TITUS
Gregor Nazianzenus, Orationes
Part No. 3
Previous part

Chapter: XII  
Page of edition: 293  
Page of ms. B: 57  
Page of ms. C: _ 
Line of edition: 10  
XII
Line of edition: 11  
:თ: საკითხავი
Line of edition: 12  
თქუმული წმიდისა გრიგოლი ნანძიანძორეველისა ეპისკოპოსისაჲ
Line of edition: 13  
შობისათჳს უფლისა ჩუენისა იესუ ქრისტჱსა


Line of edition: 14        ქრისტე იშვების, უგალობდეთ; ქრისტე ზეცით გარდამოვალს, მივეგებვოდით;
Line of edition: 15     ქრისტე ქუეყანასა ზედა, ამაღლდებოდეთ! "უგალობდით უფალსა ყოველი
Line of edition: 16     ქუეყანაჲ"! და რაჲთა ორივე შემოკლებულად ვთქუათ, "იხარებდინ ცანი
Line of edition: 17     და გალობდინ ქუეყანაჲ" ზეცისაჲსა მისთჳს და მერმე ქუეყანისაჲსა! ქრისტე
Line of edition: 18     ჴორციელად, -- შიშით და სიხარულით უგალობდეთ! შიშით, -- ცოდვისათჳს, და
Line of edition: 19     სიხარულით, -- სასოებისათჳს. ქრისტე ქალწულისაგან, ჵ დედანო, ქალწულ იქმნენით,
Line of edition: 20     რაჲთა იქმნეთ დედა ქრისტჱსა!

Line of edition: 21        ვინ არა თაყუანის სცემდეს დაუსაბამოსა მას? ვინ არა უგალობდეს უკუანაჲსკნელსა
Line of edition: 22     მას?! კუალად ბნელი დაჰჴსნდების, კუალად ნათელი მოიქცევის, კუალად
Line of edition: 23     ეგჳპტე იგუემების ბნელითა მით, კუალად ისრაჱლი სუეტითა მით განათლდების.
Line of edition: 24     იერი რომელი სხდა ბნელსა უგუნურებისასა იხილეს ნათელი მე\ცნიერებისა Page of ms. B: 58  
Line of edition: 25     დიდისაჲ. პირველი იგი წარჴდა და აჰა ესერა იქმნა ახალია, სახჱ
Line of edition: 26     იგი წარვალს და სული აღორძნდების; ჩრდილნი იგი განქარდებიან და ჭეშმარიტებაჲ
Line of edition: 27     მოიწევის. მელქიზედეკ შეკრბების, რომელსა არა ესუა დედაჲ, იყო
Line of edition: 28     იგი უმამო; უდედო პირველად და უმამო მეორედ. შჯული იგი ბუნებათაჲ განქარდების
Line of edition: 29     და ჯერ არს განსრულებაჲ; ზეცისა იგი სასუფეველი, ქრისტე, გუამცნებს
Line of edition: 30     არა დაბრკოლებად. "ყოველმან თესლებმან აღიტყუელენით ჴელნი თქუენნი",
Line of edition: 31     "რამეთუ ყრმაჲ იშვა ჩუენდა და ძედ მოგუეცა ჩუენ, რომლისა მთავრობაჲ
Line of edition: 32     ზედა მჴართა მისთა, რამეთუ ჯუარსა ზედა აღმაღლდების და ჰრქჳან მას
Line of edition: 33     სახელი დიდისა ზრახვისა მამისა ანგელოზი. იოვანე დაღადებს; "განმზადენით
Page of edition: 294   Line of edition: 1     გზანი უფლისანი". და მე ვღაღადებ ძალსა დიდსა მისსა; უჴორცოჲ იგი ჴორციელ
Line of edition: 2     იქმნების, ძჱ ღმრთისაჲ ძჱ კაცის იქმნების, "იესუ ქრისტე გუშინ და
Line of edition: 3     დღეს და იგი თავადი უკუნისამდე".

Line of edition: 4        პურიანი დაბრკოლდებოდედ, წარმართნი გუეკიცხევედ და მწვალებელნი
Line of edition: 5     მრავლის-მეტყუელებედ! მაშინ ჰრწმენეს, რაჟამს იხილონ იგი ზეცად აღმაღლებული;
Line of edition: 6     და უკუეთუ აწ "რა ჰრწმენეს, მაშინ სამე ჰრწმენეს, რაჟამს მოვიდეს
Line of edition: 7     ზეცით და დაჯდეს განშჯად. ხოლო ესე უკუანაჲსკნელ, და აწ კრებაჲ ესე არს
Line of edition: 8     ღმრთისა გამოჩინებისა, -- შობა". და ორნივე ესე ითქუმიან ორითა სიტყჳთა,
Line of edition: 9     ორნი ერთსა ხოლო მოასწავებენ, რამეთუ გამოუჩნდა კაცთა შობითა. ხოლო
Line of edition: 10     შობაჲ მისი პირველად არს და მარადის არს, რომლისაგან იგი მარადის არსისა
Line of edition: 11     მისგან უზეშთაეს მიზეზთა და სიტყჳსა, რამეთუ არა იყო სიტყუაჲ უფროჲს
Line of edition: 12     სიტყჳსა. ხოლო მეორჱ ესე შობაჲ ჩუენთჳს უკუანაჲსკნელ, რაჲთა მომცემელმან
Line of edition: 13     არსებისამან მოგუანიჭოს ჩუენ კეთილი არსებაჲ, და უფროჲსღა ვთქუათ, თუ
Line of edition: 14     ვინაჲთგან მივიცვალენით ბოროტის საქმითა კეთილისა მისგან არსებისა, და
Line of edition: 15     კუალად მოგუაქცინეს ჴორც-შესხმითა მისითა. და მისსა გამოჩინებასა ეწოდა
Line of edition: 16     გამოჩინებაჲ ღმრთისაჲ, და შობასა -- შობაჲ.

Line of edition: 17        ესე არს კრებაჲ ჩუენი, ამით ვდღესასწაულობთ დღეს, Page of ms. B: 59   -- მოსლვაჲ ღმრთისაჲ
Line of edition: 18     კაცთა შორის, რაჲთა ჩუენცა მივეახლნეთ ღმერთსა, ანუ თუ მოვიქცეთ მისა.
Line of edition: 19     და უფროჲსღა ჯერ არს თქუმად, ვითარმედ "განვიძარცოთ ძუელი იგი კაცი
Line of edition: 20     და შევიმოსოთ ახალი, ვითარცა იგი ადამის მიერ მოვკუედით, ეგრეცა
Line of edition: 21     ქრისტჱს მიერ ვცხონდეთ"! ქრისტჱს თანა შობილნი და ჯუარცუმულნი, და დაფლულნი
Line of edition: 22     და ცხოველნი, და ჯერ არს ჩუენდა მიცვალებად კეთილისა. და ვითარცა
Line of edition: 23     იგი კეთილისაგან მივიცვალენით მწუხარებად, ეგრევე მწუხჲრებისაგან
Line of edition: 24     უმჯობჱსი, "რამეთუ სადა იგი განმრავლდა ცოდვაჲ, მუნ უფროჲს გარდაემატა
Line of edition: 25     მადლი". და უკუეთუ გემოჲს-ხილვამან მან დასაჯა, და უფროჲ(ს)ღა განამართლოს
Line of edition: 26     ვნებამან ქრისტჱსმან!

Line of edition: 27        ამისთჳს ვდღესასწაულობდეთ არა თუ სიმღერითა, არამედ ღმრთისა მიერ,
Line of edition: 28     არა თუ ქუეყანისაჲთა ამით, არამედ უფროჲსღა უფლისა ჩუენისაჲთა, არა
Line of edition: 29     თუ უძლურებით, არამედ კურნებითა, არა თუ დაბადებულობით, არამედ ვანახლებითა
Line of edition: 30     დაბადებულისაჲთა. და ვითარ იეო(ს)ესე? არა თუ შემკობითა ბჭეთაჲთა
Line of edition: 31     და არცა განწყობითა მემღერთაჲთა, და არცა ურაკპარაკთა განშუენებითა, არცა
Line of edition: 32     შუებითა თუალთაჲთა და არცა განცხრომითა სასმენელთაჲთა და არცა-საენოსელთაჲთა.
Line of edition: 33     არცა ვისიძვიდეთ გემოჲს-ხილვითა, არა მივერჩდეთ ჴელის-შეხებასა
Line of edition: 34     მწრაფლ მიმყვანებელსა სიბოროტესა დღისასა. არა შევიმოსნეთ სამოსლითა
Line of edition: 35     ჩჩჳლითა, რომლისაჲ შუენიერებაჲ მისი განქარვებად არს, არა თუ განბრწყინვებითა
Line of edition: 36     ქვათა პატიოსანთაჲთა, არცა ელვითა ოქროჲსათა და არცა სიმრავლითა
Line of edition: 37     ფერთაჲთა, რომლისაჲ შუენიერებაჲ ტყუვილ არს და მოპოვნებაჲ
Line of edition: 38     მისი დამჴობა არს კაცისა, რომელ იგი არს ხატი ღმრთისაჲ. არა სიმდიდრითა,
Line of edition: 39     არცა სიმთრვალითა, რომლისაგან არს მრუშებაჲ და სიბილწჱ, რამეთუ
Line of edition: 40     სწავლაჲ ბოროტი არნ ბოროტთა მოძღუართა მოძღურებაჲ, და უფროჲსღა
Line of edition: 41     ვთქუათ, ვითარმედ თესლისაგან ბოროტისა ბოროტი მკაჲ. არა განვიმზადნეთ
Line of edition: 42     ტაბლანი მაღალნი განსასუენებელად Page of ms. B: 60   მუცლისა, რომელ არს ჭურჭელი დაჴსნილებისაჲ;
Page of edition: 295   Line of edition: 1     არა პატივ ვსცემდეთ სასუმელთა შემზადებულთა, არცა სიჴელოვნესა
Line of edition: 2     მზარაულთასა, არცა მრავალფერთა სულნელთა. ნუმცა მოგჳძღუანებს ჩუენ ზღუაჲ
Line of edition: 3     და ჴმელი სკორესა პატიოსანსა, -- რამეთუ ესრჱთ პატივ ვსცემ მე შუებასა! არა
Line of edition: 4     ვისწრაფდეთ ჯობნად ურთიერთას უძღებებითა, რამეთუ უძღებებაჲ არს ყოველი,
Line of edition: 5     რომელი უფროჲს საჴმრისა არს; და სხუანი მშიერ და უპოვარ არიან, რომელნი
Line of edition: 6     ერთისაგან თიჴისა და ერთისაგან შეზავებისა არიან, არამედ ესევითარნი
Line of edition: 7     ესე საქმენი მიუტევნეთ წარმართთა და ამპარტავანებისა მათი(სა) კრებულსა,
Line of edition: 8     რომელნი ხადიან ღმერთთა, რომელნი იხარებენ კუამლითა ნაზორევთაჲთა
Line of edition: 9     და ჰმონებენ იგინი ღმერთთა მათთა მუცლითა მოძღუარნი, ბოროტნი დამგებელნი,
Line of edition: 10     ბოროტნი ეშმაკთანი.

Line of edition: 11        ხოლო ჩუენ, რომელნი ესე ვჰმონებთ სიტყუასა, უკუეთუ გჳნდეს შუების,
Line of edition: 12     ვიშუებდეთ სიტყჳთა და შჯულითა და მითხრობითა ღმრთისაჲთა, და სიტყჳთა,
Line of edition: 13     სათნოებითა, რომელ არს კრებაჲ ესე, რაჲთა იყოს მადლი მახლობელ და არა
Line of edition: 14     შორს მისსა, რომელმან იგი შეგუკრიბნა. და უკუეთუ ინებოთ, მე განგიმზადო

Line of edition: 15        თქუენ დღეს საზრდელი და წარმოგიდგინო თქუენ სიტყუაჲ ამისთჳს, ჵ სტუმარნო
Line of edition: 16     კეთილნო, ვითარ იგი ჯერ არს ფართოებით და შუებით, რაჲთა სცნათ,
Line of edition: 17     თუ ვითარ გამოზარდნის უცხომან მკჳდრნი ქუეყანისანი და მსოფლიომან -- მოქალაქენი,
Line of edition: 18     და უშუებელმან -- შუებულნი, და ბრწყინვალენი სიმდიდრითა -- გლახაკმან
Line of edition: 19     და უპო(ვ)არმან.

Line of edition: 20        ამიერითგან ვიწყო, განმზადენით გონებანი თქუენნი და სასმენელნი და
Line of edition: 21     საცნობელნი, რომელთა გინებს ჩუენების, რამეთუ სიტყუაჲ საღმრთოჲ არს და
Line of edition: 22     ღმრთისათჳს, რამეთუ წარხჳდეთ შუებულნი წარუვალითა. და იყოს თქუმული
Line of edition: 23     ესე შემოკლებულ, რაჲთა არა იყოს შემაწუხებელ ნაკლულევანებითა და არცა
Line of edition: 24     ნამეტავ განგრძობითა.

Line of edition: 25        ღმერთი იყო მარადის და არს და იყოს, და უფროჲსღა არს მარადის,
Line of edition: 26     რამეთუ "არს და იყოს". განყოფაჲ არს Page of ms. B: 61   ჟამისა ამის ჩუენისაჲ და ბუნებისაჲ
Line of edition: 27     მდინარისაჲ, არამედ იგი არსი არს მარადის; და ამით სახელ ედვა, რაჟამს იგი
Line of edition: 28     ეჩუენა მოსეს მთასა ზედა, რამეთუ მიეღო ყოველი არსებაჲ დაუსაბამოჲ დაუ
Line of edition: 29     სრულებელი. ვითარცა უფსკრული არსებისა მიუწდომელი, დაუსრულებელი,
Line of edition: 30     რომელი უზეშთაეს არს ყოვლისა ბუნებისა ჟამიერსა და ბუნებითსა გამოსახუ
Line of edition: 31     ლი გონებითა, ხოლო და ესეცა ფრიად მცირედ, და არა თუ ბუნებაჲ მისი,
Line of edition: 32     არამედ საქმეთაგან შეკრებითა აჩრდილი აჩრდილსა თანა ხატითა ჭეშმარი
Line of edition: 33     ტად, რომელი შეპყრობადმდე წარვიდის და მოგონებადმდევე განგუეშორის.

Line of edition: 34        და სინათლჱ მისი გონებითა ჩუენითა რაჟამს განვწმიდნეთ, ვითარცა ელვაჲ
Line of edition: 35     რაჲ მწრაფლ წარვიდის სახილველთაგან. მე ესრე ვჰგონებ, ვითარმედ მისა
Line of edition: 36     წდომელითა მით მიიზიდავს მისა, რამეთუ მიუწდომელი იგი უსასო არნ და არა
Line of edition: 37     საძიებელ, და რომელთა იგი მიუწდომელ არს და საკჳრველითა მით საწადელ
Line of edition: 38     არს ფრიად და მისა მიმართ წადიერებითა განსწმედს. და განწმედითა მით
Line of edition: 39     მსგავსსა გუყოფს; და რაჟამს ესრჱთ ვიპოვნეთ, ვითარცა თჳსთა გუეტეოდის.
Line of edition: 40     და სიტეუაჲ ესე ჩემი კადნიერად იტყჳს; "ღმერთი ღმერთთა შორის აღრეულ
Page of edition: 296   Line of edition: 1     და საცნაურ არს, და იცნის საცნაურნი იგი, ვითარ მათ იცნეს იგი, რამეთუ
Line of edition: 2     ღმერთი დაუსრულებელ არს, და რომელი რაჲ მისგან მისაწდომელ არს, დაუსრულებელ
Line of edition: 3     არს". და უკუეთუ ვისმე ეგონოს, ვითარმედ ბუნებაჲ განმარტებულ
Line of edition: 4     არს იგი, ანუ თუ ყოვლითავე მიუწდომელ არს იგი, გინა თუ ყოვლითავე მისაწდომელ,
Line of edition: 5     არამედ ვეძიებდეთ რაჲ იგი არს განმარტებულებით, რამეთუ არა განმარტებულებაჲ
Line of edition: 6     არს ხოლო ბუნებაჲ ღმერთი, ვითარცა იგი შეერთებულთაგან
Line of edition: 7     არს, ბუნებაჲ არს; შეერთებაჲ არს რომელ იგი დაუსრულებელ არს. ორ სახედ
Line of edition: 8     საცნაურ არს, რაჟამს მიუტევნის გონებამან სიღრმესა მას ზეცისასა, და არა
Line of edition: 9     პოოს სადამცა დაადგრა ანუ მიეყრდნა აჩრდილსა ღმრთისასა.

Line of edition: 10        და აწ რომელ დაუსრულებელ არს აქა და გარეწარუვალი, უწოდა მას
Line of edition: 11     დაუსაბამოჲ; და რაჟამს მიხედნეს ქუესკნელსა, უწოდის უკუდავ, და წარუვალ
Line of edition: 12     არს; ორივე შეკრბის, უწოდის უკუდავ საუკუნო, Page of ms. B: 62   რამეთუ საუკუნოჲ არა თუ
Line of edition: 13     ჟამი არს, არცა კერძოჲ ჟამისაჲ და არცა განზომილ, არამედ ვითარცა იგი
Line of edition: 14     ჟამი ჩუენი არს ძრვაჲ მზისაჲ და განზომილი და საუკუნოჲ დაუსაბამოჲსაჲ დაუსრულებელი
Line of edition: 15     არსებითა ვითარცა ძრვაჲ და სივრცჱ ჟამისაჲ.

Line of edition: 16        და აწ ესე არს სიბრძნჱ ჩემი ღმრთისათჳს, რამეთუ არა. არს აწ ჟამი სიტყუად
Line of edition: 17     უფროჲს ამისა, და თქუმული ესე არა არს ღმრთისათჳს, არამედ განგებულებისათჳს
Line of edition: 18     ჴორცშესხმისა. და რაჟამს ვთქუა ღმერთი, ვიტყჳ მამასა და ძესა
Line of edition: 19     და სულსა წმიდასა, და არა განეფინების ღმრთეებაჲ უფროჲს ამისა, რაჲთა
Line of edition: 20     არა შემოვიხუნეთ ღმერთნი მრავალნი, და არცა უფროჲს ამისა განისაზღვრების;
Line of edition: 21     არა სიგლახაკჱ ღმრთეებისაჲ ვთქუათ და ვიქმნეთ ჰურია ერთისა ხოლო
Line of edition: 22     თქუმითა და წარმართ -- მრავალ-ღმრთეებითა, რამეთუ ბოროტი ორთაჲვე
Line of edition: 23     მათ სწორ არს, დაღაცათუ თჳს-თჳს იხილვების. ესრჱთ არს წმიდაჲ წმიდათაჲ,
Line of edition: 24     რომლისაგან იფარვენ სერაბინნი და უგალობენ სამწმიდაარობითა ერთღმრთეებასა
Line of edition: 25     და ერთსა უფლებასა, ვითარცა იგი სიბრძნის-მეტყუელთა ერთმან,
Line of edition: 26     რომელი უწინარჱს ჩუენსა, კეთილად და პატიოსნად.

Line of edition: 27        და, რამეთუ არა კმა ეყო კეთილის-მყოფელსა მას აღძრვაჲ კეთილთა მათ
Line of edition: 28     თჳსთაჲ, არამედ ჯერ იჩინა განფენაჲ მადლთაჲ, რაჲთა მრავალთა მიჰმადლოს
Line of edition: 29     (და ესე არს უმეტჱსი კეთილი), და რამეთუ პირველად იზრახა ძალთა მათთჳს
Line of edition: 30     ანგელოზებრთა ზეცისათა. და ზრახვაჲ იგი მისი იყო საქმჱ განსრულებული სიტყჳთა
Line of edition: 31     და სულითა წმიდითა. მაშინ დაემტკიცნეს ნათელნი იგი მეორენი, მსახურნი
Line of edition: 32     იგი პირველისა მის ნათლისანი; სულნი ცნობიერნი, გინა თუ ცეცხლნი
Line of edition: 33     შეუხებელნი და უსხეულონი, გინა თუ სხუანი ბუნებანი მსგავსნი ამათნი. მნებავს
Line of edition: 34     სიტყუად, ვითარმედ აღუძრველ არიან იგინი ბოროტისა, და ყოველი აღძვრაჲ
Line of edition: 35     მათი არს კეთილისა მიმართ, რამეთუ მახლობელ არიან დღესა და განათლებულ
Line of edition: 36     პირველად ღმრთისა მიერ, და ესენი არიან ნათელნი Page of ms. B: 63   მეორენი,
Line of edition: 37     არამედ მაბრკოლებს მე თქუმად, ვითარმედ აღუძრავ არიან იგინი ბოროტისა
Line of edition: 38     მიმართ, რომელი იგი იყო მთიები განთიადისაჲ, ბრწყინვალე იქმნა ბნელ ამპარტავანებითაა
Line of edition: 39     და ძალნი იგი ბოროტნი, მის თანა მოქმედნი ბოროტისანი,
Line of edition: 40     სივლტოლითა მათითა კეთილისაგან და მიზეზ გუექმნეს ჩუენ ბოროტისა.

Page of edition: 297  
Line of edition: 1        ესრჱთ ამასცა აქუნდა დაბადებულებაჲ გონიერი, ვითარ ვჰგონებ მე. აღვჰწონ
Line of edition: 2     დიდ-დიდთა საქმეთა მცირითა სიტყჳთა. და რაჟამს განემზადა კეთილად
Line of edition: 3     მის მიერ საქმჱ იგი პირველი, იზრახა მეორისა ამისთჳს სოფლისა, ნივთიერისა
Line of edition: 4     და სახილავისა, რომელ არს დამტკიცებაჲ ესე, შეზავებული ცათაგან და ქუეჟანისა,
Line of edition: 5     და რომელ რაჲ არს შორის მათსა, კეთილად განმზადებული ყოვლითავე,
Line of edition: 6     და უფროჲსღა ქებული განსრულებად ერთისა ამისგან სოფლისა, რაჲთა
Line of edition: 7     აჩუენოს, ვითარმედ შემძლებელ არს დაბადებად ბუნებასა არა თუ მახლობელსა
Line of edition: 8     თჳსსა, არამედ ფრიად შორიელისა მისგან, რამეთუ მახლობელ ღმრთეებისა
Line of edition: 9     არიან ბუნებანი იგი გონიერნი და შორს მისგან ფრიად -- ყოველი, რომელი
Line of edition: 10     არს საცნობელთა ამათ ქუეშე, და უშუერღა მათსა -- უსულონი და უძრავნი.

Line of edition: 11        და უკუეთუ ვინმე თქუას დღესასწაულის-მოყუარემან, ვითარმედ უგუმირე
Line of edition: 12     კიცუსა დეზითა, და გუეტყოდე ჩუენ დღესასწაულისა ამისთჳს, რომლისათჳს
Line of edition: 13     არს კრებაჲ ესე ჩუენი დღეს, და მე ვყო ეგრჱთ, დაღაცათუ ვიწყე მაღლით
Line of edition: 14     პირველად, არამედ ნებამან და სიტყუამან მაიძულა.

Line of edition: 15        (გონებაჲ) და გრძნობაჲ ესრჱთ განიყვნეს, და თითოეული თჳსსა საზღვარსა
Line of edition: 16     დაადგრა და უპყრიეს პატივი შემოქმედისა თჳსისაჲ, და აქებენ დამბადებელსა
Line of edition: 17     თჳსსა დუმილით და ქადაგებენ მას ჴმა-მაღლად. და ვიდრე აქამომდე
Line of edition: 18     არღარა ქმნულ არს შეზავებაჲ მათგან, და არცა შერევაჲ შეუზავებელთაჲ, რომელ
Line of edition: 19     არს მეცნიერებაჲ სიბრძნისა დიდისაჲ და სიმდიდრჱ ბუნებათაჲ. და არღა
Line of edition: 20     ყოფილ არს ყოველი სიმდიდრჱ კეთილის-ყოფისა მისისაჲ საცნაურ. და სიტყუამან
Line of edition: 21     დამბადებელისამან რაჟამს ინება, მან ესე ცხოველი ერთი ორთავე ბუნებათაგანი,
Line of edition: 22     ხილულისა Page of ms. B: 64   და უხილავისა, დამბადა კაცი. ხოლო ჴორცნი მისნი მოიხუნა
Line of edition: 23     სიჴშოჲსაგან, რომელ იგი პირველ დაბადებულ იყო, და თჳთ ყო ცხორებაჲ
Line of edition: 24     მის თანა, რომელსა თქუმული უწესს სულად გონიერად მსგავსად ღმრთისა.
Line of edition: 25     დაამტკიცა ქუეყანასა ზედა მეორე სოფელი, დიდი მცირესა შინა, სხუაჲ
Line of edition: 26     ანგელოზი თაყუანის-მცემელი, შეზავებული, მხედვარი დაბადებულთა ხილულთაჲ
Line of edition: 27     და გულისხმის-მყოფელი უხილავთაჲ, მეუფჱ მეუფეთაჲ ქუეყანისათაჲ მეუ
Line of edition: 28     ფედ განჩინებული ზეცით, ქუეყანისაჲ და ზეცისაჲ, გამიერი და უკუდავი, ხი
Line of edition: 29     ლული და ცნობილი შორის სიმდიდრესა და სიმცირესა. და იგი არს სულ და
Line of edition: 30     ჴორც, სულ -- სიმდაბლითა და ჴორც -- ამპარტავანებისათჳს; ერთი იგი, რაჲთა
Line of edition: 31     ეგოს და ადიდებდეს კეთილის-მყოფელსა მას, და მეორესა მას, რაჲთა ივნოს.

Line of edition: 32        და რაჟამს ივნოს, მოეჴსენოს და განისწავლოს პატივცემული დიდებითა, ცხო
Line of edition: 33     ველი აქა და განგებული და სხუად მიცვალებული. დასრულებაჲ საიდუმლოჲსაჲ
Line of edition: 34     ესე არს, ვითარმედ წადიერებითა მისითა ღმრთისა მიმართ განღმრთნეს
Line of edition: 35     იგი[ნი].

Line of edition: 36        და მას მიმიევანებს მე ნათელი ჭეშმარიტებისაჲ მაცხოვარი, რაჲთა ვიხილოთ
Line of edition: 37     და მივსწუდეთ ნათელსა ღმრთეებისასა ღირსსა, რომელმან იგი შეაუღლა,
Line of edition: 38     და მერმე დამჴსნის და კუალად უდიდებულჱსად შეაყოს. ესე დაადგინა სამოთხესა
Line of edition: 39     მას შინა და პატივ სცა მას აზნაურებითა, რაჲთა იყოს პატივი კეთილის-მოქმედისაჲ
Page of edition: 298   Line of edition: 1     მის არა უმცირჱს მიზეზის-მომცემელისაჲ მის, ქუეყანის-მოქმედ
Line of edition: 2     ნერგთაჲ მათ უკუდავთაჲ, რომელ არიან ზრახვანი საღმრთონი, წრფელნი და სრულნი,
Line of edition: 3     შიშუელნი სიწრფოებითა ცხორებასა შინა უზაკუველსა, თჳნიერ საფარველისა და
Line of edition: 4     სამოსლისა. და ესრჱთ ჯერ იეო ყოფაჲ პირველისაჲ. და მისცა შჯული აზნაურებისაჲ,
Line of edition: 5     რაჲთა რომლისა სახისაგან მოიღოს, და რომლისაგან არა.
Line of edition: 6     ესე იყო ხჱ მეცნიერებისაჲ, რომელი პირველად არა ბო\როტად Page of ms. B: 65   დაჰნერგა, არცა
Line of edition: 7     შორით დაეყენა მისგან. ნუ მიავლინებ მონათა მისთა ღმრთის-მბრძოლნი,
Line of edition: 8     ნუცა ემსგავსებიედ გუელსა მას! არამედ კეთილ არს, რაჟამს მოიღოს ჟამსა
Line of edition: 9     თჳსსა, რამეთუ, ვითარ ვჰგონებ, ხჱ იგი იყო ზრახვაჲ, რომელი შეჰგავს სულთა
Line of edition: 10     მათთჳს და კეთილისა, და კეთილთა მათთჳს, რომელნი ჯერეთ უსრულ არიან.
Line of edition: 11     და ნებაჲ მათი უძღებ არს, ვითარცა იგი არა კეთილ არს საზრდელი სრული
Line of edition: 12     ჩჩჳლთა მათთჳს, რომელთა იგი უჴმნ სძჱ.

Line of edition: 13        და შურითა ეშმაკისაჲთა და ვნებითა დედაკაცისაჲთა, რომელი იგი შეემთხჳა
Line of edition: 14     მას დაჴსნილობითა, და მან დაარწმუნა (ჵ უძლურებაჲ ჩემი! რამეთუ
Line of edition: 15     რომელი იგი პირველისა მამისაჲ იყო, იგი ჩემი არს), დაავიწყდა მცნებაჲ იგი,
Line of edition: 16     რომელი მოეცა და დაემორჩილა მწარესა მას გემოჲს-ხილვასა, და განძებულ
Line of edition: 17     იქმნა იგი ხისა მისგან ცხორებისაჲსა და სამოთხისა და ღმრთისაგან ბოროტისა
Line of edition: 18     მისგან. და შეიმოსა სამოსელი ესე ტყავისაჲ, ჴორცნი ესე ზრქელნი არიან,
Line of edition: 19     და პირველად ცნა სირცხჳლი თჳსი და დაემალა ღმერთსა. არამედ ამით შეიძინა
Line of edition: 20     სიკუდილი და განკუთაჲ ცოდვისაჲ, რაჲთა არა იყოს ბოროტი უკუდავი.
Line of edition: 21     და იქმნა შურის-გებაჲ იგი წყალობა. და მე დამიჯერებიეს, ვითარმედ ესრე
Line of edition: 22     სწავლას ღმერთმან.

Line of edition: 23        და პირველად განისწავლა იგი მრავალთა ცოდვილთათჳს, რომელი აღმოაცენა
Line of edition: 24     ძირმან ბოროტმან მრავლითა მიზეზითა მრავალთა ჟამთა, სიტყჳთა და
Line of edition: 25     შჯულითა წინაჲსწარმეტყუელთა კეთილის-ყოფითა, თქუმითა და გუემითა, წყლვითა
Line of edition: 26     და დაწყევითა, ბრძოლითა, ძლევითა, სივლტოლითა, ნიშებითა ჰაერთაჲთა,
Line of edition: 27     ქუეეანისაჲთა და ზღუათაჲთა, კაცთაჲთა, ქალაქთაჲთა, ნათესავთაჲთა, შეცვალებითა
Line of edition: 28     არა მოსალოდებელითა, და ამით ყოვლითა უნდა განქარვებაჲ ბოროტისაჲ.
Line of edition: 29     და უკუანაჲსკნელ საჴმარ იყო წამალი ძლიერი სალმობათათჳს ბოროტთა,
Line of edition: 30     სიძვაჲ, მრუშებაჲ, ცრუ-ფიცებჲჲ, მამათ-მავლობაჲ, და უკუანაჲსკნელ ყოვლისა
Line of edition: 31     ბოროტისაჲ და პირველ არს კერპთ-მსახურებაჲ, მიცვალებაჲ მონებისაგან
Line of edition: 32     დამბადებელისა Page of ms. B: 66   მონებად დაბადებულთა. რამეთუ უჴმდა წამალი დიდი და იპოვა.
Line of edition: 33     და ესე თჳთ იყო სიტყუაჲ იგი ღმრთისაჲ დაუსაბამოჲ, უხილავი, მიუწდომელი,
Line of edition: 34     უჴორცოჲ, პირველი პირველისაგან, ნათელი ნათლისაგან, აღმომაცენებელი
Line of edition: 35     ცხორებისაჲ, ბეჭედი შეუძ(რ)ველი, მსგავსებაჲ ჭეშმარიტი, საზღვარი მამისაჲ
Line of edition: 36     და სიტვუაჲ მისი; მოვიდა ხატისა თჳსისა და შეიმოსნა ჴორცნი ჴორციელთათჳს,
Line of edition: 37     და შეიზავა სულითა გონიერითა სულისა, ჩუენისათჳს, რაჲთა გაწმიდოს
Line of edition: 38     მსგავსი მსგავსითა. და კაც იქმნა ყოვლითავე, თჳნიერ ხოლო ცოდვისა.
Line of edition: 39     იშვა ქალწულისაგან განწმედისათჳს ჴორცთა და სულისა მიერ წმიდისა, და
Line of edition: 40     ჯერ იყო პატივის-ცემად შობაჲ. და გამოვიდა ღმერთი მოღებულითა მით, ერთი
Page of edition: 299   Line of edition: 1     ორთაგანი, შემსგავსებულთა სულისაგან წმიდისა; ერთმან ორთა ამათგანმან
Line of edition: 2     განაღმრთო და მეორე იგი განიღმრთო.

Line of edition: 3        ჵ შეზავებაჲ საკჳრველი, ჵ შეზავებაჲ დიდებული! არსი იგი არს იქმნების
Line of edition: 4     და დაუბადებელი დაებადების, დაუტევნელი დაეტევის შუვამდგომელობითა
Line of edition: 5     სულისა გონიერისაჲთა. განმამდიდრებელი იგი დაგლახაკნების ჴორცითა
Line of edition: 6     ამით ჩუენითა, რაჲთა მე განვმდიდრნე ღმრთეებითა, და სავსჱ დაცალიერდების
Line of edition: 7     მცირედ დიდებისაგან თჳსისა, რაჲთა მოვიღო მე სავსებისაგან მისისა. რაჲ
Line of edition: 8     არს სიმდიდრე ესე კეთილისაჲ! რაჲ არს საჲდუმლოჲ ესე ვეთილისაჲ, რომელი
Line of edition: 9     ჩემთჳს იყოფის?! მოვიღე ხატებაჲ და არა დავიმარხე. მიიხუნა ჴორცნი, რაჲთა
Line of edition: 10     დაიცვეს ხატი, და ჴორცნი უკუდავ ყვნეს, გჳზიარნა მეორედ უსაკჳრველჱსად
Line of edition: 11     პირველისა მის ფრიად, რამეთუ მაშინ მოგუცა კეთილი, აწ თავს იდეა
Line of edition: 12     ნაკლულევანებაჲ; და ესე უფროჲსღა შუენის პირველისა მის!

Line of edition: 13        ამისთჳს რაჲ მრქუან ჩუენ მაცილობელთა ღმრთის-მბრძოლთა, განმწარებულთა
Line of edition: 14     ძჳრის-მეტყუელ, სულნი ქებულთანი დაბნელებულ ნათელსა თანა, რომელსა
Line of edition: 15     არა აქუს სწა\ვლაჲ Page of ms. B: 67   სიბრძნესა შინა, რომელთათჳს ქრისტე ცუდად მოკუდა,
Line of edition: 16     დაბადებულნი უმადლონი, სახენი ბოროტისანი? კეთილისათჳს აბრალება
Line of edition: 17     ღმერთსა? რავდენ შენთჳს დაწუნებულ იქმნა. რამეთუ "მწყემსი კეთილი მოვიდა
Line of edition: 18     წარწამედულისა, თავი თჳსი დადვა ცხოვართათჳსა", რომელთა მთათა ზედა შესწირვედ,
Line of edition: 19     და პოვა იგი წარწყმედული და აღიკიდა იგი მჴართა თჳსთა ზედა,

Line of edition: 20        რომლითა აღიკიდა ჯუარი, და კუალად ეგო იგი ცხორებასა ზეცისასა და შეერთო
Line of edition: 21     იგი სამარადისოთა მათ თანა. რამეთუ აღანთნა სანთლად ჴორცნი თჳს
Line of edition: 22     ნი და მოჰმართა სახლი, განწმიდა სოფელი ცოდვათაგან და ეძიებდა დრაქმა
Line of edition: 23     სა, ხატსა სამეუფოსა, დაფლულსა შორის ვნებათა. და მოუწოდა მეგობართა
Line of edition: 24     თჳსთა ძალთა ანგელოზებრთა პოვნასა დრაქმაჲსასა და იზიარნა სიხარულსა,
Line of edition: 25     რომელნი იგი იყვნეს მხიარულებით განგებულებასა მისსა. რამეთუ ნათელი იგი
Line of edition: 26     დიდი შეუდგეს ნათელსა წინამორბედისასა, და სიტყუაჲ ჴმასა, და სიძჱ შემამ
Line of edition: 27     კობელსა სძლისასა, რომელი განუმზადებს უფალსა ერსა თჳსსა, და განსწმედს
Line of edition: 28     წყლითა და სულითა. ამისთჳს აბრალება ღმერთსა?! ამისთჳს იზრახეა ბოროტი,
Line of edition: 29     რამეთუ "მოირტყა არდაგი" და დაჰბანნა ფერჴნი მოწაფეთანი, და აჩუენა
Line of edition: 30     გზაჲ მაღალი მდაბალთა? რამეთუ სულისათჳს დაღონებულისა დამდაბლდა, რაჲთა
Line of edition: 31     აღადგინოს დაცემული ქუეყანით ცოდვისაგან? და ვითარ არა აყუედრებდე,
Line of edition: 32     რამეთუ მეზუერეთა თანა ჭამდა და მოიმოწაფნა იგინი, რაჲთა შე-რაჲმე-იძინოს?
Line of edition: 33     და რაჲ იგი? -- ცოდვილთა ჴსნაჲ. ნუ უკუე აბრალებდეს ვინმე მას მკურნალსა,
Line of edition: 34     რამეთუ მიხედის წყლულსა და თავს იდვის სულმერალობაჲ მისი, რაჲთა
Line of edition: 35     მოსცეს ცოდვილთა კურნებაჲ, და აღმოიყვანოს ცხოვარი ჯურღმულისაგან,
Line of edition: 36     ვითარცა წერილ არს შჯულსა.

Line of edition: 37        მოივლინა, არამედ ვითარცა კაცი, რამეთუ ორთაგანი იყო; და დაშურა,
Line of edition: 38     მოემშია და მოეწყურა, და შეძრწუნდა და ცრემლოოდა Page of ms. B: 68   შჯულითა ჴორცთაჲთა.
Line of edition: 39     და უკუეთუ ვითარცა ღმერთსა შეემთხჳნეს ესევითარნი ესე, (?), არამედ
Line of edition: 40     ნებაჲ მამისაჲ შეჰრაცხე მოვლინებად, რომელსა იგი აჩემებს თავსა თჳსსა საქმედ.
Page of edition: 300   Line of edition: 1     რამეთუ პატივ სცემს ვითარცა დასაბამსა დაუსაბამოსა, რაჲთა არა საგონებელ
Line of edition: 2     იყოს, ვითარმედ შეუმსგავსებელ არს იგი ღმრთისა. და ითქუმის, ვითარმედ
Line of edition: 3     მიეცა, და თჳთ მისცა თავი თჳსი. და ითქუმის, ვითარმედ "აღადგინა
Line of edition: 4     იგი მამამან და აღამა[ღ]ლა". წერილ არს, ვითარმედ აღადგინა თავი თჳსი
Line of edition: 5     და აღამაღლა ნებითა და ჴელმწიფებითა. ხოლო შენ მცირეთა მათ საქმეთა
Line of edition: 6     იტყჳ და დიდ-დიდთა მათ თანა წარჰვალ, და ვნებასა მისსა განიზრახავ
Line of edition: 7     და არა აღიარებ, ვითარმედ თავით თჳსით იყო. ვითარცა აწ შეემთხუევის თქუმულთა
Line of edition: 8     რომელთაგანმე, ვითარმედ ღმერთსა პატივ სცემს და შეირწყუვის. და
Line of edition: 9     რომელთაგანმე, ვითარცა ჴორცნი იგი ჰნებავნ და განიყოფიან. აწ რომელთათჳს
Line of edition: 10     უფროჲს განრისხნეს ღმერთი და, უფროჲსღა ვთქუათ, რომელთა უფროჲს
Line of edition: 11     მიეტეოს, რომელთა უფროჲს შეარწვუვენ, ანუ რომელნი უგუნურად განჰყოფენ,
Line of edition: 12     რამეთუ იგინი შეარწყუვიდეს და ესენი განჰყოფდეს. რომელნიმე რიცხჳთ და
Line of edition: 13     რომელნიმე ღმრთეებით დაჰბრკოლდებიან ჴორცთაგან, ეგრევე პურიანი და
Line of edition: 14     სამარიტელნი უწოდი შენ. ხოლო შემდგომისა მისთჳს დავდუმნე. უვარ ჰყოფა
Line of edition: 15     ღმრთეებასა? არცაღა ეშმაკნი ესრჱთ, შენ უფროჲს ჰურიათასა უვარის-მყოფელ
Line of edition: 16     ხარ და ეშმაკთა უძჳრჱს! რამეთუ მათ სახელი ძეობისაჲ ბუნებისა შეერთებასა
Line of edition: 17     აჩემეს. და ეშმაკთა აღიარეს, ვითარმედ ღმერთი არს, რომელი განასხმიდა
Line of edition: 18     მათ, რამეთუ იცოდეს მის გამო, რომელი შეემთხუეოდა მათ, და შენ
Line of edition: 19     არა შეიწყნარებ სწორებასა. უმჯობჱს იყო შენდა, თუმცა წინადაგეცჳთა ანუ
Line of edition: 20     განცოფებულ იყავ (რაჲთა ვთქუა რაჲმე სიცილით), ვიდრე დადგრომასა წინადაუცუეთელად
Line of edition: 21     და უვარის-მყოფელსა ბოროტად.

Line of edition: 22        მცირედღა და იხილო იესუ იორდანეს განწმედილი გაწმედითა ჩემითა,
Line of edition: 23     და უფროჲსღა ითქუმის, ვითარმედ განსწმედს წყალთა განწმედითჲ თჳსითა, რამეთუ
Line of edition: 24     მას არა უჴმდა განწმედაჲ, რომელი "აიხუამს ცოდვათა სოფლისათა"; და
Line of edition: 25     "ცათა განხუ\მულთა", Page of ms. B: 69   წამებულსა სულისაგან წმიდისა მსგავსისა თჳსისა. და გამოიცადოს
Line of edition: 26     და სძლოს, და იმსახუროს ანგელოზთაგან. "განკურნნეს ყოველნი
Line of edition: 27     სნეულებანი" და აღადგინნეს მკუდარნი (და ნეტარ თუმცა აღგადგინა შენ, -მკუდარი
Line of edition: 28     წვალებისაგან!). და განასხნეს ეშმაკნი, რომელნიმე თავით თჳსით და რომელნიმე
Line of edition: 29     მოწაფეთა მისთა, და პურითა მცირითა გამოზარდნეს ბევრეულნი, და
Line of edition: 30     ვიდოდეს ზედა სიღრმესა, და მიეცეს მავნებელთა და ჯუარს ეცუას, და ჯუარს
Line of edition: 31     აცუას ცოდვაჲ ჩუენი; ვითარცა ტარიგი შეიწირვის და ვითარცა მღდელმან
Line of edition: 32     შეწიროს; ვითარცა კაცი დაეფლა და ვითარცა ღმერთი აღდგა. ამისა შემდგომად
Line of edition: 33     აღვიდეს ზეცად და მოვიდეს დიდებითა თჳსითა, რავდენ მრავალ არიან
Line of edition: 34     დღესასწაულნი საიდუმლოთა ქრისტჱსთანი! და თავ ყოველთა ერთი არს, --
Line of edition: 35     განსრულებაჲ და განახლებაჲ ჩემი, და მიქცევაჲ ჩემი პირველსავე ადამსა.

Line of edition: 36        და აწ შეიწყნარე შობაჲ და იმღერდ, დაღაცათუ არა ვითარცა იოვანვ
Line of edition: 37     მუცლით გამო, არამედ ვითარცა დავით წინაშე კიდობნისა. დააპატივ ეც აღწერასა
Line of edition: 38     და ადიდე შობაჲ, რომლითა განიჴსენ საკრველთაგან შობისათა. და პატივ
Line of edition: 39     ეც მცირესა ბეთლემსა, რომელმან მოგაქცია სამოთხედვე, და თაყუანის
Line of edition: 40     ეც ბაგასა, რომლისაგან გამოიზარდე სიტეჳთა, რაჟამს იგი იყავ უსიტყუელ.
Line of edition: 41     "იცან ჴარმან მომგებელი თჳსი -- გიბრძანებს შენ ესაია -- და ვითარცა ვირმან
Line of edition: 42     ბაგაჲ უფლისა თჳსისაჲ".

Page of edition: 301  
Line of edition: 1        და უკუეთუ წმიდათაგანი ხარ, ვითარცა შჯულსა წერილ არს, და აღმოიცოხნი
Line of edition: 2     სიტყუასა, და ღირს ხარ შეწირვად. და უკუეთუ არა წმიდათაგანი ხარ,
Line of edition: 3     რომელი არა ჯერ არს, არცა დაკლვად ნაწილი წარმართებრი. ვარსკულავისა
Line of edition: 4     თანა რბიოდე, მოგუთა თანა ძღუენსა შესწირევდ, ოქროსა, გუნდრუკსა და
Line of edition: 5     მურსა, ვითარცა მეუფისა და ღმრთისა, ვითარცა მკუდრისა შენთჳს მოკლულსა.
Line of edition: 6     მწყემსთა თანა ადიდებდ, ანგელოზთა თანა უგალობდ, მთავარ-ანგელოზთა
Line of edition: 7     თანა იხარებდ. იყავნ კრებაჲ ზოგადი ძალთა ზეცისათა და ქუეყანისათაჲ.
Line of edition: 8     მრწამს, რამეთუ დღესასწა\ულობენ Page of ms. B: 70   დღეს, ვინაჲთგან მწვალობელ არია(ნ) იგინი
Line of edition: 9     და ღმრთის-მოყუარჱ, ვითარცა იგი მოაჴსენებს დავით შემდგომად ვნებისა,
Line of edition: 10     ვითარმედ აღვიდეს ქრისტჱს თანა, შემთხუევით უბრძანებს განხუმათაჲ. ერთ
Line of edition: 11     ხოლო მოიძულე შობისა ქრისტჱსი მოწყუედაჲ იგი ჰეროდჱს მიერ ჩჩჳლთაჲ;
Line of edition: 12     და უფროჲსღა ითქუმის, პატივ სცა მას შესაწირავსა მობაძავ ქრისტჱსა უწინარჱს
Line of edition: 13     საკჳრველისა შესაწირავისა. უკუეთუ ივლტოდა იგი ეგჳპტედ, მის თანა
Line of edition: 14     ივლტოდე გულსმოდგინედ. რაჲზომ კეთილ არს სივლტოლაჲ ქრისტჱს თანა,
Line of edition: 15     რაჟამს იდევნოს იგი! უკუეთუ იდევნოს ეგჳპტედ, მოუწოდე მას ეგჳპტით, და
Line of edition: 16     იგი მუნ კეთილად იმსახურების. ვიდოდე ყოველსა ჰასაკსა ქრისტჱსსა და ძალითა
Line of edition: 17     მისითა უბიწოდ დაიცევ. ვითარცა მოწაფჱ ქრისტჱსი განწმიდენ, წინადაიცჳთე,
Line of edition: 18     განიძარცუე საბურველი შობისაჲ და ამისსა შემდგომად ასწავებდ
Line of edition: 19     ტაძარსა შინა. და ნახენ ღმრთის.მოფარდულნი, და უკუეთუ შეგემთხჳოს შენ ქვისა
Line of edition: 20     დაკრებაჲ, მიითუალე. მე უწვი, რამეთუ განერე შენ მოისართაგან ფარულად
Line of edition: 21     და ხჳდოდი შორის მათსა ვითარცა ღმერთი, რამეთუ სიტყუაჲ არა ეცემის.
Line of edition: 22     უკუეთუ წარგადგინონ შენ წინაშე პეროდესა, ნუ უფროჲს-მეტყუელისა მის
Line of edition: 23     იტყჳ, რამეთუ ჰრცხუენინ დუმილისაგან შენი(სა) უფროჲს-მეტყუელისა. ეძიებდ
Line of edition: 24     დარჩომილსა მას, მიიღე ნავღელი ნავღლისა მისთჳს, სუ ძმარი, ეძიებდ ნერწყუასა
Line of edition: 25     მისსა, თავს იდევ ყურიმლის-ცემაჲ მისთჳს, დაიდგ გჳრგჳნი ეკლისაჲ,
Line of edition: 26     ფიცხლად ცხორებითა ღმრთისათჳს. შეიმოსე სამოსელი ძოწეული კიცხევისაჲ,
Line of edition: 27     შეიწენარვ ლერწამი, თაყუანის იცემე მოკიცხალთაგან ჭეშმარიტთა. უკუანაჲსკნელ,
Line of edition: 28     -- მის თანა ჯუარს ეცუ, მის თანა მოჰკუედ, მის თანა დაეფალ, რაჲთა
Line of edition: 29     მის თანა ასდგე და მის თანა იდიდო, და მის თანა ჰსუფევდე და ჰხედვიდე,
Line of edition: 30     ვითარ იგი შესაძლებელ იყოს. და იხილვებოდი ღმრთისაგან თაყუანის საცემელისა
Line of edition: 31     სა\მებისა Page of ms. B: 71   დიდებულისა, რომელსა ვევედრებით, რაჲთა გამოგჳბრწვინდეს
Line of edition: 32     ჩუენ, ვითარ იგი შესაძლებელ იყოს კრულებასა მას ჴორცთასა ქრისტე იესუჲს
Line of edition: 33     მიერ, უფლისა ჩუენისა, რომლისაჲ არს დიდებაჲ უკუნითი უკუნისამდე, ამენ.


This text is part of the TITUS edition of Gregor Nazianzenus, Orationes.

Copyright TITUS Project, Frankfurt a/M, 12.12.2008. No parts of this document may be republished in any form without prior permission by the copyright holder.