GNC
Text collection: Joh.Chr. 
Johannes Chrysostomus
Book: Comm.Ev.Mt. 
Commentary on
St. Matthew's Gospel

Being the text as edited by
Vladimer Tsamalashvili and Teimuraz Dedabrishvili
in cooperation with
Merab Babuxadia, Lili Basilaia, Nino Doborjginidze, Darejan Tvaltvadze, Tinatin Karsanidze, Manana Machxaneli, Nino Sharashenidze, Nana Shugladze, Tamar Tsopurashvili, and Tinatin Tskitishvili,
redaction by Mzekala Shanidze,
under the title
C̣m. Ioane Okroṗiri,
Targmanebay Mates Saxarebisay,
targmani c̣m. Eptvime Mtac̣midelisa,
c̣igni I-III,
Tbilisi 1996-1999;
vol. 1
electronically prepared for the GNC project
by Tinatin Jikurashvili, Eter Kasrashvili, Sopio Shamugia,
Tbilisi, 2014;
vol. 2
electronically prepared for the GNC project
by Cici Guledani and Eka Kvirkvelia,
Tbilisi, 2014;
vol. 3
electronically prepared on the basis of the Mt. Athos ms. 10
by "Orion", the laboratory dedicated to the investigation of the Mt. Athos manuscripts,
Tbilisi, 1998;
linear arrangement by Tamar Tushishvili, Natia Gogichaishvili, Marika Abuladze, Maguli Gambashidze, Mariam Simonishvili, Nestan Gudushauri,
Tbilisi, 2013;
TITUS version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 24.12.1998 / 7.12.2000 / 21.12.2002; 8.3.2014; 4.5.2015





Page: I-10 
Chapter: Pref.  
Line: 1  წინასიტყვა


Line: 2       რომელი-იგი იყო პირველითგან ღმრთისა თანა სიტყუაჲ ღმრთი\საჲ,
Line: 3    თანამოსაყდრე მამისა და სულისა წმიდისაჲ, "ყოველივე მის მიერ
Line: 4    იქმნა", ვითარცა იტყჳს იოვანე ღმრთისმეტყუელი, "და თჳნიერ მისა,
Line: 5    არცა ერთი რაჲ იქმნა, რაოდენი რაჲ იქმნა".

Line: 6       და ნეტარი პავლე ღაღადებს, ვითარმედ: "მის მიერ დაებადა ყო\ველი
Line: 7    ცათა შინა და ქუეყანასა ზედა -- ხილულნი და არახილულნი, ანუ
Line: 8    თუ საყდარნი, ანუ თუ უფლებანი, გინათუ მთავრობანი და ჴელმწი\ფებანი,
Line: 9    ყოველი მის მიერ და მისა მიმართ დაებადა, და იგი თავადი
Line: 10    არს ყოველთა წინა და ყოველივე მის მიერ დაემტკიცნა". რამეთუ მრავ\ლითა
Line: 11    მით სახიერებითა თჳსითა ყოველივე არარაჲსაგან სიბრძნით დაჰ\ბადა
Line: 12    და ხილულსა ამას სოფელსა ზედა გარდაართხა სამყაროჲ ცისაჲ,
Line: 13    ვითარცა კამარაჲ, და მას შინა განაწესნა მნათობნი, რაჲთა ბრწყინვიდენ
Line: 14    ქუეყანასა ზედა და შეეწეოდიან კაცთა საქმესა.

Line: 15       ხოლო კაცი შექმნა ხატად თჳსად და მსგავსებად და დაადგინა სა\მოთხესა
Line: 16    მას შინა საშუებელისასა, თჳთმფლობელობითა პატივცემულ\ყო
Line: 17    და მისცა მას მცნებაჲ ნივთად და საქმედ თჳთმფლობელობისა მი\სისა,
Line: 18    ვითარცა წერილი იტყჳს.

Line: 19       ხოლო მან შურითა ეშმაკისაჲთა და ცთომითა დედაკაცისაჲთა და\ივიწყა
Line: 20    მცნებაჲ იგი მიცემული მისდა და იძლია ჭამად ხისა მისგან და
Line: 21    ამისთჳს გამოვარდა სამოთხით და ექსორია იქმნა სოფელსა ამას შინა;
Line: 22    და მიერითგან უფლებდა სიკუდილი და განმრავლდა ცოდვაჲ ნათესავ\თა
Line: 23    შორის კაცთასა და ყოველივე სოფელი დაიპყრა უშჯულოებამან.

Line: 24       ხოლო უკუანაჲსკნელთა ჟამთა ჯერიჩინა მხოლოდშობილმან ძემან
Line: 25    და სიტყუამან ღმრთისამან ცხორებაჲ კაცთაჲ და განზრახვითა მამისაჲთა
Line: 26    გარდამოჴდა ზეცით და ჴორცნი შეისხნა სულისაგან წმიდისა და მარი\ამისაგან
Line: 27    ქალწულისა და კაც იქმნა ყოვლითურთ მსგავს ჩუენდა, თჳნიერ
Line: 28    ცოდვისა, და იჴსნა ნათესავი კაცთაჲ საშჯელისა მისგან პირველისა და
Line: 29    მოგჳყიდნა ჩუენ პატიოსნითა სისხლითა თჳსითა და შეგჳმზა\და
Line: 30    მეორე სამყაროჲ სულიერი, რომელ არს წმიდაჲ ეკლესიაჲ,
Line: 31    ფრიად უმჯობესი და უაღრესი ხილულისა ამის, და განაწესნა მას შინა
Line: 32    მნათობნი ბრწყინვალენი, მოციქულნი, წინაჲსწარმეტყუელნი, მღდელთ\მოძღუარნი.
Page: I-11   Line: 1    მოწამენი და მამანი, რომელთა მიერ განანათლებს ნათე\სავსა
Line: 2    კაცთასა და გონებათა მათთა გულისჴმისყოფად წმიდისა სამებისა
Line: 3    აღიყვანებს წინამძღურობითა თჳსისა მადლისაჲთა. და რომელნიცა შე\უდგენ
Line: 4    მას, შვილ ღმრთისა ჰყოფს მათ და მკჳდრ ნათელსა მას მი\უაჩრდილებელსა.

Line: 5       და ხილული ესე სამყაროჲ ცისაჲ, ვითარცა წერილი იტყჳს, წარი\გრაგნოს,
Line: 6    ვითარცა წიგნი, დღესა მას მეორედ მოსლვისასა, და ვარსკუ\ლავნი
Line: 7    მისნი, ვითარცა ფურცელნი დაცჳვენო, ხოლო სულიერი ესე
Line: 8    ცაჲ, რომელი ქრისტემან განკაცებითა შეგჳმზადა, მაშინ უმეტესად გა\მოაბრწყინვოს
Line: 9    მან თავადმან და მნათობნი იგი მისნი გამოაჩინნეს ფრიად
Line: 10    უბრწყინვალეს მზისა.

Line: 11       ამის სულიერისა სამყაროჲსათჳს იტყოდა დავით წინაჲსწარმეტყუ\ელი
Line: 12    სულითა, ვითარმედ: "ცანი უთხრობენ დიდებასა ღმრთისასა, და
Line: 13    დაბადებულსა ქმნულსა ჴელთა მისთასა -- სამყაროჲ", რამეთუ ჭეშმა\რიტად
Line: 14    იქმნა ესე, ვინაჲთგან შემდგომად აღდგომისა უბრძანა უფალმან
Line: 15    ჩუენმან იესუ ქრისტე წმიდათა მოციქულთა, ვითარმედ: "წარვედით და
Line: 16    მოიმოწაფენით ყოველნი წარმართნი და ნათელსცემდით მათ სახელითა
Line: 17    მამისაჲთა და ძისაჲთა და სულისა წმიდისაჲთა და ასწავებდით დამარ\ხვად
Line: 18    ყოველი, რაოდენი გამცენ თქუენ".

Line: 19       და მერმე, დღესა მას მეერგასესა, მოუვლინა სული წმიდაჲ და
Line: 20    აღავსნა იგინი მადლითა და შემოსა ძალი მაღლით გამო. განვიდეს და
Line: 21    მოიმოწაფნეს ყოველნი წარმართნი და მიუთხრობდეს დიდებასა
Line: 22    ღმრთისასა და საქმეთა მათ მიუთხრობელისა განგებულებისა მისისათა,
Line: 23    ხოლო არა სიტყჳთ ოდენ აღასრულეს ქადაგებაჲ, არამედ მადლითა
Line: 24    სულისა წმიდისაჲთა წერითცა დაგჳტევეს საიდუმლოჲ ცხორებისა ჩუ\ენისაჲ.
Line: 25    რამეთუ აღწერეს წმიდაჲ სახარებაჲ ყოვლადქებულთა მათ მა\ხარებელთა,
Line: 26    რომელთაცა უბრძანა სულმან წმიდამან აღწერად, და
Line: 27    გუასწავლნეს დიდებულნი იგი საკჳრველებანი, რომელნი აღასრულნა
Line: 28    უფალმან ჩუენმან იესუ ქრისტემან, სოფელსა შინა რაჲ იქცეოდა კაცთა
Line: 29    თანა და ყოველივე, რაჲ-იგი ცხოვრებისათჳს ჩუენისა თავსიდვა:
Line: 30    ჯუარცუმაჲ და დაფლვაჲ და აღდგომაჲ და ზეცად ამაღლებაჲ დიდებით
Line: 31    და დაჯდომაჲ მარჯუენით მამისა და დიდებული იგი მეორედ მოსლვაჲ
Line: 32    მისი. და ამას წმიდასა წიგნსა უწოდეს სახარებაჲ, რამეთუ ყოვლისავე
Line: 33    კეთილისა ხარებაჲ წერილ არს მას შინა, ვითარცა წმიდაჲ იოვანე ოქ\როპირი
Line: 34    იტყჳს. მერმე კუალად ნეტარმან პავლე და სხუათა მოციქულ\თა
Page: I-12   Line: 1    ეპისტოლებითა განამტკიცნეს მორწმუნენი და ყოველი სწავლაჲ
Line: 2    ღმრთისმსახურებისაჲ მოგუცეს.

Line: 3       ხოლო ვინაჲთგან აღწერილსა მას შინა მახარებელთა და მოციქულ\თასა
Line: 4    მრავალი იყო ძნიად საცნაურ და ვიეთნიმე უსწავლელნი და დაუმ\ტკიცებელნი
Line: 5    გარდააქცევდეს მსგავსად მათისა წარწყმედისა, ვითარცა
Line: 6    მოციქული პეტრე იტყჳს კათოლიკეთა შინა, ამისთჳს შემდგომად მო\ციქულთა
Line: 7    გამოაჩინნა უფალმან სხუანი მნათობნი სამყაროსა მას ეკლე\სიისასა:
Line: 8    წმიდანი მღდელთმოძღუარნი, მართლმადიდებელნი და მართლ\გამომეტყუელნი
Line: 9    სიტყუასა მას ჭეშმარიტებისასა, რომელთა მსგავსად
Line: 10    მოცემულისა მის მათდა მადლისა განგჳმარტეს ყოველივე ძნიად გუ\ლისჴმისსაყოფელი
Line: 11    წერილთაჲ და გარდამაქცეველნი იგი ჭეშმარიტები\სანი
Line: 12    -- მწვალებელნი შეაჩუენნეს და სირცხჳლეულნი განიოტნეს ეკლე\სიისაგან
Line: 13    და განანათლეს ერი მორწმუნეთაჲ. ხოლო უფროჲს ყოველ\თასა
Line: 14    მიეცა მადლი იგი სწავლისაჲ და გამოთარგმანებაჲ წერილთაჲ წმი\დასა
Line: 15    და ღმერთშემოსილსა იოვანე ოქროპირსა, რომელი-იგი იყო მთა\ვარეპისკოპოსი
Line: 16    კონსტანტონეპოლისა; რამეთუ პირველ მისაცა იყვნეს
Line: 17    მნათობნი დიდნი: წმიდაჲ ათანასე ალექსანდრიელი და წმოდაჲ გრიგოლ
Line: 18    საკჳრველთმოქმედი ნეოკესარიელი და წმიდაჲ ბასილი კესარიელ-კაბა\დუკიელი
Line: 19    და წმიდაჲ გრიგოლ ღმრთისმეტყუელი და წმიდაჲ გრიგოლ
Line: 20    ნოსელი და სხუანი მსგავსნი მათი, გარნა ვინაჲთგან მათთა დღეთა ზე
Line: 21    ფრიად იყო საცთური კერპთმსახურთაჲ და მწვალებელთაჲ (არიოს და
Line: 22    ევნომიოს და საბელიოს და მაკედონიოს და აპოლინარი და სხუანი
Line: 23    მრავალნი) და წმიდანი იგი მამანი მათსა ბრძოლასა და წინააღდგომასა
Line: 24    შექცეულ იყვნეს და მრავლითა ღუაწლითა და შრომითა დაამტკიცეს
Line: 25    მართალი სარწმუნოებაჲ, რამეთუ მეფეთაცა მწვალებელთა მიმართ
Line: 26    იყო წყობაჲ მათი, ამისთჳს არა მოცალე იყვნეს იგინი თარგმანებად
Line: 27    წერილთა, არამედ ყოველი აღწერაჲ მათი მართლისა სარწმუნოები\სათჳს
Line: 28    იყო და წინააღდგომაჲ მწვალებელთაჲ, თჳნიერ ხოლო წმიდამან
Line: 29    ბასილი რავდენიმე თარგმანებაჲცა წერილთაჲ და სწავლანი მრავალნი
Line: 30    აღწერნა. სავსენი სიბრძნითა სულიერითა და განმანათლებელნი მორ\წმუნეთანი.

Line: 31       ხოლო ვინაჲთგან მადლითა ღმრთისაჲთა და მათ ნეტართა მამათა
Line: 32    მოღუაწებითა არმური იგი მწვალებელთაჲ განქარდა და მეფენი მართლ\მადიდებელნი
Line: 33    მეფობდეს და ეკლესიაჲ დაემტკიცა სარწმუნოებასა ზე\და
Line: 34    და ქადაგებასა მოციქულთასა, მაშინ გამოაჩინა ღმერთმან სხუაჲ
Line: 35    მნათობი დიდი ეკლესიისაჲ წმიდაჲ იოვანე ოქროპირი და აღავსო სო\ფელი
Line: 36    სწავლითა საღმრთოჲთა და ყოველნი წერილნი თარგმანებითა
Page: I-13   Line: 1    თჳსითა განგჳმარტნა და ძალი სიტყუათაჲ მათ გუასწავა. ეგრეთვე წმი\დაჲ
Line: 2    სახარებაჲ ჴელყო თარგმანებად მადლითა სულისა წმიდისაჲთა,
Line: 3    რამეთუ ესრეთ წერილ არს, ვითარმედ: დღეთა დიდისა მეფისა თევდო\სისთა,
Line: 4    ოდეს-იგი წმიდაჲ გრიგოლ ღმრთისმეტყუელი იყო კონსტანტი\ნეპოლეს,
Line: 5    ევედრა თევდოსი მეფე, რაჲთა აღწეროს თარგმანებაჲ წმი\დისა
Line: 6    სახარებისაჲ, რამეთუ ხედვიდა მეფჱ წყაროსა მას სიბრძნისა და
Line: 7    გულისჴმისყოფისასა, რომელი აღმოდიოდა პირისაგან მისისა. ერჩდა
Line: 8    უკუე ნეტარი გრიგოლ ვედრებასა მას მეფისასა და ენება ჴელყოფად
Line: 9    თარგმანებასა სახარებისასა. ხოლო დადგა ღამესა ერთსა ლოცვად,
Line: 10    რაჲთა გამოუცხადოს ღმერთმან, უკუეთუ ჰნებავს საქმე იგი, რამეთუ
Line: 11    ღმერთშემოსილნი მამანი თჳნიერ ლოცჳსა არას იქმოდეს. და ვითარცა
Line: 12    ილოცვიდა, ესმა მას ჴმაჲ, რომელი იტყოდა: გრიგოლ, გრიგოლ! თარ\გმანებაჲ
Line: 13    სახარებისაჲ იოვანესდა ბრძანებულ არს ანტიოქელისა, რამე\თუ
Line: 14    მათ დღეთა, ოდეს გრიგოლ ღმრთისმეტყუელი მთავარეპისკოპოს
Line: 15    იყო კონსტანტინეპოლეს, წმიდაჲ იოვანე ოქროპირი მთავარდიაკონი
Line: 16    იყო ანტიოქიას. ხოლო ვითარცა ესე ჴმაჲ ესმა ნეტარსა მას, მიუთხრა
Line: 17    ჩუენებაჲ იგი მეფესა და არღარა ჴელყო თარგმანებად. ხოლო შემდგო\მად
Line: 18    მცირედისა ჟამისა სავედრებელი რაჲმე აქუნდა ერსა მას ანტიოქი\ისასა
Line: 19    მეფისა მიმართ თევდოსისა და დაწერა იგი ნეტარმან იოვანე, და
Line: 20    მოიწია რაჲ წიგნი იგი წინაშე მეფისა, დაუკჳრდა მეფესა აღწერილისა
Line: 21    მის სიბრძნე და უჩუენა წიგნი იგი წმიდასა გრიგოლს. ხოლო მან, ვი\თარცა
Line: 22    წარიკითხა, ცნა სულითა და ჰრქუა მეფესა: რომელსა ესე წიგნი
Line: 23    დაუწერია, მეფეო, იგი არს, რომელი მაუწყა ღმერთმან, ვითარმედ
Line: 24    ბრძანებულ არს მისდა თარგმანებაჲ სახარებისაჲ. და ესე წინაჲსწარ\მეტყუელებაჲ
Line: 25    მისი აღესრულა, რამეთუ ჭეშმარიტად აღწერა თარგმა\ნებაჲ
Line: 26    წმიდისა სახარებისაჲ ღმერთშემოსილმან წმიდამან იოვანე ოქ\როპირმან,
Line: 27    მათეს თავისაჲ და იოვანეს თავისაჲ და ამათ შინა შემოკრიბ\ნა
Line: 28    უმეტესი მარკოზისცა და ლუკაჲს მიერ აღწერილი და დასხნა ეკ\ლესიასა
Line: 29    შინა საუნჯენი დიდძალნი, სავსენი მადლითა და სიმდიდრითა
Line: 30    სულიერითა და წყარონი წყლისა ცხოველისანი, რომელთაგან ირწყვიან
Line: 31    დღით დღე სულნი მორწმუნეთანო და გამოიღებენ ნაყოფსა სათნოები\სასა.

Line: 32       ხოლო ენასა ამას ჩუენსა ქართულსა არავინ სადა პოვნილ იყო აქა\მომდე,
Line: 33    რაჲთამცა გამოეხუნეს წმიდანი ესე წიგნნი, თარგმანებანი წმი\დისა
Line: 34    სახარებისანი, არამედ საბერძნეთისა ეკლესიანი და ჰრომისანი
Line: 35    სავსე იყვნეს ამათგან, ხოლო ჩუენისა მის ქუეყანისანი -- ნაკლულევან
Page: I-14   Line: 1    და არა ესე ოდეს წიგნნი აკლდეს ენასა ჩუენსა, არამედ სხუანიცა მრა\ვალნი.

Line: 2       ამისთჳს მე გლახაკი ესე და ნარჩევი ყოველთა მონაზონთა იოვანე,
Line: 3    მწუხარე ვიყავ ამის საქმისათჳს, რომელ ქუეყანაჲ ქართლისაჲ ესრეთ
Line: 4    ნაკლულევან იყო წიგნთაგან და დიდი ხარკებაჲ და მოღვაწებაჲ ვაჩუ\ენე
Line: 5    და შვილი ჩემი ეფთჳმი განვსწავლე სწავლითა ბერძულითა სრუ\ლად
Line: 6    და გამოთარგმანებაჲ წარვჰმართე წიგნთა ბერძულისაგან ქართუ\ლად
Line: 7    და აღიწერნეს ჩუენ მიერ სახელითა მამისაჲთა და ძისაჲთა და
Line: 8    სულისა წმიდისაჲთა, ძლიერებითა ცხოველსმყოფელისა პატიოსნისა ჯუ\არასაჲთა,
Line: 9    მეოხებითა წმიდისა ღმრთისმშობელისაჲთა და ყოველთა
Line: 10    წმიდათა, წიგნნი, რაოდენიცა უძლეთ წერად:

Line: 11       ა) პირველად თარგმანებაჲ იოვანეს თავისა წმიდისა სახარებისაჲ.
Line: 12       ბ) მერმე სწავლანი წმიდისა მამისა ჩუენისა ბასილისნი. თავი ლ.
Line: 13       გ) წიგნი იოანესი, რომელ არს კლემაქსი. თავი ლ.
Line: 14       დ) წიგნი წმიდისა მაკარისი სრულად.
Line: 15       ე) მაქსიმეს სწავლანი რიცხჳთნი.
Line: 16       ვ) წიგნი წმიდისა ისაკისი, რომელსა შინა არიან სხუათაცა მამათა,
Line: 17    გამორჩეულნი კეთილნი.
Line: 18       ზ) წიგნი წმიდისა დოროთესი.
Line: 19       ჱ) წამებაჲ და სასწაულნი წმიდისა მოწამისა დიმიტრისი.
Line: 20       თ) ცხორებაჲ და წამებაჲ წმიდისა სტეფანე ახლისა.
Line: 21       ი) ცხორებაჲ და წამებაჲ წმიდისა კლემენტიოს ჰრომაელთა პაპისაჲ.
Line: 22       ია) წამებაჲ წმიდისა კლიმი ანკჳრელისაჲ.
Line: 23       იბ) ცხორებაჲ წმიდისა ბასილი კესარიელისაჲ.
Line: 24       იგ) ცხორებაჲ წმიდისა გრიგოლ ღმრთისმეტყუელისაჲ და თქუმულ\ნი
Line: 25    მისნი.
Line: 26       იდ) ცხორებაჲ წმიდისა ბაგრატისი,
Line: 27       იე) წამებაჲ წმიდათა მინა ერმოგინეთი.
Line: 28       ივ) გრიგოლ ნოსელისა თქუმულნი შესხმაჲ ძმისა მისისა ბასილისი
Line: 29    და ქალწულებისათჳს და წმიდისა მამაო ჩუენოჲსა თარგმანი. თავი.
Line: 30    დაწერილა მარხვათათჳს და დიდისა მისა წინაჲსწარმეტყუელისა ცხო\რებისა
Line: 31    თარგმანი სახედ დაყუდებულისა.
Line: 32       [იზ] და ძმასა ვისმე ეთხოა იოვანე მახარებლისა ხილვაჲ და ხილ\ვისა
Line: 33    თარგმანი ანდრია კესარიელისაჲ.
Line: 34       [იჱ] თქუმული იოვანე დამასკელისაჲ ორისა ბუნებისათჳს ქრისტე\სისა,
Line: 35    სხუაჲ წმიდისა ღმრთისმშობლის შობისათჳს.
Line: 36       [ით] ცხორებაჲ დიდისა ათანასესი.
Page: I-15  
Line: 1       [კ] წამებაჲ წმიდათა სამთა ყრმათა: ალფიოს, ფილადელფოს და
Line: 2    კჳრინესი..
Line: 3       [კა] ცხორებაჲ წმიდისა ონოფრე მძოვრისაჲ.
Line: 4       [კბ] ცხორებაჲ მარიამ მეგჳიპტელისაჲ სრულად.
Line: 5       [კგ] სწავლანი წმიდისა ზოსიმესნი.
Line: 6       [კდ] სწავლანი წმიდისა ეფრემისნი. თავი.
Line: 7       [კე] სარწმუნოებისათჳს.
Line: 8       [კვ] სჳნაქსარი ბერძული, რომელ არიან კრებანი და წელიწადისა
Line: 9    ყოველთა დღეთა განგებაჲ მას შინა.
Line: 10       [კზ] მიმოსლვანი და ქადაგებანი წმიდისა იოვანე მახარებლისანი.
Line: 11       [კჱ] თარგმანი გალატელთა და თესალონიკელთა და ჰრომაელთა
Line: 12    ეპისტოლისაჲ წმიდისა ოქროპიროსაჲ.
Line: 13       კთ) დასდებელნი მარხვათანი სრულად და სხუათა მრავალთა წმი\დათა
Line: 14    გალობანი.
Line: 15       ლ) წამებაჲ წმიდისა და ყოვლადქებულისა მოწამისა პროკოპისი.

Line: 16       ხოლო აწ ჟამსა სიბერისა და უძლურებისა ჩემისასა წარვჰმართე
Line: 17    შვილი ჩემი ეფთჳმე და ვიხარკე, რაჲთა თარგმანებაჲცა მათეს თავისაჲ
Line: 18    წმიდისა სახარებისაჲ დაწეროს ენასა ჩუენსა, რომელი-იგი სიმრავლი\სათჳს
Line: 19    შრომისა აქამომდე არა დაგუეწერა, რამეთუ, ვითარცა ხედავთ,
Line: 20    დიდი წიგნი არს, ძნელი გამოსათარგმანებელად ბერძულითგან. გარნა
Line: 21    შეწევნამან ღმრთისამან და მეოხებამან წმიდისა ღმრთისმშობლისამან,
Line: 22    წმიდათა მოციქულთა და მღდელთმოძღუართამან და ყოველთა წმიდა\თამან
Line: 23    ყო განმარჯვებაჲ და აღესრულა დაუკლებელად წმიდაჲ ესე წიგ\ნი,
Line: 24    რომელი უშუენიერეს არს ყოველთა წიგნთა, რამეთუ საესე არს
Line: 25    ყოვლითა მოძღურებითა საღმრთოჲთა და ყოვლითა სწავლითა სული\ერითა
Line: 26    და არა არს იგი კეთილი საქმე, რომელი ამას შინა არა იპოების,
Line: 27    რამეთუ ჭეშმარიტად სული წმიდაჲ იყო მეტყუელ პირითა წმიდისა მის
Line: 28    და ღმერთშემოსილისა იოვანე ოქროპირისაჲთა.

Line: 29       ხოლო ვინაჲთგან წმიდასა მას მამასა ჩუენსა იოვანე ოქროპირსა
Line: 30    ესრეთ აქუნდა ჩუეულებაჲ, რაჲთამცა წარმოთქუა თარგმანებაჲ სახარე\ბისაჲ
Line: 31    მყოარჟამ და მერმე აღსასრულსა ზედა სწავლასა წარმოიტყოდა,
Line: 32    ამისთჳს ძალი თითოეულისა სწავლისაჲ აქა დაგჳწერია, რაჲთა, რო\მელსაცა
Line: 33    ვინ ეძიებდეს, ადვილად პოოს, რამეთუ ესრეთ არს ბერძულ\თაცა
Line: 34    წიგნთა შინა.

Line: 35       ა. სწავლაჲ კრძალულებით სმენისათჳს საღმრთოთა სიტყუათა.
Line: 36       ბ. გულსმოდგინედ წურთისათჳს წერილთაჲსა.
Line: 37       გ. სიმდაბლისათჳს.
Page: I-16  
Line: 1       დ. ვითარმედ უჴმს ქრისტეანესა საქმეთაცა კეთილთა მოგებაჲ.
Line: 2       ე. ვითარმედ არა ჯერ არს სხუათა სათნოებისა მინდობაჲ, არამედ
Line: 3    თავით თჳსით მოღუაწებაჲ, და მოვახშეთათჳს.
Line: 4       ვ. ვითარმედ კეთილ არს საღმრთოჲ იგი გლოვაჲ და ბოროტ არს
Line: 5    სიცილი, და ფრიად მავნებელ არს ხედვაჲ თეატრონთა და სახიობათაჲ.
Line: 6       ზ. კრძალულებით ზიარებისათჳს წმიდათა საიდუმლოთაჲსა, და მო\წყალებისათჳის,
Line: 7    და სივლტოლისათჳს სახიობათაგან.
Line: 8       ჱ. ცხორებისათჳს მონაზონთაჲსა.
Line: 9       თ. ვეცხლისმოყუარებისათჳს.
Line: 10       [ი] სინანულისათჳს ცოდვათაჲსა და ლოცვისათჳს.
Line: 11       [ია] საუკუნოჲსა მის სასჯელისათჳს.
Line: 12       [იბ] ვითარმედ ქრისტეანემან უკუეთუ არა აჩუენოს მოქალაქობაჲ
Line: 13    სათნოჲ უმეტესად იტანჯოს.
Line: 14       [იგ] რაჲთა არა პირსა მეტყუელთასა ვხედვიდეთ! არამედ სიტყუათა
Line: 15    მათთა გულისჴმავჰყოფდეთ, და სასუფეველისათჳს და სატანჯველთა
Line: 16    მათთჳს მერმეთა.
Line: 17       [იდ] ვითარმედ ჯერ არს მარადის ჴსენებაჲ ცოდვათა ჩუენთაჲ, და
Line: 18    ვედრებაჲ ღმრთისაჲ, რაჲთა შეგჳნდოს, და საუკუნოჲსა მისთჳს სასჯე\ლისა.
Line: 19       [იე] სათნოდ ღმრთისა მოქალაქობისათჳს.
Line: 20       [ივ] რაჲთა მოსწრაფე ვიყვნეთ დამარხვად მცნებათა ქრისტესთა.
Line: 21       [იზ] ფიცისათჳს.
Line: 22       [იჱ] რაჲთა მსწრაფლ დავეგებვოდით და შეუნდობდეთ ურთიერთას
Line: 23    ყოველსა ბრალსა.
Line: 24       [ით] ძჳრუჴსენებლობისათჳს და წესიერად დგომისათჳს ეკლესიასა
Line: 25    შინა.
Line: 26       კ. ვეცხლისმოყუარებისცთჳს.
Line: 27       კა. მოწყალებისათჳს.
Line: 28       კბ. რაჲთა სურვიელ ვიყვნეთ კეთილთა საქმეთა მიმართ და მოუწყი\ნებელად
Line: 29    ვევედრებოდით ღმერთსა პოვნად წყალობისა.
Line: 30       კგ. ვითარმედ უმძიმეს ჯოჯოხეთისა არს გამოვრდომაჲ იგი სასუ\ფევლისაგან,
Line: 31    და ვითარმედ კეთილნი საქმენი უაღრესად ბრწყინვალე
Line: 32    ჰყოფენ კაცსა, ვიდრეღა დიდებაჲ სოფლისაჲ.
Line: 33       კდ. ვითარმედ მოქმედი სათნოებისაჲ მარადის უშიშ არს, ხოლო
Line: 34    ცოდვასა შინა მყოფსა ყოვლისაგანვე ეშინის.
Line: 35       კე. ვითარმედ ჯერ არს მარადის მადლობაჲ ღმრთისაჲ.
Line: 36       კვ. ვითარმედ არა უჴმს მდგომარესა ვიდრე აღსასრულამდე მინ\დობაჲ
Page: I-17  
Line: 1    თავისა თჳსისაჲ, არცა რომელი დაეცეს, უჴმს სასოწარკუეთი\ლებაჲ.
Line: 2       კზ. ვითარმედ ცოდვასა შინა მყოფნი არარად განყოფილ არიან
Line: 3    მკუდართაგან.
Line: 4       კჱ. ვითარმედ კაცი უფლებული ცოდვისაგან არარაჲთ განყოფილ
Line: 5    არს ეშმაკეულისაგან.
Line: 6       კთ. ვითარმედ სიმშჳდით ჯერ არს მხილებაჲ და განმართლებაჲ ცოდ\ვილთაჲ.
Line: 7       ლ. წმიდათა მოციქულთა და წმიდათა მოწამეთათჳს.
Line: 8       ლა. ვითარმედ არა ჯერ არს უზომოდ გლოვაჲ მიცვალებულთათჳს,
Line: 9    არამედ ლოცვაჲ მათთჳს და ჟამისწირვაჲ.
Line: 10       ლბ. ვითარმედ აწცა წესი მოციქულთაჲ უპყრიეს წინამძღუართა ეკ\ლესიისათა,
Line: 11    და სათნოებაჲ უაღრეს არს სასწაულთა.
Line: 12       ლგ. მოთმინებისათჳს განსაცდელთაჲსა და სახე იობისაგან.
Line: 13       ლდ. ვითარმედ ჯეროვნად განგებულ არს ხრწნილებაჲ ესე გუამთა
Line: 14    ჩუენთა, რამეთუ უკუეთუმცა ესე არა ესრეთ იყო, მრავალიმცა უჯე\როებაჲ
Line: 15    იქმნა სოფელსა შინა.
Line: 16       ლე. მოწყალებისათჳს.
Line: 17       ლვ. სიმშჳდისათჳს და რაჲთა მოსწრაფე ვიყვნეთ ძლევად ვნებათა.
Line: 18       ლზ. რაჲთა გუეშინოდის საუკუნოჲსა სასჯელისაგან.
Line: 19       ლჱ. ვითარმედ უღელი სიმართლისაჲ სუბუქ არს და მცირე, ხოლო
Line: 20    ცოდვისაჲ მძიმე და ბოროტ.
Line: 21       ლთ. ვითარმედ ესე არს ჭეშმარიტი დღესასწაულობაჲ: განშორება
Line: 22    ბოროიტთაგან და ქმნაჲ სათნოებისაჲ.
Line: 23       მ. შურისათჳს.
Line: 24       მა. ჴსენებისათჳს ცოდვათა ჩუენთაჲსა და სინანულისათჳს.
Line: 25       მბ. რაჲთა ვიღუაწოთ არა ვნებად, არცა ძჳრის ზრახვად მოყუასთა,
Line: 26    არამედ თავთა თჳსთა განვიკითხვიდეთ.
Line: 27       მგ. შიშისათჳს საუკუნეთა სატანჯველთაჲსა.
Line: 28       მდ. რაჲთა მოსწრაფე ვიყვნეთ ყოველთა სათნოებათა მოგებად და
Line: 29    სივლტოლად შუებისაგან.
Line: 30       მე. ვითარმედ ქველისსაქმე და ჭირვეულთა წყალობაჲ ქრისტესა
Line: 31    მიიწევის.
Line: 32       მვ. ვითარმედ სათნოებაჲ უაღრეს არს ყოველთა, რამეთუ უმეტეს
Line: 33    მისგან განბრწყინდეს წმიდანი.
Line: 34       მზ. გულისჴმისყოფისათჳს წერილთაჲსა და სათნოებათათჳს.
Page: I-18  
Line: 1       მჱ. პატიოსნისა მის თავისათჳს ნათლისმცემელისა, და რაჲთა ვივ\ლტოდით
Line: 2    მემღერთაგან და მახიობელთა.
Line: 3       მთ. რაჲთა სულიერნი საქმენი გუაქუნდენ შინაგანად და ჴორციელ\ნი
Line: 4    გარეწარად.
Line: 5       ნ. წმიდათა საიდუმლოთათჳს და მოწყალებისათჳს.
Line: 6       ნა. თუ ვითარ შეიგინების სული ანუ ვითარ განწმდების, და ვითარ\მედ
Line: 7    დიდისა სასყიდლისა მომატყუებელ გუექმნებიან მაჭირვებელნი
Line: 8    ჩუენნი.
Line: 9       ნბ. მოწყალებისათჳს.
Line: 10       ნგ. ვითარმედ არა ჯერ არს შიში შეცვალებისათჳს საქმეთა ამის
Line: 11    ცხორებისაჲთა, არამედ ესე ხოლო შეკრძალვაჲ, რაჲთა სათნოებაჲ შე\უცვალებელად
Line: 12    გუაქუნდეს.
Line: 13       ნდ. რაჲთა ვიქადოდით ჯუარცუმისათჳს ქრისტესისა და საცოდ ჩუ\ენდა
Line: 14    გუაქუნდეს ჯუარი წმიდაჲ მისი, და სახიერებისათჳს უფლისა.
Line: 15       ნე. ქებაჲ მონაზონთაჲ, რომელნი მარადის გალობასა შინა არიან
Line: 16    და ჴსენებასა საუკუნოჲსა სასჯელისასა.
Line: 17       ნვ. მეორედ მოსლვისათჳს და ვახშისათჳს.
Line: 18       ნზ. მარხვისა და ლოცვისათჳს.
Line: 19       ნჱ. ამპარტავნებისათჳს.
Line: 20       ნთ. ვითარმედ ჯერ არს ფრიადი მოღუაწებაჲ ცხორებისათჳს ძმა\თაჲსა.
Line: 21       ჲ. სიყუარულისათჳს ჭეშმარიტისა.
Line: 22       ჲა. ძჳრისჴსენებისათჳს.
Line: 23       ჲბ. უმანკოებისათჳს და ძჳრუჴსენებლობისათჳს.
Line: 24       ჲგ. ვეცხლისმოყუარებისათჳს.
Line: 25       ჲდ. ვითარმედ ჟერ არს ჩუენდა ყოველთავე სათნოებათა მოგებაჲ.
Line: 26       ჲე. სიმდაბლისათჳს და ამპარტავანებისა.
Line: 27       ჲვ. საღმრთოჲსა მოქალაქობისათჳს.
Line: 28       ჲზ. სინანულისათჳს.
Line: 29       ჲჱ. ცხორებისათჳს მონაზონთაჲსა, ვითარმედ პატიოსან არს და
Line: 30    უმჯობეს სოფლიოჲსა მის წარმავალისა.
Line: 31       ჲთ. მერმისა მისთჳს სასჯელისა და რაჲთა მოვიგოთ ზრუნვაჲ სულ\თა
Line: 32    ჩუენთაჲ.
Line: 33       ო. ცხორებისათჳს მონაზონთაჲსა და მათისა მის მჴედრობისათჳს.
Line: 34       ოა. ზუაობისა და მაჩუენებლობისათჳს.
Line: 35       ობ. სიმდაბლისათჳს და ცხორებისათჳს მონაზონთაჲსა.
Line: 36       ოგ. ბრალობაჲ მათი, რომელნი ამკობენ გუამთა მათთა და სულსა
Page: I-19  
Line: 1    უგულებელსჰყოფენ, და რაჲთა არა განვიცდიდეთ ქმნულკეთილობასა
Line: 2    პირისასა.
Line: 3       ოდ. რაჲთა ვისწრაფოთ აქავე კურნებად წყლულებასა სულთა ჩუენ\თასა.
Line: 4       ოე. მათდა მიმართ, რომელნი იტყჳან, თუ შობასა კაცისასა, ანუ
Line: 5    ვარსკულავთა ქცევასა შეუდგან საქმენი სოფლისანი.
Line: 6       ოვ. დღისა მისთჳს საშინელისა და ვითარმედ მრავალნი მცირედისა
Line: 7    და უნდოჲსა შრომისათჳს დააკლდებიან კეთილთა მათ საუკუნეთა.
Line: 8       ოზ. მოწყალებისათჳს და ძმათმოყუარებისა.
Line: 9       ოჱ. სიყუარულისათჳს და სიმშჳდისა.
Line: 10       ოთ. საშინელისა მისთჳს სასჯელისა.
Line: 11       პ. ვეცხლისმოყუარებისათჳს და ძჳრისჴსენებისა.
Line: 12       პა. ძჳრუჴსენებლობისათჳს.
Line: 13       პბ. ზიარებისათჳს წმიდათა საიდუმლოთაჲსა.
Line: 14       პგ. ანგაჰრებისათჳს.
Line: 15       პდ. ძჳრუჴსენებლობისათჳს.
Line: 16       პე. რაჲთა ვჰბაძვიდეთ სიმშჳდესა და ძჳრუჴსენებლობასა ქრისტეს\სა,
Line: 17    რომელმან ყოველივე დუმილით თავსიდვა.
Line: 18       პვ. რაჲთა არა უგულებელსვჰყოფდეთ მცირედთა ცოდვათა, რამეთუ
Line: 19    მარადის ეშმაკი მცირეთაგან იწყებს ბრძოლად ჩუენდა და ესრეთ დიდ\თა
Line: 20    ცოდვათა შთაგუაგდებს.
Line: 21       პზ. რაჲთა განვეშორნეთ ყოვლისავე ბოროტისაგან და ვიქმოდეთ
Line: 22    კეთილსა.
Line: 23       პჱ. მოწყალებისათჳს.
Line: 24       პთ. მადლობისათჳს ღმრთისა და სიყუარულისათჳს მისისა.
Line: 25       ჟ. სინანულისათჳს და კეთილად მოქალაქობისა და უპოვარებისა.

Line: 26       დიდებაჲ მამასა და ძესა და წმიდასა სულსა, აწ და მარადის და
Line: 27    უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.

Line: 28       "აწ გევედრებით ყოველთა, რომელთა მიიწიოს ესე წიგნი, რომელთაცა აღსწეროთ
Line: 29    და რომელნიცა იკითხვიდეთ და რომელნიცა ისმენდეთ, ჴსენებულმცა ვართ ლოცვათა
Line: 30    შინა თქუენთა გლახაკი ესე იოვანე შვილისა ჩემისა ეფთჳმეს თანა, რაჲთა ლოცვითა
Line: 31    თქუენითა შეგჳწყალნეს ჩუენ უფალმან, რამეთუ ჯერმჩინებელი წყალობისაჲ არს,
Line: 32    რაჲთა თქუენცა სასყიდელი მიიღოთ ღმრთისაგან, ჴსენებისათჳს ჩუენისა. ჰჱ, გევედ\რებით,
Line: 33    ლოცვითა მოგჳჴსენენით".

Line: 34       "ქრისტე აკურთხე და გაუსუენე სულსა მამისა იოვანესსა, და აკურთხე მამაჲ
Line: 35    ჩუენი ევთჳმე, შემდგომად ღმრთისა ამათ სულთა ცხორებისა მომცემელნი ქართველთა
Line: 36    ნათესავსა, და გარდაიჴადე შრომისა მათისათჳს".


Page: I-20  
Line: 1  წმიდისა და ნეტარისა მამისა ჩუენისა იოვანე ოქრო\პირისაჲ
Line: 2  კოსტანტინეპოლელ მთავარებისკოპო\სისაჲ
Line: 3  თარგმანებაჲ წმიდისა სახარებისაჲ
Line: 4  მათეს თავისაჲ

Next part


This text is part of the TITUS edition of Johannes Chrysostomus, Commentary on St. Matthew.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 21.11.2023. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.