TITUS
Bogdani, Cuneus
Part No. 4
Previous part

Scala: III  
Scala III

Ieta e Profetevet me Profetiite tüne.

Chapter: I  
Ieta e Profetiite e Moise profetesse.


Paragraph: 1     Iscinè rjeξunè 2463. vjet se zanit se sijλ scecuλit, e 1597. pare Giesù Chrisctit, cur ɛotünè, pèr nzierrè Popuλinè vet robijet se Misisrit, t'siλt ndè ketè ξee ξonè Missir, ξξomse, chi rjeξ asso fjalè Ievreisct Mizraim, bani me leem Mojsesnè trij vjet mbas Aaronit se veλaat, prej Aniret, chi pat 70. vjet, e Iocabetet sciochijet se vet. Ndatè mot Faraoni i rii, tue passunè harruem te mirat te Ioseffit, tue drasciunè Regenijsse vet, ndè pèr sciumuemitè maξ Isdraelitèvet, leftoj giξξè fòrzetè vet mei intrrettunè. Ma para me Verghijtè meξaa, e me mund Page: 86  pa korè, se sijascit ata ma fort sciumohessinè, se düjti tue bam meu mbütunè Mascujtè, chi se riu lekescinè, prej Mamizasc, se tretti tue i chittunè ndè lümtè Nilit. Tue kjanè keto punè urξenuem prej Faraonit; e Ama e Mojsessit, tue pam bijrrè vet kerξξij fort bucurè, e mbajti nf'scehunè pèr tre Muej, tue sperüem se me mujtunè, ajò me rittunè kisc me dale nder Israelitet gni Nierij i maξ. Ma tue drasciunè urξeninè Faraonit, sctiu kerξijnè tre Muejsc, ndè gni spoortè ξupprasc fort pjeguλuem, e tue sctijm ndè t'sctrattè lümit ja porositti Tinèɛot. Isctè ateherè bija, e Faraonit me Dadatè sajnaj dalè me sckuem mot mbatè vend', kejò, possi e paa spoortenè, e bani me ja sjeλè, e giet' mbrenda femijnè, te siλenè ajò si e paa achia bucurè, e bani bijr m'Tènèɛonè, tue mos passè femij n' barku, e i vu emenitè Mojse, tue ξξanè. Pèrse ujenasc e n'zora , perse mbè ghiuhetè Missiresset, mos, me ξξanè, uje, is, ò ises, me ξξanè i ruejtunè.

Paragraph: 2     
Mrija motra, e Mojsessit, percujdessunè mbregh lümit chiendroj, e soditi sportenè, pèr paam ndè vonè chisc kisc pèr tu baam, e tue pam se enzuerrè jasctè, ndèpèr urξenitè assaj ɛognè se maξè, tue flutturuem vottè , tue i pèrmettuem me giettunè atij kerξini gni grue, chi ta üschiegne, e me urξenite assaj ɛognè, erξ vettè e Ama: e bija e Regit porositi Dialinè, chi te ja mbae, essiλa tue passe rittunè, e baam maξ, ja pruu. E bija e Faraonit tue kjanè diali trij vjetsc, scpuu Regit, atit vet, e ja vu mbè Prehenèj, Regi ende pèr dasciunitè se bijssè i vu dialit mbè krüè tue pèrgheɛuem kunorenè e vet, Tesiλenè Mojsessi, e chitti mbè ξee tue sckeλè me Kambè. Essiλa punè prej se dijtescimit se Missirit kjè mbajtunè pèr gni scegn fort te kech nscijλuenè Rejnè ta mbüssè. Ndevonè pèr paam a e kisc baam atè punè pèr diekechij, e kerkuenè tue i ξanè pruscnè èndeɛetè ndaj goje, siλenè aj desc me ngranè, tue sctijm ndè goje,tue prekunè me ghiuhè, andaj ani mbet belbetè pèr giξξè jetetè vet.

Paragraph: 3     
Bija e Faraonit chi ξξojnè Merin i ξà Mjescter fort te hoλè, e dijtescim Mojsessit pèr ta mpsuem ndè giξξè duer diesc: possi kje ende prej s'Amet mbajtunè ndè tmartè Tinèɛot t'vertetit prasctu mbassi ù baa i maξ, ù baa gni Nierij fort i maξ: e pèr mbij giξξè tjeteret fort i bucurè; achia sa cur sckontè nde pèr rughat, Punetoretè lijnè punetè vet, e dilinè me paam, kjè ende Mojsessi trim i fortè ndè Armè. Tue kjanè ma 40. vjetsc tue gnioftunè fort mirè Printè vet, e veλazenitè vottè me i paam, tue kjanè sisc largh ndè Iessent, e me ate uξe paa kechiatè e Popuλit Israelit, issiλi pèr urξenitè Faraonit banke Tuλè, e tjera punè ligha possicur t'iscinè kjanè Rob. Fort i ndü kech.

Paragraph: 4     
ξξonè se gni Missiras, kisc ciuem gni Ievrej Page: 87  me punuem, e aj tue hijm traξetisct ndè sctepijtè tijnaj, muer nderè se sciochiese atij punetori t'vobek; Ievreu si ndieu i leudohej me paditunè Regit, prasctu aj Missiras, e riff: e ɛanit se atij vobeku muer vesct punenè Mojsessi, e pèr ɛeltè nderse gindsc vet, mbütti atè Missiras me schielma, e vorroj tineɛe.

Paragraph: 5     
Gni tjeter herè Israelitas, leftoijnè, e Mojsessi tue dasciunè mej pajtuem, tue ndimuem ma lighnè. tue kξüem aj chi kisc ɛanè fijλ' ξξà Mojsessit, cusc ka bam endè mbij nee giukates? adò me mbüttunè, possi banè djè Missirassit. Mojsessi tue pam se i kξej fjalè mbaλè fachie, dresc mos vignè puna ndè vescetè Regit, e mos e ban me vraam, iku. Ata Ievrej, chi leftuenè ξξonè se kjenè Dattan, & Abiron, te sijtè ndevone i pèrpini ξeu giaaλ', tue passe folè kech pèr Mojsessnè.

Paragraph: 6     
Si emberrini Mojsessi ndè ξeetè Madianit ndegn me pusciuem ndaj gni Puss' ndè fuscet, e mberrijnè sctattè vasceɛa bijatè e gni Nierij t'parè t'atij vendi, chij ξξojnè Ietro, me Deletè tünè me ù ξanè uje, e tue ù avittunè Pussit ke isc Mojsessi emberrine ende tjerè Barij, sijtè dojnè parè vasceɛavet me ξanè uje Delevet vettè. Ma Mojsessi nukè i , tue i ndimuenè, chi ma para Deletè tünè pijnè uje, e kesctu kjè, e tue kξüem ndèr kachia vasceɛatè ma heret mbè sctepij kjenè pevetunè prej Atit se tünè, se pèr sijet arressüe? ξξanè se gni Nierij i Missiras i kisctè ndimuem me sctijm ujè ndèr lugiet, prasctu kξüenè ma heret se kiscinè zacon. Ietro tue ù pomendunè pèr miretè baamè bijavet, bani me ξξirrè Mojsessnè, me siλet ù goditnè mej rujtunè ξentè me bee derejtè, e pèrse si ξξà asctu i duel, desc Ietro me mbajtunè Mojsessnè giξξè herè ndaj vetij, e i ξa pèr sciochiè gni bijenè chi i ξξojnè Seffora. Sciumè vjet Mojsessi geλijti, e sckoj si barij, possicur t'isc ma harruem mbè scecuλit, ma giξξè herè prej sineɛot ruejtunè pèr punètè mbèξaa possi ka me ù ξξanè afferè.

Paragraph: 7     
Ndèr sa cuλotentè Grijnè Mojsessi vjeherrit vet mbè Maltè Sinajt, duk gni mreculè fort i randè, pa gni liss Ragnè, chi digiej e nukè ntrettej; ξξà pra Mojsessi, duè vettè, e sciof pam te maξ, pèrse nukè ntrettetè Ragna. Doj ɛotünè me scembeλüem ma parè si cumbon Lettera me atè ɛjarm, paa güchietè Missirit, e me Ragnet Israelitassitè, sijtè mendihmetè Tinèɛot pa mossu ntrettunè kiscinè pèr dalè kessi ɛjarmi. Ma parè kiscinè pèr ξeerunè me ferratè vet, chi kjenè ato ξjetè sceplakè Missijrrè. Alegorisct doj ɛotünè me ξξanè, se fjala, e amesciuescimè kisctè pèr tu vesciunè ndè misctè Nierit, ndè krahenuerte se lumese Virginè, pa moss[i] cprisciunè Virgenijnè sajnaj. Moralisct nzijretè, se flaketè e t'pèrɛanunit, e tendimevet Diaλit, descirevet kechiavè t' pèr mbrendscimevet, nukè bagnienè gia t'derejtevet Page: 88  i bagnenè ma cuλuem. Possi Aarrè ndè furrè.

Paragraph: 8     
Tue paam pra i maξi Hüj, se popuλi tijnaj ndè Missirt isctè giξξè herè c'kusceλuem, me fedighetè rea, prasctu me paret sijeλè Kambesse pèr tu avitunè Mosessi vettè, e sciof ɛotünè i foli, e i urξenoj nzierrè kepuzatè, pèr gni scegn sa i cuλuem duhetè me kjanè Nierij chi meu avitunè Tinèɛot. Possi bani Jesu Chriscti cur desc me laam kambetè Apostujet scenjtene t'vettè. Gieg Mojsessi, e nzuer kepuzatè, Ateherè i ξξà ɛotünè. Unè jam Hüji Atitjtit, Hüji Abramit, Hüji Isaacut, e Hüji Jacobit. Kam paam kechiatè Popuλit tim, chi geλi ndè Missijt, e giegia vajnè tijnaj cundrè t'parevet tijnaj, due me derguem Faraonit pèr nzierrè Popuλinè tem; ξξà Mojsessi, kusc jam unè ɛot pèrtè bam ketè punè maξè, ξξà ɛotünè unè jam me , ξξà Mojsessi, ndè me pevetcinè pèr emenitè atij, chi me dergon, chisc tu ξξoem; ξξà zosünè, Une jam, aj chi jam, ξξueji aj chi ansctè me kaa derguem , ansctè emenitè tem pèr giξξè herè. Eze, e mbèliξ paretè Israelit, e bani me dijtunè, se unè po due me i nzierrè, scerbetüret ndetè sijet janè; e me ta eze Faraoni Reg e ξξueje se ke pèrte ezunè pèr trij dit ndeper sckretetijt, pèrse kesctu Hüji üt, me i bam sacrificiè; ξξà Mojsessi ɛot nukè kanè me bessu_; i ξξà ɛotünè, lesciò mb' ξee Prutekenè, chi ke ndorè. Mojsessi, e lescioj mb' ξee, e ù kξüè ndè gni giarpenè, se siλit Mojsessi iku, i ξξà ɛotünè, Merrè pèr biscti, Mojsessi, e muer e ù kξüè ndè gni prutekè.

Paragraph: 9     
ξξà ende ɛotünè Mojsessit, sctierè dorènè tande ndè gijt tand, e sctiu Mojsessi, e nzuer jasctè plot me zgebbè, i urξenoj ɛotünè, chi se riu ta sctierè ndè gij, e nzuer scendosc. Ndè mos bessofscinè ξξà ɛotünè Mojsessit ndè pèr scegntè pare, bam düjtinè, e se as atij ndè mos bessofscinè bam ntrettenè, possi ndiek.

Paragraph: 10     
Mer ujit se lümit, e derξ pèr mbij ξeet, e giξξè ata, chi jesse ndè lümt ka me ù kξüem ndè giak; ξξà se riu Moisessi: lutem ɛot nukè jam ghiuhetar, chiüsc djè, e paredjej, e c' cuur folè scerbetorit tit, jam ghiuhe ma se mbajtunè, e se fesctirè , ξξà ɛotünè: Cusc bani gojenè è nierit, ò cusc trajtoj te pa ghiuhenè, e scurξeninè? Atè chi scef, e verbeninè? As une: ezè pra, e unè kam me kjanè ndè gojet tandè, e kam me mpsuem chisc flac, ξξà Mojsessi: Dergò ɛe me derguem. Ketu bani se iξenohetè ɛotünè , e ξξà Mojsessit. Gnjè Aaroni veλau üt Levitè, ka ghiuhen' è mirè, e bagn' me dijtunè, e ka me dalè pèrpara mb' uξee, ξξueji giξξè chisc kam ξξanè se aj ka me folè Popuλit mbè vend tand, e ti me folè me mue, ξξuperè ende merrè ndorè tandè, me sijet ke me bam scègnietè; Gieg' Mojsessi, e foli me vjeherrit tui ξξanè se i duhej me vottunè ndè Missijrt, e aj i ξà, ljir giξξè ɛemerè.

Page: 89 
Paragraph: 11     
U vu, Mojsessi mb' uξe, e i erξ pèrpara Aaroni veλau i tij, e si ù panè ù muerrè ngrükè tue ù puξξunè huaɛa pèr pach. Mojsesi ligieroj me tan' giξξè sej i kisc folunè ɛotünè. Te folnè t' Parevet Popuλit, tue bam pèrpara tünè scegnietè, i bessoj Popuλi, e ù fal ndèrse Tinèɛot se pomendej kechiascit se tünè.

Paragraph: 12     
Si erξè pra pèrpara Regit, te veλaɛenè Mojsessi, & Aaroni i lüpnè prej pjessèt se Hüjit Israelit lescioje me vottè Popuλinè Israelit pèr uξetè trij ditè, me i bam Sacrificie ndè sckretetijèt. Pèrgieg Faraoni se nukè dij atè Hüj, as nukè doj me bam chisc i lüpekescinè prej pjesset se tijnaj. iξenuem cundre Popuλit, urξenoj t'parevet sctepijssevet, chi ma fort ngermojnè Popuλinè e Israelit ndè punetè tünè, tue hjekunè atè ndihmè, chi ù pat ξanè, Büku, me sijet mbesctieλinè baltenè, e pichinè Tuλetè tue ù ngarkuem spenzenè atünè, me giante tünè giξξè sej patnè m'pari ɛacon me marrunè prej Regit. Patnè maξ ξimptunè kesso puneje ata punetorè, e votnè Regi meu nekuem mbè ata, chi urξènuekescinè. U Pergieg Faraoni, se pèrse porrijnè n'cotaɛe ù epinè ato urξena, me bam uξè ndè pèr sckretetijt, prasctu isctè mirè mos rijnè puscim: fetgohescinè. Si ndienè ketè fjalè kechiè ù nekuenè Israelitetè mbè Moisesnè, tue ξξanè se kisc ξanè Regit ξξikenè me sijet prit atünè fütnè. Mojsessi foli me Tènèɛonè, tue ù lutunè giagnè mengij atij dami. ɛotvnè i urξenoj, chi bascke me veλaat Aaronè, kξegnie Regi Faraon, e pèrpara tijnaj bagnè scegnetè, chi ɛotvnè i kisc urξenuem.

Paragraph: 13     
Bani Mojsessi parenè scegn Prutekesse kξüem ndè giarpenè, tue elesciuem ndorè mbè ξee, bani kejò punè maξ mreculij; as gia mangu Faraoni bani me ξξirrè Sctrig, sijtè me vepera Diaλit, banè meu kξüem ndè giarpagniè prutekatè tünè, sijatè ende ata i lesciuenè mb' ξee. Ma giarpenij Mojsesiit pèr pini giarpagnetè rrenez, e dukscim t'atünè Sctrigie, e prej si ù ciue ù kξüe pruteka possi mpari. Chiendroj Regi ndè m_tvet kechiat me mos dasciunè meè lanè Popuλinè, possi pat lutunè.

Paragraph: 14     
Urξenoj ɛotünè Mojsessit, chi me pruteke tijnaj, percasse Ujetè lümit, e si preku ù kξüenè ujenatè ndè giak. Ata Sctrig ende e banè ndè gni tjeter uje, prasctu nukè ù lecund Faraoni me baam sa i kisc urξenuem ɛotünè.

Paragraph: 15     
Urξenoj ɛotünè Mojsessit, kξegniè Faraoni me lüpunatè vet, e ndè mos giejtè, pèrcassè se riu ujenatè, e ù mbusc Missiri me Bretech. Banè ende ata Sctrig Bretech, bani Faraoni me ξξirrè Mojsessnè, e i ξξà hjekè andüj ata Bretech, se kisc pèrtè ξanè lijr Popuλit me bam sacrificiè. Bani Mojsessi sa i ξξà Faraoni, Page: 90  issiλi nukè mbajti fjalenè vet.

Paragraph: 16     
Urξenoj ɛotünè, chi Mojsesi me pruteketè vet pèrkit pluheninè e ξeut, gieg Mojsessi, e duelè sciumizè e pa gniechunè stenizasc, e Mijɛasc ξerezasc. Ata Strig kerkuenè me baam ende asctu, smujtinè. Andaj reffüenè, se isctè pèr vertütè Tinèɛot giξξè chisc bantè Mojsessi. Nukè ξa ɛotünè Diaλit me bam Mijɛatè achia voghela, asctu chi scioffemè na, se giξξè chisc bani pèrsipèri isctè vecessè, pèrse pèrmettontè ɛotüne; e Diaλi vettehej nukè mundetè, as pak, as sciumè. As me ketè Katertenè caλeɛim ù pendue Faraoni. Ndonessè ξà lijr me bam Sacrificiè Tineɛotr, pa mos dalè Missirit, possi desceruekescinè. Ma Mojsessit nukè i pelchiej, tue dasciunè me vottè, ɛotünè kisc urξenuem. Ndèr kachia, e mbarini.

Paragraph: 17     
E pensta sceplakè, e kjè murtaja, e ξenet, e tjerè baghetiè Missirit, lenghim pa mos prekunè scterrijtè, ò stansetè Israelitevet. As pèr ketè kechiè ù kξüè Faraoni: Andaj, e mberrini, e giascta sceplakè.

Paragraph: 18     
Urξenoj ɛotünè Mojsesst, derξignè mbè Eerè gni grusct pluhenè, e pèr vertütè Tinèɛot ù c'trij ndèpèr Messijrt, e ù banè Kakuscia, e plaghe ndèpèr giξξè Missirassit, se siλascit patnè maξ ξimptunè e merɛij. As prasctu nderruè Faraoni se kechiascit se vet.

Paragraph: 19     
Dergoj ɛotünè sctattenè menij, chi kjè Brescenè, Bumbuλimè, e vettetimè. U duk se per ketà kisc me mbettunè Faraoni penduem; ξξirri Mojsessnè, e refüejti se ka bam mpcat, tue chiendruem volendetse Tinèɛot, e lut pusciognè ma tue munduem. Mengoj menia, e Faraoni tepere ù ngurue, e mbet ma i kech se mpari.

Paragraph: 20     
E tetta prutekè kjè kazadrenisc, sijt brijtinè baarrè, e lissatè, e giξξè chisc kjè blerè ndè Missijrt. Paressè goditej ajò punè, Mojsessi bani me dijtunè Rejnè, pèrpara Bujarevet vettè sctepijssè, sijtè lutnè, bagnè sa urξenontè Moisessi, paressè Missiri sckretetohej. Regi ù volendet venè me bam sacrifitiè, chi ξξojnè, me ketan' bessè lijnè bijtè ndenè pusctettè tijnaj. Mojsessi ξξà se giξξè kanè pèrte dalè, e pèrse Pruteka, e Kazadrenjet kjè, me dam maξ chi baane, vecè vum Regi roe, ξà lijr vejinè, Atenitè e bijtè. Ma issinè ndorè tijnaj Baghetia.

Paragraph: 21     
Urξenoj ɛotünè Mojsessit ciognè duertè prej Chielscit, e mbeloj Missirrè me Njeguλè, essiλa kjè achia, e ndandètè, e erretè, sa pèr sa chiendroj gniani nukè pa tjeterinè, as nukè ghuzojnè meu lecundunè assi vendi, chi iscinè. ndritentè Dieλi ndèr Israelitet. Faraoni urξenoj ξξerritetè Mojsessi, & Aaroni, e ù ξξà, venè giξξè ku dojnè jasctè Baghetijscit, chi Page: 91  rrijnè pèr Pengh, se kanè me kξüem. Mojsessi ξξà as gni ξij ka pèr mbettunè. Faraoni urξenoj ndenè marretè kressè mossi dalè ma pèrpara. Mojsessi i gieg.

Paragraph: 22     
Foli ɛotünè Mojsessit, e i urξenoj bagnè me dijtunè Israelitètè, banhenè gatij asso natejè se vertetè, se kiscinè me dalè Missirit. E si issiλi Popuλit se vet huagnè, prej fchignescit, e Mijscit, Ene t'Aarta, e Rgianta, e tjerè cafscè c'mueme; Pèrse ata kanè me ti ξanè, pèrse unè, ξξotè ɛotünè kam mej bam me jau ξanè, e kam me urξenuem ma mbramenè Menij, essiλa ka me kjanè, me bam me dekunè giξξè parèlemitè Djelm' t' Missirit; Birit se Regit, ndjerè mbate Robit, asctu ende ka meu goditunè sctanssevet, e baghetivet, chi kanè scpettuem menijet se parè, e kesctu ù godit, ndèpèr vraamit, chi bani Faraoni bijet Israelit, tue porositunè Mamizavet me i mbütunè, herè tue i bam me i sctijm ndè lümt Nilit, e possi ξξonè nukè rnoj motti me mbütunè femijnè e Israelit mbijsse ξjetè muej, e mbas Mojsessit, as ndogni nukè ù mbüt, prasctu pèr gni paghetè kessaj punè, dergoj ɛotünè ξietè sceplakè Missirasset, siλatè rnuenè ξjete Muej, e ndèvone i mbüti ndè Det, possi ende ata mbütnè femijnè ndè lümt Nilit; ξξonese ndè Muejtè Chiersciorit, ù banè Ujenatè giak. Ndè Kornik kjè sceplaka e Brettechiet. Ndè Gusct' sceplaka e Stenizavet. Ndè Brümitè parè e Mijɛavet. Ndè Brümitè düjtè Moortja e stansevet. Scenè Ndreut Varretè. Kescendelscit Brescini. Ndè Caλenduer Kazadrenjtè. Ndè Fruer Nieguλa. Ndè Mars pèr trij dit moortja, e parè lemet Djelm. Missirassit i guttèscine atà Israelit delinè Missirit, e vejnè pelchientè. Israelitassitè ndèr kachia, lüpnè Enè, e cafscè pa cmuemè, e Missirassitè me giξξè vol_det jau ξanè sa ù lüpnè vecè veejinè.

Paragraph: 23     
Duelè pra Israelitassitè prej Missirit me gniehunè 600 m. me maξ ghaɛemend: me atàn' gian' siλenè ɛotünè, possi ɛoti giξξè cafscevet, e si giucates i derejtè, urξenoj bajnè me vetehè, giξξè chisc pa cmuem, Aar, e Rgiant, pèr gni kξüem fedighessè tünè, chi patnè ndè Missijrt pa mossu kjanè detuer. Dittenè ù prij pèrpara gni sctüλè Nieguλè, e nattenè n'ɛjarmi, e si emberrijnè mbè Detitè kuch, mbassi Mojsessi bani vratè, preku Detinè me pruteket, issiλi ndè ciast ù cel, e bani uξè, Israelitevet, chi ikescinè: e si pa Mojsessi Detinè daam, me speresse mbè Tènèɛonè, kjè i pari chi hini, e mbas assì Aaroni, Josvè, e Salef me giξξè tjerè sciumizè; andaj Missirassitè, tui paam se sckuenè pa ndogni dam, tui ndiekunè mbas scpinè, hijnè ende ata ndè Det, ujenatè ndè ciast ù pèrɛienè basckè, e i mbütnè giξξè. Mbet Faraoni me 600. Coccij e me 50. m. Kuaλ, e me 206. m. Njereɛtè t' Armatissunè, Page: 92  Armetè tünè sctüm mb' ξee prej Eerescit kjenè mbeleξè prej Israelitescit, pèr urξenitè Mojsessit, issiλi si i Armatissi, hini ndè sckretetijt 10. dit ndè Prijλ', tue bam me dijtunè giξξè Popuλine, banej gatij, haj Kingne Pasckessè, sijtè ndè katermbèξjetet Hanè atij Moji, e hangherrè, e banè sckuem, e pèrtè falè Tinèɛot, i kenduenè gni kankè, chi bani Mojsessi. kendojmè Tinèɛot, pèrse ngusceλuescim ù nalzuè, kalinè, è kaluerrè, e sctiù ndè Det. Exodi 15.

Paragraph: 24     
Mbassi ù festuenè Pascketè, ù danè andüj, e mberrinè ndè Madiant, ku gietnè ujenat' è Marathit, te iξuna, ù nekuenè me Mojsessnè, issiλi ù ksciλuè me Tènèɛonè, issiλi kaλeɛoj gni zoppè druu, siλenè sctiu ndata uje, e ù banè ambla. Si ù danè assi vendi emberrijnè ndè Helimt, ku iscinè 70. lissa Palmasc pa frujtè, e mbas andaj tue ù menguem gieλa, raa ndè m_d Popuλit pèr vorbat misci, e chiepevè, ndè Missirt, folnè kech cundrè Mojsessit, e Aaronit, tue ξξanè se, kisc me kjanè ma mirè pèrtà, t'iscinè duekunè nder Missiras ghinè, se me decunè atü unij. Mojsessi me lot ɛotünè, issiλi i ξà fjalè, se ka me i giettunè gieλè, e se kisc me kjanè bukè derguem n' Chieλscit, e asctu kjè. Ndenatenet ù duk buka e Chieλse ndè fusciat, chi ξξojnè Manna, e iscinè kochiè si voesseje se ngrijmè, e possi kochiè n'gruni pa lekureɛe, scija etij isctè, possi e bukesse lulejet se mijeλit, me mjaltè: pèrdittè si issiλi mbèliξtè ndenatenet heret, pèrse si nzentè Dieλi ξenè c'krijej, e kusc mbeλiξtè ma teperè ndonessè gutej mbetè mbeleξet, prasctu scpij ma teperè mbè sctepij assì, chi mangu mbeliξtè: ende ruejtèkescinè gnij dittè pèr tjeteret, e giagninè plot me krümba: kjè scembeλtüra e Scenjtit Sacramentlt Lterit. Bukenè prej Chieλscit ù ξae, ò ɛot, chi kaa ndè vettehè giξξè dorè scijè.

Paragraph: 27     
(sic) C'kuur duelè Missirit, ndjerè hijnè ndè ξetè Pèrmetuem roξnè 40. vjet, e ndatè mot ξξonè se nukè ù tretnè Petekatè, as Kepuzatè, ende si raa as gni ξemb ngojeje, as nukè ritnè ξξuetè, as krippi. Mbas andaj Mojsessi hippi mbè Maltè Sinait, gninoj 40. dit, e 40. net, e meritoj me marrunè Lijnè e Tinèɛot ndè Derrassa n'guri, gni Derrassè mbaj, urξeninè me dasciunè Tènèɛonè, me giξξè mend, me giξξè ɛemerè, e me giξξè scpijrt, e me giξξè fuchij, e küj caλeɛonetè ndè trij urξena. I parij t'sijet ansctè. Me aξeruem gni vetteminè Hüj, Crijves, e scelbues 2. Me mos marrè emeninitè Tinèɛot pèr n' cottè. 3. Me scenjtenuem Festetè. E düjta Derrassè mbaj urξeninè me dasciunè Fchignenè, possi vettehenè; e küj isc daam ndè sctattè urξena: chij janè me nderunè Atenè, e Amenè: Me mos Page: 93  vraam: Me mos Curuenuem. Me mos vjeξunè, e Cusceruem: Me mos descmuem reescim: Me mos desceruem gruenè huej. Me mos desceruem, giane huej.

Paragraph: 26     
Mojsessi trajtoj gni Arke druje se pa kalbscimè, pèr urξenitè Tinèɛot sctiu mbrenda Derrassatè e lijssè, gni Anè Manneje, e ξξonè se ende prutekenè, e me ketan' Arke, assi roξ ɛotünè me baam pèr ndihmetè Popuλit vet, i mrecuλij meξaa, e mrecuλuescimè, Pèr 40. vjet chi kjenè Israelitetè ndè sckretetijt nuku mengoj manna, essiλa tue ù merɛitunè, hijnè me folè kech pèr Mojsessnè, tue ù raam ndè mend pèr vorbatè miscit, chi hangerrè ndè Missijrt, Huξera, e Chieppè, tue kjam fort iξunè; ndonesse Manna kisc giξξè dorè scije. Tue ndiem Mojsessi nekimetè tünè votte ɛotünè, tuè lutunè ti hich atè barrè Popuλit, pèrse ma nukè mundej me duruem; ɛotünè i ξξà se kisc mej soditunè me Misc. Erξ gni e maξè sciumizè Feλanɛasc; bajtunè me mjescterij t' Engijet, sijatè tue fluturuem kuut nalt ξeut lihescinè meu ɛanè prej Israelitesc: rnoj dit kejò giae, e ù nghijnè giξξè. Ma ende gieλa, e tünè isctè ngoje tünè, e menia, e Hüjit, sdrippi mbij , e mbütti majmitè tünè; ξξonè se me gni ɛjarm cpejtè, me sijet ù dvuerrè, ma tèpèr mcatenuemitè, e Corpenatè tünè, giümza djegunè, pèrse kjenè vorruem, ξanè vendit emenè ù godit godia, tue ù ξξirrè vendij vorrevet. Vettè Mrija Motratij, foli kech pèr Mojsesnè; e kjè chiertuem me zgebe, e ndè pèr vratetè Mojsessit kjè lijruem, folnè ende kech ata tre vettè, chi u patnè ξξanè Chorè Dathan, & Abiron, andaj tue kjanè ndenè Sciattorretè tünè, me graat tünè, e me bijt, ndèr sütè giξξè Popuλit kjenè prej ξeut giξξè pèrpijm; ende pakeɛè mbas andaj, erξ gni zjarm n' Chieλscit, chi dog 250. vettè assisc, chi ù mbajtinè me .

Paragraph: 27     
E pèrse ende tjerè folnè kech pèr Mojsesnè, tue ξξanè se aj bani me dekunè, atàn' gind, descnè mej sctijm duertè; aj vottè Tabernaculi, e ɛotünè dergoj gni ɛjarm, issiλi dog 14. m. e sctattèchind vettè. Jevrejtè prasctu ù penduenè, me ato castighimè: ende kξüèkescinè se riu efissinè kech pèr Mojsessnè, tue i sieλè ndèpèr sckretetijt: ngermuem vunijet, e hetijet, vecè tue ngranè Mannè, essiλa ma ù kisc merɛitunè.

Paragraph: 28     
Dergoj Giarpagnè chij ɛijnè, dissa pèr dekè, dissa dekescinè. Vottenè Mojsessi, issiλi pèr urξenitè Tinèɛot bani gni Giarpenè Tucci, tue ciuem mbè gni Druu, mbè sijλt ata plaguem si soditekescinè, scendoscescinè. Giarpenè Tucci, i pa helm, ciuem mbè Druut, kjè scembeλtüra e Jesu Chrisctit. Vum mbè Druutè Crüjsè, mbè siλt tue soditunè plaghuemitè Page: 94  prej Giarpenit se Ferrit, ndèpèr mpcattet, tui λüpunè sisc lijr scendoscenè, possi ka meu ξξanè mbè vendtè vet.

Paragraph: 29     
Atè Giarpenè bajtinè giξξè herè me vetehè Jevrejtè, e ruejtinè ndjere ndè mottè Regit Ezechiel, issiλj urξenoj cpricsej, & ckrihej, pèrse Jevrejtè, i epinè ndèr possi Hüjit, e Iξuλatruekenè me tàn', e kejò ansctè gniana arressegnesc, pèr siλet ɛotüne nukè bani meu bam Nierij gni Engieλè pèr na cpèrblem, as ndogni tjeter Creatürè: asctu desc ɛotünè scecuλinè, sa gni veteminè birrè vet e ξà, e ù miscenuè, ndè deliret krahenuer ɛognessè, Becuemè, asctu chi ti gniffinè pèr vertetè Hüj, e cpèrblesh', chi mos feλichiescinè ndè Iξuλatrijt, possidescnè me baam ndè Giarpenit, ndè mosse ntretkescinè, tue passunè dasciunè mej ξanè atè ndèr, chi pèrkit Hüjit cpèrblessit tünè biscevet, ξeut siλenè punè ɛotünè nukè . Ndeerè tème nukè kam me ja ξanè cuj.

Paragraph: 30     
Si emberrini uscteria e Israelitevet ndè gni vend ndè sckretetijt Sim chi ξξojnè Cades, atü nukè pat uje Popuλi, e foli kech mbè ɛacon pèr Mojsessnè, e Aaronè, pèrse i kiscinè nzierrè Missirit me duekunè heetij ndè sckretetijt. Ata votnè ndè Tabernacuλit, lutnè Tinèɛot giagnè mengij. Urξenoj ɛotünè, mirrinè popuλinè me vetij ndaj gni Rassè, chi pèrpara giξξevè ta pèrkissinè, se assoje kisc pèr rjeξunè uje, se siλit giξξè kiscinè pèr pijm meu ngigniunè; Asctu bani Mojsessi, prèku gniherè mbatè rasse, e pèrse ù ndèrdü, sduel uje; se düjti i duel uje mejaft. Peratè faj chi bani Mojsessi, pèrse ù nderdü, i ξà ɛotünè pèrpendesse mos hijgnè ndè ξeetè pèrmetuem. Eude fejej Aaroni, e pat atè gnimendè castighim mbij achia, i urξenoj ɛotüne, vej nde gni Mal chij ξξojnè Hor, ndè megietè Edomit. Mojsessi, e duesci petekasc, se Priftenijssè e ja vesci Eleazarit t'bijrt. E Aaroni duich tue kjanè 123. vjetsc, parenè dittè, giasctit Muej, issiλi ansctè e para ndè Cornik.

Paragraph: 31     
Ndevonè tue mbeleξè Mojsessi Israelitetè mbè breghtè lümit Giordanit, ù caλeɛonj giξξè sa mbahej ndè libertè Deutoronomijt, ndè sijλt ansctè scruem, chisc bani ɛotünè pèr Popuλitè vet, e urξenimetè lijssè tijnaj, tue jau ξanè Levitevet ruejenè atè librè ndaj Archet pèr descmignenij, fajetorevet. Tue pam Popuλi se vej ndè Maltè Abarim, giξξè ju vunè tue ndjekunè. Ma Mojsessi me dorè ù bani scegn, atünè chi iscinè se largu, ndalescinè, e vecè dissa assisc se paresc, ndalescinè ndaj tan'. Si emberrini kesctu ndaj Malt, ξà lijr bujerijsse, e mbet Mojsessi, Giosveu, e Eleazari vetteme. Mberrijnè mbè vendt, chi ù kisc urξenuem ɛotünè, e tue ù marrè ngrükè, tre me ma maal, e scegne dasciuna, tue paam se daξhescinè, Page: 95  e tue mos mujtunè meu daam gniani tjeterit; ξξonè se erξ gni Ree e c'pejtè, essiλa rembej Mojsesnè, e scpuu ndè gni fuscè, ku maa curraj nukè ù paa, e kesctu duich Mojsessi pa mos kjanunè paam, asctu urξenoj ɛotüuè, chi mossè aξerontè Popuλi pèr Hüj, tue kianè mpsuem Jevrejtè me Iξulatruem.

Paragraph: 32     
Duich pra Mojsessi 120. vjetsc, e Popuλi e kjau pèr 30. dit, kjè Profetè i hoλè, pèrse ɛotünè, i foli ngoja ngoja, kjè i pari, chi scroj Testamentnè Plak, tue daam ndè pensse libra, chi ù ξξonè Pentateucon, kessò fjalejè pentè, chi Gerchisct, e Arbenisct me ξξanè pense, e Teucon, me ξξanè Zoppa Letterè, andaj janè pense Libra.

Paragraph: 33     
Genesi ndè sijet scruhetè ɛanetè fijλ' scecuλit, e Scuimuemit.

Paragraph: 34     
Essodo ndè sijet ansctè, daletè Popuλit Israelit prej Missiri.

Paragraph: 35     
Levitico ndètè sijet janè scerbetüretè Levitevet, me sa duer sacrificia, e giξξè urξenij Levitevet.

Paragraph: 36     
Numeri, pèrse atü gnihenè Tributè, chi duelè Missirit, e kaλeɛohenè 42. baana ndè pèr Sckretetijt.

Paragraph: 37     
Deuteronomio, chi me ξξanè Ligia e düjtè.

Paragraph: 38     
Me keta urξnoj ceremoniatè, e ɛaconevet, chi percassenè scerbetüresse Tinèzoe, e mbij achia Ligijetè me sijat kisc pèrtu ruejtunè aj Popuλè. Na ban ende me dijtunè pèr Messijnè, chi ateherè ende kisc pèrtè arξunè, tue na caλeɛuem ndata Libre, chisc kiscinè e Profetetè pèrpara tijnaj me frümetè Spijrtit scejnt bankescinè pèr scembeltürè, possi duketè ndè Scala 11. Lig. 11.

Paragraph: 39     
Tertuliani nde cap. 16. 17. cundrè Prak. ξξotè. Fjala giξξè herè ndè Cuvissetè Nijereɛet ka sdrippunè, e folè c'kur Adamit e ndjerè mbè Patriarchet, & Profetet, ndè giumè, ndè Passechürè, ndè Ndivenesse, tue nderechiunè urξeninevet se ɛani, e ndjerè pèr jetetè jettessè chisc kisctè pèrtè ndjekunè cafscè pa sossuna tue nampsuem.

Paragraph: 40     
Gen.cap. 3. E per gnia si ndienè ɛanè Hüjit, chi scetitentè ndè pèr Parrijsit ndè fraschij mbas mjesse diteje. S. Augustini me sciume Dottore ξξonè, se ateherè cur ɛotünè foli Adamit, & Evesse, tue i dvuem n' Parrijssit, Birij Hüjit kjè vesciunè ndè fachietè Nierit, dokscimè, e tue folè si Niereɛitè ndeghiuescim, si cur provon petekatè, e uξenè, chi kisc pèr baam cur kisc pèrtè arξunè ndè mottè Miscenuemit. Pèrse possi vettè na ξotè ndè Essod. cap. 33. Nierij chi mue scef nukè jet giaaλ.

Paragraph: 41     
Genesis cap. 22. Paascè Tènèɛonè fachiè, n'fachiè. Scejnt Dionisi de Divinatione Nominum lib. 2. cap. 24. ξξotè se Birij kjè aj, chi ù muer pèrbalzaɛè me Jacobnè Profete, e kjè scembeλtüra, Page: 96  e Chrisctit chi kisc ateherè pèr arξunè, i prekunè, e i paam.

Paragraph: 42     
Gen. cap. 8. A mundign' meja n'fscefunè Abramit chisc kam pèr baam, chi ka pèr kjanè ndè Gind maξè, e fortè, e pèr tu becuem ndè tan' giξξè farà i ξeut : essia punè vertetète me arξunitè Jesu Chrisctit.

Paragraph: 43     
Genesis cap. 49. Tue kjane Jacobi afferè moortse, ξξirri bijtè vet, t'sijet pèr tu caλeɛuem kur kisc pèr arξunè Messia ξξà, Nukè ka me menguem urξeni Giuξignscit, as Krüetè sjetuλet se tijnaj ndjerè vignè aj chi ka pèrtu derguem, e aj ansctè chi pressenè Gindja. [Arabic] Se sijascit fjalesc duhetè me ξξanè, se tue kjanè urξenj, ò Regeniia tünè menguem c'kuur se erξ Chriscti, ende Messia ansctè praa arξunè.

Paragraph: 44     
Deut. cap. 18. ξξà ɛotünè Mojsessit, tue folè pèr Messijnè. Gni Profetè kam me ciuem ndèr , mjedist veλaɛenet tünè, mbè ghasset tandè, e kam me vum fjalet' e mia ndè gojetè tijnaj, e ka meu folè giξξè chisc kam mej urξenuem: E aj chi mos ndeghiognè fjaletè, chi ka me folè aj pèr emenitè tem, unè kam mej paguem. I S. Hieronimi ξξotè se ato ξξietè plaghè me ato ξjetè urξenimè, me tjera cafscè, e misteria, chi janè ndè Essòdit; giξξè mbaanè t' arξunitè Chrisctit ɛotit Tinè.

Paragraph: 45     
Levit. cap. 26. Kam me ezunè ndèr juu, e kam me kjanè Hüji üüj: e ju kini me kjanè Popuλi em. Kejo Profetij fort e celè, curraj nukè kjè vertetunè mbè tjeter, jasctè Jesu Chrisctit Hüjit Tinè.

Paragraph: 46     
Nu. 24. Ka me l_ üλi prej Jacobit e ka me dalè pruteka prej Israelit, e me raffunè Krenatè Moabit, e me cprisciunè giξξè bijtè Sethit: & Idumea pronetè tijnaj: Rreɛmi, Sej falenè Anemichet tijnaj: e Israeli trimenisct ka me veperuem; prej Jacobit ka me kjanè aj chi ɛotenon,e dvier lanat' e Giütetse.



Page: 97 
Chapter: II  
Ieta e Davidit Profete


Paragraph: 1     
David Profeta i pare, e Krüetè giξξè Profetevet, kjè i birij Isait, ò Jesseut; Davidi leu mbas si ù crijue Scecuλi 3000. vjet; e pèrpara se vintè Chriscti 1000. vjet. Mbas Diluvijet 1360 vjet. David d´me ξξanè i zgheξunè, pèrse kjè zgheξunè prej sineɛot, e vum mbè vendtè Saulit, chi pat baam hain Tinèɛot, e prasctu tue kjanè ende Davidi i vogheliξ; vottè Profeta Samuel mbè sctepijte t'Atit Davidit ndè Betlemt pèr urξenitè Tinèɛot, me lüem pèr Reg, e Printè tue kjanè Davidi mai vogheli ndèr tjeret, e mbajinè pèr ma paa vejüesciminè. Andaj cur i lüpi Samueli, giξξè i duelè pèrpara gniani mbas tjeterit, atè lüentè Profeta pèr Reg ndogni sisc. Ma Samueli giξξè i dvoj, è tue pevetunè atè isc ma tjeter, ξξà i Ati se ansctè, possi ma voghelinè, e pa vejüesciminè, e kisctè vum me Delè, e pèr urξenitè Samuelit, e bani me arξunè, e ndè cias prej Profetet kjè Davidi scekruem pèr Reg.

Paragraph: 2     
Kjè Davidi plot me mirè, e fort i ξanè pèrtè vescteruem, cafscetè chi kiscinè pèrtè arξunè. Kjè pacuer i burtè. Pomendu, ò ɛot Davidit, e giξξè se butit se tijnaj. Kjè i dasciunè, i derejtè, e plot me spijrtit Scenjt, e miratè tijnaj, chi janè forza, e Dritta e Profetijsse. ɛotünè dritta eme, e scendetja eme. Psalm. 26. Tue caλeɛuem vettè Saulit, se me duertè vet kisc c'küem Aara, e Luagn'. Kjè kankètaar i fort', è tue raam Arpesse, ò laudessè, duontè jasctè Djemenitè Saulit sijtè, e munduekescinè atè kξehej prej sineɛot, e tue i pelchüem vjerscatè, scroj Davidi 150. Sal. Chi mbahenè ndè keta Vjerscia.

Page: 98 
Verse: a        
Kendoj Salma penseξjetè
Verse: b        
Mbij chind: e vjerscia mij
Verse: c        
Düü, giasctè chind e ξjetè
Verse: d        
Pa cater: ndè Arpe ù bij.

Paragraph: 3     
Ndè sijt pèr früme spijrtit scejnt; celè caλeɛoj pèr leemitè amesciuescim Jesu Chrisctit. Miscenuemitè tijnaj. Pessimete, e ngiaλunitè. Mbij achia scroj ende düjtenè Librè Regenignet. cuλotentè ξeut' e Atit Davidi ateherè, cur Sauli isc nzanè ndè luftetè Filistejet, t' sijλt ende scerbüekescinè tre tjerè bij Jesseut, veλaɛènitè Davidit, prasctu Isai, ò Jesseu ξξirri Davidnè prej Grigie se vetje, e dergoj me gieλè, me paam velaɛenitè: e tue kjanè ndè uscterij paa Davidi gni iξunè Gigant pèr emenè Golia, armatissunè si kisc hie sctatit vet giasctè Cuutisc, e gni peλambè.

Paragraph: 4     
Duhetè me dijtunè se Cuuti ansctè se paluemit se berrülit, e ndjerè ndè majetè ghiscit ndermjetscim se doresse, issiλi ansctè maj ghiatti chi ansctè, e caterta piesse, e sctatit Nierit mirè goditunè, tue passunè si issiλi ndetè ghiattetè vet cater kuut. E ndè chüetè bagnienè, cur nierii ctrijn duerte sa munden Crüch.

Paragraph: 5     
Kuuti Scenjt, me sijet ligieron scruemit scenjt. Ka gni peλambè teperè pèr mbij kutitè ξeut. Kjè pra Golia giasctè kutisc e gni peλambè nalt, chi vignenè me kjanè giasctè cuut, e sctattè peλambè kutit se ξeut; kesctu tue ù dasciunè meu vescteruem kutitè t' scruemit S. Ezech. cap. 43. vers. 13. Kejò Masse, e Lterit, ndè kuut derejtè, chi ka gni kut (chi ansctè i ξeut) e gni peλambè.

Paragraph: 6     
Hintè Golia nder düü uscterijt, e sctij beleg Regit, me giξξè uscterijt me leftuem vetemè; me bessè chi Popuλi i atij, chi ngaξegnegniè t'isc dobitess', e i ɛotij Popuλit atij chi jesse mujtunè. Ndonessè Sauli Reg pèrmetontè bijenè me sciumè tjera ξunetij atij, chi dobitentè, as gia mangu nukè guzontè cusc me dalè ndè mejdan me atè pèrbijm.

Paragraph: 7     
Davidi tue paam maξesctijnè ketij bani ɛemerè, e pèr metoj me leftuem me Gigantinè. Regi tue ndiem gni ɛemerè kachia maξ ndatè Diaλè e bani mej sieλè pèrpara, e urξenoj chi Davidi jetè vesciunè ndè Armetè Regit. Ma Barijξi, tue mos kjanè mpsuem mej bajtunè, i duesci sctet, e tue marrè ghessofξinee vet Barijssè, me krahenoscetè vet ndè sijet pat sctijm pensse gurè, e me Baet ndorè vottè meu pèrpjekunè me Gigantit anemiknè vet. Issiλi tue paam Davidnè ndè petekatè Barijsse, pa arrmè, vecè me Baet ndorè, i ndü kech se pèr as gia nukè Page: 99  e mbajinè, tue derguem gni Barij, si cur vejme raam Chienit ξξà, me maξesctij, Ejà kehàn' se kam me ξanè misctè tat ɛogiet Ajrit, e sctanssevet ξeut. Pèrgieg Davidi, une sciof se vjen me maξesctij, tue sperüem mb' Armè, e fuchij tandè. Ma une vign tue sperüem mbè emenitè Tinèɛot t' Israelit, e me ndihmet tij hüjenuescimet chisc kujton timue, ka meu goditunè miscit tit tue ù baam gieλa e ɛogiet Ajri, e sctanssevet ξeut.

Paragraph: 8     
Giganti vintè prej Davidit, ma tue marrè gni assi guresc, chi isctè ndè krahenoscet me vetij, e tue vum ndè Baet, c'krepi Gigantit mbaλè, e tue chittunè pèr ξee, ngau e me spattetè tijnaj i preu krüetè. Tue paam Filistejtè dalè nkrej ma fortenè uscterijsse tünè, giξξè ɛunè fijλ me ikunè, e Sauli tue i ndjekunè sciumè sisc mbüti tue marrètè begata Dobij. Davidi tue i marrè Armetè e Golijsse, i sctiu ndè Tabernacuλit, e krüetè scpuu me vetij ndè Jerusalemt.

Paragraph: 9     
Ndèr saa hijntè ndè Jerusalemt mbas Dobiè, Vasceɛatè kahè skontee ndè Vaλè, tue kξüem, kendojnè, tue ξξanè, Sauli vrau gni mije, e Davidi ξjetè mije: se sijet cafsceje ù ndeɛ ndè Sault gnij maξ zmijr, e paa dasciunè cundrè Davidit: Andaj ù godit dittenè nesserscmè, chi Djemenitè munduenè Saulè pa mescerier: ma Davidi si kisc ɛacon me Arpet, ò laudet, i zbuttentè ato mundimè: atü Sauli, tue ù sctijm ndè semuutè, pèr mbeluem scerregijnè, e paa dasciunitè, sctiu Paterscianenè chi pat ndoorè, mbè Davidnè me mbütunè: ma Hüji ɛot, chi ruentè Davidnè pèr cafscè mbeξaa, enzuer asso botteje. E tue vottè zmijri ma paret ndè Sault, ξξirri küj bijrrè vet Jonatan, e giξξè Femijnè e sctepijssè, atà vrissinè Davidnè. Ma Jonata fort miku i Davidit, achian' me giξξè ɛemerè foli metè Ater Saul, sa e zbutti. Andaj Davidi tue ɛanè besse pèrmettessessè Saulit, chi bani Jonatessè birit vet, tue baam bee me mos ngaam ma Davidnè, kξej pèrserij ndè Sarait Davidi, tue i zbuttunè Saulit atò mundimè, chi i epinè Djemenitè pèr herè.

Paragraph: 10     
Sauli tue harruem pèrmetessenè, chi bani Jonatessè birit vet, ende se düjti sctiu paterscianenè, pèr ta mbüttunè Davidnè: Ma ɛotünè, e n'zuer. Tue ndjekunè Sauli ndè zmijr ma fort se as curraj, Dergoj trimatè vet me ɛanè Davidnè ndè sctepijtè vet. Atü me sandergijtè Micholit, se sciochiesse Davidit, chi kjè bija, e voghelè, e Saulit, e e maξeja chi i kjè pèrmettu_ cur mbütti Golijnè, scpetoj, tue ù djergunè ndèpèr gni Balcuè, tue ξξanè trimenijssè, se lengontè semuutè ndè sctrat, ndè sijλt goditi gni scembeλtürè, asctu chi mirè fiλi bessojnè ata scerbetorè.

Paragraph: 11     
Hinni Davidi ndè Ramatat, e atü ndegn, me Samuelnè Profete me leuduem Tènèɛone, tue Profetizuem. Sauli si ndjeu se si è kisc nghegnüem vettè e bija: meniscim i dergoj gind' se riu ɛanè Davidnè ndè Ramatat: Ma gindja si Page: 100  e paanè nukè ezunè, avitnè, e me tàn', e me tjerè Profetè ɛuunè fijλ' me leuduem Tènèɛonè. Sauli tue mos paam gindnè me kξüem, dergoj se düjti trimatè, me ɛaanè, e meja scpuum. Ma ende ketà tue mos giegiunè chisc ù kisc urξenuem Sauli, ù basckuenè, me paret, e giξξè se bascku leuduekescinè Tènèɛonè me Profetet.

Paragraph: 12     
Ndevonè cujton Sauli vettè me vottè: Ma ende aj tue paam Davidnè, me Samuelnè, e tjerè Profetè, me gindtè vet leudojnè Tènèɛonè, aj ende tue ù duesciunè petekasc se Regenijsse, ù baa basckè me , tue leudu_ Tènèɛonè. Achia forzè ka scembeλtüra, e sciochenia e mirè?

Paragraph: 13     
Kξej Davidi e vottè Gionata Miku i vet i fescimi, tue ù nekuem cundrè Atit tijnaj, se pa faj e pèrɛij: Gionata tue ù laam mbet, e i ξξà se sciumè herè, pat cunderstuem me Saulnè Atenè vet pèr mbij keto kechia, ma Sauli ende Gionatessè, pèrse mbahej me Davidnè, kisc chieλuem tue sctijm mpatèrscianè me vraam, achia isctè rittunè e kecheja ndè Rejnè Saul.

Paragraph: 14     
Ma tuè vottè Davidi ndè Giütetè Nobè, pat ndegniunè Abimeleku Prift, e tue i lüpunè Bukè, ende Sablienè Golijssè. Pèrse Abimeleku, tue ngusceλuem Davidnè i ξa buket se mliatevet, Sablienè me giξξè nderè. Achia kech ierξ Saulit saa urξenoj, chi Abimeleku Prift jetè vraam me tjerè 85. Prifdtenè, vesciunè giξξè ndè peteka scekruemè, tue rrenuem giütetn' e tünè Nobè.

Paragraph: 15     
Andej Davidi vottè ndè ξeetè Tribù, se Giudessè ndè vissetè sckreta, e mbè keto vissè mirè fiλi erξnè veλaɛenitè, me giξξè femijtè t' Atit vet, me sciumè vetè tjerè, fort pèrcujdescim ndèpèr detürè, e vobeɛijtè meξaa, pamos passune si me j paguem, sijtè, e mbarrijnè mbè 400. vetè kjenè prej Davidit ngusceλu_, e ù baa Chieffalia, e ɛotij tünè.

Paragraph: 16     
Andaj Archangeli Gabriel cuur fal Virginessè Scejntè, tue e vescteruem se kisc pèrtè kjanè Ama, e Iesu Chrisctit, t'sijλt, ka me ξanè ɛotünè felijnè Davidit Atit tijnaj, e ka me Regenuem pèr jettè : sicur ξξoj se kisc pèr ta ndiekunè pèr siss', e kessaj jettè ndèpèr giakt: e spijrtit tue ngusceλuem, ckusceλuemitè, tue kjanè pa faj pèr ɛanè prej Ievrejscit. E nikè tek unè , chi fedeghij, e kam meu ξanè puscim, ende me kanè pèrɛanè pa ndogni faj.

Paragraph: 17     
Tue kjanè Davidi ndè sckretetijtè Areth gieg se Filistejtè kiscinè reξξuem Giütetnè, e Ceilamit; pèr urξenitè Tinèɛot e scperessenè, chi kisc mbè , ndonè kisctè pak uscterij, vottè, e i hoch atà ɛanè reξξ, e dobitti Anemiknè me laud' e ndèr. Si ndjeu Sauli se Davidi gindej ndenè atè Giütet; Desc me vottè me reξξuem. Ma Davidi tue dijtunè se chisc kisc ndè mend pèr drittetè Tinèɛot, iku me gindtè vet: E si emberrini ndè sckretetijtè Engadit: Atü Sauli me trij mij vettè, vottè me reξξuem: Atü Davidi Page: 101  tue ù nfsceffunè ndè gni maξè, e fort erretè speλè. Sauli tue ù larguem gindjet se vetè hini vettemè ndattè speλè, pèr nevojetè vet natüressè. Atü Davidi avit Saulit, asctu chi mos endien; ei preu gni zoppè Petekut se tijnaj, tue mujtunè udob me vraam: Ma ende ketà bani me nderdüm, tue ù penduem ndè ciast. Pèrse nukè duhetè Niereɛet, chi janè vum prej sineɛot pèrtè paret tanè, as petekunè me mossu prekunè. Muu ξξonè se ɛotünè ξà Davidit pèr pendesse ndè plechienitè vet, chi mos è ngrohinè petekatè tijnaj. Tue i giettunè pèr ketè punè Sunamitidenè Abisag, chi mos diss' se ftofeti. Pèrse vertet ansctè, se nierij me atò punè chi fejen, me atò ende ka me kjanè munduem.

Paragraph: 18     
Mbassi duel Sauli scpeλet, duel ende Davidi, tue ndjekunè, e tue i folè m'ɛaa, i ξξà, ò Reg, e ɛoti em. Sauli kξeej fetürenè, Davidì, tue ù prugniunè ndjerè mbe ξee ndericim i ξξà. Pèrse ndegon atünè chi ξξonè, se unè due kechienè tandè? Gniè mujta udob me vram, e nukè bana? Sodit petekunè tand preem? Kesctu mujta ende me baam Kreesse. Ma ɛotünè mosse ξasctè me sctijm unè duertè mbè Rejnè, tem, e ɛotnè tem. Si sossi Davidi fjaletè vet pèrgieg Sauli: A ɛani üt ansctè, ò David biri em? e tue ciuem ɛaanè Sauli kjau tue ξξanè. Ma i derejtè jeè ti, ò David se jam unè. Une tue me passe ti baam sciumè mirè; e unè sciumè kech. Tue i raam ndè mend Saulit fjala e Samuelit. Kuur Sauli, e muer pèr peteku tue ja schierrè. Tue i ξξanè Samueli, se kesctu ɛotünè kisc pèr daam Regenijnè tijnaj; tue ξξanè tjerevè prasctu perserij ξξà Davidit. Ta dijsc pèrte vertetè, se ti kjè me kjanè Regij mbe Israelit. Prasctu bane bee, mos me ngac' bijtè e mij: i pèrmetoj Davidi me bee, e ù daanè.

Paragraph: 19     
Pèrserij kξej Sauli ndè chiutetèvet, e zmijr cundrè Davidit. Pèrse tue ndiem Sauli, se Davidi isctè ndè sckretetijtè Ziffit ndè majetè malit Achilè, vottè me trij mij vettè me ɛanè. Ma Davidi ù dorg' e nattenè hini ndè uscterijtè Saulit ndenè Sciatortè, cuur flij Regi, me giξξè uscterijtè vet, e me sciojtè vet Abisaj, i ncioj Saulit Patèrscianenè ndenè krüe, e Burijλenè me uje, e nukè ù ndienè.

Paragraph: 20     
Tue kjanè Davidi mbè Malt, ξξirri mɛaa Abnernè Chieffalijn' e Saulit, tue pevetunè, à flen'. Pèrgieg Abneri cusc jeti chi ξξerret, e nukè len' Rejnè me fjetunè? ξξà Davidi. As jetij ndoscta, maj parij uscterijsse Israelit? chi kee barrenè sogiesse Regit. Pèrse pra jeè achià i harruem? Ta dijsc se ndenè sciatorte tijnaj kjè gni Nierij, chi mujti vraam? sodit, se Patèrsciana ndenè krüè, e Buriλa e ujit, chi kjenè ndenè sciatorr' nukè janè atü, achia sa mujti ende me vraam: Meriton mortnè, me giξξè sogie pèr ketà pa Page: 102  cujdes kachia maξ.

Paragraph: 21     
Sauli gieg ligieratenè, e gniofti Davidinè pèr ɛaant. ndè saa pèricuλè isctè kjanè. ξξà à ɛani üt ansctè, ò David biri em? Pèrgieg Davidi, emi, em ɛot, e Regi em. Pèrse me perɛè emɛot, chisc kam baam? Munjtunè Sauli fjalescit se Davidit; ξξà refüej se fejeva: Nuke pèrɛaa maa, pèrse e gniof se vecè pèrtè dasciunè me falè jetenè; ξξà Davidi, dergo kand' e te marrè Paterscianenè, se ɛotünè giξξè, cuj si te ketè baam ka meja kξüem; e kesctu pusciuenè e sckuenè.

Paragraph: 22     
Ndonesse Davidi fort i mirè e dij se kiscte ende pèrtè gelijtunè, e asso kohejè nukè kisctè pèr passunè ndogni kechiè, tue i passunè ɛotünè pèrmetuem, se me mot kisctè pèrtu baam Regij Israelit, ateherè kur Samueli, e lüejti pèr urξenitè tijnaj, as gia mangu lefton sa mundetè pèr pjessètè vet me scpettu_; tue ù dasciunè giξξè herè meu marrè vesct se ndè punetè Tinèɛot pèrtè miret tanè duhetè ende prej nesc te dasciunè, e veperu_, e Nassip. Prasctu vottè Davidi me giasctè chind sejmen Regij Gethit, ndè ξeetè Filistejet, tue mos ù sdatunè mbè fjaletè Saulit, tue kjanè i luejtesc_.

Paragraph: 23     
Sauli nder kachia raa ndè luftè me Filisteit, e kjè mujtunè, tue mbettunè kech plaguem mbè Maltè Gelboè, ù baa lufta, ende pèr mos raam ndoorè Filistejet ξξerri vetehenè m'spattet, e tue mbettunè pak giaaλ, se sieλet se vet; ù lut gni Sciatteri mbüssè pèrtè mos pessuem: issiλi Sciaterè scpuu kumetitè Davidit, mortse Saulit, tue cujtuem se kisc mej bam falè. Ma kjè pèr urξenitè Davidit vraam: Pèrse kisctè sctijm duertè mbè gni Reg lüem, ò scekruem pèr pjessetè Tinèɛot.

Paragraph: 24     
Ndèr kachia ù ksciλuè Davidi me Tènèɛonè, issiλi i urξenoj, chi vej me gintè vet ndè Embron ξeu i Judessè, erξe Plejtè ξeut, e e lüenè mbaλè f†chiè pèr Reg: possi pat baam Samueli nfescefàɛè, e Regenoj ndè Embrot sctattè vjet, e giümzè: e mbassi bani sciumè dobij cundrè Filistejet, Moabitte[ ]et, e tjerè Iξulatrè, kξej ndè Jerusalemt. Atü tue scettitunè gni dittè ndèpèr Sarajtèvet: paa cundruel Bersabeenè gruenè Urijsse Eteut, chi kisc baam sciumè mirè Davidit, essiλa lante sctatnè ndè Sarajtevet; achia i pelchiej saa ndè ciast dergoj pèr tan', me siλet raa ndè mpcat.

Paragraph: 25     
Mbet Bersabea me baare, endè bani Davidnè me dijtunè, issiλi leftòj, chi Uria vej, e pèrɛihej, me Bersabet sciochietè vet; mbahej nfscefunè femia. Ma Uria curraj nukè desc meu pèrɛiem, tue giettunè sciumè mahanè. Prandaj Davidi ξà gni Letterè Urijssè, scpij Joabit Vojvodessè uscterijsse vet, tue i urξenuem me , chi ndè, paret luftè, chi ɛihej fijλ vijm Urijnè mbè ma kejt vend atè lij krüetè; siλenè punè giξξè mbaroj Page: 103  Joabi, e bani Davidnè me dijtunè se Uria mbet ndè luftè.

Paragraph: 26     
Mbassi mbet Uria urξenoj ɛotünè Natanit, pevesse Davidnè, se chisc pendessè duhej atijnaj, issiλi tue passunè sciumè ξen', e grabitentè gni vetemenè gni t' vobeku? ξξà Davidi meriton moortnè aj chi ketè baam atè punè, e deleja ti kξenej catersijesc teperè: ξξà Profeta. Ti Reg jee, aj chi kee baam kachia kechiè. Pèrse, tue passunè gni ξee ndè dorè, morè Bersabenè burrit vet Urijssè, tue i ξanè moortnè. Prasctu ta dijsc pèr pjessetè Tinèɛot se pèr mort', chi ξae Urijsse kaa me ù cjuem ndè Fist tand' gni e maξè luftè, e Moort. Pèrse ξunove Bersabeenè gruenè tijnaj tineɛè, ende tüü ka me kjanunè, cusc ξunogne tuatè mbaλefachiè scecuλit.

Paragraph: 27     
Kξej ndè vettèhe Davidi, e tue gnioftunè fajnè e vet, ξξà unè Reffüej se fejeva cundrè Tinèɛot, e tue ξξanè Davidi keto fjalè me giξξè schissè, e ξimtunè ɛemeressè vet. Natan Profeta pèrfrümetè Tinèɛot i ξξà. ɛotünè ndejej fajnè, e pakunè giaa cafscè pendessenè. Prasctu ndonè meritovè moortnè,tà dijsc se nukè me duekunè. Ma biri üt ɛanè mpcattit ka me duekunè. Andaj kerξini duich sctattenè dittè mbassi kjè leem, tue baam Davidi maξè pendessè. Kesso Bersabeje ani leu Salomoni. Kjenè rjeξunè 40. vjet Regenijsse tijnaj, e sctatteξjetè kisc se isc leem, cuur duich Davidi ndè Jerusalemt ndè 27. dit ndè Kescendeλ, e kjè vorruem ndè Kesctieltè Sionit. Ndjekenè Profetijtè tijnaj.



Page: 104 
Chapter: III  
Profetiit e Davidit profete


Paragraph: 1     
Mbassi puscioj Davidi uscterijscit, e ma teperè possi ξξonè mbassi paa Engeλinè vraas, mbè Lametè Jebusejet, tue mbettunè lenghimi: Ateherè tue kξüem spinenè Kanjtunavet, e ɛürevet scecuλit: Vu krüetè me sciumuem aξerimnè Tinèɛot, e urξeninee Priftinenijssè, te kanketarevet, e Levitevet, sijλenèdò mbè vendt', nde Kiscetè Tinèɛot, e vecè bani gatij landenè, chi ansctè Druutè, Guretè, Hecuritè, Rgiandnè, e Aarrè: ende cafscetè Spijrtit: tue gnimendunè Psalmatè, siλetè kendohescinè ndè Kiscè, tui daam tre Kanketarevè Asaph, Etham, e Hemam.

Paragraph: 2     
ξξonè se Davidi sctemangunè ndè Cameretè vet ndè cujtimè, e nesseret parè drittessè hijntè Eera pèr balconi prej anet se Aquilonit, e lecundentè dreξeɛitè Arpesè, ò Cestesse, essiλa i rij vierrè mbij krüetè sctret, e kesctu tue ù chiu_ n'giumi plot Spijrtit Scenjt, mirr' Arpenè, e gnimendentè, e ndertontè Salmatè mbij ato cafscè, chi kisc nattenè cujtuem. Mu endè ξξonè se Davidi parè, se mirtè giumi ξξoj atè Salm. 107. Cioù ngusceλimi, Cioù laudeja eme, e cestè Ciohemi ndenatè heret. E kesctu ma hoλè, e ma mposse, e me ma maξtè c'kuem, tjerè Profetevè cujtontè, vecè miscenuèmitè; ende ngiaλunitè, hippunitè mbè Chieλt, e ngusceλimetè Parrijssit, siλatè Chriscti kisc pèrtè ξanè Fescimet vettè: Andaj pèr atà kξieλetè paam, e folè Hüjenuescim, baam Davidit, ξξonè 2. Reg. 23. 4. ɛotünè mue me foli possit dritta, e ndenatijessè, cur leen Dieλi ndenatènet paa Reen' ckrepen: profetiz†tè herè si cuur flit vettè: Herè si cuur flissinè Profetetè: Herè si cuur vettè Aati amesciuescim flit prèj Chieλscit: Page: 105  Herè si cuur flit Chriscti.

Paragraph: 3     
Psalm. 2. unè ani, siλenè ata dojnè me vraam, ù vuscè pèr Reg, si niereɛia, prej si, chi me ξξanè prej Aatit pusctuescim, pèr mbij Malnè Scenjt tijnaj, me ξξanè mbij Kiscetè Giuξijet, essiλa possi Mal ma parè Dieλi cur del ckrepen, tue kjanè ma teperè atünè Chriscti derguem, tue predicuem urξeninè tijnaj, chi ansctè Dijeja, e Ungiλit, i ξξonè Kiscesse, Sion, pèrse cujton ngusceλimn' e Tinèɛot.

Paragraph: 4     
Asctu ende ɛotünè, me ξξanè Aati, ξξà mue, e cuja fjalè ansctè baam Biri em jee ti, ndèpèr natüretè Hüjenuescimè, unè sod, chi me ξξanè jetet se jetesse pèrse ndè amescimt, nukè ansctè as sckuem, as arξunè, giξξè t'afferè, leva tüü, me ξξanè fjalenè, Aatit gnimendunè pèrse, i amesciuescim Aati, i amesciuescim Biri, i amescuescim Sprijrti scejnt.

Paragraph: 5     
Psal. 18. Chieλtè, chi janè Apostujitè, ndè pèr ndrittunitè naltè, e Chieλet me gni te mposse prej Chrisctit, caλezojnè me predichimte tünè ngusceλimnè Hüjit, me ξξanè Chrisctit ɛotit Tinè i gnimendè me Aatit ndè Hüjenijt, & veperatè, Niereɛijtè, chi janè, leemitè, Pessimi, Moortja, è veperatè vertütsè. Ndè Dieλit vu sciattorreevet, me ξξanè ɛotünè Jesu Chriscti, vu ndè Krahenuertè Virginesse corpnè vet, possi ndè gni sciattor, kahè erξ, me mujtunè Scecuλinè, e Diaλinè, possi gni tjeter ξanderrè sctrattit se vet, meu perɛiem me Natüretè Nierit, e me S. Kiscè vet, prej kuppè se Chieλet daletè tijnaj, tue kjanè prej se naltit se Chieλet, si gni tjeter Gigant ndè pèr forzetè maξè, me sijet veperoj, achia meξaa mrecuλij.

Paragraph: 6     
Psal. 20. O ɛot ndè vertüt tande ka me ù gheɛuem Reg, flet Aatit chi ndè vertüt tijnaj, chi ansctè fjala, e miscenueme ka me kjanè ngusceλuem Regi Chrisct, cur ngia3l1etè, e rij mbè djaξtet Aatit ndè Parrijssit, ansctè ξanunè mue pusctetja mbè Chieλt, e mbè ξeet. Ani tue ù kξüem prej se kechijscit ξξotè: frujtinè tünè ξeut kee me duarunè, e farenè tünè bijscit se Niereɛet. Frujtinè tünè ξeut nukè ka me kjanè ndè ξeetè t'giaλevet: ma possi lissatè kechij ndè pèr frujti tüne kejt kanè me ù fctijm ndè ɛjarm' me giξξè faretè tünè, e vepera, chi janè ndjekessitè, ke mei duarunè bijscit se Niereɛet , sciochieniet se Derejtevet sijtè possi vertetè Niereɛ janè scerbüem me arressüetè tünè.

Paragraph: 7     
Psal. 21. Hüj, i giξξevè possi Crijues, ma teperè, Hüji em ndè pèr hijrt e bijenijt, &c. Sodit prej meie hijm ndè t'iξunè, pèrse me lesciovè ndè duertè Jevrejet Hüjt em kam ξirrè dittenè mbè Crüjt kohetse nandè, prej Mjessedittè, e skee me giegiunè mos Crüchiessohemi pèrse, ù desc Chrisctit me pessuem pèr cpèrblem fisnè e Nierit. E unè, chi jam ma i maξi i giξξevè, jam Krümb; mbajtunè pèr Scalèbaltè ndaj Jevreit, essiλa punè ù ndè Page: 106  raffunatè, ndè pèrchieλunit, cunoret se merchignavet, &c. c' mignenia, e Niereɛet ndè pesctümet, sceplakuemit, Caλemit, dvuem Polemit. Pèrse Popuλi me mbajti pèr as giaa, e ma fort zgoξnè me. Lesciuem Barabbane se mue, &c. Sperej mbè Tènèɛonè. Atenè amesciuescim pèrse ù baa birij Tinèɛot, nzierrè nduertit sonasc. Kesctu ξξojnè Jevrejtè pèr Ironij Crüchiessuenè Jesu Chriscnè. [Arabic]

Paragraph: 8     
Depertuenè duertè mia, e Kambetè mia, cur Chüchiessuenè Chriscnè. Profetij fort e kξieλetè. Gniehtinè giξξè esctenatè mia, pèrse tue ctrijm Jesu Chriscnè mbè Crüjt, me achia forzè ù duknè giümtüretè, e esctenavet, achia saa mundescinè me ù gnieftunè. Daane ndèr vetehè Petekatè mia, chisc banè Sejmentè cur danè petekatè Chrisctit, catter pijessesc, & pèr mbij petekut tem, chi kjè Guneɛa, e paa chieppunè, sctijnè seort kuj pèrkit. Chisc sckak kanè me sctijm Jevrejtè, tue kjanè sciume mot pèrpara dukunè prej Spijrtit scenjt, e pèr dittè i zghiξescinè ndè Sinagogatè tünè.

Paragraph: 9     
Psal. 39. Me sciumè mendürè kjè pèrmetuem Chriscti Messij; ma teperè Mojsessit, Exodi 33. kur ξξà Hüji, Fachieja eme ka me prijm e kam me deftuem giξξè miretè, e kam me gnioftunè pèr emenit, e kam me vum ndè Biretè gurit, e kaa me ruejtunè, e diaξta eme. Tessijenè pèrmetesse, tue cujtuem Davidi, paa ndè spijrt se Hüji Atè kisc pèr derguem bijrrè vet ndè misct', issiλi bijri ξξonè fachieja, e Djaξta, e Hüjit e Emeni i Hüjit. E pa ende atü Davidi nde Spijrt, se Chriscti kisc temeluem Kiscenè, mbè gurtè Feesse, e si doj me vum nevè fescimitè tijnaj ndè biretè gurit giut tijnaj, (pèrse guri isctè Chriscti) Kahè roξ paga, & cpèrblèmit tinè, kesctu ende pèrmetoj Mojsessit. Deut. 18. Cur ξξà ɛotünè. Kam me n'ciuem gni Profetè, mjedissit se veλaɛenet tuvè mbè gasset tande ndèr niereɛijt, e kam me vum fjaletè mia ndè Gojetè tijnaj, e kaa me folè atünè giξξè chisc kam mej ξξanè tüü, possi bani mbè uξetè Emaussit, tue cele scruemitè Discipujet. Giξξè keta tue paam Davidi ξξà; Tue prittunè, pritta Tènèɛonè, e me pèrgiegi, e paa se giξξè kisctè pèrtu vertetunè, prasctu c'toj kanè paam sciumè e kanè meu trembune, e kanè me sperüem mbè Tènèɛonè.

Paragraph: 10     
Psal. 49. Hüji, i Hüjavet, me ξξanè ende Giucatessi i Giucatesset. Exod. 22. Ndè kjoftè i nfsceffunè Cussari, i ɛotij setepijsse ka me ù ndene vum Hüjavet, chi me ξξanè Giucatesset, e ka pèrtè baam bee. ɛotünè ɛoti ünè i ɛotenijet kaa folè, ma para me t'arξunitè vet nde misc afferrè vettè ndè vettehè, possi ende me Profetet, Page: 107  possi ξξà S. August. Mbè sciumè duer motij foli ndè Profetet.

Paragraph: 11     
Tue folè ani pèr dittetè giüchit ξξotè Hüji, ɛoti üne Jesu Chriscti, ka me arξunè mbaλè fachiè mbatè vend Malit Sinait; mpari ξà lijnè t' Ungiλit. Ma nukè vjen pèr moortscim meu raffunè, e i lig possi s'arξunit se parè: Mu ma i bucurè, e bucuria etij ka me i arξunè Maλit' se Sionit, pèrse atü ka meu deftuem i ngusceλuescim, ndè reetè Chieλet, e nukè ka me hesctunè , possi bani pèrpara Pilatit. Ma ka me giukuem, e me ferfuλuem giüchinè cundrè fajetorevet. Ezeni maλecuem ndè ɛjarmtè amesciuem, prasctu c'ton tue ξξanè; ɛjarmi pèrpara tijnaj ka me pèrveλuem, e pèrpara tijnaj furij, e brescenè i foortè.

Paragraph: 12     
Psal. 65. Ghaɛemoniu ndè Hüj giξξè ξee. Tue paam Davidi ndè spijrt cpèrblemitè, e giξξè scecuλit robijet se mpcattit, me ghaɛemend ξξerret giξξè Gidnè mbè ghaɛemend, e gheɛim, ξξuejni Hüjit, ɛotit Tinè Jesu Chrisctitj: sa foorta janè veperatè tua, ò ɛot, te sijatè bani mbè cpèrblemit tanè, tue ù baam Nierij; ndè sciumizetè vertütse satè,,tè pa gnieffunavet mrecuλij; Giξξè ξeu, chinese ende pa Feete, aξerofscinè tüü, possi Hüj, e Nierij.

Paragraph: 13     
Psal. 67. Cioftu Hüji, e ù pèrderξscinè anemijte tijnaj. Ketu flet Davidi pèr mbij miscenuemitè, Pessimetè, ngialmitè, Hippunitè e tarξunitè Spijrtit Scenjt, e tjera mira tue falè Hüjit pèr . Kendoni, kinesse Chrisctit, possi Hüjit, issiλi hippen, possi Nierij, pèrse si Hüj; nukè ansctè vend nuk ansctè Hüj, prasctn as ka hippen, as sdrippen, Mbij Chieλi Chieλit, issiλi ansctè Chieλja è Empirit, ndè sijt chiendrojnè giξξè te tjeretè, e ansctè maj nalti. Prej se dalit mbè Maltè Uλignet cundrueλ Jerusalemit. Imbreculuescim Hüj ndè Scenjtenitè tijnaj, chi janè Apostujitè, Martujitè, e Dottoretè: Hüji Israelit; kinese i Parrijssit, issiλi chiendron ndè gni lum paam, tue ù marrè vesct i gnimendi emenè, Paass' &c. Aj vetè ka me ξanè vertüt, e t' ngiaλunit, e forzè, & paa mortit, prasctu pra bekuem Hüji, e ɛoti ünè Jesu Chriscti pèr giξξè falatè tijnaj, e mira baamè.

Paragraph: 14     
Psal. 68. Scpetomè, ò Hüj, pèrse me bijnè ujenatè ndjerè mbè Spirtit tem: Flet Davidi prej anet Chrisctit pèt ndihmè, e spetuem ndè pessimetè tijnaj foortat: e pèr mundesctimtè anemichiet, tue na grisciunè nevè ndè durim mbè scembeλtüretè tijnaj, tue lüpunè spettimnè, Unè ani vratenè temè, & u banftè Trüessa e tüne , &c. tue pèrmettuem fala ndeerse, Kam me leuduem emenitè Hüjit. E pèrse pèrɛanatè meξaa, janè mbè scembeλtüretè ujenavet, e janè trij duersc. Gni dorè janè, si Perrognetè ndè rendtè Scijenavet, cuur lümi Page: 108  hjek mbas vetij lissa, &c. Ma ndè ciast Ungietè, e mengon: kesctu furia e Popuλit, tue ù pèrɛiem gniani me tjererit, ma cpejt sossetè, e pendohetè. E düjta pèrɛanetè e Hippokravet, e ansctè mbè scembeλtüretè Lechienit kξeλè pèrjasctanè i pelchüescim, pa mos mujtunè meju mattunè fundi, e kξeλetite. Se tretti pèrɛanetè Chieffalijvet ansctè mbaλe fachiè, prasctu vien scembeλüem valevet Detit, te pascime, e tmeruescimè e mbaλefachiè. trij keto duer se pèrɛanasc pessoj Chriscti. pèrɛanetè Popuλit cuur ξξanè: Crüchiessoè, Chrüchiessoe; Hippocrevet, chi kjenè Farisejetè, nfsceffunatè, mos banej te pèrɛi_ ndèr Popuλit. Chieffalijvet, chi kjè Pilati mbaλefachiè. Gniè Nierij. E ξanè pèr gieλet teme, iξunitè, e ndè Het teme me ngignne me uffuλè. Chi kjè mbè Crüjt, me t'iξunè pèrɛiem, cur ξξà: me vien het, ndèpèr pèr descijrt' chi pat pèr scelbuemitè tünè.

Paragraph: 15     
Psal. 71. O Hüj giüchitè tat epja Regit e derejtenè tandè t'bijrt Regit. Giξξè Salm ansctè temelitunè mbè pèrmetesset baam Sinèɛot pèr Chriscnè Messij, e pèr Regenijtè tijnaj amesciuescimè, tue mos mujtunè mbè tjeter scegn meu vertetünè, tue kξieλè vettè ɛoti ünè Jesu Chrisct, cur ξξà Jevrejet Mbè chisc mendürè Davidi e ξξerret ɛot ndè Spijrt , &c. mbè kàn' curraj vertetetè? si cur me ξξanè: ka me sdrippunè si sciù ndè bascket, &c. ka me ɛotenuem gni Deeti mbè tjeterit. Parè Dieλit chiendron emenitè tijnaj, &c. ka me leem ndè dittè tijnaj giüchi, e te plotete Pajssè, &c. kanè me aξeruèm giξξè Regenijt' è ξeut, &c. e atà nukè duhetè marrè vesct pèr Regenijtè kessaj jettè, tue ξξanè vettè Chriscti: Regenia eme nukè ansctè kessò jette : pèr Spijrtit, possicur Roma ndè Armè, chisc mos kaa me pèrpara i raa. [Arabic]

Paragraph: 16     
Psal. 109. ξξà ɛotünè ɛotit tim ri mbè djaξtet teme. Mbassi pat caλeɛuem Davidi, chisc kisctè pèr tu goditunè Popuλit Giuξignet pèr mortè, chi ξanè Chrisctit: Kesctu Salm' caλeɛon trij ndeere ma meξaa, chi pat Chriscti, possi Nierij pèr mbij giξξè Creatüret. Dermoj ndè diitè menijsse tijnaj Regenijtè, &c. Ansctè ξξanè mue giξξè pusctetja, mbè Chieλt, e mbè ξeet. Se düjti dobiti Priftenijnè t' amesciuescimè, e pèrtè nderechiunè Scejntetè Sacramen tue ξanè atünè vertütn' è scelbimit. Ti je Prif pèr jettè, possi urξenij Melchissedekut, Chisc mossu vertet as mbè Salomone, as mbè Abraamnè sijtè curraj nukè kjenè Priftenè: as kjenè parè üλit drittesse, si ξξotè Aati amesciuescim fjalessè. Parè üλit drittessè leva tüü. Giξξè keto mbeξa ndeerè ξà Aati amesciuescim birit vet, ndèpèr pessimt, e moort, chi duroj mbè ketè jettè. N' Perrojit Page: 109  mbè uξè ka me pijm, prasctu ka me nalzuem krüetè, &c. e i ξà gni emenè, chi ansctè pèr mbij giξξè emenè, issiλi ansctè Hüji, i Hüjenavet , &c. ɛotij ɛotenorevet e ansctè bijri em i dasciuni mbè sijλt pèlchiehemi unè. Ketò janè Profettj si ma kξieλeta, e zgheξunatè, pèrse nukè ansctè fjalè nde Salmat Davidit, chi nukè flet pèr t' arξunitè Chrisctit ɛotjt Tinè.



Page: 110 
Chapter: IV  
Ieta e Salomonit profete e profetiite tiinai


Paragraph: 1     
Salomonè, chi me ξξanè Mpachias kjè birij Davidit Regit, e i Bersabeese 1035. vjet pèrpara Chrisctit. Küj ansctè aj i Urti Salomon ndè pèr maξet dijet, tijnaj, e urtij, kesctu ξξanunè. Davidi i Ati possaa kjè mberijm Salomoni ndèr mend, e schisse, e ξà ketè cujdes Natani Profetè, issiλi tue kjanè fort Scenjt, e bani me dijetè tijnaj fort urtè, e dasciunè, e fortè, possi duhetè gnia j verteti Regi. Andaj tue kjanè ende giaaλ Davidi Ati tijnaj; pèr urξenitè tijnaj kjè lüem pèr Reg Israelit.

Paragraph: 2     
Vottè Salomoni ndè Gabaont, isc Tabernacuλi, e Lteerij Scecrimit, scekroj Hüjit gni mije Bagetij. Ju duk vettè Hüji Maξ nattenè cuur flij, e i ξξà: lüpè giξξè chisc duesc, se giξξè ka me f†lè. Salomoni lüpi, se tue i passunè ξanè Regenijnè, siλenè pèrtè ruejtunè mirè duhej e maξè dije: Andaj maξ hijr kisctè me baam kur ti falentè dijenè: Pelchiei Tinèɛot ketà lüpunè, e i kξej fjalè. Pèrse tue munjtunè mme lüpunè jettenè ghiatè, beghatij, e dobij cundre tuu Anemichie, nukè lüpè as ndogni kesso punesc, vecè dije ruejtunè Regenijnè tandè. Unè falign tüü dijenè, chi me lüpen, achia saa, as ndogni chi ansctè leem Page: 111  pèrpara tüü, as mbas kendajnaj mbas teje kaa me leem, as ka me gaam, e basckè me ketan' kee passe begatij, e Maξtè Regenijsse, ma maξè se anscte ndogni Regenij, chi janè kjanè pèrpara tüü: ende mbajc' urξenimetè mia, e ndè me scerbefsc, possi me scerbej üt Aatè, jeta jottè ka me kjanè, e ghiatè. U chiuè Salomoni, e kξej ndè Jerusalemt: pèr gni forzuem, ɛotünè i kisctè ξanè, maξè urtij me ruejtunè Regenijnè.

Paragraph: 3     
U godit se erξè pèrpara tij düü graa, e tue kjanè pèrpara tijnaj, gniana sosc ù nekuè, tue ξξanè. Emɛot lüpign giüch, pèrse kejò Gruè, e unè gelijgnemè ndè gni sctepij: unè leva gni dialè, e kejò mbas trij dit leti gni tjeter, tue e mbajtunè nadaj vetehè gni nattè, e tue harruem, e mbütti, e duich, tue paam kejtè, chi bani, ù ciue pèrpara drittesse, e erξ mbè sctrat tem, e cioj giut sim bijrrè tem giaaλ, tue lanè mbè vendtè tij vetnè tjeterinè, chi isc dekunè. Si duel dritta e barξè, e ù chiuesce, tue dasciunè me ξanè Gijtè Dialit, e gietta se isc decunè, e tue e vum roe fort, e gietta se nukè isc em bijr; tjetera paa harresse, tue ciuem ɛaanè ξξà, nukè ansctè kesctu; Diali j giaλè ansctè emi, e i duekuni ansctè üti: Salomoni, tue mos passe godia descmij, ù scerbüè urtjet se vet, tue ξξanè letè dahetè pèrgiümzè kerξinij giaλè, e siλessè sosc, epetè giümza. Tue giegiunè, e verteta Amè, tue ξimptinè pèr moort, chi i vintee t'bijrt vet ξξà. Emɛot letè epetè Diali mirè fiλi assajnaj, se unè ma para due me geλijtunè paa tan' mbè ketè jettè, se me paam bijrrè me marrè ketè moort scemptueme. Tjetera Gruè, e se siλessè nuk' isctè Diali ξξoj; As mue, as tüü. letè dahetè Diali, possi ξξotè Regi. Tuè paam Salomoni ξξà: epetè Dialij giaλè kessaj, chij desceron jettenè, tue kjanè cafscè e vertetè se ansctè ajò e Ama, e ajò chij desceron moortnè.

Paragraph: 4     
Kejò godij pèrpaaλi urtijnè tijnaj giξξè, tue drasciunè ndè pèr maξet urtijtè tijnaj, chij kisc ξanè ɛotünè. Giξξè Scecuλi i bajtekè ξunetij, e ξjeta, achia saa Aari, e Rgiandja mbahej pèr as giaa ndè Jerusalemt.

Paragraph: 5     
Bani Salomoni dümbèξjetè Chieffalij; ndè Regenijtè vet, sijtè kiscinè cujdes, vecè pèr pajtè Gütetsc, e pronevet tijnaj, tue baam Giüch. nde me mbajtunè, e me soditunè Curtetè vet, nde sijet spenzohescinè pèr dittè nandèξjetè Masse Mieλ, trij ξjetè sosc iscinè majejet se mieλit; ξietè Chiee mbeξej e te maajm, gniɛet t'uschüem, e gni chind Desc jasctè Giaajet se sctansevet, possi me Page: 112  ξξanè ξij t'Egra, Buej, e spendt meξaa; e paa Pesckut chij bijnè prej Deeti, chi iscgninè gni pjesse e maξè.

Paragraph: 6     
Ndè mottè vet nukè par luftè, giξξè herè pach: achia saa prej Damit, ndjerè mbè Bersabet, chi iscinè düü confignetè Regenijsse tijnaj, issiλidò geλijntè possi doj vetè, e pusciontè ndenè Perivoltè vet pa ndogni tmer se cusc, e merɛiten.

Paragraph: 7     
Kisctè Salomoni catterξjetè mije Kual Coccijsc; e dümbeξjetè mije pèr Sciale, kapèrzej giξξè Regenijtè t' Dalit, ndè urtijt. Ndè catertit ujetè Regenijssè vet, ɛu fijl Salomoni m etrajtuem Kiscenè Tinèɛot pèr urξenitè tijnaj mbè maltè Morijsse; paa Jacobi Scaλenè; e ku Davidi paa gni Engeλè me spattè nzierrè ndoorè, cuur ɛotünè, i ndesckoj pèr mpcattè tijnaj Popuλinè me moortè giasctè ξjetè mije Njereɛè, issiλi urξenoj, chi atünè trajtontè gni Lteer, e ban sacrificia Tinèɛot. Davidi gieg, e sceftoj atè vend pèr trajtuem Kiscene nsi ɛanè fijλ, e prej Salomonit sossun' è mbaruem.

Paragraph: 8     
Kjè mbaruem kisca giξξè Marmori se barξè prej Parit. Endimoj Hirassi Regij Tirit miku i Atit tijnaj Davidit, me Druu Cedrit prem mbè Maltè Libanit. Endimoj ende me 120. talenta t' Aartè. Andaj Salomoni, i fali 20. Pronè ndè ξeetè Galileesse. Rnoj trajtimi i Kiscesse stattè vjet, e giümzè: Mojit se Priλit, e catertit vjet, ndjerè ndè Muejtè Brümit parè e gnit mbè ξjetit vjet t' Regenijsse Salomonit, e ndè giξξè atè mot, chi rnoj vepera nuku ndie gni ɛaa haλatesc, se Miesctrit, ò punetoresc. Asctu ξξanunè: ndò ndepertè cpejtet, ndò pèrse landa vintè se jascti, asctu bucurè punuem, sa nukè kisctè, chisc mej ctuem teperij. Pèrtè scembeλüem Misteria. Bucurè ngittunè mbè vendtè tünè. E gni guur scembèλtüra e Chrisctit, mbassi e patnè vum mbè dissà vissè curraj nukè mujti meu goditunè: e ndevonè scerbej pèr Drüü, e forzè giξξè trajtimit. Baam mbè krüetè Chiüsckut.

Paragraph: 9     
Kur erξ Regenesca Savè me paam Rejnè Salomon i ξξà se mbè Maltè Libanit, isctè gni Liss mbè sijλt kisc pèrtè duekunè, gni Nierijr ndèpèr cujit moort Regenia e Giuξijet kis pèrtu sossunè. Si endieu Salomoni, bani me preem atè Liss, e sctiu ndè groppè kξeλè, e pèrsipèri bani me baam gni Pesckesuje, ò gni mbeleξè ujenasc, e kur Chriscti predicontè, gni Engelè, issiλi turbulontè ujetè, e i pari chi hijntè mbrenda scendoscej assi lenghimi, chi pessòntè: E kejo ansctè. Probatica Piscina. Chriscti scendosci gne semuntè 38. vietsc Persè nukè kam kusc me sctie ndè Pesckesujet. E ξξonè se ndè kohet kur giukoj Pilati mbè moort scelbuessinè, ù duk Druja ndè Pesckesujet, e assoje kjè baam Crüchia, e Chrisctit. Spenzetè, chi Page: 113  bani Salomoni mbè kiscet, tue trajtuem gniehinè gniɛet e nandè migliogn, e sctatte chind mije Ducat. Si ù mbaruè trajtia, Salomoni mbucuroj Kiscenè, me Enè t'Aarta, e Rgianta, e s'jeter duersc fort beghata.

Paragraph: 10     
Vu Arkenè Tinèɛot me fortè maξij ndè Kiscè mbè vend, chij ξξoinè, Scejntenite e Scenjtenet. Scecroj ndè mottè sctatte dite, chi rnoj faλunitè Kiscesse, gni ɛet e dümije Chiee, e gni chind, e düü mijè Desc.

Paragraph: 11     
Kjè fort maξ nalzuemitè Salomonit, prasctu aj vettè ξξà ndè Ecclesiastico 1. Paascè giξξè chisc ndenè Dieλit: e gnie giξξè mbraɛetè , e ndèpèr ato aξeroj Iξujetè. Asseretè Hüjenescia e Sidonijt, e Chamos, Iξuli i Moabitet, e Molok Iξulij Amonianet, ndèpèr Graatè atij ξeu ndonessè asso koheje, kjè pèrmettuem me marrè sciumè Graa, si ξξà Chriscti: ndèpèr nguruemitè ɛemeressè: isctè as gia mangu larguem ligijet, meu martuem, me tjera duersc, e prasctu lξuλatroj, possi bani Adami, issiλi hangri gieλenè, chi nukè isc ξanè, ndèpèr Evenè Gruenè tijnaj.

Paragraph: 12     
Trajtoj Salomoni gni kiscè mbè maltè Uλinit, e ndè tan' vu gni lξuλè, chi ξξojnè Chamos: e pèrse isc ndè majetè malit giξξè e sciffinè cur scecrontè lξujet, e kjè gni foortè scandulè. Andaj ɛotünè pèr ta chiuem mpcatit, i ngiaaλi tre Anemich foortè, gniani kjè Abad prej Idumejè, e leftoj me ɛotenuem Idumenè ξeenè tijnaj. Tjeteri kjè Razon i birij Eliadit, issiλi dooj Giütetnè Brussit. I tretti kjè Jeroboami, issiλi muer t'biirt tijnaj Roboamit, ξietè Tribù, e ù baa Regij tüne ndè Samarijt, e i kjè Jeroboamit caλeɛuem prej Abdiet Profetè, issiλi tue ù pjekunè mbè Jeroboamt mbè daletè Jerusalemit, pèrpara tij bani Prolèta petekunè vet dümbeξjetè pjessesc, e ξjetè ξà Jeroboamit: possi ti doj mej ξξanè se kee, me kjanè Regij ξjetè Tribù.

Paragraph: 13     
Ndonelse ma e maξeja pjesse ξξonè, se Salomoni bani pendesse ndetè sosmitè jettessè: as gia mangu ansctè nderdüm, se à ansctè scelbuem, pèrse Iξujitè mbè kambè: sijtè me Kiscetè tünè, rnuenè sciumè mbas jetet se tijnaj. Venè roe giξξè cusc se gni Nierij achia i urtè, e i dasciunè Sineɛot mbaron jeten e vet kachi nderdüscim pèr scelbimte vet ndèpèr Graa. Prasctu bucurè. Kendüj duketè se Nierij nukè duhetè meu usdatunè mbè Dijet, vecè mbè ndihmetè Tinèɛot. Dvich Salomoni ndè vjetetè Crijuemit scecuλit 2970. vjet e kjè vorruem ndaj t'Atet vet.

Paragraph: 14     
Ketò Pprofetij, chi ndjekenè janè nzierrè se Scruemit se tijnaj, capit. 30. mbassi pat ξξanè: Cusc hippen mbè CHieλt, e sdrippen; &c. Page: 114  ani ξξotè: Chisc emenè kaa? e chisc emene ka i biri? Sodit. Scal. prima Ligierata quarta. [Arabic]

Paragraph: 15     
Proverbiorum capite nono. Dijeja trajtoj vetehessè Sctepij: ξendi sctüλè sctattè: ka pèrɛiem venenè, siλenè pèrɛieva. Miretè vesct kejò fjalè pèr Scenjtit Sacrament Eucaristijssè, issiλi ndenè pamitè bukessè, e venessè, siλenè pèrɛieva juvè, tue rjeξunè Krahenorit se ɛotit Tinè Jesu Chrisct Urtja e amesciuescime, e derejtè, possi vettè ξξotè: Unè jam, e derejta, e jeta. Pèrse caλeɛon punetè si janè ndè vetehè, e ndrüscej: Tue kjanè, e verteta gni gnimendunè Mendse me, atè cafscè, chi cujton possi ansctè ndè vetehee.

Paragraph: 16     
Proverbiorum capite trigesimo, zghiξetè [Arabic] Trij punè janè meu fesctira, e catertenè as pak nukè dij.

Verse: a        
Uξenè Schüpessè mbè Chielt,
Verse: b        
Uξenè Giarpenit pèrmbij Guurt,
Verse: c        
Uξenè Barkessè mjedistè Deetit,
Verse: d        
Uξenè Burrit ndè rijtè vet.

Paragraph: 17     
Pèr uξetè Schüpessè caλeɛon uξenè kahè kisc pèr hippunè ɛoti ünè JESU CHRISCT mbè Chieλt, Ucjuè Süscit se tünè, e Reja e pèrɛuu ndè vetehè.

Paragraph: 18     
Pèr uξetè Giarpenit mbè guurt, mirretè vesct, si Jesu Chriscti kisctè pèr dalè n' Gurit se Vorrit kur ù ngiaλ; e si kisctè pèr tu Krüchiessuem, si bani Mojsessi Giarpeninè Rembje.

Paragraph: 19     
Pèr uξetè Barkessè nde mjedistè Deetit mirretè vesct jeta, e JESU CHRISCTIT ndèr valetè pessimevet kessàj Page: 115  jetè, sijatè giξξè herè bajtèkee. Prasctu ξξà Davidi: Se valetè me mbütnè mu[e], ndò possi ξξà aj pèr Barketè Pietrit Kiscet Scenjtetè. Se meξaa valesc vritetè, e nukè mbütctè.

Paragraph: 20     
Pèr uξetè Burrit ndè rijtè vet, mirretè vesct, miscenuemit JESU CHRISCTIT. t'bijrt Nierit; si pa Mascuλè mujti vajɛa me leem: Prasctu meschim nukè e dij, e possi ξξotè Scen' Ignatij Mart. vettè Diaλit kee misteriè nfsceffunè. <Page: 116  >



Chapter: V  
Ieta e Iobit profete e Profetiite tiinai.


Paragraph: 1     
Profeta Job Passechüra, e durimit, leu ndè Hust, Giütet chi jet ndè megietè Idumeessè, e Arapijssè. I Aati kjè bijscit se Esaut, se pari kjè ξξirrunè Johab, e mbas s' Aatit se vet regenoj ndè Emaron, kjè nierij derejtè, i urtè, e ɛemeruer i foortè; achia i dasciun'i se derejtessè, sa nukè kisc reem ende pèr gumezij. Kiè fort i duruescim? Muer gni Arapkignè pèr Gruè, me sijet pat giasctè bij, e trij bija: se sijscit gniani kjè Emon. Kjè fort i begatè pèr mbij giξξè tjeret prej se Daλit; Pat giasctè mije ξen, trij mije Devè, 500. pendè Chiee, 500. Gomarè, me maξè femij.

Paragraph: 2     
Tue dasciunè Hüji maξ me e kerkuem ndè ɛemeret vet permetoj, chi te jetè tenduem prej Diaλit; issiλi si pat testijr, i dvuer giξξè giaanè tijnaj me bij, e bija possi ndiek. Tue ndoξunè bijtè, e bijatè tij mbè goste tuk i pari veλaa; prej gnij Bariu kjè bam me dijtunè, se tue ndoξè Chieetè ndè laure, e tue kuλotunè Gomaretè ndaj ù turnè Sabejtè, e giξξè i muerrè, e scerbetoretè giξξè i prenè n'spatet, tue spettuem aj vettemè me prum lajmitè. E ndèr saa flitke aj i' lajm, e mberrini tjeteri, e i ξξà; ɛjarmi Tinèɛot ù rreɛue n'Chieλscit, e dog giξξè Page: 117  ξentè, e Barijtè tünè, tue scpetuem une vettemè me pruum lajmitè. Ende tue folè küü, e mberrini tjeteri tue i ξξanè, se Caldejtè baam trij anesc ù turnè, e grabitnè Devetè, e tue prem Barijtè me spattè, unè vettemè scpetova me pruum lajmitè. E tue folè ende küü, hini gni tjeter i lajm, tue i ξξanè. Tue ndoξunè bijtè tuu, e bijatè, tue ngranè, e tue pijm ndè Sctepijtè t'parit veλaa ù ciue gni Eere emenijscimè, e rrenoj cater anetè sctepijsse, essiλa tue ù rreɛuem, mbüti tuu bij, e bija, e giξξè duijnè, e unè vettemè kam scpetuem me pruum lajmitè. Atèherè Jobi pèrmüs mbξee, ξξà duessunè jam dalè barkut se simè Amè: duesciunè kam me kξüem ɛotünè ξà, ɛotünè muer, si pelchieij Tinèɛot, kjoftè emenitè Tinèɛot bekuem.

Paragraph: 3     
Ndevonè, tue ù kξüem ɛotünè ndè pèr pendessetè tijnaj, i kξej düü siesc giξξè sa i pat marre, e ξà becuemitè prasctu si ù scendosc, ende plaghescit se vet, e lenghimescit se foortasc pat catermbè ξjetè mijè Delè: giasctè mije Devè gni mije pendè Chieè, e gni mijè Gomarè, e leu sctattè bij, e trij bija, e mbas se kechiascit se tijnaj mbet giaaλ 140. vjet , e paa bijt bijee ndjerè mbè catertit brenɛ e dvich pèrpara se vin Chriscti 1515. scroj gni libre, chi ξξonè Job, cujatè fjalè janè giξξè schissevè fort nalta, e aj ctueλ ngiaaλunitè e Dvekunit fort nalt e fort kξeλè, tue ξξanè.

Paragraph: 4     
Job cap. 19. Unè dij se scelbuessi em ansctè giaaλ, e dittetse ma bramè ξeut kam meu ciuem; e se düjti kam meu rreξξuem leuret simeje, e ndè misc tem kam me paam Hüjetè, tem scelbuescinè, tem siλenè unè kam me paam, e süütè mij kanè me soditunè, e tjeter; ansctè ruejtunè kejò scpresse eme ndè gijt tem. <Page: 118  >



Chapter: VI  
Ieta e Isaisse profete.


Paragraph: 1     
Isaia Profeta scint' i fort, kjè i biri Amos Profetessè, Gütetjet se Jerusalemit, kjè 800. vjet pèrpara s' arξunit se Chrisctit. Regi Manasse pat pèr Gruè moterrè Isaijssè. Giξξè herè ba_tè Cilicinè, ò ξξes mbè vetehee, pèr urξenitè Tinèɛot pèr sciumè mot ezi duesciunè, ma prej mbarrejè, mos ep scandulè. Doj ɛotünè, chi Isaia asctu t'ezentè, pèrtè ndivenü_, e pèr tu leuduem Magüpevet, sijtè kiscinè pèr tu cprisciunè prej Assirijsc, e atà chi kiscinè pèr mbettunè giaaλ, kiscinè pèr ezunè dvesciunè, possi ezi Isaia.

Paragraph: 2     
Isaia ngusceλoj Rejnè Ezechiel, kuur Regi Senacarib Reξξoj Ierusalemme, e i ξξà se kisctè pèr hjekunè ata reξξuem, me maξ dam Senacaribit, possi ù godit, se Engieλi Tinèɛot i bani me duecunè nde gni nattè gni chind, e tètèξjetè, e pensse mije Niereɛ, e aj kξej ndè Regenijtè vet. Regi Ezechia kjè ende bam me dijtunè prej Isaiet, se cpejt kisctè me decunè. Prasctu Regi ù kξüè prej Murit, e ù lut Tinèɛot, ati bij ndè mend, si e kisctè giξξè herè, me voλendet mirè scerbüem, e ξξoj me maξ vaaj: Se siλet punè tue ù kξüem ɛotünè mbè mescerier, i dergoj profetenè Isaie, ti ξξoj se ɛotünè, i kisc giegiunè uratetè tijnaj, e se i nghiatentè pèr tjerè pense mbè ξjetè viet jetè, e mirèfiλi mbassi kjenè sckuem te tjerè pense mbè ξjetè vjet; dvich Regi Ezechij, tue mbettunè ndè Regenijt, Manassi i biri tijnaj: issiλi ndonesse ndè sosmitè jetesse bani pendessè mpcattescit se tijnaj, ndèpèr sijt pèrmettoj ɛotünè banhej Rob ndè Bagdat, possi duketè ndè düjtet librè Paralipomenit 33. Page: 119  ndè paret vjetè kjè i kech, e aξeroj lξujitè, tue ù baam Kisca, e Lterè Mbüti sciumè Profetè, e derξi achia giak derejtè, sa si caλeɛohetè ndetè cattertit Librè te Regiet, Giütetja e Jerusalemit kjè assi giξξè ngiüem.

Paragraph: 3     
Ndèr tjeret ani, t'sijet ù muer krüetè kjè Profeta Isaijè, e kjè, pèrse Isaia ndè folatè vet, ξξoj Regiet, Chieffalijtè Sodomessè, e Popuλit Giütetassitè Gomorressè. E ndonessè ndè lijt, chi ɛotünè ξà Mojsessit isctè scruem; As kusc kaa me baam fachienè teme, e ka me mbetünè giaaλ. Isaia as gia mangu ξξà, e la scruem. Rejnè ɛotnè uscterijsvet paasce me süütè mij; achia saa si nemenües, e chi ξξoj cnndrè sej ξξoj ligia, e bani me dvekunè, e kjè sciarruem, e bam pèr gümzè, prasctu ξξà S. Paali Jevrejet, se dissscerbetoretè Tinèɛot, kjenè daam pèr giümzè, ξξonè se sciarra pat kjanunè druj, ndè pèr ma maξ, munditè tijnaj. Kiè moortja e tijnaj ndaj Gurretè Siλoessè, e tue kjanè ndè mund S. Profete pat maξe het, e lüpi ujè, siλenè atà, chi e mundojnè sdescnè me ξanè, e ɛotünè i dergoj, gni voessè, essiλa i raa ndè gojè, e tue fraschitunè dvich. Andaj ajò Gurrè mbas andaj kjè ξξanè Derguem Kinessè derguem n' Chieλscit; Atü urξenoj CHRISCTI ƐOTI ünè, chi i verbeti scendosciunè prej , vej je hee ndè, Siλoet.

Paragraph: 4     
Kur Regi Senecarib Reξξoj Giütetnè Jerusalemit, Giütettassitè drojnè dittenè; nattenè vejnè, e mirrenè ujè ndè Siλoest, ndè siλet ende uscteria e peganè vej dittenè me marrè ujè; Ma ndèpèr uratetè Isaissè, chi isctè ndè Giütet, giajnè dittenè Gurrenè ξξatè, e nattenè plot, cur vejnè Giütettassitè, e prasctu kjè Isaia vorruem ndaj atè Gurrè, ndè pèr pomendunitè mrecuλijssè, chi veperoj ɛotünè ndèpèr lutunatè tijnaj, è meritimè. Scroj Isaia me gni maξ mposse, miscenuemitè, Predicuemitè, Mrecuλijtè, moortnè, ngiaλunitè, e ngusceλimnè, saa ξξuessè duketè se caλeɛon, gni cafscè paamè, e goditunavè, e s'profetizon cafscè t'arξuna: kesctu ξξonè giξξè Dottoretè.

Paragraph: 5     
Isaia cap.1. Gniofti kau ɛotnè, e Magari Djepnè e t'ɛot, e Israeli nukè me gniofti, e Popuλi nukè gieg : essiλa punè kξieλetè ù verret mbè leemitè ɛotit Tinè ndè Betlemt ndèr düü sctanssè, sijatè kjenè Kau, e Magari ndaj Djept, e possi ξξotè i Scen Bonaventura, e gnioftinè scelbuessinè me gni mrecuλuem giegiunè, e ndeeruem; possi zghiξetè se kingi bij mbè ghiugnè Scint Francescut cuur ciontè Messè, e te tjera sctansse t'egra, nderuekescinè Scinr Nduenè, Scint Paalinè, e scint Hilarionè.

Paragraph: 6     
Cap. 2. E nikè, e hippimè mbè Maltè Tinèɛot, e mbè Sctepijtè Hüjit Jacobit, e ka me na Page: 120  mpsuem uξetè vet, e kemi me ezunè pèr giurmetè tijnaj: perse prej Sioni ka me dalè ligia, e fjala e Tinèɛot prej Jerusalemit. Me ketè Profetij na gerscet Isaia, me aξeruem Jesu Chriscnè, issiλi kisctè ateherè pèr arξunè prej Sioni mal ndaj Jerusal_t me na ξanè lijnè, Giuξijet, Kersctenè Lig e hirit, e jetessè, e scelbimit, e fjala Tinèɛot me ξξanè, Ungiλi e predikimi i tijnaj. Prej Jerusalemi, me ξξanè kur Apostujitè, e Discipujitè, forzu_ Rsciajessit prej Spirtit S. prej, ξeut se Jevrejet, duelè ndèpèr giξξè scecuλit me giegiunè urξenin' Chrisctit; tue votè ndèpèr ruɛulimt' mpsoni giξξè gindnè .

Paragraph: 7     
Cap. 4. Asso ditteje ka me kjanè muguλi i Tinèɛot, ndè maξ laud,e ngusceλim, e frujtij ξeut i naltè. Tirini ξξotè: se Chriscti spesc ndetè scruem Pignioλi i Tinèɛot ξξuhetè. Issiλi nderkambunè pèr doretè Giuξijet, kisctè ani pèrtu nalzuem me maξ ngusceλim, e naltè ndèpèr giξξè scecuλit. [Arabic]

Paragraph: 8     
Cap. 7. Gniè Vajza ka me ɛanè, e ka me leem Bijrrè, e kaa meu ξξirrè emenitè tijnaj Emanuel; te lüenè, e Mjaltè ka me ngranè, chi te die me sctijm posctè Kejtè, e me zgheξunè miretè ; Jevrejsct ma ceλè vjen scruem, tue ξξanè, gniè Vajɛa ngarkuem, e leessèja Birrè; vecè forzohetè Virginia pèrpara se ɛani, e mbas se ngarkuemi: ende mbas se leemi, tue scruem me atè fjalè Hahalma, chi me ξξanè Vajɛè, e tjeter. E nukè ansctè pèrmetuem t' Kersctenit meu nderdüüm, se Isaia mbè ketè vend nukè flet pèr ɛanetè Chrisctit Jesu ndè krahenuertè se lumessè Virginè Mrij, tue kjanè pèr see prej S. Matt. 1. pèr ngarkimtè se lumessà Virginè prej Spijrtit S. &c. ξξotè se kjè mbusciunè, chisc kjè ξξanè pèr Profetenè prej Sinèɛot. Gniè Vajɛa ndè krahenenuert ka me passunè, &c. e ka meu ξξirrè emenitè tijnaj Emanuel, chi me ξξanè Hüji me nee, chi ansctè Messia, e Chriscti e biri ansctè ξanè nevè,i Aati cuj ansctè Hüj, e cuja Ame Vajɛè. [Arabic]

Paragraph: 9     
Cap. 9. Gni voghelè na ka leem, e i ansctè baam gnièmaξè ɛotenij pèr mbij krahetè tijnaj, e kanè mej ξξanè, i mrecuλuescim Ksciλtaar, Hüji foortè, Aatij Page: 121  jetessè chi ka pèr t'arξunè, ɛotij Pajse: ndonè kerξij i voghelè ndè misc, e ndè corp: as gia m_gu se parit se ɛanit, se tijnaj, baam gni e maξè ɛotenij pèr mbij krahetè tijnaj, chi me ξξanè, le_ ɛot i randè Reg, e ɛotij Chieλet, e i ξeut, e kesctu ndèpèr atà scterguem Hipostatik, e natüresse niereɛijscimè, me fjaletè Hüjenuescimè, issiλi scterghim ban ketè kerkξij Hüj.

Paragraph: 10     
E kanè mei ξξanè i mrecuλuescim, ndèpèr pa cmuemit, e pa marrè vesct vissare, ndèpèr Hüjenitè tijnaj: e ketè emenè Chrisctit scembeλej Engeλi. Jud. 13. issiλi ξξoj. Chisc kerkon emenitè tem, issiλi ansctè i mrecuλuescim. I düjti ansctè Ksciλtaar, ndèpèr dijetè tijnaj pa sossunè Hüjenuescimè, ende Niereɛiscimè, lume, e ξanunè. I tretti Hüj Hel, & Gibbor,chi me ξξanè, i foortè ndè pèr pusctimtè tijnaj Hüjenuescimit, e ndè niereɛiscimit, ndèpèr durimtè foortè mundimevet, e fedighevet ndè misc. Aatij jettessè pèr t'arξunè, e ɛotij Pajssè. Pèrse na ka aj nevè leem se riu Chieλse, e Parrijssit, jetè e ree, possi Adami, & Eva kessaj se rreɛuenè, e se mjerè jettè: i verteti Salomon Regij pajse, e bansi t'lumit, e gurra e t'miravet amesciuemè.

Paragraph: 11     
Cap. 11. Ka me dalè pruteka ranzit se Jesseut, me ξξanè f†ret se Davidit, essiλa dvesciunè asso kohejè Regenijscit se vet, possi Polemi, dergiej pèr ξee. Pruteka Pigniueλ, i rij, chi kjè e lumeja Virginè, e assojè luleja Chrisct: Pèrse ndè tan', e me tan' luleɛojnè giξξè vertüttè, chi janè Spirti Tinèɛot, Spirtij Urtijssè, Spijrti Dijessè, e Mendse, e Spijrti t'merse Tinèɛot. [Arabic]

Paragraph: 12     
Cap. 16. Dergoè ɛot Kijnè, me ξξanè Chriscnè. ɛotenuerrè ξeut Kijnè, chi hjekè mpcattetè Scecuλit, e ɛotenognè giξξè scecuλit, asctu ende nzierrè Popuλinè vet, vecè Giuξijtè; ende Moabitik: Pèrse isctè pèr leem prej Ruthet Moabitidè, Emta e Regit Davidi, essiλa prej Petre Giüter, e Arapijsse sckretè, ndè siλet kjè leem: prasctu Chriscti ɛoti ünè ξξerritetè, e lutetè, atè dergohej pèr c'pejtè ndè pèr t'Emtete vet, e Petra Moab Aλegorisct, scembeλen Lumenè Virgine.

Paragraph: 13     
Cap. 35. Ka me ù gheɛuem, me ξξanè Peganimi mottit se Chrisctit, lanè e sckreretuem Sineɛot, derejtet, Urξenimesc, e scerbetüret se Sineɛot, e scelbimit, e possi gni Ligl ka me luleɛuem me deliret, e rreɛet se delirit. Ngusceλimi i Libanit ansctè ξanè atij, Bucuria e Carmelit, e Saronit, chi me ξξanè giξξè mbucurimetè Sinagoghesse, giξξè begatijtè, e ngusceλimetè <Page: 122  >, vecesse kessaj jettè: ende te Spijrtit Giuξignet kanè me vot ndè Kiscetè Peganevet, sijtè kiscinè pèr gnioftunè Chriscnè. Atkanè me paam, tue kjanè mpari Verbetè, ndè terrt, e ndè hiet Moortse rreɛuem, kanè mirè fiλi me celè süütè, e kanè me paam me drittetè scenjtè Fee, ngusceλimn' è Tinèɛot, me ξξanè drittenè bucurijnè, ngusceλim prej Sineɛot ξanè, tue kjanè Giuξijtè verbu_ e reɛuem ndè ter foortè.

Paragraph: 14     
Gniè Hüji üüj, mangu se i Giuξijet ka me ξanè paghetürenè me sijet pèr gnimendè giξξevè, ka me paghuem giξξè anemichiet tijvè. ξξà; Hüji üüj, e Mojsessi, ndò Giosuessi, ndò gni tjeter mbè gasse Giucatess' Ka me kjanè ξanè juvè, pèr tu nzierrè: i gnimendi Hüj vettè ndè vettet; ka me arξunè, e ka meu scelbuem, chi me ξξanè: Emanuel, issiλi ansctè Messia Jesu Chrisct aj ka me celè süütè t'verbetet, e vescetè sciurξunet. Ketu pat süütè Jesu Chriscti, cuur pèrgiegi S. Gionit, chi e peveti. A ti je chi pèr t'arξunè, ò tjeter pressemè; pèr gni scegn vertetè se ansctè aj Messij, pèrgiegi: te verbetitè sciohenè, sckiepetitè ezinè. Mat. 11.

Paragraph: 15     
Cap. 40. Kaa meu kξieλuem, ndierè kohèt pa gnioftunè, e nfsceffunè kaa meu lecitunè, e ka me kjanè dukunè giξξè scecuλit, ngusceλimit Tinèɛot, ajò ndo Essod. 9. Mbè Maltè Sinajit: e fjalessè miscenuemè. Ioan. 1. E paam ngusceλimnè tijnaj, ngusceλimnè possi gnij t'lemi prej Ati. Ateherè ka me paam, ndò ka me mujtunè, me soditunè giξξè Misc, ndò giξξè Nierij scelbimnè Hüjit, chi ansctè sclebuessi Messij, scecuλit pèrmettum, siλenè goja e Tinèɛot ka folè , chi ξξotè Isaia mue, e tjerè Profetevè achia herè kjè pèrmettuem. [Arabic]

Paragraph: 16     
Cap. 66. Pèrpara se kisc leem, leu. Pèrpara se isc arξunè pèr leem, leu Mascuλinè. Cusc curraj gieg ketè punè? e kusc paa ghassenè ketij ? ξξanè Profeta, se parè se Giuξijtè curraj ndè mend ù bijtè, aj erξ. Andaj Profeta, pèr mrecuλè ξξotè, kurraj ù paa kesso dorè kembegneniè e tüne: tue passunè sctanssetè gnioftunè, e ata .

Paragraph: 17     
Cap. 53. Ka me dalè ξeut, ò Barkut se S. Mrij Virginè Jesu Chriscti, possi gni triscuλè, ndò si gni Prutekè, e gniomè n' ξeut se ξξaati, e teeruni, chi ansctè e Ama, sjeter anejè, se voesset se Chieλejet ngittunè me barrè, e vobekè, e chittunè, e kesctu ka meu rittunè, kejò Prutekè pèr 30. vjet, e prugnetè, e vobekè possi Birij gni Landetari.

Page: 123 
Paragraph: 18     
Pèr gnimendè linghimetè tona, e ξimptunatè, tona aj i bajti. me ξξanè i muer, pèr ti cprisciunè, e fajesc, e pendessesc, e pèrse nder tjera pendessè mpcattit gniffene ende lenghimete, e te ξimptunatè sctattit ξξotè Scint Mat. Kessi vendi se Isaijssè, se ende ato kechia janè cprisciunè ndè mos mbè ketè jettè, ndonè mbè ngiaλunitè Miscit prej Jesu Chrisctit.



Page: 124 
Chapter: VII  
Ieta e profetiit' e Ieremisse profete.


Paragraph: 1     
Profeta Ieremij, emenitè e t'sijλt, me ξξanè, te naltetè Tinèɛot, kjè prej Anathoti tre migl' larg Ierusalemit: I ati pat emenitè Elcia: kjè Prift, Profetè, e Apostuλè: kjè scenjteauem ndè barketè s'Amesse: geλijti pèrpara Chrisctit 625. vjet, ndè mottè Regit Iosij 13. vjetc ɛu fijλ me profetizuem, e kjè derguem prej Sineɛot me profetizuem Ievrejet, e tjeter ξeu, t'arξunitè e Nabucodonosorit. Scruen lauderij, chiartè, e nekimè. Scruen pèrmtttuemitè Chriscit Scecuλit, e se Polemi kisctè pèr mbeleξè, ndènè Scintè Fee; e sciumè duersc hiresc Lijse ree, e mira, &c.

Paragraph: 2     
Profetizoj ndenè pense Regenij, Iudessè, vjetit se Iosijsse, ndjerè mbè kechiatè Ierusalemit, e pèr giξξè keto fedighe tijnaj pèr 45. vjet prej Giütetascit se vet se paa gnioftunisc, as gia curraj nukè pat, vecè pèrkjeλuna, Raffuna, Burgiè, e moort. Ndè Giütettè Taffnit, Missirit kjè vra_ n'gurè prej Giuξijscit, e se Tafnitasitè scerbehescinè pluhenit vorrit tijnaj, c_dre, ngranit se giarpagnevet, e ndjerè sod ketè ditè vj_ ndèpèr giξξè Scerbijt, e ndè giξξè Daletè, mbajtunè pèr ɛacon, parenè dittè, ndè Maaj se ndegnuenit se Dieλit; dalenè me tingheλimè uξevet, tue ξξanè Ieremia ù Poglie, besci smia ù Gorè.

Paragraph: 3     
Gio Moscku scruen se Esctenatè tijna kjenè Page: 125  prej Leket se Maξ scpuum prej Taphni ndè Ubrust', e atü ndè gni vor bucurè, nderscim vum: ende ma ɛotenisct, mbucuruem prej Perendescet Lenè. Ndè giξξè jetetè tijnaj ruejti Virgininè vet. E pèr kjè scenjtenuem ndè barketè s'Amessè tijnaj: ξξonè Dottoretè, se curraj nukè bani mpcat mortaar. Mbas mortjet ù duk Machabeut. Me mrecuλuescim ngusceλim, e me maξ ngusceλim passunè 2. Macab. 15. Ku Scinti Profetè Onij ξξà. Küü ansctè i dasciuni i veλaɛenet, e i Polemit Israelit; Küü ansctè issiλi fort lutetè pèr Popuλit, e giξξè S. Giütet Jeremia Profeta i Hüjt.

Paragraph: 4     
Cap. 3. I nekimevet vettè; Ka me ξanè atij chi e raffen felchijenè, ka meu ngigniunè se pèrkieλasc. Kejò Profetij ù vertet mbè Chriscnè: possi S. Matt. 76. Ateherè i pesctünè ndè fachietè tijnaj, e raffnè me sceplaka, e dissa ngruscta e vrissinè ndè fechiè, tue ξξanè Profetizona nevè Chrisct cusc raa.

Paragraph: 5     
Cap. 4. Treni. Spijrtij gojessè sanè ansctè ɛanè ndè mpcattet tona. Nndonè ξξonè pèr Sedecijnè ma i mbrami Reg brenɛit se Davidit, as gian mangu ndè mendürè ma vertete, chi doj me ξξanè P[r]ofeta, flet pèr Chriscnè, tue ù scruem ajò fjalè ƐOTüNE me atè mendürè Jehova, chi me ξξanè ƐOTI ünè.

Paragraph: 6     
Cap. 23. Gniè vignenè dittè ξξotè ɛotünè e k_ me ciuem Davidne pignueλ te derejte, e ansctè emeni me sijλt kanè me e ξξirrè ɛotij derejtè üni, asctu kanè me ξξanè Kersctenetè, pèr caλeɛuem dasciunit' e tünè prej Iesu Chrisctit, prandaj pa menguem kanè me kenduem, e levduem, küj ansctè Iesussi scelbuessi ünè, kesctu giξξè Dottoretè, e ctieλenè.

Paragraph: 7     
Cap. 31. Ndjerè cuur, tue folè pèr Efraimt, ndèpèr dasciunat, e faje kee me scetittunè, e kee meu c'krijm, nukè me gietunè atü tjeter vecè mjerenij, e duarunè t'amesciuescim. Sodit uξet' e vertütsè, uξetè e pendessesse, uξe prej Chrisctit, e me Chriscnè m' Tènèɛonè e ndè Parrijssit pèr Crijoj ɛotünè die te rij, e pa giegiunè curraj pèrmbij ξeet. Femena ka me reξξuem gni burrè, ndè krahenuertè sajnaj, chi kjè Mria Chriscnè Hüj, e nierij. Küj ansctè aj nierij rij e Hüj basckè: kejò ansctè aiò amè, e ree e Virgenè basckè, ketà ansctè atà leem rij mbè scecuλit pa fare n'burr. Küü nierij ansctè aj Gebbor, possi ansctè Ievreisct, chi me ξξanè, aj i foort, e i pusctuescim. Aj Trim kachiaherè ndetè scruemit pèrmettuem, issiλi ndonè ansctè ndè mot, e ndè sctat i voghelè kerξij, as gia mangu se parit cias ɛè ɛanit se tijnaj, ansctè nierij pjekunè, i urtè, me hijr, e ngusceλim i unginè. Gniè ketà rij, e paa giegiunè mbè ξeet; andaj ξξuesse ξξoj, lini fajet' e para, e dasciunitè feliim, e ndichieni vertetetè dasciunè Chieλet, chi ù ep scelbimnè, e lumt' e amesciuescim. [Arabic]


Page: 126 
Paragraph: 8     
Gniè vijnè dittè ξξotè ɛotünè, e bagn me sctepijtè Iudessè pach rij, si pajne chi bana me Ptejt taaj asso ditteje, cur mora dorenè e tünè me i nzierrè ξeut se Magiüpevet, pajnè chi cpriscnè, e i ɛotenova, &c. Kam me ξanè lijnè teme ndè ɛemeretè tünè, e ndè ɛemeretè tünè kam mee scruem, e kam me kjanè atünè pèr Hüj e atà kanè me kjanè mue pèr Popuλè. me ξξanè se giξξè Kiscessè scinte ka me ξanè lijnè, tue kjanè vjeteruem plaka, possi ξξà Apostuλi, Hebr. 8. e gni Lig ree ka me scruem ndè ɛemerè, e me forzetè Spijrtit Scint ndè mend, e ndè ndeghiuemit, e nde pomendunit, e ndè volendet.

Paragraph: 9     
Cap. 11. Aξξuè ɛogu i laarm Reɛmi em mue; à ξξuè ɛogu i ngiüem giξξè sej. Kur Ieremia paa ndè Spijrt Iesu Chriscnè, ngusceλuem hippentè mbè Chieλt giξξè ngiüem, e scruem ndè giaktè vet. Giξξè plot me mrecuλij ξξà, si munè jetè se gni ɛog kaa me kjanè Reɛmi em. Tue kjanè pèr vertetè se Reɛmi, i jettesse amesciuescimè mbahetè ndenè passunit vettemit ɛot me paamitè lum, si ξξà Apostuλi; Reɛmetaretè Chrisctit. <Page: 127  >



Chapter: VIII  
Ieta e profetiit' e Ezechielit profete.


Paragraph: 1     
Ezchielè chi me ξξanè fuchia e Hüjit; kjè fissit se ma bujaresc Priftenisc, kjè prej Kaldejscit scpuum ndè Bagdat, basckè me Iekonijnè Rejnè e Iudessè, ɛu fijλ me Profetizuem ndè Caldeet, se parit vjeti si emberrini: pa mengu_ per 22. vjet. gni cafscè kjè chi profetizoj Ieremia, & Ezechieli: vecesse ato Profetij, chi ξξà pèrpara Ieremia ndè Ierusal_t, kξieλetè, e ceλè Giuξijet: atò gnimendè Profetij ξξà Ezechieli Giuξijet, chi rijnè ndè Bagdat: ma ndè ndevenessè, e scegnè ma terrscimè: pèrtè ξanè atünè ɛemerè, chi te baajnè me durim, e lüpinè prej Sineɛot ndejessè pèr fajetè tünè, e kesctu se basckù profetizuenè pèr dissa mot Ezechieli, e Ieremia. Achia saa chisc Ieremia me paret 27. nkrüena pomenden ndè pèr rrenuemitè Giütetse, e se Kiscessè, e pèr Robijtè Bagdatit, atà gnimendè endè me gnimenda fjalè Ezechieli me paret 27. nkrüena, tue ξξanè: e ma fort pèr c'prisciunè ndivenessatè sctiruna Hananijsse, e Semeit, e tjere Pseudo Profetevè, te sijtè i zpifescinè Ieremijse se reen.

Paragraph: 2     
Tue kjanè Ezechieli 30. vietsc ndaj lümtè Chobarit, ɛotünè i caλeɛoj meξa cafscè te nfsceffuna, e ndèr tjerat punè nderè te cater S. Evangelistavè, possi S. Gerguri, &c. Profetizoj ende daletè Robijet Giuξijet: Regenijnè Chrisctit Messij: griscmitè Polemevet, Dobijnè, e Page: 128  ndèrzuemitè Polemit Tinèɛot, e S. Kiscè tijnaj, e cprisciunitè anemichiet tijnaj.

Paragraph: 3     
E pèrse chiartontè Giuξijtè Iξulatrijet, kjè prej Chieffaliet se Ievrejet preem krej, e ancste mbajtunè pèr Sc_t: i banhetè pomendunitè ndè Martyr. Rom. 10. ndè Prijλ'.

Paragraph: 4     
Cap. 34. Kam me ciuem gni Barij, e isc Chriscti si ξξà vetè, Unè jam Barij mirè, &c. Scerbetuerrè tem Davidnè, chi doj me ξξanè Chriscnè Messij, issiλi pèr bucurij vjen ξξanunè David. I cuj bijr ansctè? i ξξonè i Davidit , i ξξonè scerbetuer ndèpèr natüretè Njereɛisƹimè. [Arabic]

Paragraph: 5     
Cap.44. E me kξej prej uξet se Deressè Scejntenimit, se pèrjasctèscimè, essiλa kechürentè prej se dalit, e isc mbescelè: e ξξà ɛotünè mue. Dera kejò ka me kjanè, e mbescelè, e nukè ka meu celè; e burrè nukè ka me sckuem, ndèpèr tan'. Pèrsè Hüji, i Israelit ansctè hijm ndèpèr tan', e ka me kjanè mbescelè, ɛoti vetè ka me ndegiunè ndè tan', &c. Alegorisct giξξè SS. Dottore ξξonè se kejo Derè ansctè Barcu i Virgienuescim, se lumessè Virginè; giξξèvè mbescelè; jasctè Hüjit ɛotijt maξ: Andaj dihete, e giξξèherescemeja Virgenij, e S. Mrijsse, paressè leu, e mbassi leu Kerξinè. <Page: 129  >



Chapter: IX  
Ieta e profetiit' e Danielit profete.


Paragraph: 1     
Danieli, chi me ξξanè Giukimi i Tinèɛot, kjè fissit Reginesc se Iudesè, ma i mbramij cater Profetevet meξejè; pèrpara Chrisctit 591. vjetè; tue kjanè ende i vogheliξ kjè scpuum rob ndè Bagdat, me tjerè parè, chi muer Ierusalemit Regi Nabucodonosor; issiλi urξenoj Asfenezit Chiefalijssè Hadumet vettè, chi zghiξ ndèr giξξè Djelmt, chi kisc pruum prej Ierusalemi ndè robij giakut se Regenijet, e tjerè ɛotenijè tparevè; ma bucuritè, e chiuemitè, chi Scerbejenè ndè Peλasè tijnaj, e ndèr tjeret kjenè Anania, Missael, & Azaria, t'sijet nderroj emenatè, tue ξξirrè Danielè Baldassar; Ananinè Sidrak; Missaelnè Missac: & Azaria, Abdenago. Ketà vunè gni bessè mos granè gieλetè e paa Ligie: prasctu lüpnè prej Rognessit, chi vecè tu ep grosce, e uje: Ma aj, chij ruentè u ξξà se drooj mos moritescinè, cundrè si kisc urξenuem Regi. Atà ξξanè ti Kerkognè, kesctu pèr ξjetè dit, ani bantè, chisc ti dukej. Pèr ɛjetè dit ù ξà me ngranè groscè, possi e lüpunè, ani votè mej paam, e i giet ma bucurè se mpari, e sckuescinè giξξè kand ndè bucurij. Pèrse ɛotünè, tue dijtunè mendtè tünè te mira, e delira, ù ξà ende gni die maξè pèr mbij paam, e Anderra pèr ato punè, chi kiscinè pèr goditunè.

Page: 130 
Paragraph: 2     
Mbas se catertit vjet robijet se tijnaj, Danieli nzuer Sussannenè mortjet, e ɛu fijλ me profetizuem. Pèrse Plech Tènèɛonè, sijtè asso kohejè iscinè Giukates ndèr Giuξijt, sijtè geλijkescinè ndè Bagdat, vunè süütè mbè gni ɛognè fort bucurè, & fort nderscimè. Tu'e giettunè gni herè ndè copesctitè vet vettemè, ku lahej, atà nfsceffunè; e pèr ajò nukè desc me ù arξunè mbè fjaletè tünè felichiunat; è paditunè rrescim ndè mpcat me tjeter burrè, e me descmijtè atünè düvè, kjè giukuem mbè moort, e tue scpuum me vraam ngurè, Profeta Daniel ξirri, tue ξξanè. Unè Kjofsca lijr kessi giaku. Polemi ù ndal, e pèr schiüretuem ma mirè ketè godij vonè ndè Mehchiemet: tue vum Danielnè me ndegniunè ξξanè, chi schüretognè godijnè. Ndèr kachia Danieli peveti parenè Plak, chi isc arξunè vettemè pèrpara. As me ξξuè ndèr chisc liss pae se fejej Susanna ndè Copesctè? ξξà, aj ndenè gni Chiar: i ξξà Danieli se anscte rrenè. Urξenoj, chi siλej i düjti, e i ξξà pa me ξξuè ndenè, chisc liss pae Sussanene me fejüem? ξξà aj ndenè gni Gξeen'. Giξξè sej Polemi, tue paam rrenenè, i vraanè ngurè, e Sussanna, kjè lesciuem scendosc.

Paragraph: 3     
Regi Nabucodowsor paa gni anderrè te mrecuλuescimè, e si ù chiue nukè mun'i bij ndè mend, chisc paa. Prasctu urξenoj, chi mbeliξescinè giξξè dijtescimitè, Regenissè, chi ti ndivenegninè, vecè chisc dòj me ξξanè anderra: ende chisc kisctè paam nanderrè, tue passunè harruem: Ndò giξξè banhescinè pèr mbütunè, e ndèr tjeret gniehunè, e giukuem mbè moort ndè mos ndivenefscinè anderrenè, kjè Danieli, issiλi pèr ikunè moortnè, lüpi mot me ù lutunè Tinèɛot, chi ti kaλeɛontè. Prasctu si sckoj gni dittè, ù lut me kjanè giegiunè, e hijntè ke Regi, t'siλt sij kjè pèrpara i ξξà. Tue cujtuem ti, ò Reg, chisc kisc pèrtè giettunè tüü, e Pronejet sotejè. Pae se gni statue e maξè pamitè, e se siλessè isctè, tremscim. Kisctè krüetè Aartè, e scembeλen maξtè tat, e tjerè Rege Assirijessè: Krahenori i sajnaj, e krahetè iscinè Rgianta, e scembeλen Regenijnè Persiessè, e Medit, essiλa ka me ndjekunè mbas assoje se Assirijvet, e ka me kjanè mae voghelè ndè fisnikijt. Sctati isctè i Remtè, e scembeλen Regenijnè e Gherchijet, chi ka me ndjekunè mbè tretet vend, Kofscetè i kisc hekuri, e kambetè dissà hecuri, e dissà ξeu, me baam me dijtunè Regenijnè Romagniet, essiλa pèr ɛemeretè vet me hecurè ka me dobitunè Scecuλinè me tjera Polemè, e possi hecuri, e ξeu nukè munè bagnienè basckè, asctu c'pejt kanè meu dvaarunè.

Paragraph: 4     
ξξa endè Danieli se gni Guur ù rrezuè prej gni Mali, paa mos kjanunè prekunè, as gni dorejè se scecuλit, essiλa tue ù raam kambevet se statuesse, e dermoj tue ù kξüem ndè pluhenè, e tue ù Page: 131  rittunè guri achia saa ù baa si gni tjeter Mal, issiλi ɛuu giξξè ξeenè; e kejò scembeλen Regenijnè Messisse, chi ka me rnuem pèr jetetè amesciuescimè.

Paragraph: 5     
Tue ù paam Nabucodonosor se isc nalzuem pèr ma paretè Scecuλit, t'siλt i kisc prekune emenitè Aartè, possi ja kξieλoj Danieli, ù maξesctuè, sa lüpi meu aξeruem pèr Hüj, e prasctu ndè gni fuscè mbescelè afferè Bagdatit, nalzoj gni statuè praruemè, essiλa isctè e naltè 60. kuut, e gianè giasctè kuut. Urξenoj ndè pèr giξξè Regenijtè vet, chi gindescinè afferè giξξè ɛotenijtè, e Njereɛ ndè nderè, cuur statua t' isc pèr tu nalzu_, chi bijnè sciumè duer Aλemissasc, e giξξè ra_ mb' ξee ti bindescinè, ndè mosse banhescinè meu dvierrè ndè gni furrè ndeɛutè. Ndoξè atü mbè ketè paam trè Mijtè Danielit, tue mos kjanè atü Danieli. Prasctu chiendruenè foortè; Sinagu, Missagu, e Abdenagu, e nukè bindnè assaj statuè: Prasctu i bani mej sctijm ndè Furrè, liξunè kambesc, e nduersc: Ma ù godit giξξè cundrè, pèrse atà scerbetorè kjenè djegunè flakescit, e atà trè pa ndogni traɛim, vecè djegunè liξezatè, scettikescinè ndèpèr Furrè, tue levduem Tènèɛonè tue ξξanè: Beconi giξξè veperatè Tinèɛot Tènèɛonè, &c.

Paragraph: 6     
Isctè ndè Bagdat, ndè gni speλè mbescelè gni e trembscimè Culscedrè, e fort'e drojnè, atà vendassitè, i bindescinè possi Hüij. E Danieli tue mos bindunè, tue i ξξanè Regit, se ajò isctè gni Biscè scembeλtüra, e anemikut ferrit, lüpi prej Regit lijr me mbüttunè. Andaj Danieli tue baam gni brumè ngittessasc, e scterguemè, ξξà Culscederse, essiλa tue e scterguem me ξambè ngittnè ξambetè gniani me tjeterit, e goja mbescelè, achia saa in mengoj frümanè plassi. U menijnè cundrè Danielit paretè Regenijssè, e banè me sctijm ndè Groppè, ò Curtè Luagnet, ndegn pèr giasctè dit. Ma Hüji naltè i Chieλet, e scpetoj Luanjscit, e i giet geλenè pèr duertè Abacuch Prolètèsè, issiλi tue scpuum gieλenè punetorevet, gni Engieλe i ξξà pèr pjessetè Tinèɛot, chi atè gieλè scpij Danielit, ndè Bagdat ndè groppetè Luagniet; Abacuchi i pèrgiegi se nuke dij ansctè Bagdati; Andaj Engeλi tue marrè pèr fijλ cripit se kreesse, e scpuu pèrtè cpejtè, isc Danieli; tue ξξirrè Danielè, e bani me dijtunè, se prej Sineɛot, i bij me ngranè; prasctu Danieli muer gieλenè, e fal Tinèɛot, e Abacuchi, pèr duertè Engeλit, kjè kξüem saa ma pèr cpejtè ndè Iudeet, e kisc marrune.

Paragraph: 7     
Profetizoj Danieli ndè Caλdeet motit se Nabucodonosorit, ndjerè mbe Dariut Regit Medit. Prolètizoj pèr Antichriscnè, e pèr sosmitè Scecuλit; Pèr t' arξunitè Messijssè, e pèr moortè tijnaj, possi pèrfundi.


Page: 132 
Paragraph: 8     
Dvich Scenjti Profetè Daniel gni chind, e ξjetè vjetsc, ndè gniɛet e gni ndè kornik, possi Martyr. Rom.

Paragraph: 9     
Cap. 9. Sctattè ξjetè javè scurtuem janè pèr mbij Popuλit tand, e pèr mbij Giütet scenjtet tandè, chi ntrettenè kechiatè, e pèr tu sossunè mpcatti, e pèr cprisciunè fajetè e avitetè Giüchij amesciuescim; e te mbuscetè paamitè, e Profetijtè, e lühetè Scenjti i Scenjtenet. Ta dijsc praa è ta marsc vesct se dalit se fjalessè, chi pèrserij trajtohetè Jerusalemi, ndjerè mbè Chrisnè ɛot; javè sctattè, e javè giasctè ξjetè, e düü, ka meu vraam Chriscti, e nukè ka me kjanè Polemij tqnaj aj, chi ti bjerè mboh. E Giütetnè, e Santuarijnè ka me cprisciunè Popuλi atè ɛot, chi Vignè. E sosmitè sajnaj rrenim; e mbas se sosmit se luftesè, e giukuemeja sckretetij: ka ani forzuem bessenè sciumevè java gnia; e ndè mjedistè javessè ka me menguem Hostia, e Sacrificiatè; e ka me kjanè ndè Kiscet, gherdicmitè t'scretetuemit, e ndjerè mbè sosmit, e mbarimt ka me rnuem sckretetuemitè.

Paragraph: 10     
Ansctè achia e kξieλetè kejò Profetij, sa me detueren, ende scembeλüemitè sajnaj me vum mbè Ghiuhetè Jevrejet, mbè siλet Profeta foli, tue i pèrgiegiunè Arapisct; ghiuhè, e düü ξeenavè, pa bessavè, possi janè Jevrejtè Turitè, e Arapetè. [Arabic]


Page: 133 
Paragraph: 11     
Engieλi Gabriel ξξà Danielit giξξè kete Profetij cap. 9. Gniè Burri Gabriel , &c. issiλi nukè kisc mei ξξanè, ka me kjanè vraam Chriscti, me kjanè vertet chisc ξξotè Muhameti, se kjè gni tjeter vum mbè vendtè tijnaj mbè Crüjit, e dvekunè; e kejò punè vjen forzuem prej Isaiet cap. 59. E aj ansctè plaguem pèr fajet tona, e ntrettunè pèr mpcattet tona, me nümerümitè tijnaj jemi scendosiunè.

Paragraph: 12     
Pèr vescteruemitè kessaj Profetij duhetè me dijtunè se lava ndetè Scruemit S. me ξξanè gni mbeleξè sctattè vjetsc, possi vettè ɛotünè caλeɛon Levit. 25. Sctattè Iavè vjettè, chi me ξξanè, sctattè herè ka sctattè vjet. E ndè Gen. 29. Mbusc Iavenè e dittet ketij tgitmi, ani ende ketà t'aap pèr scerbetüret, chi ke me scerbüem mue sctat vjet tjerè. Volendoj pelchimnè, &c. e mbassi sckoj java Rachaeli muer gruè.

Paragraph: 13     
Achia sa tue gniehunè giaagnemè se sctattè ξjetè Iavè vjettè bajenè catterchind, e nandeξjetè vjet. Pèrserij Profeta jet, e ξξotè: Ta dijsc pra e vescterojsc se dalit, se fjalessè, chi se riu Trajtoheteͮ Jerusalemi, ndjerè mbè ɛotnè Chrijsct, javè giasctè ξjet', e düü, chi bajenè 69. Iavè, e vjet 483.

Paragraph: 14     
E pèrse Citi Regij Pèrsijsse dijti Profetijnè Isaijssè, chi prej si vecè Kisca, ende Giütetja kisctè pèr tu trajtuem, ξξanè pèrpara afferè 200. vjet: Urξenoj nde ciast, chi trajtohej, possi duketè 2. Paralipom. e ndetè ɛanet fijλ Esderse; Kξieλetè ξξuhetè se Giuξijtè me forzetè lecijsie Cirit, trajtuenè Giütetnè Jerusalemit, essiλa ani giξξè sej, kjè mbaruem sicunderse Profetia e Danielit nd mottè Regit Artascers. Mottit pra se Danielit ndjerè mbè Cirè roξnè sctattè vjet, e Danielit ndjerè mbè moortè Jesu Chrisctit roξnè 69. Iavè vjetsc, e Danielit ndjerè mbè moortè Jesu Chrisctit gnihenè 70. Iavè vjetsc, chi bagnenè 490 Page: 134  vjet. Achia faa prej kessi Proletè se maξi, vec kjè pèrpara caλeɛuem t'arξunitè, e mortja e Chrisctit: ende celè caλeɛu_ motti i t'arξunit tijnaj.

Paragraph: 15     
Cap. 12. Mehiλi ɛot i maξ ka meu ciuem mbè dittetè Giüchit cunder Antichrisctit, me ndimuem Fambuλijsse Kersctenè, e kejò luftè, e S. Mehiλit vjen scruem prej S.Gio: ndè Apoc. 12. Prasctu ξξonè Scintènitè Dottorè, se Antichriscti, ka me kjanè vra_ prej S. Mehiλit, me spijrtitè gojessè tijnaj, me ξξanè pèr urξenitè Jesu Chrisctit. Kur men nzittunè tue hippunè mbè Chieλt, mbè scembeλtüretè Jesu Chrisctit, mbè Malte Uλignet.

Paragraph: 16     
Ti ani Daniel mbescil fjaletè ndjerè ndè mot prej Sineɛot giuku_. Prasctu ndone Profetijt' e t'arξunit Chrisctit janè ketij Profetè fort cela mbasse arξunit se Messijssè; Ma ato Antichrisctit janè ende erreta, mbescil fjaletè , &c.

Paragraph: 17     
ξξascè ndjerè cuur mbarimi i ketünè mrecuλivè, chi me ξξanè pèr ɛanetè scemptuemè Antichrisctit. Pèrgieg Gabrieli; Ndè mot, e mottè, e mjedistè mottit, chi me ξξanè ka me chiendruem pèr trij vjet, e giümzè. <Page: 135  >



Chapter: X  
Per mbij Profetete vogiele, e profetiite tiinai. Osea profete.


Paragraph: 1     
Osea Profetè, chi scembeλen Scelbues, Kjè i birij Beerit. Ende te Giuüsct' e tijnaj kjenè Profètè, profetizoj pèrpara Chrisctit, 810. vjet. scruem se Giuξijtè kiscinè pèr kξüem prej Chrisctit, ndè mbarim scecuλit, e profetizoj pèr Chriscnè vetè, ngusceλimnè t'ngiaλunit trettenè dittè mbas mortjet se tijnaj: ndevonè dvich ndè pach, e kjè vorruem ndè ξeetè vet Belemoch, ndè 14. Kornit, reξξ vjetit se Crijuemit se Scecuλit 3340. e pèr forzuemitè Profetijssè Danielit, ndè mjedistè javessè, ka me menguem Hostia ξξotè. [Arabic]


Page: 136 
Paragraph: 2     
Cap. 4. Hescti Fambuλia eme, pèrse nukè pat dijenè: E pèrse ti dvovè dijenè: kam me dvuem endè unè tüü Priftenijet simeje. E pèrse jasctè feejet se Chrisctit, as ndogni Ndjekessè ka Prift, duhetè me reffüem, se mirèfiλi kanè ende duarunè vertetenè dije me Feet.

Paragraph: 3     
Cap. 13. Doret se mortse kam mej nzierrè Mortjet kam me i scpettuem: Kam me kjanè moortja: jottè, ò Moort Kapsciata jottè kam me kjanè, ò Ferre. Ketù vret ajò fjalè Aj chi mortnè tanè e cprisci, e jettenè tue ù ngiaλunè pèrteriu.

Paragraph: 4     
Cap. 4. E unè ɛotünè Hüji üt, prej Missirit, e scelbues nukè ansctè jasctè meje . Possicur me ξξanè cuur iku doretse Herodit ndè Magüpijt. Mer Dialinè, &c. ndegn ndjetè dvijnè Anemijtè, ani düjti e ξξirri: kam ξξirrè Bijrrè tem ξeut se Magüpevet. <Page: 137  >



Chapter: Xa  
Ieta e Ioelit profete.


Paragraph: 1     
Ioeli kjè biri i Fattuelit e Tribut Judessè, leù ndè Bettomeront reξ vjettet se crijuemit se scecuλit, trij mijè, e trechind, e caterξjetè; kjè gnij motti me Ezechielè, e Osenè Profètè; Ma ξξanè cafscè mpossa: scruen, se tue kjanè pèrtu baam dame meξaa ndèr Jevrejt, Kater Perendija, e Assirijet, Persiet, Medit, e Romagnet scembeλüem pèr catter poξξè damesc, chi goditnè ndè fuscat, è janè Krümbatè, Kazadrenjtè, Veemetè, e Njeguλa. Andaj i ndesckoj me baam pendessè. Scruen ma teperè pèr Regenijtè Chrisctit. Pèr arξunitè Spijrtit Scint, e pèr dittetè Giüchit.

Paragraph: 2     
Dvich, e kjè vorruem ndè ξeetè vettè Betomorin, ndè trijmbèξjetè ndè Kornik. Joeli ansctè i düjti ndèr dümbeξjetè Profetet vogielè. [Arabic]

Paragraph: 3     
Cap. 2. Bijtè Sionit ngusceλonin, e gheɛoniu ndè Tènèɛonè Hüjnè tanj pèrse kam, ξanè juvè Dijessin' e Giüchit, chi ka me baam me ra_ ndèr juu, Scinè ndenatijessè, e Pramijessè, e kanè meu mbusciunè lemagnietè Grunè, e kanè meu grumbuλuem vitenjte me venè, e me voj. me ξξanè Lteretè me bukè, e Kelscenjtatè me venè, e me vojtè S. hijrit tijnaj.


Page: 138 
Paragraph: 4     
Cap.3. Kam me mbeleξè giξξè Gindnè, e kam mei scpuum ndè Fuscetè Iosaphatit: e kam me chiartuem metà atü pèr mbij Polemt tem, e Reɛmetaretè mij Israel. Dieλi, e Hanna ù n'terrunè, e üjtè ngrehnè vettehej drittenè tünè. E ɛotünè prej Sioni kaa me grabunè, &c. e kanè meu lekundunè Chièλia, e ξeu. Kejò Profetij ansctè giξξè pèr mbij dittetè Giüchit, sa ansctè pèr kjanè, e mrecuλuescime, e tremscimè.



Page: 139 
Chapter: XI  
Ieta e profetiit' e Amos profete.


Paragraph: 1     
Amos Profeta kjè Barij leem, e rittunè ndèr Barij, ndè gni vend, chi ξξojnè Tecuè, giasctè mijè largh Betlemit. Profetizoj gnij motti, se Oseu, e Joeli: düü vjet pérpara Tremekut, e kur Ozia Regij Judessè, desc me Iξulatruem, tue ξanè Iξujet kjem: Andaj ù godit gni maξ Tremek ndè Giütet, e achia ù tremb Polemi, sa giξξè cusc ikentè kn mundej me scpetuem: e ù ciaa gni Mal, e ajò pjesse, chi raa, ù pèrpoch mbè suchè penssechind pasc largh; e mbsceli uξenè Pukè, kahè sckuekescinè. E pèr ketè Tremek mirretè vesct, profetizoj vjet pèrpara. ɛotünè i urξenoj chi lijntè Deletè, e vej me predikuem Regit Samarijsse Ieroboamit, pèrse Aξerontè Vjettatè. Andaj Ozia birij Amarissè, e plagoj me Sctaghe n' krüè, achia sa, si vottè ndè ξeetè vet Teuchessè, dvich; e kjè i verteti Martirè ndè 31. ndè Mars. [Arabic]

Paragraph: 2     
Cap. s. Pèr mbij trij kachia Israelit, e pèr mbij cattertit nukè, e kξegn. Pèr se ka scittunè pèr Rgi_t te derejtenè, e vobekunè pèr kepuza. <Page: 140  >



Chapter: XII  
Ieta e profetiit e Abdisse profete.


Paragraph: 1     
Abdia, me ξξanè Scerbetorij Tinèɛot, kjè ξeut se Sichenit, leu ndè gni vend chij ξξojnè Letachmar; kjè aj chi ndè mottè unse tue mos passunè raam Scij pèr trij vjet, mbajti giaaλ, gni chind Profetè, Tinèɛot, chi kjenè nfsceffunè ndèpèr droetè Regit Acab, e Regnescessè Iezubel sciochiejet. Abdia kjè aj, chi foli Regit, se Elia isctè arξunè mei folè, ei basckoi me folè, e n'krünè, chi aξerohej i verteti Hüj. Tue nderechiunè Profeta gni Sacrificiè Hüjit vertetè; e gni tjetere urξenuenè Priftenitè Baalit Iξuλit tünè; tue ù lutunè, si issiλi Hüjit, chi pèr dasciunè, e pèr gni dereitè, Feessè; ndegniohej me derguem ɛjarm prej Chieλscit ntrettentè atà Sacrificiè mbè Lteer. Nukè pèrgieg Baali; ma ɛotünè ndè pèr lutunatè Elijssè, dergoj ɛjarminè, e pèr ɛuu Sacrificijnè. Andaj Priftenitè e Iξuλit kjenè giξξe dvekunè, e Popuλi mbeleξunè ndenè scerbetüretè Tinèɛot vertetit; issiλi pa manesse dergoj ujetè pèr mbij ξeet. Abdia ù baan' Discipuλij Iλijsse, e duel Profetè, tue profetizuem cundrè Bijet Edonit, te sijtè Chiesckescinè, atà Israelit, tue i paam sciumè herè munjtunè prej se Peganescit.

Page: 141 
Paragraph: 2     
Dvich Abdia, e kjè vorruem ndaj vortè Elisesse Profetè, kjè mortja tijnaj ndè nandembeξjetè dit, ndè Novembre, trij mije, e nandeξjetè vjet Crijuemit se Scecuλit. Profetia e tijnaj mba vecè gni capitulè, e zgeξen Scenteja Kisce Catoliche nde te zgheξunito ndenatijesse se Prendesse, te se Dieλse catterte nde Novemb.



Page: 142 
Chapter: XIII  
Ieta e profetiit' e Ionesse profete.


Paragraph: 1     
Iona, chi do me ξξanè Peλumb, kjè leem prej Gethit ξeeu j Offer, t'Aatit patne ξξanè Amathi, prej Tribusse Danit e kjè aj Dialeξ, chi ngiaλi Profeta Elisee, i biri se veejessè Sarretana, chi e pat condissunè. Urξenoj ɛotünè Jonessè, chi vej ndè Ninivet, e ti ban me dijtunè, se ɛotünè doj me e cprisciunè, e se mbas catterξjetè ditsc kisc me kjanè renim'i tünè. Mpcatetè ndè siat iscinè sciütunè Ninivitatè, ξξote Prof. Naum nu. 5. se iscinè ξuunij, e sctrighenij: i pari chi ansctè faj i t'pa fuchijsse, e tjeteri i t'pa dijtunit; prasctu ɛotünè kjè me ma i ξimptescim, tue mos kjanè Dijekechia. Andaj tue vum roe Iona, se ɛotünè i naltij Chieλet isctè, i mescerierscim: prasctu si predicontè aj Ninivitevet, mbè giξξè arressüè kiscinè me baam pendesse, e kisc mej ndejüem pa mossu vertetunè Profetia e tijnaj, e prasctu kiscinè me mbajtunè pèr renez. Prasctu Iona zgoξ me vottè ngiettaj, e me mos giegunè Tinèɛot. Andaj tue vottè Bregh Deetit, hini ndè Giemij me vottè prej Tarsi. Ma ɛotünè i dcrgoj gni mot kech, sa hintè ujetè ndjerè ndè Sctreɛetè Barchessè. E si e panè Deetaretè, mrecuλohescinè, se tue kjanè motti kech giξξè cund, e prasctu tjeratè Barkè pèrtochiark kiscinè luftè pessim. Practu sctijnè sciort pèr mbij kusc t'isc aj pèrtè siλt banhescinè achia kechia, e bahej meu Page: 143  mbütunè. Raa sciorti pèr mbij Ionenè, issiλi flijnkè ndè sctreɛetè Barkesc, e pèr urξenitè vojvodesse kjè nzierrè jasctè, e tue pevetunè chisc ξeu isctè? e kan' aξerontè, ξξà aξerogn Hüjnè Crijuessinè naltè: ξξanè chisc duhetè me baam, me scpettuem fortunejet. Pèrgieg Iona, merni mue, e me sctini ndè Deet, se kisc me puscuem Deeti, e fortuna. Prasctu Deetaretè cundrè voλendetse tünè, e sctijnè ndè Deet, e ndè ciast puscioj mottij kech.

Paragraph: 2     
Tue Happunè gni Pescki maξ gojenè, e pèrbini giaaλ, e tue ù mbajtunè scendosc, ndè barktè Pesckut pèr trij dit t'ungina, e trij net: e atü paa fajt evet, e lüpi ndejessè Tinèɛot, e pèr giξξè atè mot mbet nd' uratè: mbas assi motti urξenoj ɛotünè Pesckut chiessè jasctè, possi ja bani, tue kξüem se riu me urξenuem Ionessè, chi predikognè Ninivessè, possi mpari. Ions duel Pesckut giξξè pèrlüm: floketè, e vettuλatè ngittunè pèr fachiè; peteku i ndüim, e gherdicim, tue lanè scegn, possi Kemiλi kahedo veej. Hini ndè Ninivet tue ξξirrè meɛaa; Kendüj e mbè catterξjetè dit ka me kjanè Niniveja renuem. Atà Giütetas tue paam se duel Pcsckut, asctu pèr mrecuλè, i ɛunè bessè, e baanè pendessè; e ɛotünè i ndejej f†jtè.

Paragraph: 3     
Ma kξej Niniveja me fejüem; e ɛotünè ù dergoj Naum Profetene, nukè i bessuenè, tue ù raam ndè mend, se chisc pat ξξanè Iona atünè, nukè ù baan; e mbajtinè pèr asgia Profetenè; Andaj Giütetja ù rrenuè; pèrse lümi Polo, issiλi e reξξontè, achia ù rrit, sa hini ndè Giütet, e me gni Tremek maξ, e ɛjarm djergunè n' Chieλscit mbet rrenuem, e c'prisciunè.

Paragraph: 4     
Iona scembeλtüra e Chrisctit ngiaλunè, mbassi kjè trij dit ndè ɛemeretè ξeut; possi aj vet e caλeɛon, cuur pèrgieg anemichiet vettè; Scegn lüpen, e ka me ξanè scegni Jonessè Profetè. Matth. 12. & 16. Lucae 11. <Page: 144  >



Chapter: XIV  
Ieta e profetiit' e Michesse profete.


Paragraph: 1     
Michea, chi me ξξanè i prugnetè, kjè leem ndè ξeet, chi ξξojnè Morastite ndè Palestinet, ndaj Naim. Profetizoj sciumè duer se kechiasc, e damesc, chi kiscinè pèrtu goditunè ndè Regenijtè Judessè Regenijet tijnaj Joatan, Acaz, & Ezechia: e Regenijet Samarijsse: Giucatesset, e Priftenet, ende Profetevet reesciimè; pèrse kiscinè ndèpèr cambunè lijnè Tinèɛot, e tue ù ξanè Iξuλatrijssè, e tjera mpcattevè. Profetizoj ende t'arξunitè mbè scecuλit bijrt Tinèɛot; tue i pomendunè v_dè t'leemit ndè Betlemt. Dviξ, e kjè vorruem ndè ξeetè vet, si pèrsipèri, ndè penssembeξjetè ndit ndè Kaλ_duer.

Paragraph: 2     
GNIE ɛotünè del vendit se vet, e dirgietè, e sckelen pèr mbij matè naltat visse ξeut, chi me ξξanè barcu i ɛognessè Scenè Mrij Virginè; Mal i naltè, andaj Davidi; Temelij tijnaj mbè malete Scjntè.

Paragraph: 3     
Cap.4. Prej Sioni ka me dalè Ligia, e fjala, e Tinèɛot, prej Ierusalemi. Sioni Mal ndaj Betlemt leu Iesu Chriscti, Fjala, e Hüjenuescimè. E Fjala ù baa misc: possi ξξotè i S. Gioni; e gelijti ndèr nee.

Paragraph: 4     
Cap. 5. E ti Betlem Ephrata, i voghelè jee ndèr trimatè Iudessè; prej teje mue ka me dalè, chi kaa me ɛotenu_ ndè Israelt, e t' ezunitè tijnaj jetet se pare &c. E curraj pèrtè mos menguem. Pietre nuke ka me menguem feja jotè. <Page: 145  >



Chapter: XIVa  
Ieta e profetiit e Nahumit profete.


Paragraph: 1     
Nahum me ξξanè ngusceλues, leu mbè gni vend ndaj Giordant. Profetizoj ma teperè Ninivitet, sijtè mbassi banè pendessè ndeper predicuemitè Jonessè, e passunè ndejessè prej Sinèɛot, ù ξanè se riu gnimendevet mpcattè se parasc, e ma forta paa uξa, e pa fàchiè. Andaj Nahumi i bani me dijtunè se giξξè sej kiscinè pèrtu renuem, possi ndoch. Dvich Nahumi parenè dittè ndè Decembre, tue kjanè Manassi Reg ndè Ierusalemt. [Arabisch]

Paragraph: 2     
Cap. 1. Gniè pèr mbij Malt Kambetè atij, chi kaλeɛon Ungijλè, e Pajnè: ansctè aj Mal kahè ù keput, e raa Guri, paam prej Danielit, cap. 2. Paè kesctu (ξξotè Nabucodonosorit) ndjerè ù daa guri prej Malit, &c. <Page: 146  >



Chapter: XV  
Ieta e profetiit e Abacuch profetesse.


Paragraph: 1     
Abacuch Profeta, me ξξanè Pèrbalzas; kjè ndè mottè Danielit Profete, e Küj ansctè aj, chi pèr urξenitè Engeλit scpuu gieλè Danielit, ndè grope Luanjet ndè Bagdat; e profetizoj cundrè Regit Caldejet Nabucodonosorit, tue levduem ndèpèr damt, chi kisc pèrtè baam ndè Kiscetè Tinèɛot giξξè sej tue ciartunè, tue scpuum atè gind ndè robij, ndè Bagdat. Andaj tue ù avitunè motti, i reenimivet. Abacuchi prej Jerusalemi sckoj, ndè Ostracinet, e mbassi sckoj pericuλi, e mbassi kjenè reenimetè, chi ù duknè pèrpara, kξej se riu ndè ξeetè vet, e dvich düü vjet pèrpara se kξentè Popuλi, ndè Jerusalemt prej Bagdati, ku kjenè, ndè robij. Ndè kohetè Perendorit Arcad, kjenè giettunè esctenatè Abacuchit me atè Michesse ndè Regenijtè Palestinesse. [Arabic]

Paragraph: 2     
Cap. 3. Hüji prej Mjessèdittè ka me arξunè, e S. prej Malit se Pharan, ka me mbeluem Page: 147  Chieλtè ngusceλimij tijnaj. Brienatè ndè Duertè tijnaj; atü ansctè nfsceffunè fuchia, e tijnaj. Pèrpara fachiessè tijnaj ka me sckuem Moortja. Atij vendi, profetizoj Profeta; goditetè si prej Mjesseditè Betlemi, leu Jesu Chriscti; issiλi ξξà S. Lijnee tijnaj mbè Maltè Sinait, prasctu prej Sioni ka me dalè ligja, &c. Briejnatè , chi janè S. Crüch, scelbuessi mba ctrijm duertè vet, mbè arressüetè düü Brienavè, vjen n'fsceffunè fuchia e tijnaj cunder anemicut, possi duk Constantinit; me ketè scegn ke me dobittunè.



Page: 148 
Chapter: XVI  
Ieta e profetiit' e Sofonisse profete.


Paragraph: 1     
Sofonia me ξξanè ksciλij Tinèɛot, kjè i birij Cussit, leu ndè gni vend, chi ξξojnè Sabarata, profetizoj ndè mottè Iozijssè Regit Iudessè, tue caλeɛuem cprisciunitè Ierusalemit, tue ù levduem me Giüchiè, e vraamè n' Chieλscit, kjè ndè mottè Ieremijssè, ndonessè dvich pèrpara tijnaj, e pèrpara se Ierusalemi, kjè ciartunè, e ndè tan' ù vorruè ndè trij dit ndè Decembre, reξ vjettet crijuemit Scecuλit trij mije, e tre chind, e trij ξjetè vjet, e ansctè i nandi ndèr Profetetè vogielè. [Arabic]

Paragraph: 2     
Cap. I. Ditta, e menijssè, ajò dittè, ditta e travajevet, e scterghimevet, ditta e c'kusceλimevet, e mjerijssè, ditta, e territ, e n'gichit, ditta, e borijssè e Kelξitmessè : ξξotè Profeta ketò punè pèr dittetè Giüchit, kur vignè Iesu Chriscti me ɛjarm me giukuem giaλetè, e Page: 149  dvekunitè; Me ɛjarm ɛeeλit tijnaj pèrpihetè giξξè ξeu , me ujè, si ndè mottè Noè; ma ka me arξunè me giukuem Scecuλinè ɛjarm. E pèrserij tue ngusceλuem Kersctenetè jet e ξξotè. Asso ditejè ka meu ξξanè Jerusalem mos druè Sion mos cpriscienè duert' è tua. ɛotünè Hüji üt , me ξξanè Iesu Chriscti, ndè mjedist tand baam Nierij, tue marrè misc Mriet Virginè, i fortè ka me ù scelbuem, kinessè juvè t' Kersctenevè, pèrse mbè Siont, e Ierusalemt, kjè ξanunè Ligja e Chrisctit.



Page: 150 
Chapter: XVII  
Ieta e profetiit' e Aggesse Profete.


Paragraph: 1     
Aggeo me ξξanè i gheɛuem, leu ndatè mot cur Ievrejtè kjenè ndè robij ndè Bagdat, e me kξej, ndè Ierusalemt nde düjtet vjet Dariut, foli Zorobabelit, e Iesussit t'maξit Prift, chi ndjekenè trajtimnè Kiscessè, e mosse lijnè ndjerè mosse mbarojnè, possi ù baa. E Profeta tue paam trajtimnè mbaruem, kjè i pari, chi ndè Kiscè kendoj, Alleluja, chi anscte kankè e gaɛemendit pèr lauditè Tinèɛot. Dvich Aggeu ndè Ierusalemt, e kjè vorruem ndaj vorretè Priftenet 4. dit ndè Kornik. [Arabic]

Page: 151 
Paragraph: 2     
Cap. 2. Keto punè flet ɛotünij uscterijvet, ende pak ansctè, e unè kam me lecundunè Chieλnè, e ξeenè, e Deetinè, e ξξaatitè, e kam me lecundunè giξξè Polemetè, e ka me arξunè i desceruemij giξξè Gindse, e kam me mbusciunè ketan' Sctepij me ngusceλim, ξξotè ɛotünè i uscterijvet. I maξ ansctè ngusceλimij kessaj sctepij se reè; ma i maξ se i se paressè, ξξotè ɛotünij uscterijvet. I prittunij Gindse, me ξξanè Iesu Chriscti Messij. E pèr sctepijtè ree, vescteron Profeta Lijnè Ungiλit, sctepia Plakè, e parè me ξξanè Ligja Plakè. Andaj maj maξ ansctè ngusceλimij Spijrtit ndèpèr hijrtè Scenjtenuor ndè Lijte ree, se ndè Plaket, e vettemeja hie, e se afferesse me hiir.



Page: 152 
Chapter: XVIII  
Ieta e profetiit' e Zacharii profetesse.


Paragraph: 1     
Zacharia me ξξanè pomendunitè Tinèɛot, kjè i birij Barachijssè, ξeut se Chaldessè. Profetizoj ndètè düjtet vjet, ende tettet Muej, Regit Darij ndè Ierusalemt, lefton me Profetijtevet me mos lanè Jevrejtè ndè mpcattet, tue ù caλeɛuem, se isctè volendetja e Tinèɛot meu baam se düjti Kiscia. Dvich Zacharia fort Plak, ndaj Ierusalemt; kjè vorruem ndè gni fuscè, chij ξξojnè Noeman. Mbas se Krijuemit se Scecuλit trij mije, e catterchind, e giasctèξjetè vjet, ndè giasctè dit ndè Settembret.

Paragraph: 2     
Cap. 2. Levdou, e ngusceλou bija e Sionit, se gniè unè vign, e kam me geλijtunè ndè mjedist tüü, ξξà ɛotünè; e kanè meu pesctetunè sciumè Gind ndaj Tènèɛonè assò dittejè, e kanè me kjanè Popuλi em, e unè kam me ndegniunè ndè mjedist tünè, e me gnioftunè ɛotünij uscterijvet me ka derguem ti. Possi me ξξanè Aatij amesciuescim ka derguem gni veteminè bijrrè vet, tjeter ndè vettet, e gnia ndè Natüret, prasctu unè vign, i vettemè.

Paragraph: 3     
Cap. 3. Kam me sieλè scerbetuerre tem prej se Dalit, me ξξanè Jesu Chriscnè possi Nierij; Aatij maj maξ se unè ansctè, e possi Hüj pèrse unè, e Aatij gni jemi. Asctu ende e ξξerret Zacharia Aatij S. Gio: ndè sijat na paa Dalesi se nalti, &c.


Page: 153 
Paragraph: 4     
Cap. 6. Gniè Burri Dales' emenitè tijnaj, e pèr ndènè tan' ka me dalè, e me ù Trajtuem Kisca Tinèɛot, possicur me ξξanè Scentja Fèe, si ξξà Chriscti Pietrit; Ti jeè Pieter, e pèr mbij ketè guur kam me trajtuem Kiscenè tèmè.

Paragraph: 5     
Cap. 9. Ngusceλou mejaft bija e Sionit, gheɛou bija e Ierusalemit: gniè Regi üt ka me arξunè tüü, i derejtè, e scelbues: vettè i vobek, e ngarkuem mbè Magaret, e mbè Sogte Magaressè, ndèper maξtè prugnetitè tijnaj; kesctu Isaia cap. 21. E pascè gni hippunè mbè Magaart, me ξξanè Iesu Chriscnè fort prugnetè, e prugni vettehenè ndjerè mbè Crüjt, asctu ende jet e ξotè ndèpèr maξesctijtè Antichrisctit, ndetè gnimendet cap. E gni tjeterè mbè Devet, ajò ende mirretè vesct, vecè pèr Antichriscnè, chi ka pèr arξunè nde sosmitè scecuλit: ende pèr giξξè atà, chi cundresctojnè Chrisctit, possi Muhameti. S. GioÖ cap. 4. Giξξè Spijrt, chi cpriscen Iesusnè Sinèɛot, nukè ansctè; e ansctè Antichriscti. Asctu ende ndaj gnimendet, Antichriscti erξ, e Antichriscta sciumè janè baam. Achia sa ndèpèr nalzuemit, ò maξesctijtè mbijsi ansctè ɛotünè, e Chriscti, hippinè mbè Devet scembeλtüra, e Maξesctijssè.

Paragraph: 6     
siλetè ansctè miretè tijnaj, e sija ansctè bucuria e tijnaj, vecè grunet'e zgheξunet, e vena chi muguλon Virginatè. Pèrket pèr S. Sacramentit Lterit.

Paragraph: 7     
Cap. 11. E matnè paghetürenè temé trijξjetè Denarè Rgiante. Ketù vertetetè descmignenia, e S. Mat. e Ata pèrmetuenè atijnaj trijξjetè Denarè Rgiantè.

Paragraph: 8     
Cap. 12. E kam me derξunè pèr mbij sctepijtè Davidit, e per mbij ata chi geλijenè ndè Jerusalemt, Spijrtinè hirit, e Uratevet, e kanè me suditune prej meje, siλè goscduene. Mejaft caλeɛohetè ketù, se ansctè Hüj, prej mejè, e se ansctè Nierij basckè, siλenè goscduenè.

Paragraph: 9     
Cap. 13. Vraè Barijnè, e kanè meu pèrderξunè Deletè, ani kam me kξüem dorenè tèmè prej se vogielisc. Ketù vertetetè chisc ξξà S. Mat. 26. 32. Giξξè kini meu scandalizuem pèr mbij mue sonetè. <Page: 154  >



Chapter: XIX  
Ieta e profetiit' e Malachis profete.


Paragraph: 1     
Malachia me ξξanè Engieλè, ò Ziharichtarij Tinèɛot, e pèrte gnimendè sciumè, e mbajtinè pèr vertetè Engieλe Sdrippunè, n'Chieλscit ndè pèr bucurijte tijnaj fort te maξet, e urtij; Se isc prej sineɛot derguem per te caλeɛuem voλendetn' e Tineɛot.

Paragraph: 2     
Malachia ndè Profetijtè tijnaj ma tepere chiarton Priftenitè, tue ndesckuem fajetè tünè. Flet ende per Ziharichtartè Messijssè, chi kjè S. Gio. Pagheɛues ξξirrè prej si Engieλi Tinèɛot, per se asctu kjè ndè jettetè vet. Asctu ende per te arξunitè Iesu Chrisctit, e se kisc pèrtu paam nde Kiscetè Ierusalemit, possi mirefiλi S. Kisce ban ketè descmignienij, asso ditteje, chi birij Tineɛot kjè scpuum ndè Kiscè. Ndevonè ligieron per dittetè maξè Giüchit, e si ka pèr ti prijm Profeta Iλij me predicuem. Duich Malachia, e kjè vorruem ndè Kattundte vet, te Soffijsse, ani chij ξξanè Aromathia nde 23. nde Prijλ. Profetizoj reξ vjetit, se crijuemit se Scecuλit trij mije, e katterchind. [Arabic]


Page: 155 
Paragraph: 3     
Cap. 3. Gniè unè dergoj Engeλinè tem, e ka me baam gatij pèrpara fachiessè simè, e cpeit ka me arξunè ndè Kiscetè vet ɛotenori ɛot. Ketù vertetetè descmignenia, e Ungiλit Scint Marcu 3. ɛanij i ξξirrezit ndè sckretetijt, gatoni uξenè Tiuèɛot e nderecheni giurmetè tijnaj.




Next part



This text is part of the TITUS edition of Bogdani, Cuneus.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 16.6.2010. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.