TITUS
Petre Laradze, Dilariani
Part No. 4
Previous part

Subchapter: [3]  
Line of ed.: 5  აქა აბაშთა სამეფოსა პალატისა და ბაღისათვის მცირედ უბნობა.


Line of ed.: 6       დილარ მძლეველი მალედ მიბრძანდა სამეფოსა მას პა\ლატსა
Line of ed.: 7    და ბაღსა, რომლისა შვენიერებისა და კეთილობისა
Line of ed.: 8    გამოთქმა ძვილ შესაძლო არს, გარნა მცირედ ოდენ რაჲმე
Line of ed.: 9    მოგახსენოთ. ვითარ მზემან, ეგრეთ დაუწუხნის თვალნი მხილ\ველთა
Line of ed.: 10    მის სასახლისა და ბაღისათა: პალატისა მის კედელნი
Line of ed.: 11    ყოველნივე იყვნეს ურიოშოსა ოქროსა და ვერცხლისაგან,
Line of ed.: 12    აგურნი სხვილ მარგარიტის სხმულნი, სხვასა და სხვას სახედ
Line of ed.: 13    გამოქანდაკებულნი ყოვლისა ქვეყნისა და ზღვათა ცხოველთა
Line of ed.: 14    და მფრინველთა სახითა, და სვეტნი მრავალნი, თუ სთქვა,
Line of ed.: 15    სრულისა მარგარიტისანი იყვნეს, უცხოდ რამე ხელოვნებით
Line of ed.: 16    შეესხნეს, რომე არა აჩნდეს შეწყობილება შინაგან, სასახლისა
Line of ed.: 17    მართულნი და კედელნი, ხელოვანთა მხატვართაგან ცხოვლად
Line of ed.: 18    გამოწერილნი, წარმოუდგენდენ მხილველთა დასაბამითგან
Line of ed.: 19    ყოველთა ხელმწიფეთა და მოქმედებათა მათთა და ეგრეთვე
Line of ed.: 20    გმირთა და ყოველთა ფილოსოფოსთა, რაიცა რაჲ ემოქმედნათ,
Line of ed.: 21    და იყო საწადელი ტკბილ-ხმაობა მუსიკთა, ნოტთა, ორღა\ნოთა
Line of ed.: 22    და მუტრიბთა, ღამე და დღე მოუკლებელი, გარნა არა
Line of ed.: 23    სადა ვინ სჩნდა, ჰგავს, თურე კედელთა მათ შინა იყვნეს და\ტანებულ
Line of ed.: 24    ხელოვნებით, და ესრეთ დიდ იყო შვენიერი იგი
Line of ed.: 25    სასახლე, რომელ ეგოდენნი სამეფონი გუნდნი და დიდებულ\ნი
Line of ed.: 26    მათნი, მუნ შესრულნი, ესრეთ არა ეტყობოდა ვითა ათი
Line of ed.: 27    ოდენ კაცი არა ყოფილიყო მას შინა სასახლე იგი ოთხ კერ\ძოვე
Line of ed.: 28    დაჰყურებდა ბაღსა მას და ჰფშვიდა სულნელება მრავალ
Line of ed.: 29    გვართა ყვავილთა და ხეთაგან.



Page of ed.: 27  
Section: (1:Sh)  
Line of ed.: 1  შაირი






Strophe: {1}  
Line of ed.: 2  Verse: a        სახლი, მხილველთა სასურო,   იყო საშვები გულისა,
Line of ed.: 3  Verse: b        მას შინა მყოფთა ყოველთა   მომრთმევი სიხარულისა,
Line of ed.: 4  Verse: c        შემკული ფერად-ფერადად   მარგარიტ მოთვალულისა,
Line of ed.: 5  Verse: d     და   სვეტნი სპეკალთა ლანძვ კამარ,   ოქროვან ლაჟვარდულისა.





Strophe: {2}  
Line of ed.: 6  Verse: a        ოქროს ოფაზთა მხატვრობა,   საკვირვო ხელოვნებანი,
Line of ed.: 7  Verse: b        არსთა ყოველთა ქმნილება   და მათნი განწესებანი,
Line of ed.: 8  Verse: c        მუნ იყვნეს გამოხატულნი   ზღვა, ხმელთა, ცათა გებანი,
Line of ed.: 9  Verse: d     და   მეფეთა, გმირთა და ბრძენთა   თვის-თვისნი მოქმედებანი.





Strophe: {3}  
Line of ed.: 10  Verse: a        ისმოდა მრავლად საამო   ხმა ტკბილი მუსიკობისა,
Line of ed.: 11  Verse: b        კუ̂ლა გულთა მისაზიდავი,   შვენიერ ლექსთა ხმობისა,
Line of ed.: 12  Verse: c        ჟღერა ჩანგთა და ორღანოთ,   სეთარი მუტრიბობისა,
Line of ed.: 13  Verse: d     და   არა სად ვინ სჩნდა, ეს იყო   მეტი მის ხელოვნებისა.





Strophe: {4}  
Line of ed.: 14  Verse: a        მას ტურფასა სამყოფ სრასა   უცხოდ ევლო ბაღი გარსა,
Line of ed.: 15  Verse: b        სამოთხესა ემსგავსოდა,   იგ ედემის ადგილს მდგარსა,
Line of ed.: 16  Verse: c        მრავალთ ყვავილთ სურნელება   სულს უდგმიდა სევდით მკვდარსა,
Line of ed.: 17  Verse: d     და   ფრინველთ ხმობა, ჭიკჭიკ-სტვენა   მოაქცევდა ცნობით მკვდარსა;





Strophe: {5}  
Line of ed.: 18  Verse: a        მუნ იყო ხეხილთ სიმრავლე,   რიგ მწყობრად თანის-თანისა,
Line of ed.: 19  Verse: b        ჰავზნი სავსენი კამკამით   წყლით, ყვავილთ სულნელთ განისა,
Line of ed.: 20  Verse: c        თვალთა საამოდ, მრავალ სახედ   დინება შადრევანისა,
Line of ed.: 21  Verse: d     და   სად აქვნდა სნეულს უცილოდ   სიცოცხლე მრავალ ხანისა.



Section: (2:Q)  
Line of ed.: 22  ყარიბული.


Strophe: {1}  
Line of ed.: 23  Verse: a        წალკოტი იერიქოს მასთან ვერა იქოს ვარდთა სულნე\ლებითა,
Line of ed.: 24  Verse: b        სხვა ყვავილთ მრავლობანი, ხეხილთ ფერადობანი, იყო გან\მრავლებითა.
Line of ed.: 25  Verse: c        სუნი სულნელებისა ფშვის, არა აკლდებისა, ჰაერ ბრწყინვა\ლებითა.
Line of ed.: 26  Verse: d        თვალნი განათლდებოდეს და გულნი განსცხრებოდეს ურვათა \\ მოკლებითა.

Page of ed.: 28  
Strophe: {2}  
Line of ed.: 1  Verse: a        ექმნებოდა უცილოდ, ვინც შევლიდა საჩრდილოდ, ედემს \\ მიამსგავსებდა,
Line of ed.: 3  Verse: b        ოთხ კერძო სიამესა ჰნახვიდა დღით ღამესა, გულსა განიხა\რებდა,
Line of ed.: 4  Verse: c        სხვა-და-სხვა ხილსა ტკბილსა, საკრებს თუ მოკრებილსა, მას \\ შინ მრავალს ჰპოვებდა,
Line of ed.: 6  Verse: d        შადრევანთა ჭვრეტითა, შექცევითა მეტითა, აღივსოდა, იშვებდა.
Verse: _   Strophe: _  



Section: (3:H)  
Line of ed.: 7  ჰამბავი


Line of ed.: 8       იყო უცხო გვარად შერასმეშენებული ბაღი იგი ხეხილითა
Line of ed.: 9    მრავალ გვარითა ესრეთ, რომელ ხილთა სიმრავლეთა კიდე
Line of ed.: 10    ორასნი გვარნი ესრეთნი შვენიერნი, ტკბილნი და სულნელნი
Line of ed.: 11    ხილნი იყვნეს, რომე მჰსგავსნი მათნი არა რომელსამე ქვეყა\ნასა
Line of ed.: 12    იპოვებოდეს, სხვებრ იყვნეს თალარნი კამარედად და
Line of ed.: 13    მრავალ სახედ შემკობილნი და ქვეშე მათსა მდგომნი ანდრი\ატნი
Line of ed.: 14    უცხოსა ხელოვნებითა ქმნილნი -- ზოგნი ფეროზისაგან,
Line of ed.: 15    ზოგნი ამეთვისტონი, ზოგნი ლალისა მიერ, ზოგნი ოქროს
Line of ed.: 16    ლაჟვარდისა და სხვანი ფერადოვანთა მარმარილოთაგან გამო\ჭრილ-გამოქანდაკებულნი,
Line of ed.: 17    ტურფად რადმე ბრწყინვალედ ქმნილ
Line of ed.: 18    განათალნი სახენი ყოველთა მეფეთა, გმირთა, ელლინთა
Line of ed.: 19    ღმერთთანი, ფილოსოფოსთანი და ყოველთა ზღვათა, ხმელთა
Line of ed.: 20    და ჰაერთა საკვირვოთა ცხოველთანი, რომელთაცა პირთაგან
Line of ed.: 21    გამოსდიოდეს შადრევანნი ვარდისა და სულნელთა ყვავილთა
Line of ed.: 22    წყალთაგან, ზოგნი ზე ასხმიდეს ვითარ ათხუთმეტისა მხრისა
Line of ed.: 23    სიმაღლედ, ზოგნი პირის-პირ ერთი-ერთსა ასხმიდეს, ზოგნი
Line of ed.: 24    მოპირისპირენი მაღლად, კამარედად ადენდეს, სხვანი ხომლე\დად,
Line of ed.: 25    მრავალ გვარნი პირამიდნი და სხვანი ყვავილედად სდი\ოდეს
Line of ed.: 26    შადრევანნი შემაქცეველად მხილველთა გულებსა, ხოლო
Line of ed.: 27    ქვე აუზთა შინა უცხო გვარნი მფრინველნი და სხვანი ცხო\ველნი,
Line of ed.: 28    მათვე შადრევანთა მიერ ცხოვლის სახედ მორბედობ\დეს,
Line of ed.: 29    ხმიანობდეს და თვისითა წესითა მოქმედებდეს. კვლა
Page of ed.: 29   Line of ed.: 1    იყო ბაღსა მას შინა სამასი ოდენ გოდოლნი მაღალნი და
Line of ed.: 2    ვრცელნი, რომელნიცა რეცა მთლად შადრევანად საგონებელ
Line of ed.: 3    იყვნეს და იხილვებოდეს სრულიად წყლად. გარნა გარე
Line of ed.: 4    წყალნი ხელოვნად რადმე იყვნეს, და შინაგნით ესრეთ ენთე\ბოდეს
Line of ed.: 5    გოდოლნი იგი, რომე უზომოსა მას ბაღსა ესრეთ ანა\თლებდა
Line of ed.: 6    ღამით, ვითა დღისით მზე ქვეყანასა. და ესე არა სა\ცნაურ
Line of ed.: 7    იყო, თუ ვითარითა ხელოვნებითა იყვნეს ეგრეთ ნა\თელნი.
Line of ed.: 8    აქუნდა დიდსა და კეკელასა მას ბაღსა ზღუდე ბრწყინ\ვალე,
Line of ed.: 9    ვითა ნათელი, რვალისა ოქროს მავთულითა შთასხმით
Line of ed.: 10    გამოწერილნი მრავალ სახედ ყვავილნი, ცხოველნი და ხენი,
Line of ed.: 11    ვითა ხილ მსხმოიარენი; მას ეგე ვითარსა საშვებელსა ადგილ\სა
Line of ed.: 12    დაჰყვეს მხიარულებით ვითარ ორმეოცი დღე, გარნა ყოვ\ლად
Line of ed.: 13    ბრძენსა მას ხელმწიფესა, ვინაჲთგან დამქროლ ექმნა
Line of ed.: 14    მოყმეობისა იგი გრიგალი, ამისთვის წამითი-წამად არღა ეშვე\ბოდა,
Line of ed.: 15    ზედა ზე ჰქროლვიდა და უმეტესად ემატებოდა საგო\ნებელი
Line of ed.: 16    იგი, დაეტყო მჭმუნვარება და შეექმნა თავის წინა\ობა,
Line of ed.: 17    რომელიცა ყოვლად უცხო იყო ხელმწიფისა მისგან, და
Line of ed.: 18    მარადის ემრავლებოდა ჭმუნვა ჭმუნვასა ზედა. ესე ვითარად
Line of ed.: 19    დამამძიმებელი ურვა ყოვლად უშვენიერესისა ხელმწიფისა
Line of ed.: 20    გაღანამცა ჰსცნეს ათორმეტთა მათ სპასალართა და ვაზირთა,
Line of ed.: 21    და იქმნენ ვითარცა მკუდარნი, გარნა ვის ძალ ედვა კადრე\ბაჲ
Line of ed.: 22    კითხვისა, თუ რაჲ უმძიმდა მათ. ზედა ტკბილად მხედსა
Line of ed.: 23    მას ხელმწიფესა. და ამის გამო იყვნენ ყოველნივე ცრემლ\შეუშრობელნი.
Line of ed.: 24    რა დილარ მძლეველმან იხილა თავი თვისი
Line of ed.: 25    ეგე ვითარისა საგონებელისაგან გარე-მოცული, დიდად იუ\როდა
Line of ed.: 26    თვითცა, გარნა რაოდენ ეწინააღმდეგებოდა ვნებასა
Line of ed.: 27    მას, ეგოდენ განუმრავლდებოდეს გამოხატულებანი იგი წინა
Line of ed.: 28    მოხსენებულნი, და შეაჭირვებდეს გულსა მისსა; რა ეგე ვი\თარსა
Line of ed.: 29    საშვებელსა სამყოფსა ვერა განჰსდევნა თვისგან წარ\მოდგენაჲ
Line of ed.: 30    იგი, რეცა ყრმებრივ, გარნა უმეტეს ბრძანებულისა
Line of ed.: 31    მის მცნებისა აღსრულებაცა, რომელი თქმულ არს, ვითარმედ:
Line of ed.: 32    "აღორძნდით და განმრავლდითო", და კვალად წერილ არს:
Page of ed.: 30   Line of ed.: 1    "იყვნესო გმირნი ქვეყანასა ზედა, რომელთაცა მოიყვანიან
Line of ed.: 2    ცოლნი, და ესხნეს ძეებ და ასულებ", -- დიდი იგი დილარ
Line of ed.: 3    მძლეველი, ჭაბუკობისა ქარითა მღელვარე, არავე განიშორებ\და
Line of ed.: 4    ჰსჯულიერად შეუღლვისა ხსოვნასა, და იყო დიდსა ღვა\წლსა
Line of ed.: 5    შინა წინააღმდეგობითა ყრმებრივისა მის კრთომისათა,
Line of ed.: 6    და, რა უმეტეს დამამძიმებელ ექმნა, ერთსა მას კეთილ გან\ზრახვასა
Line of ed.: 7    მისსა სამნი ძლიერად მბრძოლნი -- სოფელი, ბუნება
Line of ed.: 8    და ეშმაკი, კვლა განემზადა წინააღმდგომ წინა განწყობად
Line of ed.: 9    მათდა, რომელმანცა ჰბრძანა კეკელასა მას მარგარიტისა ქა\ლაქსა
Line of ed.: 10    წაბრძანებაჲ და აღმხედრდენ ყოველნივე სიმსწრაფ\ლით,
Line of ed.: 11    მივიდნენ ფრიად შვენიერსა მას ქალაქსა, და დაიწყეს
Line of ed.: 12    კვლა შექცევაჲ.



Section: (4:Sh)  
Line of ed.: 13  შაირი






Strophe: {1}  
Line of ed.: 14  Verse: a        სრასა მას ყოვლად საწადელს,   გულებთა მოსალხინებსა,
Line of ed.: 15  Verse: b        თვალთა განცდადცა სანატრელს,   სიბრძნითა დანადგინებსა,
Line of ed.: 16  Verse: c        შეჰკრიბნეს ყოვლნი შექცევად,   ჰყოფდენ მუნ წარნადგინებსა,
Line of ed.: 17  Verse: d     და   იწყეს შვება და განცხრომა,   მიეცნენ ლხინთა ზვინებსა.





Strophe: {2}  
Line of ed.: 18  Verse: a        განამრავლეს მეჩანგეთა   ხოტბა ტკბილი, ნობა ნოტით,
Line of ed.: 19  Verse: b        მუტრიბთაგან ლექსთა მღერა   ლომთ იპყრობდა ველად ტო\ტით,
Line of ed.: 20  Verse: c        ტკბილის ხმითა ჰხმობდეს: გმირნო,   მოვლეთ ჩვენ კერძ ხლმი\სა კოტით,
Line of ed.: 22  Verse: d     და   ხელი ჰხადეთ ლხინსა შვებით,   ურვა გულით განიოტით.





Strophe: {3}  
Line of ed.: 23  Verse: a        იყო მრავლად ცეკვა, ბასტი,   ქალთა მნათობთ შუშპრობანი,
Line of ed.: 24  Verse: b        შვენებისა მომატებად   აქვნდათ ტურფად შემკობანი.
Line of ed.: 25  Verse: c        რას ტანცობდეს(!) ნაზის ჰრხევით,   თეთრს გულს ჰშვენდათ კუშტობანი,
Line of ed.: 27  Verse: d     და   იზიდვიდეს მხილველთ გულებს,   მათდა აქვნდა შეტრფობანი.





Strophe: {4}  
Line of ed.: 28  Verse: a        სხვით კერძ იყო მოქმედება,   თვალთა რადმე საცთუნებლად,
Line of ed.: 29  Verse: b        ურვათათვის დასავიწყოდ,   გონებითა შორს განმსრებლად,
Page of ed.: 31   Line of ed.: 1  Verse: c        განსადევნად სევდათა და   გულთა შვების შემომკრებლად,
Line of ed.: 2  Verse: d     და   მხილველთათვის საკურნებლად   მუნით ლხინთა აღმომვსებ\ლად.





Strophe: {5}  
Line of ed.: 3  Verse: a        ერთობილნი დილარისა   იყვნეს სულის შემწირველნი,
Line of ed.: 4  Verse: b        გლახ ჰსცდილობდენ ყოვლის ღონით,   რგებად მისდა მომკრე\ბელნი.
Line of ed.: 5  Verse: c        მრავლად იყვნეს მუნ საშვებლად   სახილველნი საკვირველნი,
Line of ed.: 6  Verse: d     და   სხვა ლექსთა და სხვა ქებათა   ხელმწიფისა მიმთხრობელნი.
Verse: _   Strophe: _  



Section: (5:H)  
Line of ed.: 7  ჰამბავი


Line of ed.: 8       დილარ, ეგე ვითარსა მას მოსალხენსა შეკრებილებასა
Line of ed.: 9    ქალთა და ყმათასა, ვერა რასა ეწია ჰაზრსა თვისსა, და კვლა
Line of ed.: 10    მძლე ექმნა საგონებელი იგი, და იქმნა ყოველი დიდება მისი
Line of ed.: 11    კნინღა და უხმარი მის ზედა, მით, რომე ვერა სადა მიიცა
Line of ed.: 12    ეგე ვითარი ღონე, რათა ჰმსგავსი თვისი შვენიერებითა და
Line of ed.: 13    ხელმწიფობითა შესაბამი საცოლო დაესახა რომელსამე ქვეყანა\სა
Line of ed.: 14    შინა. ამისთვის განსადევნელად მის საგონებელისა კვალად
Line of ed.: 15    ჰბრძანა უშორესსა მხეცთა სანადიროსა წარსვლაჲ.


Next part


This text is part of the TITUS edition of Petre Laradze, Dilariani.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 22.8.2016. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.