიათი
იგი
და
სახელოვანი
.
ხოლო
Line of ed.: 12
ვერ
წინააღუდგეს
სომეხნი
და
ქართველნი
,
არამედ
განამაგრნეს
ციხენი
და
ქალაქნი
,
Line of ed.: 13
და
მოელოდეს
მოსლვასა
მისსა
.
ხოლო
მოვიდა
რა
იგი
ადარბადაგანს,
ეწია
ამბავი
Line of ed.: 14
სპარსთა
,
რამეთუ
მოკლეს
მამის
მამა
მისი
თურქთა
და
შემოვიდეს
თურქნი
სპარსეთად.
Line of ed.: 15
მაშინ
დაუტევა
სპანდიატ
ბრძოლა
სომეხთა
და
ქართველთა
,
შეიქცა
თურქთა
ზედა
Line of ed.: 16
ძებნად
სისხლსა
მამის
მამისა
მისისასა
.
და
განთავისუფლდეს
სომეხნი
და
ქართველნი
.
Line of ed.: 17
შემდგომად
ამისსა
რა-ოდენთა-მე
წელიწადთა
მეფე
იქმნა
სპარსეთს
ძე
სპანდიატისი,
Line of ed.: 18
რომელი
არს
სახელით
ბარამ,
რომელი
იცნობების
არდაშირობით
.
ესე
განდიდნა
Line of ed.: 19
უფროს
ყოველთა
მეფეთა
სპარსთასა
.
ამან
დაიპყრა
ბაბილოვანი
და
ასურეთი,
Line of ed.: 20
მოხარკე
ყვნა
ბერძენნი
და
ჰრომნი
.
და
მაშინ
ქართველნი
მოხარკე
იყვნეს
მისდა-ვე
.
Line of ed.: 21
და
იყვნეს
ქართლს
ესრეთ
აღრეულ
ესე
ყოველნი
ნათესავნი
,
და
იზრახებოდა
ქართლსა
Line of ed.: 22
შინა
ექუსი
ენა
:
სომხური
,
ქართული
,
ხაზარული
,
ასურული
,
ებრაული
და
ბერძული
.
Line of ed.: 23
ესე
ენანი
იცოდეს
ყოველთა
მეფეთა
ქართლისათა,
მამათა
და
დედათა
.
This text is part of the
TITUS
edition of
Kartlis Cxovreba
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.