ARMAZI
Text: Sn.
Šāhname
(Georgian
versions)
Volume: 3C
Vol
. 3:
Prose
parts
:
Saamiani
(წიგნი
საამ
ფალავნისა)
On
the
basis
of
the
edition
by
Davit
Ḳobiʒe
,
Šahnames
anu
Mepeta
c̣ignis
kartuli
versiebi
,
ṭ
.
III
/
Šax-name
.
Gruzinskie
versii
,
tom
III
/
Shah-Nameh
.
Georgian
Versions
,
vol
.
III
,
Tbilisi
1974
electronically
prepared
by
Tamaz
Abašiʒe
and
Xatuna
Todua
,
Tbilisi
, 2001;
ARMAZI
version
by
Jost
Gippert
,
Frankfurt
a/M
, 22.12.2001 / 17.3.2007
Chapter: 1
Page of edition: 297
Line of edition: 1
აქა
დაიწყების
ჯიმშიდ
ჴემწიფის
ერანის
მპყრობელისა
ანბავი
Line of edition: 2
იყო
დიდი
ჴელმწიფე
,
ერანის
მპყრობელი
ჯიმშიტ-ჯამ,
რომელსა
შვიდი
Line of edition: 3
იყალიმი
დაემორჩილებინა
და
იმასა
მსახურებდნენ
.
თავსა
შვიდი
უთარე
თაჯი
ეხურა
,
Line of edition: 4
თაჯსა
თითოს
კუთხესა
თითოს
იყალიმისა
სახელი
ეწერა
,
ოთხასნი
ვეზირნი
მარჯვენას
Line of edition: 5
მხარეს
დაუსხდებოდნენ
,
ოთხასნი
მარცხენეს
მხარეს
დაუსხდებოდნენ
,
ოთხასნი
მირზანი
,
Line of edition: 6
ოქროს
საწერელის
მქონებელნი
,
ხანგაწევით
თავს
ადგნენ
,
ოთხასნი
მონაჯიბნი
და
Line of edition: 7
მარსკვლავთ
მრიცხველნი
ისხდიან
,
სამას
სამოცდაექვსი
ჴელმწიფეთა
ძენი
,
ორას
Line of edition: 8
ორმოცდაოთხი
სარდალნი
მურასას
შვიდასი
სვეტიანი
ჰკარავის
მქონენი
იყვნენ
,
მურასას
Line of edition: 9
სკამებზედ
ისხდიან
,
ასი
ათასი
ყულუხჩი
,
ათი
ათასი
მოახლენი
,
რომელიც
შვენებით
Line of edition: 10
მთუარეს
ემზგავსებოდენ
,
ასი
ათასი
დავრიშნი
ახლდნენ
,
ასი
ათასიც
ჯავჲაირის
Line of edition: 11
საყურეების
მქონენი
ყულუხჩნი
ახლდნენ
,
ჴემწიფის
ქარხანაში
სანოვაგეს
ეზიდებიან
.
Line of edition: 12
ყოველს
იმის
ქარხანაში
სამას
სამოცი
ლიტრა
მარილი
იხარჯებოდა
.
Line of edition: 13
ესრეთი
მოსამართლე
და
მოწყალე
ჴელმწიფე
იყო
,
რომ
ხალხთ
პირველნი
Line of edition: 14
ჴემწიფენი
აღარ
ახსოვდათ
.
რადგან
ასეთი
მოსამართლე
და
მოწყალე
ჴემწიფე
იყო
,
Line of edition: 15
ყოველთვის
წყეული
ეშმაკი
შურისძიებას
ცდილობდა
,
მაგრამ
ვერა
გააწყო
რა
.
Line of edition: 16
ჯიმშიტ
ჴემწიფესა
ერთი
ყაფიჩი
ახლდა
,
სახელად
რიზვან
ყაფიჩს
უწოდდენ
,
Line of edition: 17
დღე
და
ღამე
გაუყრელათ
კარზედ
იდგა
.
იმ
ყაფიჩს
ერთი
შვილი
ჰყვანდა
,
სახელათ
Line of edition: 18
ზოაქს
უწოდებდენ
,
ჯადოქრობაში
და
ეშმაკობაში
დახელოვნებული
იყო
.
ეშმაკმა
,
რადგან
Line of edition: 19
სხვა
ღონისძიება
ვეღარ
იპოვა
,
მას
მომართა
.
Page of edition: 298
Line of edition: 1
ერთს
დღეს
კაცის
სახითა
შეიცვალა
,
თავიანთ
წინასწარმეტყველის
ტანისამოსი
Line of edition: 2
ჩაიცო
,
თეთრი
წვერი
სარტყელზედ
ჰსცემდა
,
მოვიდა
და
ზოაქის
სამყოფსა
სახლსა
Line of edition: 3
კარსა
დაურაკუნა
.
ზუაქმა,
რა
კარის
რეკა
გაიგონა
,
გამოეგება
და
შეძახა
:
ვინა
ხარ
,
რა
Line of edition: 4
გინდაო
.
ეშმაკმა
უპასუხა
:
სტუმარი
ვარო
,
უცხოვო
.
რა
ამ
უმგზავსომ
ზოჰაქმა
იმ
Line of edition: 5
მოხუცებულს
შეხედა
,
ერთი
ჯოხი
ხელთა
ეპყრა
და
მეორეს
ხელში
კრიალოსანი
,
Line of edition: 6
ზოჰაქს
დიდათ
მოეწონა
,
და
ესეთისა
ლაპარაკით
ელაპარაკა
,
რომ
ზოჰაქის
გონება
Line of edition: 7
შეიპყრა
და
შინ
შაიპატიჟა
.
Line of edition: 8
შევიდნენ
და
დასხდნენ
.
ზოჰაქმა
უთხრა
:
ეი
,
მოხუცებულო
კაცო
,
მე
შენ
ზედ
Line of edition: 9
უკაცრავათ
ვარ
,
რომ
შენი
საკადრისი
არა
მაქუს
რაო
,
თუ
ჩემს
ცხოვრებას
იკითხამო
,
Line of edition: 10
ყოველ
ღამესო
ჴემწიფიდამ
ერთი
ხონჩა
საჭმელი
მომივა
,
იმითი
ცოცხალვართო
.
ყველანი
,
Line of edition: 11
დიდნი
და
მცირენი
ჴემწიფის
მოწყალებით
სავსენი
არიან
და
ჩვენზედ
ასე
უმოწყალო
Line of edition: 12
არის
.
უშმაკმა
უპასუხა
:
არ
იციო
,
რა
მიზეზი
არისო
?
ზოჰაქმა
უპასუხა
:
რაც
არ
Line of edition: 13
მოგახსენე
,
ამის
მეტი
არა
ვიციო
.
მოხუცებულმა
უთხრა
:
მე
შენთვის
მომილოცავსო
,
შენ
Line of edition: 14
გაჴემწიფდებიო
.
ჯიმშიტ
ჴემწიფესა
ტახტიდგან
გადმოაგდებ
და
იმის
ალაგს
შენ
Line of edition: 15
მიიღებო
.
Line of edition: 16
რა
ზოჰაქმა
ეს
სიტყვები
გაიგონა
,
დიდათ
გაუოცდა
:
ჩემგან
რით
შეიძლებაო
Line of edition: 17
ეგაო
,
ჯიმშიტ
ჴემწიფე
ტახტიდამ
გარდავაგდო
და
იმისს
ალაგს
გავჴემწიფდეო
,
Line of edition: 18
ჩამომავლობით
იმისი
მონა
და
მოსამსახურე
ვარო!
ბერმა
კაცმა
ხელი
გაიბრუნა
ხირღის
Line of edition: 19
ქუეშა
და
ერთი
წიგნი
გამოიღო
,
ზოჰაქს
უთხრა
:
ამ
წიგნს
ჩახედეო
.
ზოჰაქმა
წიგნს
Line of edition: 20
ჩახედა
,
თავისი
თავი
დიდს
ბედნიერობაში
ნახა
და
ჯიმშიტ
ჴემწიფე
დამცრობილი
.
Line of edition: 21
თითონ
ჯიმშიტ
ჴემწიფის
ტახტზე
მჯდომარე
.
Line of edition: 22
რა
სრულებით
გაშინჯა
,
დიდს
მხიარულებასა
მიეცა
.
ზოჰაქმა
ჰკითხა
:
ბერო
კაცო
,
Line of edition: 23
ეს
საქმე
როდის
იქნებისო
და
ან
რას
იზამსო
.
ბერმა
კაცმა
უპასუხა
:
თუ
შენ
ჩემი
Line of edition: 24
ცნებიდამ
არ
გახვალო
,
ამ
ცოტა
ხანს
აღგისრულდებაო
.
ზოჰაქმა
უპასუხა
:
ასეთს
რას
Line of edition: 25
მეტყვიო
,
რომ
არ
დაგიჯერო
.
ბერმა
კაცმა
უთხრა
:
შენა
მამაშენი
მოჰკალ
,
ფარდაგში
Line of edition: 26
გახვიე
,
ერთს
ღამეს
წაიღე
,
ჯიმშიტ
ჴემწიფის
ტახტს
ქუეშ
დამარხე!
Line of edition: 27
ზოჰაქმა
ამ
ბერი
კაცის
სიტყვები
იყაბულა
.
ბერმა
კაცმა
ხირღიდამ
ერთი
Line of edition: 28
ხანჯალი
გამოიღო
,
ზოჰაქს
მოსცა
.
გამოეთხოვა
და
წავიდა
თავის
მამის
სასიკვდილოთ
.
Line of edition: 29
ჴემწიფის
კარზედ
მივიდა
,
დიახ
ბევრს
ეცადა
,
რომ
არამხანის
კარზედ
მისულიყო
,
მაგრამ
Line of edition: 30
ქეშიკებს
ვერ
შაუვიდა
.
ჯადოს
მანქანებით
ქეშიკის
სახეთ
შეიცვალა
,
გაიარა
და
,
სადაც
Line of edition: 31
თავისი
მამა
იყო
,
იქ
მივიდა
,
ნახა
,
რომ
გვერდზედ
წამოწოლილიყო
და
ეძინა
.
თავისი
Line of edition: 32
ხანჯლით
მსწრაფლად
თავი
მოჰკვეთა
და
ერთ
ფარდაგში
გახვია
,
წაიღო
და
ჯიმშიტ
Line of edition: 33
ჴემწიფის
ტახტსა
საჯდომსა
ქუეშა
დამარხა
,
გამობრუნდა
და
თითოეულად
იმ
ბერ
კაცს
Line of edition: 34
უანბო
.
Line of edition: 35
ბერმა
კაცმა
დიდათ
დაუმადლა
და
დაარიგა
:
დილა
რომ
გათენდესო
,
მწუხარის
Line of edition: 36
სახით
შეიცვალე
,
საყელო
ჩამოიხიეო
,
ორის
ხელით
თავში
ცემა
დაიწყეო
და
მამაშენი
Line of edition: 37
ჴემწიფესა
სთხოვეო
.
ჴემწიფე
რა
ამას
სცნობს
,
დიდათ
აჩქარდება
და
განრისხდებაო
,
Line of edition: 38
ამიტომ
რომ
იმის
ჴემწიფობაში
ამისთანა
საქმე
არ
მომხდარაო
.
Line of edition: 39
რა
ბერმა
კაცმა
ეს
სწავლები
უთხრა
,
ზოჰაქმა
მადლობა
უთხრა
,
საყელო
Line of edition: 40
გარდიხია
და
თავ-პირცემით
ჴემწიფისაკენ
წავიდა
.
რა
სიახლოვეს
მიაწივა
,
ჴემწიფემ
Line of edition: 41
იკითხა
:
რა
ჴმიანობა
არისო
.
მოახსენეს
,
რომ
ზოჰაქ
არისო
.
ბრძანა
,
რომ
მოიყვანეთო
,
და
Line of edition: 42
მიიყვანეს
.
ჴემწიფემ
ჰკითხა
,
რა
დაგმართებიაო
,
ან
ვისგან
ჩივიო
.
ზოჰაქმა
მოახსენა
:
ეი
,
Line of edition: 43
შვიდის
იყალიმის
მპყრობელო
ჴემწიფეო
,
Page of edition: 299
Line of edition: 1
მხარეს
ჴემწიფურს
მოწყალებას
მიჩვენებო
და
ცალეს
მხრიდამ
კი
მამას
მიკლამო
.
Line of edition: 2
ამისი
გამგონე
ჴემწიფე
დიდათ
განრისხდა
და
შემოუძახა
:
ეი
,
შენ
ავს
Line of edition: 3
მარსკვლავზედ
შობილო
,
სხვა
კაცი
ვერ
იპოვე
,
რომ
ჩემთვის
ცილი
არ
დაგეწამებინაო
Line of edition: 4
ჩემის
ჴემწიფობისათვის
?
ზოჰაქმა
მეორედ
თავ-პირცემით
მოახსენა
,
რომ
მე
მოწამე
Line of edition: 5
მყავსო
,
რომ
მამაჩემი
შენ
მოჰკალო
.
ჴემწიფემ
უბრძანა
:
ვინა
გყავსო
.
ზუაქ
გაბრუნდა
Line of edition: 6
იმის
მოსაყვანათ
.
ჴემწიფის
ვეზირნი
და
კარის
კაცნი
დიდად
დაკვირვებულნი
იყვნენ
ამ
Line of edition: 7
საქმეზედ
.
შეხედეს
,
რომ
ზოჰაქს
ერთი
თეთრწვერა
ბერიკაცი
მოყავს
,
ხელში
ჯოხი
Line of edition: 8
უჭირამს
და
ბრჯენით
მოდის
.
მოვიდნენ
და
ჴემწიფეს
თაყვანი-სცეს
.
ჴემწიფემ
Line of edition: 9
განრისხებულმა
უბრძანა
:
ჰეი
,
შენ
უმსგავსო
,
ეგ
არის
შენი
მოწამეო
.
ზოჰაქმა
მოახსენა
:
Line of edition: 10
ეს
არისო
.
Line of edition: 11
ჴემწიფემ
ბერ
კაცს
შეხედა
.
ჴემწიფემ
იფიქრა
,
რომ
ეს
ტყუვილის
ცილის
წამება
Line of edition: 12
არისო
ჩემზედაო
,
მაგრამ
ამისთანა
ღირსი
და
წმინდა
კაცი
ტყუვილს
როგორ
იტყვისო
.
Line of edition: 13
მისი
ეშმაკობა
კი
არ
იცოდა
,
რომ
ეშმაკი
იყო
.
ჴემწიფემ
უბრძანა
:
ჰეი
,
მოხუცებულო
Line of edition: 14
კაცო
,
შენ
მაგას
რას
ემოწმებიო
და
ან
,
რაც
იცი
,
თქვიო
.
თავი
დაუკრა
და
მოახსენა
:
Line of edition: 15
ჴემწიფეო
,
მე
ამის
მეტი
არა
ვიცი
რაო
,
რომ
ზოჰაქის
მამა
რიზვან
ყაფიჩი
თქუენ
Line of edition: 16
მოკალითო
.
ამისი
გამგონენი
ვეზირნი
და
კარის
კაცნი
დიდად
განრისხდნენ
და
უთხრეს
:
Line of edition: 17
ჰეი
,
ბერო
კაცო
,
შვიდის
იყალიმის
მპყრობელს
ჴელმწიფეს
ამისთანას
ცილის
წამებას
Line of edition: 18
როგორ
ჰკადრებო
.
Line of edition: 19
ბერი
კაცი
,
ამისი
გამგონე
,
გაანჩხლდა
,
მობრუნდა
და
ვეზირებს
მოახსენა
:
ვინ
Line of edition: 20
გეგულებათ
თქუენში
სწავლული
და
მეცნიერი
,
რომ
მებაასებითო
და
ცრუს
მეძახითო
.
Line of edition: 21
ვეზირთ
უთხრეს
:
თუ
მაგ
შენს
სიტყვას
გაამართლებო
,
ჩვენ
ჯიმშიტ
ჴემწიფისაგან
ხელს
Line of edition: 22
ავიღებთო
და
შენ
გემსახურებითო
.
ბერმა
კაცმა
უთხრა
:
მაგ
თქვენს
სიტყვაზედ
მტკიცედ
Line of edition: 23
ზდგახართო
თუ
არაო
.
ყველამ
ფიცით
არწმუნეს
:
თუ
შენ
ჭეშმარიტებით
გვარწმუნებო
,
Line of edition: 24
ჩვენც
პირობას
აღგისრულებთო
.
Line of edition: 25
განრისხებული
წინ
წადგა
,
ჴემწიფის
ტახტის
ქვეშა
მოათხრევინა
,
რიზვან
Line of edition: 26
ყაფიჩის
თავი
მოჭრილი
,
ფარდაგში
გახვეული
ამოაღებინა
,
მოიტანა
და
ვეზირების
წინ
Line of edition: 27
დასდვო
.
რა
ვეზირებმა
ესე
იხილეს
,
იმედგარდაწყვეტილთა
თავი
დაბლა
დაჰკიდეს
და
Line of edition: 28
შეწუხებული
დარჩნენ
.
ჴემწიფე
თავის
ტახტიდამ
გადმოვიდა
და
თავის
არამხანაში
Line of edition: 29
შებძანდა
.
Line of edition: 30
რა
დაღამდა
,
თავისი
ვეზირნი
და
მოხელენი
შეჰყარა
და
გამოუცხადა
:
ამას
წინათო
Line of edition: 31
რამდენჯერ
რამლი
ვყარეო
,
მაშინვე
ვჰსცან
,
რომ
მე
ის
ჴემწიფობასაც
წამართმევდა
და
Line of edition: 32
ყათლანს
დამმართებდა!
ესენი
ასე
გამოუცხადა
,
თითონ
საჴემწიფო
ტანისამოსი
გაიხადა
,
Line of edition: 33
ძველ-ძული
ტანისამოსი
ჩაიცო
,
რადგან
ქაბულის
ქვეყანა
მაგარი
იყო
,
იქ
წავიდა
Line of edition: 34
ჯიმშიტ.
This text is part of the
TITUS
edition of
Shahname 3: Prose parts: Saamiani
.
Copyright
TITUS Project
, Frankfurt a/M, 2.6.2014. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.