TITUS
Qaramaniani
Part No. 4
Previous part

Chapter: (4) 
Page of ed.: 26 
Line of ed.: 16  აქა უშანგ-შას ინდოთა ხელმწიფეზედ გალაშქრება და
Line of ed.: 17 
გზასა ზედან ყარამანის შეყრა


Line of ed.: 18       აქათგან უშანგ ხელმწიფემან სამის წლის საზრდო და თადარიკი
Line of ed.: 19    
მოამზადა და ინდოეთისაკენ გაემართა. ლაშქრისა სიდიდითა ნელიად
Line of ed.: 20    
ვიდოდა. მძიმითა სიარულითა მუნ მიაწია, საცა დევთა ყარამან
Line of ed.: 21    
მოეყვანათ, რომელ მთასა მას აწც სახელად ყარამანისა მთასა უწო\დებენ.
Line of ed.: 22    
აქა დაიწყების ამბავი ყარამანისა. მაშინ
Line of ed.: 23    
ყარამანს ვინათგან კაცი ჯერეთ არა ენახა, მთასა და ველში მარტო
Line of ed.: 24    
ვიდოდა. მას დღესა ნადირი ერთი შემოხვდა და დევნა დაუწყო. მის
Line of ed.: 25    
ნადირის დევნასა შინა მთისა მაღლისა წვერზე გავიდა და ოთხსავ
Line of ed.: 26    
მხარესა მიმოიხედა. ნახა, რომე მთისა ერთისა ძირსა ცოტაოდენი
Line of ed.: 27    
ლაშქარი მოდიოდა. რა ცოტას ხანსა უჭვრიტა და მართლად გასინ\ჯა,
Line of ed.: 28    
იხილა, რომე მცირე ლაშქარი არ იყო. ერთის ზღვის ოდენი
Line of ed.: 29    
ლაშქარი მოდიოდა. თვალუწდომი მინდორი სრულად კაცითა სავსე
Line of ed.: 30    
იყო, მათის ფეხისა ხმა ერთსა აღაჯსა ისმოდა. მრავალი დროშანი
Line of ed.: 31    
გაეშალათ და მას დროშებთან ისრეთი ფალავნები იდგნენ, რომელ
Line of ed.: 32    
თვითო და თვითო სიმაღლით დროშებს შეესწორებოდნენ. მათთა
Page of ed.: 27  Line of ed.: 1    
მარტორქათა, სპილოთა და ცხენთა ხვივილსა ქვეყანა
Line of ed.: 2    
შეეძრწუნე/ბინა.

Line of ed.: 3       
რა ყარამან ესრედ გაწყობილობა ლაშქართა ნახა, დიდად მოე\წონა
Line of ed.: 4    
და მცირესა ხანსა მათსა ეგრე მომავალობასა უჭვრიტა. ნახა,
Line of ed.: 5    
რომე თოთხმეტი ბოლუქი ერთსა ვიწროსა გზის სიახლოვეს მოვიდ\ნენ.
Line of ed.: 6    
ოთხმოცი ათასი მარტორქაზედან მსხდომნი ფალავანნი, დროშა
Line of ed.: 7    
გაშლილნი მეწინავედ მოვიდოდიან. ამა დროშათა წინა ერთი ფალა\ვანი
Line of ed.: 8    
მოვიდოდა, ყვითელს მარტორქაზედან იჯდა, რომელი დიდსა
Line of ed.: 9    
მთასა ემსგავსებოდა, სამოცი მწყრთა სიმაღლე ჰქონდა, თაჯი თავსა
Line of ed.: 10    
ეხურა და სამამაცოდ შეკაზმულ იყო. ერთსა მარტორქასა მისი
Line of ed.: 11    
საჭურველი იარაღი ეკიდა და ეგრეთ მათ სხვათა ფალავანთა წინა
Line of ed.: 12    
უძღოდა და მათ უკან ჯარი მოსდევდა და ამა წესით მოვიდოდიან.
Line of ed.: 13    
რა ყარამან ამა ლაშქართა ესრეთ გაწყობა ნახა, თქვა: ახლოს მივალ
Line of ed.: 14    
და ამა ლაშქართა გავსინჯაო. მთიდან ძირს ჩამოვიდა და მის ვიწ\როსა
Line of ed.: 15    
გზის სიახლოეს მოვიდა, შუბს დაებჯინა და ლაშქართა ჭვრე\ტა
Line of ed.: 16    
დაუწყო. ამა ლაშქართაგან ორმოცმან ცხენოსანმან კაცმან ცხე\ნები
Line of ed.: 17    
გაქუსლეს და მის ვიწროს გზის სიახლოვეს მივიდნენ.

Line of ed.: 18       
რა ამა ცხენოსანთა შეხედეს, ნახეს, გზის სიახლოეს ერთი კაცი
Line of ed.: 19    
დგას, ორმოცდახუთი მწყრთა სიმაღლე აქვს, მარტორქაზედან ზის,
Line of ed.: 20    
ერთს მთასა ემსგავსების, შუბზედან დაყუდებია და მრისხანეს თვა\ლითა
Line of ed.: 21    
ლაშქართა უჭვრეტს. ამა ცხენოსანთაგან ერთი წინარე მივიდა
Line of ed.: 22    
და ყარამანს მიუახლოვდა. ეგრე უთხრა: ჰე, კაცო, შენ ვინ ხარ,
Line of ed.: 23    
რომე ესოდენთა ლაშქართა წინა უდგეხარ და გზა შეგიკრავს? ან
Line of ed.: 24    
სირცხვილი არა გაქვს და ან არ გეშინისო?! რა ყარამან ესე სიტყვა
Line of ed.: 25    
მოისმინა, განრისხებულმან შემოხედა. რა ამა კაცმან მისი განრისხე\ბა
Line of ed.: 26    
ნახა, ერთობ შეშინდა. რომე სიკვდილად მიიწურა. და მსწრაფლ
Line of ed.: 27    
უკუმოიქცა. ყარამან საშინელითა ხმითა შემოსძახა: ეგრე ამაყად
Line of ed.: 28    
საუბარი და ეგრე მსწრაფლ გარე შექცევა ვითარი წესია? აწ სად
Line of ed.: 29    
წახვალ ხელთა ჩემთაგან? შენ გენება ჩემი გზიდამ ჩამოყენება, მო\მიცადე
Line of ed.: 30    
და გიჩვენებ, გზიდამ გადაყენება ვითა უნდაო!

Line of ed.: 31       
რა ესე თქვა, თვისსა მარტორქასა ქუსლი შემოჰკრა და მსწრაფლ
Line of ed.: 32    
წამოეწია მას კაცსა. სარტყელსა ხელი მიჰყო, ცხენისაგან აიყვანა და
Line of ed.: 33    
თავსა შემოივლო, მიწასა ზედან ესრეთი დასცა, რომე ძვალი ხორც\თაგან
Line of ed.: 34    
არღა გაერჩეოდა. რა მათ ლაშქართა ყარამანისა ესრეთი სიმ\ხნე
Line of ed.: 35    
ნახეს, ერთობით შემოუტიეს. რა ყარამან მათ ლაშქართაგან მის
Line of ed.: 36    
ზედა სამტეროდ შემოტევა იხილა, მარჯვენა ხელი მარცხენას
Page of ed.: 28  Line of ed.: 1    
გვერდზედან შემოიხვია და მარცხენა მარჯვენასა. ერთი ასეთი შეს\ძახა
Line of ed.: 2    
და ღვთისა სახელი ახსენა, რომე ოთხსავე მხარეს ოთხ-ოთხს
Line of ed.: 3    
აღაჯზედა მისი ხმა გაიგონებოდა. ამა ხმისა მსმენელნი, ამა ლაშ\ქართაგან
Line of ed.: 4    
ზოგნი უსულო იქმნენ და ზოგს ცნობა დაეფანტათ და
Line of ed.: 5    
ზოგთა ესრე ეგონათ, ესე მთები დაგლჯდა და ერთი მეორეს ეცაო.
Line of ed.: 6    
ამა ხმისა შიშითა წინა ლაშქარი უკანა მოიქცა და უკანა წინა. ერთმა
Line of ed.: 7    
მოლაშქრეთაგანმა ყარამანს დაუძახა: ჰე, ფალავანო! ეგე ძალი,
Line of ed.: 8    
რომე შენ გაქვს, თუცა შენ უშანგ ხელმწიფესთან მოხვიდე, პა\ტივსა
Line of ed.: 9    
დიდსა იშოვი, თვარა ყათრან ფალავანი, ბარამ ჯიბილი და
Line of ed.: 10    
გარდანქეშანი, რომელნი ამას ახლავან, თუ ნებითა შენითა არ მოხ\ვალ.
Line of ed.: 11    
იგინი ძალად მიგიყვანენ და თავსა თვისსა გაცნობებენო. რა
Line of ed.: 12    
ყარამან ესე მოისმინა, ესრეთ უპასუხა: ჰე საწყალო, ჩემი მეომარი
Line of ed.: 13    
ვეშაპი უნდა იყოს, თვარემ ყათრან, ბარამ ჯიბილი და გარდანქეშა\ნი
Line of ed.: 14    
რასა ქვიან, ანუ უშანგ ხელმწიფე ვინ არისო?!

Line of ed.: 15       
რა ესე სიტყვა დაასრულა, ომსავე მიჰყო ხელი. რა განრისხე\ბულმან
Line of ed.: 16    
ოთხმოცი ათასსა მარტორქაზედან მსხდომს ფალავანთ შე\მოუტივა,
Line of ed.: 17    
იგინი ერთი მეორესა ეცნენ და მსწრაფლ გაიქცნენ და
Line of ed.: 18    
ყარამან უკან მისდევდა. იგი წინა დროშასთან მომავალი სამოცის
Line of ed.: 19    
მწყრთის სიმაღლის მქონებელი ფალავანი ჯიბილ გაბალის სულთნის
Line of ed.: 20    
შვილიშვილი იყო, სახელად ბარამ ჯიბილ ეწოდა. რა ბარამ ჯიბილ\მან
Line of ed.: 21    
შემოხედა, ნახა, რომ ერთს ყვითელს მარტორქაზედან მჯდომს
Line of ed.: 22    
ვისმე ოთხმოცი ათასი ფალავანი წინა წამოუყრია, ვითა შავარდენსა
Line of ed.: 23    
ტრედისა გუნდი, და ხოცით მოსდევს. მცირესა ხანსა დადგა და
Line of ed.: 24    
მისსა ომსა უჭვრიტა. რომელსაცა კაცსა ყარამან ცხენიდან აიყვანდა
Line of ed.: 25    
და მიწასა დასცემდა, იგი მიწასავე თანა გასწორდებოდა. რომელ\საც
Line of ed.: 26    
კაცსა თავსა ხმალსა სცემდა, კაცსა და ცხენსა შუა გაჰკვეთდა.
Line of ed.: 27    
რომელსაც ერთსა მეორეს შემოსტყორცნიდა, ორივე უსულოდ
Line of ed.: 28    
იქნებოდიან. რა ბარამ ჯიბილმან მისი ესეთი სიმხნე ნახა, დიდად
Line of ed.: 29    
მოეწონა და თქვა: ესე კაცი კარგსა ვისმე ჰგავსო. მასვე წამსა ბარამ\მან
Line of ed.: 30    
თვისი იარაღი მოითხოვა და საომრად შეეკაზმა. ჰკრა მარტორქა\სა
Line of ed.: 31    
ქუსლი და ყარამანს მოუხდა და თავსა ლახტი დაჰკრა. ყარამანს
Line of ed.: 32    
ჯერეთ სხვისგან ლახტი არა სცემოდა და ამისგან ეუცხოვა. მაშინცა
Line of ed.: 33    
ყარამანმან თვისი ლახტი თავსა შემოივლო და ბარამს დაჰკრა. ესე\თი
Line of ed.: 34    
ძლიერი ლახტი ბარამს არავისგან მოხვედრია, მაგრამ უვნებლად
Line of ed.: 35    
გარდაურჩა. ამა ორთა ლომთა ძლიერი ომი უშანგ-შას მოხსენდა,
Line of ed.: 36    
ვითა: ერთი ყვითელს მარტოსრქაზედა მჯდომი ფალავანი ვიწროს
Page of ed.: 29  Line of ed.: 1    
გზის სიახლოეს იდგა. ლაშქართა შემოუტია, ოთხმოცი ათასი ფალა\ვანნი
Line of ed.: 2    
მარტორქაზედან მსხდომნი წინ წამოიყარა და მათგანნი მრა\ვალნი
Line of ed.: 3    
კაცნი მოკლა და აწ ბარამ ჯიბილი და იგი ომობენო. თუმცა
Line of ed.: 4    
ხელმწიფის მოწყალება არ შეეწია, მისი ომი არც ბარამ ჯიბილსა და
Line of ed.: 5    
არც ამა ლაშქართა ძალუცთო.

Line of ed.: 6       
რა ხელმწიფემან ესე მოისმინა, არა მცირესა მწუხარებასა მიე\ცა.
Line of ed.: 7    
გაკვირვებით ბრძანა: ესე ვითა ეგების ერთისა მარტოსა კაცი\საგან
Line of ed.: 8    
ესოდენთა ლაშქართა წინა დგომა და ბარამისაებრ ფალავნისა
Line of ed.: 9    
ომისა გასწორება?! ესოდენი ხანია ბარამის ზურგი არავის უნახავს,
Line of ed.: 10    
შვიდსა იყლიმსა შიგან ომი ვერავინ გაუსწორა, ორმოცი წელიწადია
Line of ed.: 11    
იმისი წინააღმდგომი არავინ გამოჩენილა, ჯამი-ჯანუმა ციხეში
Line of ed.: 12    
რაოდენი სახელოვანნი ფალავნები დახოცა, რომე იმა ჟამითგან
Line of ed.: 13    
ამისი მოპირდაპირე აღარავინ გამოჩენილა. აწ რა მოხდა, რომ ერთი
Line of ed.: 14    
კაცი ესოდენთა ლაშქართა და ბარამს წინა უდგს და ეომების, ანუ
Line of ed.: 15    
ჩემებრ ხელმწიფესაგან მიონ არა ეშინისო? თვისსა ფალავნებსა
Line of ed.: 16    
უბრძანა; მოიჭირვეთ, ჟამია აწ ომისაო! წარმოდგნენ დიდებულნი
Line of ed.: 17    
ყოველნი და სტრატილატნი, ხელმწიფე დალოცეს და მოახსენეს:
Line of ed.: 18    
ჰე, მაღალო ხელმწიფეო! თუ მას კაცსა ერთი ძლიერი ძალა და ფა\ლავნობა
Line of ed.: 19    
არა ჰქონდეს, ამა საქმესა ვერა იკადრებდა, თვარა ერთი
Line of ed.: 20    
კაცი რა უნდა იყოს, რომე ესე ოდენთა ლაშქართა და წარჩინებულ\თა
Line of ed.: 21    
ფალავანთა წინა უდგეს და ებრძოდესო. ამა სიტყვა ზედან
Line of ed.: 22    
ხელმწიფე განრისხდა და ეგრე ბრძანა: აწ წარხდა სახელი თქვენისა
Line of ed.: 23    
ჭაბუკობისა! თუ თქვენ არ ძალგიცსთ ბრძოლა მისი, მე წავალ და
Line of ed.: 24    
ხლმითა ჩემითა გარდაუწყვეტ, ანუ მოვკლავ და ანუ შეპყრობილს
Line of ed.: 25    
მოვიყვანო! ამა სიტყვასა ზედა ვერა რომელმან ფალავანმან სიტყვი\სა
Line of ed.: 26    
მოხსენება იკადრეს.

Line of ed.: 27       
რა მცირე ხანი გამოხდა, ყათრან ფალავანი წამოდგა, რომელი
Line of ed.: 28    
ტახტისა პირველი ფალავანი იყო, ხელმწიფე დალოცა და მოახსენა:
Line of ed.: 29    
ადიდოს ღმერთმან მეფობა შენი! აწ რასაცა ბრძანებთ, შემძლებელი
Line of ed.: 30    
ხართ, მაგრამესე არს ვედრება მონათა შენთა, რათა ჩვენ სამსა\ხურსა
Line of ed.: 31    
თქვენსა ზედან დავიხოცნეთ და მეფობა თქვენი მშვიდობით
Line of ed.: 32    
სუფევდეს. ჩვენ ესე ოდენთა ფალავანთა რა ხელი გვეყრების, თუ
Line of ed.: 33    
ერთისა კაცისა ომი არ ძალგვიცს? აწ მე გავალ და იმა კაცსა ესე
Line of ed.: 34    
ოდენთა ფალავანთა და ლაშქართა დახოცასა შევანანებ. თუ ხელ\მწიფე
Line of ed.: 35    
ინებებს, მეიდნისა პირსა ჩვენსა ომისა ჭვრეტასა
Line of ed.: 36    
მოიყუ/რებსო.

Page of ed.: 30 
Line of ed.: 1       
ყათრან თვისი საომარი იარაღი მოითხოვა. მსწრაფლ მოიღეს და
Line of ed.: 2    
მძიმედ შეიჭურვა და სხვანიცა ფალავანნი დაემზადნეს. ხელმწიფეც
Line of ed.: 3    
საჭვრეტლად წამობრძანდა და მას ალაგს მიიწივნნეს, სადა ყარამანს
Line of ed.: 4    
და ბარამ ჯიბილს ომი ჰქონდათ. რა ახლოს მივიდნენ, ნახეს, რომ
Line of ed.: 5    
ბარამ ჯიბილის დასტანი არეულიყო და მის-მის ალაგს წყობით
Line of ed.: 6    
აღარ იდგნენ. ამა ლაშქართა შიგან ერთი ახალ მოწიფული ჭაბუკი
Line of ed.: 7    
იდგა, რომელიც ბრწყინვალესა ვარსკვლავსა ემსგავსებოდა, ორმოც\დახუთი
Line of ed.: 8    
მწყრთა სიმაღლე ჰქონდა. ლახტი ხელთა ეჭირა, ბარამ და
Line of ed.: 9    
იგი საკვირველსა ბრძოლასა შიგან არიან, რომელ მნახავთათვის სა\ზაროდ
Line of ed.: 10    
კმა იყო. რა ყარამან სხვათა მიმავალთა ფალავანთა მისვლა
Line of ed.: 11    
სცნა, მაშინ ძლიერებასა თვისსა მოუმატა, საზარელითა ხმითა შეს\ძახა,
Line of ed.: 12    
ბარამს სარტყელსა ხელი ჩაუგდო, ცხენისაგან აიყვანა, იგი
Line of ed.: 13    
მოედანი ეგრეთ შემოატარა და საშუალსა ადგილსა, მიწასა ზედან
Line of ed.: 14    
დასცა. ლომი იგი ლომთა ყარამან ცხენისაგან გარდახდა, ბარამს
Line of ed.: 15    
საგდებელი შეხსნა და მისითავე საგდებელითა ხელნი შეუკრნა და
Line of ed.: 16    
მოედანსა შიგან ეგრე დააგდო.

Line of ed.: 17       
რა სერაბ ფალავანმან ბარამისა ესრეთ გახდომა ნახა, ერთსა
Line of ed.: 18    
ზღვის ნადირზედ იჯდა, სერაბ მოუხდა ყარამანს, თავსა მძიმე ლახ\ტი
Line of ed.: 19    
დაჰკრა, მაგრამ რეცა არა სცემოდა, ეგრე არა შეეტყო რა. მაშინ
Line of ed.: 20    
ყარამანმან სერაბს ხელი მიჰყო, ცხენისაგან აიყვანა, თავს შემოივ\ლო
Line of ed.: 21    
და მიწასა ზედან ესეთი დასცა, რომე სერაბის სახე მიწასა
Line of ed.: 22    
დააჩნდა. რა სხვათა ფალავანთა სერაბ ესრეთ დაცემული ნახეს,
Line of ed.: 23    
ერთობით შემოუტიეს, მაგრამ ყარამანს ომი ვერავინ გაუსწორა და
Line of ed.: 24    
სირცხვილდალეულნი გაბრუნდნენ. რა ესე ძალი ყარამანისა ნახეს,
Line of ed.: 25    
დიდსა გაკვირდნენ და გულსა შიში ფრიადი მიეცათ და ამას იტყოდ\ნენ:
Line of ed.: 26    
ნეტარ რომლისა ქვეყნისა ვეშაპი ჩამოვარდა და ანუ ესე რა
Line of ed.: 27    
მოგვევლინაო?! რა უშანგ ხელმწიფემან ესე საკვირველი საქმე
Line of ed.: 28    
იხილა. დიდად განრისხებულმან ყარამანის ბრძოლა თვით მოინდომა
Line of ed.: 29    
და ცხენი გაიგდო. ყათრან მივიდა, რომელი ტახტისა ფალავანთა
Line of ed.: 30    
უხუცესი იყო, ხელმწიფეს ცხენის სადავეს შეუტაცა და მოახსენა:
Line of ed.: 31    
ჰე, ხელმწიფეო! ამა ახლისა ჭაბუკისაგან გაფრთხილება ყველასა
Line of ed.: 32    
გვმართებს! ჩვენნი ფალავანნი, რომელნი ქვეყნად კაცსა არა იდრი\დნენ,
Line of ed.: 33    
ამას ომი ვერ გაუსწორეს. აწე მეცა ფარმანსა ვითხოვ, რომე
Line of ed.: 34    
წავიდე და შევებაო. ესე სიტყვა თქვა და ხელმწიფესა გამოესალმა,
Line of ed.: 35    
შავსა ტაიჭსა შეჯდა და მოედანსა შიგან ჩავიდა საომრად.

Line of ed.: 36       
რა ყარამან დაინახა, სალამი მისცა და მანცა სალამი მოსცა.
Page of ed.: 31  Line of ed.: 1    
ყარამანს ყათრან დიდად მოეწონა. რა ყათრანმან შეხედა ყარამანს,
Line of ed.: 2    
პირსა ხელმწიფობისა სახე შეატყო და გულსა შინა თქვა: ესე ცუდ\სა
Line of ed.: 3    
ვისმე არა ჰგავსო. ყარამანს მას ჟამამდინ ხმა არავისთვის გაეცა,
Line of ed.: 4    
მაგრამ ყათრან რომ მოეწონა, საუბარი დაუწყო. ყათრან უპასუხა:
Line of ed.: 5    
ჰე, ფალავანო! ვინ ხარ, რომ ესდენსა უწესოსა საქმესა იქ? ბოლოს
Line of ed.: 6    
სინანულად შეგექნების! ესდენსა უთვალავსა ლაშქარსა ვითა ებრძვი
Line of ed.: 7    
და ანუ უშანგ ხელმწიფესა ვითარ ესწორები?! ჰე, ფალავანო, შენ
Line of ed.: 8    
არა უწყი, ამა ლაშქართა შიგან ისეთი ფალავნები არიან, რომე ყა\ფის
Line of ed.: 9    
მთის დევებს ადვილად ინადირებენ. აწ შენ, მარტო ერთმან
Line of ed.: 10    
მოლაშქრემან რა უნდა ქმნა? შენსა გონებასა შიგან გასინჯე, თუ
Line of ed.: 11    
ამა ფალავანთა და ლაშქართა ომი ვითარ გასაჭირი უნდა იყოს. აწ
Line of ed.: 12    
შენ წარმოვედ და ხელმწიფესა ჩვენისაგან შეცოდებისა შენდობასა
Line of ed.: 13    
გისურვებ. მეფე ჩვენი შეცოდებისა მიმტევებელი და მოწყალე და
Line of ed.: 14    
ფალავანთა პატივის მცემელი არის. შენ ამაყობა შენი დაუტევე და
Line of ed.: 15    
ხელმწიფესა ჩვენსა დაემორჩილეთ.

Line of ed.: 16       
რა ესე სიტყვა ყარამან მოისმინა, დიდად განრისხდა და გამწ\ყრალმან
Line of ed.: 17    
ესრეთ უპასუხა: ჰე, ფალავანო! მე არცა რა ვის სიტყვით
Line of ed.: 18    
მოვსრულ ვარ და არცა ვის რჩევით გარე შევიქცევი. საწადელი ჩემი
Line of ed.: 19    
ესე არს, რომელ მინდორი ესე კაცთა სისხლითა შევღებო და ამა
Line of ed.: 20    
ლაშქართა ხორცითა ამა მთისა ნადირთა სერი უყოო. რა ყათრანმან
Line of ed.: 21    
ესე გაიგონა, თვითცა გასინჯა, რომე ფალავანი ესე სისხლისა ღვრი\თა
Line of ed.: 22    
არ განძღების. თუ უნდა უშანგ-შას ლაშქართა გარდა ერთი ესო\დენი
Line of ed.: 23    
ლაშქარი სხვაცა იყოს, მათგან ერთი ცოცხალი ვერა გადაურ\ჩება.
Line of ed.: 24    
მაგრამ ომისაგან კიდე ღონე არა არისო.

Line of ed.: 25       
ესე თქვა და ლახტსა ხელი მიჰყო და ყარამანს შეუტივა. ეგრე
Line of ed.: 26    
შესძახა: ჰე, ყარიბო ვინმე აქა მოსულო, გამიფრთხილდი, რომე
Line of ed.: 27    
უჭკოსა თავსა შენსა ამა ლახტითა ჭკუა მოეცემისო. ლახტი თავზე\დან
Line of ed.: 28    
შემოივლო და ყარამანს დაკვრასა უპირობდა. ყარამანცა შეატყო,
Line of ed.: 29    
რომე ესე ფალავანი კარგსა ვისმე გვანდა და თავისი ლახტი უფარა.
Line of ed.: 30    
მაშინ ყათრანმან მოუქნივა ლახტი და ყარამანს თავსა ასეთი დაჰკრა,
Line of ed.: 31    
რომელ ყველამ ტანისა ძვალმან თრთოლა დაუწყო, მაგრამ მას ნაკ\რავსა
Line of ed.: 32    
გარდაურჩა და გულსა შიგან ქება დიდი შეასხა. ყათრანმა მე\ორე
Line of ed.: 33    
ლახტი დაჰკრა და ყარამანს მცირე უწყდა ცხენიდამ გარდავარ\დნასა,
Line of ed.: 34    
მაგრამ კარგისა მხედრობითა შერჩა და არა გარდმოვარდა.
Line of ed.: 35    
მესამეცა ესრეთი ძლიერი ლასტი დაჰკრა, რომელ თუცა მთასა იალ\ბუზისასა
Line of ed.: 36    
მოხვედროდა, იგიცა დაიქცეოდა, მაგრამ ყარამან მეტითა

Page of ed.: 32  Line of ed.: 1    
სიმხნითა და მამაცობითა არა შეიმცნია და ვერცა რა ეგოდენი ავნო.
Line of ed.: 2       
რა უშანგ ხელმწიფემან ამა ლახტისაგან ყარამანის გარდარჩენა
Line of ed.: 3    
განიცადა, ქება დიდი შეასხა. მობრუნდა, თვისთა ფალავანთა და
Line of ed.: 4    
სარდალთა უბრძანა: ყათრანის ომისა გამსწორებელი სხვაცა ყოფი\ლა
Line of ed.: 5    
ვინმეო? მაშინ ფალავანთა წესი ესრეთ იყო, რომე სამის
Line of ed.: 6    
ლახტის დაკვრას ერთმანეთს დააცლიდნენ. რა ყათრანმან სამი ლახ\ტი
Line of ed.: 7    
სცა, აწ რიგი ყარამანს ერგო. მთისა ოდენსა ლახტსა ხელი მიჰყო
Line of ed.: 8    
და საზარელითა ხმითა შესძახა და ყათრანს დასაკრავად მიმართა. რა
Line of ed.: 9    
ესე ნახეს, ყოველმან მისმან მხილველმან ყათრანისაგან იმედი გარ\დაუწყვიტეს.
Line of ed.: 10    
რა გაჯავრებული მოუხდა, ყათრანი ღმერთს ევედრე\ბოდა
Line of ed.: 11    
და თავი უფალსა მიანდო. ლახტი თვისი თავზედან შეიდვა,
Line of ed.: 12    
მაგრამ ყარამანმან ესეთი ლახტი დაჰკრა, რომე ყათრანს ეგონა. ესე
Line of ed.: 13    
ყოველივე მთები თავზედან დამექცაო, მაგრამ მას ნაკრავსა გარდა\ურჩა.
Line of ed.: 14    
სხვაცა ორი ლახტი სცა და მასცა უვნებლად მოურჩა. მათ
Line of ed.: 15    
ორთა ლომთა ერთმან მეორესა ეგოდენი სცეს, რომე ლახტთა
Line of ed.: 16    
გაცვივნული ცეცხლი ეთერსა ესწორებოდა და იგი ორნი ფალავანნი
Line of ed.: 17    
ცეცხლსა შიგან აღარა ჩნდებოდიან. მაშინცა ყარამან მეორედ მო\უხდა
Line of ed.: 18    
და ყათრანს ძლიერი ლახტი დაჰკრა და თვისსა მარტორქასაცა
Line of ed.: 19    
სადავე აღარა ასწივა და ხელმწიფისა დროშა სადა იდგა, მუნამდის
Line of ed.: 20    
მიიწია. რა ლაშქართა ყარამანის მარტორქისა და მისიცა ფშვინვა
Line of ed.: 21    
ესმათ, შიშითა მრავალი ჯაბანი კაცი უსულო იქნა. და არცა იმი\სებრი
Line of ed.: 22    
ფალავანი მათსა სიცოცხლესა შიგან მოენახათ.

Line of ed.: 23       
რა ყათრან ცეცხლისაგან უვნებლად გამოვიდა, ყოველნი მისნი
Line of ed.: 24    
მხილველნი ღმერთსა ადიდებდნენ. ყარამან უკუმობრუნდა და ერთი
Line of ed.: 25    
ლახტი ყათრანს დასაკრავად მიუტანა. მან კარგ მხედრობითა აიცთუ\ნა
Line of ed.: 26    
და რა ყათრანს ჟამი ერგო, მანცა რამდენიმე ლახტი დაჰკრა,
Line of ed.: 27    
მაგრამ მათ ლახტის ბრძოლითა ომი ვერ გარდაიწყვიტეს. დილით
Line of ed.: 28    
საღამომდინ იბრძოლეს. რა საღამოსა ჟამი მოახლოვდა, ყარამან
Line of ed.: 29    
ხელი მიყო ყათრანს და სარტყელსა და ცხენთაგან აღებასა უპირობ\და.
Line of ed.: 30    
მისმან მხილველმან უშანგ ხელმწიფემან ხრმალსა ხელი დაიდ\ვა
Line of ed.: 31    
და ერთობით ლაშქართა შემოუტიეს. რა ყარამან მათი
Line of ed.: 32    
ესე ერთობ შემოტევება იხილა, ყათრან ცხენისაგან აიყვანა და
Line of ed.: 33    
შორს გასტყორცა და თვით ამა ლაშქართა შემოუტივა. პირველ
Line of ed.: 34    
მოსვლასა აბდულ ყასემს შემოხვდა. ესეთი ლახტი დაჰკრა, რომე
Line of ed.: 35    
მიწასა თანა გაასწორა. იგი მუნ დააგდო და იამან ფალავანსა მიუხდა.
Line of ed.: 36    
იგიცა მსწრაფლ მოკლა. ამა ამბავსა შიგან მრავალმან ფალავანმან
Page of ed.: 33  Line of ed.: 1    
ზოგმან წინ მოასწრო და ზოგნი უკან მოექცნენ, მაგრამ ვერა ავნეს
Line of ed.: 2    
მისსა ნაკრავსა გამოჩენილნი ფალავანნი ვერა გაუძლებდნენ და
Line of ed.: 3    
მაშინვე უსულო იქმნებოდიან. რა ყარამან მას ზღვისა ოდენთა ლაშ\ქართა
Line of ed.: 4    
შეერია, მაშინ რისხვა ღვთისა მათ ზედან დასცა. წინა მყოფნი
Line of ed.: 5    
ლაშქარნი უკანა მოექცეოდიან და უკანა მდგომნი წინათ იყვნიან.

Line of ed.: 6       
მას ღამესა განთიადისა ჟამამდე, მაშხალათა სინათლეზედან
Line of ed.: 7    
იბრძოდნენ და მის მეორესა დღესაცა მწუხრისა ჟამამდინ მათ ლაშ\ქართა
Line of ed.: 8    
ხოცისა და სისხლთა ღვრისაგან არა მოიცალა. მრავალთა ფა\ლავანთა
Line of ed.: 9    
და სარდალთა თავი უპატიოდ მიწათა ზედან ეყარა, მაგრამ
Line of ed.: 10    
თვითცა სახელოვანი ჭაბუკი ყარამან რამდენსამე ალაგსა ისრითა
Line of ed.: 11    
დაკოდილი იყო. ჯერეთ ასაკითა ყმაწვილი იყო და ომსა შიგან გა\მოუცლელი.
Line of ed.: 12    
დიდად დაიღალა, მარტორქა ჯარისა ნაპირთა გაიყვანა
Line of ed.: 13    
და შუბსა ზედან დაეყუდა. მაგრამ ვის ძალ ედვა, რომელ მის ლომის
Line of ed.: 14    
სიახლოვეს მისულიყო. რა სიღამის ლაშქარი ქვეყანასა ესტუმრა,
Line of ed.: 15    
მაშინ მარტორქა თვისი მთისაკენ გაიბრუნა და თვისსავე სამყოფსა
Line of ed.: 16    
მთასა წავიდა.

Line of ed.: 17       
რა სიბნელითა ქვეყანა შავსა უფსკრულსა დამსგავსებოდა, მის
Line of ed.: 18    
სიბნელისა გამო წასვლა ყარამანისა მათ ლაშქართაგან ვერავინ
Line of ed.: 19    
იგრძნა. რა მასვე მთასა ზედა მივიდა, რომელი სადგურად თვისად
Line of ed.: 20    
ჰქონდა, მარტორქისაგან გარდახდა და შესუსტებული მოსვენებასა
Line of ed.: 21    
მიეცა. თვისი ჯაჭვი და იარაღი იხილა, რომელ სისხლით გაბასრული
Line of ed.: 22    
იყო. წყლისა პირსა მივიდა, ჯაჭვი და რაცა ეცვა, ტანისაგან გაიხა\და,
Line of ed.: 23    
წყლითა დარეცხა და წყლულიცა თვისი მაგრად შეიხვია.

Line of ed.: 24       
აწ უშანგისავე ამბავი მოიხსენეთ: ხელმწიფე
Line of ed.: 25    
უშანგ თვისითა ლაშქრითა ერთსა ადგილსა დადგა. დასცეს კარავნი
Line of ed.: 26    
მრავალნი ველსა ზედან და უცხოთა ფარჩებითა, სარაფარდებითა
Line of ed.: 27    
მოახვიეს. სახელმწიფო ძვირფასი ტახტი დადგეს. ხელმწიფე მას
Line of ed.: 28    
ზედან დაბრძანდა, ფალავანნი და სარდალნი წესისაებრ დასხდნენ,
Line of ed.: 29    
სუფრა მოიღეს და მეჯლიში გამართეს. მუტრიბნი და მგოსანნი
Line of ed.: 30    
უცხოდ რადმე უბნობდიან. შექნეს სიხარული დიადი და ღვინის
Line of ed.: 31    
სმასა ხელი მიჰყვეს.

Line of ed.: 32       
ხელმწიფე გამხიარულდა და უზომო საქონელი გასცა. მერმე
Line of ed.: 33    
თვისთა ფალავანთა და სარდალთა უბრძანა: ჰე, ფალავანნო! ამა
Line of ed.: 34    
ინდოეთისა გზასა ზედან იმა კაცისაგან ძნელსა ფათერაკსა გარდვე\კიდენით,
Line of ed.: 35    
რომელ, ერთი მარტო კაცი მოვიდა, ესოდენთა ლაშქარ\თა
Page of ed.: 34  Line of ed.: 1    
და ფალავანთა გზა შეუკრა, მრავალნი ფალავანნი და მოლაშქრე\ნი
Line of ed.: 2    
დახოცნა და თვით აგრეთვე უვნებლად წავიდაო. აწ ვინცა ამა
Line of ed.: 3    
ამბავსა გაიგონებს, ახლოს ვინმე ანუ შორსა მყოფი, რასა იტყვიანო?
Line of ed.: 4    
რა უშანგ ხელმწიფემან ესე სიტყვა დაასრულა, ყათრან ზე ადგა და
Line of ed.: 5    
მოახსენა: ჰე ხელმწიფეო, შვიდთა იყლიმთა მპყრობელო სიმაღლე\სა
Line of ed.: 6    
თქვენსა ესრეთ მოხსენდეს: ფალავანი იგი, რომელი ვიწროსა
Line of ed.: 7    
გზასა თავსა იდგა, ამა ლაშქართა გარდა, ერთი ესოდენი ჯარი თუმ\ცა
Line of ed.: 8    
სხვა ყოფილიყო, მაშინცა მას ვერასა ავნებდნენ და ვერცაღა
Line of ed.: 9    
თვით გარდურჩებოდნენ. ხელმწიფეო, მის კაცისაგან გაფრთხილება
Line of ed.: 10    
ყოველთა გვმართებს. აწ მე წყალობას ვითხოვ, დასტური მიბოძოთ,
Line of ed.: 11    
მე მას ფალავანს გაუდგე. თუ ღვთითა შემოვხვდე, შევიპყრა და
Line of ed.: 12    
თქვენსა წინა მოვიყვანო.

Line of ed.: 13       
ხელმწიფემ დაუმადლა და წასვლის ნება დართო. ყათრან წასას\ვლელად
Line of ed.: 14    
მოემზადა, თვისი საჭურველი მოაღებინა, მძიმედ შეიჭურვა.
Line of ed.: 15    
ორმოცნი ათასნი ფალავანნი შესხდეს და თან იახლნენ აიარებთა\გან,
Line of ed.: 16    
ესე იგი გრძნეულთაგანნი, გარდანქეშან აიარი, შირჩება და
Line of ed.: 17    
ასიმ წინ გაუძღვნენ. რომელსაც გზაზე ყარამან წასულიყო, ამათაც
Line of ed.: 18    
მას გზაზე იარეს. მთისა ერთისა ძირსა მივიდნენ. ფალავანნი მუნ
Line of ed.: 19    
ჩამოსხდნენ. გარდანქეშან აიარი და ორნი მისნი ამხანაგნი წავიდნენ
Line of ed.: 20    
და მის მთებისა ოთხივე მხარე მოიარეს და დაუწყეს ყარამანს ძებნა.
Line of ed.: 21    
ამა სიარულსა შინა ნახეს ერთსა ალაგსა ყარამან ლომთა ლომი.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Qaramaniani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 13.1.2017. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.