TITUS
Text collection: KCx.
Kartlis
Cxovreba
Historia
Iberorum
The
Georgian
Chronicle
Volume: I
Vol
.
I
On
the
basis
of
the
edition
Kartlis
Cxovreba
.
Ṭeksṭi
dadgenili
q̇vela
ʒiritadi
xelnac̣eris
mixedvit
S
.
Q̣auxčišvilis
mier
,
ṭomi
I
,
Tbilisi
1955
electronically
prepared
by
J
.
Gippert
1986-1998;
TITUS
version
by
Jost
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 28.2.1998 / 14.7.1998 / 31.8.1999 / 27.12.1999 / 1.6.2000 / 23.12.2002 / 21.3.2007
[For
easy
reference
,
the
texts
were
subdivided
into
chapters
.
J.G.
]
Text: L.Mr._Vit._Reg.
Leontius
Ruensis
Vitae
regum
Iberorum
Part: I
Page of ed.: 3
ლეონტი
მროველი
[ნაწილი
პირველი
:
ცხოვრება
ქართველთა
მეფეთა]
Line of ed.: 1
ვიწყო
მოთხრობად
Line of ed.: 2
ცხოვრებასა
ქართუელთა
მეფეთასა
და
პირველთაგანთა
Line of ed.: 3
მამათა
და
ნათესავთა
Line of ed.: 4
[თავი
პირველი]
Line of ed.: 5
[ამბავი
რვათა
ძმათა]
Line of ed.: 6
პირველად
ვაჴსენოთ
ესე
,
რამეთუ
სომეხთა
და
ქართველთა
,
რანთა
და
მოვაკნელთა
,
Line of ed.: 7
ჰერთა
და
ლეკთა
,
მეგრელთა
და
კავკასიანთა
--
ამათ
თჳსთა
ერთი
იყო
მამა
,
სახელით
Line of ed.: 8
თარგამოს.
ესე
თარგამოს
იყო
ძე
თარშისი,
ძის-წული
იაფეთისი,
ძისა
ნოესი.
და
Line of ed.: 9
იყო
ესე
თარგამოს
კაცი
გმირი
. /
და
შემდგომად
განყოფისა
ენათასა
,
ოდეს
აღაშენეს
Line of ed.: 10
ბაბილონს
გოდოლი
,
და
განეყვნეს
მუნ
ენანი
და
განიბნინეს
მუნით
ყოველსა
ქუეყანასა
.
Line of ed.: 11
და
წარმოვიდა
ესე
თარგამოს
ნათესავით-ურთ
მისით
,
და
დაემკჳდრა
ორთა
მათ
Line of ed.: 12
მთათა
შუა
კაც-შეუვალთა
,
არარატსა
და
მასისსა.
და
იყო
ნათესავი
მისი
დიდი
და
Page of ed.: 4
Line of ed.: 1
ურიცხჳ
,
რამეთუ
ესხნეს
ცოლ-მრავალ
ძენი
და
ასულნი
,
და
შვილნი
და
შვილის-შვილნი
Line of ed.: 2
ძეთა
და
ასულთა
მისთანი
,
რამეთუ
ცხოვნდა
იგი
ექუსას
წელ
.
და
ვერღარა
იტევდა
Line of ed.: 3
ქუეყანა
არარატისა
და
მასისისა.
Line of ed.: 4
ხოლო
ქუეყანა
იგი
,
რომელი
წილით
ხდომოდა
,
ესე
არს
საზღვარი
ქუეყანისა
Line of ed.: 5
მისისა
:
აღმოსავლით
ზღუა
გურგენისა,
დასავლით
ზღუა
პონტოსა,
და
სამხრით
ზღუა
Line of ed.: 6
ორეთისა,
და
ჩრდილოთ
მთა
კავკასია.
Line of ed.: 7
ხოლო
შვილთა
შორის
მისთა
გამოჩნდეს
კაცნი
რვანი
,
გმირნი
ძლიერნი
და
Line of ed.: 8
სახელოვანნი
,
რომელთა
სახელები
ესე
არს
:
პირველსა
ერქუა
ჰაოს,
მეორესა
ქართლოს,
მესამესა
Line of ed.: 9
ბარდოს,
მეოთხესა
მოვაკან,
მეხუთესა
ლეკ,
მეექუსესა
ჰეროს,
მეშვიდესა
Line of ed.: 10
კავკას,
მერვესა
ეგროს.
ესე
რვანი
იყვნეს
გმირნი
.
ხოლო
ჰაოს
უმეტეს
გმირი
Line of ed.: 11
იყო
ყოველთასა
,
რამეთუ
ეგევითარი
არაოდეს
ყოფილ
იყო
არცა
წყლის-რღუნის
წინათ
Line of ed.: 12
და
არცა
შემდგომად
ტანითა
,
ძალითა
და
სიმჴნითა
.
Line of ed.: 13
ხოლო
ვერღარა
იტევდა
ქუეყანა
არარატისა
და
მასისისა,
განუყო
თარგამოს
Line of ed.: 14
ქუეყანა
და
ნათესავი
თჳსი
რვათა
ამათ
გმირთა
:
ნახევარი
ნათესავისა
მისისა
და
ნახევარი
Line of ed.: 15
და
უმჯობესი
ქუეყანისა
მისისა
მისცა
ჰაოსს,
ხოლო
შჳდთა
ამათ
მისცა
ხუედრი
Line of ed.: 16
მათი
არძანგებისაებრ
მათისა
:
წარმოიყვანნა
შჳდნი
იგი
ჩრდილოთ
კერძო
და
განუყვნნა
Line of ed.: 17
ქუეყანანი
ღირსებისაებრ
მათისა
მისცა
ქართლოსს
და
უჩინა
საზღვარი
:
Line of ed.: 18
აღმოსავლით
ჰერეთი
და
მდინარე
ბერდუჯისი;
დასავლით
ზღუა
პონტოსი;
სამხრით
მთა
,
Line of ed.: 19
რომელი
მიჰყვების
ბერდუჯის
მდინარის
თავსა
,
და
მთა
,
რომელი
მიჰყვების
დასავლით
Line of ed.: 20
კერძო
,
რომლისა
წყალი
გარდმოდის
ჩრდილოთ
კერძო
და
მიერთვის
მტკუარსა,
Line of ed.: 21
რომელ
მიჰყვების
მთა
შორის
კლარჯეთსა
და
ტაოს
ვიდრე
ზღუამდის
;
და
ჩრდილოთ
Page of ed.: 5
Line of ed.: 1
საზღვარი
ღადო,
მთა
მცირე
,
რომელი
გამოვლის
შტოდ
კავკასისაგან
და
მოჰკიდავს
Line of ed.: 2
წუერი
დასასრულსა
ღადოსა,
რომელსა
აწ
ჰქჳან
ლიხი.
და
ამათ
საზღვართა
საშუალ
Line of ed.: 3
მისცა
ყოველი
ქართლოსს.
Line of ed.: 4
ხოლო
ბარდოსს
მისცა
მტკუარს
სამჴრით
,
ბერდუჯის
მდინარითგან
ვიდრე
სადა
Line of ed.: 5
შეკრბებიან
მტკუარი
და
რაჴსი.
ამან
ბარდოს
აღაშენა
ქალაქი
ბარდავი
და
დაეშენა
მუნ
.
Line of ed.: 6
ხოლო
მოვაკანს
მისცა
მტკუარსა
ჩრდილოთ
,
მცირისა
ალაზნისა
შესართავითგან
Line of ed.: 7
ვიდრე
ზღუამდე
.
და
ამან
აღაშენა
ქალაქი
მოვაკნე/თი,
და
დაემკჳდრა
მუნ
.
Line of ed.: 8
ხოლო
ჰეროსს
მისცა
ქუეყანა
მტკურისა
ჩრდილოთ
,
მცირისა
ალაზნისა
შესართავითგან
Line of ed.: 9
ვიდრე
ტყეტბამდე
,
რომელსა
აწ
ჰქჳან
გულგულა.
და
ამან
ჰეროს
აღაშენა
Line of ed.: 10
პირველად
ქალაქი
შესაკრებელთა
შორის
ორთავე
ალაზანთასა.
და
უწოდა
სახელი
თჳსი
Line of ed.: 11
ჰერეთი.
და
მის
გამო
ჰქჳან
ჰერეთსა
ჰერეთი.
და
აწ
მას
ადგილსა
ჰქჳან
ხორანთა.
Line of ed.: 12
ხოლო
ეგროსს
მისცა
ქუეყანა
ზღჳს
ყურისა
,
და
უჩინა
საზღვარი
:
აღმოსავლით
Line of ed.: 13
მთა
მცირე
,
რომელსა
აწ
ჰქჳან
ლიხი;
დასავლით
ზღუა
;
[ჩრდილოთ]
მდინარე
მცირისა
ხაზარეთისა,
Line of ed.: 14
სადა
წარსწუთების
წუერი
კავკასისა.
ხოლო
ამან
ეგროს
აღაშენა
ქალაქი
და
Line of ed.: 15
უწოდა
სახელი
თჳსი
ეგრისი.
აწ
მას
ადგილსა
ჰქჳან
ბედია.
Line of ed.: 16
ხოლო
კავკასიათა
ჩრდილოთ
არა
იყო
ხუედრი
თარგამოსისა,
არამედ
არცა
იყო
Line of ed.: 17
კაცი
კავკასიასა
ჩრდილოთ
;
და
უმკჳდრო
იყო
ქუეყანა
იგი
კავკასიითგან
ვიდრე
მდინარემდე
Line of ed.: 18
დიდად
,
რომელი
შესდის
ზღუასა
დარუბანდისასა.
ამისთჳს
გამოიყვანნა
მრავალთა
Line of ed.: 19
გმირთაგან
ორნი
გმირნი
,
ლეკან
და
კავკასი.
და
მისცა
ლეკანს
ზღჳთგან
Line of ed.: 20
დარუბანდისათ
ვიდრე
მდინარემდე
ლომეკისა,
/
ჩრდილოთ
ვიდრე
მდინარემდე
დიდად
Page of ed.: 6
Line of ed.: 1
ხაზარეთისად.
და
მისცა
კავკასის
ლომეკის
მდინარითგან
ვიდრე
დასასრულადმდე
კავკასისა,
Line of ed.: 2
დასავალით
.
Line of ed.: 3
ხოლო
ჰაოს
დაემკჳდრა
საყოფელთა
მამისა
თჳსისა
თარგამოსისთა,
და
დაიპყრა
Line of ed.: 4
ქუეყანა
ჩრდილოთ
,
ვითა
დამიწერია
:
სამჴრით
მთით
ორეთისითგან,
აღმოსავლით
Line of ed.: 5
ვიდრე
ზღუადმდე
გურგანისა,
და
დასავლით
ვიდრე
ზღუადმდე
პონტოსა.
და
ამათ
Line of ed.: 6
შჳდთა-ვე
გმირთა
ზედა
იყო
განმგებელ
და
უფალ
ჰაოს.
და
ესე
ყოველნი
იყვნეს
მორჩილ
Line of ed.: 7
ჰაოსისა.
და
ესე
რვანი-ვე
ერთობით
ჰმონებდეს
ნებროთს
გმირსა
,
რომელი
იყო
Line of ed.: 8
პირველი
მეფე
ყოვლისა
ქუეყანისა
.
Line of ed.: 9
შემდგომად
ამისა
მცირედთა
წელიწადთა
მოუწოდა
ჰაოს
შჳდთა
მათ
გმირთა
,
Line of ed.: 10
შემოკრიბნა
და
რქუა
მათ
:
"მოგუცა
ღმერთმან
მაღალმან
ძალი
და
სიმრავლე
ნათესავისა
Line of ed.: 11
ჩუენისა
.
აწ
შეწევნითა
დამბადებლისათა
ვიყვნეთ
არა-ვისა
მონა
,
და
არა-ვის
ვმსახუროთ
Line of ed.: 12
თჳნიერ
ღმრთისა
დამბადებელისა
".
ეწამნეს
შჳდნი
იგი
გმირნი
,
და
დაუმტკიცეს
Line of ed.: 13
განზრახვა
იგი
;
და
განუდგეს
ნებროთს
და
არ-ღა-რა
მისცეს
ხარკი
.
და
ეზრახნეს
სხუათა
Line of ed.: 14
ვი/ეთმე
ნათესავთა
,
და
დაუორგულდეს
სხვანი-ცა
ნათესავნი
.
Line of ed.: 15
მაშინ
განუწყრა
ნებროთ,
და
შემოკრიბნა
გმირნი
მისნი
და
ყოველნი
რომელნი
Line of ed.: 16
ერჩდეს
სპანი
მისნი
,
და
მომართა
თარგმანოსიანთა
(!).
ხოლო
ჰაოს
მოუწოდა
შჳდთა-ვე
Line of ed.: 17
გმირთა
და
ყოველსა-ვე
ნათესავსა
თარგამოსისსა.
და
შეეწივნეს
სხუანი-ცა
ვინ-მე
ნათესავნი
Line of ed.: 18
დასავლეთისანი
:
შეკრიბნა
ჰაოს
ესე
ყოველნი
და
დადგა
ძირსა
მასისისასა.
და
Line of ed.: 19
ვითარ
მოადგა
ნებროთ
ქუეყანასა
ადარბადაგნისასა,
და
დადგა
მუნ
და
წარავლინნა
Line of ed.: 20
გმირნი
სამეოცნი
და
მათ
თანა
სპანი
ძლიერნი
წყობად
თარგამოსიანთა
.
Line of ed.: 21
ხოლო
ვითარცა
მოიწივნეს
სპანი
იგი
ნებროთისნი,
მაშინ
მიეგებნეს
შჳდნი
იგი
Line of ed.: 22
გმირნი
ძმანი
ჰაოსისნი
სპითა
ძლიერითა
.
ხოლო
ჰაოს
სპითა
უძლიერესითა
დაუდგა
Line of ed.: 23
უკანით
,
ზურგით
.
იქმნა
მათ
შორის
ბრძოლა
სასტიკი
,
რომელი
ემსგავსა
სასტიკებასა
Line of ed.: 24
ჰაერისასა
.
რამეთუ
მტუერი
ფერჴისა
მათისა
ვითარცა
ღრუბელი
სქელი
;
ელვა
აბჯრისა
Page of ed.: 7
Line of ed.: 1
მათისა
ვითარცა
ელვა
ცისა
;
ჴმა
პირისა
მათისა
ვითარცა
ჴმა
ქუხილისა
;
სიმრავლე
Line of ed.: 2
ისართა
და
ტყორცა
ქვისა
მათისა
ვითარცა
სეტყ/უა
ჴშირი
,
და
დათხევა
სისხლისა
მათისა
Line of ed.: 3
ვითარცა
ღუარი
სეტყუათა
.
განძლიერდა
ბრძოლა
მათ
შორის
,
და
მოსწყდა
ორგნით-ვე
Line of ed.: 4
ურიცხჳ
.
Line of ed.: 5
ხოლო
ჰაოს
უდგა
ზურგად
გმირთა
მისთა
,
ძალ-სცემდა
და
ნუგეშის-ცემდა
ჴმითა
Line of ed.: 6
საზარელითა
,
რომელი
მსგავსი
იყო
მეხის
ტეხისა
.
მაშინ
სძლეს
თარგამოსიანთა
და
Line of ed.: 7
მოსრნეს
სამეოცნი
იგი
გმირნი
ნებროთისნი
და
სპანი
მათნი
.
ხოლო
შჳდნი
ესე
Line of ed.: 8
გმირნი
თარგამოსიანნი
--
ქართლოს,
ბარდოს,
მოვაკან,
ჰეროს,
ლეკან,
კავკასან,
ეგროს
--
ესენი
Line of ed.: 9
დარჩეს
ცოცხლებით
თჳნიერ
წყლულებისა
,
და
ძლევა-შემოსილნი
ჰმადლობდეს
Line of ed.: 10
ღმერთსა
.
Line of ed.: 11
ხოლო
ვითარცა
ესმა
ნებროთს,
განწყრა
და
წარმოემართა
მათ
კერძო
ყოვლითა
Line of ed.: 12
ძალითა
მისითა
.
ხოლო
ჰაოსს
არა
ჰყვეს
სპანი
ნებროთის
სპათა
ოდენნი
:
განმაგრდა
Line of ed.: 13
იგი
ღირღალთა
შინა
მასისისათა.
მიუდგა
ქუეშე
კერძო
ნებროთ;
და
იყო
იგი
ჭურვილი
Line of ed.: 14
რკინითა
და
რვალითა
ტერფთაგან
ვიდრე
თხემამდე
.
და
აღჴდა
გორასა
ერთსა
Line of ed.: 15
ზედა
ზრახვად
ჰაოსისა
და
ეტყოდა
დამორჩილებასა-ვე
მისსა
,
რათა
სთნდეს
მიქცევა
მისი
.
Line of ed.: 16
ხოლო
ჰაოს
რქუა
გმირთა
მისთა
:
"განმიმაგრეთ
ზურ/გით
კერძი
ჩემი
,
და
მივეახლო
Line of ed.: 17
ნებროთს".
Line of ed.: 18
და
წარვიდა
და
მივიდა
პირისპირ
მახლობელად
ნებროთისა,
და
სტყორცა
ისარი
Line of ed.: 19
და
ჰკრა
მკერდსა
ნებროთისსა,
ფიცარსა
ზედა
რვალისასა
,
და
განავლო
ზურგით
.
მაშინ
Line of ed.: 20
დაეცა
ნებროთ,
და
იოტა
ბანაკი
მისი
.
და
განთავისუფლდეს
ნათესავნი
თარგამოსისნი.
Line of ed.: 21
და
მაშინ
ჰაოს
ჰყო
თავი
თჳსი
მეფედ
ძმათა
თჳსთა
ზედა
და
სხუათა-ცა
ნათესავთა
Line of ed.: 22
ზედა
,
მახლობელთა
საზღვართა
მისთასა
.
ხოლო
შჳდნი-ვე
ესე
ძმანი
წარვიდეს
თჳს-თჳსად
Line of ed.: 23
ქუეყანად
,
და
იყვნეს
მორჩილ
ჰაოსისა.
ხოლო
აქამომდის
დავწერეთ
ამბავი
ესე
Line of ed.: 24
რვათა-ვე
ძმათა
.
This text is part of the
TITUS
edition of
Kartlis Cxovreba
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.