TITUS
Koriwn, Vark Mastoci
Part No. 2
Chapter: 2
Page: 24
Line: 5
[Բ]
Line: 6
Եւ
արդ
առեալ
նախաբանեսցուք
,
եթէ
իցէ՞
համարձակութիւն
Line: 7
գրով
նշանակել
զվարս
արանցն
կատարելոց
,
ոչ
ի
մէնջ
արուեստախաւ\սեալ
Line: 8
մերոյն
կարծեաւք
վիճաբանելով
,
այլ
յաւրինակացն
տուելոց
զընդ\դիմակացն
Line: 9
բարձրացուցանել
։
Քանզի
Աստուծոյ
բարերարին
այսպէս
Line: 10
բարեխորհեալ
զիւրոց
սիրելեաց
,
ոչ
միայն
ըստ
առաքինութեան
վա\րուց
՝
Line: 11
զչքնաղ
եւ
զբարձրագոյն
հատուցումն
բաւական
համարել
յանսպառ
Line: 12
յաւիտեանսն
,
այլ
եւ
աստէն
իսկ
կանխագոյն
.
զի
անցաւոր
ժամանա\կաւքս
Line: 13
մատենապատում
երկնաբերձ
պայծառացուցեալ
,
զհոգեղինացն
եւ
Line: 14
զմարմնականացն
առ
հասարակ
փայլիցեն
։
Line: 15
Եւ
ի
մովսիսական
պատմութեան
յայտնի
է
երանելեաց
արանցն
Line: 16
ազնուականութիւն
,
ճշմարտութեան
հաւատոցն
հաստատութիւն
,
աս\տուածամերձ
Line: 17
աստուածամուխ
կենացն
վայելչութիւն
,
սքանչելական
կե\նացն
Line: 18
պայծառութիւն
։
Զի
ոմն
ընդունելի
պատարագաւ
արդար
կոչե\ցեալ
,
Line: 19
եւ
այլ
ոմն
հաճոյական
արուեստիւ
ի
վերայ
ամենակուլ
մահուանն
Line: 20
կենաւք
երեւեալ
,
եւ
միւս
ոմն
բովանդակ
արդարութեամբ
ի
վերայ
հա\մատարած
Line: 21
լեռնացելոյ
աստուածապատիժ
ծովուն
հանդերձ
ամենայն
Line: 22
շնչականաւք
տարեւոր
ժամանակաւք
նաւակաց
պահեալ
,
եւ
միւսոյն
յան\կարծագիւտ
Line: 23
հաւատովք
արդարացեալ
,
աստուածամերձ
աստուածախաւս
Line: 24
դաշնաւոր
կատարեալ
,
եւ
զաւետիս
հանդերձելոց
բարեացն
ժառանգեալ
։
Page: 26
Line: 1
Բազմաւք
եւ
այլ
նոյնպիսիք
աստուածածանաւթ
գտեալք
,
որոց
ազնուա\կանութիւնքն
Line: 2
յամենայն
աստուածածանաւթ
գրոց
պատմի
։
Line: 3
Հանգոյն
ասացելոցս
երանելւոյն
Պաւղոսի
առ
Եբրայեցիսն
Line: 4
կարգեալ
զանուանս
՝
գովէ
զնոցին
ճշմարտութիւն
հաւատոցն
.
որով
Line: 5
զվարձահատոյց
մխիթարութիւն
ընկալան
յամենապարգեւողէն
Աստու\ծոյ
,
Line: 6
ըստ
իւրաքանչիւր
յառաջադիմութեանցն
.
նա
եւ
զժանդագործին
Line: 7
Րահաբու
զհիւրընկալութիւն
լրտեսացն
՝
համեմատէ
։
Իսկ
իբրեւ
հայե\ցեալ
Line: 8
ի
բազմախուռն
գումարութիւն
արդարոցն
՝
զսակաւուցն
զանուանս
Line: 9
յայտ
առնէ
,
եւ
զայլովք
եւս
զանց
առնէ
,
անբաւական
զժամանակն
առ
Line: 10
ի
կարգի
պատմելոյ
։
Ի
կիր
արկանէ
այնուհետեւ
նշանակել
միանգա\մայն
Line: 11
զփորձութիւնս
ի
վերայ
յարձակեալս
եւ
զնոցա
զանընդդիմակաց
Line: 12
զնահատակութիւնսն
,
զորս
եւ
պատուականս
քան
զաշխարհական
վա\ճառս
Line: 13
համարի
։
Line: 14
Սոյն
աւրինակ
եւ
ամենայն
գիրք
հոգեպատումք
նշանակեալ
ու\նին
Line: 15
զքաջութիւնս
ամենայն
զաւրաց
.
զոմանց
՝
ըստ
աստուածեղէն
կրաւ\նիցն
Line: 16
զբարեյաղթութիւն
,
եւ
զոմանց
՝
ըստ
աշխարհակիր
կարգաց
Line: 17
զմարտից
եւ
զպատերազմաց
արութիւնսն
,
որպէս
զՆեբրոտայն
եւ
զՍամփ\սոնին
Line: 18
եւ
զԴավթայն
։
Եւ
զոմանց
զբնական
զիմաստութիւն
գովեալ
Line: 19
աստուածեղէն
իմաստութեամբն
հանդերձ
,
որպէս
զՅովսէփայն
յԵգիպ\տոս
,
Line: 20
եւ
զԴանիէլին
ի
Բաբիլոն
։
Յորոց
եւ
հզաւր
թագաւորացն
խրատիչք
Page: 28
Line: 1
էին
,
զաշխարհական
կենցաղոյս
զհանգամանսն
ցուցանէին
,
հանդերձ
Line: 2
ամէնիշխանին
Աստուծոյ
ծանաւթս
առնելով
։
Զորոց
եւ
մարգարէին
իսկ
Line: 3
գովեալ
զիմաստութիւնն
,
ասէր
ցոմն
այսպէս
.
"Մի́թէ
իմաստնագո՞յն
Line: 4
իցես
քան
զԴանիէլ
.
կամ
իմաստո՞ւնք
խրատտուք
խրատեցին
զքեզ
Line: 5
հանճարով
իւրեանց
"։
Եւ
ոչ
այսչափ
միայն
,
այլ
եւ
հոգեկան
ազգին
Line: 6
հրեշտակութեամբ
՝
գովեալ
զսրբոցն
զաւրութիւն
,
որ
զԴանիէլ
ցանկալի
Line: 7
քարոզելովն
կոչէին
.
եւ
զսուրբ
Տիրամայրն
ի
Գալիլեայ
՝
աւրհնեալ
ի
Line: 8
կանայս
։
Line: 9
Բայց
զի՞նչ
ասիցեմք
զզուգականացն
զառ
ի
միմեանց
պատուեալ
Line: 10
զգովութիւնս
,
զորոց
եւ
Տէրն
իսկ
ամենայնի
՝
բերանալիր
գոչէր
զազ\նուականութիւնսն
,
Line: 11
ոչ
միայն
զյանդիմանական
գործոյն
,
այլ
եւ
զծա\ծուկ
Line: 12
սրտիցն
լուսաւորութիւնս
առաջի
հրեշտակաց
եւ
մարդկան
բերէ
։
Line: 13
Որպէս
զհիւրամեծարին
Աբրահամու
հրեշտակաւքն
հասելովք
զծառայա\կան
Line: 14
հաւասարութիւնն
յայտ
արարեալ
.
պատմելով
նմա
յետ
աւետեացն
Line: 15
ընկալելոց
,
զինչ
ի
Սոդոմն
էր
գործելոց
։
Նոյնպէս
եւ
զքաջի
նահատակին
Line: 16
Յոբայ
յառաջ
քան
զպատերազմել
առաջի
պատերազմականին
՝
յաւրինէ
Line: 17
զգովութիւն
ասելով
.
"Այր
ճշմարիտ
,
արդար
եւ
աստուածապաշտ
,
եւ
ո\րոշեալ
Line: 18
յամենայն
գործոց
չարացե
։
Իսկ
մեծին
Մովսէսի
զառաւելա\գոյն
Line: 19
զաստուածամուխ
մերձաւորութիւն
՝
ամենայն
եկեղեցական
գրով
Line: 20
հնչեցուցեալ
,
զորոյ
եւ
զտղայութեան
զկայտառութիւնն
յայտ
արարեալ
Line: 21
աստուածեղէն
աւրինացն
.
նա
եւ
զայլազգոյն
զՅոթորի
եւս
զխրատն
Line: 22
չանցուցեալ
անգիր
։
Page: 30
Line: 1
Եւ
այնպես
միահամուռ
ամենայն
աստուածակրաւն
արուեստակա\նացն
Line: 2
բարեգործութիւնք
՝
փայլեն
յաստուածագիր
աւրինացն
,
զորոց
չէ
Line: 3
ոք
բաւական
յիշատակել
զերանելի
անուանց
գումարութիւն
։
Եւ
ոչ
Line: 4
միայն
զյառաջագունիցն
,
այլ
եւ
զկնի
եղելոցն
զմիածնի
որդւոյն
Line: 5
Աստուծոյ
փրկչին
ամենեցուն
՝
ի
լուսաբեր
աւետարանին
իւրում
ծաղ\կեցուցանէր
Line: 6
զազնուականութիւնս
,
մանաւանդ
երանութեամբ
իսկ
պսա\կէր
Line: 7
ոչ
միայն
սեպհականացն
զերկոտասանիցն
,
եւ
կամ
զյառաջա\մուտ
Line: 8
զԿարապետին
,
այլեւ
զայլոց
մատուցելոցն
գովէ
զհաւատոցն
Line: 9
ճշմարտութիւն
։
Քանզի
զՆաթանայէլ
առանց
նենգութեան
նշանակէ
եւ
Line: 10
զթագաւորազին
զմեծութիւն
հաւատոցն
՝
անգիւտ
յԻսրայէլի
ասէ
։
Բայց
Line: 11
ոչ
միայն
զմեծամեծսն
,
այլ
առաւել
եւս
զթեթեւագոյնսն
բարձրագոյնս
Line: 12
[առնէ]
անարգամեծարն
Քրիստոս
,
որ
սակաւիկ
ինչ
զծախ
իւղոյն
Line: 13
յարգէ
,
եւ
զծախելեացն
յիշատակարան
պատմեն
ամենայն
ուրեք
՝
առ
ի
Line: 14
ներքոյ
երկնից
։
Եւ
զկնոջէն
քանանացւոյ
մեծ
զհաւատոցն
ասէ
.
Line: 15
նաեւ
զդանկաց
երկուց
ընծայելոցն
գովէ
զարկանելեացն
զյաւժարու\թիւն
Line: 16
առաւել
քան
զմեծացն
։
Line: 17
Իսկ
Պաւղոսի
ի
մտի
եդեալ
էր
շրջեցուցանել
զքրիստոսադիր
կարգացն
Line: 18
պայծառութիւնն
,
անաւթ
ընտրութեան
անուանեալ
,
անուանակիր
յաշ\խարհի
Line: 19
իւրոյ
սքանչելի
անուանն
առնէ
։
Վասն
որոյ
երանելոյն
հայե\ցեալ
Line: 20
ի
շնորհացն
բարձրութիւն
առ
իւրոյ
մեծ
աւրինացն
եւ
առ
ամենայն
Line: 21
սրբոցն
,
բարձրագոյն
բարբառով
ի
փառատրութիւն
դառնայ
,
եթե
"Շնորհք
Line: 22
Աստուծոյ
,
որ
յամենայնի
հռչակ
հարկանէ
զմէնջ
ի
Քրիստոս
եւ
զհոտ
Line: 23
գիտութեան
իւրոյ
յայտնի
առնէ
մեւք
յամենայն
տեղիսե
։
Ի
վերայ
Line: 24
այնորիկ
ապա
եւ
զհամարձակագոյնն
բերէ
,
թէ
"ո՞
կարէ
բիծ
դնել
ըն\տրելոց
Line: 25
Աստուծոյե
,
Եւ
զայս
աւճան
ընկալեալ
ի
Տեառնէ
երանելի
ա\ռաքելոցն
՝
Page: 32
Line: 1
զամենայն
գործակցաց
իւրեանց
գրով
նշանակել
զքաջու\թիւնս
։
Line: 2
Տեսանել
զոմանց
ի
սուրբ
աւետարանին
եւ
զոմանց
ի
Գործս
Line: 3
Առաքելոցն
երանելոյն
Ղուկասու
մատենագրեալ
.
եւ
իցեն
որ
ի
Կա\թուղիկէս
Line: 4
առաքելոցն
առաւելագոյնս
ճանաչին
։
Line: 5
Այլ
Սրբոյն
Պաւղոսի
չորեքտասանեքումբք
թղթովք
պատմէ
զիւր
Line: 6
առաքելակիցս
եւ
նիզակակիցս
,
եւ
ուրախակիցս
իւր
առնէ
,
եւ
ի
վախճանի
Line: 7
թղթոցն
ըստ
իւրաքանչիւր
ումեք
յողջոյն
կատարեալ
՝
յանուանէ
Line: 8
հարցանէ
.
եւ
զուրումն
յաւետարանէ
անտի
նշանակէ
զգովութիւնսն
։
Line: 9
Բայց
ո́չ
միայն
զերանելւոյն
զաւգնականութիւնսն
յարգէ
,
այլ
եւ
զքրիս\տոսամեծար
Line: 10
ասպնջականիցն
իւրոց
՝
բազում
գովութիւնս
փոխանակ
Line: 11
մեծարանացն
կարգէ
,
վասն
որոյ
եւ
յաղաչանս
առ
Աստուած
մատուցեալ
՝
Line: 12
զփոխարէն
բարեացն
հատուցանել
հայցե
։
Եւ
ամենայն
եկեղեցեաւք
Line: 13
հնչեցուցանէ
զընտրելոցն
զազնուականութիւն
,
ոչ
միայն
զարանցն
,
Line: 14
այլեւ
զկանանցն
աշակերտելոց
,
որ
զճշմարտութիւնն
աւետարանեն
։
Line: 15
Եւ
զայս
ամենայն
աւետարանեալ
ոչ
ի
պարծանս
գովութեան
,
Line: 16
այլ
զի
աւրինակ
եւ
կանոն
զկնի
եկելոցն
պաշտիցի
.
որպէս
ի
նոյն
իսկ
Line: 17
զի
բարեաց
գործոց
նախանձաւոր
լինել
ամենեցուն
ստիպէ
ասե\լովն
,
Line: 18
թէ
"Զհե́տ
երթայք
սիրոյ
.
եւ
նախանձաւոր
լինել
ամենեցուն
Line: 19
հոգեւորացն
"։
Որոց
զյաւժարութիւն
Աքայեցւոց
վասն
պաշտաման
Line: 20
սրբոցն
ի
Մակեդոնիա
պատմեալ
՝
նախանձեցուցեալ
յորդորեաց
։
Line: 21
Այլեւ
համարձակութիւն
իսկ
տայ
անխափան
ի
բարեացն
առաքինու\թիւն
,
Line: 22
թէ
՝
"Լաւ
է
յամենայն
ժամ
նախանձել
ի
բարիս
"։
Այլ
եւ
նմա\նաւղ
Line: 23
իւր
եւ
Տեառն
ստիպէ
լինել
։
Page: 34
Line: 1
Դարձեալ
փութայ
ամենեքումբք
հանդերձ
ըստ
Քրիստոսի
հետոցն
Line: 2
վարել
.
"Հայեցարո́ւք
,
ասէ
,
ի
զաւրագլուխն
հաւատոց
,
եւ
ի
կատարիչն
Line: 3
Քրիստոս
"։
Եւ
դարձեալ
,
թէ
՝
"Յիշեցէ'ք
զառաջնորդս
ձեր
,
որք
խաւսե\ցան
Line: 4
զբանն
Աստուծոյ
.
հայեցեալ
յելս
գնացից
նոցա
,
նմանաւղք
եղե\րուք
Line: 5
հաւատոցն
"։
Եւ
միանգամայն
,
եթէ
՝
"Զայս
խորհեսցի
իւրաքան\չիւր
Line: 6
ոք
ի
ձէնջ
որ
եւ
ի
Քրիստոս
Յիսուս
"։
Հանգոյն
սմին
եւ
Ղուկաս
Line: 7
յսկիզբն
Առաքելագործ
մատենին
դնէ
։
Իսկ
ցանկալի
Տեառնեղբայրն
Line: 8
Յակոբոս
,
զհամաւրէն
իսկ
զգունդն
սրբոց
հանդերձ
սրբասէր
տերամբն
Line: 9
յաւրինակ
առեալ
՝
ի
թղթին
իւրում
ասէ
,
եթէ
"Աւրինակ
առէք
չարչարա\նաց
Line: 10
եւ
յերկայնմտութեան
զմարգարէսն
,
որ
խաւսեցան
յանուն
Տեառն
.
Line: 11
զհամբերութիւն
Յոբայ
լուարուք
,
եւ
զկատարումն
Տեառն
տեսէք
"։
Line: 12
Յայտնի
է
այսուհետեւ
ասացելովքս
,
եթէ
գովութիւն
ամենայն
Line: 13
աստուածասէր
ընտրելոցն
ի
Տեառնէ
է
,
որ
՝
ի
հրեշտակաց
,
որ
՝
առ
ի
Line: 14
միմեանց
,
ոչ
ի
պարծանս
անձանց
,
այլ
առ
ի
նախանձուկս
միմեանց
Line: 15
արկանելոյ
,
զի
միմեամբք
քաջալերեալք
՝
հասանիցեմք
ի
բարեացն
Line: 16
կատարումն
՝
ի
նշանակեալ
նպատակն
երանելւոյն
Պաւղոսի
,
եթէ
"Միա\բան
Line: 17
հասանել
ի
չափ
հասակին
Քրիստոսիե
։
Որոյ
ազատութիւնն
յերկինս
Line: 18
է
,
ակն
ունել
փրկչին
մեծին
Աստուծոյ
։
Line: 19
Ունիմք
եւ
զկանոնական
յաջորդեալ
յառաքելոցն
անտի
զշնոր\հապատում
Line: 20
գրեալսն
,
եթէ
ո́րպէս
մեծարեալք
ի
միմեանց
,
գովեալք
ըստ
Line: 21
ճշմարիտ
հաւատոյն
եւ
ըստ
աւետարանագործ
կրաւնից
,
մինչեւ
ցայսաւր
Line: 22
ժամանակի
նովին
սովորութեամբ
վարին
։
Line: 23
Եւ
արդ
առեալ
յերկոցունց
համարձակութիւն
ի
գիր
արկանել
Line: 24
եւ
զվարս
առն
արդարոյ
։
Page: 36
Line: 1
Արդ
այսուհետեւ
եւ
խոստացեալն
առաջի
դիցի
,
եւ
հայրենակատար
Line: 2
մեծարեալ
պայմանաւ
որ
առ
ի
մէնջ
՝
հաճեսցի
,
եւ
նոցա
քաղցրատուր
Line: 3
հրաման
հատուցեալ
զարդարեսցի
։
This text is part of the
TITUS
edition of
Koriwn, Vark Mastoci
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 22.9.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.