ARMAZI
Text collection: DC 
Megrelian Texts

published by

Ḳorneli Danelia and Aṗolon Canava


On the basis of the edition
Ḳorneli Danelia / Aṗolon Canava,
Megruli ṭeksṭebi,
Tbilisi 1991

entered by Ṭariel Puṭḳaraʒe, Malxaz Dograšvili and Eḳa Dadiani,
Frankfurt a/M, May-July 2000 / Kutaisi 2002;
ARMAZI version by Jost Gippert,
Frankfurt a/M, 4.7.2000 / 21.9.2002



კორნელი დანელია, აპოლონ ცანავა
მეგრული ტექსტები
თბილისი 1991


ტექსტის საინტერნეტო გამოცემა მომზადებულია
ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელობის სახელმწიფო უნივერსიტეტის
დიალექტოლოგიის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში
პროფ. ტარიელ ფუტკარაძის ხელმძღვანელობით;
კომპიუტერში შეიყვანეს მალხაზ დოგრაშვილმა და ეკა დადიანმა.
ელექტრონული ვერსია პროფ. იოსტ გიპერტისა.





Text: 1 
ზღაპრები

Fairy Tales
Page of edition: 12 
Line of edition: 1 
I. კაჟანდიი ქერქუუშ არიკი


Paragraph: 1  
Line of edition: 2    ართი ხენწიფე ქოჸოფე. თე ხენწიფეს სუმი ქომოლი დო სუმი ოსურისქუა
Line of edition: 3    
ქჷნოჸნუე. მუჟანსჷთი ღურადღაქჷ ქჷმააჭირინუუნი, ქიმიჭანუუ
Line of edition: 4    
არძო დო უწუუ ქომოლი სქუალენსჷ: ართის დოგიჩინანთია დო თქვა გიჩქჷნანია
Line of edition: 5    
შიასრულენთია-და: მუჭო დობღურეევე, თითო მარას საფულეს
Line of edition: 6    
ქომიდარაჯითია დო ძღაბეფია, მიქჷთი მორთასიე დო თქუასიე: თქვანი
Line of edition: 7    
და ქომუჩითიე, თის ქიმეჩითია.

Paragraph: 2  
Line of edition: 8    
გამეეთხუ არძოსჷ დო დოღურუ, მუჭო დოღურუნი, დოთხორესჷ დო
Line of edition: 9    
უჩაში ჯიმაქ იმუსერი ოდარაჯუუშა მიდართჷ. მარა ჭიჭე ხანქჷ ქიიჸუუნი,
Line of edition: 10    
მუგიდა რენი ქჷმონწყუნსჷ ქიჸანასჷ დო მუჭო ხოლოშა ქჷმორთჷნი, თიში
Line of edition: 11    
შუქიქ ბოში ოზეშა გინო გაგჷნააჸორჷ დო თეურე მუკააჯინჷნი, ქიმერთჷ
Line of edition: 12    
ღურელიშა, მონწყუნდჷ ქიჸანასჷნი, თექჷ დო გეიოჸოთჷ დო ორდოშახ
Line of edition: 13    
ირიართო ქიინგარდჷ დო ორდოს დონთხორჷ კინი დო მიდართჷ. ენა
Line of edition: 14    
ბოშიქ ჸუდეს ვაგააცხადჷ ონჯღორეშენი.

Paragraph: 3  
Line of edition: 15    
ქორენი, ათე ჟირი ჯიმაქ ოტყალეშა მიდართესჷ. იმუდღას, კინოხჷ ათე
Line of edition: 16    
უკულაში ბოშიენი, თეში ართი კოჩქჷ დიიძახჷ. გინააჯინჷნი, დაში მარხუალი
Line of edition: 17    
ჸოფყრედჷ. ეუკუნჷ დო უჩაში და ქიმეჩჷ. გიშაართჷ ხანქჷნი, ხოლო
Line of edition: 18    
ქიდიიძახჷ მიგჷდაქიენი. გინააჯინჷნი, ხოლო დაში მათხუალი ჷოფედჷ.
Line of edition: 19    
ჭეს ქააწუხენსჷ ჯიმალეფი ვარენი, მარა მუმაში დოჩინელიდჷნი, თიშენი
Line of edition: 20    
ქეძეჩჷ მაჟიათი დო ჭიჭე ხანიში უკული ხოლო ქიდიძახჷ შხვაქჷ დო მასუმა
Line of edition: 21    
თისჷ ქიმეჩჷ.

Paragraph: 4  
Line of edition: 22    
გიშეელჷ ხანქ. ონჯუას ჯიმალენქჷ ქომორთესჷნი, დალეფი ვაძირესჷ.

Paragraph: 5  
Line of edition: 23    
კითხესჷ თე ბოშისჷენი, ექ ირიფელი ქუუწუუ. ენა ჯიმალენქ იხუუ ძალამი
Line of edition: 24    
დო შხურიში მათხილარო ქჷდაარინესჷ. იმუსერი ოშქარი ჯიმაქ მიდართჷ
Line of edition: 25    
ოდარაჯუშა, მარა ესჷთი თეში აღოლუ. ვართი ექ გააცხადჷ, ქომორთჷ
Line of edition: 26    
ჸუდეშანი. თე უკულაში ჯიმაქ შეეხვეწჷ:

Paragraph: 6  
Line of edition: 27    
-- მათი გომიტეეთია, მუა-ჩქინს მათი ქუუდარაჯუქია, თქვანი ღორონსჷ
Line of edition: 28    
ძიოჯინითია.

Paragraph: 7  
Line of edition: 29    
მარა ენენქ გააჭყორესჷ:

Paragraph: 8  
Line of edition: 30    
-- მედინია ვიშოვა! სი ვარია, ჩქითი ქომიჭირანია, -- მარა უკული
Line of edition: 31    
თქეიისჷ: -- გუუტუათია.

Paragraph: 9  
Line of edition: 32    
მიდართჷ ბოშიქჷ. ქემერთჷ საფულეეშა დო სანთელი გეურზჷ დო ქოდოდირთჷნი,
Line of edition: 33    
იჸუუ მუგიდენი ანბექ ძალამქჷ, მარა ეს ვაშქურინებჷ.
Line of edition: 34    
ქომორთჷ ხოლოშა დო დიიცანცალუუ დიხაქ, მარა ბოშიშა მუთაქ აღოლუ
Page of edition: 14   Line of edition: 1    
დო მუურქუ ბოშიქ ლეკური დო შქააბანსჷ გოჭკირჷ, მარა ათეში ზისხირქჷ
Line of edition: 2    
სანთელი დუუშქირიტჷ. გიმიიჯინჷ გალენი, შორს სოგიდენი დაჩხირიში
Line of edition: 3    
სინათე ქოძირჷ; მოუსუ დო იდჷ თეურე. შარას უწუუ მუმურსჷ: "ჩქიმი მუკულაშახჷ
Line of edition: 4    
ვაგათანუავა, ვემიოჸიავა, ვარა დორჸვილჷნქია". ქემიოჭირინუ
Line of edition: 5    
ხოლოშა დო მიკაჯინჷნი, დიდი ზღვაჯგუა წყარი ქოძირჷ. ენა გოჩურუ დო
Line of edition: 6    
ეკილჷნი, დაჩხირი ნდიესჷ ნორზუე; მუკი-მუკი ქუგუუხუნუნა დაჩხირიშანი,
Line of edition: 7    
ქოძირჷ ბოშიქჷ დო ძალამი დეეფირქჷ, მარა დიინჭირჷ დო შქასჷ ქედიშასხაპუ.
Line of edition: 8    
ართი ნაკეაჩხირი ქიიხვამილუუ დო ირტჷ. ნდიენსჷ ნორღვაქ
Line of edition: 9    
ქიგინააციოუ არძოსჷ, მარა ბოში ვაძირესჷ. მოლართჷ ბოშიქ დო კინი
Line of edition: 10    
წყარსჷ მოჩურუნსჷნი, ათე ნაკვაჩხირქჷ მეუშქირტჷ. ძალამი შიწუხჷ, მარა
Line of edition: 11    
მუს იქინდჷ? კინი დიირთჷ დო ხოლო ქიმიოსხაპუ დაჩხირისჷნი, ოჭოფესჷ
Line of edition: 12    
დო კითხესჷ დიენქჷ:

Paragraph: 10  
Line of edition: 13    
-- მუ გოკონია?

Paragraph: 11  
Line of edition: 14    
ექ მუში გაჭირება ქუუწუუ, მარა ნდიექ უწიისჷ:

Paragraph: 12  
Line of edition: 15    
-- ათე ჸოშისჷ სუმი ზისუნახე გჷმახენია დო ეთის ქომომიჸონანთია
Line of edition: 16    
და, ვარა ვაგოგიტეენთია.

Paragraph: 13  
Line of edition: 17    
ბოშიქ უწუუ:

Paragraph: 14  
Line of edition: 18    
-- კიბე ქუუღუნიავო?

Paragraph: 15  
Line of edition: 19    
-- ქოვა.

Paragraph: 16  
Line of edition: 20    
-- აბა, მოლართითი.

Paragraph: 17  
Line of edition: 21    
მიდეეჯუმუ არძო დო უწუუ დიენს:

Paragraph: 18  
Line of edition: 22    
-- მა იფშეელენქია, უკული თქვა თითო-თითოთჷ იშეელითია.
Line of edition: 23    
-- ჯგირი.

Paragraph: 19  
Line of edition: 24    
იშეელჷ ბოშიქჷ დო ქიგიაჸუნუ ართი ნდიიქჷ დო მუჭო ეშეელჷნი,
Line of edition: 25    
ბოშიქჷ მუურქუ ლეკური დო დოჸვილჷ დო თექი ქჷდოდუ. იშეელჷ მაჟიაქჷნი,
Line of edition: 26    
თეში ღოლჷ. არძო თაში თითო -- თითოთჷ დოჸვილჷ დო ჟი ქიგილააწკიდჷ.
Line of edition: 27    
უკული მინიილჷ ცირეფიშა დო დუდი დუუკრჷ დო თითო ბეჭედი
Line of edition: 28    
არძოს ქემეჩჷ, უკულაში მუშოთჷ დო ჟირი ჯიმალეფიშოთ. გიმიილჷ
Line of edition: 29    
გალე დო ართი ქუას მუში ლეკური ქიგიაშქუ დო თექი ქედიშეეტუ. მუქჷ
Line of edition: 30    
დაჩხირი გეეჭოფჷ დო მოლართჷ საფულეეშა, გოთანაშახჷ თექი ორდჷ დო
Line of edition: 31    
გოთანდჷნი, ჸუდეშა ქომორთჷ.

Paragraph: 20  
Line of edition: 32    
ზისუნახეენქჷ ხენწიფესჷ ანბეე, დო ირი კოჩქჷ დიიკათჷ. ზოჯჷ ხენწიფექჷ:
Line of edition: 33    
"აბა, ლეკურსჷ მი იშეეღანქიე ქუაშევა?" მარა კოსჷ ვეშააწყინჷ. თე
Line of edition: 34    
დროსჷ გინოჩჷ ზოჯუა: "მითი თე ლეკურს იშაწყჷნქჷნი, თისჷ ჩქიმი ოსურისქუას
Line of edition: 35    
ქემებჩანქია". ენა მუჭო ქეგეეგონჷ ბოშენჷნი, ულა გააპირესჷ
Line of edition: 36    
დო გაგმენწყიისჷნი, ექჷთი შეესვეწჷ: "მიდამიჯუმეეთია", -- დო ძალამი გაჭირებულო
Line of edition: 37    
მიდეეჯუმესჷ. ქემერთესჷნი, ორე ანბეე: ქიჸანაში კოჩი თეს
Line of edition: 38    
უსოფუანსჷ, მარა კოს ვეეშააწყინჷ. ბოლოს ირი კოჩიში უკული ქემერთჷ
Line of edition: 39    
თე უკულაში ჯიმაქჷ დო მუში ლეკური გეშაწყჷ დო ქარქაშისჷ ქედილააგჷ
Line of edition: 40    
დო ხენწიფეს უწუუ: "სუმიხოლო ჩქინიენია, მა ჟირი ჯიმა პუნსია", დო
Page of edition: 16   Line of edition: 1    
დუუძახჷ ჯიმალენსჷ დო სუმიხოლო ჩილო ქეკიისუნესჷ. იჸუუ დიარაქ
Line of edition: 2    
ძალამქჷ, დო ათე ბოშიში ჩილსჷ ართი ნოხი ეფერი მეჩჷ ხენწიფექჷ, ნამუდა
Line of edition: 3    
ჟიდოჟი იჸონანსჷ კოსჷ, დო ათეს ქეგედოხოდჷ ცირაქჷ დო თეში მოლაჸუნუ
Line of edition: 4    
ჯარს. მოლართესჷ მაჸარეენქჷ დო მოჭყუდუენქჷნი, შქა შარაშა
Line of edition: 5    
ქომორთესჷნი, ათე ცირას გიანთხჷ მუგჷდენქჷ დო ვიშო დოქოსჷ. იჸუუ
Line of edition: 6    
უბედურობა ანბექჷ, მარა მუს იქჷნდესჷ? დო უწუუ ბოშიქ ჯიმალენსჷ:

Paragraph: 21  
Line of edition: 7    
"შვიდებითია, მათი თის ოკო ქიგვოდინეევე", დო მიდართჷ. იდჷ, იდჷ, იდჷ,
Line of edition: 8    
მუთი ქაალინედჷნი, თინა ქიიდჷ დო ართი მინდორსჷ წყურგილი ქოძირჷ
Line of edition: 9    
დო თაქი ქომისვანჯჷნი, ართი ორკოლამი ბოშიქ ქომორთჷ. კირხჷ:

Paragraph: 22  
Line of edition: 10    
-- თენა მიში სოფელი რენია? ექ უწუუ:

Paragraph: 23  
Line of edition: 11    
-- აქი სუმი ჯიმა ნდიეფი ოხორანსია, სუმიხოლოს ართი ხენწიფეში
Line of edition: 12    
ოსურისქუალეფი ჸუნსია.

Paragraph: 24  
Line of edition: 13    
ენა ბოშიქ ქიგეეგონჷნი, ახიოლჷ. მიდართჷ. რთუმე მუში დალეფიში
Line of edition: 14    
ჸუდე ჸოფე. ქემერთჷნი, ქომაზადჷ მუში დალენქჷ. მუგაშინუაფუ, მუჭომს
Line of edition: 15    
ახიოლუდესუნი ეში ძირაფა. ონჯუაქ ქიიჸუუნი, სუმიხოლო ნდიენქ ქომორთესჷნი,
Line of edition: 16    
ქემიაზადესჷ ნდიენსჷ ოსურენქჷ დო უწიისჷ:

Paragraph: 25  
Line of edition: 17    
-- ჩქინი ჯიმაქ მორთუა. ნდიენქჷ უწიისჷ:

Paragraph: 26  
Line of edition: 18    
-- უჩაშენქჷ მორთუა-და, ართი კელებერი მაჸიინანია დო უკულაში
Line of edition: 19    
ქორენია-და, ჩქი მიჩქჷნანია იში პატიცემავა.

Paragraph: 27  
Line of edition: 20    
მუნიილესჷ ნდიენქჷ დო გააჯუდყსჷ ართიანსჷ, ახიოლესჷ ართიანიში
Line of edition: 21    
ძირაფაქჷ. იმუსერი ქიმიშახენა დაჩხირხჷნი, მიოქეშეესჷ ნდიენქჷ. ბოშიქუ
Line of edition: 22    
კითხჷ:

Paragraph: 28  
Line of edition: 23    
მუსჷ ქეშანთია?

Paragraph: 29  
Line of edition: 24    
-- მუსია-და, ვაი მუში წაულავა! კაჟანდიი-ქერქუუსია ართი ორქოში
Line of edition: 25    
თომამი ცირა ჰეერითჷ მეჸუნდუა დო გამჷკჷვათხოზითია, მარა მუთაქ მაღოლესია
Line of edition: 26    
დო ართი შიბუა თომა მუოსოფითია, -- დო ბოშის ქააძირესჷ.

Paragraph: 30  
Line of edition: 27    
ენა მუჭო ბოშიქჷ ქოძირჷნი, ეზრაფჷ დო ვაი, ახავაია!" თქუუ.

Paragraph: 31  
Line of edition: 28    
-- მუ ორენია? -- კითხესჷ ნდიენქჷ.

Paragraph: 32  
Line of edition: 29    
ბოშიქ ირიფელი კაკალო ქუუწუუ. გოთანდჷ ორდოქჷნი, გეპირჷ
Line of edition: 30    
ბოშიქჷ დო ულა მიინდომუ. ნდიენქჷ ძალამი შიიწუხესჷ, მარა მუს იქინდესჷ?
Line of edition: 31    
დო ართი რაში დო ართი ფინიე ქააჩუქესჷ. მოლართჷ ბოშიქჷ დო
Line of edition: 32    
ქომორთჷ; კაჟანდიი-ქერქუში ჸუდეშა მინიილჷ, მარა კაჟანდიი ჸუდეს
Line of edition: 33    
ვარდჷ. გაგლასხაპჷ რაშისჷ დო მინიილჷ ცირაშა, მარა მუჭო ართიანი ქოძირესჷნი,
Line of edition: 34    
ჟირიხოლოქ ეკირთჷ ბრლი ხიოლით. მარა ცირაქ უწუ: "ბოში,
Line of edition: 35    
დუდი მუშოთ მიიჸოთია? კაჟანდიი-ქერქუუშა სი მუთა გაღოლენია".

Paragraph: 33  
Line of edition: 36    
მარა ბოშიქ ვადუუჯერჷ დო ქიმიკიხუნუუ ცხენიშა დო ჭიშქარიშა
Line of edition: 37    
ქომორთჷნი, ათე ჭიშქარქჷ ეფერი მიორკიოუ, ნამუდა ცას მურიცხი მასოფჷ
Line of edition: 38    
დო დიიძახჷ: "კაჟანდიი-ქერქუუ, სო რექია? ოსური მიდაგიღესია".

Paragraph: 34  
Line of edition: 39    
კაჟანდიი-ქერქუქჷ ქიგეეგონჷ დო გამაათხოზჷ. მუჭო ხოლოშა ქჷმააჭირინუუნი,
Line of edition: 40    
კაჟანდიიში რაშიქ ეფერი მიოჭირხინუ, ნამუდა ბოშიში
Line of edition: 41    
რაში გააჩემჷ. ცირაქ უწუუ: ბოში, მა ვაგიწიიო, ასე მუ ბქიმინავა? სი
Line of edition: 42    
ცოცხალი ვარა ქორდია".

Page of edition: 18   Line of edition: 1    
თე დროს ქომორთჷ კაჟანდიი-ქერქუუქჷ დო ბოში ლუკა-ლუკათჷ დოჭკირჷ
Line of edition: 2    
დო ცირა ვიშო მიდეჸონჷ. ქიმერთჷ ფინიექჷ დო ბოში ჭკირილი
Line of edition: 3    
ექი-ექი წჷმოზჷნი, დოკორობუ დო ხურუჯუნსჷ ქენააკორობჷ არზო, უნაგერსჷ
Line of edition: 4    
მიკააკირჷ ხურუჯონი დო მუქჷ ჟი ქიგიოსხაპჷ დო ნდიეფიშა ქიმიღჷ.
Line of edition: 5    
ნდიენქჷ ენა ქოზირესჷნი, ბრელი ინგარესჷ, მარა უკულაში ჯიმა,
Line of edition: 6    
ნდიიქ, დინუბარჷ შური დო გეიოდგინჷ ბოში. გეედირთჷ ბოშიქჷ დო კინი
Line of edition: 7    
ულა მიინდომუნი, ათე უკულაშიქ უწუუ: "აბა, ბოში, ათე სუმიკუჩხამი ჩქიმი
Line of edition: 8    
რაში მიდეეჸონია დო თენა გიშველენსია-და, ვარა შხვაფერო უსაშეელე
Line of edition: 9    
რენია".

Paragraph: 35  
Line of edition: 10    
ქიგედოხოდჷ ბოშიქჷ დო კინი ქემერთჷ ცირაშა დო ქიმკიხუნუუ.
Line of edition: 11    
ჭიშქარსჷ გინმიიშჷნი, ასე უმოსი მიორკიოუ ჭიშქარქჷ. ენა კაჟანდიიქჷ
Line of edition: 12    
ქეგეეგონჷ დო გამაათხოზჷ. მუჭო ხოლოშა ქომორთუნი, მიოჭირხინჷ
Line of edition: 13    
კაჟანდიიში რაშიქჷ დო ბოშიში რაშიქ ულას ურკუ. ბოშიქ უწუუ:

Paragraph: 36  
Line of edition: 14    
-- მუს ორთჷქია?

Paragraph: 37  
Line of edition: 15    
-- მუ ბქიმინავა? ართი კუჩხი ვამორკჷდასიე, უკული ვორჯგინანქია.

Paragraph: 38  
Line of edition: 16    
მარა მუჭო უმოსი მიიკინჷნი, სუმიკუჩხამი რაშიქ ეფერი მიოჭირხინჷ,
Line of edition: 17    
ნამუდა კაჟანდიი-ქერქუში რაში გააჩემჷ, დო ქემერთჷ ბოშიქჷ, გუურქუ
Line of edition: 18    
ლეკური დო შქააბანს გიიღჷ კაჟანდიი-ქერქუუ. იში რაშის ცირა ქუგიოხუნუ
Line of edition: 19    
დო მოლართეხჷ ხიარულო. დიენსჷ მუკუულუ დო არზოს გამეეთხუ დო
Line of edition: 20    
მუში ჸუდეშა ქომორთჷ.



Next part



This text is part of the TITUS edition of Megrelian Texts ed. Danelia-Canava.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 10.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.