TITUS
Theophilact of Ohrid, Commentary on St. Luke's Gospel
Part No. 3
Previous part

Chapter: 3  
Line: 1   თავი მესამე


Part: S  

Line: 2        სახარებაჲ (3,1 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): წელსა მეათხუთმეტესა მთავრობისა ტი\ბერის
Line: 3     
კეისრისასა, მთავრობასა პონტოელისა პილატესსა ჰუ\რიასტანსა
Line: 4     
და მეოთხედ მთავრობასა გალილეას ჰეროდესსა,
Line: 5     
ხოლო ფილიპეს, ძმისა მისისა და მეოთხედისა მთავრობასა
Line: 6     
იტჳრიეას და ტრაქონელსა სოფელსა და ლჳსანისასა
Line: 7     
მეოთხედისა მთავრობასა აბელინის, იყო სიტყუაჲ უფლისაჲ
Line: 8     
იოვანეს მიმართ.

Part: T  
Line: 9        
თარგმანი: სამართლად მოიჴსენებს ჟამსა და მთავართა,
Line: 10     
რაჲთა აჩუენოს, ვითარმედ მოკლებულ იყო ქრისტეს ზე
Line: 11     
მონაცვალეობაჲ ჰურიათა მთავრობისაჲ, რამეთუ მთავრობდა
Line: 12     
პილატე, კაცი სხჳსა ნათესავისაჲ და მეოთხედის მთავრობდეს
Line: 13     
ჰეროდე ასკალონელისა ძენი. რაჲთა სამართლად რწმუ\ნებულ-იქმნეს
Line: 14     
მოსლვაჲ ქრისტესი წინაწარმეტყუელებისაებრ
Line: 15     
იაკობისა.1*

Line: 16        
ხოლო იქმნაო, იტყჳს სიტყუაჲ უფლისაჲ იოვანეს მი\მართ,
Line: 17     
რაჲთა შენ ისწავო, ვითარმედ არა თჳთ წოდებით
Line: 18     
მოვიდა წამებად ქრისტესთჳს, არამედ სულისა მიერითა
Line: 19     
აღძრვითა. რამეთუ სიტყუად, ანუ სული წმიდაჲ გულისჴმა\ყო,
Line: 20     
ანუ ბრძანებაჲ ღმრთისაჲ.

Line: 21        
ხოლო უდაბნოს იქმნა სიტყუაჲ, რამეთუ ვინაჲთგან
Line: 22     
ეგულ\\ებოდა [ Page of ms. K: 97r   ] მრავალთა შვილთა ქმნად უდაბნოჲსათა,
Line: 23     
რომელ არს ეკკლესიაჲ წარმართთაჲ, უფროჲს მისსა, რო\მელსა
Line: 24     
ესუა ქმარი,2* ჰურიათასა, ვიტყჳ, შესაკრებელსა.
Line: 25     
სამართლად მყოფისა იოვანეს მიმართ იქმნების სიტყუაჲ და
Line: 26     
ბრძანებაჲ ღმრთისაჲ. რომელმან განუჩინა ნათლის-ცემაჲ სი\ნანულისაჲ
Line: 27     
ერთათჳს, ესე იგი არს, აღსარებისაჲ. ხოლო ესე
Page: 45   Line: 1     
ნათლის-ღებაჲ თანამოქმედ-ექმნებოდა მათ ნათლის-ცემისა
Line: 2     
მიერ ქრისტესისა მინიჭებადისა მათდა ცოდვათა მოტევე\ბისა
Line: 3     
მიმართ. რამეთუ ნათლისცემასა იოვანესსა არა აქუნდა
Line: 4     
მიტევებაჲ [ Page of ms. A: 44  ] ცოდვათაჲ, არამედ შეეწეოდა მიტევებისა
Line: 5     
მიმართ, ესე იგი არს, განჰმზადებდა კაცთა, რაჲთა შეიწყ\ნარონ
Line: 6     
ნათლის-ცემაჲ ქრისტესი, მქონებელი ცოდვათა მიტევებისაჲ.

Part: S  
Line: 7        
სახარებაჲ (3,4 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): ვითარცა წერილ არს წიგნსა სიტყუათა
Line: 8     
ესაია წინაწარმეტყუელისათა, რომელი იტყჳს: ჴმაჲ ღაღადე\ბისაჲ
Line: 9     
უდაბნოსა ზედა: განჰმზადით გზაჲ უფლისაჲ და
Line: 10     
წრფელ-ყვენით ალაგნი მისნი.

Part: T  
Line: 11        
თარგმანი: და გზა ვიდრემე ქრისტესმიერი მოქალაქობაჲ,
Line: 12     
რომლისასა ბრძანებს განმზადებასა, რამეთუ ეგულებოდა,
Line: 13     
რაჲთა თჳთ ქადაგოს უფალმან. ხოლო ალაგ -- მცნებანი
Line: 14     
სჯულისანი, ვითარცა ეგერა განტკეცილნი. რომელთასა
Line: 15     
წრფელ-ყოფასა განაწესებს, რამეთუ გარდააქცევდეს მცნე\ბათა
Line: 16     
ფარისეველნი. და კუალად შესაძლებელ არს გზად უკუე
Line: 17     
სულისა გულისჴმის-ყოფაჲ, ხოლო ალაგ -- მოგონებათა და
Line: 18     
საქმეთაჲ. ჯერ-არს უკუე ჩუენდა სულისაცა განმზადებაჲ, და
Line: 19     
საქმეთა და მოგონებათა ჩუენთა წრფელ-ყოფაჲ.

Line: 20        
ამისა შემდგომად, ვითარმცა ჰკითხჳდა ვინმე: თუ ვითარ
Line: 21     
წარვჰმართოთ ესე? რამეთუ შრომით საქმარ არს სათნოებაჲ
Line: 22     
და მრავალთა ჴელოვნებათა და სიძნელეთა მქონებელ არა
Line: 23     
წმიდათა ძალთაგანცა და ჩუენ შორის მკჳდრთა ვნებათა\განცა?
Line: 24     
იტყჳს, ვითარმედ: არარაჲ სიძნელე იესუს, არამედ
Line: 25     
ყოველივე ადვილ იყოს. რამეთუ ჴევნებნი აღმოივსნეს, რო\მელ
Line: 26     
არიან ბუნებითნი ძალნი ჩუენნი, კეთილისა მიმართ
Line: 27     
მოუძლურებულნი და დამდაბლებულნი, განსრულებულ
Line: 28     
[ Page of ms. K: 97v   ] იქმნნენ. და ყოველი მთაჲ და ბორცჳ, წინააღმდგომთა,
Page: 46   Line: 1     
ვიტყჳ, ძალთა, ამპარტავნებითა ამაღლებულნი დამდაბლდენ.
Line: 2     
რამეთუ მოუძლურდეს, ვითარცა ჭეშმარიტ არს, წინააღ\მდგომნი
Line: 3     
ძალნი და ბუნებით მყოფად საგონებელნი ჩუენ შო\რის
Line: 4     
გულისთქუმანი და ყოველივე წრფელ იქმნეს და სივაკედ
Line: 5     
შეიცვალნეს გულარძ\\ნილნი. [ Page of ms. A: 45  ] რამეთუ ქრისტემან წი\ნააღმდგომნი
Line: 6     
ძალნი განაქარვნა, რომელთა მთად და ბორ\ცუად
Line: 7     
სახელ-სდებს მათ და ბუნებითნი კეთილისა მიმართ
Line: 8     
მოძრაობანი ჩუენნი განაძლიერნა, რომელთა მახარებელმან
Line: 9     
ჴევნებად სახელ-სდვა, აღმოვსებულად. რამეთუ ამისთჳს
Line: 10     
განჴორციელდა, რაჲთა თჳსსავე ნეტარებასა კუალად აგოს
Line: 11     
ბუნებაჲ ჩუენი. და ყოველმან ჴორციელმან იხილოს
Line: 12     
მაცხოვარებაჲ ღმრთისაჲ არა ჰურიათა ხოლო, ანუ მწირთა,
Line: 13     
არამედ ყოველმან ჴორციელმან, რამეთუ ყოველსა ქუეყანასა
Line: 14     
განითქუა სახარებაჲ.

Part: S  
Line: 15        
სახარებაჲ (3,7 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): ეტყოდა უკუე განმავალთა ერთა ნათლის\ღებად
Line: 16     
მისგან: ნაშობნო იქედნეთანო, და შემდგომთა.

Part: T  
Line: 17        
თარგმანი: ნაშობად იქედნეთად სახელ-სდებს ჰურიათა,
Line: 18     
ვითარცა მაჭირვებელთა მამა-დედათა მათთასა. და რამეთუ
Line: 19     
ამის ცხოველისათჳს იტყჳან, საშოჲსა შემქმელობასა და
Line: 20     
ეგრეთ შობასა. არამედ წინაწარმეტყუელთაცა მოსწყუედდეს
Line: 21     
და მოძღუართაცა. ხოლო ყოფადად რისხვად -- საუკუნესა,
Line: 22     
იტყჳს ტანჯვასა. და ნაყოფი ღირსი სინანულისაჲ არა
Line: 23     
სივლტოლასა შინა ხოლო ბოროტისასა, არამედ მოქმედე\ბასაცა
Line: 24     
იხილვების კეთილისასა. რამეთუ ნამდჳლვე ესე არს
Line: 25     
ნაშობი და ნაყოფი სინანულისაჲ -- მოქმედებაჲ კეთილისაჲ.
Line: 26     
ხოლო ნუ იწყებთ სიტყუად თავთა შორის თჳსთა, ვითარმედ
Line: 27     
"ტომკეთილნი ვართ" და მოსავნი მამათა შჳლებისანი უდებ\-ჰყოფთ
Line: 28     
სათნოებასა. რამეთუ ქვათა ამათგანცა ძალ-უც
Page: 47   Line: 1     
ღმრთისა მამათმთავრისა მიცემად შვილთა, ვითარ-იგი
Line: 2     
კნინღა და პირველცა ქმნა ესე. რამეთუ საშოჲ სარრაჲსი და\ღათუ
Line: 3     
ქვად ფიცხელად გამოჩინებულ იყო, გარნა ეგრეთცა
Line: 4     
შვილისმშობელობად მიმადლებულ იქმნა.

Line: 5        
[ Page of ms. K: 98r   ] მერმეცა ცულ არს საღმრთო სასჯელი, მომკუეთე\ლი
Line: 6     
უღირსთაჲ ცხორებისაგან. აწ, უკუე არათუ შეინანოთო,
Line: 7     
იტყჳს, [ Page of ms. A: 46  ] მოეკუეთნეთ ცხორებისაგან. რამეთუ ძირთა ზე\და
Line: 8     
თქუენ ხეთაჲსა მდებარე არს ცული. და გულისჴმა-იყოფე\ბის
Line: 9     
ძირად, ვიდრემე, ცხორებაჲ ვითარცა ვთქუთ, და კუალ\ად
Line: 10     
გულისჴმა-იყოფების ძირად -- თჳსებაჲ აბრაჰამისი, არათუ
Line: 11     
ღირს-იქმნენ რტო-ყოფად მისა, სიტყჳსაებრ მოციქულისა.1*
Line: 12     
რამეთუ მრჩობლ არს სატანჯველი: რამეთუ არათუ მო-ოდენ\ეკუეთების
Line: 13     
მართალთა თჳსებისაგან ცოდვილი, არამედ
Line: 14     
ცეცხლთაცა მიეცემის.

Part: S  
Line: 15        
სახარებაჲ (3,10 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): და ჰკითხჳდეს მას ერნი იგი მეტყუელნი:
Line: 16     
რაჲ უკუე ვყოთ ჩუენ?

Part: T  
Line: 17        
თარგმანი: სამთა დასთა მისსა მიმართ მოსრულთა ას\წავებს
Line: 18     
იოვანე: ერთა, მეზუერეთა და მჴედრად განწესე\ბულთა,
Line: 19     
და ერთთა ვიდრემე უბრძანებს შეტკბობასა მოწყა\ლებისასა
Line: 20     
და რაჲთა მქონებელმან ორისა სამოსლისამან მის\ცეს
Line: 21     
იგი რომელსა არა აქუნდეს; ხოლო მეზუერეთა -- რაჲთა
Line: 22     
არავის უმეტესსა მიჰჴდიდენ; ხოლო მჴედრად განწესებულთა
Line: 23     
-- რაჲთა არა იტაცებდენ, არამედ კმა იყოფდენ როჭიკთა, ესე
Line: 24     
იგი არს, მიცემულთა მეფისა მიერ ჩუეულებისაებრთა ბოძთა,
Line: 25     
იხილე უკუე, თუ ვითარ ერთა, ვიდრემე ვითარცა უმანკოე\ბისა
Line: 26     
მომგებელთა, ასწავებს ქმნასა რასმე კეთილისასა, ესე
Line: 27     
იგი არს, ქველისსაქმისასა, ხოლო მეზუერეთა და მჴედრად
Line: 28     
განწესებულთა -- განყენებასა ბოროტისაგან. რამეთუ ვერ
Page: 48   Line: 1     
დაიტევდეს, ვერცა შემძლებელ იყვნეს იგინი ქმნასა
Line: 2     
კეთილისა რაჲსა სამე, არამედ კმა-უყოფდა მათ არა ქმნაჲ
Line: 3     
ბოროტისაჲ.

Line: 4        
ხოლო ვიეთნიმე აღყვანებითადცა გულისჴმა-ყოფენ
Line: 5     
ორთა სამოსელთა მქონებლისაგან მიცემასა არა მქონებე\ლისასა.
Line: 6     
რამეთუ ორ სამოსლად იტყჳან სულსა წერილისასა
Line: 7     
და წიგნსა. რომელსა უკუე აქუნდენ, [ Page of ms. A: 47  ] ორნივე [ Page of ms. K: 98v   ]
Line: 8     
უბრძანებს იოვანე მიცემასა სრულად შიშულისასა. ვითარ\-იგი,
Line: 9     
იყვის ვინმე განმგონებელი წერილისაჲ ორსახედ, წიგნი\საებრ
Line: 10     
და სულისაებრ, მისცემდინ უკუე ეგევითარი არამქო\ნებელსა,
Line: 11     
ასწავებდინ ვერ გულისჴმის-მყოფელსა და მისცემ\დინ,
Line: 12     
ჰეღათუ, წიგნსა.

Line: 13        
ხოლო ესოდენ იყო სათნოებაჲ იოვანესი, ვიდრემდის
Line: 14     
ყოველნი იგონებდეს მისთჳს, ნუუკუე იგი არს ქრისტე. ვი\ნაჲცა
Line: 15     
ესევითარისა იჭვსა მათისა გარემიმქცეველი, იტყჳს:
Line: 16     
"ესოდენი არსო შორის ჩემსა და ქრისტესა განყოფილებაჲ,
Line: 17     
ვიდრემდის მე უკუე მელითა ნათელს-ვსცემ, ხოლო იგი სუ\ლითა
Line: 18     
და ცეცხლითა" და სხუაჲცა: "რამეთუ არცა საბლისა
Line: 19     
ჴამლთა მისთაჲსა კმა-ვარ მე განჴსნად." ხოლო რასა ცხად\ყოფენა
Line: 20     
ესენი? ესე ვითარმედ ნათელგცეს ცეცხლითა და
Line: 21     
სულითა, ფრიადცა ცხად არს. რამეთუ მოციქულთა მოუვლი\ნა
Line: 22     
სული და ცეცხლისა ენანი იხილვნეს, განყოფილნი მათ
Line: 23     
ზედა.1* ხოლო ვერ კმა-ყოფაჲ განჴსნად საბელთა ჴამლთა
Line: 24     
მისთასა, ცხადისაებრ უკუე გონებისა, ამას მოასწავებს, ვი\თარმედ
Line: 25     
"არცა უკანაჲსკნელად მონად მისდა ღირს-ვარ დაწე\სებასა;"
Line: 26     
ხოლო უდაფარულესისაებრ ძალისა, ორნი ჴამლნი
Line: 27     
არიან უფლისანი, ერთი იგი ზეცით ქუეყანად გარდამოსლვაჲ
Line: 28     
და მეორე -- ქუეყანით ჯოჯოხეთად შთასლვაჲ. ამათ უკუე
Line: 29     
ორთა მოსლვათა სახეთა ვერვის ძალ-უც განჴსნაჲ, ვერცა
Line: 30     
დაღათუ იოვანესებრიცა იყოს. რამეთუ ვინ შემძლებელ\იქმნეს
Page: 49   Line: 1     
გამოთქუმად, გინა თუ ვითარ განჴორციელდა, ანუთუ
Line: 2     
ვითარ შთაჴდა ჯოჯოხეთს? ხოლო ესე, ვითარმედ რომლისა
Line: 3     
ნიჩაბი ჴელთა მისთა, ამას დაჰნიშნავს, ვითარმედ: "დაღათუ
Line: 4     
ნათელ-გცეს თქუენ, ნუ ჰგონებთ, ვითარმედ ეგერა უბიწო
Line: 5     
ქმნილ ხართ. რამეთუ არა თუ ამისა შემდგომად აჩუენოთ
Line: 6     
ცხორებაჲ უბრალოჲ, დაგწუავს თქუენ ცეცხლითა [ Page of ms. A: 48  ] უშ\რეტითა."
Line: 7     
რამეთუ ბზე არს, რომელსა უნაყოფოჲ აქუნდეს
Line: 8     
გონებაჲ და სისუბუქითა მრავლითა მიმოტაცებული
Line: 9     
სოფლი\\ოთა [ Page of ms. K: 99r   ] საქმეთაგანი. და ფრიად სხუათაცა მრავალ\თა
Line: 10     
ნუგეშინისმცემელი ახარებდა ერსა მას. რამეთუ ნამდჳლვე
Line: 11     
ნუგეშინის-ცემა არს კეთილი მოძღურებაჲ და სახარებასა ეგ\რეთვე
Line: 12     
სამართლად ეწოდოს ნუგეშინის-ცემაჲ.

Part: S  
Line: 13        
სახარებაჲ (3,19 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): ხოლო ჰეროდეს, მეოთხედის მთავარმან,
Line: 14     
რამეთუ ამხილებდა მას იროდიადაჲსთჳს, და შემდგომი.

Part: T  
Line: 15        
თარგმანი: კეთილად შემოიღო აქა მახარებელმან
Line: 16     
ჰეროდესთჳს სიტყუაჲ, კნინღა და ესრეთ მეტყუელმან, ვი\თარმედ
Line: 17     
"ერი ვიდრემე ესევითართა იგონებდა იოვანესთჳს,
Line: 18     
ხოლო ჰეროდე მხილებულმან მის მიერ შესძინა ყოველთა ზე\და
Line: 19     
ესეცა, შეყენებაჲ მისი საპყრობილედ." და ვითარცა უბად\რუკ-მყოფელი
Line: 20     
მისი წარმოიტყჳს ამათ, ვითარმედ დაღათუ
Line: 21     
ესევითარი იჭჳ აქუნდა მისა მიმართ ერთა, ესევითარი
Line: 22     
მძჳნვარებაჲ აჩუენა ჰეროდე.

Part: S  
Line: 23        
სახარებაჲ (3,21 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): და იყო ნათლის-ღებასა ყოვლისა ერ\ისასა,
Line: 24     
იესუცა ნათელ-იღო რაჲ და ილოცვიდა: განეხუნეს
Line: 25     
ცანი.

Part: T  
Line: 26        
თარგმანი: რაჲთა გუეუწყოს ჩუენ, ვითარმედ ნათლის\ღებაჲ
Line: 27     
განახუამს ყოველთათჳს ცათა, რომელნი დაჰჴშნა
Line: 28     
ადამ. ხოლო გარდამოვალს სულიცა იესუს ზედა, რაჲთა
Page: 50   Line: 1     
ამისგანცა ვისწავოთ, ვითარმედ ჩუენცა ნათელს-ვიღებდეთ
Line: 2     
რაჲ გარდამოჴდების სული. რამეთუ არა თუ უფალი მოქენე
Line: 3     
იყო სულისა, არამედ ჩუენთჳს ჰყოფს ყოველსავე და დასაბამ
Line: 4     
ყოველთა იქმნების თჳთ, რომელთა მოხუმაჲ უკანაჲსკნელ
Line: 5     
გუეგულების ჩუენ, ვითარცა იგი პირმშოცა მრავალთა ძმათა
Line: 6     
შორის იქმნების.

Line: 7        
ხოლო სახითა ტრედისაჲთა, რაჲთა ვისწავოთ, ვითარმედ
Line: 8     
მშჳდთაჲ ჯერ-არს ყოფაჲ ჩუენი და წმიდათაჲ. და ვითარმედ
Line: 9     
ვითარ-იგი ნოვეს ზე [ Page of ms. A: 49  ] ტრედმან აუწყა დაცხრომაჲ რის\ხვისა
Line: 10     
ღმრთისაჲ, ეგრეთვე აქა სულმან წმიდამან და მაგონა
Line: 11     
ჩუენ ღმრთისა მოქმედებითა წარღუნასა ცოდვისასა. ხოლო
Line: 12     
ძედ იწოდების მამისა მიერ მოსრულითა ჴმითა წარმოსაჩინე\ბელად,
Line: 13     
ვითარმედ ჩუენცა მოგუმადლებს ნათლის-ღებისა
Line: 14     
მიერ მადლით ძეობასა ღმრთისასა. [ Page of ms. K: 99v   ] ხოლო შენ სათნო\გიყავ,
Line: 15     
ნაცვალად ამისსა, ვითარმედ -- "განვისუენე შენ
Line: 16     
ზედა."

Part: S  
Line: 17        
სახარებაჲ (3,23-28 Link to adisnt Link to cinant Link to giornt): და თავადი იესუ იყო ვითარ წელთა
Line: 18     
ოცდაათთა დამწყებელ, რომელი საგონებელ იყო ძედ იოსე\ბისსა
Line: 19     
ელისსა, მატთანისსა, ლევისსა, მელქისსა, იანნაჲსა,
Line: 20     
იოსებისსა, მატთაჲსსა, ამოსისსა, ნაომისსა, ესლისსა,
Line: 21     
ნაგესსა მაათისსა, მატთაჲსსა, სემჱსსა, იოსებისსა, იუ\დაჲსსა,
Line: 22     
იონანისსა, რისაჲსსა, ზოროვაველისსა, სალა\თილისსა,
Line: 23     
წირისსა, მელქისსა, ადდისსა, კოსამისსა, ელმო\დამისსა,
Line: 24     
ირისსა, იოსისსა, ელიეზერისსა, იორიმისსა, მატთა\ტისსა,
Line: 25     
ლევისსა, სჳმეონისსა, იუდაჲსსა, იოსებისსა, იო\რანისსა,
Line: 26     
ელიაკიმისსა, მელეაჲსსა, მაინანისსა, მატტათაჲსსა,
Line: 27     
ნათანისსა, დავითისსა, იესესსა, ოვიდისსა, ბოოზისსა, სალ\მონისსა,
Line: 28     
ნაასონისსა, ამინადაბისსა, არამისსა, იორამისსა,
Line: 29     
ესრომისსა, ფარეზისსა, იუდაჲსსა, იაკობისსა, ისაკისსა,
Page: 51   Line: 1     
აბრაჰამისსა, ნაქორისსა, სერუქისსა, რაგავისსა ფალეგისსა,
Line: 2     
ებერისსა, სალაჲსსა, კაინნისსა, არფაქსადისსა, სემისსა, ნო\ესსა,
Line: 3     
ლამექისსა, მათუსალაჲსსა, ენუქისსა იარედისსა,
Line: 4     
მალელელისსა, კაინანისსა, ენოსისსა, სეითისსა, ადამისსა და
Line: 5     
ღმრთისა.

Part: T  
Line: 6        
თარგმანი: ოცდაათთა უკუე წელთამან ნათელ-იღო
Line: 7     
უფალმან, ვინაჲთგან იგი არს ჰასაკი სრული და მას შინა კა\ცი
Line: 8     
ანუ გამოცდილ, ა\\ნუ [ Page of ms. A: 50  ] გამოუცდელ იპოვების.

Line: 9        
ხოლო ნათესავით მეტყუელებს მას ლუკა წინაუკუმო
Line: 10     
მატთესსა, რათა აჩუენოს, ვითარმედ აწ შობილნი ესე ჴორ\ცითა
Line: 11     
ღმრთისაგან არს. რამეთუ იხილე ნათესავთ მეტყუელე\ბაჲ,
Line: 12     
ვითარ მიიწევის ღმრთისა მიმართ და თანად, რაჲთა
Line: 13     
ვისწავოთ, ვითარმედ რაჲთა საშუვალნი მამანი ყოველნი
Line: 14     
ღმრთისა მიმართ აღიყვანნეს და ძე ღმრთისა ყვნეს, ამისთჳს
Line: 15     
განჴორციელდა.

Line: 16        
მაქუს უკუე და [ Page of ms. K: 100r   ] სხუაჲცა თქუმად: ურწმუნო იქ\მნებოდა
Line: 17     
შობაჲ უფლისაჲ, ვითარცა თჳნიერ თესლისა ქმნილი.
Line: 18     
ინება უკუე მახარებელმან გამოჩინებაჲ, ვითარმედ სხუა ჟამ\ცა
Line: 19     
თჳნიერ თესლისა ყოფად მოვიდა კაცი, რამეთუ ქუენა\თაგან
Line: 20     
აღიწევის ადამის მიმართ. კნინღა და ესრეთ მეტყჳს ჩუენ:
Line: 21     
"უკუეთუ ურწმუნო ხარ, თუ ვითარ მეორე ადამ იქმნა
Line: 22     
თჳნიერ თესლისა, აღმოვედ ჩემ თანა გონებითა პირველისა
Line: 23     
ადამის მიმართ და ჰპოვო იგი თჳნიერ თესლისა ქმნილად
Line: 24     
ღმრთისა მიერ. და მიერითგან ნუღარა ურწმუნო ხარ."

Line: 25        
ხოლო ეძიებენ ვიეთნიმე, თუ ვითარ მატთე უკუე ძედ ია\კობისად
Line: 26     
იტყჳს იოსებს, ხოლო ლუკა -- ელისდად. რამეთუ შე\საძლებელ
Line: 27     
არსო, იტყჳან: მისვე და ერთისა ორთა მამათა ძე
Line: 28     
ყოფაჲ და ამის თანა იტყჳან, ვითარმედ: იაკობ და ელი ერთ
Line: 29     
დედითნი ძმანი იყვნეს, არამედ არცაღა -- სხჳსა მამისანი.
Line: 30     
ხოლო მოკუდა რაჲ ელი უშვილოდ, მიიყვანა ცოლი მისი ია\კობ,
Page: 52   Line: 1     
რაჲთა შვილ-ისხნეს მისგან. და ესრეთ ითქუმის იოსებ
Line: 2     
იაკობის ძედ ბუნებით და ელისადცა -- სჯულისაებრ. რამე\თუ
Line: 3     
იაკობ ვიდრემე ბუნებით და ჭეშმარიტებით შვა იგი და
Line: 4     
ბუნებითი ძე არს მისი, ხოლო ელისი მხოლოდ სჯულისაებრ
Line: 5     
ოდენ იყო ძე. რამეთუ სჯული ბრძანებდა, ვითარმედ უკუეთუ
Line: 6     
ვინმე აღესრულოს უშვილოდ, ცოლი მისი შეეუღლენო ძმასა
Line: 7     
მისსა და მისგან შობილი იგი საგო\\ნებელ [ Page of ms. A: 5I  ] იყავნ მის
Line: 8     
აღსრულებულისად.1* დაღათუ ცოცხლისაჲ არს ბუნებით. ვი\ნაჲცა
Line: 9     
კეთილად იტყჳან მახარებელნი და არა წინააღმდგომად
Line: 10     
არიან ურთიერთას. რამეთუ მატთე უკუე ბუნებით მამად ააღ\წერა
Line: 11     
იოსებისი, ხოლო ლუკა -- სჯულისაებრი, რაჲთა აჩუენონ
Line: 12     
ორთავე, ვითარმედ ამისთჳს იშვა უფალი, რაჲთა ბუნებაჲცა
Line: 13     
და სჯული განწმიდოს.




Page: 53  
Next part



This text is part of the TITUS edition of Theophilact of Ohrid, Commentary on St. Luke's Gospel.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 18.8.2015. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.