TITUS
Koriwn, Vark Mastoci
Part No. 2
Previous part

Chapter: 2 
Page: 24 
Line: 5  [Բ]


Line: 6       Եւ արդ առեալ նախաբանեսցուք, եթէ իցէ՞ համարձակութիւն
Line: 7    
գրով նշանակել զվարս արանցն կատարելոց, ոչ ի մէնջ արուեստախաւ\սեալ
Line: 8    
մերոյն կարծեաւք վիճաբանելով, այլ յաւրինակացն տուելոց զընդ\դիմակացն
Line: 9    
բարձրացուցանել։ Քանզի Աստուծոյ բարերարին այսպէս
Line: 10    
բարեխորհեալ զիւրոց սիրելեաց, ոչ միայն ըստ առաքինութեան վա\րուց՝
Line: 11    
զչքնաղ եւ զբարձրագոյն հատուցումն բաւական համարել յանսպառ
Line: 12    
յաւիտեանսն, այլ եւ աստէն իսկ կանխագոյն. զի անցաւոր ժամանա\կաւքս
Line: 13    
մատենապատում երկնաբերձ պայծառացուցեալ, զհոգեղինացն եւ
Line: 14    
զմարմնականացն առ հասարակ փայլիցեն։

Line: 15       
Եւ ի մովսիսական պատմութեան յայտնի է երանելեաց արանցն
Line: 16    
ազնուականութիւն, ճշմարտութեան հաւատոցն հաստատութիւն, աս\տուածամերձ
Line: 17    
աստուածամուխ կենացն վայելչութիւն, սքանչելական կե\նացն
Line: 18    
պայծառութիւն։ Զի ոմն ընդունելի պատարագաւ արդար կոչե\ցեալ,
Line: 19    
եւ այլ ոմն հաճոյական արուեստիւ ի վերայ ամենակուլ մահուանն
Line: 20    
կենաւք երեւեալ, եւ միւս ոմն բովանդակ արդարութեամբ ի վերայ հա\մատարած
Line: 21    
լեռնացելոյ աստուածապատիժ ծովուն հանդերձ ամենայն
Line: 22    
շնչականաւք տարեւոր ժամանակաւք նաւակաց պահեալ, եւ միւսոյն յան\կարծագիւտ
Line: 23    
հաւատովք արդարացեալ, աստուածամերձ աստուածախաւս
Line: 24    
դաշնաւոր կատարեալ, եւ զաւետիս հանդերձելոց բարեացն ժառանգեալ։
Page: 26  Line: 1    
Բազմաւք եւ այլ նոյնպիսիք աստուածածանաւթ գտեալք, որոց ազնուա\կանութիւնքն
Line: 2    
յամենայն աստուածածանաւթ գրոց պատմի։

Line: 3       
Հանգոյն ասացելոցս երանելւոյն Պաւղոսի առ Եբրայեցիսն
Line: 4    
կարգեալ զանուանս՝ գովէ զնոցին ճշմարտութիւն հաւատոցն. որով
Line: 5    
զվարձահատոյց մխիթարութիւն ընկալան յամենապարգեւողէն Աստու\ծոյ,
Line: 6    
ըստ իւրաքանչիւր յառաջադիմութեանցն. նա եւ զժանդագործին
Line: 7    
Րահաբու զհիւրընկալութիւն լրտեսացն՝ համեմատէ։ Իսկ իբրեւ հայե\ցեալ
Line: 8    
ի բազմախուռն գումարութիւն արդարոցն՝ զսակաւուցն զանուանս
Line: 9    
յայտ առնէ, եւ զայլովք եւս զանց առնէ, անբաւական զժամանակն առ
Line: 10    
ի կարգի պատմելոյ։ Ի կիր արկանէ այնուհետեւ նշանակել միանգա\մայն
Line: 11    
զփորձութիւնս ի վերայ յարձակեալս եւ զնոցա զանընդդիմակաց
Line: 12    
զնահատակութիւնսն, զորս եւ պատուականս քան զաշխարհական վա\ճառս
Line: 13    
համարի։

Line: 14       
Սոյն աւրինակ եւ ամենայն գիրք հոգեպատումք նշանակեալ ու\նին
Line: 15    
զքաջութիւնս ամենայն զաւրաց. զոմանց՝ ըստ աստուածեղէն կրաւ\նիցն
Line: 16    
զբարեյաղթութիւն, եւ զոմանց՝ ըստ աշխարհակիր կարգաց
Line: 17    
զմարտից եւ զպատերազմաց արութիւնսն, որպէս զՆեբրոտայն եւ զՍամփ\սոնին
Line: 18    
եւ զԴավթայն։ Եւ զոմանց զբնական զիմաստութիւն գովեալ
Line: 19    
աստուածեղէն իմաստութեամբն հանդերձ, որպէս զՅովսէփայն յԵգիպ\տոս,
Line: 20    
եւ զԴանիէլին ի Բաբիլոն։ Յորոց եւ հզաւր թագաւորացն խրատիչք
Page: 28  Line: 1    
էին, զաշխարհական կենցաղոյս զհանգամանսն ցուցանէին, հանդերձ
Line: 2    
ամէնիշխանին Աստուծոյ ծանաւթս առնելով։ Զորոց եւ մարգարէին իսկ
Line: 3    
գովեալ զիմաստութիւնն, ասէր ցոմն այսպէս. "Մի́թէ իմաստնագո՞յն
Line: 4    
իցես քան զԴանիէլ. կամ իմաստո՞ւնք խրատտուք խրատեցին զքեզ
Line: 5    
հանճարով իւրեանցԵւ ոչ այսչափ միայն, այլ եւ հոգեկան ազգին
Line: 6    
հրեշտակութեամբ՝ գովեալ զսրբոցն զաւրութիւն, որ զԴանիէլ ցանկալի
Line: 7    
քարոզելովն կոչէին. եւ զսուրբ Տիրամայրն ի Գալիլեայ՝ աւրհնեալ ի
Line: 8    
կանայս։

Line: 9       
Բայց զի՞նչ ասիցեմք զզուգականացն զառ ի միմեանց պատուեալ
Line: 10    
զգովութիւնս, զորոց եւ Տէրն իսկ ամենայնի՝ բերանալիր գոչէր զազ\նուականութիւնսն,
Line: 11    
ոչ միայն զյանդիմանական գործոյն, այլ եւ զծա\ծուկ
Line: 12    
սրտիցն լուսաւորութիւնս առաջի հրեշտակաց եւ մարդկան բերէ։
Line: 13    
Որպէս զհիւրամեծարին Աբրահամու հրեշտակաւքն հասելովք զծառայա\կան
Line: 14    
հաւասարութիւնն յայտ արարեալ. պատմելով նմա յետ աւետեացն
Line: 15    
ընկալելոց, զինչ ի Սոդոմն էր գործելոց։ Նոյնպէս եւ զքաջի նահատակին
Line: 16    
Յոբայ յառաջ քան զպատերազմել առաջի պատերազմականին՝ յաւրինէ
Line: 17    
զգովութիւն ասելով. "Այր ճշմարիտ, արդար եւ աստուածապաշտ, եւ ո\րոշեալ
Line: 18    
յամենայն գործոց չարացե։ Իսկ մեծին Մովսէսի զառաւելա\գոյն
Line: 19    
զաստուածամուխ մերձաւորութիւն՝ ամենայն եկեղեցական գրով
Line: 20    
հնչեցուցեալ, զորոյ եւ զտղայութեան զկայտառութիւնն յայտ արարեալ
Line: 21    
աստուածեղէն աւրինացն. նա եւ զայլազգոյն զՅոթորի եւս զխրատն
Line: 22    
չանցուցեալ անգիր։

Page: 30 
Line: 1       
Եւ այնպես միահամուռ ամենայն աստուածակրաւն արուեստակա\նացն
Line: 2    
բարեգործութիւնք՝ փայլեն յաստուածագիր աւրինացն, զորոց չէ
Line: 3    
ոք բաւական յիշատակել զերանելի անուանց գումարութիւն։ Եւ ոչ
Line: 4    
միայն զյառաջագունիցն, այլ եւ զկնի եղելոցն զմիածնի որդւոյն
Line: 5    
Աստուծոյ փրկչին ամենեցուն՝ ի լուսաբեր աւետարանին իւրում ծաղ\կեցուցանէր
Line: 6    
զազնուականութիւնս, մանաւանդ երանութեամբ իսկ պսա\կէր
Line: 7    
ոչ միայն սեպհականացն զերկոտասանիցն, եւ կամ զյառաջա\մուտ
Line: 8    
զԿարապետին, այլեւ զայլոց մատուցելոցն գովէ զհաւատոցն
Line: 9    
ճշմարտութիւն։ Քանզի զՆաթանայէլ առանց նենգութեան նշանակէ եւ
Line: 10    
զթագաւորազին զմեծութիւն հաւատոցն՝ անգիւտ յԻսրայէլի ասէ։ Բայց
Line: 11    
ոչ միայն զմեծամեծսն, այլ առաւել եւս զթեթեւագոյնսն բարձրագոյնս
Line: 12    
[առնէ] անարգամեծարն Քրիստոս, որ սակաւիկ ինչ զծախ իւղոյն
Line: 13    
յարգէ, եւ զծախելեացն յիշատակարան պատմեն ամենայն ուրեք՝ առ ի
Line: 14    
ներքոյ երկնից։ Եւ զկնոջէն քանանացւոյ մեծ զհաւատոցն ասէ.
Line: 15    
նաեւ զդանկաց երկուց ընծայելոցն գովէ զարկանելեացն զյաւժարու\թիւն
Line: 16    
առաւել քան զմեծացն։

Line: 17       
Իսկ Պաւղոսի ի մտի եդեալ էր շրջեցուցանել զքրիստոսադիր կարգացն
Line: 18    
պայծառութիւնն, անաւթ ընտրութեան անուանեալ, անուանակիր յաշ\խարհի
Line: 19    
իւրոյ սքանչելի անուանն առնէ։ Վասն որոյ երանելոյն հայե\ցեալ
Line: 20    
ի շնորհացն բարձրութիւն առ իւրոյ մեծ աւրինացն եւ առ ամենայն
Line: 21    
սրբոցն, բարձրագոյն բարբառով ի փառատրութիւն դառնայ, եթե "Շնորհք
Line: 22    
Աստուծոյ, որ յամենայնի հռչակ հարկանէ զմէնջ ի Քրիստոս եւ զհոտ
Line: 23    
գիտութեան իւրոյ յայտնի առնէ մեւք յամենայն տեղիսե։ Ի վերայ
Line: 24    
այնորիկ ապա եւ զհամարձակագոյնն բերէ, թէ "ո՞ կարէ բիծ դնել ըն\տրելոց
Line: 25    
Աստուծոյե, Եւ զայս աւճան ընկալեալ ի Տեառնէ երանելի ա\ռաքելոցն՝
Page: 32  Line: 1    
զամենայն գործակցաց իւրեանց գրով նշանակել զքաջու\թիւնս։
Line: 2    
Տեսանել զոմանց ի սուրբ աւետարանին եւ զոմանց ի Գործս
Line: 3    
Առաքելոցն երանելոյն Ղուկասու մատենագրեալ. եւ իցեն որ ի Կա\թուղիկէս
Line: 4    
առաքելոցն առաւելագոյնս ճանաչին։

Line: 5       
Այլ Սրբոյն Պաւղոսի չորեքտասանեքումբք թղթովք պատմէ զիւր
Line: 6    
առաքելակիցս եւ նիզակակիցս, եւ ուրախակիցս իւր առնէ, եւ ի վախճանի
Line: 7    
թղթոցն ըստ իւրաքանչիւր ումեք յողջոյն կատարեալ՝ յանուանէ
Line: 8    
հարցանէ. եւ զուրումն յաւետարանէ անտի նշանակէ զգովութիւնսն։
Line: 9    
Բայց ո́չ միայն զերանելւոյն զաւգնականութիւնսն յարգէ, այլ եւ զքրիս\տոսամեծար
Line: 10    
ասպնջականիցն իւրոց՝ բազում գովութիւնս փոխանակ
Line: 11    
մեծարանացն կարգէ, վասն որոյ եւ յաղաչանս առ Աստուած մատուցեալ՝
Line: 12    
զփոխարէն բարեացն հատուցանել հայցե։ Եւ ամենայն եկեղեցեաւք
Line: 13    
հնչեցուցանէ զընտրելոցն զազնուականութիւն, ոչ միայն զարանցն,
Line: 14    
այլեւ զկանանցն աշակերտելոց, որ զճշմարտութիւնն աւետարանեն։

Line: 15       
Եւ զայս ամենայն աւետարանեալ ոչ ի պարծանս գովութեան,
Line: 16    
այլ զի աւրինակ եւ կանոն զկնի եկելոցն պաշտիցի. որպէս ի նոյն իսկ
Line: 17    
զի բարեաց գործոց նախանձաւոր լինել ամենեցուն ստիպէ ասե\լովն,
Line: 18    
թէ "Զհե́տ երթայք սիրոյ. եւ նախանձաւոր լինել ամենեցուն
Line: 19    
հոգեւորացնՈրոց զյաւժարութիւն Աքայեցւոց վասն պաշտաման
Line: 20    
սրբոցն ի Մակեդոնիա պատմեալ՝ նախանձեցուցեալ յորդորեաց։
Line: 21    
Այլեւ համարձակութիւն իսկ տայ անխափան ի բարեացն առաքինու\թիւն,
Line: 22    
թէ՝ "Լաւ է յամենայն ժամ նախանձել ի բարիսԱյլ եւ նմա\նաւղ
Line: 23    
իւր եւ Տեառն ստիպէ լինել։

Page: 34 
Line: 1       
Դարձեալ փութայ ամենեքումբք հանդերձ ըստ Քրիստոսի հետոցն
Line: 2    
վարել. "Հայեցարո́ւք, ասէ, ի զաւրագլուխն հաւատոց, եւ ի կատարիչն
Line: 3    
ՔրիստոսԵւ դարձեալ, թէ՝ "Յիշեցէ'ք զառաջնորդս ձեր, որք խաւսե\ցան
Line: 4    
զբանն Աստուծոյ. հայեցեալ յելս գնացից նոցա, նմանաւղք եղե\րուք
Line: 5    
հաւատոցնԵւ միանգամայն, եթէ՝ "Զայս խորհեսցի իւրաքան\չիւր
Line: 6    
ոք ի ձէնջ որ եւ ի Քրիստոս ՅիսուսՀանգոյն սմին եւ Ղուկաս
Line: 7    
յսկիզբն Առաքելագործ մատենին դնէ։ Իսկ ցանկալի Տեառնեղբայրն
Line: 8    
Յակոբոս, զհամաւրէն իսկ զգունդն սրբոց հանդերձ սրբասէր տերամբն
Line: 9    
յաւրինակ առեալ՝ ի թղթին իւրում ասէ, եթէ "Աւրինակ առէք չարչարա\նաց
Line: 10    
եւ յերկայնմտութեան զմարգարէսն, որ խաւսեցան յանուն Տեառն.
Line: 11    
զհամբերութիւն Յոբայ լուարուք, եւ զկատարումն Տեառն տեսէք

Line: 12       
Յայտնի է այսուհետեւ ասացելովքս, եթէ գովութիւն ամենայն
Line: 13    
աստուածասէր ընտրելոցն ի Տեառնէ է, որ՝ ի հրեշտակաց, որ՝ առ ի
Line: 14    
միմեանց, ոչ ի պարծանս անձանց, այլ առ ի նախանձուկս միմեանց
Line: 15    
արկանելոյ, զի միմեամբք քաջալերեալք՝ հասանիցեմք ի բարեացն
Line: 16    
կատարումն՝ ի նշանակեալ նպատակն երանելւոյն Պաւղոսի, եթէ "Միա\բան
Line: 17    
հասանել ի չափ հասակին Քրիստոսիե։ Որոյ ազատութիւնն յերկինս
Line: 18    
է, ակն ունել փրկչին մեծին Աստուծոյ։

Line: 19       
Ունիմք եւ զկանոնական յաջորդեալ յառաքելոցն անտի զշնոր\հապատում
Line: 20    
գրեալսն, եթէ ո́րպէս մեծարեալք ի միմեանց, գովեալք ըստ
Line: 21    
ճշմարիտ հաւատոյն եւ ըստ աւետարանագործ կրաւնից, մինչեւ ցայսաւր
Line: 22    
ժամանակի նովին սովորութեամբ վարին։

Line: 23       
Եւ արդ առեալ յերկոցունց համարձակութիւն ի գիր արկանել
Line: 24    
եւ զվարս առն արդարոյ։

Page: 36 
Line: 1       
Արդ այսուհետեւ եւ խոստացեալն առաջի դիցի, եւ հայրենակատար
Line: 2    
մեծարեալ պայմանաւ որ առ ի մէնջ՝ հաճեսցի, եւ նոցա քաղցրատուր
Line: 3    
հրաման հատուցեալ զարդարեսցի։


Next part



This text is part of the TITUS edition of Koriwn, Vark Mastoci.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.9.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.