TITUS
Megrelian Texts ed. Qipshidze (Georgian translations)
Part No. 3
Previous part

Text type: ZS  
მეგრული დიალექტი, სენაკური თქმა

ზღაპრები



Text: I  
Page: 3  
Line: 7 
ეშმაკის მოცემულს ისევ ეშმაკი წაიღებს


Part: 1   Link to qipsh
Line: 8    ორი ღარიბი კაცი იყო. ორივეს ერთმანეთის ტოლი
Line: 9    
ვაჟიშვილი ჰყავდა. ყოველი კაცი კარგად იყო და იმ ღარიბ კაცებს
Line: 10    
(ხალხს)
Line: 11    
არავინ /კაცი/ არღებულობდა. ღმერთს ევედრებოდნენ: რომ ჩვენი შვილები,
Line: 12    
ღმერთო, რამე სიმდიდრეში შევიდოდნენ.

Part: 2   Link to qipsh
Line: 13    
თორმეტი წლის რომ გახდნენ ბიჭები, ცოტა საწვრილმანო
Line: 14    
უყიდეს მამებმა მათ სავაჭროდ. ისეთი მონდომებულნი შეიქნენ,
Line: 15    
რომ ერთ წელიწადში კარგი დუქანი გააწყვეს. მერე ისე
Line: 16    
გამდიდრდნენ \გაკეთდნენ\, რამდენი[მე] მილიონის პატრონი გახდნენ.
Line: 17    
ეს ბიჭები ისე [მდიდარი] გახდნენ,
Line: 18    
რომ საზღვარგარეთ ხომალდები დაუდიოდათ, ბევრი ქვეშევრდომები ჰყავდათ,
Line: 19    
ხომალდის კაპიტნები და მათი თანაშემწენი \კეთილები\.

Part: 3   Link to qipsh
Line: 20    
ერთხელ ქორწილი გადაიხადეს და ბევრი ხალხი დაპატიჟეს. დიდი
Line: 21    
მოლხენა შეიქნა. ბოლოს (დროს) ამ ერთმა ამხანაგმა მეორე ამხანაგს
Line: 22    
უთხრა:

Part: 4   Link to qipsh
Line: 23    
-- ეშმაკი ამდიდრებს კაცს თუ ღმერთი?

Part: 5   Link to qipsh
Line: 24    
-- რასაა რომ მეუბნები? -- უთხრა მეორე ამხანაგმა
Line: 25    
-- ღმერთის გამდიდრებული კაცი ვინ გაიგონა? მამაშენი
Line: 26    
და მამაჩემი ყოველთვის ღმერთს ეხვეწებოდნენ, მაგრამ
Line: 27    
ისინი ყოველთვის ღარიბები \საწყლები\ იყვნენ. მე სულ არასდროს
Line: 28    
არ შევხვეწივარ, ღმერთი რომ ამდიდრებდეს [კაცს].

Part: 6   Link to qipsh
Line: 29    
-- შენ ტყუილს ამბობ, -- შეუბრუნა ამხანაგმა სიტყვა
Line: 30    
-- ღმერთის გამდი-დრებული იქნება, თორემ ეშმაკის გამდიდრებული კაცი ვინ
Line: 31    
გაიგონა?

Part: 7   Link to qipsh
Line: 32    
-- ძმაო, რასაა რომ მეუბნები? -- ისევ შეუბრუნა [სიტყვა] ეშმაკის
Line: 33    
სასარგებლოდ ვინც ლაპარაკობდა იმან, შენ არ გქონია ჭკუა!
Page: 4   Line: 1    
-- მე ჭკუაც მაქვს, ღმერთიც ვიცი. შენ რაღაც სხვა
Line: 2    
ჭკუაზე ხარ, ეშმაკს რომ უჯერებ -- შეუბრუნა ღმერთისთვის
Line: 3    
მოლაპარაკემ.

Part: 8   Link to qipsh
Line: 4    
შემდეგ უთხრა ეშმაკისთვის რომ ლაპარაკობდა იმან:

Part: 9   Link to qipsh
Line: 5    
-- მე და შენ ნიძლავი დავდოთ /გავაკეთოთ/. მე და შენ ყველაფერი საამხანაგო
Line: 6    
გვაქვს.თუ ღმერთი ამდიდრებს კაცს, ეს საამხანაგო სიმდიდრე
Line: 7    
რაც არის, შენ გქონდეს; თუ ეშმაკი ამდიდრებს, მე მქონდეს.

Part: 10   Link to qipsh
Line: 8    
გათამამდა ღმერთისთვის რომ ლაპარაკობდა ის:

Part: 11   Link to qipsh
Line: 9    
-- კარგი, იყოს, ასე ვქნათ!

Part: 12   Link to qipsh
Line: 10    
დადეს /გააკეთეს/ პირობები, დაწერეს, კარგად/მაგრად/ შეამოწმეს.
Line: 11    
ხომალდით გაუშვეს შორ ქალაქებში გამორჩეული კაცები საკითხავად:
Line: 12    
ეშმაკი ამდიდრებს კაცს თუ ღმერთი?

Part: 13   Link to qipsh
Line: 13    
შევიდნენ ერთ ქალაქში. ერთი ძალიან მოხუცი კაცი ნახეს.
Line: 14    
იფიქრეს:"აი, ჭკუა თუ აქვს, ამას ექნება, ამ მოხუც კაცს." ჰკითხეს:

Part: 14   Link to qipsh
Line: 15    
-- ბაბუა, შენთან შესაკითხი გვაქვს.

Part: 15   Link to qipsh
Line: 16    
-- რა გაქვთ, ბატონო, [შესაკითხი] ჩემისთანა საწყლისთვის? --
Line: 17    
უთხრა მოხუცმა მათგამორჩეულ კაცებს.

Part: 16   Link to qipsh
Line: 18    
-- არა, ჩვენ გკითხავთ და სიმართლე გვითხარით, სული არ
Line: 19    
წაგიწყდეს.

Part: 17   Link to qipsh
Line: 20    
-- რასაა, ბატონო, რომ ეკითხებით ჩემისთანა საწყალს?

Part: 18   Link to qipsh
Line: 21    
-- ღმერთი ამდიდრებს კაცს თუ ეშმაკი? -- ჰკითხეს.

Part: 19   Link to qipsh
Line: 22    
-- ბატონო, საკვირველს /სამაგალითოს/ მეუბნებით. ღმერთის გამდიდრებული
Line: 23    
ვინ გაიგონა? ორას ორმოცი წლის კაცი ვარ, სულ ღმერთს
Line: 24    
ვეხვეწები, არასდროს ჩემი საშველი არ იქნა, სულ საწყალი ვარ.
Line: 25    
დღეს სიკვდილიც გაჭირდა, ვერ ხედავ, როგორი საძაგელი მოხუცი
Line: 26    
ვარ? ღმერთი კაცს რომ ამდიდრებდეს, საშველი რატომ არ იქნა?
Line: 27    
ჩემთვის არც ცოლი ქნა, არც შვილი, ასე საშინლად /საძაგლად/
Line: 28    
ნაწვალები ვარ.

Part: 20   Link to qipsh
Line: 29    
ეს გამორჩეულმა ხალხმა ჩაიწერა, საოცრად /გაკვირვებით/ გაუკვირდათ,
Line: 30    
ძალიან საწყენად დარჩათ. კიდევ სამ ქალაქში უნდა შესულიყვნენ.
Line: 31    
სამივეში შევიდნენ. როგორც აქ დახვდა, ისე სამივე
Line: 32    
ქალაქში დახვდა მოხუცი კაცი. [მოხუცებმა] კიდევ უფრო უარესი გაჭირვება
Line: 33    
აჩვენეს, რომ ჰკითხეს. დიდად შეწუხდნენ ეს გამორჩეული კაცები.
Page: 5  
Line: 1    
სულ სხვადასხვა ფერი ჰქონდა, სულ ის ერთი მოხუცი იყო;
Line: 2    
იმათ რომ ელაპარაკებოდა, ის ნამდვილი ეშმაკი იყო.

Part: 21   Link to qipsh
Line: 3    
გამორჩეულმა კაცებმა გამოიძიეს, წამოვიდნენ და ისევ თავიანთ
Line: 4    
ქალაქში მოვიდნენ ამ დანიძლავებულ ამხანაგებთან. ღმერთისთვის
Line: 5    
რომ ლაპარაკობდა, ის მეგობარი წაგებული შეიქნა და ეს გამოუცხადეს
Line: 6    
ორივე ამხანაგს. ის წაგებული ამხანაგი კვლავ ღმერთს
Line: 7    
შეევედრა:" მადლობა ღმერთს, ღმერთის სახელზე თუ წავაგებდი,
Line: 8    
არ ვიცოდი. ახლა მადლობა ღმერთს!"

Part: 22   Link to qipsh
Line: 9    
ამ მეორე მეგობარმა სიცილი დაიწყო:

Part: 23   Link to qipsh
Line: 10    
-- მე არ გითხარი, შენ ჭკუა რომ არ გაქვს-მეთქი? შენ რატომ ვერ მიხვდი /იცანი/,
Line: 11    
რომ მამაშენი და მამაჩემი სულ ღმერთს რომ ეხვეწებოდნენ, მშიერი
Line: 12    
რომ დადიოდნენ, ფეხზე ფეხსაცმელი არ ეცვათ და სულ გაჭირვებული
Line: 13    
რომ იყვნენ? ახლა რა უნდა გიქნა? ტანზე უნდა გაგხადო, ჩემმა თვალმა
Line: 14    
არ უნდა გნახოს.

Part: 24   Link to qipsh
Line: 15    
დიდგვაროვანი /დიდებული/ ხალხი შეეხვეწა:

Part: 25   Link to qipsh
Line: 16    
-- ტანსაცმელი ჰქონდეს და ცოტა რაღაც აჩუქე.

Part: 26   Link to qipsh
Line: 17    
-- ჰა, რას მეუბნებით? -- უთხრა ეშმაკისთვის მოლაპარაკემ --
Line: 18    
ის კი არა, სული რომ მიჰყვება, ისიც ზედმეტია /მძიმეა/. ისიც მე არ
Line: 19    
უნდა გავაყოლო, ისეთი მიზეზი აქვს. მალე მომაშორეთ, თორემ უნდა
Line: 20    
მოვკლა.

Part: 27   Link to qipsh
Line: 21    
მერე წაიყვანეს შიშველი. რაც უფროსები იყვნენ, ყველანი
Line: 22    
ეშმაკისთვის მოლაპარაკე კაცის ქვეშევრდომები იყვნენ. მის საწინააღმდეგოს ვერ
Line: 23    
გააკეთებდნენ.

Part: 28   Link to qipsh
Line: 24    
ადგა/გადავარდა/ და წავიდა წაგებული ამხანაგი. ერთი ძველი
Line: 25    
ნავი, პატარაობისას რომ გააკეთეს, ზღვის ნაპირას ქვიშაში ჩაფლული
Line: 26    
ნახა. ეს ამოთხარა, ამოაგდო, წყალში შეაგდო, ყველგან
Line: 27    
წყალი შევიდა.

Part: 29   Link to qipsh
Line: 28    
"მადლობა ღმერთს! -- თქვა მან -- მაინც მოძულებული ვარ,
Line: 29    
ღმერთის სახელზე უნდა დავიკარგო". გადაიწერა პირჯვარი, შიგნით
Line: 30    
ჩაწვა ნავში და დაიძინა.

Part: 30   Link to qipsh
Line: 31    
ნავი ზღვამ სადღაც წაიღო. არც წყალი შესულა,
Line: 32    
არც დაკარგულა. ერთ ადგილას ტყე არის ნაპირზე, დიდი ხეები
Line: 33    
დგას. აქ გაეღვიძა. ღმერთს შეეხვეწა: "დავიკარგე მეგონა.
Line: 34    
სად მოვუყვანივარ /მოვუტანივარ/.ავიდა ხმელეთზე. რომ გაიხედა, ხეზე
Page: 6   Line: 1    
თაფლი წვეთავს. ცოტა შეჭამა.რომ გაიხედა, სახლი დაინახა.
Line: 2    
კაცის ნამყოფს არ ჰგავს. რომ დაღამდა, ბუხარში
Line: 3    
შევიდა. ეშმაკები
Line: 4    
მოვიდნენ, თავიანთ ნამოქმედარზე ლაპარაკი დაიწყეს. ერთმა თქვა,
Line: 5    
რომ წააგებინა, იმ ეშმაკმა:

Part: 31   Link to qipsh
Line: 6    
"ერთი ღვთის მავედრებელი /მახვეწარი/ კაცი დავღუპე. რაც ჰქონდა,
Line: 7    
ჩემზე რომ ლაპარაკობდა, იმ კაცს ვაშოვნინე. ამ კაცსაც ჩავაგონე: "
Line: 8    
"მეორე ქალაქში უნდა წავიდე", აიჩემა, შვიდი ხომალდი დატვირთა.
Line: 9    
დიდ ზღვაში
Line: 10    
რომ შევიდა, ყველაფერი ჩავძირე და ის კაციც
Line: 11    
დავღუპე. ახლა ის დამხრჩვალიზღვაში აგდია, მისი სიმდიდრე
Line: 12    
ზღვას დააქვს".

Part: 32   Link to qipsh
Line: 13    
მეორემ თქვა: მე უფრო უკეთესი გავაკეთე. ერთი ხელმწიფე იყო,
Line: 14    
ერთი ქალიშვილი ჰყავდა, მას გული ამოვუღე და ქვის ქვეშ
Line: 15    
დავფალი ეზოში. ახლა ის გოგო კვდება. მისი წამალი ქვეყანაზე
Line: 16    
არაფერი არ იქნება, ის
Line: 17    
გული თუ არ გამოიტანეს".

Part: 33   Link to qipsh
Line: 18    
ეს საწყალი კაცი შიშისგან მკვდარი აქ კანკალებს. ეს
Line: 19    
ყველაფერი გაიგონა. ღმერთმა დილა გაუთენა. ღმერთს
Line: 20    
შეეხვეწა, პირჯვარი გადაიწერა. რომ წავიდა, სოფელი დაინახა. შიშველი
Line: 21    
იყო, სამოწყალოდ ტანსაცმელი ითხოვა. იარა, იარა და იმ სახელმწიფოში
Line: 22    
მივიდა, სადაც ხელმწიფის ქალიშვილი კვდებოდა. ჰკითხეს:

Part: 34   Link to qipsh
Line: 23    
-- რა კაცი ხარ?

Part: 35   Link to qipsh
Line: 24    
-- მე ვარ ექიმი, -- უთხრა მან.

Part: 36   Link to qipsh
Line: 25    
-- აბა ხელმწიფის ქალიშვილი ასეთი ავადმყოფი /გაჭირვებული/ არის.

Part: 37   Link to qipsh
Line: 26    
-- ღვთის შემწეობით ასეთი ბევრი მომირჩენია
Line: 27    
-- უთხრა მან.

Part: 38   Link to qipsh
Line: 28    
ხელმწიფეს მიუტანა ამის ნათქვამი სიტყვა. გახარებულმა
Line: 29    
ხელმწიფემ იხმო:

Part: 39   Link to qipsh
Line: 30    
-- ასეთი[ავადმყოფი] მოგირჩენია?

Part: 40   Link to qipsh
Line: 31    
-- ბევრი მომირჩენია, ღმერთი თუ შემეწია. ერთი
Line: 32    
ოცდაათი კაცი მიშოვე.

Part: 41   Link to qipsh
Line: 33    
მოუყვანეს. ეს დიდი ქვა გადაწიეს. ამ გოგოს გული ქვის
Line: 34    
ქვეშ რომ იდო, ნახა, გამოიტანა და წამოიღო. გახეხა და
Line: 35    
დაალევინა. ჸოგო მორჩა. ხელმწიფემ გოგოს ჰკითხა:

Part: 42   Link to qipsh
Line: 36    
-- , შვილო, შენი მომრჩენი ღმერთი მოვიდა, რა
Line: 37    
ვაჩუქოთ?
Page: 7   Line: 1    
-- რაც შენი ნება იქნება /იყოს/ -- უთრა ქალიშვილმა.

Part: 43   Link to qipsh
Line: 2    
-- აბა, ამაზე უკეთეს კაცს ვერ ვიშოვით. სიძედ შემოვუშვათ.

Part: 44   Link to qipsh
Line: 3    
დააქორწინეს /გვირგვინი დაადგეს/ ხელმწიფის ქალიშვილზე და
Line: 4    
ხელმწიფედ დასვეს.

Part: 45   Link to qipsh
Line: 5    
ეშმაკმა დაღუპა, მაგრამ ღმერთმა არ დაკარგა მისი მავედრებელი
Line: 6    
კაცი. ეშმაკმა რომ მოაგებინა, ის ეშმაკმა შემდეგ მთლად დაღუპა /დაკარგა/.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Megrelian Texts ed. Qipshidze (Georgian translations).

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.